Y Clorianydd

BEAUMARIS. Cywiro Gwall.—Mae yn ddrwg genyf fy mod wedi gwneud camgymeriad pan yn anfon papyr am rodd haelionus y Maer. Yn lie dweyd dau gant o bwysau dylasai fod fel hyn Fod dau gant a haner o bersonau wedi derbyn chwe' phwys yr un, ac feily yn gwneud 1500 o bwysi. Maddened ei Anrhydedd i mi am y gwall. Cor y Dref.—Prysur ymbarotoi mae y cor uchod gogyfer a'r eisteddfodau agoshaol. Llawenydd genyf ddeall fod yr hen aelodau wedi dod at eil gilydd mor gryno, ac ond iddynt barhau yn ffydd- Ion i'w harweinydd galluog, Mr William Thomas, yn sicr gwnant waith rhagorol. Fy nymuniad ydyw iddynt Llwydd Llwydd Llwydd Gwaith Cenhadol.—xrydnawn Sul diweddaf agor- wyd "ystafell genhadol" perthynol i'r enwad parchus y Bedyddwyr, yn W exham-strt. Llongyfarchwn y brodyr uchod am yr ymdrech amserol y maent yn ei wneud er ceisio rhoddi pob hwylusdod yn ffordd y rliai nad ydynt yn mynychu yr addoldai ar y Sabboth. Digon tehyg, fel pobpeth arall. y daw y symudiad yma o dan feirniadaeth ("criticism," ond na chymerwch sylw o'r "critics," gyfeillion, am mai dyma y dosbarth salaf am waith mewn byd ac eglwys. Ewch yn mlaen. Rhodd Mrs Clemson.—Eleni eto mae y fonedd- iges garedig uchod wedi cofio am drigolion y dref hon. Rhanwyd y rhodd, sef cant o lo i oifer luosog, fel arfer, dros Mrs Clemson, gan Mr William Grif- fith (town clerk's office), ac y mae y modd eang a diduedd y boneddwr uchod o ranu wedi enill iddo air da gan frodorion y dref. Cymdeithas Ddirwestol y Merched.—Cynhaliwyd cyfarfod o'r gymdeithas uchod yn addoldy. y M.G., nos Fawrth diweddaf, pryd y siaradwyd gan wahanol weinidogion y dref. Yn sicr y mae y chwiorydd uchod yn. gwneud gwa.ith ardderchog achos uchod, yn enwedig fellv yn mysg y dosbarth ieuanc, a rhyfedd mor ychydig o gyn- orthwy y maent yn ei ddtrbyn gyda'i- achos hwn.. Marwolaeth.—Drwg genyt gofnodi aId farwolaeth geneth anwyl a hoff Mr Hugh Eames, 35, Rosemary- lane, yr hyn a ddigwyddodd foreu LInn diweddaf, yn yr oedran pert a digrifol o 3 blwydti oed. Cyd- ymdeimlir yn fawr a'r tad a'r fara ieuanc- yn colli eu hanwylyn bychan mor hynod 0 sydyn. dim end ychydig o ddyddiau yn wael.—Trefwr.

B0I>EDERN. Mi'.rwolaeMi a Chladdedigaeth Mni Jones, Tre Rhys.—Bu farw y Aviaig rinweddol hon ioreu Sadwrn diweddaf, ar oi cpttldd byr ond trwm, yn yr oed- ran c 32"in miwydd. Yr oedd Mrs Jones yn fercii i Mrs Edwardsv Rhydydefaid, ac wedi ymbriod: Mr Owen Jones, Tre Rhy8. Yr oedd hefyd yn chwaer i Mr Jolm Edwards, Pen'rorsedd, Llan- gefni Cymerodd yr angladd Ie foreu dydd Mawrth yn y ty gan y Parch David Morris (W.), Aberffraw, ac Vn yr eglwys a'r fynwent gan leithor y plwyf. Y prif tdarwyr oeddynt :—Mr Owen Jones (priod), Mrs Edwards (mam), Mri John Edwards, Pen- Y n;ynMrent Eglwys Llanbeulan. (Jwasanaethwyd 'rorsedd, Owen Edwards, a William Edwards (brodyr) Mrs Roberts, Y Geir, a'r Misses Edwards (chwiorydd) Mri William Jones, Fferam Beili, Trefdraeth; Thomas Jones ac Humphrey Jones,! Bodwrdin, a John Jones, Gaerwen (nrcdyr-yn-I nghyfraith); Mrs Pritchard. F feram. n Miss Jones,1 i<'Bodwrdin (chwiorydd yn nghyfraith). Cariwyd • 5 trefniadau yr angladd allan i foddlonrwydd pawb gan y Brodyr Jones, Druid House, Llangefni.

CEMAES. Y "Village Hall." — Nos Wener traddododd y Parch R. Jones, ficer Bodewryd, anerchiad ar "New- yddiaduron a'u dadblygiad." Llywyddid gan y Parch J. S. Evans. Cafwyd gair hefyd gan y Parchn. O. Parry a T. Prichard, a'r Llywydd. Yr oedd y cynulliad yn dda a'r anerchiad yn hynod ddyddorol ac addysgiadol.—J.

Khjs Dalji Sj'n Bejd—I Fod cyfarfod canu neillduol wedi cVmeryd lie yo ardal y noswaith o'r blaen. | Mai i gyfarfod adloniadol pwysig y maent yni myned i ganu. | Fod un o'r "snibs" yn perthyn i'r parti. | Ei fod wedi newid ei gariad oherwydd ei f<xl| yn. meddwl ei fod wedi dysgu ddigon heb fyned iIrcoleg eto. | Mai lb1 dymunol yw Pen Mynydd Parys ynj nghwmni'r yspienddrych. | Iddo tra'n syllu trwy ei wvdrau nyddu fel yjj •canlyn: —• | Ai tybed na welaf mo Rhydfab oddiyma? | Ar hyn, drwy'r man wydrau 'rwy'n gweled y gwr | Yn ngardd fertli, lysieuog, pendefig yiv Wylfa,| Yn arllwys i'r blodau ddigonedd o ddwr '• £ Mae'm dnch fel pe n cyffwrdd ei goryn mod- rwyog, I Er cymairt yw'r pellder sydd rhyngwyf arj bardd, [ Ac hefyd mae fel pe yn, treio ea anog I edrych yn -ol drwy'r man wydrau or ardd. Drwy'r gwvdrau canfyddaf fireinwych olygfa, Mynyddoedd a bryniau sylfaenodd yr Iot: j Yn mhlith y mwyafrif ma-e Mynydd yr Wylfa, I Yn heiio chwyrn. donau ffyrnigwyllt y mor g Draw, acw, 'r.vy'n gweled y gwyrddli afion- ydd, f Yn dawnsioi ar wely o dywod llwyd fan, | Waeth pa mor dyneraf bydd awel y Nefoedd,| Fe fyn e' ymsymud yni ol ac yn mlaen. | GLAN RH0SYDD. 1 Iddo glywed yr ymddiddan rhwng dau gariadl yn Y Ion bach dan ardd y noson o'r blaen. ? | Y bu iddynt ar ol siarad am y peth hwn ar peth arall setlo pethau trwy i'r ferch roddi gwa- hoddiad i'r llatie ddod i swper i dy ei thad, gan fod y tad wedi cymodi ag ef. Fed digon o wyau yn cael eu sicrhau iddo 1 swper. Welwoh chi yn wir, bobol. B Ei fod ef (Rhys) wedi myned i'r ty ar ol hyny, gan ei bod yn adeg gwely i bob dyn gonest. a Y bydd ganddo lawer i dd yr wythnos nesaf eto. 01 ywell, clywch eto, bobol anwyl. B Bi fod wedi derbyn yr epistol a ganlyn gani Peivy-Oorn 1 Bryn Llidiog, I Dinas Gofid, near Ardal t Mr Phys,-Wel, gwarchod a'm cato, mae hi yn ofnadwy yma yn awr, ar ol i'r hyn yrnddang-l osodd yn dy golofn am yr ardal hon. Y mae yr hen feinar bach a'i geg fel gwyneb pot llaethB tri galwyn a haner. Hawdd gellir taflu Mynyddi Parys iddi fel y mae. Ac am dano yntau, y postman, troi ei ffon o amgylch ei ben mae ef nes y mae holl ferched y fro yn rhedeg am dano o bellder, gan feddwl mai ei chodi arnyntl hwy y mae; ond yn He hyny treio hel Rhys oi ardal y mae, meddai fo. Poor man Poor man! Y mae yn treio gwneud gwaith gwael. Dy gyf- ai11' PEN-Y-CJORN. > Fod "Miniog" yn gwybod y gwna "Gwaloh o (h y Gell" faddcu iddo am yr isod Paradwys fro yw Diilas-a Nefol fan am gymdeithaA Yn swn y mor a'i donau glas, CSawn ddiddan ddweyd ein hanas. Y bydd can am Draeth Dulas yn ymddangos yn fnaoi ganddo. Mai prif waith y ddau fardd o ardal ar ddydd Sul ydyw edrych trapiau tyrchpd. Mai gwell fyddai iddynt aros adref ar ddydd Hul neu bydd ef (Rhys) yn rhoi pwysau trwm ei ambarelo ar eu cefnau. Felly, "look out," hog- iau anwyt Mai gwrthun o beth ydoedd gweled y merched ieuainc rheiny yn cadw twrw ar nos Sabboth. Y dylasent gofio mai newydd ddod o'r capel o-M'ynt. Iddynt ddychryn yn ofnatsvm pan ddywedwy wrthynt y buasai Mr Rhys Dafydd yn cael eu ihmiau, Fod un o honynt yn dweyd ei fod am wneud ^rvflafch hefo ginger a synamon. Ddarfod i lane ieuanc stopio gyda hwy a gofyn illdyntam beth oeddynt yn chwerthin. Fod un o honynt yn barod gyda'i atebiad, a dyiia ydoedd: "Meddwl 'roeddwn i —— Ft*d yn ddigon perygl i'r llanc ieuano hwiiw gael ei frathu gan y ci wrth fyned at ddrws cefn pobL i Mai peth ihyfedd i'r cithaf ydyw clawed y merched ifainc yn arfer y frawddeg hono: "Pob peth yn iawn, ond priodi." Fe welir c-yn boo hir ddarlun o'r llanc a'r ddwy forch ieuainc oeddynt yn cerdded yn mreiohiau eu gilydd, fel pe buasai y tri am briodi gj'da'u g"ilydd. Ei fod wedi bod yn wael iawn ar ol hyny: gweled y ddwy yn ei fraich a'i yru i benbleth pa 'run irawsai fyned adref gyntaf. | Mai fel y canlyn y.nyddodd rhywun i he f-&inwein Minym'ynydd:- i Meinwen flin, Minvmynj-dd—hen Satan | Yn siwtio disgynydd; | O boeth Natal, uytli ni bydd fi Dy nadau ond annedwydd. | Mai fel hyn y dywed un o'r cymydogion am y bardd hyawdl hwnw nad oes ganddo ef ddigon. r hen iaith Gymraeg hyd yn nod i ysgrifenu ychydig linellau tuchanus am ei gydgarwr heb* ga^drin llawer ar hen iaith y Cymro. | Y buasai yn well iddo ef (y bardd) dreio traen-| K« ycliydig ar y swamp na difetha ei amser a, gwaith digyfl^g, | Mae arall oedd ef o'r "brathwr yn| cael ei frathu" yr wythnos ddiweddaf. t ielly, looik-out" yr hen fardd: mae llawer^ un cyn heddyw wedi llo« gi ei fys wrth ei roi yn^ mhotes eraill yn rhy ami. I F'rtl y datguddiwx- ar dy waed yn barod. | ];11 fod yn dea-1 fod y symudiad dirwestol wedi gwneud daiom mawr yn Llanfair P.G. | Fl!Ü newydd da yn dderbyniol bob amser; ond er hyny > i Fod yn biti rvfeddol fod y bechg^n ieuainc| wedi cymeryd at y gwrthunbeth o chwareu card-] iau hyd berfeddion y nos a hyny bob nos mewn st-aW a chlo arnynt. | 4 Ei fod yn hyderu y bydd boneddwyr blaen-I llaw crefydd yn gwneud eu dyledswydd cyn i'r! waik- wenwynllyd yma gydio yn dynach yn y: ^lanciau nag hyd yn nod y ddiod feddwol. | Mai hwyl ardderchog gafwyd y noson o'r blaen yn «godreu y mynydd. Mai yr achos o'r hwyl oedd taith i garu, ° r yahan at fferm neillduol. Eii fod yn ei gynghori i gymeryd olew yn y lfiisern y tro nesaf. »■ IddrJ glywed y diwrnod o'r blaen fod amaeth- wr ?>;vrchus o bfwyf —— wedi lLogi ingian ddyr- 1111 OJ Bodedern i wneud y gwaith eleni. I"am, tybed, y gwnaeth hyn, gan fod tair or peirianau hvn i'w cael o fewn i ergyd carerr Fod ymgynulliad y swyddogion i'r war office,! !o dan y bont, y noswaitli o'r blaen, wedi creuS llawer o sylw. 8 Fod yn resy n garw na allai y swyddogionH ddewis noson heblaw nos. Sul i ymdrin a mater-H ,i<m mor iselwael. H I Mai amcan mawr y cyfarfod dan sylw ydoeddg pa fodd neu pa ddull a gymerai y prif swyddogfi i ail-enill gwrthrych ei serch. h Fod y prif swyddog wedi creu llawer o ddyr- vswch nos Sul diweddaf, oherwydd ei absenoldebH a'i ddyfodiad i mewn ar ddiwedd y cyfarfod, he ei hot, yr hon a adawodd yn dawel hyd y boreu yn ngofal hen ysbiyd chwarel bridd. g Mai tro gwa.el oedd i General —— fethu dod 0 hyd i'r prif swyddog nos Sadwrn, i'w argr-ffl hoeddi o ddyfodiad ei feinwen i'r dref, druan oi hono, wedi myned gan belled a'r —— heb ne un i'w nabod. a meddwl fod y General yn ei chofleidio a. chus.anau.' H Ei fod wedi derbyn y llythyr a ganlyn :— Jgj Anwyl Mr Rhys Dafydd,—Yr wyf yn gyru gair neu ddau atocli, ac yr wyf yn dymuno i chwi ganrif newydd dda, a llawer o honynt. Ni wel- ais mo honoch ers talwm. Yr wyf yn gobeithio eich bod yn mwynhau ieehyd ihagorol. Y petll sydd genyf dan sylw yw, sef gofyn i chwi ddod 'y fFordd yma, i gadw tipyn o heddwch. Maeffi i yma Ie ofnadwy wedi myned y ffordd yma. 'Maent wedi myned i ymrafaelio mewn cyfarfod-1 ydd, ac hyd yn nod y prif fardd o'r diwedd wedi | Itynu ei got Ond druan o hono, buan iawn oedd | r ÿn rhaid iddo fyned nerth y gwadnau. Deuweli| | yma i gadw heddweh da chwi. Oewch air etc yr wythnos nesaf yn nghydag enw y lie.—Ydwyf,S leioh anwyl gyfaill, JACKSON. i Fod Mary yn anfon y llythyr hwn at ei hen; [ffrind, sef "Un yn ymyl priodi:"— | | No. 3, Houl Gobaith, | 1 Taircroesffordd, Llanypriodi. j I Anwyl Ffrind,—Yr eiddoch i lawy a diolch i i [chwi am dano. Mi 'rwyf wedi cael fy meddwl | iyn rhydd yn awr. ond cyn derbyn o honof eichi |llythyr, mi, roeddwn mewn pryder och acho%s | fchwi; gw3Tddwn yn eithaf da pe buaswn wedi | dweyd wrthycli fy mod wedi cael digon ar eichig cwmni, y buasai hyny yn ddigon i dori eichs icalon am bvth, oblegid 'rwyn gwybod mai bach- 1 I gen gwan eich cyfansoddiad ydyclx chwi. 'Ro edd J jyn wir dda genyf glywed eich bod wedi cael | fcariad newydd, a hono yn dwvn yr un enw a fi, I ac hefyd ei bod hi yn eich siwtio chwi i'r "de- gree." Wei, mae hyny yn gysur i chwi, ond I I pan yr oeddych yn fy nghanlyn i nid oedd dim | |cydma.ria-eth rhyngom, oblegid gwyddoch eichp I bod chwi o dan "size," a phe y buaswn inau yn eich canlyn chwi am dipyn yn mhellach, mi Ifuaswn yn sicr o fyned allan o "size." Mi 'rwyfgj [fi. yn teimlo oddiwrtli fy ng-wddf hyd y dyddl heddyw, ar 01 gwyro fy mhen i gyfarfod a chwi | mewn cusan. Mi 'roedd yn rhaid i chwi fyn'd |i fvny ar risiu y grisiau cyn y gallech roddiS |cusan i mi, fel yi ydycli yn gwybod, pan y bydd-i wn i yn sefyll yn naturiol. Ond mi 'roedd yni dda mai unwaitli yn y mis y byddaeh yn dodi ataf, neu mi fuaswn fel crymai1 erbyn hyn. De- allais wrth eich llythyr eich bod yn bwriadu lymrwymo mewn glan briodas, a. hyny heb yn wybod i'ch mam ond dyma ddywed hi mewn iaith eglur: "Mam yn dweyd gwell peidio," ac ofnwyf mai ffrind i'ch mam ydych, ac nid i Mary, ac o ran hyny mae hi yn ddigon buan i I chwi briodi ol i oliwi orphen tyfu, rhag tori ar eich twf chwi, a chael tipyn o "moustache." Wei, rhaid i mi dynu terfyn, gan ddymuno pob llwyddiant i chwi a'ch hoffus fun, gan ym- rwymo y byddaf yn dod yn forvvyn briodas i chwi.—Yd wyf, mewn gobaith, MARY, gj Fod y wniadyddes hono yn poeni yn arw na buasai hi wedi tynu mwy o sylw y "chap" hwnw yn y cyfarfodydd canu. | Eibod hi'n dweyd y buasai ei mhan yn xeitfi falch o'i werd o ftordd 'yno. Piti, piti. 1 Ei fod o wedi disgyn mewn ergyd careg iddi hi eto. I Mai nifwn berfa. yr oedd yr hen lane hwnw yn cludo ei gareas y diwrnod o'r blaen, ar ol yr ymrafael fu rhyngddo fo a'i chwaer. Mai "B Pies" yw y ieddyginiaeth oreu tuagat I ddiffy-g treuliad v dvddiau hyn. '■—-

Q-olygfa o Lrawsfuifiad !v £ -.wn Bywyd Gwirioneddol. Oymerwyd yr achos hynod canlynol oddiwrth adroddiad yn y "Middlesex and Buckingham- shire NAdvertiser." Preswylia Miss Nellie Han- nell, y foneddiges ieuanc grybwylledig, gydai thad, yn Denston Oottage, Bridge-road, Uxbridge. Mewn atebiad i gwestiynau, dywed- Ddd "Yr oeddwn wedi bod mewn cyflwr isel o ieehyd oddiar Gorphenaf, 1899, a chollais gymaint o nerth fel yn Ionawr diweddaf aethum i Yspytty St. Mary, Llundain, lie yr oeddwn yn "out-patient" am dri mis, ac yn "in-patient" am dair wythnos. Dioddefwn oddiwrth gylla crawn- llyd, ploryn, ac antemia." "Beth oedd canlyniad eu tiiniaeth ?" "Daethum allan wedi fy iachau, ond dychwel- odd yr arwyddion drwg eilwaith." "Beth oedd yr arwVddion?" "Cefais fy nghadw mewn cyflwr isel a gwan. Nid oeddwn yn alluog i gymeryd unrhyw fwyd cryf, collais lawer o waed, ac nid oedd genyf nerth." "A gollasoch chwi bwysau T' "Naddo ond yr oeddwn yn welw iawn, ac heb nerth o gwbl. Ond yn Mai diweddaf gwelais erthygl yn un o'r newyddiaduron yn darlunio gw,ellhad achps i fy hun." "Trwy pa foddion ?" "Drwy ddefnyddio Dr. Williams' pink pills for pale people. Er braidd yn anfoddlon, rhodd- aii brawf arnynt. Cyn i mi orphen cymeryd un blwch yr oeddwn yn dechreu dyfod yn well, a chyn gorphen, yr ail flydhaid yr oeddwn yn alluog i fwyta cig. Yr oedd y gwahaniaeth yn rhyfeddol iawn ni fuasech byth yn ei gredu." "A gymerasoch chwi lawer o flychau ?" "N addOl; ddim llawer. Oyn i mi gymeryd Dr. Williams' pink pills yr oeddwn fel ysgerbwd cerddedol, ond dechreuais wella yn union arol eu cymeryd, ac yn awr yr wyf mewn iechyd rhyfeddol dda—gwell nag y bum erioed o'r blaen. Gallaf yn awr fwvta neu yfed rhywbeth. Nis gallech feddwl wrth edrych arnaf yn awr fy mod i wedi bod yn welw, allech chwi ?" Terfynodd Miss Nellie Hannell gan ddweyd fod mwy o liw ganddi yn awr nag oedd wedi I bod ganddi am flynvddau, ac fod ei holl gyfeill- ion yn dweyd wrthi mor dda yr ydoedd yn edrych. Y mae y trawsffurfiad liynod hwn yn ym- ddangosiad Miss Hannell yn ddyledus i adferiad hollol ei hiechyd colledig. Pan, fel yn amemia, yr a y gwvn^i> yn welw, tneu, a melyn-las, anmhuredd a llwmder gwaed yw yr achos union- gyrchol, ac nis gellir adferyd y lliw iach ond yn unig trwy adferyd V gwaed. Y mae yna waed newydd. cyfoethog. a phur yn mhob dogn o Dr. Williams pink pills ac y maent ar yr un pryd y goreu o bob tonic gieuol. Maent i'w cael yn Imhob man, ac ni chynygia masnachwr teilwng Iddirprwyaetha.u, gan fod dirprwyaethau yn holl- lol ddiwertli, a dylid diymddiried y bobl liyny a'u Icynygiant. Gwna Dr. Williams' medicine com- Ipany, Hollx>rn Yiaffluct, London, eu danfon, Icludiad rhad, am ddau a liaw ceiniog y blwch, os ca y darllenydd unrhyw drafferth, neu os gwthir dirprwyaethau. Mae y pelenau cywir wedi iachau crydcymalau. sciatica, diffyg treul- iarl. geri. bronchitis, darfodedigaeth cynarol. fparlys, St. Vitus' dance, a phob afiechyd y Idioddefa. menywod a genethed oddiwrthynt. iDylai oobl a ddiodekfant oddiwrth ansemia, a Igeri osgoi' rhag me<ldyginiaethau rhyddhaol, y grhai a wnant bethau yn. waeth drwy anmhuro gwaed a. gwanhau y cyfansoddiad.—Advt.

iTrysorfa Arfon er Cynorthwyo Rhyfel y I Transvaal. 1 Y mae Argiwvdd Penrhyn newydd anfon i Mil « David Breese. Porthmadog (ysgrifenydd Cronfafi iGvnoTthwyol Rhyfel y Transvaal dros sir Gaer- t narfon), y swm 0 naw punt a phedwar swllt ar 5bymtheg, yi hwn sydd ran-gyfraniad terfynol 5 Cy mdeitlias St..Tolin Ambulance Oh war el y Pen- | riivn at y gronfa uchod. j

| Yn LH-s y Miter vn vr Aniwythig, ddydd Mawrth. j cafodd Richard Eflwards. o'r Post-office Inn, ei Iddirwyo i 2p am werthu cwrw oedd yn cynwys | "arsenic." I

AMLWCH. Llys yr Ynadon. — Dvdd Gwener, o flaen y Mri H Roberts (yn y gadair), O. E. Jones, Lewis? Hughes, ac O. Williams, cyhuddodd y Bhingyll; Williams Thomas Williams, Mona-street, Amlwch,( a Johnnie Williams (gvnt Ty Gwyrdd,| Llangefni), o fod yn feddw a chodi terfysg yn| Nghapel y Wesley aid, Amlwch, ar y 31ain o Rag-1 fyr diweddaf, yn \Tstod y gwasanaeth. Dirwywyd| Thomas Williams i 10s a'r costau, a Johnnie Wil- liams i 15s a'r costau. — Gwnaeth Mr Thomas Hughes, clerc Undeb Llanqrchymedd, gais ain| archieibion yn erbyn Owen Williams, Mostyn,| Fflint-, a John ac Ellis Boberts, Crewe, tuag atj gynal eu rhieni. Gorchymynwyd iddynt dalu Is un yn wytlinosol. | Y Dr. T. Jones. — Da genyf hysbysu y cyhoeddi fod y Llywodraeth wedi rhoddi "grant" i'r meddygl enwog, i'r hwn v mae clod trwy Amlwch ar cylch-jj oedd am ei fedrusrwydd, etc., sef Dr. T. Jones,! Rlnanfa. Bydd yn dda gan lawer o'i gyfeillion| glywed hyn, oherwydd ei fod mor boblogaidd. J Jonah. 3 Angladd" Mrs Hughes, Frondeg. — Cymerodd ano-ladd y wraig ddil, uchod. Ie am un-ar-ddeg era gloch boreu ddydd Mercher. Gwasanaethodd yd Parch Mr Jones, gweinidog Bethel. Rhosybol.| Preifat ydoedd yr angladd. daddwyd ei gweddill-| ion yn y "cemetery," Amlwch. j Preifat ydoedd yr angladd. daddwyd ei gweddIll- ion yn y "cemetery," Amlwch. j Marwolaethau. — Boreu ddydd Mt-rcner bu farw Mrs Elizabeth Jones, Twrgwyn, yn y plwvf hwn. Y-- oedd yr ymadawedig yn ferch i'r diweddar Dr. Roose, o'r dref hon. Yr oedd yn weddw ers blynvddoedd, ac yn hanu o deulu parchus. Preifatj vdoedd vr angladd, yr hyn a gymerodd le yn y ''cemetery." Gwasanaethodd y Parch Morris E. bones (W.) ar yr achlysur. — Bu farw Mr John [Thomas Pretty nos Fawrth, yr wythnos ddiweddaf. |Gallwn ddywedyd am dano ei fod wedi cyfarfod| yma, ar y daith, ag ami a blin gystuddiau. Yr oedd| vn dra ft'yddlon gvda'r Wesleyaid tra mewn ieehyd.j Cafodd gladdedigaeth barchus ddydd Sadwrn, am ddau o'r gloch, yn y "cemetery"—cyhoeddus, l 'eibion vn urng. Am h<:c!Rh(;ddwyd, tnry law Mr R. Morgans, Sailors' Rest, dvbaco i 26ain o forwyr hen a meth:antus, etc., fel arferol y fl^yddyn hon eto.

| i Y mae Arglwydd Penrhyn wedi anion lOOp 1 drysorfa Argiwvdd Faer Llundain, mewn atebiad gais Tywysoges Cymru, er cynorthwyo Oymdeithas Teuluoedd y Milwyr a'r Morwyr. T" i! Meddwi yn Mangor. — Cafodd William Hughes, Llandegfan, ei ddirwyo 2s 6c a.'r costau, gan ynadon j-y ddinas ddydd Mawrth, am fod yn feddw ac afreolus yn Mangor. John Edwards hefyd, labrwr, Llan- i fairfechan, a ddirwywyd 10s a'r costau am v cyffelyb |dro^Sdd. g Penodiadau i'r Brifysgol.—Y mae Mr John Ro- i belts, Penfeddnlant, Towyrn Medrionvdd, wedi ei fbenodi yn ddarlithiwr eynorthwyol ar amaethydd- Riaeth yn Ngholeg y Brifysgol, Bangor. Mae Mr I Roberts yn dal y National Diploma in Agriculture, lac mae yn Professional Associate of the Surveyor's 'institution. | Yn y "Black and White Budget" yr wythnos o'r § blaen, ymddangosodd daiiun campus o Gadben W. IThewless Lawless, o'r 2nd Royal Canadians, yr hwn | sydd wedr bod yn gwasanaethu drwy'r rhyfel yn |Neheudir Affrica, Mae y Cadben yn frawd i Mr | M. J. Lawless, perchenog y Red Lion Hotel, Ban- yr hwn hefyd sydd ganddo ail fra.wd yn brwydro dlan yn v Transvaal. Y Cwrt Bach.—^Cynhaliwyd hwn ddydd Llun, ger- bion ei Anrhydedd Syr Horatio Lloyd (barnwr). Gwraadawyd achos, a therfynwyd ef, pa un oedd wedi cymeryd i'w Anrhydedd dri eisteddiad Dlaenorol o'r, llys i'w wrandaw. Achos ydoedd yn yr hwn yr oedd John Evans, Dafarn Newydd, ger Bangor, chwegnwyddwr, yn erbyn Mary Helen Jones, gweddw ac ysgutores y diweddar YVnliam Jones, mor- wr, i'r hwn, fel yr haerid, y benthyciasai Evans y swm o 40p a ddiogelwch polisi yswiriol, yr hon, pa fodd bynag, na roddwyd i'r achwynydd adeg y gbenthyciad honedig; ac nid oedd dim prawf union- Sgyrchiol o'r benthyciad, pellach na mynegiad yr achwynydd, llythyrau, a thystiolaeth cvfochrol.— Oedodd y Barnwr roddi ei ddyfarniad. Caisam Newid Archeb Ynadol.—Yn Llys Ynadol Bangor, ddvdd Mawrth, cyfeiriodd Mr D. G. Davies t achos "Catherine Anne Williams yn erbyn Wil- liam Davies," yr hwn a wrandawyd yn y llys blaen- orol. Y pryd hyny gorchymynodd yr ynadon rwymo !W. Davies drosodd yn y swm o ddeg punt a chael meichiau am bum' punt. Gan ei bod yn anhawdd i'r dyn gael meichiau, gofynai efe (Mr Davies) i'r ynadon newid eu haroheb a rhwymo'r dyn ei hunan yn y swm o 15p neu 20p, a gwneud i ffwrdd a chael meichiau.—Dj^wedodd Mr Twigge Ellis, yr hwn a jynryehiolai yr ochr arall, nad oedd efe wedi der- byn rhybudd y byddai i'r cais gael ei wneud, ac nad oedd mewn sefyllfa i ateb iddo cyn cael cyfle II ymgynghori a'i client.—Y Cadeirydd (Mr Harry Clegg) a ddywedodd nad oedd y Fame yn meddwl v. dylid newid yr archeb bob roddi rhybudd dyledus i'r ochr arall.—Mr D. G. Davies: A fyddai un- rhyw wrthwvnebiad i'r apel sefyll hvd v llys nesai. Mr Twigge Ellis: Ni fyddai genyf ddim gwrth- vvynebiad i hyny. Rhydd Faswniaeth.—Cynhaliwyd cyfarfod urddo blynyddol y St. David's Lodge o Rydd-Faswniaid (384), yn v Masonic Hall, ddydd Mawrth, pryd yr urddwyd Dr. Richard Jones yn Worshipful Master am y flwyddvn gyfredol. Yr "installing master" oedd y Brawd P. Shearson Gregory, y W.M. a ym- neilldiiai, yr hwn a gynwrthwyid gan y Brodyr W. P. Matliews, P.M., P.P.G.D.C., a W. M'Kenzie Wil- liams, P.M., P.P.S.A.P., a thraddodwyd anerch- iad gan bob un o'r ddau. Bu i'r W.M. newydd benodi ei swyddogion am y flwyddyn fel y can- lyn :—S.W., Bro. Phil. E. Jones; J.W.. Bro John Hughes; treasurer, Bro. W. M'Kenzie Williams, P.M. secretary, Bro. W. Price Smith. P.M., J.G.A.P. S.D., Bro. O. R. Hughes: J.D., Bro. W. G. Williams D. of C.'s, Bro. Dr. R. Langford Jones, P.M., P.P.G.J.D. assistant secretary, Bro. Rd. Chambers; organist, Bro. R. W. Parry; I.G., Bro. Angier Williams; 8.S., Bro. R. M'Dougal- Muir J.S., Bro". C. B. M'Adam assistant stewards, Bros. O. E. Thomas and W. Jones; tyler, Bro. Sergeant Thomas Powis. Cynhaliwyd y ciniaw yn y Castle Hotel, lie y darparodd y Brawd Eustanoe arlwyaeth ragorol.

2 CAERNARFON. f. I Yspytty Clefydon Heintue.—Mae Cynghor Gwyr- |fai, ym eu cyfarfod diweddaf. wedi penderfynu der-' Ibyn cynyg Mr Assheton Smith i werthu rhydd-] jddaliad Yspytty Clefydon Heintus yn Glan'rafon,! | Llanrug, ana 360p. Penderfynwyd cymeryd camrau, I hefyd er sicrhau y llawn swm mae yr yspytty wedii | ei gostio i'r Cynghor yn barod, ac i drefnu o| |berthynas i'r defnyddiad o hono yn y dvfodol. S ifE Cynulliad y Cartreflu a'r Gwirfoddolwyr.—Aeths y si ar led ddechreu yr wythnos ddiweddaf fod, t swyddogion y 4th Battalion Royal Welsh Fusiliers, -(Milisia Arfon a Meirion) wedi derbyn gorchymyn |i alw y Oartreflu yn nghyd unwaith yn rhagor gyda'r^ 1 amcan y tro hwn o'u hanfon ymaith i Dde Affrica. fc l&u i lawer o ddynion y Milisia a drigent yn y dref* ia'r cvffiniau osod eu hunain yn barod wrth law ddyddj |Llun ond wedi gwneud ymholiad yn "headquarters" |v bataliwn, deallwyd nad oedd yr ohebiaeth o'r a SSwyddfa Ryfel yn cynwys diaa mwy nag ymholiad-| lau neillduol,heb feddu cyfeiriad at alwad union-| Igyrchol y dynion at eu gilydd. Mewn 'atebiad | Pohebiaetk gyffelyb, cymerodd ''special parade" o'rg iRifle Volunteer Corps le yn y victoria Drill I nos Lun diweddaf, pryd y bu i 36 wirfoddoli euS |l:enwau i fyned allan i faes y rhyfel os bydd galw. n | Llys Ynadon y Fwrdeisdref.—Dydd Llun, |y Maer (Mr W. J. Williams), Mri J. P. Gregory, iEdward Hughes, ac M. T. Morris, dirwywyd y rhaiS Icanlynol am feddwdod :—Owen Thomas, Allt^ Goch,^ SCwmyglo, 5s a'r costau Edward J. Thomas, Castlelg Ditch, 2s 6c a'r costau; Laura Salisbury, Henwalia, B2s 6c a'r costau; Hannah Dark, Bryiisiencyn, 6s a'rS Scostau, a William Pritchard, Jtiafod Goronwy, Kdwrog, 10s a'r costau. — Cyhuddai yr ArolygyddS g Kennedy, o'r Gymdeithas er Atal Creulondeb tua^ | at Anifeiliaid, Hugh Jones, Waenfawr, o Iyn greulawn at ei gaseg. Yr Heddgeidwad 23 as I ddywedodd iddo weled v diffynydd yn y Maes, arl y 22ain o Ragfyr, gyda'r gaseg a throl. Sylwai y gtyst fod y gaseg yn gloff, ac yn ddiamheu yn dioddef, la gorchymynodd iddo beidio ei gweithio yn y sefyllfajj lyr oedd ynddi. Mewn atebiad, gofynai y diffynyddi Bi'r tyst a fuasai yn caniatau iddo ei gweithio ami Bbythefnos, am fod ganddo waith i'w Dywedai y tyst y byddai raid iddo hysbysu y peth SI i'r arolygydd. Rlioddodd yr Arolygydd Kennedy Bdystiolaeth i gadarnhau y dystiolaeth Saenorol. Gwadodd y Diffynydd y cyhuddiad, a dywedodd nal ddarfu iddo weithio y gaseg ar ol iddo gael ei 1 rybuddio gan yr heddgeidwad. Gorchymynodd y Fvjnc iddo dalu y costau. — Cyhuddwvd Hugh Wil- liams, "jockey," Caernarfon, o fod yn feddw ac ■ afreolus, ac o ymosod ar heddgeidwad. Yr Hedd- geidwad 36 a ddywedodd iddo weled y ditfynydd yn Heol Eastgate/ar y 12fed cyfisol, yn feddw iawn, ae aeth i gyfeiriad y cei, a chanlynodd y tyst ef. SGofymodd iddo i yr oedd yn myned, ac atebodd y diffynydd mai i Landdeiniolen. Ar hyny rhoddodd By diffynydd gic i'r tyst yn ei goes, a brathodd ef nes Btorodd ei wisg. Rhoddwyd tystiolaeth gyffelyb gan yr Heddgeidwad 59. Gwadodd y Diffynydd y ■ cyhuddiad. Gorchymynwyd ef i dalu dirwy o 5sa Bar costau am fod yn feddw ac afreolus, 10s a'r cost-fi Ban am vmosod ar yr heddgeidwad, a 6s tuagat wisg Eyv heddgeidwad. M

S GAERGYBI. I Penderfynir codi cofadail yn Nghaergybi er cof am griw y "Primrose Hill," yr hon a aeth yn llong- ddrylliad ar lauau Mon yn ystod yr ystorm drom a giiiwyd rhyw dair wythnos yn ol. I

CAPEL COCH I Gwerthfawredd Arian Parod.—Dvmunir hysbysu Mrs Williams ac eraill nad oedd a fyno J. Rowlands ddim ysgrif uchod, na neb arall o'r un ardal.

GAERWEN. Gwyl Flynyddol y Temlwyr Da.—Dymuna ysgrif- enyddion y cyfarfod gydnabod derbyniad y ffugenwau canlvnol yn nglyn a'r gwahanol gystadleuaethau: —Abner, loan, Temlwr, Bloedd Moriah, Eveleen, Olwen Jim, Owen Jones, Arthur, Nebuchqdonosor Jos, loan, Nellie Wyn, Arfon, Cadwadadr Edwards, Hvwel Pantafon, Idwal, Lawdi, Morgan Llwyd, W. Lloyd (Ap Ceridwen) Trosfor, Ffynonloew, Syllwr, Arswyd, W.H.P., Oswald; Llwydfaen a'i barti, Temlwyr, Horeb Party; Ymgeisydd, Ceinwen, Ivor, Winnie, E.G., Cefni, Cyfaill, GwUym, Maggie, M.E.W., X.Y.Z. D.G., Llwydfaen, Bryniog, John, Josephine, Rhvddallt, If or, Clydach, Bowen, O.W., E.G., Josephine, A.T. U.J., H.R., E.G., A.T., Kate; Un Gwael, Ymgeisydd, O.J., R.R., Llais o'r llwch, Un am dreio, Madog, Glan Braint, Llwyd- faen, Blodwen, Tudur, J.J.W., Arfoii, Rhys, Gwilym, Gwynfab, Ifon Wyn, H.R., Cymro, Dir- westwr, Edmygydd; Gwyngyll, John, Rebecca, Albert, Nellie, Mabon, R.J.R., Myfanwy; Marian, Gwladys, Mair: Un yn disgwyl cael addysg, loan, T.J., Un o'r Li an, R.E.H., Martin; Howel, Un anfedrus, Norman; Ysgub-rwymydd, Boaz, Patrick, Idan, Frederick; W.O., Samson, loan, Anfedrus, O.G., Morris, Ymgeisydd. Un fydd yno. Daeth y canlynol i law yn rhy ddiweddar, ac ni anfonir hwy i'r beirniaid :—Cyfaill (celf), Un o'r Gaerwen, Moses, a Dora. Wrth reswm, rhaid fydd cael rhag- brawfion; a bydckint fel y canlyn :—Unawd soprano neu tenor, yn v neuadd am 4.30 o'r gloch: contralto neu baritone, yn yr un lie am 5.15; prif adroddiad, yn y class-room am bump.

LLANERCHYMEDD. Ystad Trescawen. — Dvdd lau, yn y Bull Hotel, bu goruchwyliwr yr ystad hon (Mr J. Rice Roberts) yn derbyn y rhenti. t Rhenti. — Dydd Mercher bu goruchwyliwr Ystad Bodorgan (Mr Thomas Prichard, Llwydiarth Eegob) yn derbyn rhenti tenantiaid y rhan yma o'r sir. Y oedd y ciniawau wedi eu harlwyo yn y King's Head Inn George and Dragon. Pregethau. — Y mae yn arferiad da ers rhai blynvddau gan Fethodistiaid y dref gynal cyfres o bregethau ar ddechreu blwyddyn. Pregethwyd eleni gan y Parchn. J. Owen, B.A., Gerlan; D. Hughes, M.A., a J. E. Hughes, M.A., Caernarfon; R. K Hughes, B.A., a Thomas Williams, Caergybi.

LLANDDEUSANT. Y Gymdeithas Lenyddol.—Cynhaliwyd cyfarfod y gymdeithas uchod nos Wener diweddaf, dan lywydd- laeth y Parch T. H. Roberts. Cafwyd dadl ar "Pa un ai y fuwch ynte y ddafad oedd y fwyaf defn- yddiol." Dadleuai Mr R. Jones, Bryn Elim, mai y fuwch oedd y fwyaf defnyddiol, yn cael ei gefnogi Tri J. Hdghes ac O. P. Jones; pryd y dadleuai Mr L. Jones, Howell-terrace, mai y ddafad, a chefnogwyd yntau gan Mri J. C. Jones, H. Tho- mas a J. R. Parry. Siaradwyd yn hynod fedrus or ddwy ochr. Yna rhanwyd y ty, pryd y cafwyd mwyafrif mawr o ochr Mr L. Jones. Da genyf ddweyd fod y gymdeithas yn myned ar ei chynydd, ac yn cael cefnogaeth gan oofy enwad yn ddiwahan. Yn sicr cam yn yr iawn gyfeiriad fu ei sefydlu yn nglyn ar llyfrgell. Cwyd fwy o awydd darllen yn ein pobl ieuainc, a'u gwroli i siarad yn gyhoeddus. Mae genym lyfrgell erbyn hyn yn glod i'r cylch yma. I Sefydlwyd hi bedair blynedd yn ol yn benaf trwy lafur y Parch Maldwyn Davies, a gwerthfawrogir hi yn y cylch fel eu trysor penaf.—Deusant.

LLANBADW ,<N. Ysgol y Bwrdd. Cynhaliwyd ein pedwerydd cyfarfod adloniadol. ar y liffed cyfisol. yn y lie uchod. Cymerwyd y gadair gan Mr J. Owen, O:te rfIynon, pry-d y cafwyd anerchiad byr ond rhagorol ar fuddioldeb y cyfarfod. Arweiniwvd I gan Mr W. Williams, Hendrefor, a da genym oedd gweled lID mor ieuanc yn ymgymeryd a'r gwaith mor ddeheuig. Llwydd iddo. Chwareuwyd ar yr offeryn gan Mr 0. Williams, Finger, a Miss Owens, Ysgol v Bwrdd. Y buddugwyr oeddynt fel a gan- lyn —Oerddoriaeth—Unawd (i blant): Miss A. Owen, Penucheldref. Her unawd.: Mr 0. Thomas, Bryntep;, a Mr D. W illiams, Llanddona, yn gyfartal. Deuawd Mri OweI1\ Thomas a D. Owen, Penuchel- dref. Deuawd etc Mrs Owens a Mr Owen Tho- I mas. Pedwarawd: Mr O. Thomas a'i barti.1 Barddoniaeth — Am dri phenill i'r "GadlyS:" M R. Thomas, Brynteg. Am englyn i'r "Penog:" J Mr Thomas Owen, Penucheldref. Amrywiaeth— Blackboard sketch: Mr W. Williams, Finger. Un-j !rhyw adroddiad Mr W. Owen, Rhosuchaf. Front] grosedig: Miss Jones, Llythyrdy. Muffatees: Mrs! Hughes, Ty Capel. Am y llawysgrif: L. Parry, 1 [Ty Du, ac A. Owen, Penucheldref, yn gyfartal| Cystadleuaeth ar y pryd cael mwyaf o eiriau yn « dechreu gyda v llythyren "B Miss Jones, Llythvr-| dy. Model o das wair Mr E. Williams, Minffordd. I Am briciau toi: Mr R. Jones, Rhandir. Darllenl darn heb ei atalnodi: Mr M. R. Thomas, Bryn teg.? Hefyd cafwyd gwasanaeth y cvfeillion Uengarol a| ganlyn:—-Adroddiad, Miss A. Jones, Trefor Plas;f can. Miss M. Thomas, Bryn Hvfryd deuawd, Miss a Annie Williams a Miss G. M. Owens; can, Missj Jones, Llythyrdy; can, Mr O. Thomas a'i baxti;i can, Mr M. R. Thomas, Brynteg; can, Mr Owen Thomas, eto; a chan gan y parti yn y diwedd, sef Y Gwanwyn," dan arweiniad Mr Owen Thomas. ;Os ydwyf wedi syrthio i'r amryfusedd o adaela rhywun heb ei enwi, maddeued y cyfryw i mi, canysj | trwy nerth y cof yn unig y maent yn ymddangos. Myn rhyw rai ddweyd nad yw cyfarfod o natur yr fUchod o unrhyw les. 0, na buasai y cyfryw yni bresenol i glywed araeth ein parchus lywydd, acj wed'vn, os byddai iddynt ddal i haeru yr un modd, i bllasai yn rhaid defnyddio geiriau y bardd atynt- | i "A wado hyn aed a hi, fi [ A gwaded i'r haul godi.' 1 —Un sydd yn cael mwyniant yn y cyfarfod. 1

I LLANALLGO. I Gwledd. — Nos Fawrth, y 15fed cyfisol, cafodd Ysgol Sul Eglwysig v plwyf uchod wledd o farac .brith a gwyn, yn nghyda chigfwyd i'r rhai oeddyntl iyn ei hoffi. Yr oedd y plant wedi bod yn disgwyls |vn bryderus am dano ers tro, a cliafodd pawb eu| jllwvr foddloni. Teilynga y rhai a gymerasant y| [drafferth i arlwyo v wledd barch a diolchgarwcM [diffuant. ac nid gormod fyddai eu henwi, sef: Mri [Edwards, yr ysgolfeistr: bvdd efe bob amser vni Idangos yni anghyffredin gyda phob achos da; Mr| Owen Owens, Shop Newydd, a'i ckwaer, Mrs Wil-j liams, hefyd, colofnau yr eglwys hon ydynt, yni meddu ar yr un nodweddiad teilwng ac yn sicr. meddu ar yr un nodweddiad teilwng ac yn sicrlS > dyledus ydyw nodi medr a pharodrwydd loan AllgoJ Gwasanaethwyd wrth y byrddau gan Mrs Owens J Ty Crwn; Mrs Jones, Ty'n'graig; Mrs Jones, Traeth Bychan, etc. Cafodd pawb eu gwala a'u gweddill. Ar ol chrio y byrddau, cafwyd anerch- iadau gan y Parch J. L. Davies a. Minydwr ar yr Ysgol Sul fel Uawforwyn yr Eglwys, a gwasgwyd hefyd y priodoldeb i egwyddori y plant yn yr athrawiaethau Qristionogol. Cafwyd caneuon gan Mr a Mrs Jones, Traeth Bychan. Chwareuwyd ar yr organ gan Mrs Williams, Shop Newydd, a Mr Edwards, yr hwn hefyd a chwanegodd cryn lawer 0 ddifyrwch wrth chwareu "polka." Doniol yd- oedd gweled, pa mor ddylanwadol ydyw miwsig ar y bod dynol, canys cynyrchodd y "polka" ysbryd dawnsio mewn amryw, yr hen fel yr ieuanc. Caf- wyd gwledd o'r fath oreu, a sibrydir y ceir yn yr wyl flynyddol nesaf giniaw ysblenydd. Gellir dweyd mai cynyrch casgliad yr Ysgol Sul ydoedd y wleddr hon. At ol talu y diolchiadau arferol, ac i loan' Allgo fwrlymu yr englyn canlynol, a chanu emvn g edrychodd pawb yn deg am eu cartref. Siomedig- aeth nid bychan ydoedd absenoldeb Mrs Davies, y Rheithordv, o'r wledd. Da genyf gael gwneud yn 8 hysbys fod y Parch Hugh Williams, Llanrug, wedi galw ar fusnes yn ein swyddfa y diwrnod hwnw, ac| wedi deall am y te parti agorodd a rhoddodd o'ij drysor arian i'w rhanu rhwng v plant. Dyma arwy dd o gariad, sel, a pharodrwydd at braidd bychan Eglwys Dduw. Cafwyd hwyl anarferol wrth ranu y "sweets," v rhai oedd yn cynrychioli braidd bob math o greadur. Diolch calon i Mr > WTilliams, Llanrug, a Mrs Jones am y melusion. Ysgol iawn, rheidiol, un rad—a pharchus I I'w pherchen a'i deiliad I Tragwyddol, raddol roddiad | I ieuenctyd glendid ein gwlad. | —Un Oedd Yno. |

LLANF HiiLL A'R I AMGYLCHOEDD. | Svr,—Bu m mewn cryn anhawsder y tro o'r blaen i gael gafael ar fy llythyr. Rhoddeds ef heibio un-s waith, gan feddwl nad oedd yno, a chredaf i lawer] wneud yr un fath. Clywais un yn dweyd "01 piti," meddai hi, "na fuasai llythyr y Llan yno." Ondl erbyn craffu, deuais o hyd iddo, a finau yn darllenl yn galed, o dan y penawd "Llanfaethlu," a methwivj a choelio fy llygaid brop. "Yn enw'r anwyl,| meddwn i, "beth yw hyn," a deuais i'r penderfyniadR mai camgymeriad oedd, neu amryfusedd d Y1 Wasg, ac felly y pasiodd hi. Vvedi bod yn rhoddi ychydig o hanes Dr. Thomas y tro o'r blaen,! gorphenwn heddyw, trwy ddweyd ychydig o hanesj y "sale" fu ar ei eiddo yn Llanfechell. Cymerodcu le ddydd Mawrth diweddaf, a chredaf iddo gaelf "sale" dda iawn. Synais weled cymaint o hoblj yno. Mr W. D. Jones, Caergybi, oedd yr ar-j werthwr. Gair neu ddau wrth y "poach-1 ers" sydd yma 'rwan. Mae llawer ardarj heblaw Llanfechell yn cwyno oblegid y dos-l barth yma, a dywedir eu bod yn cynyddu, ao ers y cos'pi trwm sydd arnynt pan ddelir hwy nij pheidiant. Cymerant el1 hyfdra i fyned i oobman, pell ac agos, ond yn y nos, wrth gwrs; ac y ma»j rhai yn ddigon be'iddgar a hyf i dori dros y ter-1 fynau. Y dydd, hefyd, gyrant eu cwn gwancus i| bobman, os y bydd ganddynt rai. Cysgant a gor-| weddant y dydd, a chrwydrant i dori a lladrata yi nos. Lladrata ddywed ais i? Ie, lladrata.. Mae y^ "poacher" y lleidr mwyaf beiddgar a gwyneb-1 galed yn y wlad. Beth yw crwydro y nos gydagj un neu ddau of gwn, a thori i diroedd amaethwyr,! a dal eu cwningod heb eu caniatad ond lladrata?] Ni fyddai waeth genyf, a chan lawer, o ran hyny,| i chwi fyned i'm ty neu fy mhoced i ddwyn naj myned i'r cae: dim un tamaid. Hefyd, yr ydych4 yn euog o daflu pyrth, dryllio cloddiau, Q, gwylltioj yr anifeiliaid, yn enwedig defaid. Dyma adeg ar 11 tymor ag y dylai pawb, os oes ganddynt ddefa.id( fod ar eu gwyliadwriaeth. Beth wybod y golledl y mae amaethwyr yn ei gael gyda'u defaid o flwydd-1 yn i flwyddyn oblegid gwaith y "tramps" dylluan-^ aidd hyn yn crwydro eu tir gyda'u milgwn gwancus. j Nid wyf yn dweyd eu bod yn nadd y defaid ynj uniongyrchol, ond 3m eu dychryn, a hwythau yn| ffoi dros y cloddiau i bobman, a hyny yn peri ij rai erthylu, a'r wyn yn dyrysu gyda'r lleill. YnJ awr, ein hamcan wrth ysgrifenu fel hyn yw ech rhybuddio ich cynghori i roddi goreu ar unwartliJ i geisio eiull arian trwy y dull lladradaidd hwn.) "Ceiniog anheilwng aiff a dwy gyda hi." Gwyddomjjj pwy ydyw rhai o honoch. Mae llawer i'w cael yni y mynydd hefyd. Yr ydych yn colledu mewn a wyl ffordd — dwyn eu cwningod a methu gweithio^ dranoeth ar ol bod yn poachio trwy y nos. 0 hyn- allan, bydd "detectives" yn mhobman ar y "look-1 out," ac os y delir chwi; arnoch chwi y bydd y baj.l Nid peth neis ydyw gweled meb-ch ieuanc ynj crwydro yn ol a blaen wrth borth yr ac yn| boh a ddaeth allan, i edrych a fuasai yn eii danfon, ac yntau yn "engaged," ond efallai fod honj yn flwvddyn naid. Mrs peidiwch a rhoddi y dillad "allan i sychu ar y Sul e/o. Chwithau I p—nid ar y Sul mae blacio esgidiau, na rhoddi j dillad ar ben y clawdd i eirio chwaith. Os y gwelir hwv eto. ewyddoch beth fydd. B ° "AP MEOHELL." (I barhau.)

LLANDUDNO. Darlith.—Nos Lun diweddaf traddodwyd darlith yn Nghapel yr Annibynwyr Cymreig gan Deiniol Fychan ar "Ymweliad Nain a Lerpwl." Cafwyd cynulliad lluosog. Llywyddwyd gan y Parch A.1 Penri Evans, y gweinidog.

L'i RAETH. yn Nghapel yr Annibynwyr Cymreig gan Deiniol Fychan ar "Ymweliad Nain a Lerpwl." Cafwyd cynulliad lluosog. Llywyddwyd gan y Parch A. Penri Evans, y gweinidog. IMAI i;i RAETH. Tret i Blant yr Ysgol.—'Ddydd Gwener rhoddodd Mr a Mrs Hughes, Joiners' Arms, gyda'u caredig- rwydd arferol, de a seigiau i'r plant a fynvchant Ysgol v Babanod, Malltraeth, er dathlu blwydd- gylch eu hunig fab, Master Hugh R. J. Hughes, yr hwn oedd yn ddeuddeg oed ar yr 8fed. Mae yn arferiad blynyddol gan Mr a Mrs Hughes i ddathlu gylch eu hunig fab, Master Hugh R. J. Hughes, yr hwn oedd yn ddeuddeg oed ar yr 8fed. Mae yn arferiad blynyddol gan Mr a Mrs Hughes i ddathlu yr amgylchiad yn y dull hapus hwn, a mawrygir ef gan y plant, a dengys garedigrwydd y bachgen gan y dymuna ar ei rieni i roddi y dret flynyddol hon i'r rhai bychain, llawer o ba rai sydd heb eu bendithio yn ogystal ag ef a phethau da y byd hwn. Goiymdeitliiodd 1. plant o'r ysgol i'r Joiners' Arms, lie yr oedd y byrddau yn eu haros wedi eu hulio a the, bar a rith, a phob ma.th o seigiau blasus eraill. Wedi gwneud cyfiawnder llawn ar danteithion, cawsant becynau o felnsion, teisenau. ac aurafalau. Talwyd diolch calonog i Mr a Mrs Hughes, a dymunwyd "many happy returns" i'w mhab. Nid anghofiwyd amryw o'r rhai bychain oedd wedi eu lluddias gan afiechyd i fod yn bresenol. Anfonodd Mrs Hughes, yn feddylgar. eu cyfran o'r danteithion iddynt -yn eu cartrefi. Wedi i'r plant ddychwelyd gartref, cafodd yr athrawon a chyfeill- ion eraill dret gyffelyb gan Mr a Mrs Hughes.

PORTHAETHWY. Arwerthiant Gwartheg Tewion. weddaf bu Mri J. Pritchai-d & Porter yn cynal sr- werthiant ar wartheg tewion yn Mhortiiethwy. Daeth yn nghyd gynulliad mawr o gigyddion a phrynwyr eraill, a chafwyd cynygion bywiog am y biff. Gwerthwyd dros haner cant o wartheg am brisiau boddhaol iawn. Cynhaliant eu harweilhiant nesaf ar y 25ain o Qiwefror.

I RHOSYBOL. J p Ymoysonfa Aredig. — CVnhaliwyd vmrysonfai f aredig mewn maes perthynol i Mr W. Pritchard, I [Rhwnc, dydd Caian, pryd y gwobrwywyd y rhai a' [ganlynDosbarth I. (Champions): 1, Mr R. [ Jones. Tyddyn Isaf, Llaneugrad; 2, Mr Robert 1 IFrancis. Careg Cwrnach, Amlwch 3, Mr Richard t Jones, Ty'nymynydd, Llanfechell. Dosbarth II. f Rhan wyd y wobr gyntaf a'r ail rhwng Mr Parry I Llaneugrad, a Mr W illiam Jones, Careg Cwrnach 1 3, Mr Tom Hughes, gof, Groeslon, Amlwch. Hefydl rhoddodd Mr William Pritchard, Rhwnc, 5s i'r wedd oreu ar y maes 1, Mr Roberts, 'Rhyd Croes, Am- i Iwch. Rboddodd Mr Evans, Castle Hotel, Iwcb bwys o dybaoo i'r dyn a fyddo wedi gwisgo ei hunl yn fwyaf cymwys at aredig Y goreu ydoedd Robert Francis. Eto rhoddodd Mr Bray, Stag Inn, Am-8 lweh. wobr o 5s i'r wedd a fyddo wedi cael gwisgo oreu ar y maes 1, gwedd 'Rhvd Croes. Yi beirn- jiaid aredig oedd y Mri H. Williams, Hafod, Llan- gwyllog; O. Hughes, Rhosfawr, a John Williams, Glasgraig Isaf, Rhosybol. Gweddoedd: Mr O. Thomas, milfeddyg, Llanerchymedd. Am rigio: Mr Robert Parry, Trogog Uchaf. Cafwyd diwrnod da ac aredig campus, meddai y beirniaid.—Ysg.

VALLEY. Llwyddiant Cerddorol.—Yn mysg enwau y rhai llwyddianus yn arholiad Coleg Cerddorol Llimdain > gwelwn enwau y Mn R. O. Pierce, Griglas, a. John t Hughes, Shop. Mae y ddau wedi pasio gyda fl ("first-class honours," y naill mewn chwareu y ber-1 ^doneg a'r llall mewn dadganu. Cynwysai yr ar-1 iholiad hefyd elfenau cerddoriaeth. Disgyblionl [ydynt i Mr E. D. Lloyd, R.A.M., Bethesda. Yrl [ arholydd ydoedd Dr. Orlando A. Mansfield. Mus.l iDoc., F.R.C.O., L.T.C.L | Llys vr Ynadon.—Dydd Llun, gerbron y Parchl John Richards (y cadeirydd) ac ynadon eraill, erlynai Mr W. R. Pierce, arolygydd iechydol y IValley, ar ran Cynghor Gwledig y Valley, Emma ac Elizabeth Owen, Vrondeg, Caergeiliog, o dan Ddeddf Ieehyd y Cyhoedd, 1875, o achosi budreddi. IHonid y cauwyd y carthffos naturiol gan y diff- lynyddion. Gorchymynwyd i'r diffynyddion atal i yr hyn y cwynid 0'1 herwydd.

TALWRN. E ? Marwolaeth a. Chladdedigaeth Mr W. Hughes, Ty nlhdiart.-os Fawrth, y 15fed cyfisol, bu farw ■y cyfaill hynaws a charedig Mr William Hughes. Ty'nllidiart, yn 75 mlwydd oed. Ni chafodd ei ifendithio ag iecbyd da ers rhai blynyddoedd cwynai ibeunydd gan yr "asthma," eto nid oedd ond prin bythefnos o amser ers pan oedd wedi ei garcharua i'w ystafell-wely. Pan ddaeth ei amser bu farw mewn sydynrwydd, yn dawel a digyffro. Yr oedd jWilliam Hughes yn un o'r cvmeriadau mwvaf dy-| jmunol, yn gyfaill cywir, yn gymydog caredig, ondl r yr hyn a'i hynodai fwyaf ydoedd ei grefyddolrwydd r a'i ysbryd duwiolfrydig. Ni fuasai raid i neb fod yn ei gymdeithas ond am ychydig iawn o amser | na theimlai fod yno ryw naws nefolaidd yn cyd- I fyned a'i holl ymddiddan. Yr oedd yn Gristion diamheuoL Am 34ain o flynyddoedd bu yn ddiacon yn Siloam, eglwys yr Annibynwyr yn y lie, a chyflawnodd ei swydd yn deilwng a ffyddlawn. k Gellir dweyd ei fod fel Moses, wedi bod yn ffydd- flawn yn ei holl dy megis gwas. Os digwyddai i jWilliam Hughes fod yn absenol o'r oedfa, yr Ysgot SabbothoL y cwrdd gweddi, neu y gyfeillach eg- i lwysig, byddai pawb yn ymholi yn mhle y byddai, r a chasglent y rhaid fod rhywbeth mawr wedi di- > gwydd i'w gadw yn ol. Cyfranai yn haelionus at [bob achos daionus a theilwng, a gwnai hyny bob I amser o dan yr ystyriaeth nad oedd yn gwneud mwy na'i ddyledswydd. Yr oedd yn barod i aberthu pobpeth er mwyn Crist a'i grefydd. Yr oedd ei dy yn agored ar hyd y blynyddoedd i weinidogion a Iphregethwyr i fyned yno i lettya ac i dderbyn caredigrwydd oddiar ei law ef a Mrs Hughes yn ystod amser eu harosiad yno. Yr oedd hyn yn Fgaffaeliad mawr i eglwys gydmarol fechan, ac yn f deilwng o efelychiad yr aelodau ag sydd yn aros yn yr eglwys yn meddu moddion a chyfleusdra i f gyilawni hyn o wasanaeth dros eu Harglwydd. Mae [ein hanwyl frawd, William Hughes, wedi gorphen fy gwaith a fwriadwyd iddo, ac wedi tewi yn yt I angeu. Dydd Sadwrn, Ionawr 19eg, yn nghanol y gwlybaniaeth, daeth torf luosog o'i gyfeillion a'i 8Capel Mawr; eu plith y Parchn. D. Rees. Y.H., M.A., Porthaethwy; H. S. Jones, Rhosymeirch; 1! edmygwyr: yn eu plith v Parchn. D. Rees. Y.H., 8Capel Mawr; T. Evans, Amlwch; B. C. Davies, |M.A., Porthaethwy; H. S. Jones, Rhosymeirch |j. G. Jones, Cana; O. M. Jenkins, B.D., LJan- § gefni; W. Davies, Seion; Mr D. M Aubrey, Mr |T. Trevor Jones, Llanerchymedd, a Mr A. McKillop,! |Y.H., i'w hebrwng i dy ei hir gartref yn Mynwent! I Soar, Rhosfawr. Cyn cychwyn oddiwrth y ty dar-S lllenwyd cyfran o'r Ysgrythvr gan Mr T. Trevor] | Jones, a gweddiwyd gan v Parch J. G. J ones, Cana. fl | Wedi cyraedd Soar, dechreuwyd trwy ddaxllen ganj |Mr T. Eames, Talwrn. a gweddiwyd gan y Parchl |T. Evans, Amlwch. Yna siaradodd y Parchn. D.I I Rees, H. S. Jones, D. M. Aubrey, ac eraill ar yrl I achlysur galarus o golli ein hanwyl frawd. Yr, oedd yn golled i'w briod, i'r gymvdogaeth, ac yn' neillduol i'r eglwys yr oedd yn aelod ac yn swyddog ynddi. Ond os oedd ei ymadawiad vn golled yn yr ystyr yna, yr oedd ei fywyd a'i weithgarweh di-i Jones, a gweddiwyd gan y Parch J. G. Jones, Cana. fl | Wedi cyraedd Soar, dechreuwyd trwy ddaxllen ganj |Mr T. Eames, Talwrn. a gweddiwyd gan y Parchl T. Evans, Amlwch. Yna siaradodd y Parchn. D. I Rees, H. S. Jones, D. M. Aubrey, ac eraill ar yr I achlysur galarus o golli ein hanwyl frawd. Yr oedd yn golled i'w briod, i'r gymvdogaeth, ac yn neillduol i'r eglwys yr oedd yn aelod ac yn swyddog ynddi. Ond os oedd ei ymadawiad Vll. golled yn yr ystyr yna., yr oedd ei fywyd a'i weithgarweh di- fwlch gyda chrefydd yn 'ddigon o brawf fod marw. Iyn enill iddo ef. Oiweddwyd y cyfarfod yn y, t capel trwy weddi gan Mr J. T. Jones. Gwasanaeth^ |wyd ar lan y bedd gan y Parch W. Davies, Seion,| |Rh osgoch. Arweiniwyd yr holl weithrediadau, ar j I gais y brodyr yn' Nhalwrn, gan y Parch E C.| I Davies, M.A. Porthaethwy. Duw pob gras a fyddojj Iyn gvmorth i'w weddw oedranus i ymgynal dan yj «brofedigaeth.

j QREULONDERAU DE WET. | I Brussels, dydd Mawrth. I I Y mao triniaefch farbaraidd De Wet o gudd- genhadon Pwyllgor Heddweh y Bweriaid yn cyf arfod a chymeradwyaeth hollol Mi Kruger a 1 ddih nwyr. Y maent yn dal fod barbareidd-drad De Wet'yn "dalu yn ol" am ddienyddio CJordua| drwy orchymyn Argiwvdd Roberts am gynllunia [brad i'w ladd yn y Trai.svaal. Ystyrir fod' igweithred De Wet yn arwydd f od y Bweriaid yn I benderfynol o barhau y rhyfel. | Y CXN-ARLYWYDD PRETORIUS. I Pretoria, dydd Mercher. I benderfynol o barhau y rhyfel.

| Y CXN-ARLYWYDD PRETORIUS. I Pretoria, dydd Mercher. V Y mae y cyn-Ar'vwydd Pretorius, yr hwn aj |aeth, allan er ceisio ymddiddan a'r Bweriaid, | |gan geisio eu darbwyllo i roddi eu harfau i lawr,| I newydd ddychwelyd. Ar ei daith ddiweddaf 3 dilynid ef gan dri aelod o BwVllgtxr Heddwch. 1 Pretoria.

1 Galw am C2iwaneg o Wirfoddolwyr. I 5000 0 WYR METROS I GAEL ED HYM- I RESTRU. 3 Derbyniodd V rhan fwyaf o'r swyddogion llyw-j yddol i'r bat^liynau o Wirfoddolwyr frys-neges 1 gyda'r pellebyr dydd Mawrth, o'r Swyddfa Ry-j fel, yn gofyn iddynt ateb yn ddioed pan y bydd-! cut yn alluog i'w hysbysu o'r nifer uchaf o ddyn-j ion a allent hwy eu hanfon i Ddeheudir Affno^l Anfon wyd y cais at nifer o gorphluoedd Llun-| dain, yn cynwys Ysgotiaid Llundain, | y Queen's Westminster a Rheifilwyr Yic- -• toria a St. George. Dealla un o'r swyddogioai^ y bydd y Swyddfa Ryfel yn barod i yetyned oeas- ladau i fyny i 5000. Bydd i'r dynion gael euj cymeryd i'r gwasanaeth am flwyddyn, neu hyd nes y bydd y rhyfel wedi cael ei. dwyn i derfyn-j iad. v j Oyhoeddodd y Swyddfa Ryfel yr hysbVsiad a ganlyn nos Fawrth:—Penderfyn-w^d anfon] minteioedd at y Gwyr Meirch Ymherodrol eyddi yn gwasanaethu yn Neheudir Affrica,, ac y mae. Ysgrifenydd y Rhyfel wedi awdurdodi i 5000 oj wyr meirch Ymherodrol gael eu hymrestru. Nil bydd i'r gallu hwn. mewn un modd wneud ij ffwrdd a'r heddlu yn Neheudir Affrica; ac y mae yr ymrestru yn myned yn mlaen gyda'r cat- ] rodau hyn fel o'r blaen.

CHINA. ADRODDIAD Y PWYLLGOR MILWROL. | Dywed goliebydd Reuter o Washington, dydd: Mercher, fod Pwyllgor Milwrol Ty y Cynrych-i iolwyr wedi gwneud adroddiad ar gynygiad Mr, Dearmond yn galw am i Mr Root, Yagrifenyddj Rhyfel, roddi hysbysrwydd parthed y cwestiwnj o ba wrthdystiad, beirniadaeth, neu awgrymiad] a wnaed gan y Oadfridog Chaffee, neu unrhyw j swyddog Americanaidd arall, ar yr ysbeilio a'r cam-ymddygiad a fu yn CShina. Bydd i argym- ■kslliad gael ei wneud ar i'r llythyr gael ei ar y bwrdd. Y mae y Dirprwywr hefyd wedi gosod Lythyr Mr Root o flaen Cadeiiydd yj Pwyllgor, gan ddweyd ei fod yn harnu mai dœthl ydoedd 3g y mater i drafoaaeth gyhoeddus. Yn y Senedd hedd'yw datganodd Mr Dearmond ei foddhad fod y llythyr wedi ei osod ar y bwrdd. ,I

Cymdeithas Tetluoedi1 Kilwyr a'r Morwyr^ APEL TTWYBOGiES CYMRU. [At y Golygydd. J Yr wyf yn amgau oopi o lythyr anfon- wyd g ei Huchelder Brenhinol Tywysogæ Cymru i r wasg a r wlad yn gyffredinol, yn gosod allan yr angenrheidrwydd a deimlir am gynorth- wy yn y dyfodol gan Gymdeithas Teuluoedd y Milwyr a'r Morwyr, oe ydyw gwaith hwylus a thrugarog y gymdeithas i beidio darfod a marw. Mae parhad anfforRmus y rhyfel yn ei ppneud yn ddyledswydd ar bawb a fedr roddi gynorthwy mor bell ag sydd bosibl i amddiffjn gwragedd a thculuoedd ein milwyr a'n morwyr rhag dioddef caiedi ac eisiau o achos absenoldeb methiant neu farwolaeth enillydd bara y tenlu. Byddaf yn falch i dderbyn unrhyw gyfraniad- au a'u hanfon i'r lie priodol. Teimlir, er fod y rhyfel eosoes wedi gwneud galwadau trymion ar elusengarweh y cyhoedd, etc, fod dyledswydd mor genedlaethol ag am- iddilfyB teuluoedd milwyr a morwyr rhag eisieu, ynddi ei hun yn fwy na digon o reswm dros I wneud galwad eto ar y rhai sydd yn caru bod yn iusengar, ac yr wyf feUy yn mentro gyda ihyder ofyn eich eymhorth i wneud pwvsig- rwydd yr alwad yn gyhoeddus.—Ydwyf. etc., MAGDALEN BULKELEY, Baron Hill, Llywyddes dros Fon o Beaumaris, Gymdeithas Teuluoedd v Ionawr 23ain, 1901. Milwyr a'r Morwyr.

OOPI O'R APEL. Yn dilyn wele gopi o r apel anfonwyd i'r Wasg gan ei Huchelder Brenhinol Tj-wysoges Cymru, Llywyddes y Oynghor Syr,-Fel ilywyddes Gymdeithas Teuluoedd y Milwyr a'r Morwyr, dymunaf roddi braslmelliad | o'r gwaith gariwyd yn mlaen genym er dechreuad |y rhyfel, an safle ar hyn o bryd, 3 gofynaf—yn | gwybod na byddaf yn gofyn. yn ofer—am eich eydweithrediad caredig cyiiorthwv. 1 Trwy haelfiydedd y cyhoedd, mae dros 1510,OOOp wedi ei yniddiried yn uniongyrchol i'n Egofal; ac vohwanegwyd 190,OOOp at y swm o'r Mansion House a 50, OOOp o r gronfa renir yn ol |doethineb yr Argiwvdd Faer. Mae yr oil o'r swm hwn, yn cyraedd 750,000p yn awr bron | wedi ei wario, trwy gael ei ranu yn lleol a pher- jsonol drwy wasanaeth gwirfoddol ein haelodau, yn rhifo dim llai na 11,000 o foneddigesau a boneddigion drwy y Deyrnas Gyfunol. Oddiwrth yr adroddiadau diweddaf on cang- henau yr oedd dros 80,000 o deuluoedd y pryd hwnw yn cael cymofrih, ac er fod nifer fawr o'r Milisia wedi dychwelyd i'w cartrefi a rhai o'n milwyr hefyd wedi cfychwelyd fir rhyfel, nid yw f iv? SJrn,0,rtilwyir Heihau i'r graddau |ellid ddisgwyl, oherwydd y ffaith fod cronfeydd Ueol a weifchient yn annibynoi. eto mewn eyd- weithrediad, wedi eu dihysbyddu, a'r acliosion wedi eu taflu ar y gymdeithas. Nid yw y swm roddir yn awr mewn cynorthwy Yn ddim llai na I Y gorcfewyl roddwyd arnom gan bobl hael- frydig y wlad lwn oedd cynal y teulu yn yr un Isefyllfa ag yr oeddynt pan yr oedd enillydd eu bara gartref. Gan fod yr amgylchiadau yn am- rywio gymaint, penderfynwVd y gellid cyraedd y safle hon os y rhoddid i bob teulu tua dwy ran o dair o'r hyn dderbynient cyn ymadawiad y gwr neu yr hwn y dibynent arno, gan gyfrif y buasai y gwahaniaeth yn cyfateb i dreuliau yr un fyddai wedi ymadael. Mae yregwyddor hon wedi ei mabwysiadu brom yn gyffredinol mewn cysylltiad a'r gwahanol gronfeydd drwy y deyrnas, j rhai weinvddir yn annibVnol ar y gymdeithas. 9 Mae hen dadau a mamau hefyd wedi eu I cynorthwyo yn 01 fel y cynorthwyid hwy gan eu mibion oyn iddynt fyned i'r rhyfel. i Mae canoedd o lythyrau wedi eu derbyn gan lein gweithwyr yn dangos diolchgarwch ein I milwyr a'n moTwVr am yr hyn wnaed i'w teulu- Soedd yn ystod eu habsenoldeb; am y pryder gymeTWyd oddiarnynt) yn ygtod y caledi y bu I raid iddynt hwy fyned dano; ao am y llawenydd I gyda pJia un yr edr'ychant yn mlaen at ddych- iwelyd a chael eoi cartrefi yn gysurus. Heb gynorthwy ychwanegol rhaid fydd i'r car- hyn gael eu tori i fyny, a bydd yr oil wnaethem am y deudd«eng mis diweddaf vn oael ei ddadwneud. Bydd hyn yn cael ei deimlo yn neillduol yn ystod misoedd y gauaf, pan y mae y glo ac angenrheidiau eraill bywyd wedi myned fyny yn pris. Yr wyf felly yn apelio yn [daer am gymorth i'n. galluiogi i gadw y cartrefi hyn yn gyfan nes dychwelo enillydd bara y teulu, ac nis gallaf syniad beth fuasai effaith I atal ein cynorthwy, nid ar y teuluoedd yn unig, Sond ar y dynion eu hunain. I Yr wyf yn cymeryd y cyfleusdra hwn i gynvg |fy niolchgarwch dyfnaf i'r Wasg yn gyffrediriol I drwy y wlad, sydd wedi cynorthwyo y gymdeith- gymaint; y cyhoedd, Vdynt wedi cvfranu mor Itolfayilig; i feistriaid gwaith, a'r'gweithwyr S Jiof> d, ydyji'ft am wytini50sa.11 wedi rhoddi rixan o'u icyflog i'r gronfa ac i'r boneddig>esau a'r boaiedd- |igion roddasiant gymaint o amser a llafur i gario yn mlaen y gwaith oenedlaethol mawr hwn svdd IDor agos at fy nghalon. I Gallaf ychwanegu fod y gymdeithas yn bodoli |bob amser. adeg heddweh a rhyfel. ac mai ei |i hamcan yw gofalu am wragedd a theuluoedd I milwyr a morwi-r y wlad hon, yn mha ran bynag ior byd y bvddant yn gwasanaethu. I Mae_ yr Arglwydd Faer yn garedig wedi cvd- |8ynio i dderbyn i'n cyftnf ni danysgTifiadau an- Sfoffiir i'r Mansion Hoiuee i'r amcan hwn. a dYlmmaf wahodd eydweithrediad Arglwvdd- ^liaglawiaid y Siroedd, ac Arglwydd Faerod a !IIMaerod drwy y wlad, i'n cynorthwyo yn yr un modd. Derbynir tanysgrifiadau gan ein canghenau yn mhob sir, a chan ein trysorydd. yCMilwTiad James Gildea, C.B., yn 23, Queen Anne's Gate Westminster, S.W. ALEXANDRA, Tywysoges Oyrnru. Marlborough House, Rhagfyr 31ain. 1900.

Genedigaethau, Priodasau, a Marwolaethau. GENEDIGAETHAIL Davies—Ionawr 14, priod Mr James Davies, "bill- n.jr t' Dinbyeh, ar fab. ^•Ionawr 10, yn Rhianfa, Mon, priod Henrv Assheton Duff, ar fab. mhob sir, a chan ein trysorydd. yCMilwTiad j James Gildea, C.B., yn 23, Queen Anne's Gate Westminster, S.W. ALEXANDRA, Tywysoges Oyrnru. ? Marlborough House, g Rhagfyr 31ain. 1900. Genedigaethau, Priodasau, a Marwolaethau. GENEDIGAETHAIL Davies—Ionawr 14, priod Mr James Davies, "bill- n.jr t' Dinbyeh, ar fab. ^•Ionawr 10, yn Rhianfa, Mon, priod Henrv Assheton Duff, ar fab. ^Thonuus.—Ionawr 16, yn 60, Plvmouth-road, Pen- arth, priod George Thomas, ar fab. | PR10DASAU. E Humphreys — Jones. —■ Ionawr 11, yn Ngharmel. w Amlwch, gan y Parch T. Evans, Mr Owen Hum- K phrevs. a Ellen Ann Jones, Peotrefelin, |e Amlwch. it Jones—Jones.—Ionawr 15, yn Swvddfa y Cof- M restrydd, Bangor, gan Mr Lewis Morris, Mr IS Richard Jones. Carrog Groes, Llangefni, a Miss || Lizzie Jones, Boot, Pentraeth. I Jones—Hughes.— Ionawr 16, yn Nghapel Annibvnol 1 Llanerchymedd. gan y Parchn. Thomas Evans, gi Amlwch, a William Roberts, Rhosvbol, Hurrh S Jones, "cattle dealer," Rhosybol, a Mrs Hughes, ra Llaethdy Bach, diweddar o Llaethdy Mawr, Am- K Iwch. illiams—Owens.—Ionawr 22, yn swvddfa'r cof- 8 £ Ltanerchj-medd, gan* y Parch Robert IS inonaas, Liaa-^ei-chyniedd^ Mr Owen Williams, 12 w Llangefni, a Miss Elizabeth Owens I Ffordd-deg-terr-ace, Llanbedrgoch. 11 marwolaethau. Jcnes. IoDiiwr 15, ar ol tri diwrnod o afiechyd a i >r yr Jsgyfaint," Mrs Marv Jones, g Beritan H«»iyg, Ptnmachno, yn 67 miwydd oed. H ferch gartref, a dwy yn yr Unol II ■fal^etnaa. {Dymunir ar i'r papyrau Ainerican- | aidd gofnodi yr uchod.) Own.-Im" J, yn Soho House. Llandudno, yn n tL> mhvYad oad, Griffith Owen, diweddar o P Jiett" Kyc<K(! .Vannercti, ac am 45 mlynedd yn | C'wmni Rheilffordd Llundain a'r g Gogledd-Orilewir,. K Williams. I<iarr 15, yn bur sydyn, Ivona, plentyn || leuengai Lvan au Annie Marella 'Williams. Market- m place, Baj.g-ir, yn chwe' blwydd a new mis oed. p ilS- O sFFADWRIAETH. p Er sercli<jg g<»fFa<iwri»eth am fy anwyl fam, Ellen lb Piitchgj-d. Tu»-kjey Shore. Porth Amlwch, yr h<& £ a fu fa-rw lonnwr 26, 1900, ac a gi add wyd yn ijf jnynwenu tst- FJeih ar y Slain o'r un mis. Yn. fit drist, f,- xatrch, C.E.W.*