Y Clorianydd

Khjs Dafyi Sy'a Deja—| Fod yr hyn a ymddangosodd yr wythnos cyn y ddiweddaf. parthed "hogia Llanfair," wedi creu tipyn o syndod yn efti plith. >; Fod holl dictionaries y drefflan wedi bod ar waith. Mai yr achos o hyny ydoedd cael gwybod Ijetlx ydoedd" ystyr "berfeddion y nos." i Fod pwyllgor d'ylanwadol "o'r hogia" wedi do'd i'r penderfyniad mai nid naw o'r gloch y nos a feddylir; ond yn liytrach rhywbryd tuag oriau5 man y boreu. Fod y pwyllgw wedi dod i'r penderfyniad o loddi gwobr hardd i gsisbwl Rhys os gall enwi cymaint ag un bachgen yn Llanfair a fu yn euog a oJiwareu oardiau ta.n "berfeddion y nos." Mai nid anfuddiol fuasai i'r ceisbwl hwn dalu ymweliad a Mr Fox Kaivin i gael par o wydrau Mai Ilciffa mas Ruth a Kebecca. yn meusydd sir Gaer. v Fod lie i ofni mai tymfoor gwael y maent yn ei wneud, neu buasent- wedi fforddio i roi stamp ar y llythyr canlynol: 11 From 2 Judies, 29th Jan. Dear Mr Rhys,—Just a few lines, hoping you aTe quite well. You will be surprised to get this, but never mind, old hoy, don't show it to no OOllØ: only a joke made by two persons. Will tell roar who 'tis when we come to Wales. It's v,,L,rv funny, but couldn't help it, so now good bye.- -From your unknown, £ RUTH A REBECCA. | newyddioin hefyd. i Fod cwrdd st-raeon yn cael ei gynal yn Ht!weit,hdy'r 'f' Ei fod yn ymgynull Sul, gwyl, a diwrnod gwaith. Fod yn perthyn iddo gryddion, siopwyr, fferm- wyr, etc., meibion a merched. f. Ei fod yn cael ei gario yn mlaen yn null y Sanhedrim Iuddewig, ac ymdrinir ynddo faterion gwiladol -a chrefyddal. Fod Thai yn myn'd yno ar eu hunion o'r capel ac eraill yn syth o'r dafaxn. | Yr adroddix ac ado-lygir yr hyn fydd wedi cymeryd lie yn y naill a'r Hall, a bydd yno' gymysgfa lied ryfedd. t, Y bydd am be 11 un sydd yn cymeryd arnynt fod yn rhy wylaidd i ddweyd na, gwneud dim yn y capel, yn lletach eu cegau ac yn uwch eu lleisiau na neb yn y fan hon. Fod vn amlwg nad oes dim yn cael ei wneud wrth eu bodd yn yr ysgol, yn y seiat, yn y modd- ion, jaw yn y pwyllgor. Fod gresyn na tlialai y bvd fwy o warogaebh i libl fel hyn. Ei fad am gynyg ei Iran yn aelod o'r Sanlied- rim lion, ac am gyhoeddi yn ei golofn y matenon" a ymdrinir ynddi, fel y gallo pawb weled pa beth a ddywedir am danvnt gan fynychwyr y nythle hwn. S Iddo. ddyfod yn ei "balloon" melltenawl ar el" hynt i ardal ac erbyn cyrhadd yno iddo) ganfod rhai yn cyrchu i'r cyfarfod adloniadol. Idd-o ddwteyd wrfcho ei hun: "Minaua af"; hefyd." | Fod yno amr'rwiaeth mawr o ddefnyd,dilu oyfatrfcd mewn can, awen, a chelf. | Mai y peth. a'i tarawodd a. ssyndod fwyaf oedd gw.el'd hawddgar yn no! gwobr am :ffon ddraenen dde. Mai fel li-vii y canodd y porthwr iddi £ Mai syndod i JIYS Dafydd t Oedd gwel'd angyles gu, Yn cipio swllt o w-obr, Am ffon o ddraenen ddu Mai tro gwael oedd i'r llanc hwnw o ardai ——| ymosod ar Minymynydd yn yr addoldy, am ei| f-ixl wedi rhoddi enw xiieilldnol yn y golo-fn yr wythnos cyn y ddiweddaf. u Bi fod yn dweyd fod corn ar ben pob ty. & Mai tea gwael oedd i'r ferch ifano htonio gollij y ''pies" wrth ddod o'r angladd y dydd o'r blaen. Piti garw. {.-5 Mai gwell fyddai rhoi maddeuant i'r barddJ hwnw am edryclu trapiau tlyrchod ar ddydd Sul. | Mai wedi colli rlufcdi yr w^"thnos yr ydoedd. | Mai efe sydd eisiau "Almanac" ac nid neibi «rall, a gwell fyddai iddo gael par o spectols iddo\ ga-el gweled dydd 8ul yn iawn ynddo. | Ei fod wedi codi y llinellau a ganlyn ar y. ffordd rhwng Llangefni a y dydd o'r blaen. | Os bydd eu hawdwr eu heisiau, bydded iddo alw yn offis Rhys am y cyfryw. C Aeth canrif arall heibio, |; Dan goroin deg o fri, | Oaed liawer i gymwynas O'i llaw haelionus hi; Ond o'i dirif fendithion, | Yni fawricn ac yn faai, | DiTclifeddwl mawr y ganrif 1 Oedi eyfrin ogor Si an. Mae neillduolion rhyfedd 0 amgykh hwn ar dacn, g O'herwn-cid xhaid myn'd di-nyddo, | Medd rlmi, yn ol a blaen 1 Ond dan yr oiruchwyliaeth, Diflaiia polipeth glan, | 'Doe»3 dim ond beian duan | Yn glynu'n ngog(«- Sian. | Yn mhlith llu o ririweddau, | Sydd yn nodweddu hwn, | Mae mor ddidderbyn-wyneb | Ag ydyw ef o gnvn | Mae pawb ar brydiau'n gorfod | Myn'd drwvddo'n ddiwahan, | 'Byw gradd o un gwahaniaeth | 1 onest ogor Sian. | Mger swper mawr yn barod, E Ac eT' fod ilu yn cwrdd, 1 A'r seigiau wedi eu hulio | v Mae'r gogor dan y bwrdd: h GjTi hir daw o'i ymguddfan, 1 cl Yn nghanol mawl a chan, I Anhebgor mawr y gwledduedd 9 Yw synfawr ogor Sian. | Ynrwthia hwn i'r seiat, Gogryna bobl Dduw, Mac'n gwybod swm eu dyled, A put y maent yn byw Dvlanwad hwn sy'n cyrhaedd Llu o flaenoriaid man, Arswyda y pregethwr Rhag duwiol ogor Sian. Tad grasol, byddai gresyn, Ei golli, byddai'n wir A rlug i'r fath drychineb Byth ddigwydd yn ein tir: Rhown ef mewn amgueddfa, Ao mewn llyth'renau tan, i "Sgrifener ar ei gantal— "Anfarwol ogor Sian." I'r dyfihyr a ganlyn gael ei bigo i Cyny heb fod yn nepell o —: — No. 29, Llanerchymedd-road, Anglesey, R.S.O., Feb. 4th. 1901. My dteeir Jack,—In reply to your kind and welcome letter, which I received safe to hand the d-ay before to-morrow, I drop you these few lines. Well, Jack, dear, I was so glad to read in. your letter about those Boers, and also I was? t glad to hear that you did kill 29' out of e.even-j en: if rou divide it with eleventi-ieven, per-; haps it would come right that way. Well, dear, yoai did ask for Bridget and Mary: Oh! they > are quite well. I saw them last night, when I was walking through the street alone, by my-; self, and somebody else with me. I shall tell, you when I shall see you. Walking round the world on your head and not alive: I don't under- { stand what you mean by it. You aie jumping from one thing to another. Oh! dear Jack, If will not forget you with the "Clorianydd," so you can expect one some day in the last new year. Well, dear, I do hope you will excuse me „ for using your name, my neat and sweet Ettle thing. Give my best love to Colonel Jones,< 'and to yourself. Sorry I won't come there, so you better take one of the Boer girls as a lo,e. Answer it as soon as you can, dear, so.I remain,'« your ever loving young heart, IDA. To Private Jack Hughes. I • 6 Fod yr isod wedi ei godi yn nhref Caribaldi,! ger Spion Kcp, nos y cynghexdd — i « liryniau Brain. Pant y Bwlat, r ) Spion Kop, Anglicanshire. { Syr,—Ysgrifenaf yehydig o eiriau i'ch liiys-bA su chwi am y penderfyniad o'ch cael chwi i ddod r yn gadeirydd ac arweinydd i goncert a gynhelir yn y stabal, ger y capel, nos Lun, yr lleg v\ f Rhag I chwi feddwl yn wahanol, da genyf .ddweyd fod pwyllgor cryf o'r ddau ryw yn rhoddi y croesj. mwyaf unfrydol i chwi, a phenderfyn-: arnaf fi, fel hen fercih, anfon atoch, ac i gynyg fy hun i chwi. Gofalaf am danoeh vn nihob modd. Fe olohaf each crys (os oes gynoch un); cribaf eich gwallt a blew eich cernau, a- dysgaf chwi surt i gario eich ymbarel yn swell Cewch de siort era' genyf pan ddowch yma, a gwn y medxwcJi cliwi enjoyio to yn iawn, ar ol i un arall ei hwylio. Fu mi 'rioed yn siarad efo: neb o'r blaen, ac yr wyf wedi meddwl llawecram; danoeh. Okxfiwch ddwad yma, beth bynag, at ond i chwi ddod gwn y cawn gyfarfod iawn. Y mac yr holl "boys" yma yn disgwyl yn arw y' dowch. Cawn siarad mwy etc efo cllwiar fater o garu ie, yr ydym yn siwr o briodi os iydycJlI chwi fel fi. Y mae y "boys" yn practisio yn dda am y cioncert, ac 'ond i chwi, Mr Rhys bach, ari- wyl, ddwad, bydd ymJ. ddim twrw gan y bar])ar-" iaid yma, chwedl Miss os y dowch chwi Oofiwch rod atebiad, da okwi.—MARY JIOD- LAN. At Rhys Dafydd, Yswain. f. ? Mai hefo riiawr a'r ci 'roedd Dafydd yn <1 il iyrchod daear y dydd o'r blaen. £ } Ei fod yn. dwevd os y bydd i rai vmcldangos: eto y bydd iddo eu chwytliu o fodolaeth gyda dynameit. ji

I Llythyr Cam. | BUDDUGOL ALI^lN' 0 21 0 GYFANSODDIAD AU MEWN EISTEDDFOD A GYNHAL- ç j nVYD YN LLUNDAIN MIS MAI I D1WEDDAF. R j 'Rhyd y BadelJ, | Llanfairniathafarneithivf, Sir Fon, | ■IN Mai 4ydd, 1SOO. | Ey Anvvylaf Mary Jaaie,—Mae nhad wedi mynedi i'r flfair i geis-io gwerthu rhyw hen geffyl, gan fodj yr hen greadur yn dda i ddim, ohenvydd ei heiiaint .a chau fod mam wedi hefo fo i -bryiiu daelau erbyn i'r injan ddvrnu ddyfod yma, yr ydwyq fiiiau wedi gadael rhyw job oedd genyf tua'r cwtl mochyn i gymeryd ei siawns, ac yn c-ymerydj mantais, olierwydd absenoldeb yr hen bererinion, i ysgrifenu pwt o lythyr at fy anwyiun, yn nistaw-| rwydd unigol y parlwr goreu ynm. Wei, hwyrach fod liynyna yn ddigon o ragymadrodd. Der-5 byniais eich Hythyr boxen h-eddyw gydag hyfrydv/chl annesgrifiadwy; ac. yn wir, pan welais ar y cas mai eich llaw wen chwi a'i liysgrifenodd, rlioddoddi fy ngbalon lam o Jawenydd yn fy mynwes, a yr agorais ef i ddarllen ei gynwys gwerthfawr yr| oedd pob brawddeg o hono yn disgvn j*n felus fel| diliau mel i fy nghaJon; ac nid wyf wedi gwneudS fawr ddim er pan y cefais ef ond 'ei ddarllen bob| tro y caf gyiie. Y mat- wedi dyfod a llawer o ad-fe gofion melus i'm meddwl am yr adegau braf dreulia.som gj'da'n gilydd cyn i chwi fvned draw i|| Lundain fawr ei rhwysg a'i tliwrw. Er fod pellder| mawr rhyngddom an gilydd, gallaf eicli sicrhau, fy| anwylyd, nad ydyw pellder yn gwneud dim i oerii y gwresowgrwydd sydd yn fy nghalon tuag atochl chwi, Mary Jane bach. Nid wyf wedi peidio a§ chwi, Mary Jane bach. Nid wyf wedi peidio < hiraethu am danoeh er pan yr aethoch i ffwrdd, ac. yn wir yr wyf wedi bod yn bur wael am amser. wyf yn meddwl mai gwael o gariad oeddwn, ond yr| oedd mam, druan, yn meddwl mai yr "wmffra wesla"! oedd amaf; ac yr oedd yn gwneud i mi yfed pethg wmbrath o ddiod "camomile" a thaclau felly. Nidi oedd yr hen chwaer fawr o feddwl mai. yn y gaIO yr oedd y drwg-llecyn rhy anliawdd o lawer iB ddiod dail ei gjThaedd. Nid ydyw ond fel do genyf feddwl am y tro cyntill y gwelais i chwi, y diwrnod y daethtini acw i'r cynhanaf gwair, a|j chwithau ar ben y bwrdd yn tywallt o'r hen mawr, a byth er hyny nis gallaf edrycli ar yr henffi depot heb feddwl am eich gwyneb anwyl chwi, aw buasai yn well genyf na holl Ynys Mon yma golwg ai'noch. a, rlio'i cusan ar eich gwe.fu.sau fy ngenetli anwyl. Yr wyf yn meddwl am danochs y dydd, ac yn breuddwydio am danocli v aos. Onds nis gallaf roddi ar ddu a gwyn y syniad lleiaf o nghariad tuag atoch ac mae y cariad yma. wediS d-effro yr awen fy lielpu i gyflwyno fy sercliiadauw i chwi ar gan, a dyma rai o'r penillion—svml, fel. YI gwelwch—ond eto yn llawn o gariad byw:— 9 Mae Mary Jane yn hogan glen, i ,Mae pawb yn gwybod hyny | [ A'mi cariad i tuag ati hi I Sy'n wastad yn cynyddu. | Mi fedar bobi ,bara ceirch, | A chant a mil o bethau; 1 Ei bath ni cheir yn Y nys Mon, g Arfon. am. grampogau. S Gwa,llt ei phen sydd fel y nos, n | A'i gwyneb fel y lili; | ) Ei' chwilio'r bvd yn gyfan gyd | j Ni cheir un debyg iddi. | Pe buasai fy awen farddonol gymaint ag ydyw fy nghariad, buaswn yn gallu ysgrifenu llawer mjJIdir ¡ 0 linellau tebyg i chwi. Nid wyf yn meddwl fod [genyf unrhyw newydd neillduol i'w ddweyds jwrthych, ond fod Margiad, Ty n Cae, wedi priodi^ • hefo William, mab Betsi Jones, Bryn Glo; a bodl jDic, Ty'nddol. wedi myned hefo Milisia Biwmarasi ji gwfiio yn erbyn Mr Kroojer; a chyda llaw, yrffl ioedd yna si yn y pentref boreu heddyw, JKS.II oeddwnS E yn niyuedl a'r gaseg i'r efail, fod yr hen genawes,| X<adv Smith* hono, wedi ei dal o'r diwedd. OndE [ mae* yn bur debyg eich bod wedi clywed cyn hynl [tua'r ddinas fawr yna. Yr oedd yn dda iawng genyf glywed eich bod yn hapus yna. Anfonaf yg | "Clorianydd" i chwi ddiwedd yr wyt-hnos, er mwynjg [x chwi gael dipyn o hanes yr hen wlad. Rhaid i| mi dvnu at y terfyn. gan fy mod yn clywed swn| traed yr hen geffyl vn dyfod yn ol o'r ffair, ac mae| [hyn yn dangos fod fy nhad wedi methu cael ymadael| arr hen firynd a chan y bydd y gaffer yn ddrwg| ei hwyl oherwydd hyny, biyd i mi ei heglug hi oddiar y -tfordd. Byddaf yn disgwyl yn bryderusj am lytliyr yn mhen diwrnod neu ddau. Cofiwchl | anfon yn fuan, fy mhot mel anwyl. •— Hyn ar frys,^ cryda miloedd "o gusanau, oddiwrth eich anwy'.i gariadus CADWALADR. fj O.Y.—Cofiwch roddi "junior" ar ol fy enw, rhacg i'r hen law gael gafael arno. *Ooliedi y darlleiiydd fod y Uythyr yma wedi ei| ysgrifenu yn mis Mai diweddaf-Yll fuan wed; rhyddhadi Ladysmith. 1

HAWI.IAU CLADDU. I Syr,—Dyinunwn gael aiebiad i'r owestiynau canlynol "trwy gyfrwng eich newddladur. Bvddaf yn and yn cael eglurhad ar bynciau dyrys trwv ei ddarllen :—A oes gan berson plwyf yn y wlad hawl i godi fel y myno am gladdu yn myn- went ei eglwys1 A oes gan berson hawl i gOdl arian am roddi cof-golofnau yn mynwent yr eglwv.s? dywais am ddyn, yn enedigol o blwyfl yn v wlad (yn Ngogledd Cymru), yr hwn a| ddychwelodd yn 01 i fyw yn ei hen ardal, ae yn mhen yehydig amser fe gollodd berthynas.S Aeth at bers-m y plWyf a dywedodd ei fod yn dvmuno cael claddu ei berthyxias yn mynwent y plwvf, trwy ei fod yn teimlo o hyd megis Y17 perthyn i'r lie. a dywedodd y person y buasaii vn codi ( 4p i 5p arno. Gofynais farn unl rheithor. a dvwedodd na buasai iddo godi ond| deg swllt arno, ac r buasai rhan o hyny yn caeli ei daJ-u i'r bedd-dorwr. Hefyd, clywais am rail vn codi pimoedd am godi cof-golofnau: a oes] c-vfiawnder vn hvnv?.—Yd^yf, etc., | YMDEITHYDD. |

DIWEDDAF RASUSAF FRENHINES I JiUDDUG. I Boneddit; deyrn weddigar!—4boddio lor | Byddai hi 'n och-elgar; | Aetii yn wen benaeth ein har | Drwv'on Daw 'r fwya 'n daear. | j Caiigybi, TREFLYN. | t.£. I).'

AMLWCH. :i Anrhegion AmseroL-Rhoddwyd, trwy law Mr r Chambers, gasworks, rodd flynyddol teulu caredig Mona. Lodge, ac y maent yn hyderu y cant eto rodd | flynyddol nesaf gan Mr Paynter, Bryntirion. ? Cyngherdd.—Cynhaliwyd cyngherdd yn yr Assem- bly Room ddydd"Mawrth. Yr oedd yr elw i fyned J i Mr R. Owen, Salem-street, fel tysteb am ei sel a'i \!1 waith gyda'r gania/daeth. Y Galar CySredinol.—Mae yn dda genyf ddweyd fod pawb trwy ein tref wedi cau eu siopau, tafarn- ,j dai a'r gweithydd, ac wedi gorchuddio eu ffenestri u fel arwvdd o barch i'r Fr enhines—o'r tai mawrion ¡ hyd y tai gwaelaf yn ein hardal. Hefyd yr oedd a gwisgoedd duon gan hawh yn y gwasanaethau. Gwasanaeth CoffadWTia,ethol am ein Diweddar :RaHusa.f Frenhmes Yictoria.—Cymerodd y gwasan- aeth hwn Ie yn Eglwys St.' Eleth dydd Sadwrn, am [ddau o'r gloch y prydnawn. Yr oedd y gwasan- fraeth yn y wedd canlynol:—Litani, gan y Parch rJ. 0. Jones, B.A. anthem, "Enaid cu, mae dyfroedd f. oerion," gan y cor: adnodau- agoriadol yn ngwasan- y claddedigaeth, gan y Parch D. J. Lewis. I M.A. canwyd y Salm xc., y Llith, I Corinthiaid | xv. 20, yn Saesneg gan v curad emyn, "Now the labourer's task is o'er," etc. darllenwyd "Dyn a aned o wraig," etc.. gan y ficer; emyn; yna y QWeddiau can, "Ar 3an lorddonen ddofn," a.'r "Nunc Dimittis, a pliawb ar eu gliniau; ac yn olaf ciraareuwyd y Dead March, ar bobl oil yn sefyll. i organyddes ydoedd Miss Paynter, Biyntirion, i Mr D. Jones, "Bull Inn, yri arwain y canu. Yr oedd yr eglwys wedi ei gudsgo gyda, brethyn du, ac (?r oedd yr adeilad cysegredig yn llawn o gyn- .0 ulJeidfa barchus, yn YmneiJlduwyr yn ogystal a'r Eglwyswyr. Yr oedd yr ustusiaid" heddwch, yr U heddgeidwaid, a'r "Coast Unards" yn bresenol.—Yr un dydd, am ddeg y boreu, cynhaliwyd cyfarfod yn Nijhapel Bcfchesda (1\1.U.). Cymerv.Td rhan gan y P .ch 0. Hughes, Glan Aber; Parch H. Williams, i t Fi ii a Mr Jones. Vulcan House. Chwareuwyd y x Dt id March gan Miss Mathews, N.P. Bank.—Am u ddaa o'r gloch cynhaliwyd gwasanaeth yn Nghapel Saem. CylnerwYd rhan yno gan y rhai canlynol: 0. H. Roberts (pregethwr teithiol), Mr R. Wil- livns, Pensarn House, a Mr 0. Thomas (Eos y Bryn), ac anerchwyd gan Cadben W. Roberts, Bryntirion; Miss Owen, Salem-street, wrth yr organ.—Eto, am, dd in o'r gloch, yn nghapel y Wesleyaid, traddodwyd in iehiad ar "Fywyd a Marwolaeth Ein Brenhines i Victoria" gan y Parch M. E. Jones, a'r anthem yd- oedd "Dyddiau dyn sydd fel glaswelltyn." Chwareu- t: wyd y Dead March gan Miss Thomas, Gwynfa. Yr oedd cynulliad da yn bresenol.—Cynhaliodd yr r Yi nibymvyr a'r Metliodistiaid gyiarfod yn Nghapel Ptniel, pryd y cafwyd anerchiadau gan y Parchn. T. Evans (A.), R. O. Williams (M.C.), Mr S. Hughes, H., Bodednyfed Mr R. Jones (blaenor). a bon- x eddwr dyeithr arall. Cliwareuwyd y Dead March gan Miss Jones, "music-teacher," ar yr offeiyn. — Gohfbydd. t;

¡¡ amlwohT^GYLCH. ■h ill Mhensarn, nos Lun, cymerodd marwolaeth £ dru- sydyn Ie. Fel ag yr oedd Mrs Mary Williams,! ,r Bi^nliyfryd, wedi myned dros y Ifordd i edrycli am 1 ei liiliiun oedranus ag oedd yn wael yn nhy ei chwaer, ] Anne Owens, Bee Hive, tua chwech o'r gloch, yn nibt n yehydig. tarawyd hi yn wael, a bu i'r wie:clnonen ysbrydol ehedeg ymaith yn mhen tuag; Galwyd am, feddyg, ond yr oedd yn rhy Idar. Methiant y galon oedd yr achos. Yr !¡ oedd yr vmadawedig yn weddw i'r dnveddar: Robert- iiiiams. Bu farw yn yr oedran o 61 mhvydd. I (| Dangdswyd arwydd-ion o alar drwy yr holl fro | ddydd Sadwrn, a chad wyd y farchnad ddydd Gwencr. genym. Bu cyfarfodydd gweddio yn holl eglwysi a | chapeli y lie a'r amgylchoedd, ac ymunodd1 rhai'; | mewn cyfarfodydd undebol ar yr amgylehiad. | |Cafodd holl weithwyr mwn Mynydd Parys a holl^ |weithwyr y gweithfeydd eraill ddydd. o wyl, ac yr goedd pawb a phobpetb yn arddangos arwyddienf | galar. Gresyn na fuasai v tai ymyfed wedi eu> caul Uam dydd. N'a, chamgym-ered neb ni. Nid ydym am foment am ddweyd fod' dim allan o Ie wedi! cymeryd lie. Na, ymddygodd pawb yn weddus ac I mewn trefn d-da. <] 4. Ar nos Sadyrnau, etc., dipyn heb fod yn dangos: |y moesau mwyaf llednais mae lluaws o fechgyn ag? I sydd yn ymddangos yn barchus yn yr allanolion. i |Yr ydym- wedi arfer sylwi arnynt yn poeni gen-e-thod ^ieuainc, etc., ar yr heolydd. Cymerir genethod a merched i fyny ajn aflonyddu ar feibion, etc., mewn Itrefydd, ac os na fydd diwygiad yn cymeryd lle| |gyda'r cyfryw fechgyn yma, rhaid galw sylw atynt^ Si ryw awdurdodau uwch ag y maent yn gwrthod ig^'rando arnynt. O ran hyny, y mae llygaid yr| —•—• arnynt, a diameu j gorfodir hwy i dalu am eu i Bffolinebau. Tybed fod y cyfryw yn wrandawyrl Efengyl, neu yn aelodau gyda'r gwabanol enwadau| neu eglwysi, ac yn arferol o ddilyn yr Y sgolion Sabbothol Ydynt, y maent. Ymgroeswch, fech-g gyn, er mwyn eich enwau da yn y dyfodol. p I Bu gwahanol addoldai y cylch, yn nghydag; iEglwysi Eilian a JUwyfo, yn cydgyfarfod ar nawn) |Sadwrn, a chaf wyd cyrddau da yn yr oil, yn nghydag'-S |anerchiadau rhagorol ynddynt, a lie yr oedd offeryn- :'i. lau cerdd cafwyd y "Dead March" (in "Saul") ^ganddyiu. Disgwvlir y bydd yr oil er lleshad q b hawb yn gyffredinol, a dyweded yr holl "DuIY gad wo y Brenin," a. chaffed i ni glywed fuan y bydd genym un i gael ei arddelwi yn "Dywysog Cjonru," gwlad; y bryniau, yn mherson y 2 I Due o York.—Gohebydd Eto. |

| bangor! I | Tan yn Nhanybryn. — Parwyd peth cyffro '4 Ferclier gan y newydd fod tan wedi tori allan mewn| S adeilad cysylltiedig a gwinllanoedd Tanybryn, pres-| Ihvylfod Mr E. A. Young, prif oruchwyliwr Chwarel | |y"Penrhyn. Daeth y tan-ddiffoddwyr i'r lie ar fyr| I rybudd, a rhoddasant y tan allan mewn yehydig^ ifunudau, ond nid cyn i golled o rhyw haner-cant o| Ibuna.u gael ei wneud. | I Trosglwyddiad Trwvddedau. — Yn yr Heddlys ryhudd, a rhoddasant y tan allan mewn yehydig^ ifunudau, ond nid cyn i golled o rhyw haner-cant o Ibuna.u gael ei wneud.1 I Trosglwyddiad Trwvddedau. — Yn yr Heddlys | dydd Mawrth, o flaen Mr Harry Clegg ac ynadon^ I eraill, gwnaeth Mr Hugh Rowland gais am dros-1 Iglwyddiad tros amser o drwydded y Gwalia Stores,^ gLlanfairfechan, i Wm. Hoi den, yr hyn a ganiatawyd.^ I —'Gwnaeth Mr B.owland gais hefyd am- dros-1 Iglwyddiad trwydded y Four Crosses Inn, Bangor, § |Joseph Stringer, a chaniatawyd y cais hwn eto.—J |Ar apei Mr S. R. Dew, cafodd trwydded y Victoria'^ |Hotel, Llanfairfechan, ei throsglwyddo i W. H. Bil-$ llinge. | | Yn y Ffrjmt.—Y mae gan ardal Kyffin-square i |gynifer a phedwar-ar-huga,in o ddynion ieuainc yni |gwasanaethu eu Brenhin a'r g^vlad, ac y mae| |hajier y nifer hwnw yn bresenol yn y ffrynt; a'r§ Ift'aith hynod ydyw, er fod agos yr oil ohonvnt wedi| I bod yn v ff r^mt er pan y mae v rhyfel wedi dechreu, | |na clia.fodd ond un ei anfon adref wedi ei analluogi.l lac y mae efe wedi myned yn ei ol ers gryn amser.| |Y mae hyn yn siarad yn uchel am Fangor, yn neill-i Iduol felly pan gofir nad oes yno bencadlys o un-1 I rhyw fath. f Y Dosbarthiadau Canolog i Ddi sgybl-Atlirawon. | —Derbyniwyd yr adroddiad a ganlyn oddiwrth Fwrdd| Addysg, gan Mr A. 0. Downs (clerc y Bwrddg Ysgol), ar waith y P.-T.'s Central Classes am yi flwyddyn a derfynai y 31ain o Hydref: —"Mae yra ystafel'l wedi ei dodrefnu yn ddigonol a chyfaddas.s Mae yr athrawon a'r disgyblion yn gweithio o £ ddifrif, ac yn ymddangos fel un gwr yn eu pen-1 —Derbyniwyd yr adroddiad a ganlyn oddiwrth Addysg, gan Mr A. 0. Downs (clerc y Bwrdd; Ysgol), ar waith y P.-T.'s Central Classes am yi flwyddyn a derfynai y 31ain o Hydref: —"Mae yra ystafel'l wedi ei dodrefnu yn ddigonol a chyfaddas.s Mae yr athrawon a'r disgyblion yn gweithio o £ ddifrif, ac yn ymddangos fel un gwr yn eu pen-1 |derfyniad i wneud yr ysgol yn llwyddiant trwyadl. gParotoir a thraddodir gvversi mewn dull sy'n dangoslj yr awydd mwyaf eu bod yn cael eu deall au cwbli Averthfawjogi gan y disgyblion. Teilynga gwaith cyfundrefnol y pen-atlixaw a'i staff glod mawr. Maefj By disgyblion liwythau yn ymddwyn yn ganmolad, yn ddyfal, ac awyddus i wneud y defnydd goreu o rg icyfleusdra i gyrhaedd yr addysg dda gynygir iddyn.t. S Trwy sefydlu a chynal yr ysgol hon, gall y Bwrdd |orphwys yn dawel eu bod wrth hyny yn cyflawni eui |dyled:swydd a'u rhwymedigaeth i'r athrawon ATI eul 1 gwasanaeth yn y modd mwyaf effeithiol a boddhaol] Iposjbl." Adiewyrclia vr adroddiad yn dra chlodforusl |ar y Bwrdd, ar Mr tT. E. Jones (yr hwn ydoedd] Ipen-athraw y dosbarthiadau am ran fwyaf y flwydd-g yn), ac ar y meistr prese.no], Mr Brown. | I Eis.o Mfod y Wesleyaid.—Cynhaliodd Wesleyaid] By ddinat, eisteddfod pur Iwyddianus yn y Penrhyn 1 Hall noswehhiau Mawrth a Mercher diweddaf, pryd yr oedd yr y^.afell yn orlawn ar y ddau achlysur. Y lh'Wyd(';on oeddynt Mr W. Hughes, Normal I Villa, a, Mr Dudley Morgan, Lloyds Bank; tra yr arweiniwyd gan y Paroh John Kelly a Mr W. O. Jones, Aber. Clorianwyd y gerddoriaeth gan y sProffeswr Wilfrid Jones, R.A.M., yr hyn a wnaethfi f gyda. gallu arbenig. Mr D. R. Ellis oedd yn cyf- eilio, a cliyfiawnodd ei waith yn chwaethus a meistrolgar. Cymerwyd y prif wobrwyon fel y Icanlyn :—Unawd ar yr liarmonium, Miss Jones, Nigh-street, Bangor unawd contralto. Miss Clarissa] I Davies, Bethesda; cystadleuaeth corau plant, Cor Kyffin-square (dan ai-weiniad bachgen deuddeg oed | o'r enw James Dayies); parti cymysg o ddeuddeg, "arti John Roberts; unawd soprano (i blant), Mist Jennie Davies a Miss Esther Davies, Glanadda, yn jjgyfartal; corau plant eto, Cor Penuel, Bangor (dan iarweiniad Mr J. P. Jones) unawd soprano eto, "Star of Bethlehem," Miss Augusta Williams, Bethesda, yr hon hefyd a ranodd y wobr gyda Miss Katie Davies, o'r un lie, yn nghvstadleuaeth y pra.wf- ddarn, "Hen Groesffordd y Llan;" unawd: tenor, Gutyn Eifion; deuawd, tenor a Gutyn Eifion ac Alexander Henderson corau meibion, y Crown Party (yr hwn arweinid gan Mr John Roberts, Ship and Castle, Bangor) yr her unawd, J. 0. Morris, Penisa'rwaen, wedi gomest galed iawn; unaw& baz-itone, rhanwyd y wobr rhwng I.emuel Roberts, | Bangor, ac Alexander Henderson, Nantlle; y brii 1 gj'Siadleuaeth gorawl, Cor Pendref, Bangor (dan liirweiniad v Cynghovydd John Williiwms). I Cymdeithas Ddadleuol Pendref. — Cynhaliodd Igymdeithas hon ei chyfarfod rheoUudd nos Lun, tan lywyddiaeth y gweinidog, Parch Rowland Hughes, B.D. Darllenodd Mr Mathew Hughes, Caellepa, bapyr gidluog ar "Hen Ddiarliebion Cymreig." Gwnaeth y brodyr canlynol rai sylwadau ar y papyr Y Cynghorydd John Williams, Meistri Thomas Thomas (Caellepa), Ben Roberts, a J. Humphreys. Cyhuddiad yn Erbyn Tafarn-wraig.—Yn Y Llys Ynadol. ddydd Ma wrth, cafodd Mis Jane Thomas, meistres y Sun Inn, Bangor, ei gwysio am werthu cwrw i ddyn meddw.—Erlynai Mr S. R. Dew ar ran yr hedd'geidwaid, tra yr oedd Mr Thornton Jones yn amddiffyn. — Rhoddwyd tystiolaeth dros yr er- lyniad gan y Rhingyll Pngb a'r Cwnstabl S. Davies. Dy we dent mai un o'r enw Robert JoneÆ; oedd y dyn, yr hwn a weJsant yn bur feddw yn agos i'r farch- nad. Yn ddiweddarach cawsant ef yn y Sun Inn, yn yfed gla.fdad o gwrw. Galwasant sylw Mrs Thomas at gyflwr y dyn. Hithau a atebodd na ddarfu iddi syhvi ei fod yn feddw. a chymerodd y gwydi* oddiurno.—Mr Thornton Jones a ddadleuodd fod y ty yn meddu cvmeriad da blaenorol, heb srioed gwyn yn ei erbyn.—Ystyriai y Fainc fod y swydd- ogion wedi gtvr.eud eu dyledswydd modd bynag, yr oedd rhywfaint o amgylchiadau esgnsodol, a gollyngid y ddiffynyddes yn rhydd ar daliad y costau. Y7r Ynadon a Marwolaeth y Frenliines. — CJTI dechreu ar weitbrediadau y llys, ddydd Mawrth, darfu i'r Cadeirydd (Mr Harry Clegg) wneuthur cyf- eiriacku dwysion at farwolaeth y Frenhines, a safai • pawb oedd bresenol ar eu traed tra gwneid y sylwadau. Mr Clegg a ddywedodd fod yr ynadon £ yn teimlo y dylid gwneud rhai cyfeiriadau at y V golled gafwyd trwy farwolaeth Ei Mawrhydi y ,? Frenhines. Yr oeddynt Invy yn teimlo y golled yn ddwfn iawn. Y Sul blaenorol yn gystal ag ar ddydd- iau eraill yr oedd cyfeiriadau teimladwy at rinwedd- tau y Frenhines wedi eu gwneud dros yr holl wlad, yn nghydag at yr holl ddaioni a wnaetbpwyd yn £ ystod ei theyrnasiad. Gallai ef ddweyd eu bod •r hwy (yr ynadon) yn cydweled a'r oil a ddywedwyd.' Hwy a deimlent hefyd- y byddai yr olynydd i'r Orsedd, Ei Fav.-rhydi y Brcnin Iorwerth VII.. os dilynai ol traed ei fam, yn un a ychwanegai ddis- f: gleirdeb at Goron y wlad hon. Pan yr ystyrient •c fod gan y Teyrn i iywodraethu dros bobiogaeth o r; rhyw ddeugair. miliwn yr oedd yn rhaid iddynt: f deitiilo fod mawredd a phwysigrwydd y dyledswydd-, au oedd ganddo i'w cyflawni yn aruthrol. 0, è: be.rth:n,ws i'r Frenhines, dywedai yn syml ei bod: m yn ddynes berffaith, megys wedi ei thoi'i a-llai j | gynghori, rhybuddio, gorchymyn, a chysuro. Fa! > ddymunid arno ef (y cadeirydd) ddweyd, er hysbys- rwydd i'w gyd-ynadon a'r cyhoedd yn gyfiredinol,: jjfod yr Ysgrifenydd Cart-refol wedi cyfarwyddo gall ynadon ydynt wedi ynigymhwyso, serch to- Goron wedi marw, fyned yn mlaen gyda chvflawni eu dyledswyddau heb gymeryd unrhyw lw newydd. Yr oedd, modd bynag, yn bur briodol a dymunofc iddynt ddefnyddio y cytle cyntaf i gymeryd llw newydd go ffyddlondeb yn ng'hyda'r llw cyfreithiol. Wrth, derfynu ei sylwadau, efe a fynegodd fod yr ynadon1 jfcwedi cyfarwyddo eu clerc i anfon i'r Teulu Brenhinol A benderfynÜula ba^iwyd yn datgan y golled fawr oeddynt wedi gael trwy farwolaeth y Frenhines, ac' fcyn sicrhau y Brenin newydd o'u hymlyniad a'u| a teyrngamveh.

1 BEAT'MAKIci. p Anrhydeddu y Bostfeistres. — Fel canlyniad syinudiad a gychwynwyd ac a gariwyd yn mlaen- gan yr Arglv/yddes Magdalen Bulkeley, rhoddwyd; taleb (cheque) am 85p 4s 9c fel anrheg i Miss Byrne, i b ar ei hymneillduad o'r swydd o bostfeistres yh vi i dref hon. Tanysgrifiwyd y swm gan nifer 0; I gyfeillion Miss Byrne, fel cydnabyddiaeth o'i Uafur' I am nifer fawr o flynyddoedd. f | Cjrhoeddi y Brenin Newydd.—Am ddau o'r gloch' fprydnawn Mercher diweddaf bu i drigolion y drefj |henafol uchod wneud arddangosiad cyhoeddus o'i:i | ffyddlondeb i'r Brenin newydd, Iorwerth y SeithfedJ jt Ffurfiwyd gorvmdaith wrth y Neuadd Drefol, cyfan- | soddedig o'r Maer a'r Gorphoraeth, ysgolorion yr| Ysgùl Ganolradd, a phlant Ysgol y Bwrdd, yn sjnghyda'r athrawon a'r athrawesau. Wedi eyrhaedd y Neuadd, Sirol, yr oedd esgynlawr wedi ei godi i'r | pwrpas, gyferbyn a ffenestr y neuadd henafol, ac o| & dan gysgodi yr hen Gas tell cadarn, fu yn amddiffynfaf | i Tai o henafiaid ein Brenin urddasol. Yna, wedi f yehydig arhosiad, daeth yr Arglwydd-Raglaw (8yr |.R. H. W. Bulkeley), yr Uchel-Sirvdd (Mr R. Ben-| Inett, Manceinion), yr Is-Sirydd (Mr J. S. Laurie),| |Milwriad Hunter, yr Anxhydeddus Claude Vivian, | k Mri J. Rice Roberts, J. Lloyd Griffith, Thorntoni »; Jones, ac amryw o foneddwyr eraill yn eu dilladj rgwychion. Yn ffrynt y platfform yr oedd y IR.A.R.E. wedi eu gosod ac, wedi i fanoglwyr yr| I Uchel-Sirydd alw y "fan-fare," galwodd yr Uchel-| ^Sirydd ar yr Arglwydd-Raglaw i ddarllen y "Pro-i |clamasiwn," yr hwn foneddwr a, wnaetli mewn llaisf eglur a chlir. Galwodd y Maer drachefn am dair banllef i'r Brenin newydd, ac yn ddiatreg cafwydl i" hjmy gan y dorf enfawr. YTna canwyd, gyda hwyll I anarferol, "Duw gadwo v Brenin gan yr holl bobl,* ■ a therfynwyd un o'r seremoniau mwyaf dvddorol ae argrapliiadol. Yn ystod y dydd (trwy ganiatad y | Parch T. L. Ivyffin) chwareuwyd clychau henafol y I dref. | | Gwasanaeth Cotfadwriaethol yn Eglwys y Plwyf. —Am haner-awr wedi dau cynhaliwyd gwasanaethf drachefn yn yr eglwys uehodt pryd yr oedd yn bresenol yr Uchel-Sirydd, y Maer a'r Gorphôraeth, j gyda'r "javelin men." a'r gwahanol swyddogionS erthynol i'r uchod. Yn mhell cyn amser dechreu, fyr oedd yr adeilad cysegredig wedi ei lenwi, ac yn | wir yr oedd yr olyg'fa ar y gynulleidfa enfawr yni J peri i ni anghofio i ba un o iwy' hau Israel yroeddym| ? vn perthyn. Gwasanaethwyd gan y Parch J.i |feichard«, Llandegfan, a'r Paith T. Jones, Llan-i ffaes (yn absenoldeb y rheithor, y Parch T. Lloyds fKyffin, trwy afiechyd). Canwyd, yn ystod yj ^gwasanaeth yr hen emyn adnabyddus, "0! FryniauS | Caersalem," ar "Grugybar." Yr oedd yr olvgfa ynf |effeithiol iawn wrth weled Eglwyswyr ac Ymneill-| tduwyr wedi taflu Iheibio yr hen "graig rhwystr"! ;inawr. Chwareuwyd y "Dead March" gan yr or-fj ganydd. | | "Y Sadwrn Galarns."—Hawdd oedd canfod wrth 1 fyned trwy heolydd y dref uchod foreu Sadwrn di-| I weddaf fod yn trigo yma ffyddloniaid divsgog ;'n| f diweddar anwyl Frenliines. Yr oedd yr oil o r mas-| t n-achdai a'r tafarndai wedi en cau, cuddleni wedi eu| >. tynu dros y ffenestri, a phob gwaith wedi sefyll am| t y diwrnod. Am haner-awr wedi un o'r gloch cyn-I llklliwyd gwasanaeth coffadwriaethol yn addoldy Y Presbyteriaid, pryd yr oedd yn bresenol (ar wahedd-i v iad y Maer) y Gorphoraeth a'r gwahanol swyddog- ion. Cymerwyd rhan yn y gwasanaeth gan wahanol jjWeimdogion Ymneillduol y dref. Dechreuodd | gweinidog y lie, sef y Parch W. G. Owen; yna| :gweddiodd y Parch D. Johns (A.) yn effeithiol iawni yn Gymraeg; cafwyd anerchiad drachefn gan v f Parch R. Jones (W.), cyn-ysgrifenydd y Dalaethl Ogleddlol, yn hynod o amserol, a therfynwyd trwy i'r Parch Philip Price fyned i weddi yn Saesneg. £ ? Tra yr oedd y gynulleidfa yn sefyll yn y diwedd, B chwareuwyd y "Dead March" gan Miss Williams, js Cafwyd gwasanaeth yn unol a'r amgylehiad difrifoll a chynulliad lluosog.—Trefwr. jg

I BODWROG- I j Ffynon Tailawr.—Deallaf fod cwestiwn y ffynonf i uchod wedi bod o flaen y Cynghor Plwyf am bethf | amser yn ddiweddar, gan yr honid fod y tenant wedil jcau y cyfryw rhag y cyhtJedd yn anghyfreithlawn. 5 Pa un bynag, galwodd y Cynghor sylw Cynghor J Dosbarth Valley at yr achos, pa rai a benodasant bwyllgor detholedig i ymweled a gwneud ymchwiliadS yn y lie. Dydd Mawrth, y 29ain cynfisol, ydoedd y dydd ar ba un y penderfynasant dd/od yma, a chyf-H arfyddwyd hwy yn y neuadd blwyfol gan aelodau y Cynghor Plwyf am ddau o'r gloch. Yna aed yn orym. daith at y ffynon, lie yr aroswyd am tua chwarterl awr, nid i glywed hanes y ffynon ond hanes yr ardal. j Trodd pawb yn ol i'r neuadd blwyfol, pryd y bu i'r; pwyllgor yn amyneddgar wrando tystiolaeth oddeutu deuddeg o wahanol bersonau mewn perthyna.s i'r ffynon. Terfynwyd yr ymchwiliad trwy dalu diolch i'r cadeiiydd a'r pwyllgor. Hefyd pasiwyd pleid-i lais o gydymdeimlad a Mr William Jones, Ty; Pellaf, Tailawr. Wrth derfynu dymunaf hysbysuj Helodau y Cynglior Plwyf fod eu penderfyniad1 di-ildio i gadw chwareu teg i'r eyhoedd mewn materi fel hwn yn cael ei werthfawrogi yn fawr gan y plwyfjj yn gyffredinol. Daliwch ati, yw dymuniad pawb fel] yr—Hogyn. f

• BGDEWBYD. Newid Pulpudau.—LI an wyd y pulpud yn Eglwys i St. Ewryd, yn absenoldeb ein ficer, gan y Parch Mr I Hope. o Colwyn Bay, ac fe lanwodd y Parch R. i Jones ei Ie yntau yn Colwyn Bay. S Y Ddiweddar Frenhines.—Dydd Sadwrn diweddaf | cadwyd gwyl er coffadwriaeth am ein grasusaf Fren- | hines. Am 1.50 darllenwyd y Litani a rhanau priodol | o'r gwasanaeth claddu, yn nghyd a cholectau a'-benigg dros ein Brenin Iorwerth VII. a'r holl Deulu Bren-gj hinol, a chafwyd aiiGrchiad rhagorol gan ein parchus^ ficer. Canwyd emvnau priodol i'r amgylehiad, a| chwareuwyd y "Dead March" gan Mrs R. Jones,|| Rheithordy. Da genym weled y fvnwent wedi ei$j gorphen gyda gwaith rhagorol, ac yn barod i'r^ Axglwydd Esgob dd'od i'w chysegxu.

CAERNAhFON. I Drwg genym hysbysu am farwolaeth Mr Johnl Owen, Church-lane, yr hyn gymerodd Ie ddydd SuI, wythnos i'r diweddaf. Bu ef am flvnyddoeddS yn feistr y tlotty. a Llong o Gaernarion mewn H.elbul.—Leva's tele-1 giam a ediydd fod y llestr "John R-obcrt«." o Gaer-S narfon, yr hon oedd ar ei ffcrdd o (i.-u^pe, wedif < cyrhaedd i Rio Janeiro wedi colli ei llyw a'i stanchions, gan iddi gyfarfod a thywydd ystormus.. ^Marwolaeth.—Dydd Llun bu farw'r Cadben Uriah' Heard, masnachydd pysgod, High-street, ;r ol am- ryw wJtlmosau o waeledd. Brodor o Tvlesburv,, Esse: ydoedd efe, a daethai i Gaernarfon 42 mlynedd yn ol. Ma0 yn gadael ar ei 01 weddw a naw o blant. Cymorodd yr angladd le — un" cyhoeddus—yn Mynwent Eglwys Llanbeblig foreu" Sadwrn. "Yr Ysgrifbin ynte y Cledd?"—Yn Ystafell CvmJ deithas Gristionogol y Gwyr Ieuainc, nos Lun,^ cymerodd dadl hynod ddyddorol la ar "Pa un yw v- mwyaf nerthol: yr ysgrilbin ynte y cledd?'' Sianld" odd Mr T. Major dros y cadarniiaoi, a chymerodd Mr W. O. Thomas yr r-thr nacaol. Lianwj-d y gadair gan Mr John Hughes (ysgrifenydd VTo- Y.M.C.A.). Cafwyd sylwadau "gan Mr J. t.} Harries, Mr J. Griffith. Mr T. 0. Jones, a Mr 0. Edwards. Pan ymranodd "y ty," pleidleisiodd 32 i dros y cadarnhaol a 14 dros y nacaol. V Llys yr Ynadon Pardwn i Drosecidwyi. — Pan gymei-odd y Miier (Mr W. J. Williams) "ei sedd yni it'lys yr ynadon bwrdeisiol, dydd Llun, gwnaeth^ gyfeiriadau lnnod o briodol at farwolaeth y Fren-1 hines ac esgyniad y Brenin newydd ar yr orsedd | a chynygiodd bleidlais o gydynideinilad a'r Teulu Brenhinol. — Mr J. R. Pritcha.rd, wrt-h gefnogi YJ penderfyniad, a adgofiodd y ilaith mai un o weith- icdoedd cyntaf ei Mawrhydi ar ei hesgjaiiad I orsedd ydoedd rhoddi maddeuant i filwr, yr hwn; oedd yn gorwedd o dan ddedfrj-d marwolaeth am iddo encilio o'r fyddin ac yr oedd efe yn awgrymu^ fod achos yr oil o'r personau oedd wedi trosedduE > am y waith gyntaf yn cael eu taflu allan.—Cafodd" y penderfyniad ei basio a bu amryw bersonau gyhuddwyd am y waith gyntaf yn ddigon lwcus gael eu rhyddkau. Mae gan y Parch J. W. Wynne Jones (ficer) gwpan arian yn ei feddiant sydd wedi disgyn i 1awr;) iddo oddiwrth ei daid. fu gynt yn rheithor plwyf yn T Mon. Pan oedd y Duchess of Kent a'i merch Dywysoges Victoria (oi diweddar Fawrhydi). jn. aros yn Mhlas Newydd, Mon, yn y flwyddyn 1332, yr oedd y rheithor yn ymweled yn fynych a hwynt, V jj; ac yn eu sirioli trwy adrodd hanes yr hen ynj-s—" fcei hynafiaethau, etc. Cyn ïrboeddjgesau urddas-; it ol adael Plas Newydd", dariu iddynt anrhegu y." rheithor gyda chwpan arian, yr hwn sy'n cael ei pgadw yn anT yn y teulu fel tiysor coffadwlÜethnl. § Diangfa Gyfyng"—Fel yr oedd Mrs Jane Griffith," I? Mill-lane-court (yr hon sy'n 87 nrlwydd oed), yn myned gwely gyda chanwyll oleuedig, nos SuI, wytlmos i'r diweddaf. cymerodd ei "shawl" dan, tv Uosgwyd hi o gwmpas ei phen a'i gwyneb. Oni V ^buasai am y cynoithwy prydlawn a estynwyd gan o'r cymydogioc, diamheu y buas;ii Mrs Griffith j wedi ilosgi yn iiawer iawn gwaeth. r

I J • CAEEGYEI. | || Llys Ynadol.-—Dydd LIun, yr wythnos ddiweddaf, S cyhuddwyd John Shaw, crwydryn, gyda bod feddw ac afreolus, a dedfrydwyd ef i saith niwrnod: o garchariad. — Dydd Mercher cafodd y Trooper* Henry Dod, o'r 16th Queen's Lancers, yr hwn a" ^roddodd ei hun i fyny fel wedi absenoli o'r Fyddin' g heb ganiatad, ei gadw yn yr orsaf heddgeidwadol i B aros gosgordd. f p Darlith. Cynhaliwyd cyfarfod yn Nghapel- t Bethel, nos Fawrth, yn nglyn a'r Gymdeithas Ddir- westol Leol, o dan lywyddiaeth Mr Edward Prit-' I chard. Y siaradwyr oeddynt y Parchn. E. Evans, d Bangor, a D. Rees, Capel Mawr. |j || Trengholiad. —• Dydd Sadwrn cynhaliwyd treng-!s gholiad ar, fe dybir, un 0 ddwylaw y "Primrose Hill.5 k Cadben Williams, Maeshyfryd-road, ydoedd blaenor "-j y rheithwyr, a dygwyd rheithfaxn agored.—Lryb iwyllodd v Dirprwy-gxwner (Dr. Clay) am farwolaeth"; y Frenhmes, a chydymdeimlad a'r Teulu Brenhinol. Z Angladd y Frenhines. — Yr oedd dydd Sadwrn ddiweddaf yn ddydd o wyl drwy y dref er anrhydeddu | coffadwriaeth ein diweddar Rasusaf Frenhines. Y'r.^ ^oedd yr holl fasnachdai yn gauedig, ac arwyddion^j |o barch a galar i'w canfod ar bob llaw. Cynhal-fe II wyd gwasanaeth cysegredig yn Eglwysi Sant Seiriol-: :1 Sant Cybi, pryd y daeth cynulleidfaoedd mawrion| yn nghyd. Ymgynullodd yr Ymneillduwyr i < | addoldy Hyfrydle (M.C.), ac yr oedd yr adeilad,- Icmg yn orlawn. Cymerwyd rhan yn y gwasanaeth* s gun y Parchn. John Williams, gweinidog y lie D. j I Lloyd (B ). Owen Hughes (W.), a thraddododd y^ f Parch R P. Williams (A.) bregeth bwrpasol i'r i* 1 amgylchi ad. Yr oedd y canu yn rhagorol, o dan.3 |arweiniad Mr W. S. Owen (Gwilym Cybi).$5 2 Y" Cynghor Dinesig a Bwrdd Masnach.— Cynhal- Eiwyd cyfarfod cyhoeddus yn y Neuadd Drefol, no;- I Lun, i'r dyben o gael cydsyniad y trethdalwyr i |wrthwynebu v Mesur sydd yn dyfod gan y Bwrdd | Masnach gerbron y Senedd i gael hawl i werthu yr;. I hen borthLadd i gwmni y rheilffordd i'r amcan o I wneud gwelbantau pwysig yn y lie. Llywyddwyd | gan Mr David Williams, cadeirydd y Cynghor. 5 | Cafwyd ymdrafodaeth bwysig. Pasiwyd drwy Ifwyafrif mawr fod i'r dref wrthwynebu y Mesur, er i iceisio cael gan y Bwrdd Masnach 1 -wneud yn hysbys Pyr hyn oedd v dref yn myned i'w gaeJj yn gyfnewid | am yr hyn oedd yn caol ei ddwyn oddiarr.i yn yr 1 Jhfn borthladd. Gwnaeth Mr J. Moreton Prichard, IY.H., yr hwn a wrthwynebai v Cynghor Dinesig ar_y'g Icwestiwn, ac. felly, yn y lleiairif, "ddemand" am |la-is holl drethdalwyr y dref ar y mater. Felly, Jhfn borthladd. Gwnaeth Mr J. Moreton Prichard, Y.H., yr hwn a wrthwynebai y Cynghor Dinesig Icwestiwn, ac. felly, yn y lleiairif, "ddemand" am |la-is holl drethdalwyr y dref ar y mater. Felly, | y mae pob trethda-lwr i roddi eu barn ar y cwestiwn | cyn y gall y Cynghor Dinesig symud yn inlaen yxi |mhellach gyda'r gwrthwynebiad.

I CEIECHIOG. | I Engedi: Ein Diweddar Frenhines. — Yn y capel | uchod cynhaliwyd gwasanaeth coffadwriaethol am uchOO cynhaliwyd gwasanaeth coffadwriaethol am lein dl weddar iSisusaf Frenhines Victoria. I Chwareuodd Miss Owen, Treddolphin, y "Dead | March." Hefyd, canwyd amryw donau cyfaddas i i'r amgylehiad galarus, o dan arweiniad Mr W. Wil- Sliams, Strydan. Cafwyd sylwadau cymhwys a da | gan y Parch Owen Williams, Bethel, a Mr W. f pPrytherch, Bodfeddan. Yr oedd y teimlad yn" bruddaidd drwy y gynulleidfa.—W. S.

UIWBWKCH. I 1 Diamheu, Mr Gol., na fu yr ardal hon ar ol i, unrhyw ardal wledig mewn dangos parch a chydym- "j Ideimlad a'r Teulu Brenhinol yn eu profedigaeth s galar o golli un oedd mor anwyl ganddynt, a chan V I yr holl deyrnas o ran hyny, sef ein diweddar Rasusaf t I Frenhines. YTr oedd pob busnes wedi ei roddi i fyny,^ a phawb fel pe mai dydd Sabboth fuasai. Cynhal- !*iwyd gwasanaeth arl>enig i'r amgylehiad yn eglwys y' plwyf am ddau o'r gloch ddydd Sadwrn, ac yr oedd yr adeilad yn weddol lawn. Dechreuwyd drwy 1 Miss Evans, Bron Derwydd, chwareu y Dead'( yr adeilad yn weddol lawn. Dechreuwyd drwy 1 Miss Evans, Bron Derwydd, chwareu y Dead March. Yna dilvnwyd gyda'r Litani, a chanwyd c | amryw emynau oedd yn cydfyned a'r amgylehiad. 1 Yna awd trwy wasanaeth y claddu, a chanwyd yr | I emyn rhagorol hwnw "Bydd myrdd o ryfeddodau," i' la diweddwyd trwy i Miss Evans ail chwareu y|' ["Dead March" tra yr oedd y bobl yn myned allan yn i |a-raf a difrif. Nos Sabboth drachefn treuliwyd yr% | oil o'r amser gyda'r un amcan. Canwyd yn ystod yg Igwasanaethi yr anthem "Dyddiau dyn sydd fel glas-5 t welltjll," etc.. a thraddododd y Parch H. M. Jen- i killS bregeth angladdol. Yr oedd yr 011 o'r emynau f |ganwyd yn hynod briodol, ac yn cydfyned yn holloI la gweddusder yr amgylehiad.—Yn nghapel y M.C. £ I eto yr oedd gwasanaeth am haner awr wedi un -J 5 brydnawn Sadwrn.ac yr oedd llawr y capel yn weddol f Slawn o bob! gyda theimladau tyner a difrifddw^-s. g I Cymerodd y Parch W. Jones yr arweiniad, a rhodd-* | odd allan I'w ganu yr emyn "Rhagluniaeth fawr y 4? INef," etc., a <Eir lien odd yehydig adnodau pwrpasol J |o'r Hen Destament a'r Newydd. Yna canwyd j|" Duw mawr, pa beth a welaf draw ?" etc., ac aeth y$ 'Parch W. M. Williams i weddi. Yna canwyd dra-|| fchefn "Mae nghyfeillion," etc. Ar ol y canu cafwydl anerchiadau byr ond cynwysfawr gan Mr H. Hughes^ a'r Parch W. Jones. Canwyd y geiriau "Mor dded p wydd yw y rhai trwy ffydd," etc., ac aeth Mr Owen's Lewis (y blaenor hynaf sydd yma: mae mewn dau'4 ifis i oedran ein diweddar Victoria, ac mae yn meddwq t llawer o hyny) i weddi. Diweddwyd gwasanaeth [hynod esmwyth trwy ganu "Ar lan lorddonen ddofn," k [etc. Nos Sabboth drachefn treuliwyd rhan helaethf :o'r cyfarfod gweddi i ganu. Canodd yr holl gynull-j| eidfa yr anthem "Y cyfiawn drig yn y Nef" ac amrywi, Sbenillion fel y dydd blaenorol. Yr oedd y canu dan ofal Mr Josiah Hughes, a. gwasanaethodd Mr Prvsev s Jones wrth yr harmonium.—W. # lÍ

L LANALLGO § AMGYLCHOEDD. I Nos Lun a nos Fawrth, yr 28ain a.'r 29"in \lfis ':], frhoddodd plant Ysgol Genedlaethol ein llan L.q'f' herdd mawre-idog yn Ysgoldy Marian Glas, o dang |.arweiniad yr vsgolfeistr llafurus a dysg»dtg, Mr Ed-H 'waids. Dattii CT'nulliadt'u anghyffredirj yn nghyd jiii wc'yd trioed hen ysgoldy Marian Gkin ^lawn o ^Tanda^yr a ro'9 Lun. Ac ystyned IMOT] ;aunioddefo'. o lawn v doc id synwyd ni a< yr yfiidch'g-] iadaxi da oedd yn nodwedda y gwranda.ryr. Yn ab- 'senoldeb anortad y cadeirydd penodedig, r-.d Cadbec] Laumice WiHiams, Plas L'landdyfnan. cymerwyd | 3I8W gadair gan reithor y plwyf. y Parch J. L. Davies a gwnaeth y gorchwyl yn fyr, da a phwrpasol. Ar- f wemiwyd y cyfarfod gan "Minydwr." Bu yatau.^ /arr^r trwy fod yn fyr, tara^iadol a threfn-l- .08 fawrth Mr Davies oedd y cadeirydd, a% Ldwards, Bodlondeb, oedd yr arweinydd. N. ^*eddid Mr Davies yr ail noson a'r un cvmeriad. aS imedrodd- Mr Edwards gadw >at drefnusrwydd. pert-4 t phaxodrwydd mewn gair, caiwyd profion^ J r"a! y gofal y cyngheiddau arnynt vn^f I deali ,eu g^tii yn eithaf da. Rhoddasant foddlon-fe J' 1 ^y^i^dinoi. Ar y terfyn aerbyniasant yS dic.ch:adau arferol. Cynygiwyd a chefnogwvd gang > Parch T. Parry, Llanfair M.E., Mr Edwards ys-| golfeistr; Mri W. Roberts, Ty'nlon; H. Lewis.! Frongoch ac 0. Owens. Shop Newvdd. Cvdnabydd-i f %vyd gweithgarweh yr ysgolfeistr. parodrwydd y| j plant 1 dderbyn addysg, a r modd chwaethus yr aentP | o.rwy eu gwaith. Teg ydyw dweyd fod y* rhieniHf 1 wedi da-ngos eu bod yn gwerthfawrogi addysg trwyg | ddarparu a threfnu gwisgoedd hardd i'r plant arg I gyter yr amgylehiad. ac yn rier cawsant dal da ami ell llafur. Yr oedd yr ysgolfeistr wedi cael benthvgl f gwisgoedd milwrol i'r bechgvn, Japanese fans,S $Chinese umbrellas. etc.. i'r genethod, ae os vn gywirl | clywais iddo wario oddeutu saith bunt ar bethau path, er mwyn sicrhau llwyddiant i'r amcan clodwiw'f jOedd mewn gclwg, sef pwrcasu organ newvdd nth I wasanaeth yr Ysgol Genedlaethol, vr hyn fydd yn$ £ gaffaeliad mawr tuagat hyrwyddo addvsg gerddorol| fIr plant. Nis gallai wneud yn well yma na rhoddi to flaen y darilerydd raglen y cyngherddau :—UnawdI i a,r y berdoneg, "Darkies'* Jubilee," gan Mr Ed-| Awards. Yr ail nOson: Deuawd ar y berdoneg.K "Merrily around the. Maypole," gan Misses Maggie ai i Susie Williams, Post Office. Moelfre. Gwasanaeth-S j (>dd yr un raglen am y rhan ddilynol yn y ddaup gyngherdd: Action song, "Merry little drummers. I>f aiol anarferol ydoedd ymddangosiad y rhai hyn§ jg^dau pibau a'u tabyrddau bychain; band bach noble oedd y bechgjoi yma, a'r piano§yn arwain. g \r leth gan y hywydd. Can chwareuyddol, gwlaw-p Ln Chineaidd, merched bach wedi eu gwisgo yn ddestlus. yn actio yn gampus ac yn canlyn y piaDo i'r dim. Arddangosiad o ddysgu y dumbells': dang-fe i. os&dd y bechgyn fedr anghyffredin.'yn gymalau i gyd.l f gan ddilyn yn fanwl nodan y piano. Can £ yddol. y "Mamaethod bychain. Hynod mor natur-js iol y gwna y merched hyn, fagu eu babanod ffugiol, i gan gadw L'ygad ar dinciadau y piano. Can YSTIwh. t 1; het goryn uchel. gwneud dynion o blant bychain, js t bet bob cam ar eu penau a thrwynau gosod. Cafwyd | j-hwyl anarferol gyda'r gan hon. Can, etc., gwyntvIIS Japaneaidd doniol ydoedd y merched bacli vnt gwneuthur pob ystum evda'r "fans." gan ddilyn y pJa) i'r llythyren. Can. etc.. "Benywod Groeg-S aidd," a gwnaeth y merched hyn eu rhan yn rhag-f j' orol. Can, etc.. "Y tanbelenwyr bychain." Gwnaeth y bechgyn hyn waith campus yn eu gwis^ oedd milwrol o dan arfau, ac ymddangosai y Ser-§ r geant-Major Jones mor gartrefol a meistrolgar gyda'r^ t gorchwyl o drillio y miiwyr a phe buasai wedi bod am flynyddoedd yn arwain y gad. \n sicr, gwnaent gywilyda wyneb 1 lawer o "Regular soldiers, "'fc | Pantomime. "Taflu r Bel." Teilynga Miss Veres glodf am fod mor fedrus gyda'r bel, a diameu fod ei| ■J gofal hi am y rhai oedd dan ei llygaid yn brawf eif? bod dan addysg dda., Cadwai y rhai hyn at swn v « berdoneg. Can, etc., Baban Jem* Blinkenis."§ K -Daet'k bwn allan ar ffurf mul, a mawr ydoedd i hwyl wrth ei weled yn dawnsio, neidio, ac yn !3 f gwrthod myned yn ol rw ffau. -Can, etc., "Blod'eu^ Prydferth." Y'iria ymddangosodd dosbarth oS j enethod bach megys angylion mewn [ gwynion. au basged-au yn Uawnion o flodeu, gaus: ■ ganu yn uchel. a dilyn y berdoneg. Ar y tuJyn, ? liucnitnt y blodeu i r llawr. gan wa^gara yr arogl ? mwyaf hyfryd. Uln, etc., "Deg Nigger Bach." Rhoddodd y be< hgyn hyn dret neillduol > gwynebau duon, gan syrthio a cholli o un i un, | nes o'r diwedd nad oedd ar y llwyfan ond un 0,1. honynt yn aros. Cymerwyd rhan yn y dadganiadaub gan Miss Williams, Ysgol Genedlaethol Rhosfawr;^ {Miss Lewis, Fron Goch Miss Owens, etc. disgybl'-S { athrawon. Diweddwyd y cyngherddau anghyffredinfl hyn trwy ganu "Duw gadwo'r Brenin." na buasai modd i lawer ardal gael cyfranogi* o|t wledd foesol fe] hon. a thrueni nid bvchan chaws-ai y plant ar 01 dysgu cymaint mor dda fynedS i dda.ngos eu medr tuallan plwyf eu Charley. g

LLANEECHY11BDD. I Bwrdd y Gwarcheidwaid. — Cynhaliwyd cyfarfod misol Gwarcheidwaid Undeb Mon ddydd Mercher. dan lywyddiaeth Mr A. McKillop. 'Cynygiodd Ý Cadeirydd bleidlais 0 gydymdeimlad a'r Teulu Bren- hinol ar farwolaeth Ein Grasusaf Frenhines ac yn gwystlo eu teyragarwch i'w Fawrhydi yS Brenin Iorwerth y VII. Pasiwyd y bleidlais yn unfrydol.—Sylwodd y Cadeirydd ei fod wedi derbj-n Uythyr oddiwrth Dr. Thomas Jones, Rhianfa, Am-g lweh, yn dweyd ei fod wedi cael ei bysbysu foci rhai o'r gwarcheidwaid, yn y cyfarfod diweddaf, wedi gwneud eyhuddiad yn ei erbyn cf, yn nghrdaff thystion eraill, mewn cysylltiad a'r dystiolaeth rodd-ft wyd yn erbyn Mary Jones, o Bensarn, yn Llys-» Ynadol Amlwch,gynhaliwyd yn Nachwedd diweddaf.# Y*r oedd ef (Dr. Jones) yn barod i ail-ddweyd pobf; gair a ddywedodd o flaen yr ynadon mewn unrhywfe lys agored, ac yr oedd ganddo yn ei feddiant. nod]ong cyflawn a gymerodd ar yr adeg yr archwiliodd yip plant a'r ty. Gan fod hwn yn gvhuddiad difnfol^f iawn yn erbyn un o'u swyddogion, gofynai i'ru Gwarcheidwaid awdurdodi'r clerc i'w gynysgaedduS a'r cyhuddiad mewn ysgrifen, fel ag i "roddi iddoff gyfleugdra. i amddiffyn ei hun. Dywedodd yS Cadeirydd nad oedd ef yn cofio i enw Dr. Jones hydar yn .nod gael ed grybwyll yn y Bwrdd hwnw yn* nglyn a'r achos dan sylw. Sylwodd Mr Prichard, Uwydiarth Esgob, na wnaed un math oj» gyhuddiad yn erbyn y meddvg, ond gwnaed sylw-IF adau yn nghylch yr heddgeidwaid. Dywedodd yw CadeirjTdd drachefn nad oedd yn credu fod enw Dr.fj Jones) wedi cael ei grybwyll o gwbl, a gofynodd inf gohebydd a oedd ef yn cofio? Atebodd Ysgrifenydd nad oedd ganddo ef ddim ar ei nodion» i*r perwyl hwnw. Cynygiodd Mr Samuel Hughes^ fod llythyr yn cael ei anfon i Dr. Jones i'w hysbys na, chafodd ei enw ei grybwyll yn ffurfiol nac ffurfiol. Ond, parthed y plant, edrychent yn lan. w ac wedi eu bwydo yn dda, pan ddygwyd hwynt i'r^ tlotty. Dywedwyd wrtho fod yr arolygydd yn -hy^ fasneslyd mewn llawer o faterion. Archwiliodd swyddog hwnw y plant oddeutu diwodd Hydref ne ddechreu Tachwedd. ,Yr oedd yn rhaid iddvnt H hwv (yr ynadon) dderbyn y dystiolaeth fel y ca'ent.^ yr unrhyw. Dywedai hyny mewn tegweh i'r ynad- on. Wedi peth ymddiddan pellach, gadawyd y mater. — Dywedodd y Clerc ei fod wedi derbyn taleb am dros lOOOp o'r Cynghor Sirol y boreu H hwnw. — Ysgrifenodd Mr Llewelyn Jones, cJere: CVnghor Plwyf Llanbedrgoch, yn hysbysu fod Ml Owen Jones, Ffordd Deg. wedi cael ei benodi "overseer" dros y plwyf am y rhan sydd yn|| ngweddill o'r flwyddyn swyddogol i lenwi y gwagl-e 3 a achoswyd gan farwolaeth Mr Owen Parry. Sea^ View, yr "overseer" blaenorol.—Derbyniwyd llythyr|» oddiwrth Mr G. O. Williams, ysgrifenydd mygedol|| y pwyllgor a benodwyd yn ddiweddar i wneud S trefniadau er sicrhau nyrs. o dan Gymdeithas y Sir. i Langefni a'r cylch. yn apelio am danysgiifiad blynyddol tuag at yr amcan, fel ag y caniateid il Amlwch a Llanerchymedd. Penderfynwyd apelio at Fwrdd Llywodraetb Leol tun allu i roddi S tanvsgrifiad.—Gwnaeth Mr Richard Jones, swyddog|| yr elusen ddosbarth Llanfechell, gais am godiad.^ o 5p yn ei gyfiog. yr hyn a'i dygai i'r un swm ag aM delid i'w ragflaenydd. Sylwodd y Cadeirydd fod. Mr E,. Morgan (y diweddar archwilydd) yn ystyriedS Mr Jones fel un o'r swyddogion elusen goreu ynS Ngogledd Cymru. Penderfynwyd caniatau y codiada o 5p yn unfrydol. K

j LLANBDEUSANT. | 1 Y Gymdeithas Lenyddol.—Cj'nhaliwyd cyfarfod v gymdeithas uchod nos Wener diweddaf, dan lywydd- iaeth Mr J. R. Parry. Tyddyn Blawd. Agorwyd y cyfarfod gan Miss Roberts. Bodfardden, drwy can yn hynod hapus. Y'na. awd yn mlaen gyda'rp testyn dewisedig. sef "Trem ar lenydcbaetli y ganrif. Siaradwyd arno gan Mn Joseph Hughes, Lewis Jones, Richard Jones. Thomas Williams, 0. Jones, a'r cadeirydd. Cafwyd cyfarfod lied dda. er» ei bod yn noson anffafriol. -Deusant.. g

LLAKFABTHLU. I Y Galar Cyffredinol.—Cynhaliwyd cyfarfod c off ad- jP wrftiethol i'n diweddar Frenhines vn eglwys y plwyf It am ddau o'r gloch prydnawn Sadwrn. Darilenwyd Litani yn nghyd a r gwasanaeth penodedig. a chan-S wyd emynau achlvsurol. Rhoddwyd anerchiad byr*| gan y Parch H. W. Jones, curad, ac yna siaxadoddJ| ein parchus reithor, y Parch R. H. Williams, yr. fyrE ac 1 r pwrpas. Da. oedd genym weled cynifer wedi ?■ ymgynull i weddio Duw. ac i ddangos eu cariad atj| "u diweddar Frenhines a'u gofid oherwydd ei hym-.fj ;clainad, trwy gymeryd rhan yn yr un gwasa.naeth.¡, •'•3 oedd yn cael ei ddefnyddio tua'r un amser yn^: Nghapel St. Sior, Windsor. Y*r oedd pawb fel pe^ yn teimlo yn ddwys. Cynhaliwyd cyfarfod befyd-g san y Metliodistiaid am yr un amser yn eu haddoldy.jf;

LLANDEGFAN. fa". Anrheg.—Mae Mr Hugh R. Roberts, yr hwn wedi gweithredu fel organydd yn y gw a san ae t fe au, > • (/ymraeg yn eglwys y plwyf am y ddwy flynedd weddaf, newydd dderbyn anrheg o 10p fel c*'d- xi?<il>y ddi aeth am ei hunan-aberth a'i laiur ar ran yr eglwys.

LLANGEFNI. | Pregethau Cenhadol.—Drwy yr wythnos y Parch Hugh Jones, Bangor (cadeirydd y t., L J .l..JI.. "V\ e^ieyaidd) yn traddodi pregethan grymus ac eff- eithiol yn Ebenezer, addoldy v Weslevaid L Tvs&o1 C^draddol. — "Dymuna" Mr Elhs W. Roberts, or Ysgol Ganolraddol, arnom wluro mai yrhjri ^f1 3"n ei Ivthyr, yr wythnos ddiweddaf oedd nad oedd fn perthyn i'r Wilson-Robertses. ac :nad oedd j-n ei fwuad 1 ddweyd dim yn anmharchus ;am v teulu hwnw. Yr oedd dydd Sadwrn yn ddydd gwyl cyffredinol a-pob musritLchdy a thafarndy xn ^auediir v diweddaf yn agor gj-da'r nos. ( Gwelid arwvctaion ■ gaiar ai bob llaw, ac yr oedd v lleni wedi eu tvnu idros fteaestn pob ty. Ganol-dvdd bu y seindorf [dan arwejUKul Mr George Peacock, yn "chwareu v Dead March" (in "Saui") ar betryal y farchnad. "m.ddau °; gloch cafwyd gwasanaeth coffadwr- iaethol vn eglwys y phvyf. Gweddiwyd v litani HuSiie"' yr W hefvd a .draudadoud bregeth fer, gymhwvs i'r acilvsur galarus Canwyd yr emynau "Paham v wviwn' am y rhai. 1 Resignation'), y don "St, Bride." ac "Yr i lanr lordctonan ddofn," ac yna aethpwvd trwv" y ^gwasanaeth claddu yn doddediff gan Mr Hughes Y r oedd yr adeilad cysegredig wedi ei wisgo gyda i dll mtwn anuyw fanau. Daeth cynulleidfa fawr pawn yn nghyd, a theimiai pawb yn"aiarus.—Hefyd j ymgynullodd tyrfa fawr i addoldy Moriah, lie v evn- haliwyd cyfarfod gweddi. Cyiiierwvd rhan vnddo trodyr or gwahanol enwadau, a chwareuodd i Mrss Hughes. Pen'riallt, y "Dead March," a'r gynuiluciia yn sefyll. — Am cnwech yn vr hwvr bu s^farfod yn y Neuadd Drefol, wedi ei drefnu tcan v CYnglK>r Dinesig. Llywyddwyd gan *Mr W. Thomas, Llythyrdy. Heblaw anerchiad gan v ? Li}'wydd, cymen-yd rhan -nddo gan v Pa.rch f jFnmston ar Parch H. Hughes, Mr .W. Jones. A.S.. f Mr R; Davies, Ysgol y Bwrdd—pawb yn rhoddi tevrnged uchel 1 gymeriad y ddiweddar Frenhmes fel merch. mam, a Brenhines. Canodd v cor wy'^ri," a. "Dyddiau dyn svdd fel glas- •welltyn," dan aaweiniad y Mri George Hughes a D Ar y terf^r" c;:r vyd "Duw gadwo'r Brenin," Mrs -trice yn canu yr unawd a'r gvnulleidfa yn ■ymuiK) n y cydgan. Cyfeiliwyd gan Miss Jones, « Y sg ol Ge n ed i aet hoi.

X E E 0 (Anil v.'ch). ? Cyngheida. Nos Lun. y 6e,d cvfir-ol. cvnhaliwvd cyngherdd yn nghapel Metliodistiaid Calfinaidd'y lie uchod. Trodd y ay wydd allan vn erwin iawn. SEr hyny daeth cymiJhad cia yn nghyd. Y llvwvdd Hi fod) oedd Mr J. Hughes, Frcndeg. ond anfonodd t, 1 hysbysu nad ailai ddod. ac 0 anfonodd rodd haelionus dram y cyxa-rfod. etc. Ovmcrv.Td y ilywyddiaeth yn ei absenoldeb gan cia pr.rchus gweinidog, y Parch R. Matthewa chyflawnodd l waith ei swydd i foddlonrwydd cyffredinol. Prif atdyniad y cyngherdd ydoedd "Megan Llecbid." tBethesda: Miss Lewis, Hendre. Tregaian Miss Davies. Balog, a Mr John Mcstyn. Tyddynigin. Cafwvd adroddiadau o'r "Gerbydres ar "Yr Hen \Stori," a'r "CSysgwr yn" yr Addoliad," gan eneth fach, Miss Letitia. Pritchard. Tj-'n'rhos liach. Cafwyd araet-h ddifyfyr ar yr "Eira" Daeth tri M'f yragyrch. Y buddugol ydoedd Mr J. W. Griffith. Xebc, Caf-wyd CT-ngherdd rhagorol, er i ni gael rein siomi gan garedigion Oor Porth Amlwch (A.), 5 with y rhai yr oedd mawr ddisgwyhad. Rhoddwyd Iy diolchiadau arferol, etc. Ottwyd benthyg v berdoneg gan Mrs Cadben Rothwell. a chafwwd gwasanaeth y fedrus Miss Nellie Hughes, Aber Lilian, gyda hi. Er hoi] anfanteision y dvwvdd. cafwyd elw sylweddol oddiwrtho. yr hvTn a Iwynir at wasanaetli yr achos yn y lie. Beirniaid VT areitluo oeddynt y Mri Hughes, vscolfeistr, a W. Jones, arwerthwr, Yr Erw. Gwnaeth Mr Charn- bers, Rhosmanercli, ei vraith yn rhagorol fel ■ ysgrifenydd yr uchod.—G.

I | POETHAETHWY. Llys yr Ynadon. — Dydd Uun, o flaen Mr H. Bulkeley Price ac ynadon eraiil. cyhuddwyd John Locmes. Llanfair P.G-. o geisio Uadd ei hun yn mis Tachwe-dd. Rhoddwyd tystiolaeth fed y diffynydd wedi bod am flynyddau yn gweithio ar y rheilffordd. ond; darfed iddo gyiarfod a. damwain. Byth oddia.r hyny bu yn isel ei vsbryd, ac un diwrnod, yn mis Tachwedd, cafwvd ef yn eistedd ar y gwely wedi ton ei wddf a eliylk.il a. rhwygo ei gorph ag ellvn. Galwyd meddyg a.to, a. gwaiodd hwnw yr archollion. fel y g".vellhaodd y dyn. Teimlai yn awr yn dra edifar am J, wnaeth. a gollyngwyd ef yn l'hydd pan addawodd na cheisiai bytll eta gymeryd ymaith ei fywyd.—Cyhuddwyd Margaret' Davies, Orsedd. Penynynydd, o adael i'w mul grwydro ar y ffordd hwr. Dirwywyd hi i 2s 6c- a'r eostau.—Am adael i'w "garavan" a. d'au geffyl aros ar yr heol am ddeuddenjz awr, ac, felly, achosi rhwystr, dirwy wyd hocer o Wigan, o'r enw Joseph Evans, i goron a'r eostau.—Dirwywyd y rhai canlynol ajn feddwdod Thomas Roberts, Chapel-street* Gaerwen. 10s a'r eostau William Hughes, saer. Well-street. Porth aethwy, 5s a'r eostau; Jane Owen. etc, 5s gan gyn WV v eostau; Thomas John Jones. Talybont, 58 a'r eostau; William Williams, Tygwyn Uchaf. Llangeinwen, 5s a'r' costa.u, a Hugh Roberts. Field- street, Brynsiencyn. 0S¡ a'r eostau.

PENTHAETH. Marwolaeth Sydyn.—Yehydig cyn un o'r glot-11. boreu ddydd Mawrth. y 29ain cynfisol, bu farw yn hynod sydyn Mr Robert Roberts. Brynherddin, Traeth Coch, yr oedran cydmarol ieuanc o 39 ml wydd. Yr oedd yn n gwasanaeth Mr G. H. Lam- bert, Tanygraig, y diwTiiod cynt. sef dydd Llun. Yr oedd yn ddyn cymeradwy iawn gan bawb yn ei ardal. Gedy weddw a mab a merch i alaru ar ei "I. ond dda iddynt feddwl fod Tad yr amddiiuid ebon fyw. Dydd Sadwrn. hebryngwyd ei weddillion inarwol i dy ei hir gartref i Llanfair M.E. yn barchus iawn, lie y gorwedda hyd ganiad yr udgom diweddaf. Heddwch i'w lwch.—O.H.E.

iRr YARD MALLTRAETH. Claddedigaeth. — Dydd Swrn. yr 2fed cyfisol, hebryngwyd Mrs Jane Hughes, y Shop, o'r lie hwn, yn 80ain mlwydd oed, i dy ei hir gartref. Cladd- wyd ei gweddillion yn. Mynwent Llangadwaladr. Cymerwyd rhan wrth y ty gan y Parch Owen Wil- liams, BetheL Gwasanaethwyd yn yr eglwys ac ar lan" y bedd gan Mr Griffith, rheithor y lie. Heddweh i'w llwch. Am ddau o'r gloch yr un dydd cynhaJiwyd cyfar- fod gweddi yn Nghapel Sardis (M.C.). er cof am farwolaeth ei Mawrhydr r Frenhines Victoria, am ei nawdd drosom, ac i ofyn am arweiniad ein Duw dros ein Brenin. Caiwyd anerchiad amserol iawn cyn agor y cyfarfod gan Mr Owen Owen, Tros'rafon. Chwareuwyd v "Dead March" (in Sau, ) gan Mrs Morris,

Oofgolcfa Ffsrmwr. --=- At Weithwyr Amacthyddol Mem a Ghyfeiliion Ap Ffarmwi, Yr ydym wedi dernyn llythyrau o wahanol ardal'todd y sir yn datgan fod y symudiad yn ligljn. a'r uchod yn j it.yu mlaen yn rbagor- ol, a'r oasglyddion me-wn hwyl gampus yn myn'd o gwrnpas. y plwdi. Cuvsoin hahyiau oddiwrth, Mr Thomas, iiwrdd Ysgol y Dwyrran, yn dweyd, tod yno weithio neillcUiol u dda, y meistr yn bwrw ei roddion i'r drysorfa yn gystaJ a'r gwas. Y n wir, y mae Mr Thomas o wasanaetih dirfawr j'r aclios, ac v mae yn ymdaflu yn ymroddol i'r gwaith. Y mae y Il-^ofKld -canlynol o dan ei ofal Niwbwreh, Llangaffo, Brynsiencyn, Llan- ddan-el. Llanidan, Dwyran, Caernarfon, Merth- yr Tydfil, a Nottingham. Gobeithiaf y bydd i holl bhrdi y sir drefnu air fyrder gyn^chiolwyr iddyfod i gvfarfod Llangsfni yr wythnos nesaf. O'tfied y gweitliwyr y bydd cyfrif y swm a ges- glir yn mhob plwyf yn cael ei wneud ar ei ben ei hun, ac enwau y ca.sglyddion a thanysgrifwyr unigol yn caeT ymddang'>s trwy y wsg, a lLd- iad o'r p v.yfi fydd heb wneoid dim, a- hyderaf na bydd yr un o'r rhai hyn i'w cael. Nid ydym yn disgwyl i ddynion sydd ag «nifeiiiaid dan eu gofar ddyrod i'r cjfarfod, ond dymunem i'r rhai hyny d;50 cael rhywxm. a all ddyfod o bob cym- ydogaeth. Y mie I iawer gweit-hiwr ag y mae yn. anliawdd iddo golli. Wel, gvnawn gyd-ddwyn beic.!iir..u cv gil;,dd. A gaf rrddi apel cryf stt yr hod wlad unwaitili eto cyn y crfarfod, i dd'effro o ddifrif 1 i-no gilydd i weithio a blaid y syinudiad, rc cdrych yn rgwvn-eb y cwestiwn 0.. sf>.fle batsonol a t-uiymdeithasoi, i weled y daioni sydd wedi deilliaw i ni trwy Ap Ffarmwr, ao.. nad oes. n ^-dd ei Iwisio mewn ari?ir ac aur, faint bynag f%•<]<} swm y groiifa. Pn Lyddai yn filn burau mae teilyncdod Ap F'farmwr yn fwy a'n hanrhyde.dd rinai: yr Na cheisied" nob leefcr. yn nsrfrysgod esgr.f?odicn. Nid c-es yr un rw cha-el (,d mntpll dyllog a hawdd i weled trwyddi. Bydd v cyfarf-od yn dechreu am haner awr wedi dau pxydnawn yn Ysgoldy y Wesiev- aid yn Td -.nc;efni, Cbwefror 14eg, pryd y dis— gwylir llna*-v«» o grfeillion o ho CWT o'r ynys a sir G««rP!nfon. Hyderaf y enwn weled Ap Tref- or vno yn ei hwrliau goreu. a'r Porthwr hefvd. AP DAFYDI-. O.Y.—Ni bydd y gronfa :1 cael ci chau tn ar ol cyfarfod Llangefni. y bydd pen der- fynu yr amser.