Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
19 erthygl ar y dudalen hon
bDfd"\,l'' Dafydd S'y'n
b D f d" l' Dafydd S'y'n Fod swper neillduol mewn corn yn ardal —— y noswaith o'r blaen. Y bu agos iddo fod yn swper diweddaf i'r hen haxiwr. Mai samon er y ganrif ddiweddaf oedd yno. <J«lteithio yr erys gnrtref yn y dyfodol. Fod merch ifanc yn synu'n arw wrth absenol- ddb y cantwr o'r ty cwrdd liwnw. Fod colled fawr ar ei ol o. Fod rhai ah tvbied fod rhyw felancoli amu Fod r<uinir.e Bitters Gwilym Evans neu Pine Pills r Williams yn fuddion campus er gwas- garu pob pruddglwvf draw. ,I- Ei fod wedi derbyn y llythyr canlynol:— "No. 13, Rhos-place, Amlwch, "January 13th, 1901. "near Rhys Dafydd,—I am sending you these few lines wishing you a 'Bright New Year,' and many of them dear. I was reading in your columns of last week that you would like to know the names of some of those drunken wo- men at the wreck of the 'Primrose Hill,' and also those that refused to help the dead bodies up from this terrible place and in your paper I read a piece about some Holyhead man bragging that they did not refuse to help the bodies up to their last journey. Yes, they did refuse, as I was one of them landing the dead bodies up when I heard Sergeant Hugh Jones calling for help, and they declined. Rut I responded to has call at once, and you can use my name. I am sending you a letter to show that I was paid fur it. I can mention some of the women's names to you. "JOHN GAMBLE." Mai fel hyn y canws y bardd i'r llencyn hwnw fydd bob amser ar ol yn dwad i'r moddion grns —• 'Roedd lew yn fachgen del Pan gynt ar ] in ei fami, Ac felly bu ef am gryn spel Tra'n cael ei gario ganddi: Ond fe ddaeth ef yn ddyn go fawr, A'r mwyaf yw'n ddiamheu, Oedd dod i'r capel haner awr Ar ol i'r oedfa ddeclireu. A dyma'r pa'm y galwtyd ef Yn "Fachgen Mawr Anmhrydlon, Ac ni bu enw dan y nef Yn bod or ddyn mwy cyson: Oherwydd ni bu ef erioed, Er dydd ei enedigaeth, Yn 1) r at yr adeg roed I ddeclireu y gwasanaeth. 1=1 M ai colli ei gariad, ei unig un, ddarfu Miny- ruynvld yn nos Sadwrw. Fod ei awen flodeuog o achos hyn vn gwywo megis cicaion Jonah gynt. Mai gresyn ydoedd i gwmwl si omi ant, ddyfod < awyrgyich heulog serch y ffraethbert fardd. Na ddigaloned o achos hyn, eithr llawenyched oblogid y mae amrai o'r rhyw deg a'u llygaid amo. Ei fod yn gobeithio y bydd i'r amgylchiad vma f,Jod yn svmbyliad iddo, fel y bydd iddo gyda'r naaaf ddangoa mwy o sel a gwyliadwriaeth, ofolegid ni wna cusan hen lane y tro gan ferched ffaslynol yr nes hon. Ei fod am dalu ymweliad a'r yr wythnos -Resaf, felly look-out ferched. > Ei fod am ro-i taw bythol ar glees Camdda y Felin. Y caiff y —— bob chwareu teg, ond am iddi o ei fod wedi cael eoes newydd i'w ymbarel, » bren ebony, a'i fod am dalu hyd adra iddi, os gwel ef hi yn ei newid mor amal a'r wythnos o'r blaen. "Then, stick to the black, Miss." Ei fod wedi bod yn gwrando ar ei agent, sef Mr Country Joiner, M. B., organist of yn cji- u carol au. Ei fod wedi cael pleser a mwynhad mawr wrth wraudo ar ei was V iro cynta. gan fod ei lais yn fwrnaidd dros hen. Ond rhad arno yr ail waith, yr oedd ei lais yn ddychrynllyd, a. "buan gwnaeth Rhys y goes, an fod arno ofn i furiau yr adeilad ddyfod i Lwr. Ei fod yn teimlo drosto yn arw, a'i fed yn rlioddi cynghor iddo beidio agor ei geg mor fawr a ohwtio tipyn ar ei gorn gwddw. gan fod hwnw j'ft lied hir. Fel hyn y d'wed Rhys Dafydd: Mi tis i'r Pare am dro, Er dangos i'r phnt. anufudd "Some trick that they don't know:" Eistediais yn ddigon dygn. Wrth 'refail heb wnend lol, A phasiodd dau yn sydyn, 0 gyfeiriad Rhcsybol. Meddyliiis ar y cyntaf Eu bod "A little bit off the top," Wrth eu gwel'd yn aros cyrnaint I edrveh ar y slop Ond cyn i mi gael hamdden, I gyfrif o "one" i "two," Daeth pr,r o ferclxaid allan. Gan ofyn, "How do you do ?" A buan iawn cc's weled (Ta' tynu eu llun), Y "chaps" yn dod can ddeled A meinwen gan bob un Ond pan -ro;edcl un'n mlyn'd heibio Yr efail yn ara deg, Torch an ddaeth gall stopic- 'N "switch! bang!" yn llond.ei geg. (Nis gallaf ddarlunio'r canlyr-iad, ond yr oeud golwg pur ddrwg ar y "chaps," Vetli bynag. i&bll y di-wedd yn sydyn) — Dechreuodd ein reportio, Yn nghanol swn bombardio, Gyda baw, etc. Ond buan gwelais wadna, Yn symud am y cynta', Am y cyfeiriad adra', Rliag y baw O'u corvn gwag i'w gwadna, 'Gyd yn faw. Pit beth yw barn Minlymynydd ar yr englyn ^vnliyno" i Ffwrnas Mynydd Parvs: — Y ffwrnas, a'i mwg uffernol- darlun 0 dreiliau y gwreiddiol; Hin boeth o wreichion bythol, Abertha byd i borthi bol. AP HARiRI. Fod y llythyr hwn wedi ei godi oddiar ochr y iff,-dd rllwng dau Rhos: No. 4, Reol Efarwel, Pedaircroesffotrdd. Anw!vl Mary,-Yr wyf yn cymeryd y cyfleus- d 1a liv/n i anfon y Uineillau hyn atoch, ac mae yn ddrwg geny.f ddweyd, ond rhaid yw gwneud, mai hwn yw y llythyr diweddaf 'rwyf yn fwriadu ei anfon i chwi. Gwir fod llawer o lythyrau wedi eu trosglwyddo genym iy naill i'r llall, end rbyn heddyw mae fy serch wedi hedeg oddiwrth- yoh ac wedi disgyn ar brydferthwch mnn arall, la hono, mi gredaf, yn un bur o galon, ac rud ces ""fflyrtio" yn ei hanea fel y chwi. Cwyddoch yn iawn mai nid" li oedd yi eich eanlyn nos | Galan, a gwyddoch mai unwaith yn y mis y I byddwn i yn talu ymweliad a chwi, ac erbyn hyn rwyn deall fod hyny yn ddii <»u ami gaaddoch chwi, er mwyn i chwi gael 'lamdden gydag eiaill. Mae un' peth yn gysur i mi, fod yr un enw ar fy nghariad newydd ag sydd arnoch chwi, sef Mary, a chyn bo hir fe fydd yn -Air, Pxit'ibard, ac fe gewch chwithau un ffafr ger. vf eto, sef cael dod yn forwyn briodas i mi, ic hefyd caiff "Tyddyn" ddod yn was priodas. Rhaid i mi I addef mai y chwi ydyw yr eneth harddaf sydd yn y cwmwd o ran person, ac okerwvdd hyny mae'n debyg fod cymaint o ymryw n am danoch, a chwithau trwy hyny yn nethm d( y demtasiwn. Ond mae yn rhaid i r.ii gael generh f^yddlon i'w haddewidion cyn y priodaf fi, ac mi 'rwyf yn credu fy mod wedi taxaw ar yr unig feich wnaiff fy siwtio i. Felly, 'rwYll gobeithio y derbyniweh y cyfryw hynt yn dawel. Terfynaf gan ganu ffarwel am byth i chw i fy hen, hen, II ffrynd.-Y, dwvf, merwn gobaith. UN YN YMYTi PRIODI. Fod y ddau lane rheany -IN-,cld yn aros yn y fferni hono yn y coed wedi prynu •cymaint o oiaii(yes" ag oedd yn y siop hono, i'w cariadau. FocI. un o honynt mor ffyddlon i'w fun fel ag y mae yn harod i'w chanlyn trwy ddwT a than. Fod y porthwr hwnw ar fai yn hwyta. y cyflath i gyd yr un noson, Fod IY pt-dwar rheiny ddarfu gychwyn i "con- cert" y Borth, y Nadolig, yn bwriadu myn'd i Oemaes i gystadlu Mawrth Ynyd. Fod yn rhaid iddynt fod yn ofalus gyda'u um- barellas y noson hono. Fod y ddau chap rfieiny o ardal y "swamp" yn selog iawn i ddod i Rll'Osyhol boh nos Sab- both. Mai tipyn yn ddigalon ydyw "Glan Rhosydd" ar ol gweled rhai o siroedd eraill yn cipio gwobnyvon o'i ardal. Fod hwy. dda wedi bod yn y post y noson o'r blaen. Fod yr hen lane yn cusanu y ferch ieuanc yn ai-v iawn. Mai dipyn yn ddig oedd yr hen ferch am hyn. I EI bod wedi gofyn i'r postman roddi rownd riii hitliaii. Mai gwrthod a wnaeth. Rhyfedd, yn wir, onide Fod y meinar bach yn carir yn arw iawn yn awr. Mai llidiog iawn vw main y llano wrth y ferch. a, mam v ferch wrth v llane. Ei fod ef (Rhys) am sefyll yn y canol. Y bydd rhaid iddynt ddod wyneb m wyneb pan y daw ef i drin y mater. Clywcli, clyweh, hohol.
[No title]
DIWEDDAPv DR. GREIGHTON. ESGOB J LLUNiDAIN.
-I Achos Arall o Wenwyniad.I
Achos Arall o Wenwyniad. DADLEINIADAU HYNOD. Mewn adroddiad yn y "North Derbyshire Adver- tiser" y mae achos nodedig o wenwyno wedi dod i'r goleu. Digwl}ddodd yn Hadtield, swydd Derby. Y ma.c'r manylion wedi eu llawn broti. Hawthorn Cottage, Bros^croft, Hadfield, yw preswylfod Mrs H. Wyatt, lxmeddiges enwog a pharohus gan bawb o bob gradd yn yr ardal. Y mae yn ddynes ddiwvd, oblegid ei bod yn ychwanegol at ddyledswyddau teuluol yn cario masnach fferyllul ei diweddar briod yn mlaen gyda llwyddiant mawr. Dywedodd Mrs Wyatt: "Mwiynlieais iechyd rhagorol hyd amser ahechyd fy ng-wr, ond tynodd gweinyddu parhaus a phryder ii i lawr. Yna daeth y gwenwynoi. Oydiodd y parlys yn fy nwylaw yn ddisvmwth, ac yr oeddwn yn holl-ol ddirym, nid oedd un defnlydd ynddynt o'r garddwrw, ac yr oedd y bawdfysau wedi eu tynu at gledr fy nvryiaw. Oefais ystyriaetli feddygol a dywedodd un o'r meddygon wrthyf fy mod yn dioddef oddiwrth hhvm wenwyniad. Yr oeddwn wedi bcxl yn yr aiferiad o yfed haner gwydraid o ddwfr ffres bob boreu o'r ddyfrgist sydd yn ist cyflenwi fy ymolclifa, ac i hyn a'm cyflwr treul- iedig y priodolodd y meddyg fy afiechyd. Nis gallwn ofalu am y busnes, ao yn lie bod yn alliiog i weini ar fy mhlant yr oedd yn rhaid iddynt hwy wneud pob peth i mi. Arferai y meddyg ofyn i mi dreio symud fy nwylaw, i weled a oedd rhyw grfnewidiad er gwell, ond nid oedd un gallu ynddynt, a pharliaent yn holl- ol ddirym." Ond r ydyc-a yn edrycli yn iawn yn awr," sylwodd y gohehydd. "Ydwyf," atebodd Mrs Wyatt, gan agor a chau ei dwylaw yn glyflym, ac yn gweithio ei bysedd. '"Dioddefais, ac am bum' mis yn ddigymhorth, pan un diwmod taflwyd pamphlet i fewn yn y drws. Yn mhlith materion eraill desgrifiai achos dyti c<<hl wedi ei barlysu ar un ochr, ac yn gorfod cael ei gario i fvny ac i lawr y grisiau, a'r hwn a iachnwyd gan ddefnyddiad o Dr. Wil- I liams' pink pills for pal, people. Meddyliais o« oeddvnt wedi ei iachau of y gwnaent wella fy nwylaw inau, a danfonais am flyohaid. Teim- lais fr hun yn we'l fy iechyd gyda'r blychaid entaf, a. pharheais i'w cymeryd. Pan ar der- fynn c K-inervd y trydvdd blychvaid o Dr. Williams' I piiik jviils daeth y gallu yn ol i fy Haw chwith, ac yn mhen wythiuxs wedi hyny, ar y nos Sul, dycliwolodd y gallu vn 01 i fy llaw dde. Par- yn mlaen gyda'r pills nes yr oeddwn wedi cymeryd wyth blychaid i gyd, pan y rhoddais hwynt heibio, yn yst-yried fy hun yn holliach, ac nid wyf wedi cael dyehweliad o'm cwyn. O^morodd hyny le rhyw dair blynedd yn ol, ao oddiar hyny nid wyf wedi cymeryd ond nn belen yn achiysurol pan y teimlaf fy hun ychydig allnn o hwyl. Llongvfarchodd y meddygon fi ar fy adferind." Yc'iwanegodd fr" Wyatt, "Nid ydym byth heb y p",lenal1. ac y mae fy nheulu wedi caellles ) mawr eddiwrthvnt. Yr wyf wedi rhoddi llawer ym"-it-K Rhoddais b-ron haner blychaid i ffrynd vn Ni w)Œls. Yr oedd ganddi hi grydcymalau rj yn ci hysswydd, o y maent wedi rhoddi lies "-y r iddi hithau." Er ;"1,1 vdynt yn ryddhaol. gall y pelenau hyn. hovvrydd y rhinwedd nodedig a gynwysant i gyfoevhoei ac adfywhau y gwaed, wneud mwy nas un feddyrnniaeth svdd Tn wybyddus i ni i rwvstro gwemvyn a thuoddiadau gwenwynig oddiwrth y cyfans-r rldiad. Yn achos Mrs Wyatt, vr oedd yr anhrefn wedi. cymeryd y ffurf » barlys (afiec-Myd mynegol drwy golli ymsyniad neu y galln ymsymudol mewn unrhyw ran neu ramu o'r corph), ac y mae Dr. W illiauw pink pills for p.aie oeor-le we:li iachau y parlys mewn amryw engreifftiau, hyd vn nod yn y ffurf waeth- niaxx. Maent hefyd wedi iachau vn fwy ?i.ml rcho-ion xneuol ereill llai 011 pwvs. meals' St. Vitus' danoo, ffitiau, neuralgia, sciatica, a'r asthma. Gellir eu cael lie byna§ y trwertliiv meddycriniaethau, ueu g'udiad rhad am rldaai a n?w ceiniog <r blwch oddiwrth Dr. Wil- medicine company, Holbom Viaduct. London hlwch. tri ar ddeg a naw ceiniog). Y mac.cofyn yn eglur am Dr. Williams, ac erlryeh fod yr enw ar yr amlen yn ddyogelfarhao: dirorwya-cthiu. Mae dirprwyaethau yn hollol ddiwextb Y nine b-ri mawr y pelcnau cywir yn profit oil -hanmwdd. Y mae anemia, exoema. cryricymalau, a boll gan.niadau llwmder gwa- wedi eu hiachau vn Y modd mwyaf rhyfedd-bob ameer •"■in v cwir belenau, erioed gan unr vw ddirpiwv".et.h — ar gyfrif eu rhmwedd, grybwvllwvd eisoes, i gyfoetliogi y gwaed a chad-#' allan bob gwenwyn oddiwrth, y cyfan- soddfad.—Advt. AMLWCH. I Marwolaeth.—Yn hwyr nos Sul bu farw Mrs A. j Kughes, gynt o Pare B'.ich, o'r dref hon, yn ei 82ain niiwydd oed. Yr oedeb ers pedair blj-nedd bellach, yn byw gyda'i rnab, Mr John Hughes, yn y Fron- deg. Bu farw itl y bu Jyw-yn dawel a dirwgnach. "Gwyn eu byd y rneirw, y rhai sydd yn marw yn yr Arglwydd." Ciniaw'Rhent. — Cyntaliwyd ciniaw rhent Y stad Llysdulas yn y Duiorben Arms Hotel ddydd Mawrth, yr 8fed cyfisol. Darparwyd gwledd ar- clderchog/wedi ei haddurno yn brydferth gan y gwesttywr, Mr Leche. (iorfu i'r prif oruchwyliwr, yr hynaws Gadben Preston, ymadael yn gynar am Jiimdain, a chyn myned llongyfarchodd y tenant- iaid ar eu cynulliad, ac eiddunodd iddynt gyfarch- j¡"d<tU y tymhor a'r ganrif yn y modd mwyaf caionog, a derbyniodd yntau dclymunÜwau goreu y tenantiaid iddo ef a'i deulu. Ar ei ymadawiad, cymerwyd y gadair gan Mr J. Hughes. Frondeg, yr hwn a gvnygiodd y llwncdeslynau gwladgxrol: "Fin Gras- Frenhines a'i Theulu." Cynygiodd Mr J. W. Paynter itchyd da yr Anrhydeddus Arglwyddes eaYe, Syr Thomas Neave, Miss Neave, a Mr Neave, yr hwn a dderbyniwyd gyda brwdfrydedd arbenig, yr hyn a ddangosai y leimlfsdaa rhagorol svdd vn bodoli rhwng teillu urddasol Llysdulas au tenantiaid. Atebwyd, yn absenoldeb Cadben Preston, gan Mr J. Hughes, yn diolch drostynt oil, ac y byddai iddo bysbys-u yr arglwyddes o'r ar- ddangosiad, o'r parch, a'r serchogrwydd a amlygwyd tuag ati hi a'i theulu.. Cynygiodd Mr J. Mathews, Y.H., iechyd Cadben Preston; Mr J. Hughes, Mr J. W. Paynter Mr Ma.thews, Mr J. Hughes a Mr J. H. Smith, y tenantiaid, i'r hwn yr atebwyd yn fedrus gan Mr R. Hughes, Home Farm. Agorodd Mr J. Hughes yn fyr y cwestiwn o wella amaeth- yddiaeth, a chyfeiriodd" at y dull cyffredin o fagu a meithrin anifeiliaid, yn enwedig gwartheg ac y gellid, gyda gofal wrth ddewis tadogaeth, wella llawer ar yr hiliogaeth hefyd. yr hadu a'r gwr- teithio. Cafwyd trafodaeth ychwanegol gan Mri O. Eli as, William Thomas. Williams Jones, Yr Erw, ac eraill. Cyfeiriwyd y gall fod llawer o wrtaith celfyddydol yn cael ei gamarfer oherwydd anwybodaeth o ansawdd y tir y rhoddid ef iddo gallai fod vn gymliwys neu anghymwys. Ai oni fyddai yn bosibl cael yr amaethwyr i ymuno i gael dadansoddiad o'u gwuhanol diroedd, er mwyn deall pa fatb wrtaith oedd yn briodol iddynt? Mewn perthynas i hadu, awgrymwyd y gellid gwella llawer ar y borfa, trwy bau mwy o hadau parhaol. Cafwyd caneuon swynol gan Mri J. Chambers ac Edward Parry. Teimlai pawb fod y cyfarfyddiad yn llesol a buddiol a llawn mwynhad.—W. J. Angladd Rhai Bychitin. — Ih-dd Llun cymerodd angladd baban bach i Mr a Mrs R. Pritchard, Pentrefelin Ie. Gwasanaethodd y Parch Mr Jones, Bethel. Rhosybol.-Dydd Mercher claddwyd geneth j fach Mr a Mrs R. Parry, Madyn. Gwasanaethodd y Parch D. J. Lewi's, M.A., ficer. — Dj'dd Iau drachefn cvmerodd angladd balxl.ll bach Mr a Mrs J. Williams, Ty Capel Salem, le. Gwasanaethodd y Parch W. Hughes, Brynllwyd, Llaneilian.—' Claddwyd yr oil yn y "cemetery." Yr Ysgol Garpwg. — Gwobrwy»-yd y plant, yr wythnos ddiweddaf, gyda llyfrau gwerthfawr iawn am eu ffvddlondeb a'u sel gyda'r ysgol. Mae hyn yn cael ei wneud yie fljTiyddol. Cawsant anrheg o deisenau, etc., mewn "bags," ac amryw bethau eraill. Y mae Mr a Mrs Morgans yn haeddu clod am y fath Jafur i gael pethau iddynt. Bendith fyddo ar eu gwaith. Dymunaf ddweyd hefyd fod Mr a Mrs Morgan wedi rhoddi caniatad i fechgyn ieuainc ein tref gael d od i'r ysgol i gynal cwrdd canu bob nos Sul am bump o'r gloch. Yr organydd ydyw Mr J. R. Dew, a'r arweinydd Mr R. Wii- liams. ) GOHEBIAETH AMLWCH. | Syr,—Gwelais lythyr yn y golofn hon, yr wythnos ddiweddaf, yn fy nghyhuddo fi, fel gohebydd Am- lweh, am esgeuluso. anfon i'r Wasg am y cyngherdd a gynhaliwyd yn Xgliapel Carmel (A.), Porth Am- lwch. Gan nad oeddwn yn y cyngherdd, nid oedd yn bosibl i mi roddi cofnodiad am dano. Mae cyngherddau, ers pan wyf yn cofio, yn eael eu cynal yn Ngharmel, ac ni welodd neb erioed ohebydd yno, ac ni wel neb ef ychwaitli. Nid diwrnod i ganu gwagedd yw dydd Nadolig. ond diwrnod i ganu carolau, etc. Fe ddylai y diwrnod yma gael ei gadw yn wyl i'r4 Arglwvdd, fel dydd Sul. Cofied xt "Hen Gadben" fod genyf well clustiau a llygaid nag ef.—Ydwyf, etc., D. J. GRIFFITHS, Gohebydd Ainlwcli.
BANGOIl.j
BANGOIl. j Dirwyo Mr Spinther James. — Mewn eisteddiad arbenig" o Heddivs Bangor, ddydd Mercher, gerbron Mr W. Pughe a Dr. Langford Jones, gwysiwyd J- Spinther James, Llandudno, um fod yn feddw ac afreolus yn High-street, Bangor, ar y noswaitb flaen- orol. Ymddangrtsodd Mr Huvv Rowland dros y dittvnydd, yr hwn a ddirwywyd 10s a'r costau. ) Am yr 16ag Waitli.—Yn Heddlys Bangor, ddydd Mawrth, cafodd dyn oed-anus o'r enw John Garvin (yr hwn, yn ol ddywedai yr Arolygydd Harris, oedd wedi gwneud ei unfed-ar-hyntheg ymdd,mgosiaJ! yn y llys) ei ddirwvo i 5s a'r eostau am fod yn feddw ac afreolus—neu, yn niii'yg hyny, saith niwrnod o garchar. .Dychwel o Faes y Rhyfel.—Dj^cliwelodd y Parch j Fraiik Edwards, yr hwn sydd welii bod yn. cymeryd gofal yr achos Wesleyaidd yn Mangor, a'r hwn a. gynygiood ei wasanaetli i'r corjdiiuoeddi yn Neheu- dir Affriea, i Fangor ddydd Ma.wrvli, ;1, rliod-dwyd | iddo dderbyniad calonog. Y JJLe yn mwynhau iecliyd rhagorol. Marwolaeth Ddisymwth.—Tia, yr oedd Mr John Parry, Tanyfren, Bangor (yr hwn oedd ddiaeon yn nghapel Annibynol Salem, Hilae), yn eerdded trwy Glanadda prydnawn Sabbotli.wythnos i'r ddiweddaf, ta,iawvd ef i lewyg a syrthiodd i'r Uawr. Cariwyd ef yn Vldiymdroi I siop Mr Joseph Owen, cigydd, lie y bu farw yn fuan wedyn. Gwasanaethai yr yma- dawedig dan Arglwydd Persihyn yn Mhorth Penrliyn ers blynyddoedd lawer, ac yr oedd yn wr parclius a bucheddol iawn. Gwr gvveddw ydoedd, a gedv un ferch (Miss Katie Parry) mewn galsr a thrallod àwfn, a'r hon y mae cydymde;m'ad cyffredinol. Cymerwyd y corph i Bethesda i'w ghddu, Diweddar Mr W. H. Cameron. — Gyda gofid dwys yr ydym yn cofnodi manvolaeth xir William Henry* Cameron, yr hyn a ddigwyddodd ar y 6ed cyfisol, yn 26ain ndwydd oed. Trydydd mah yd- o'edd i'r 'Henadur Donald Cameron a Mrs Cameron, Tan'rallt, Bangor. Yn llaenorol efe a arferai fod yn ddyn ieuanc iaoh a ehryf, at 1 x oedd yn un o r bechgyn smartia oedd yn perthyn i Feirchtilwyr j Ddinbych ond yn sydyn, yn mis Medi diweddaf, j canfvddwyd fod afieehyd wedi gafae' ynddo, ac er gwaethaf poh sylw a- ciiynorthwy meddygol clafychu hyd farw a wnaeth efe. Achos urtiongyrchol ei far- wolaeth ydoedd "syncope." Arddangosir y cyd- | ymdeimlad dyfnaf a.'r rhiaint galarvs. ac a'r brodyr a'r chwiorydd. Cymerodd yi' aricrl id-i, un pre:iat, •le foreu Mercher, pryd y gweinvddwyd yn v ty ac ar lan y bedd gan y Parchn. ProHeswr Davies. T, Gascoyne, a. D. Emlyn Evans. Y 11;:if alaiwyr oeddynt Mr Donald Camnon. hs Campbeli (mtrch), y Misses Cameron, Mr IJ. Cmanning Mr J. Cum- mil1g, a. Mr H. Mclnroy..Anforaryd irfer fnv." o flodeudyrch prydferth gan berth;, nasau a ffryndiau yr ymadawedig. Swper Cor yr Eglwys Gadcirio!.—Nos Fawrtli di- weddaf cyfarfu isganorru'.d, ornanyddion. yn ngliydag eraill o swyddogion ac aehvla-.i cor yr Rglwys Gadeiriol yn yr Union Hotel.-Gu:th. i gyfiaii(,gi ol super danteithiol a arlwywyd er eu cyfer. Wedi gwneuthur cyfiawnder a'r seigiau ddodwyd ger eu bion gan y perchenog (Mr Alfied Mrtitiri), aeth y crnnni yn mlaen i fwynhau eu hunain gyda ehaneuon, adroddiadau. llwncdestynau, etc. Lh~wyddwyd gan yr Isganon Owen, yn cael ei attegu gan organydd y Brifeglwys (Mr T. "-csUnk.. Morgan). Derbyn- iwyd' "tost" ei Mawrhydi y. Fien'iines gyd ag aDrhv- dedd ee:ddorol, yr un modd as. y gwnaed, yn wir, gyda braidd yr oil o'r liwncdesrvr.au, a;' yr oedd rhai o'r av-eithiau yn ddigriHon pen. Yr oedd yi organydd yn fi hwyliau gortn ihedai gwreiehion o arabedd chwarcus tnry ci hed anetchiad. Creodd Mr William Jones hefyd daramiu c (hweithui gyda'i ddigrif-ganenon. Mae tfe (bob rnWr yn barôd: a llwyddymns i wnentliur ptli cywlTad mor ddifyrus ac; svdd modd Mewn gwirionedd. i Mr Jones mae y clod mwyaf am wneud y noson mor jywiog a mwyn- iiaol. jDvlt-dus yw dweyd i gar-u medrus Mr Llew Roberts roddi bodnlourwydd a:benig i'r pr°senol- ion a-c yr oedd Mr Jhb Davies mewn cywair | rhagorol. Bu i'r quartet party fwy nag unwaith roddi cryn bleser i'w gwraiioawyr. yn enwedig gyda'u chwerth-gan ddoniol. Canwyd heiyd gun Mr Mobley a Master Willie Muir. Cyfeiliwyd ar y berdoneg yn feistrolgar gaji Mr Morris. Dygwyd cvfarfod hynDd lwyddiiinus i ben trwy gunu yr Anthem Genedlaetlwl.
---j BEAUMAKIS.
BEAUMAKIS. "Billiards."—Cafwyd gorne«t vhwng chwscreuwyr 1 yn cynrychioli Beaumaris a. Bangor yn INgwestty'r Liverpool Arms Hotel. Eniilodd y Bangoriaid gyda 389 "points" yn fwy gwrthwynebwyr. Chwareuir y gystadleuaeth nesai yn y Castle Hotel, Bangor, yr wythnos nesaf. Cynghor' Trefol. — CVrha!iwyd cyfarfod misol y CjTighor uchod ddydd ftlawrth, yr wythnos ddi- weddaf,dan lywyddiaetb. y CynghoryddW.T.Williams (maer). Yr oedd hefyd yn biesenol: Henaduriaid Syr R. Williams Bulkeley, Bar.. H. Thomas, Wil- liam Hughes, Cynghorwvr W. R. Jones, C. Grey Edwards, J. Hillier, E. Davison, R. Jones, O. J. Pritchard, H. Thomas, ieu., Mri J. Rice Roberts (clerc trefol), ac E. Thomas (arolvgvdd). — Cyf- Iwynodd yr Arolygydd filiau am 25p 38 4c, ac archwyd iddynt gafel eu talu. Bu i'r un swyddog gyflwyno ei gyfrif cyflogau misoh yn cyrhaedd y swm o 47p 2s 6c. Adroddodd befyd fod v "steam roller wedi bod dros holl ffyrdd v dref.—Pender- fynwyd symud y gareg-farch yn mhen Wesham- street. —Parthed y pwnc o gael allan swm y ceryg gymerid o Chwarel Bryncogail. gorchymynwyd i'r arolygydd wneud "average," a thalu i'r holl bartion yn ol y cyfryw.—Derbyniwvd "tender" oddiwrth v Mri De Winton, Caernarfon, am wneud "buoys" newydd, ac archwyd ar fod i'r Mri De Winton gael eu hysbysu y byddai raid cael twll ddigon mawr i ddyn gael ei ben drwodd i arolygu. ac. os vn angen- rheidiol, i lanhau y tufewn, ae hefvd "fender" o goed chwe' modfedd o drwcli ac wvtli modfedd o led o amgylch pob "buoy." Derbyniwyd amain- gyfrif y Mri Haines a'i Fab, Llundain, (eorvch ar 01 ac adnewyddu y darluniau sydd yn y Neuadd Drefol. — Gforchymynwyd i'r PwvlIgor Cyllidol edrych i fewn i'r gwahaniaeth yn y gost o oleuo v lampau cyhoeddus rhwng 1890 "ac 1898, fel yr ym- ddangosant yn y mynegiadau blvnvddol am* v blynyddoedd hyny. — "Darllenwyd I'lythyr oddiwrth yr Ysgrifenydd Cartrefol parthed y bye-laws" newydd cynygiedig er gofalu yn well 'am y fwideis- dref, ac yn awgrvmu amryw gyfnewidiadau a gwelliantau yn y cyfryw. Penderfynwyd ail-dynu aUan y rheolau, mewn trefn i gytuno a'r cvfnewid- iadau.—Ysgrifenodd prif reolydci Cwmni Rheilffordd y London and North-Western yn dweyd nad allai y llywodraethwyT ddal allan unrhyw obaitli o sefydlu "'bus service" arhosol rhwng Beaumaris a Gorsaf Bangor oni fyddai i'r Cynghor eu gwarantu yii erbyn unrhyw golled posibl ar yr ymgvmeriad. Penderfynwyd cvflwyno y mater i bwyllgor yn gynwysedig o'r Maer, yr Henaduriaid Syr R. Bul- keley a, Hugh Thomas. Cyngnorwyr W. R. Jones, C. Grey Edwards, a. H. Thomas, ieu. — Anfonodd tafarnwyr y dref ddeiseb yn rhoddi y "grievances" yr ystyrient eu bod yn dioddef oddiwrthynt narthed llettya y Milisia sydd yn aros yn y dref. Haelfrydedd y Maer.—Bu i'r Maer (y Cynghorydd W. T. Williams) yn bur garedig wneud llawer o aelwydydd yn ddedwydd yn ystod v gwvliau di- weddar, trwy roddi i oddeutu 250 0 dlodion a gwetithwyr liaeddianol yn y dref (yn cynwyp gweithwyr o dan y (lorphoraeth) chwe' phwys" o ■biff i bob teulu. Mawrygid y rliodd haelfrydig hon yn ddirfawr. Yr "Hunt." — Mewn cyfarfod arbenig o'r swyddogion a "past comptrollers" o'r helfa henafol hon yn y Williams Bulkeley Arms Hotel, y dydd o r blaen, Cadben Laurence Williams, "comptroller." yn llywyddu, penderfynwyd peidio cynal "hunt" yn y gwanwyn agosliaol. fel ag a. awgrymid, ond fod y dawnsfeydd i gael eu cynal fel arfer yn mis Tachwedd nesaf. Yr Ysgol Sirol. —Cynhaliwyd cyfarfod o'r llvw odraethwyr yn y Neuadd Drefol ddvdd Mercher. pryd yr oedd yn bresenol: iSyr R. H. Williams Bul- keley, Bar. (cadeirydd), yr Henaduriaid Hugh Thomas a William Hughes, Dr. C. Grey Edwards, ri W. T. Williams, David Roberts, Richard Ro- berts (Pant Howell), R. W. Roberts (Porthaethwy), a W. Griffith (clerc). Yr oedd y prifathraw yn anocheladwy absenol. — CytIwvnodd Mr David Ro- berts (cadeirydd) adroddiad y Pwyllgor Cyllidql. pa un a gynwysai argymhelliad ar fod i'r pwvllgor gyfarfod er rhanu yr elw oddiwrth y cyngherdd gynhaliwyd yn Mhortliaethwy y llynedd i vsgol- heigion a fynychent yr ysgol o'r ardal hono.—Dar- llenwvd llythyrau oddiwrth Fwrdd Addysg a'r Corph Llywodraethol Sirol parthed cyflwr arianol yr ysgol, ac hefyd yr ohebiaeth a gymerodd Ie rhwng v cadeirydd a Bwidd Addysg. Dywedodd yr Henadur Hugh Thomas ei fod wedi sylwi mewn adroddiad o gyfarfod diweddaf Bwrdd Ysgol Beau- maris eu bod wedi penderfynu ysgrifenu at y prif- athraw er gwybod a eIlid trefnu i'r disgybl-athrawon fynychu Ysgol Sirol Beaumaris i dderbyn addysg yn bytrach na myned i'r dosbeirth canolog yn Mangor. Sylwodd yr Henadur William Hughes eu bod wedi talu 20p Ïr Bwrdd y llynedd dros yr athrawon a aethant i Fangor, ac y byddai yn gyf- leus iawn ac yn arbediad trau] pe gellid trefnu iddynt gael eu haddysgu yn yr Ysgol S;rol. Dy- wedodd Mr Richard Roberts y byddai yn dda. iawn ganFwrdd Ysgol Llandegfan anfon eu hathrawon i Beaumaris, a dywedwyd y byddai i Fyrddau Ysgol eraill yn y gymydogaeth wneud yr un peth. Ar gynygiad Mr W. R. Jones, yn cael ei eilio gan Mr Richard Roberts, penderfynwyd fod ï mater gael ei gyflwyno i'r Pwyllgor Cyllidol, i gyrlymddiddan prifathraw, ac i weithredu yn y peth. Cwmni Gwesttv y Williams Bulkeley, Cyf.—Gyn- haliwyd cyfarfod blynyddol y cyfranddalwyr yn y gwestty y dydd o'r blaen, y Milwriad H. Platt, C.B., yn y gadair. Dygodd yr Ysgrifenydd (Mr William Griffith) yr adroddiad blynyddol gerbron, yn nghyda'r gyfriflen am y flwyddyn yn diweddu Tachwedd 30ain, yr hon a ddangosai elw o dros bum" punt y cant.—Dywedodd y Cadeirydd fod y cyfran- ddalwyr i'w llongyfarcli fod cystal elw wedi ei gael ag vstyried fod y gwesty wedi bod yn ym- arferol gauedig am oddeutu pum' mis yn ystod gwneuthuriad y cartliffosydd jRc addurniadau. ar pa rai y gwariwyd dros lOOOp, a'r tymhor diweddaf yn un o'r rhai gwaelaf. Datganwyd elw o 4p y cant.—Ail-etholwyd y Milwriad Piatt a Mr William Morgan yn ymddiriedolwyr, a chafodd Mr James Smith, Lloyds Bank, Bangor, ei benodi yn ar- chwiliwtr.—Pasiwyd ]lleidlai.s o ddiolchgarwch i'r Milwriad Plat (cadeirydd) a'r ymddiriedolwyr, ac hefyd i Mr a Mrs J. Ividd. y "managers" newydd.
CABBGYBI.
CABBGYBI. Gwroldeb.—Geilw gohebydd ein sylw at y Eaith mai Mr Owen. Tai Hirion. achubodd yr unig un achubwyd o griw y "Primrose HilL" Achubodd Mr Owen y dyn trwy beiyglu ei fywyd ei hun, a gobeithiwn y dygir y mater gerbron y Gymdeithas Ddyngarol, neu ryw awduxdod cyffelyb. Trengholiad. — Dydd LIun, Wrbron Dr. Clay, dirprwy-grwner, a lheithwyr, Mr Hugh Roberts. Boston-street, yn flaenor, cynhaliwyd trengholiad ar gorpb y tybid mai corph un o ddwyiaw v "Primrose Hill" ydoedd. Tystiodd P.C. William* Evans mai efe a gafodd y corph. Dygvryd rheithfarn agored. Cenhadol.—Osisglodd y pbnt yn nglyn ag egl^ws Fethodistaidd Hyfrydle tua 15p tuag at drysorfa'y genhaaaeth dramor. (Hwahoddodd ilrs Forcer Evana y casglwyr i de, tua 120 o blant. Dydd Mercher rhanwyd v gwobrau mewn llyfrau gan y Parch John Williams, a rhoddwyd y blychau am y flwyddyn nesaf. Priodas.—Dydd Mercher priodwyd. yn Nghapel lPrmces-road, Lerpwl, yr Henadur W. R. Jones. Caergybi, a. Miss Rebecca Hughes, merch ieuengaf yr Henadur Samuel Hughes, Amlwcli. Gweinydd- wyd gan y Parch J. Williams. Oweithredai Mr J. E. Frimston, Maneeinion. fel gwas priodas, a Miss Maggie Jones fel morwyn. Yr oedd yr Henadur Hughes a Mrs Hughes, Mr Howel Gree a Mrs Gee, Annie Jones, ac amrvw eraill yn bresenol. Cynghor Dinesig.—Dydd"Ma-*vrth. Mr David Wil- 1 ms, Y.H.. yn y gadair, apwyntiwyd Mr Owen orris am y cyflog o 30p fel arolygwr iechydol '■ynorthwyol, ac ysgrifenydd y Neuadd Drefol.— j iHirLlenwyd llythyr oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth Leol parthed cwrw gwenwynig, a phenderfynwyd dodi y mater yn nwylaw y Pwyllgor iechydoL Cytunwyd yn unfryd i ofyn i'r awdurdodau am lythyrdy newydd yn London-road a Waterside, ac hefyd penderfynwyd gofyn am i'r awdurdodau ranu'r llythyrau yn y dref yn vr hwyr.
DULAS A'R CYLCH. |
DULAS A'R CYLCH. | Bro lonydd, dawel, a heddychol mewn llawer jstyr, Mr Gol., ydyw bro Dulas yma. Mangre feehan, ddinod a diystwr ydyw, yn ymguddio megis mewn dvffryn bychan yn nghesaii brymau rhamantus Bodafon a Clioed y Gell, ac vn rh, wylauid i gymeryd rhan yn y cydymgais mawr sydd yn bod yn mysg man. bentrefi ein gwlad yn y dyddiau hyn. Y mae pentref (os teilwng o'r enw) Dulas yn cael ei wneud i fyny o ryw ddwsin o dai, wedi eu gwasgaru'n fwy n-eu fai oddiwrth eu gilydd. Yr unig beth urddasol-9-n belled ag yr wyf fi yn de;dl—sydd yn perthyn iddo ydyw ei enw, "Sity Dulas," neu "City Dulaa. nis gwn yn iawn pa un. Y mae tuhwnt îm dirnadaeth i o ba Ie y tardd neu beth achosodd roddi y fath enw mawreddog ar Ie mor fychan a syml. 'Efallai fod rhyw gymaint o wirionedd yn y traddodiad sydd yp ffynu yn yr ardal fod tref unwaith yn sefyll yn y traeth sydd yn awr wedi cael ei feddianu gan "Dafydd Jos," ac iddi o dan ryw amgylchiadau ac yn rhyw amser ajihysbys suddo o'r golwg, ac y mae etc yn sefyll ar y llechwedd yn ymyl glan traeth ffermdv henafol yn myn'd o dan yr enw Pen- tre-eirian-allt, ond pa gysylltiad oedd rhwng y dref hono—os y bu un o'r enw erioed yn bod—a'r enw Dulas nis gwn. Ond gwn gymaint a hyn, Mr Gel., fod yr enw yn hynach na mi. ac yr wyf wedi cynefino cymaint ag ef hyd nes y mae yr hen enw wedi myned yn anwyl genyf, ac yr wyf yn dal o hyd i gredu—fel yr arferwn pan vn blentyn-nad oes ddifvrach llecyn yn Mon na Dulas. Y mae yma le hardd a rhamantus hefyd, ac y mae Natur wedi bendithio y preswylwyr a golygfeydd lied anghyffredin. Y peth nesaf, onide, ydyw cael beirdd, ad y mae yn Dulas a'r amgylchoedd doraeth o honynt—Morlan Dulas, loan Allgo, Glan Dulas, Ap Dyfrydog— ac ni raid i ni fyned yn rhyw bell iawn na chawn farddones dalentog—Marian Moelfre —sydd yn ddiweddar wedi cyhoeddi cJfres o'i gweithiau mewn llyfryn, o dan yr enw ."Y Cynyg Cyntaf." Dsa.ilaf fod' yr "Ap" wedi troi vn nofelydd yn ddiweddar. Rhwvdd hynt iddo, meddwn, ond iddo beidio gadael— "y llwybra'! jrynt lie bur gan Yn lleoead i'r ddtillhuan." Biaidd yn ddista'w ydyw y beirdd eraill hefyd. Beth yw'r achos, tj'bed? A yw'r awen wedi Ñeu oes cancr ar y gan? Neu a oes ryw fenyw hyf-yn Wedi dwyn eicli bryd yn lan? Y mae un bardd a lienor aran-an o brif feirdd ein cenedl—wedi ei fagu heb fod yn bell o Dulas. set Llew LUvyf". Davllenais yn ddiweddar nofei fvddugol o'i eiddo, "y Llafurwr Cymreig," ac nid wyf yn gwybod i mi gael cymaint o flas ar nofel erioed ag a gefais wrth ddarilen lion. Efallai fod hyny i'w bricdoii i raddau lielaeth i'r ffaith mai cartref y "Llafurwr Cymreig" ydoedd lie o'r enw "Tyddyn." ar Sir Boddan. ac iddo dreulio y rhan fwyaf o'i oes yn "Plas Uchaf," lleoedd ag sydd yn gynefin i ax; yn anwyl gan bawb o breswylwyr Dula.s, fel fy hunan. Gwelaf fod fy llitli yn myned yn faith. — Ydwyf, etc., Gwalch o Goed y Gell. O.Y.—Glair y tro nesaf am rai o addoldai yr ardal.
---------! GAEEYfEN.
GAEEYfEN. Y "Nurse" i L;uigefn;—Mewn pwyllgor dylan- wadol, yn Yigol y Bwrdd, penderfynwyd cefnogi yr uchod..Siaradwvd yn gryf o bl&id gan v Parchn. G. W. Griffith," rheithor; J. Roberts (M.C.), Bryn teg Mri John Williams. Ty Crwn; R. Pritchard. Gaerwen Uchai; J. Lewis Jones. Llosgvrodyn; O. Rowlands, Pensara. ac eraill. Liywyddwyd yn ddeheuig gan Mr H. O. Williams, y F<-lin. Penodwyd Mr R. Lewis, Ysgol y Bwrdd, yn dn-son-dd. a Mr W. Hughes, yr Ysgol Genedl- "a.ethol, yn ysgrifenydd. Yn y Pwyllgor Cyff- iedinol, yn' Lianaefni, penodwyd Mrs Ribton, Rheithordy; Ivlrs Roberts, Brynteg; /Mr H. O. Wil- liams, a Mr Thomas Evans, Boston House, i gyn- lycbioli y partliau hyn -V,7. H.
| i.r,\.\iIf!.iA\.
| i.r,iIf!.iA\. Marwolaetli. — Hunodd Mrs Griffiths yn vr Iesu ddydd Gwener diweddaf. yn 86ain mlwydd oed. Yr oedd yr ymadawedig yn aeddled i'w chymeryd at yr Hwn oedd yn anwyl yn ei golwg, ac wedi ei ddilvn Ef. trwy 'esiamplau da a bucheddol. Yr oedd yn haD!1 o deuly hynod mewn crefydd, megys y diweddar Biirch W. Roberts. Amlwch, a'r Parch Robert Hughes. Gaerwen. Yr oedd yn aelod yn Siloh (M.C.). Claddwyd ei gweddinion ddydd Mawrth yn nghladdfa. y teulu yn mynwent eglwys y pi wyf (preifat) o dan y ddeddf newydd.
: LLAXFAETHLIT.
LLAXFAETHLIT. Rhyfedd v dylanwad r mae ffeithiau yn ei gael ddynion, a'r dychryn y mae gwirionedd yn ei greu. "Da iawn," dyna waith gwirioDeddgoleuo, dychryn, argyhoeddi. ac arwain y dyn i le diogel os oes modd. Pa ddyben gwingo yn erbyn v swmbwl, os yw y bobl yn euog. Byddwch yn dawel, rhag mai y chwi fydd y rhai cyntaf i ddweyd eich bod yn euog. Ond dywed yr hen ddiareb, "Y gwir sydd yn Uadd," ie wir. a goieu po gyntaf hefyd. Mae yn biyd dcffr;> dynion, a merehed hefyd. .Dr.' Thomas. Bryn Afon.—tiresyn i ni golli y cvfaill a'r meddyg galluog uchod o'n plith. Mac blynvddau erbyn hyn er pan y sefydiodd y Dr. yn ein plith. Daeth i aros i Bryn Mechell. lie cyfteus iawn i feddyg. a dywcdsr iddo ei gael yn gartref mewn gwirionedd gyda Mi's Roberts A Miss Parry, megis am eu bywyd i'w wneud yn gysurus. Gwydd- om" am Mis Roberts ei bod yn foneddiges mewn gwir onedd. un o'r rhai hyny ag y mae caredigrwydd a thynerweh a '.cliyinwvnasgarweh megis yn ail iddi. Mentrwn "ddweyd^ iddi fod vn gefn da i l:wer tlawd cyn heddyw. Ni ddaeth tlawd erioed at Bryn Mechell heb gael. Mae wedi rhanu degau o 'bunoedd ar hyd ei hoes, ac y mae yn p:\rhau i wneud, ac nid yn unig cyfrana 1 r tlawd, ond bydd yn cyfranu at bob achos da, pa un by nag ai cyngherdd," ai darlith, ai cenhadaeth, ai casgliad, ai'beth. Bydd Mrs Robert a'i rhodd yn iiilaen grated a neb. Hefyd deallaf ei bod wedi bod yn dda* odiaeth i achos ciefyid yn. y lie. Mae eglwys Libanus, mi glywais, wedi derbyn llawer o law Mrs Roberts, a'i hanwy_-briod, pan oedd yn fyw. Gwyr llu n yeinidogicin am gjTiesrwydd y lie a sirioldeb bob amser. Wel, ein dymuniad yw ar i nawdd y Nefordd fod drüsti, ac y caiff ei bendithio yn dymhorol ac ysprydol. Wel, gyda frs Roberts y daeth v Dr. i arcs. ac yno y bu hyd o fewn ryw flwyddyn yn ol, pan y synlUdodd, i Tanyfynwer.t. neu Bryn Afon yn awr, Llanfecheil. Wedi dod bu i ni dipyn cyn dod i waith, ond pan y dechreuodd y gymydogaeth ei adnabod, a aod i deimlo fod gallu ynddo. caftvld gymaint ag a allai wneud. (Gresyn ydyw ei fod wedi ein gadael er dydd Gwener diweddaf am Dde Affriea at y cadben anwyl o'r Brynddu, i fod yn feddyg gyda'r "Prince of Wales Light Horse." Llwyddiant,1 iddo yn rnhob ystyr. Aed yn mlaen yw dvmuniad llawer. Wyth- nos cyn iddo fyned daeth i feddwl rha.i o'i gyfeillion 1 wneud tysteb iddo, ac onibai am fyrdra yr amser buasai yn un ardderchog. Yr ysgrifenydd oedd Mr Owen, Gefnglas, hen fruwd iawn ato. Rhaid i mi gael dweyd yehydig am dano ynta,u yn o fuan. a gwnaeth ei -waith yn iawn. Nos Iau diweddaf Syflwynwyd v dysteb iddo mewn aur, ac yntau, a llawer eraill," yn teimlo i'r byw. ,Nawdd y Nef fyddo drosto. Gobeithio y daw yma yn feddyg eto. Bydd hanes a sylw ar "boachers"' y gymydog- aeth yr wythnos nesaf; daliwyd dau, a delir rhagor yn bur fuan 'rwan, a goreu po gyntaf. (rw barhau.)
I LLANGEFNI. 1
LLANGEFNI. Y Market Vaults.—Mynegwyd. trwv amryfusedd. yn em hadroddiad o Lys Ynadol Porthaethwy. yn ein rlnfyn ddiweddaf. fod trwydded y Market Vaults. Llangefni, wedi ei throsglwyddo i Mr Thorpe. Traeth Coch. (N'id yw hvny n gywir. I Mrs Williams. gtf"eddw r diweddar drwyddedwr, v tvesghvyddw^ d y drwydded. Temlyddiaeth" Dda' — Nos Lun, yn Ysgoldy Moriah, bu Mr 0. N.: Jones. Pwllheli, ac* eraill. yn sefydlu cyfrinfa o Urdd y Temlwyr D-do. Ymunodd '75. Etholwyd v swvddogion canlvnol:—T B D Br. G. Garland: T.I)d.. Br. E. M. Roberts; T.I.D.. CliV.aer Davies; T.Y., Br. R. H. Roberts: T.R., Br. M. Price: T.Y.A., Br. R. Lloyd: TD Br. A. J. Williams: T.G.B.D., Br. 6. J. Wil- liams; T.W.M., Br. R. O. Roberts; T.W.A., Br. Henry Evans; T.I.R., Chwaer Williams; T.G.. Br. R. Davies. Gobeithio y bydd hyn yn gychwyniad cyfnod o ddeffroad yn y dref a'r cylch gyda r achos dirwestol. Y mae gwir angen am dano. Marwolaeth a Chladdedigaeth Mrs Williams. Rhianfa.—Boreu ddydd Iau, wedi cystudd blin, bu farw y wraig dduwiol uchod, yn ei phTeswylfod. Bu ami lawer o flynyddau yn byw yn Pen'rorsedd, ac nid oedd ond yehydig fisoedd er pan y symudodd i fyw i Rhianfa, Glanhwfa-road. Bu ei drws vn agored ar hyd y blynyddoedd i bregethwyr droi i mewn. Cymerodd yr angladd (preifat) Ie ddydd Llun. Cychwynodd yr orymdaith alarus o Rhianfa yn y boreu am fynwent Llanfihangel T.B. Y prif alarwyr oeddynt:—Mr Owen Williams, Plas Llan, fihangel, mab; Miss Williams, LerpWjl: Misses Bessie Williams a Mary J. Williams, Rhianfa. merehed 1tll--s Hughes, Bryn Cuhelyn. Llanerchv- medd, nith Mr O. R Prytherch, Post Office, Llan- erchyme-dd, rai; a'r boneddigion canlynol, yr oil yn gefndryd i'r foneddiges drancedig Mri R. Williams, Trefoilwyn gynt; J. Williams, Nantfadog R. Ed- wards, Coedana; W. Prytheneh, Bodfeddan: J. Prytherch. Ty'ndryfol, ac H. L. Jones, Cwirtai. Yr oedd hefyd yn bresenol :—Alri J. Jones. Corsyr- eira W. Elias, Glyn O. Elias. Aberach O. Lewis. Bodafon Wynn H. Edwards, Glangorsddu: O. Edwards, Maen Farm. Aed trwy y gwasanaeth yn y ty cyn cychwyn gan y Parchn. "James Donne a John Williams, gweinidog Moriah, lie yr addolai Mrs Williams, ac yn yr eglwys a'r fynwent gan y Parch O. O. Robel ts, curad Llanfihangel. Jjlys y Manddyledion.—Cynhaliwyd y llys hwn ddydd Mawrth, o flaen ei Anrhydedd Syr Horatio. Lloyd, barnwr.—Gwysiodd J. E. Roberts*Paradwys. Llangristiolus, Cadwaladr Williams, Pen Oeint.LIaji- ddyfnan, am lip 3s 6c a.m hadau Ym- ddangosai Mr E. H. Williams, Caergybi, dros y gofynydd, a Mr S. R. Dew dros y diffynydd. Tyst- iodd y Gofynydd ei fod wedi anfon yr hadau gyd." tren o'r Valley, a chyrhaeddasant Langefni. Gan Air Dew Yr oedd y diffynydd wedi arfer delio gydag ef am lawer o flynyddoead. Arferai anfon y nwyddau fel rheol i Holland Arms. Ni ddywed- odd y diffynydd ddim i'r perwyl fod rhai o'r hadau i'r Proffeswr Winter, Lledwigan. Dywedodd Mr Dew fod yr amddiffyniad yn syml. Yr oedd y diffynydd wedi prynu nwyddau gan y gofynydd ers blynyddoedd. 1Ijf chafodd rybudd fod y nwydd- au hyn wedi cad eu hanfon. Yr oeddynt *i gael eu hanfon i Orsaf Holland Arms, ond yn lie hyny le'u hanfonwyd i Langefni. Ni chafodd rybudd eu bod wedi cael eu hanfon, a phan gyrhaeddasant yi oedd yn rhy hwyr i'w hau. Dywedodd ei Anrhy- dedd y gallasai y diffynydd osgoi yr holl drafferth pe buasai wedi gyru post gerdyn dimai at y gof-n- ydd i ddweyd nad oedd yr hadau wedi cyrhaedd. Nid oedd y pe11der rhwng gorsafoedd Llangefni a Holland Arms yn fawr, a gallai yn hawdd gerdded o'r naill i'r llall. Dedfryd o blaid gofynydd, y ddyled i'w thalu yn mhen y mis.—Hawliai Robert Wiiiiams. Wern, Llanddona. y swm o 7p oddiar George Williams, o'r un ardal, am yr hawl i ddal cwningod ar fierm y Wern. a 7s arian bentbyg. Y mddangosai Mr S. R. Dew dros y gofynydd. Yn Medi, 1899, gosododd y gofynydd vr hawl i'r diffyn- ydd i ddal cwningod ar ei íferm am 7p. Yr oedd i dalu yr haner pan ddaliai Tai cwningod, a'r gweddill ar ddiwedd y tymhor. Daeth y diffynydd vno ac arhosodd di'wy r tymhor, ond nid oedd wedi talu dim. Yr oedd wedi gofyn iddo droion am yr arian. ond ni chafodd ddimai. Rhoddodd fenthyg saith swllt i'r diffynydd ar y 7fed o Fai yn Mhortliaethwy. Dywedodd y Diffynydd ei fod wedi gweithio i'r gofynydd yn y cynhauaf yd. ao ystyriai hyny yn ddigon am y cwningod. Yr oedd y Wern yn lie gwael iawn i gael cwningod, oherwydd ei bod yn llawn o covers." Dywedodd y Gofynydd ei fod wedi rhoddi i'r diffynydd wair a phytatw, y rhai a fyddai yn well gan y diffynydd eu cael am y gwaith yn y cynhauaf. Dywedodd ei Anrhydedd fod yr hawl wedi ei biofi. a rhoddodd ddyfamiad o blaid y gofynydd am y 7p 7s. i'w talu yn ol 4s y mis. —Hawliai Thomas Owen. Ty Mawr. Llanrhyddlad. y fwm o 12p oddiar Rowland Jones, Penllain, o'r un pl'.Wvf. am rer.t ac ol-ddyled o'r ardretk Ym- ddangosai Mr iS. R. Dew dros y gofynydd, a Mr T. R. Evans (Caergybi) dros y diffynydd. yr hwn a wn-ai "counter-claim." Tynwyd y ddau achos yn ol. ac ni chmiaraodd ei Anrhydedd gostau i'r naill Pritchard. 1, Turkey Shore-road, Caergybi. a hawliai lOp oddiar Willi;vm Edwards, Tabor Hall, Valley, fel iawn am gadw dodrefn perthiTiol iddo. Ymddangosai Mr Dew dros y gofynydd. a Mr E H. Williams dros y diffynydd. Ymddangosai fod y gofynydd wedi bod yn byw yn Tabor Hall, a phan yn myned oddiyno gadawodd ddodre-fii yno. Yn ddilvnol dymunodd gael y dodrefn oddiyno, ond gwrthododd Mr Edwards eu rhoddi i fyny er iddo a.nfon ceffyl a throl yno ddwywa:.th, yr hyn a gostiai 10s y dydd. Dywed- odd y Gofynydd ei fod yn denant Tabor Hall. Ar ol ymadad oddiyno ga,dawodd ddodrefn yn y ty. Gofynodd am danynt ychydig ddyddja,u cyn y 13eg o Dachwedd. (Jwelodd y diffynydd ar yr 2ii o Ragfyr a gofynodd am y 'dodrefn. ond gwrthodai y diffynydd eu rlioddi i fyny. Y"na aeth i Fangor i "weled" Mr Dew. Yn cael ei groesholi gan Mr Wil- Iiams: Nis gallai neb ddweyd ei fod yn denant gwael. Efe oedd eisieu cael ymadael a Mr Edwards, Yniadawodd o Tabor Hall yn nbrill. ond daliai y tir hyd y Rhagfyr dilynol. Yr oedd Mr Edwards wedi "c-iniatau iddo y dodrefn hyd QùangauaL Yr oedd ganddo gymaint o fusnes yn Nghaergjb' j as oedd gan Mr illiams, ser ei fod yn byw yn L^nfachra.rth. Gan Mr BeV: Nid oedd dim yn yr ystafelloedd pan roddwyd y dodrefn ynddynt. Itad'ieuai Mr Williams fod yr achos yn un haerllug. Bu yr hawlydd yn denant yn Tabor Hall am ddwy dyne hi, a gadawodd y ty mown cyflwr pur ddrwi: Rhoddodd Mr Edwards dystiolaeth i'r perwyl fod iddo ef gymeryd y ty oddiar .Pritchard. ond iddo ef dchd y tir hyd fis Tachwedd. Pan yn ymadael i fyned (fyw i Lanfachraeth, gofjTiodd am ganiat-ad i adael y dodrefn am yehydig ddyddiau nes y caffai le i'w on.d buont yno am fisoedd. Gofynodd y tyst iddo symud rhai pethau oeddynt ar y ffordd. Yr 'oeda wed'i gotj-n iddo lawer gwaith i symud y dedrefn. Pan ddaeth y gofynydd ato ar yr 211 o Rasfvr dywedodd fod trol yn dyfod yno i ymorol y "dodrefn. ond dywedodd" y tyst y byddai raid iddo setlo rhai mat-rion epi y caffai hwynt. Dywed- odd ei Anrhydedd fod y dodrefn wedi cael eu gadael er liwylusdoid i'r gofynydd hyd yr 2il o Ragfyr. Yr oedd yr achos yn un pur "trifling, ac yr oedd ef wedi gwneud ei feddwl i fyny i roddi 5 o iawn i'r gofynydd, a chosta-u ar ddyf'arniad fel 6p.—Ceisiai Thomas Hughes, amaetliwr. Tyddyn Ben. Llan- ddona. archeb i droi allan William Roberts, or j Ardd Gron, L'anddona. Ymddangosai Mr Dew dros v gofynydd. a Mr W. Huw Rowland dros diffvnydd. Dyw^dai y Gofynydd ftnl ganddo hand 1 droi* allan b-ob j erson o'r ty a adnabvddir wrtn .11 enw Ardd Gron, vn mhlw-f Llanddona. y gn; iyniad hawliai feddillt o'r lie. a dywed oeda v rhent neu werth y He yn fwy niig y flwyddyn. Hawliai v gofynvdd hefyd am ddefnydc.. a meddiaut o'r tv. oV 23am dvdd o Dachwedd, 1899. v swm o 5p 1. Tvstiodd band Davies. Trosyr- I afon, Llanddona, ei fod yn drethgiaaglydd yn Y pi wyf ers 14eg mlvnedd. Adwaena; y diweddar Thos. Williams! Tyddyn Ben. Gwyddai am ei holl eiddo. Efe dderbymai y lhenti am Ardd Gron. Cbfiai farwolaeth Thomas Williams. Ar ei farwol- 1 aeth cymerwy d meddiant o'r ty .gan Jane Lewis a Margaret Hughes, ei mthoedd. Yr oedd ef (y tyst) vn byw dan unto i Margaret Hughes, yr hon oedd niiin y gofynydd. Nid oedd ganddo ef amheuacth nad hwy a dderbynitrnt y rhenti. Hwy a dalent y trethi iddo ef. a byddai yn beth rhyfedd; iawn os talasant dretlii ;un eiddo yn nglyn a pha un ni j. daerbynient y rhenti. Cofiai farwolaeth Jane Lewis oddeutu y flwyddyn 1888. Sid oedd ganddi hi blant ar ei hoi. Goroesodd Margaret Hughes hi am diur neu bedtiir b'tynedd. Ymbriododd hi ar Parch Thomas Hughes. gweuiioog gyd.Ù Bedydd- wyr, ac yr oedd un plentyn yn ei goroesi, ttid y gofynydd. Cymerodd ei dad feddiant o'r Ardd iron ar ol ei marwolaeth hi. a dywedodd wrtho ef •<y tyst) na tha-iai y trethi am Ardd Grcn. Sis g^wddai ef paha^m. ddywedodd a.ir am werthu. Gwerthodd Ardd Gron. Mewn atebiad i Mr Row- land dywedodd y Tyst ei fod yn 64a.in mlwydd oed. Pan iu Thomas' Williams farw yr oedd ef (y tyst) oddeutu deng mlwydd oed. Yr oedd Tyddyn Ben oddeutu 15eg acer neu well. Yr oedc1 Penycefn yn werth oddeutu 70i> neu 80p. 'Dywedodd Mr Row- land ei fed yn add;-fedig fod tad y gofynydd wedi igwerthu y lie, ac wedi cael tal, am dano gan David Jones, landlord y diffynydd. Yr oedd digon o dyst- iolaeth fod Thomas Williams wedi rhoddi yr eiddo i Margaret Hughes, yr hon gadawodd i Thomas Hughes, a'r hwn a'i gwertbodd i David Jones. Byddai vn beth gKarthus os gadewid i'r gnh-r.vM yy V Goh-nodd ei Anrhvdedd e, ddedfryd.—Hawliai L%n Jones. Tv Mav^r. Llan- ? s?~m 0 1QI) lls oddiar David a Richard S' j t"™' ani ymeayn ac wvau. Eglurwyd mai^ er dechreuad 4 ach^s. Ifywedodd y djffyEyoci. Richard Jerman, nad oedd ganddo ef daim iw wneud a'r peth. gan mai ei rrawd a gat odd y nwyddau. Yr unif bet.,h a wnaathaj efoedd myned 1 ymorol y nwyddau dros ei frawc. Dy^arnmd ei Anrhydedd vdoedd dedf^vd yn erbyn y diffynydd, ond gohiriai v mater hv.T ;i"es iddo dynu allan lythyrau cvmun.
LLAN GWYLWG.
LLAN GWYLWG. ^Prydnawn Gwener, y 4ydd o Ionawr, mewn adeilad wedl ei addurno yn brydferth, r^rthynol i Trn Llan rhoddwra eteni, fel arfer, trwy g'aredigrw^dd y rheithor. y Parch O. K. Williams, "de a ba?a bhth i bawb sydd yn m^-nychu yr Eglwvsi uchod. Gwas- anaethwyd wrth y byrddau gan amrvw foneddiir- esau, rhy luosog 1 w henwi. Derbynied y cvfrvw ein diokh d'fluant am eu gwasanaeth. Wedi i*ba*wb gael eu boddhau au digom chriwyd y bvrddau er gwiiruc, y lie yn gylleus i gynal y'cyfirfod cvstadl- euol yr hwn a dn&chreuwyd am chwech rr. r hwyr. Gwobrwywyd 7- rhai canlynol:—Am adrodd "Ctedo yr Apostolic••• 1, T. Parry: 2, M. E. Owen ac E. Owen 7 i gydradd. Credo Nicea: 1 M, 2. 3. 31. Hughes a Kate Pai-i-v yil gydradd. "Creào Athanasius R. Owen. Araeth ddy fyr: .Jones. Darfien dajn heb ei atalnod; H (.'«•,>n Canu emTn ar v don "Boston:" 1, I Enme: 2. L. Roberts ac S. Greenlev ys. C'dradd Unrhyw garol 1. R. Owen 2. B. 3. I. lMvies. Am vsgr-fenu v ganfed iSa'm T. Green- ley. Eto. "Yr awr hon:" Thomas Greenley. 0\ merwyrf dur. gan y personau canlvnol:—Mrs A Lewis, B. Lamesl a. Mr E. Thomas. Otrerynol eto: Harmomunn Miss Williams. Liar.rhyddlad chnmo- phone. P. S. Jones. Llaanvst co"rnet, R. Ûwen. Beirniad yr holl cystadleuaethau ydoedd Mr Richard WilJams, ian Railt. L'anerchvmedd. yr hwn a wnaeth y gorchwyl vn dra boddhaus. Ai- ddiwedd y cyfarfod gwobrwywvd y rhai canlynol a suyfrau an! fod yn gyson vn vr Y>'o-ol Su' Llan- gwyllog, T. Greenlev, -S. Greenlev, H. Greenlev, T. (jreenley: Coedana, M. Hughes: M. Owen, M.' E. Hughes, L. Roberts. Yna terfynviwd trwy ganu "Duw gaaw o r Frenhincs." lVedl ityny aeth pawb allaa yn rheolaidd, er denbyn o law haelionus v rheithor bun ac orange. Teimla pawb yn wir ddiolchgar i Mr W illiams am ei garedigrwvdd a'i lafur diflino.—Un oedd yno.
PEXSAKa.
PEXSAKa. Gwellj;tnta.u.—Hynod. yn wir, fel y mae petha-u vn dyfod i drefn gydag amser. Lh-ma. vr hen S^"noii anwyl wedi cu¡J ei thrin o'r diwedd, a, da yw meddwl mai yr un cvfaill a fethodd ei thrin y tro cvntaf sydd wedi gallu ei thrin yr ail dro. Chwareu teg iddo; mae yn dysgu er mewn henaint. Diolch yn lawr iddo. Ni gawn ddwfr gian vn awr. Oor Garmel.-—Fe glywais fod yma gor xnawredidog yn ciiel ei godi erbyn y bydd i'r capel newydd fod yn barod. o dan arweiniad Mr Richard Hughes (Eos y Mynydd). "Wel done," yn wir. Llwydd- iant-mawr iddo. Nici oes yr un èglwys yn mon vn meddu ar well adnoddau nag sydd yn eglwys Ckr- mel. Byddai yn resyn iddynt "beidio cael eu dad- WygTL Gobeithio mai felly y bydd yn awr medd —Ffynon wedi symud.
TALWKN.
TALWKN. Marwolaethau.—Os y byddwch mor garedig, Mr Gvlygydd. a chamatau i hyn o linellau ymddangos yd eich newyddiaciur ctodw w teimiaf fl, yn ng-hyda. lluaws eraill, yn wir ddiolchgar. Drwg iawn gen vm m buasai yehydig o lineilau coffadwriaethol am y brodyr ymadawedig hyn wedi cael eu hanfon yn gynt i chwi. syr, ond mae yn ymddangos fod pawb 0 honom yn parehu y naill fei y llall, a rhywfodd na i gilydd fe adawyd y peth heb ei gyflawni. Ond gweil hwyr na hwyrach. Cyfeirto yr ydym at far- wolaeth y brodyr canlynol. sef Mr Owen* Williams, Llainglofer, a Mr David Jernian, Marian Bach. Tar^wyd yr ardal dawel hon a syndod a braw wrth gael ar ddeall eu bod wedi huno yn yr angeu. a hyny pan yn mlodeu eu dyddiau. ae hefyd pan oedd y flwyddyn newydd ar dor—David Jerman vn 38, ac Owen nliams yn <36 mlwydd Nodweddid y ddau frawd byn a Lawer iawn o ragoriaethau. Yr oedd y ddau 1'di cael dygiad da i fyny. ac wedi eu magu gyda curefydd yn yr un eglwys, set gyda'r i. c., ac yr oeddynt heiyd yir perciien galiu mawr Fel cerddor a dad gan wr y daeth Mr 0. Wilhams i'r golwg. Gwnaeth waith canmoladwy gyda'r ganghen hon o waith y cysegr. Yr oedd, i ddechreu. yn meddu ar hits ihagoroi, a chlrwsom ef y, ei ddefn- yddio lawer gwaith mewn cyngherddau a chyfar- fodydd lieol nes gwefreiddio y rhai ¡Ù gwrandawai. Yr oedd hefyd wedi enill amryw dysivsgrifau cerdd- orol, ae yr oedd hefyd yn aelod or eg- lwys yn Talwrn, a bu yn un o'r rhai blaenaf i gasglu aL gael y feiodeg i'r lie, yr hon sydd. o fawr was- anaeth a lies. Credwn ei fod wedi myned at ei wofor, ac ei fod yn ctmu gyda. thelvn na bydd di- wedd ar ei swm. Huned mewn hedd byd ganiad yr udgorn. Am y brawd arall, David Jerman. yr oedd yntau hefyd yr un mor wasanaethgar i grefydd, ac j-n med du ar wy bo daeth eang, yr h^m beth oedd wedi ei gasglu yn fwy na'r cjTffiedin ohei-wydd ei gloffni a i fethiantweh. Er hyny yr oedd yn gallu myned o gwmpas. ys dywedir, ac yn adnabyddus gylch eang ac i lawer o bregethwyr, gan mai efe oedd yn caei y iraant o'u dudo i Cetni wrch (rhan o'r daitli Sabbcthol). Gwyddom ei fod pan yn lied ieuanc wedi trysori llawer i'w gof. ac yn mysg petha.u eraill dvsgodd yr oil o'r "Gyfies Ffydd." Yr oedd hefyd yn ddarllenwr mawr ar v misolion a'r new-. Idiaduron. Bu yn ddosbarthwr i'r ddwy "Dryso:. am ddeunaw mlvniodd, yr hyn a wnai gyda go. a hyfrydweh. Cliwith iawn genym ei golli. Go-phwysea yntau mewn hedd hyd y boreu hwnw pan y ca' ei gorph i fyny fel ei Anwylyd eu. —W.O..
-,• VALLEY."
• VALLEY." Bwrdd y Gwarclieidwaid.—Cynhaliwyd cyfarfod arferol y Bwrdd hwn. ddydd Mawrth, yr wfthnos ddiweddai. Mr J. Lloyd Griffith yn y gadair. —» Adroddodd y Meistr fod y tlodion yn diolch am v wledd ragorol a cldarparodd y Gwarcheidwaid iddynt Ddydd Nadolig. a dywedodd fod Miss Annie Ro- berts yn bresenol. Anfonodd Mr W. T. Stead am- ryw bapyrau gyda darluniau a phethau i'w rhanu i'r tlodion: cyflwynodd Mr W. Liew. Jones, grocer, London-road, eurafalaa iddynt: a rhoddodd Cad- ben a Mrs Binney. Brymnor, wledd ragorol iddynt. Diolchwyd i'r rhoddwyr.—Bu adrodcliad Pwyllgor y Ty ar benderfyniadau wnawl gnn Fwrdd y Liywodr- .e(h Teol gan eu liar* dygwyr dan vstyriaeth, parthed gwelliantau cynygiedig a helaethiad adeil- adau y ty. etc. Ar cj peth dadl, ar gynygiad Mr R. Chambers, gohiriwyd yr adran 0 r adroddia.d a dd-elia 1 a'r a-deiladau newvdd am fis, a chynygiodd Mr Gardner fod unrhyw waith a,'i yn mlaen yn awr 1 gad ei atal. Cyumwyd a hyn.—Ystyriwyd tabl y bwyd gymhellwyd g-an Fwrdd y Llywodraeth Leol. Mewn atebiad i Mr J. Thomas, dywedodd y Clerc fod y tabi weda derbyn cymeradwyaeth swyddi>g meddygol y ty. Dywedodd y Cadeirydd fod y pwyllgor yn cymhell, yn lie pwyso y bara i I ixib tlawd, ei roddi ef iddynt gyda'i gilydd, a chytunwyd aMrs Elizabeth Brad- shaw rybudd y cynyg:ai yn nghyfarfod nesaf y Bv.-rdcl fod y dull presenc, o gladdu y tlawd. yn ol bam y Bwrdd. parthed cludo corph i'r fynwent. yn bur anfoddiiaoj. ac fod i'r swm o bum' swlit yn nosbarth y dref. a 7s 60 o'r ty, am fenthvg elor- gerbyd, i w ganiatau gan y Gwarcheidwaid, ac fod: drf.sb-anhiadau eiuiil yn gwneud trefniadau cytrelyb os yn udymunol. Úvs yr Ynadot. —-Cynhaliwyd y llys hwn ddydd Llun, g'erb ion y i?arc'i John Riclwirds ac ynadon eraill.—Cyhuddid John Williams. Milibank. a Tho- mas Jones, Porthdafarch-road, o ladrata casgen o stout, gv.erth 14s, ar fwrdd -IIL-t-rr "Irene." Er- lynai Mr Fenna dros y cwmni. Taffwyd yr achos allan.—Ar gais Mr T. R. Evans, rhoddwyd trwydded ystordy ffrwydrotn ar Fynydd Uaejgybi i'r Mri Wild a. i Gwmni. -'C'^haddwyd Fred Smith, Quay Cottage, ac Ann Jones, 22. LJeweiyn-street, Aber- graw, gariatau i'w mulod grwydro. Taflwyd yr achosion allan q-da. rhybudd.—Yr oedd awdurdod- au'r Cjllid wedi gwy-rio dyn aju ladrata di-uddeg pwys o dvbaco pertLyud i'r Hong golledi?-. "Prim- rose H:Il. ,r Meth; dd y plismyn roddi'r iddo. gan. ei fod wedi gadael yr ardal, ac nid awd yn mhteo. gyda.'r aebo-
[No title]
ARGLWYDD kivLVIN, Llyuydd y Ddiiprwyaeth Frenhmol ar Gwrw.
[No title]
Dydd Mercher ymidawodd y Milwriad Piatt, C.B., Gorddinog, gyda Mr3 a Miss Platt, i fyned am daith i fyny y Nile. Aiff v parti yn miam i Khartoum, a byddant absenol oddeutu tri mis.
BU RWEN (Amlwch). I
BU RWEN (Amlwch). Cyngherdd.—Dydd Calan cynlialiwyd cyngherdd tra llewyrchus yn Nghapel y Methodistiaid Calfin- aidd yn y lie uchod. Cymerwyd y gadair gan Mr W. Owens, Mona Villa, Seaforth, ac arweiniwyd gan Mr Griffiths, NantyfraV I ddeehreu y cyfarfod canwyd ton gynulleidfaol. Yna cafwyd anerchiad gan y Cadeirydd ar ddiwedd y ganrif. ac hefyd ein dyledswyddau wrth ddechreu canrif newydd, a thystiolaeth pawb oedd ein bod wedi cael anerchiad gwir amserol. Canwyd yn ystod y cyfarfod gan gor y lie, dan arweiniad Mr William Williams. Tyddyn Crythor, ac hefyd gan gor Capel Mawr, Amlwch, dan arweiniad Mr John Roberts hefyd, dadganwyd gan y boneddigesau a'r boneddigion canlvnol :—Misses C. A. Jones, Ann Owen, L. A. Williams, Mary Williams. L. A. Griffiths, C. Owen, Ellen Oen, Nelly Hughes, L. M. Williams, Mri W. Thomas, R. Roberts, Thomas Jones, Edward Jones, Griffith Williams, W. Williams, J. Roberts, a D. Owen. Yn ystod v cyfarfod cafwyd dadleuon gan W. Williams ac R. Owen ac Aim Williams a Mary Williams, ac adroddiad amserol gan C. Owen ar ddiwedd y ganrif. Cvfeiliwyd yn y cyfarfod gan Miss Mathews. Amlwch Miss Roberts. Peibron, a Miss Hole, Amlwch. Cynyg- iwyd diolehgai-wch i'r cadeirydd gan Mr J. j Mathews, Y.H., N. P. Bank, ac eiliwyd gan Mr 0. E. Jones, Y.H., Tv'n'heol; a chynygiwyd diolch- garweh i'r arweinydd a'r cantor:un gan Mr W. Thomas, Porthwen, a chefnogwyd ef gsm Mr T. Jones, Tregynrig Bach. Yna terfynwyd un o'r; cvfarfodydd: mwyaf poblogaidd a gyrhaiiwyd erioed yn y lie.—Un Oedd Yno.
CAERNARFON.j
CAERNARFON. j Dyrchafiad.—Mae Mr R. Trevor Roberts, niau hynaf y diweddar Gadben Roberts, Marcus-street, wedi gadael y dref i ymgymeryd a r gwaith o "copy- ist" yn Custom House Llundain. Cydnabod Athraw Ffyddlawn.—Y mac Mr John Jones, Druid House, newydd gael ei anrliegu gan ei ddosbarth yn yr Ysgol Sabbothol ag yspectol aur, yn nghydag anerchiad, yn gydnabyddiacth am ei wasanaelh fel athraw am saith mlynedd ar hugain. Arwerthiant. — Odan gyfarwvddid y Vaynol! Estate Offices, gwerthodd Mr William Hugh Owen, ddydd Sadwra diweddaf, yr eiddo rhvdd- ddaliadol. adnabyddus wrth yr enw "Blue Bell,' ii Mr Robert Griffith, Pool-street, yr hwn sydd yn bwriadu sefydlu "branch shop" yn y rhan hon o'r dref. Gwobrwyo Plant.—Prydnawn Sabboth yiuwelodd Mr Charles A. Jones, Bronhendre, ag Ygol Sul Beulah, ac arrhegodd nifer o lyfrau i'r plant fedd- ent y marciau uwchaf am bresenoldeb yn yr Ysgol Sul yn ystod y flwyddyn 1900. Ar grnvtrjad y Parch D. Rowland (gweinidog). yii cael ei tilio gan Mr E. Jones, Brynbelen, pasiwyd plcidlais o ddiolch- garwch i Mr Jones. Ffug-Etholiad Seneddol.—-Cvnha1. iodd Cymdeith- as Lenyddol Shiloh ei chyfarfod wytlinosol mis Fer- cher, Mr M. H. Edwardis (New-stieet) yn y gadair, pryd y cymerodd ffug-etholiad sencddol *!r. Yr yxngeiswyr oeddynt Meistri John Oweb. Stryd y Llyn (Rliyddfrydwr Undebol), Mr E. Lewis Jones, Garnon-street (Llafur), a Mr John Owen, Marcus- street ((Vi<lw;utwr). Shixadwyd hefyd gan Mr G. 0. GrifElh a Mr J. Wynn Parry. Pan ymranwyd, safai y pLeidieisiau fel y eanlyn Ceidwadwr 20. Llafur 7, Rliyddfrydwr Undebol 4-. Cyhoeddwyd Mr Owen (Marcus-street), gan hyny, wedi ei ddy- ledus ethol. Yr Heddlys Bwrdeisiol.—Cynhaliwyd hwn ddydd Llun, o flaen Mr. W. J. Williams (maer), Mr J. R. Pritchard, a Mr W. Hamer.—Gwnaeth Mr H. Lloyd j Carter gais am drosglwyddiad trwydded y Prince of Wales Hotel i Mr John Morgan. Mr E. Nee hefyd a apeliodd am drosglwyddiad trwydded yr Adelphi Hotel i Mr W. R. Williams, King's Cafe, Caniatawyd y ddau gais.—Owen Williams, Bryn- Caniatawyd y ddau gais.—Owen Williams, Bryn- gwna Inn, C-;ieathraw, a ddirwywyd 5s a'r costau ain fod yn feddw.-—Mary Williams, Mountain-street, a wnaeth archeb yn erbyn Evan nliams, William- street, er gwneud iddo gynal ei nhlentyn anghyfreitli- Ion. Ymddangosai Mr E. Nee dros yr achwyn- yddes, a. Mr J. T. Roberts dros y diffynydd. Taflwyd yr achos allan. Swper y Temlwyr Da.—Nos Lun diweddaf bu i Gyfrinfa Eryri o'r Temlwyr Da gyfranogi o swper yn ystafell y Clwh RhyddfrydoL Eisteddodd oddeutu trigain o'r aelodau i lawr wrth arlwyaeth a. barotowvd mewn modd boddliaol gan Mr a Mrs Tolemian," y gofalwyr. Wedi i bawb foddloni j dyn oddimewn kc i'r byrddau gael eu clirio. cynhaliwyd cyfarfod amrywiaetbol tan Jywyddiaeth Mr J. Paul!. Cy- meinvyd rhan gan y rhai canlvnol: Parch D. E. Davies, Mi* a Mrs D. Edwnrds (Clarke-street). Miss Williams (Garnon-street), Mr Anwyl. Mr Aneurin Davies, Mr R. Arthur Jones, Mr R Jeffreys. a' Mr Willie Jones. Treuliwyd noswaith hanus dros ben, a pliawb i'w gweled wrth eu bodd.