Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
25 erthygl ar y dudalen hon
Y GYMANFA GANU GENEDLAETIIOL.
Y GYMANFA GANU GENEDLAETIIOL. Y mae Pwy%or E:tieddfod Birketihcad wedi cwblhau'r ti-efnn.dau ar$ryfer y Gymanfa Gen- ediaetltol sydd j'w chynnal ytit^iyn aJr Eistedd- fod. T. Hopkin JGvane, Mus. Bac., Casteiiiiedd. i arwain, a bydd yno gerdd- erfa lawn. Y mhhuh y tomtu a reiiir b-vdd y rliai a ganlyn:—^Arabia, Engcxli, Mihraukee, Burford, Reigit, Lief, GwyLfo St. Mar- garet, Nantgau, (,'wm Rliondda, I>wv(or, Budd- uyoliaeth, Arweiniad, HutMersfip-id, A A Moab. Parian, Oilgerran. Aberpcrth, Eifionvùd Port Penrhyn, Tanjmarian, Re^olven, Heather' dale, Al>ery»twyth, Treweu, Eirinw^, Dyffryn Bacoa, Conimonwealth, a Goroi.
Advertising
Prif Ymrysonfa Mon. Ymrysonfa Aredig Llangefni CYNHELlR yr uohod mewll Mae? eang perUi- vnoJ i MR JOHN R<JBERTS, CAE DDAFYDD. DYDD GWENER, MAWRTH 2ii, 1917. GWOBRWYON. Doebaith I.—Agoi*»l i'r byd. Aredig gyda. Gwydd Main. Gsvobr laf, 3p; 2ii, 2p; 5, ip 4y<ld!, 10s. Maint yr Ar, 5 x 7. Doblxirth II.—Digge-rs. Agored i'r bvd. Gwobr laf 2p; 2 lp 10s; 3, lp; 4, 101, Dosbarfcn III.—Diggers. Cyfyngediig i iai heb enniill gwobr o'r biacsi. Gwohi' lai, 2p: 2, lp 10s: 3, Ip; 4, 10s. Riwxld'ir gwobr o 5s i bob vmgoisydd ufiwvdd- iainnue yn y tri ciosbartii uehod1. llefyd gwobrwyir y Goreuon am y Ca/iol Cefn, y Riliychau, etc.; y Weud Oreu (unithyw ocd.); y Wetid Oreu fpedaii- ced a than hynny); y Ceifyl (joreu a'r Gascg Oreu; am yr Hanaees ghuiaf a'r Wedd wedi ei gwisgo oreu. Yr Entvies oil yn cau Chwefroi 27air.. Pris Eniyo 2s 6c yr un, a'r Gweddowid Swllt. Oeir x^uetstr gyflawn o'r Rheolau Aniodau ond anion stamp dimai i Ysgrifeiniydd—T. WIIjLIAMS, Rhyuspaaxlryn, Llangefni. cl
--AC HQS r CADFltlDOU SYlt…
AC HQS r CADFltlDOU SYlt UH EX THOMAS. l aohos e:ll cydwJadMT, y Cudfridog Syr Owen Thomas, gea-hroii y Setkodd nos Fcrcher. Mewi; atebitui i ymholiad Mr EI!i,) Da\c a gy- hoeddid adirodf''iad llawn o'r yaichwiliad a fu, .1.tebodd Is-Ys-grifeunydd Swyodfa Iihyfel fWf- jedid cyhoeddi dini rhagor nag a wrated Gofvn- odd Mr Davies wedyn a geid Cig'.uiluid pa un a fAmudwyd y Cadfiidog clierwydkl aJ»g!iy- mwjster lieu olverwyv.U ad-drefuiant milwro], ao yn wynt/b y flaith i'r Cadfridog gad ei gyhnu] jo yn y Seriedd o anghjnnvystcr a fy<Stfe.i i'r Is- Y'egri/cnnydd fjr>ogi nad oedd y fi'cithiaii yn ■?}■>?- lawiihau y bitii g kad, n yn iiiffyg dat- gani'ul o'r fatli gyhcoddi yr aoSrcdkiiad fel y galhi y Ty fw-tiu drceto ei linn. Att-bodd yr Is-Ygrif- eiMvydd fed cymeriad- y Ctwiiridog ei glino yn y in> lKgiad a. wnaMh ym mis lthagfyr. Gw.i(Sg<x&.| Air ETlig Davies y cweetiwa dratihcfii, cind oii fyniKii r Is-Ysgrifestaivtld c^iwxtii«3U dim at a drac't.h&ctid e>isoe:. mown atebiad gwestiwji poilacli gai Mr Rocf-i iiv, fyddai o fudd i'r eylicedd i joddi manylion jx-llach, a bod otsoes Udigon wtdii ei gyhotxldi i gj-fiawr.itau y cwrs o ddfifgybjaetli a L-ymenvyd. Nid oedd Ir Ellis Davies yn foddlann ar hvn, a livcb I v gefwid do at y nvaler h<;iK> (iic,6 Fawrt-b). Teimla eir. oene^iil, a Mon yn ar!>Mini^, yn ddixdeihigar i Air Ellis Davue am ei ddyfal welt yn ,1wyn y rnatrr gerbroa Dvvv flaith sytfd yn anihvj—fotl v c- wedi ci ?ytri-,ict o i swyUid hvb i'r eyhoc-tA! wyuod y rhet-T.-fn am hynny. a hod ci gymenad wedi ei gyfiawnihau n'i gliiio. Y }■ cedd cyniei yd ci ?wvdd oddi arno hcl; Kswm yn gauiwri dybiyd f; of yn beriono< ac yn dkMraddiad ar y geiiedl y iiiae- ii aelod oBtoiu. Cyflawnodd wiisanaetii am-hrisiadwy i godi » ilirefii'U a llywyddtt eatrod'.iu C :ymi-eig pI; ncfhyfvi i- v ùeyn;;¡¡,s. hc ni ellir edr:,eh ar yin- ddygiad yr awdurdo-tJau ato ond fel dibrid-ad o'r g\v-tnaeth er.fawr Invnnw. Yr o\tJ ci il1 h roddi i'r w\,d re.-<wnt am y fath ymddygiad yn gi'ocd J!01o i «:Yji;{H¡ gweiiu am (?lg\ydl.. Nis gc!!>• jxsidio dod 1 I- on«glia<J y traith oi rllXI yn Gymro ac iudo gsir.eiyd safle gadarn fc' y avf)-yw, ac yn arbc-jnwg ei wilhodiad i :ym/}- twTivj yn ikiwel i gaol ei symud, yn cyfrif am agvvcdd y Swyddfa Rhyfel ato. Ni buasai Sais rczg Y igotyn Jill Gw ydclel byth yn goddof y fath (irki':aeth, a phuham y rhaid i Gymro gwiacLgar oddd IlydenMi na bydd i Setieddvvyr Oymru kwfia llaw r:1. Uais nos y evir eglurhad boddfeaol ar later syihl o bwys persoBo? a ehen- c-t?iacthoi.
-.-------------CYMDEITHASATJ…
CYMDEITHASATJ CYNIIILDEB RHYFEL. HANES FFURFIAD C Y MI>E IT 11A S A. U YM M< IX. Y jair.o yr ymgyTcii ymh!n..icl y gorffen cyfle i gyfVaiitv iddi inyntK.! heibio. CVedrJ f-oi vnyswyr Mon wedi cydawnti eu diyledaw;, dd v;lk utirh\ dedtkis Y'I v m.ito;- livvri. Y mile yr i:iigen am gymiildob rliviM1. vTi aroe, ao v i bob! o yell ydfeg foddion loi benthyg eu JieniHioii. dros v rhvfei yn cros trwy brynu Ti-wvddedau Cynhildtefo RhyleJ (War Savings Ccrtilicat-os). Ceir trwy y irwycWedau hyn Ip air; 15s 6e. Y mae pob ferwy- dded yn C'-0.tio 15;, 6c, ac ymhe.n pain' miynedd chui zelvcll am dani. Y mae y llcjg bun cyetal a 5t> 49 7c y cant, t'osr tie. ad log. Os ewyn.v«iiwoh, gellwch gael eieh arian yn ol un rhyw amajr licg dy'.ed<us. Nid ()w dim tretii incwm i dalu rn, nt, ac, v mae oioh arian vn b rffaith ddiogel. Y rnae hoii gyf<X;th y uen- l-d rti cefn iddyn^. Y mae 3p 17s 6o l»c<idvwr vn worth 5p jrnho.n ptm' miynedd: y ma-e 7p 15s hedd.vw yn. werth ?Cp ymhen pum' miynedd y roaf 38p 15s heddvw yn wert4i 50p vinhti; pum' rniynecilj; v iliac; 77p lOoi hoddtyw yn wcitii iGOp ymhen pum' nii.1 "I cdd- Gellwch btjnu, yn ol eich gallu, Ltrrhyw infer o drw-.rkledafu hyd W). Gehvir arncm i gvn.hi'o nid yn iWMg er mv.-yu v wl oud hc'yd er Pill nmyn ein intuain. Ar 01 y rhyfe! gall ai/iseroedd ddod, pryd v byv-id yr arian alhvu gynhilo'n awr yn dra, It r.vxkliol. C YMDEITII AS A U CYNfHLDEB RllYFEL A-tD:- Y mae miLedd o'r i-yindoithasMti hyn uedi ei ffurfio ym Mluydiain In ystod v flwyddyn ddi- weddaf, ao v niao «.yfatiswm y tr^vyddedau a bryu-w yd trwyddynj- erbvn ymlicll tiros 60 muiwn. Ci-cJ! unrhyw fturlio oynidoithas yn gv-sviltiedisr ag etglwvs nett .ffapel, gweithfa b^rj'irefol. Derbvnir :niniau Nil wytlmosol c 6c i fyny. Pan fydd evfraniad un- rliyw aekn! yn 15« fyj rliod'Jir iddo dtwyt-ded, ac yna ddcehreu ey-i.-hilo am nil drwydded. Y mae y mudiad wedi cydiwvtt l dda. Jin Moj., 03d v li:wer 0 be;;trcfj clo hefb vr fn gymdcitliaS ynddi. Dyma gtynhodleb byr o'r IjrescMnol yn yr ynv^,— Ci1.ørc;ypi: Penod-wyd pwyllyor lleol yina, r. thnn- t,ti iivjnds'ccli hwv a'r ypxriitfinydd niyg- edot (Mr T. R'-ater, Mavkc.t iFiuiiwyd mevvn di- wytinsofau 13 o gymd-dthostiu. Dvma waith y cvmdeithapau im mewn oddeut-vs mis o amser ïc 31ain o Rhagfyr d-Itveddaff: Rhif yr Cy frait Er.-A'r Gvmdeithas. AeVJau. iadaa. Urlan District Couueil em- £ <I..¡ 31 10 1 6 I.. and N.W. (Gc.>db Clerks) 21 51 11 0 St. CliiArcii 93 334 13 t National Sttiool 102 26 10 0 C'ity of Dublin Packet Co (em- ployees) 129 58 7 0 Cybi CouiTicii School 65 23 3 0 Park Ucittjci- Scrhool 66 67 13 6 National Union Railwaxman 36 28 10 6 L, aikd N.W. (Coaling Dept.). 4-1 13 16 0 ? L. hw\ N.W. (Marine Dept.). 66 42 12 6 L. j;nd N.W. (Loco Dept.) 51 72 15 6 Mo-j.-«:t Pleasant Chapel -50 134 16 0 The Stanley I 3 3 17 6 762 £ 883 7 6 Y <4kvrech oymiie-ithaB arall yn cael ei ffurfio ar hyn o fry-cf. Penodwyd pwyl'^or gan y Cyngtn' Sir i )ivi- >vydik> fl'urliad i-jnwieitimaau x gweddill o'r sir. Dyma restr or cytndcitfoaaaN ffurfiwyd "n Ilvd- lef a Uhaehv«edd a y eyfratkiadau i Rlta^fyr ilam Rhif yv Gvfr an- Jinw. Ae!nxltiii. i-udaM. £ q. d. AmlwcJi 79 569 3 0 — Llan?iurji;ighoinwy 103 119 11 6 35 -67 7 6 Carnegjef-n ]5. 67 3 6 T.Jargefni Inr^itute 70 icli 9 2 0 L'-aivorchyinc<W M.C. 9 22 9 6 Liatu-rdiymedd, Capei Ifaii 35 56 j3 b Carniel 21 36 4 0 Haaumaris Catiiolic 14 26 12 0 I I o a -,11, 1 a -3 NV,Ic,van 25 14 19 0 .Bea urn aria CM, (Trinity) 46 32 10 6 Bey -m.vS<ion 14 33 4 6 liJaufair P G 64 f-3 2 C Ncfwboroaiigh 47 399 4 6 L'atnfaethUi 40 7 35 6 617 £ 2805, fc 0 Kij yw v ejfrifoii am a Bptumdti". Seion eto i law. Er's f-omwr laf y rnae y eynxleithssau can I vuol wedi ea ft uriio •—P01th Ainiivoh, Llangefni (Trofol), Dvwran, a Ihmdltro. Ilefvd y man syw 11di..<1 ar drocd i fTurfio oym- deithawa ym Mbcrthaxthwy. Peaiysarn, Ithos-y- Bryrsierioyn, & Brynswran Ynglyn a ifurfiad gjtndeitlws yn LLin- gefni" fo beir.derfynwyd yimvded a pho-ib ty, ae ujd yn unier cafsvyd Uu ma»vr o H-8hdau. (Æd gwerthwyd gwertli droe 1509p o drwyddsd'au mwn drosoii. Pwv Tvnaifl ipymud i ledaemi y gwaith hwn drwy ho'l bentreifi MonY Nid oe« wto gyimleithas vji AberffraW, Rlwenewr,' Bodedwn, Gwatebmni, I/lanfaclwaetli, Llandcleusant, iloduorod, Pfn- iraeth, Gaerwen, Uangoedl, a iiawor o fan ben- trefi er a ill. Gellir oacl pob manyliem, Ifiiniau eyfrifou, etc.. oddiwiih Gitrc v Cyrpgor Sir, Mr Walter O. Jones. Sliiro ILkli, Llan^iii.
Y M1LWR A ll AMAETHWR.
Y M1LWR A ll AMAETHWR. fvddiin a'r ffarmvvr dddm gwell ffrynd- iaftt yn 1917 ne/g oedidlynt y.n 1916. Mae rhyw- yn ar gyiiwrf yn hod ymhJith y ^^cl■nlvv.yll•. Dyiwediodld Mr Leeiiie Scott, Aelod CeudwpxM o Lier-wvi yn. Cyifredin nos fod oioieu diau 111::1 (200,000) yn rhagor 0 ddynion i weithio ar y tir ] sycM aimo heodyw y gellir cynhyix-lui yr hyn y galiai y tir ei gymyvonru po ceid dynion .1 w welt.1. ::2, i>riodk> CiydtaaAm-cteici-Kl Mr Pi'obliea'o, IJywydd newyd<j B'vvirdid AnKicthydUiiacth, fori y tir yn caol cam, af; nad cedd y dyndon a anifonai yr awdurdotlau mi'jwrol i gyncrtihwyo'r araaethwr, yn a-ml yn werith dim kldb. A'u cymeryd at cu gilydd yn phoid eael dhu o'r dynioit a geid o r fydidin i wr/eud v gwaith n, wnai un gwtus fferm yn ])ywo<fjii ymh«?.laeh foci yr awdurdodau uichiaf yn LSund.un yai awyddus i roi help 1 r fferniwr, otkI nioi ar yr awidiiniodau Jicol yn ami yr oedd y dnvg.
TROI ii URIB BRAS YN GRIB…
TROI ii URIB BRAS YN GRIB 51 AN. Y igoichymyn a roed allau y owydxlfa Ryfel yn guidw i fyru" yr hoM ddyiiion sydU uiecS; rhoi yen roEbairth B2 a C2. Gwixiir edtfiiriad o'r dynion yn nosbiirth B a C sydrf yn gweitoh.io ar waitih o b\v\ figrvvydd cen- effotethicJ fel a nodar ..ohod, rha-i sydd wedi oael fLl rhoddi ar xestr y euibutitutioai" am was- auaelh conedketho3, rai pydd yai g weithio mnnl gvaith oasi!-dcihi7jar. Y11 {/iyifTelyfo nid yw'r archeb ucfiod yn g-yrn- hwyradvvy at ddiyruion tjydd wedi oa-el tystysgrifau o ryddjhad ,gan diribu.nlysoedkf, neai aciran;iu pe.rth- jnoi i'r Llywodli-ac^h.
----THtAV Y BADAU-TANFORAWI,
THtAV Y BADAU-TANFORAWI, OaiiJyintad brad y badaiu-etniforawd yn yetod wytlnios gryntaf yr ymgiyiroii, saf o Ohweifiicl laf hyd y 7fed, ydvw 100,030 o c'ianelii, yr hvn a. wna, g.yfartaledd o 400,000 o duireliiV mjl". Y mae hyn ychydi'ig yn mvc-h co^eddon yn fyr. Tuedd'u at ar i fyny y diniyfer. Dywedir fod y ccKedlion am ddyddiau Mcrc^ier, Iau a Gwe-rxsr yn 4û,COQ o dumeMi, 18,000 o d'ir,- elli, a 34.0-50 o duiieJli, ncn gyJartaledd (J 30,C(O o duneji'r diydd.
----------RHEOLAETII YR AVVYIL
RHEOLAETII YR AVVYIL V n vstod mis Ic.aaur, gwaethaT y tywy id cer, Jion-a'r <li\n1111.1-eJw G-trmaraicki: oa" bod \ve<l-i Ihvyddo i wueud ffnoith rhagcroi yn yr avvyr < r-.w wylio eu g'Jynicn, a ehy/lawtil'r lioll ddy- lerlBkvyxEtjau aBg^nriici.diot eiai! Dywed yr aw- c Mrdcda.u Germanax 'l isa <.d'asui t ond 34 o lortgau awyr yn ystcd y mis diwcdc'lit, tra y coll- odd v PrydciniWil, Ffpjjiood Rwsiaid 53 mo v. 11 briiydrau ae ymoaxliadati y gynuau gwrth- awyroL Hoi^a'r adrodc.iad Gerrnanaidd ymhoJ!- aoh eu bod wedi ^v<i«d navv ar hugain o r riiai hyn yn diio;;¡gyn y tuhwE.t i'w PjTieHaii. a bed ohnoc-ih ar ohouynt yn eu meddiant.
-----------Y RHAI NA DDYCirVYELANT.
Y RHAI NA DDYCirVYELANT. oyhoocfehvyd ttdliockliad di<ldo.i'ol o enklo morwr Ahnaenaidr a ddiip isgodd o J^yngee ci viad. Y rheewrn idcto ddi-ane, oocld fod y ow v d >11 sal iawn. D" wedctkl igan yr Aimaeniaid 600 o gycStod tans.iiidavv] (U bo«ut@), ac fod 200 oiiionynt allau OJ.r "Tn 0 brvd. (5 vvirfcdcW^yw gwasarwethu vn y c-vehod tan- s.tddawl, etbai. Ni <Klis«avylia y rhajt -fw.af (J'u d-wylaw ikiyehvvelyd IW gwiad. Gwyddsii"liyir.iy am iki ddfvc^iweloc'd llawer o'j g'vfciv.ion. Yn nml iawn Kudkfei yn ystod arbrawfiad; rnewii j)orthladd Almaeaiaidd, Dftifu i'r Almaenif! V! rydldhau dH\ yla w y l'on^ Ani.-ricaiiai-dd, yr Yaricwdale."
---------CYFV NGU ETO.
CYFV NGU ETO. Dirftwvlir y bydd i'r Prif Weini<k>g ii.e-utihdw mynegfiad pwy«« yn Nlvy'r Cylfredin", dydd Iau. Dv wedir y bydU raid i ni wiietsitliur ar lavvcr U«d 0 nw;y«k.fcvu eto, yn arbeanjj? mvyotfoii a ddv.ri;' 1 r toa Di^xvvy'iiir pi-jader mewn d, papyr, elc. Cvt!1IV.Idli.r hefvrf y rha.id cae1. llawcr mw o ddvnio.ii i'r fyddsn, i weithfeydtl oyfarpar, etc. Civvi'ii' y teriynir y rhyfel yn v-siod y f'wyddvn lion.
PA ROTO I MAWR.
PA ROTO I MAWR. Darfu i'r Alinaemaid emiill ydiydia dir <>dd?ar y I'fra.iicod ger MaiMcs de Oiiamptigne. Dilvn- wyd hyn frvvyotau ii'yrnig rlnvne- gyflegr- v» y dd"\ y fjddin. Sibrvdir f<xl y Cadfrido,? A'.m>f-Kuid<l Ifindeu- yn wjuhoi miiwyr yn F:Vaino er mwvn gwnotjd-hua* uo ymosodiad maw te.ifjiiol cyn t'r 'ydiydd noedd (k!<clir^u ar Cll bymosotliadhu <M'Cjt'ddir fod y CydfydWr'noedd !Kidd)u^oliaetii bwys« jm Macedonia. Darfu ;'r Eidialiad dorr; adlcin dde v gelyn, ccdirl yn y mysqedig o Awsfcritiid he AhmcHiaid. j)iodi (,r141 y gelynaon gt>'l?d!ion tr>mx!ii. (?yuia<*ido«kl Mr iLl\»g«nhiadn\-1 T'nol Da.a^toou r America yu Berlin) a'i ba.rti i Paris, OI\\6ö.itJrt bob law vt AIx/Mii^ndaid rr ell fca-ith o'u g-wlad. Fdrydd' aekd.au o'r paiti kxi, bpgoilion yr AImaf.11 yn nevvyuu, ond fed eu bydklin yo gryfach nag erioecl. ao y bvdd iddj wjieuthiir un CfÙ; a tJ}i'.ríyux.l' pm fndd^ig- GhMth yn yslod y fl\v\ddyn hon. t y«" <yjilhin yr Almecc-iaid i s-uddo both >' Hwyddiaai1. a ddisawylient iddo f«l Siuldir 1lai o Ire s-an yn ddyddioi, i dywedir (ond pi chiniuteir rhcèli y manylion) fod nifr-r nia-wr o'r cychct! tantuddaw] Abnaenaidd wedi gorfom ell gyrfa
_----------A RWERTHIANTAB…
A RWERTHIANTAB ANIFEIL- IAID. liRI ROBERT ~A ROG ERS JONES. LLANGEFNI. Dydd Lhwr Cletid 130 0 wg.rtheg tcwion ac IU¥!- ryw goirlanau o ddr.fa.'d ar werth, a bywiog oedd y fel y gTvearthwyd yr oil- Yr o< dd ptir in but vn c-snwythadj. manvlic-n:— Fat C-attle.—Mir H. Htighe. Penpare, £?6, S22 10.; Mil" J. Hughes, Tydidyn. Fieren, £41 5s, Mr J. Jcwiee, Giyn Denw, up to r26 7F 6d; llicharde Hen Shop, to £46 5s: Mrs Wiiiiiajn-i, G!««'rafoil, 5". £26 Mr W. Jonr», Bryn go leu1, £3. fAl. £37 7" £34 7" &.1, £32 10. £28 17" 6d: h R. Pitirce, Tre- 176 6d, £42. £37 15", £38 50s; Mr W. Iljoirii's. 'i'y'nbuart.h, Llantraffo, £44 2. 6d: £t3 10. £40. £.38. £9, £31: Jones, Ty Minvr, up to R52 2s 6d 1\lr W. H. Jones, Brvish vfi yd, up to 12.0; 6d Ilebesis, M> fvrkn, JC61 7s 6d: Mr H. Roberts, Mvf\rian. £28; Mil* T. Willwus, Jlefsi Eryr, i33. £30; Mr R. Pivtcluw'd, Piss Llai.fihav^el. up to 1;;59 17fi 6d: Mm E.dwajdr>, Llan-fa-ir, £4,5 lE>i!o, 1;:14 28 6d. £36 2 £33 5s; Mr R. Paj'i'v, Maetsytkl, £3f¡ IOij, 15s; Mrs Wiiliains, F.-alog-; np to £29 lOt: Mr W. Pprrv, Newid'fa, £35 5e: Mr T. K.éW6, Mae.Sfa Boston, £25 12s Mr II. Dav it?-, Penoefn, up to £29 Mr R. R. j Williams, Hentire^adog, up to S41 10&; Mr H. Robert*, ?vIaesogian, £24, £23 5, £18 15,: Mr J. P. Williams. Tanygfaig, £28 10. S20 15s; Mr O. 'Tyddynvvaen, jmi: Mr T. Row- lAtide, Tv Coeh, £25 15s Meters Roberta BocigynJa.f, £29 17s 6J. £27 78 fed; Mr J. Tho- mas, ly Mawr, f37 16s; Mr R. Rowlands, Ll'.vyd- ierth. £33 !& Mr J. P. Jones, TYefnant Wen, £34,£33 2s 6d, £32 5s. Fat shefip sidling up to 618 6d. Ncxt sale; Mwdi b-tn,
LLANGEFNI YN RI-IOI CLOD
LLANGEFNI YN RI-IOI CLOD Y mae teg.vef. Llangefni yn ei gwaitli yn clod lie v mae clod yn ddyledue vn eael ei ddaugos yn egltir yn; y tyMdo'at<thau a gyho«kir o wythnos i wjtliuoii gan d&'igolk n sy'n ddyledue am t!1 hkehy3 du, i i3e>Ieom Dean. Beth gael yn dtcat4i myne.^iad l\;nai — I'Jbrili 16eg. 1914, dywedai Mt J. Morris, 10, Llangefti!: — "Ai"fe»'«n gael Jy mht-^i-i gryn lawer gan boeit yn ly nighefji, a aelvavid trwy fed yr elwiod allan o drefai. Yr y pocfinK! hyn vn bur anifyr, a dialed oedd goitfod gwyvo o gwni|)aa y ty. 'I'ehn'.wn gxtr tewm draws fy a«>lia"a, a deuwr yn bnr besi- ysig-ifii. A than y llvgaid ceid <4i\v>ddiad;ui. Di^wy c'dctis ck'iai ilen Ayw (kliiwrnod am Donn's tec^csehe kidney a dettais a draws adhes oedd yn union fel fy hivi:.aii otdd wedi ( weJfev gan y p:ie>!?rii. Anionai-: ar umvailit an fiyehaid, a •h vvilacthaw- leo mawr i mi yn ivnion- g.yro'io'. Cibcdcf v pott»M y.j•. fm>an o'm cefn pen, ac vr wyf vn teimlo fci dyne? newydd byth wouvn. Nis g,nllu.f siarcdl vn rhy sun b"en!1ii i>oan.—;Arwyddwyd) J. Morris." lonawr 2Sain, 1.916 ymhf-n fh/nethl Iron — dywedai Mra Uorrie: — "Yr wyf yn gwbl iach yn awr. Bu pelonni Doart yn effcithiol yn fy achos i, a da roi gsiir 0'" p!aiti." Pan y mae'r yn wan y eorff yn ctuel ei araf \miwyiv>. ao grafel, an- nitrri fn y btedneu, crvdcymalati, y diopea jsamyn o'r anhwykWa« cvfivie ddimi. Y mae uric juJul Vl1 yrnigaJcdu yn y urowynan cymalau, a their mat&r niwekfiol In c-rynhoi clan y oroein O'u cyinetrvd mewn wyd y mae pelenni yn llw-yd<iiant nidwr mown aeiwgion o'r fath wrth iriyfha.u'r ewlod y maent yn symmt r boll atthwylderau hyn. Gan gyfferwyr neu 2s 90 y blweb. oddiwrt.li r{,.1"k-McC\.etl.a,n Co.. 8. Wells-street, Oxford- street, London, W. Ptidiwoh gofyn am bcienni at horn y.n v cefn r/r chriod—yn hytradi gof- yr.n\vr.h y Itarn am yr eiddio Dodn, megie y rfun a tfiafodkl Mrs Motrie.
PRIS PYTATWS.
PRIS PYTATWS. OEINIOG A DIMAI Y PWYS 0 HYN ALLAN. lleddyw (ddydtl Llun), diwe^rol 1ge.g, daw gio-r^hymyn y Llywodrafih i benu pris y pytafcws He y pwye i rym. Y mae amryw yn Iregwth eisoee iia werbhant bytatws am y pris* liwnmv.
9700,000,000.
9700,000,000. CYFANSWM YR ECHWYN RHYFEL. Rhoed ergyd aruthr i Gerinani yn y Sea>eck{, dulydd Mawrih. Cyhoeddiodd Mr jionau' Law fod cyfaikswm yr ariaai newydd a dtanysgrifiwyd at yr F/tjhwyn Rliyfel yn ddim llai na 700,000,00€'p. Ceir o ddwy i dair mil o geisiadau am fWiihyoion hchlaw y swrh a nothvyd. Caed y cyfanswin anitlw-ol heb gyfraniadau bancia-u y deyrnas, oedd wed-i ihcnkli yn hael i femfchye-ion blaewrol., Mae yr cehvvyn yntheli tnhwnt. i ddisgwyliadau, a cheir pob grudd a. dosbarth wedi tanysgriilo. Praw f hyn nior enfawr yw adnoddau ein gwlad ac mor wlad.gar yw e-i phobl. ,,>
-------------PWYLLGOR AMAETHYDDOL…
PWYLLGOR AMAETHYDDOL SIR FON YSTADEGAU Y FFERMYDD. Mae v pwyllgor uc-hod wedi gwneud t.refniad- au i ymweled ag an;e'ihwyr y Slir sy(ld gan- ddynt 30 aoe-ri ac uchod o dir dan eu gofal. Mae; p&rsonau pcaiodedig i ymhob ffermdy, y rhai I fiydd, gvfnfoi am gae-l manylion y llafiu' a'r Hafur- wyr. Y11 ychwanegol at. hyll, taer erfvnnir ar i'r luiiaethwyr clroi mwy o dir y fiwydayn h-on, os yn bosdbl, er oodi n-wyd»dia« bwyd, me-gis httw, grnwn, eto. Mao rh an baa-1! iau Dwyran a Valley wedi eu gorffen yn barod, ac yn ol y oyf-rif sydd wedi dod i law ymudiengys y bydd yn v rhanbartliau hyn tiia 2000 o acen yn ychwanegol dan yr arjidr y~ flwyddyn lion nag oedd y flwvddyn ddiweddaf., Pan ysfcyriwn fod t.r ar wedi cynhyddu ym Mon yi]igiios"ff y dtd'wv flyned'd ddiweddaf di'os 3000 o actiri, mae 2000 o aceri ychwanegol eto yn y ddau ranbarth uchod yn uiiii yn golygu ymdrech favvr ar ran yr smaethvi yr. Gwnedr hyn, cofivych, gyda liawec iawn llai o weit-hwvr amaethyddol nag oedd ar y tir cyn i'r rhyfel doiri allan. Yn wYI:b y ffeit-hiau hyn, credaf yu gryf fod yr amatthwyr yn gwnsud eu 1ll1!1 hyd eithaf eu g,,ill,ti yu yr a-rgyfwng prc^ainol. \mhellacli, f bob dyn dynn:r o Fon oddiar y tir ïr fvddin y bvdd hynny yn meddwl llai o gyn- nyroli yn eael ei godi. Dcnigys y gyfrifeb wnaed yr wythncsau hyn gau Bwyllgor Amae'tiiyddel y Sir fod pritudter gweithwyr ar bob flerm o r bron. C)" ydyw lyiihyrchu bwyd yn fanie'siol i ni fel Uiyrnae, ac aiigpn codii ycbwanneg, rhaid rhoddi terfyn ar dyniiKi gwe-ithwyr otldiar y tir. Os gall persoihau neilhkiol dorri ychwanneg o dir, eieieu tir at. hynny, bydchÚ yn fanteixol tI y ileiihiau i Bwyllgor Aiiiaeth- 31 y &ir.
--------GWIRFODDOLWYR MILWROL…
GWIRFODDOLWYR MILWROL MON. ADHODDIAD CALONOGOL. Cynhahwyd cyfarfod o BwylJgor (iwtiithiol y miwliad hwn yn Idangefni ddyekl Iau, a chjyi- hvynodtl Adjutant. Hugh Pi-itcherd adiroddiaii yn daugos fod y siiifc-r oedd wedi ymreet.ru fel y cjitdynPartliae-thwy, 51; Caergybi, 40; Am- lwch, 32; B;aumar-is, 32; cyfan- rif, 209. iFftwfiwyd pwyl'gorau ym Mryngwran, Ty'rvygongl, Llanfecheli, lJangoed, Gwalchmai, (Vniaee, a Llfcmailgo. Ffutrliwyd adranau rriil- mtoI yng Nghe-vnaes a Llanfechdl. He ceir 60 wedi nittotriia LianaUgo, 32; Llangoed, 16, a. rlK>ddiir hyffoft'ddiianit yn yr oil ac esthrio LlaJigoed'. Aptdir yn bersonol am rai i yinr<'«(tru inewn 12 o bhvyfi. Mae ad.ran y Borth yn nieddu yr boll gyfrei»I>ian, cafwyd 20 o ynau i leoetld e.raii 1, a t.hre.fnir i sdcritau ll'e- oedd j ddys-gu gacthu mewlt pedair o ardaloedd. Teimlir tipyn o anhawst&r i t-icrhau I1IJ.(-¡" di- gonol o hviiordiifcvyr, ond civdir y llwydd.ir ar fyirdc'i'. Y mae pob argoel v hieiheir baialiwn o Wirfoddolwyr MiUvroi ym Mon.
----------------""! NODIADAU…
NODIADAU AR GVFARFOD ;v MI SOL MON. (Can Y Cwilsyn.) Na {fr-'iirer ac na, phw.pr crocoaw eglwyfs nnw' na theulu wrth nifor ei dyiliaid. Un o eglvsysi bstch Man yv; egiwyo y Talwrn, end yn hael a hynaws vr ar'wyodd ar gji-er tyn.ry<.h- ioluyr y Cyfarfod Misol. Nid baich yegafn yd';>i:dd dwyn y draul, ond fel y bo'r owyllys y fcn'dld y gallu yn fynyoh, ac !'i<l o:?dd moikl i'r oglvvys gryfaf a ehyfeethooaf l'o-ddi;<U croesaw nag a rocd yn y Tahvrn. E'giwyB o dan yr uu fugeiliaeth LPlien, mYl:;c1;u yw'r Tulum, oad yniglyn [I.g' (,glw.\s (Hn^Iwrch y mao ei thaith Sa.bofehol. Y V/. K Williams yw buigail v gyntaf, ond gofeilir am eT.eidiau yr tfglwy* ctaf gan y Pau; Grii- fjilli Williams, L!an.gofjii. A bariiu oddiwriih rhboheth v Sfwydd'ogion, tra gw.ahanoj vxv t-itlii y ddvvy esrhvyw. Yr z;,t- i- y (I,, km fod llwydd a llewyrdi v praidd ghclrn Iwrch. Fel prawf o hyn, m;vcicigai y bugtail y oedd ffiv.7 no. haritua- vr ao-odau ";1 bixisennol yn ý seiat wythii;.oso!—ffak-h cithriado* yn hanes oiflwV-d'v wiad yn avrr, ae yn profi Ixxl Was ar y "itkiiB-i cuddiedig" mewn anvbell Ie, ao el-it-ill vn boddloni ar y-mborth lai maeth* larni i'w henaid. Nid yw'1' 0 brydllondob yn amlwg yn y I ,rf(xi Mit;ol. Prin yr o&dd d^uddeg o'r dia- a ii brcfennol PLll Rk-ll trwy y gwasan- 1t;th defoeiy'(>l ar y decJircu. Gllir fod amryw heb gyrnaedd, c-rwi yr oedid mwy yng nghyxiin- iau y ra«l yn mwywhaii "mygyn a s'^vtrs, ac am! Baenor a phMgethwr a'r dydcrnadofr a,gr>r- ed yn ea llavv yn trefnu oyhoe<ld-iadiaiu tJyfodol. Cofied yr es^onlas fod pt-ycKondeb yn addum co iM-ddas. ac na rcxkler lie i dybio eu L-cd .}J deSbris o ddardwiiad y Gair a ewe<ida y brawd fo'n declireu. Pofjwa? henu: isd cedd yn v y-11, fawr lwb- J.¡;,wr Cadeiryxkl <t'r Yagrife.nny<kl, seif y P-archn. Owcra Pnrry. Cemaee; John Williams, Biyii- .'icaievn Jd1!,n William1?, Ilyfrydlio; a. Mr Wm. Prytherc'i, Bodfedda.n. Coid hertefawyr oraiil, lien a llcyig, vn y e.wvjIliad, yn dowis yr encilion yn hyÍTm.J¡ Pur dawo -b^ oedd yr hoauriaid oil oddrgerth breriitbrw y Bryn: vr oedd ei gye- gcxl iff cr ho!l de%/odaet!i y C.M. efe, yn wir, oedd ym. crwain—yv. rigor ac V:1 e-su ewne tnavvr ikl-yywyd goruron. Nid oC-il n-nJ> >n g,waraj'«n hyn, ar gyfrif ei ddirfawr ddawn a'i ddy'/anwad oad vn sicr nid anfantais ftwani i laifl eraiM f!).() yn fvrv hndvw, coir l.iiaws a dttet-h cn born y cerceai y C.M. (-:1 elywed yn ranlaeh. Ceir fcl vr adcryn hiwTinw y dywedai ei berolien am d,.r,o, "Tydiio fawr o siarad'wr, ond mae 0"1 glamp-o feddvl- iwr." Da yw (ki.^an syniadmi fo'n taflu llaw- y-«-h ar Lynciiiu pwygig. TrtViliwyd CWfS o tunscr v cyfarfod eyi;ttaf i dVsiifod action o (\'na—■eohos y cyfairiwyd ato meivvn tri Cyfarfod bbenorol. Yn Llan- gefni penodwyd ¡hire,r o frvdlyr i ymohwil i'r aolvorj ar b \Vd a gefii0.g:d gan ddeiiob rnww/rif yr eiglwys. Cvflwynwyd yr adreddiad y Parch. JoHm William?, linyimenoyn. Bu'n dm niiyni! o-i eiria.n ar v cyntaf. oei:1 yn wjteetb y owestiynau a ofyuatl rliocs (y.rim-h:1.d. Ilawnach a-r v rhe»yma.it barodd i'r pwyl'for gadarnh^-vii gnaith y swyd(h>gion. Derrbyrnwyd yr adredd- iad trwy fwvafiif. end vr oedl yn oculi- (Kffy^-y ur.frvdedd nad odd. y cw-re a jrvmerwvd vn gorfiwvt yn esmwyth", nac yn (\J. I"; dda-rbvn yn ddl-'wydte* gan ar/iryw. Tnt- fcHia<»t.h »nbyfrr?l r bawb j'doedd hail. Yr Id f ryurychuoilw vr yn fy iv i'r pvvnc o cibwaneign y jryd»>a-bvddiaeth Sabothol, ho vr oedd Hiesvmetr v Prreh. John Wiiiiarns yn gauiirn lie a.rg Nodcdd C-lb;"ra,fft,- iau yn n.mll.f{'a mor f.frceyniol yw ymddygktl rhnj wlwysi M weaixdo/ricn oanreifol ao mor an^hydbwys yw'r gyt'l^aiby^affth a nod<Jir pan am-lxi'l ep.iwyo fawr rhagor rhai teibhiau banner cxi rhif. Gvaith ealed yw darbwyllo esflwysi y gwx^lnlis .1m d-Anynfc nad (Æt, dim yn pwhigr) v-ii well itev -hretlxj'n ciirtr-bf. ac v eVn mor ddibris ycknt o'u dsoniau ago* LlaAi v preff- oedd pocWJ pared vr esflwya fcrouo!, oiid e-u lr«srti .vw pcchod wcxl am I tin yn aw'r> Danigoeodd v rawr o Frynsierx.yn oi fod *md yn ;r.n.' yn eangfrydig- oi fedchvl. ond vn A oh.vnncr-; ei ga'on, gan aofi-o am ei frodvr llai ffo.Vus svdd mewn vnidrwh barhatifi i gael y cldeiupssi yn«l»yd. Rh-yfedd oedU ei vveied vn n-al-x mwy yn aurhydedd y bWnoriaid a'r Cv r- a.rfeit.viki DoKbarth nart yn iiac'/rydedd dejliaid fwffredin yr ezlwy,,i air"3 sicr vdwyf na ddKelh cdi.1 <dJ{)1! fel lmn «:orl*ron heb i^ldynt a, c,.il l-hcaj. vn yetyrbwyl!. Ma« Shon ijivapj-d y Grcin,jo<? a'i fravvd (.Vinl«>ch vn eijtcid amid yn y neb f-awr u.g yn v f-ct fpohsn. G w-?inido:» ie-ja^e mktrio! a dii-odrw fel mawu gru" rnvuv<Woedd Meirion Parch. John Jones. LJang-ed o Trawsfynvdd). Yn araf ond s'fr y nxic- n drilJlgo ïr saRo a l-Ger'ttk. y ei Gyfiuideb ym Mon. Iddo eif y r!t<«;-< 1 y givtiifih yn y C.M. o asgor v n>arfx;,r, a. chaed a-crrfiiad Olyviais ef yn pre,get-hu VB rldawcdcfor nog nnwrlyii, ac v mae neatli :t nws yn ei syniaef- a" HI ddivmhongyr a dtvmrtmo]. Byd:te*i w bnaidd yn LlaniecK-d ei werthfawr- oei. neu by<Sd ami gorian a. dctidel! tii fik-^i 0!'0!>. Ni r?ificd 8W i g-ofniarti T tri wyr a gollvvrd vTi d>'ib'vve<lil-ir. -ell v Paiv^i. Huwi Júnn.¡, Hnfl- Mr J. A. Parry, Llanerobvmedd. a Mr Wiih'am^ Tai Mc-^ion. Tri F, jawn eu liasi-khn a'u nodwo&Hon. OH-d tri fu o Avanuigeth d^rfawr yn 4'U eylelioedd. Tnrm it du yw'r ewm- wI o'll colli. Mothodd dan o'r gwe:ni<Jr(gioi) a wahotldw.vd (felvt'od i brtigtibu, o>nd d<a!lwn y oedfaon dh. RJb-;e.d vr a.nrbydedd v nosog gvnt.af i'r Pai*<i-> Griffith Williams, L'fr^geifm, ne fe glyw- :6 oedfa. Icpci*. Er nad oe* un vn cynuMT am v wemidoga-'ith eleni. all Mnn fvw ar ei badnodekru am irvfnod maifh, canys brcjnt- i wSld 1m a obenedlaetli 0 efec^j Iwjt rha
CYNIIA LLAETH Y WEINIDOGAETH.
(Nid ydym gyfrifol am syniada.u ein gohobwyr. Ni ehaniateir i neb ateb dan ffugenw oe bydd priodol wedi ei roddi gan ysgrifennydd ar ddechreu tiafodaeth.—Got.) CYNIIA LLAETH Y WEINIDOGAETH. -Yi) eich rli-ifyn dnweddaf, clait y pc-nawd tu hod, dywed eicit goliebydd "J.R, VV." fod yhgolfeistri Mon wedi eael "war bonus," a rhai athrawon wedi 2C,p o goduid yn cu cyflogau. GaJlasai ychwanegu a (.hn-yd fod hedd-jreidwaid Mon liefyd wedi bael '"war bo.ms." Jjfallai y co fir am em gwetnidogion cyn bo hir. Dywed "J.R.W." fed eyllid yr eglwysi, fel y mae, heb ehwawign dim at.ynt, yn ddigon i gyfarfod. a phob golyn ych".a.ncgD"I, ond eael gwell trefn a tltipyn gwelii calon. Mi v. n i, i sierwyckl perifaith, am ehwech neu taith o eg- Iwysi a. gwcdddll gandd-yiti bob bJvvyddyn o 15p i 50p. G\n.C'r dtau beth a l' gweddill hwn- baneir ef, i«u fe'i rhoddir at doddi y iklyled ar yr adeiladau, pyd na chasglwyd ceiniog o'r arian at yr amcan hwnnw. Faint o'n swydd- ogion ym Mon sydd yn defnyddio arian y wc-in- idlogact-h at yr amcan hwraiw yn unig? Yr wyf ti fy litill yii pc^thyn i swyddogac-th sydd yn euog o ckdu cyfran o arian v weinidog- aeth at (kkddyk-du yr aJciladall-eodi adeiladau a. tluilu am (jianyn<t> dirwy wasgu ar y weinddog- acth; ao y mae yn gywilydd gennyf fe-ddwl y funud yina nad yw g\v<inid/g fl'vddlon yr Inys yr wyf fi yn swyddog yndcli ers dros 13 mlyii-edd y-n. eael dsgon oddiwrtli v \v»inidogaeth i ga.chv ea hnn a'i deuhl. Anfoned Pwyilgor y Weinidogaeth at. ein gwe-inidogion i ofyn idd'ynfc am dipyii o fanylion. Mogis y dyvvedodd y Perch J. William?, Bryn, yu ei aracth a.r y mater yn CoM, Talwrei, oni cheir gv.elliiar.t e-b-rwydd, rhaid fyJd myned yn oi a, yr hen drefn o gadw s o.p a thain tir. 'Docs bosibl bydd i araeth mor dda, ac mor ar- gyiioed'd-iadol, be-ri deffroad ymysg y rhai difraw. Nid ar yr eglwysd y mae y o gwbl, a plieth yn-fyd, yw gos-od y bai ariiytit,. -Iae'r eglwysi yn ba.rod i tyj;ntd ond eael arwsiniad. Na sonier am "ryddid yr eghvysi." Ni chant IRi" yn y mater (faydd mewn b!wydtiyii. Yr unig ddosbarrli ey'n clochdar yngliyich (rhyddid yr egiwysi" yw "autocrats" .), itivys Dros rytidad yr eglwysd'' y diadieuaf li. a'c nid wyf am i neb nwy byiuiag fyu.ed ag f t' oddiarnvnt. Rhaid, fodd bvnnag, myned a rhyddid yr "au'o- c:at" oddiarno cyn y ceir gwelliant. Ai rhyddid yr eglwysi" .sy'n CRI1 allan gyn.ifer o'r. gweinidogion o bulpudau y ir? Rhodder ibyddid i'r egiwysi, ae fe wn-cir 1 fI\\TlKI a phob ar.lirefn v cwyiiir o'i bkgid. 1" Soniai Mr Williams yn ci aixorchiad am apelio Ht "anrh.(:r-dd yr eglwysi." Pwv sydd i wneud yr tipei ? c C( Leithiaf y bydul y cjmbeliiad a anfonir i'r (y-fai i'odydd Dosba.rth yn un cryf, ac yn gynihell- iadi o beirthyri'M i drefn vn gystal a. chynaliae^h y weinidogaetli.—Yr eidcioch, SWYDDOG. S\r,—CanUtt.ewoh yc-hycHg 1« i geisio dellro lydlnybcd "J.R.W. gan fod ei ysgrif yn ci-eh rliifvu diweddaf yn etgiuro nad yw ei gydwybod (i()& wedi ci cX>lfro. jSoniai Hl war b011]iU;f/' i 'Yt:-ind':¡giol1 yr Efengyl, ac v:,tyi"iaf hyn v poth mwyaf gwr'.lum y (p.11 y (Myr.oliaofch pm dano pan v mae oan-noedd o wtddwon ac amddifaid Cill gwlad i.oct'.i ae yn dlavvd, oto yn cu dagrau yn dat.gan Yr Arglu-ydd yv/ gwneled a fyddo da yn ei olvi'g.' "J.R.W. dyna i dlWi v.Rf fY)J)u, i'r Un fu yn ein byd L yn myned oddiamgylch gan wncitihur diaiO'iii—" ac iicb ganddo Ie i roddi ei ben i bwr" Beth am yr he;, dadau fu yn gwjithio yn ddiwyd a gonesfc o fore Lhtll hyd nos Sadwiu, un wrtii ei fainc, arall ci fasitach, anil] ei ofa-il, He ftl'<1! ei Jjo<hy.vdd, ac yn y biaen, a ohod; rhwng 5 a 6 bore Su! i gycKwyn :11' (0'.1 taith, yn ar ei dmed, arall c-i faic-h, am (illtiroodd tiwy bob tyvryrid. Mae yr lL'lI o fewn rhwymyn yr a.d<i,d, Y mae garftwystra eto yn 01 i bob; Dduw," ac felly y t'hai a weithia a liawiia ac p. fwynhant orfTwys- dra. Cofietl ''J.R.W." fod vr Kfengvl yn hawlio ididyiui; gymcryd eu !!o yn y l'h^i'oedd. "Os myn ucib dkii.y'i'od ar fy ol i, ym waded u.g of ei bun, a oh y fod yd ei groes beuitiydd, a dSlyncd fi." Ar y Cyfandir mae y frwydr rhwnig cytiawnder a brail a ■ goiTnea, ac iicib amheueetii mae y Meietr viio ac yv. <iisgwy[ i bawb o'i weision ei gynorthwyo vno. Ac eto rnao "J.lv.W." yn meiddio gofyn am "war bonu.s" i foucdrfwyr ein gwlad, pxui yn ttd amou b:xi ambell i wEddw vn ei gyloh yn cehenckiio "Bum i.ewyno« ao ni roisooh i mi fwyd; bum yn syebedig- ac ni roisooh i mi ddtod: bum vn glaf ac ni ymwelsoch a mi." Cynighorn "J.R.W." i gefingi rhoi "war ti-N-"yV tlavvd a r an^henu#, CriHi.'yS "Gan mneut-hur oiionooh j uin o'r rhai bydhiin hyn, i mi v gvvnaethooh," inedrl Efe. CYi1 toi-fyini carwn awgrymu i "J.R.W." gvtig hori gwyr ietwiiroc y pulpud j fvued i'r Cyfandir Ia,r rbaw, g'l.Jl 111ad 0Ð;;1 Of.:1Il neb sydd wedi eu breiiitio a dvv-y law hawi i'w cadw yn segur. Gadawier i'r ¡WH efer,gy!\vyr otfalu am v weini- dogaetli. Pit rtrovm sytM mewn gwaith giveiiii- ckft'-ion ac y^oTe'ielriaid, v naill yn ^weithio pump o'r saith niwrxod ac arall uii o'r saith ? Djrlid rhoi (lod j'r &a.wl y mile c'txi vn ddykdus. che-fnr.gii J ei.'wTicf i r gweithiwr ei gvfloff." •-Ydvcvf, CWElTjnWR HEB FONUS.
,CHWiP Al-C Y FFERM.
CHWiP Al-C Y FFERM. Syr,— Mae- y rbew a'r eira wedi gafael yn dyn- nach yn y tl.r nag arfeir blynytklau, a'r gwlyh, araaiefch wedi ei ragflaenu am fisoedd, a' r aradr- wyr yn eael en rlioi vn Ihi i'r fydsiin, hvn oil yn digwytki pan mae'r dyiwon i fod i aredig a ban. Gwir ddywededd Mr Lloyd George yiig Ngha&r- n.a.rfon, mai ofer mynd- a-t aradvvvyr pan yn ar- e-dlig a hau a gofyn iki le rnu< oyn>haea.f V" Iloliol ofce* ntynti at yi gofyn "pa le ,I;e r oynbaeaf •" pan na chafodd yr aradrwyr gjile i aredig a hau, Os na elieir gwelliant a mwy o eacrwydd i'r ffermwyr am lafurwyr cvf- ai~wydd, JÙl punt, y w;J¡ fyikl pris y tatws cyn y Nadoiig; otrxl ge-Tbr d'vveyd pryd hynny, "Duw giadwo'r b.Tirv.ii a'r hob! efo rhywð fel y manna oedd plant lereel yn gaet yn yr anialweh. yn en- wc&g I).{;1! (Jcinnan yn suddo llongau ar y rnor. Ond ddiaw hi driim yn newyti, fel niae i-iiti yn rlta. wd: daw email yn ol yr amser a. goll- wyd, ac i'r pcrwyl hwnnw nMM* gennvf awydd cynnyg oliwip fechan, ysjafn i ryw bump doa- be<rth ar v fferm. Chwip i'r eeHyl. meddweh, i ddechreu. We-i, rhewn hi iddo. wfy d s- tadfaf ai* mwyaf nfudd. jd ydyw œffyl yn was nac yn ddyti, meddweh. Fedra i mo'i gaei yn lk-'Vor Hai »ia. dyn. Mae'n tri go mewn ty fel y gvvas, an yn y llawr a'r Hall yu y lio £ [t; wrfclt aredig mae'n tyunu trwv'r baw" a'r eerng fel y gwas. nn o Gam a'r Hall ar ol y gwydd; a llawer glya I gwaith, mwvvn lie g-wlyb a garw, nn glywais fwy 0 rcgi t1.1 ol nag o fbten v gwydd. Mae vvc-di eael rkyddihad o'r frvvydr i weith- io fel y gwas. lae wexlt cae-1 go- falu am dano yn ogv'stal, 0. tiad gwell lia'r gwacf. Llawer gwaith mewn tymcr bydd i Mr J y ffwriwr, a rhai o'i gyfeillion, droi i ni.ewu i'r ystabl i weld y wedd, a John, y gwas, yn dangos, a hwytliau'n bodio asenau y ceffylau, ac yn eânnwl ac yn dweyd bod n.hw'n (lev ac abl at waith at y(-kiaea.r doudmer. Ma«e pawb a hwy: felly yn y minsiar ydyw'r gorca i'r ef fty I. Y Lat:>dlord,- Ceihr dvreyd am dano yritau ei L a fod neu p't dftdu wedfi bod vn dul eysrHtiad a fferrmio ryw amser gwell a fu, achos ma-e i, plas adoilatiau o'i gwmpae yn profi hynny yn fynyoh, ond erbyn heddyw mae'r "farmyard" wedi ei goEoei i demnt, ac esiampl gwr a mcMldion wcoi Ü gohi, Erbvn hyn nid yw'r "lord" ond yn cymeryd diddoideb mewn dau anifail ar y tir, uu ceffyl mawr t-eneu. epgyrmog, diolwg, a'r Hail anifail bychan llwyd, barue, mor kouc ae.ioplatie, yn gallu gt%t,!c-.(i ta ol a tu blaen, yn g;dh¡ dywtxJ v ovbl, ac-hos mae dan bolyn fel syild ar Fvnydd Waeatfawr ar ei phe41. Creadur 4ach &rrvsgyfa!-n- 0.1[ ac hon ar draws v eaeau a'r elotkbau vdvw pleacr ami wr bonhed'dig yn v fferm, heb- law CYlnIyd rhyw dri 1WU bedwar y cant o iog ar werth > ffonn. Llawer gwe!l f'ai iddo uno hefo'-r fferm wyr i geisio g'.vena pet.hau ar y tir sydd yn eyn-tisl ond 45 o drigohon ar bob ,.caln' aeec, ptryd mae'l' itei (e.,man atga-s yn codi ti-igon 1 gynnal 75 ar gan' acer. Mae cynrychiolactli atddierchog o'r (-,C"FLer tiirlv,id i faee y .1d. Si so wedi eefiK>gi a city franu'ii belafwh at bob achoe cia. hob amser, a gal hvn le-nwi tu- daleoau nr e-i tagoriaeihau, ond ei ymwneud a'r tir ,r teuton heddyw. Y Ffffmwr.—Dyma'r dosbarth peugaled, a raf, disvmud. svdd v. edi eael eu ohwipio lawe** yn tidLweddar, efaiiai ormod, nes maeiiifc yn met-bu oael cu pt,.itall it gi-ir i weid t'otl ffordd. Ond v.efta. nhw fawr lie.it gyckymud yn unekb cryf allati o ,sv Ixtsig slag, a'r irtoclt raw again pwy?," v maeii.t vvetli du-iftio iddi. Mile pctliau yn iawn heddyw —eael pris mawr am anafail baclt, otkI d-aw tro rr fvd. a phris back f.\ è.oJ itlii anifail mawr. Trw'v undeb oryf gallant weHa llawer cr bethau, ac os da ar v ftecmwr, gwell fydd »r v landlord, a'r gwas, a'r gej.edii hei'yd. Toes^gen i ddini rfnvip i roi i rhain, heblaw gade.e! id'dynt i wneud v goreu o'r aniwr byr i aredig, plajnt tatws, a hau. Ond co", I""b pe deaai diffyg gwlad- garweh yn befffa»ta amlwg, na plietrusn-i \r awdurdodau yn y B-rifdlinas unfott dyn i lawr efo chwip a. spardyn. Y Sawdiwr. — Dynion ei?ng1, yn feibion a gwdeiioii, !'J'n ar.)s ar y tir o 13 hyd 41. Rhyfedd cvn lleied o feoligyn Mon, ar ol mynd dan Hrchwiliad. sy'n atcbol am wntanacth oyffredinol v Fvàci-in,' u. !J\vthau 81' hyd ea hOf6 we-di (CJ"j sv.,Vl, ,I (INV"rr -kv vfed. Mae rhyw dniiffyg wedi bod ar yr ym- horth neu'r llet.y. Hwyraeh fod tmrehed Mon yn well am dendio ar iear, moeh, a lloiau, nag ar v !!3J<.?U. I'vry glvvvodtl frioed am Mrs J- 'a'i ffrynd yn cod-i otWiwrth y "visit." ac yn mynd i'r 'g;11 efo M; J a Jane Ma-ri, y* forwyn, aJolii, y gwa, a, dweyd fain* mae- wedi fendrio er Glangacaf, etc.? Gwell o lawer gan Mrs J ddangos ti chot. newydd, a Nliw J- ci piano, sc hwyraeh ei fod yn fanta-is Jaiue Mari, y forvvvn, fod Oild 'chydig o gig av eenan y Iktnc, rhr«.g* liod dim llawer o (kiint rhyn.gdd'-i a'i galon. Y Gwr Piiod «>yekt ai- y fferm.—Mae Hawer nt&wn drysweh c-fo hwn, ac yn ho-!i beth yw ei gyllog, a sut mae'r wraig yn m'd.m ei wneud i gymaedd am wytlmoe, yn e.nwedog lie rnao tri, pedwar, neu ftl.gOA' o bhint. liae wedt cyilogi
.......,.-...............--Y…
Y DIWEDDAR BARCH W. LEWIS 'GWILYM BERW). ¡ HHEITHOR LL A N Fill ANGEL-Y PE N NA N: MEIRION. Mewn hirae-th yr ydym yn cronido marwol- aetii yr offeiriad uohcxi. Bu farw ar 01 ychydig ddyddiau o gystudd ddydd LllIn, Ionawr 29ain, ar ol bod mewn gofai o blwyf LI an.fi h an gel am 26ain mlyii/edd, yn yr hwn le y gwa&anaetinxld yn k daw el a dimdres ac eto yn llwyddiairuus. Chv.i'th j miedidwl colli ei gwtnni diddati a diddorol. Caw- f e;d croesaw calon bob amser yn yr Aber gyda |. GwiiymBM-w. Y dydd Gwener dllynol cluelwyd ei weddillion marwol i orfFwys mown llecvn pryd- fenfch yn hen fynwenit Eglvvys Llanidtangef-y- Pennant. Dae i ll torf favvr i dalu y gymwynas o!af: 'roedd yr egl>vys yn or! awn. Ga daw odd ar ei ol ym myJ. galar fab a march, set y Parch Gwilvm i s, Llangurig, a Mre Rowlands, Tref- eglvvy^. Yn eneehgol o bentref Benv, plwyf Llanft- han.gel-Ysoei/io-g, ym Mon, trodd ei g'afn yn foreu ar gorlanau oyfyitg Ymneillduaet.il i geisio awyi'gyloh helaethac'n a mwy Catholig YlIg nghymdeathas yr Eglwys. Yr oedd eisoes v/eill enwogi ei bun ym myd IJenyddiadh a barddon- iaetli, ac wedi oimill amryw gadeiriau Eisteddfod- ol; ond yr oedd ei fryd ar weinidogvaeth yr Eg- lwv«, a tbrwy g-efiKtgaeth y diweddar Ityglod Ddeon Edwai-ds, o Fangor, a'r Gymdeithas er Addysgu Ckrigwyr, yn gystal a thrwy ei lafur a'i yniilreoli diflino ei hun, cyrhaeddodd ei nod, ac ordeiniwyd ef yn ddiacon gan y diweddar Es- gob Campbell, yn y flwyddyn 1S82. 0 hynny hyd 1887, llafuriodd yn gaied a llwj'ddiannuh fel cur ad Talysa.rn, ym mhhvyf "IJardiyfni. Yn 1887, ar wahoddiad yr Archdd.iacon Morgan, pymudodd i blwyf Llandudno, ac yn 1R91 derbyniodd fywol- iaetn Llanfihangel-y-Penjiuiit gan y di .veddar Es- gob LhyJ., ac yno y llafuriodd am 26ain mlyn- edd hyd ddydd ei farwoiaeth. Dyna l'yw fras- iun o'i I- ond beth yw fTeitliia.Lt syohion i osod allan dxiyn a chymeriad? Beth, er engraifFt. ydoetkl fel bardd? Y mae yn dra arv.yddocacl fod y rhan fwyaf o'i waith barddonol- wedi ei gyfansoddi cyn ei ordeiniad. Ar 01 iddo gym- eryd arno iau v we.in.idogueth, yr oedd megia yn oidtligeddus rhag hyd yn nod i'r awen draws- feddiannu rhan o'i devrngarweh i'w Feis-tr Mawr. Er hynny, cyfan^oddiad gryn lawer o furddion- iaeih ar ol iddo gael ei iiio, fe! y tystiol- aetha tudalennau "Perl v Plant" a'r "Haul." GWAROGAETH GOLYGYDD "Y LLAN." Wele thiifyniad o brif erthygl y Llan," sef gwarogaeth y Golygvdd i'r bitrdd-o(Teiriad lioff:— I'w gydnabod, gwr hynaws, tirion ydoedd. Nid rhaid ond ei adwaen i'w holli, I'w gyfeill- Ion yr ydoedd yn llawer iawn mwy. Gad ei golli fwleh enfawr nu lknwir byth mohono. Er ei fod yn baladr o ddyn, ii Ifti menjw erioed dyn- eraoh ltag ef: ac ni fu erioed gyfaill mwy di- ckltan. Aitaml v bit neb ail iddo am adrodd ys- tori. Llawer g-aith y ciaeth goleuni v bore drwy y ffene«itr yn Llandudno, i roddi terfyn ar nos. waith lawen o adrodd stoi-;au,-orld fitoriau rtas gwnaent ni y mvmryn lleiaf iiai parod i I)cii,iiiiio wedi eu gwranrlo; ac n-id ar v cyfryw adegati yn unig y bydidai ddiddan. Meddai ar ysbryd rtiriol a gobeithiol, yr hwn dywynai yn ei wyneb; ac eto, Haw ddur mewn man,eg wlan oedd gan- tldo. Cawsai ei ddonio a synwyr (,yfYi-e(ii,,i crvf, grymns: fTu.rfiai ei farli yn bwyllog, gan ym- gynighori a ohyfeiliion, os o fewn cyrrttedd. Ond wedi y ffurfid hi, goleuni newydd a rbesymat* eiyfacit yn unig a wnai iddo ei new id. Nid yn ami v ceid neb a barn giiriach i fyned a to mewn penbleth am gymort.1 i ganfod goleuni Wei, 'rhosweh dli," meddai wedi dywed y broblem, "dewell inni fvnd o gwrnpas y peth," Ac yna, gyda gallu nodweddiadol i ddwyn y mater i dir yrc.arfe.rol, dadansoddai y priciad. Cof gentry! y tro evntaf i mi ganfod hyn: dadl oedd parth y buthlioldeb o ddysgu daearyddiaeth (geo- graphy) "Na, wir," ebai Gwiiym, "mi leiciwn I fediril (i-gon o geograpliy I wyboil, pan duaw rhyfel, mai nkl yr oclir arail i glawdd yr ardd y mae Iii." Pan alwyd sy!w y Deon Edwards ato, yr ydoedd ar drothwy enwogrwydd vmysg y beird-d. Eniliasai amryw gadeiriau lleob a beim- a.sid pf yn ddyn agos i'r ga-dair yn yr Eisteddfod Genedlaetliol. Naturiol oedd disgwv iddo ail- ymafael mewn barddoni wedi gorffen ei yrfa gofi eg\>1. Pan grybwyllais hynny wrtho, ei ateb ocdli, Y gwir am dani hi ydi hyn 'toes dim ond itii a; yr E,,Ixvvsiieu fa. ii. Fellrwch Chi ddtim gwneud gwaitli piwyf a phendroni hefo'r awen." Ac ymdaflu i'w waith yn ardal boblog, brysur (v pryd hvvnnw) Nantlle wnaeth. Ar lawer ystvr, bu hyn yn golied i lenydd.;aetb Gym- reig, ac ïr Eglwys hefyd; eto rhaid addef mai eft oedd yn ei le. Un waith, os da y cofiaf, v daelh o'i neilltuedd i gipio cadair mewn eistedd- fod ym Mlaenau Ffestiniog Ond cadwai yr awen at ei wasanaeth, megis llaw-forwyn i ativ ami pan g-yrhaeddai ei deirnlad radd o dymher- edd tub writ i fvnegiant rhydtliaeth, pa un byn- nag ai traet-hu ei golied oei gi; ei 9 edmvgedd o'i hen warden ffvddlawn, ynte rhyw: ckligVyddiiad yn y phyyf afwai am sylw yn y brigedi ivos Sul fyddai yr aehlysur. At- y cyf- ryw adogau cLeuai telyneg dl05, englyn neu dodd- aid, mor rliwydd ag anadht. Gosudodd vr Eg- lwys yn haul o gylch pa un y trodd ei lioll fedd- wi n. i boil waith. A'r caniyniad oedd iddo dOOd yn Eglwyswr cadarn, di-wyro. Ond ymlVurtiai ei nynaws»»dd yn glustog am 6 ffyddiondeb di- Ivgll i'w egwyddorion fel tia.9 briwid neb gan- cdo. Egwyddorai y plant, o ba rai yr oedd yn clra hoff. a" hwyt.hau bob amser ohono yntau, yn ofaliies, a byddci adeg y Bedydd Bsgob yn amser pwysag a dafrifol yn haiicis y plwyf. AllaInl y terfynnai y bregeth ar y nos Sul cyn_ y ddefod heb {'I' awen gvd-blethu yr addy&g a r reimlad a weddai i'r amgylchiad. Y deggrifiad it(iivil ohono fel pregethw r fydd- ai dweyd mai Gwiiym Berw fyddai'r pregethwr. Amgylchid ei ymadro<ldiad, fel rhosyn, gan bear- arogl, gan y swyn a'i nodweddai. ef ei liunan tra y byddai y person cyntaf—y Fi" mor ddi- eitiir a mwyalclien wen. Cyfranogai ei lais a fwynder a &wyn ei berson, a cbyfleid y syniadau prydferth a'r meddyliau cain mewn ia;t'n nad wyf, os oes ei ehyft'elvb i'w chael, wedi ei chlyw- ed o'r pulpudau na'r gweled ar bapur. Ym- ddangosai i mi yn debyg i focaic,pob gair, bach a mawr, wedi ei fesur a'i bwyso yn 01 yr ystyr a'r sain mor fanwl i lenwi ei le fel y buasai ei gyfnewid am y eyfytyr agosaf yn a.ndwyo y darlun. Canlyniad (vfaneoddi fel hyn oedd, nas gcliid ei pb.regetliu lieb y copi o'i flaen, okldi. ei:hr ei dysgu ar y cof, yr hyn ydoedd dasg rhy galed gyda dwv os nad tair pregeth bob vvyth- nos. Eto pregethai yn rhydd, ac wedi y fraw- ikbg gyntaf ni fai "I i sylw v gynliulleidfa grwydro. Pan amryw weithiau digwyddodd iddo anghofio ei gopi wrth gycliwyn i'r eglwys, ni clioieiai fyth draddodi v bregeth baratoLsid. Yr yctiOedd yr artunyrtfl vilcJi'o i wneud llai na'r goreu a'i g«:ydd waith Cyme rai <4ft- iun arall a phreg&thai yn ddifyfyr mor naturiol fel nes canfyddai v gwrandavvyr fod dim yn smj gen na'i arfer. Mae i'w fawr obeithio v gwel ei deulu nu. ffartkUi gyjioeddii de-tholiad o'i bregeih- au. Bydidai y fath gyfrol o'r werthfawrocaf. Am "ffrwyth ei waith yn ei blwyf itis gelbd oryfach tystiolaeth na'i gladdedigaeth—torf fawr. gaitwn dybied fod yr boll fro yn breseniiol, wedi ymgynnuil, yn wyr a gwrugedd, gwyr ieuamc a, laeiolied ieuainc, a plitaii-t-ile. yr oedd parch, ed- 1 mygedd. a gofid. megis gotid brawd, yn ysgrifen* f oifig ar bob wyneb ao yn iiefaru ymhob ysgogiad. i^iannki i popcth wrtltym am dano—y ftordd win o'r Abe** i'r hen eglwys; yr eglwys faeh— mown man angbysbell cklwy iilltir o r pcitt-ref a r eglwys a-raH—mor laii a destlus a'i barlwr ef ei hun: beohgyn v cor vi; eu gwenwisgoedd, a*; wedi ddofosivnol y gynulleidfli, canfyddid ol ei law ar bopeth^ Ac felly, ynghanol vr lien fyn: went, dan gysgod ywen ieuane o'i bhtniad ef ei hun, ni d^biwn, a haul y gacai—yr haul mwyaf hoffue-yn gwe-iui ar gauad ei arch, uadawsom el gorff i orffwys, a tbroisom tnag adref i wynebtt byil na cheir mwy ddoniau (iwiiym Berw m heliiu i crne.s.tu ag ef.
—__--( AFIECHYD Y PARCTI DANIEL…
— ( AFIECHYD Y PARCTI DANIEL ROWLANDS. Gofid vw deall fod yr bynafgwr hybavch Daniel Rowlar.tle vn gorwedd yn bur wael. Y mae yo ei 90ain ndwvdd.
-------------- — r EIDDO GWEINIDOG.…
— r EIDDO GWEINIDOG. Gy Parch. T. J. Whekkm, B.A, Rhyl, okklo gvrerth 3400o.
[No title]
vn yr Hydref am eluve' mis, er hynny mae costau Ityw wedi codi llawer ac ar oohr ei gytiogydd mae ceirc-ii ac anifeiliaid wedi codi liefyd. Hwyraeh dvlid ad-ú'-efn.a tipyn a.r gyflng tiii-fel hyn a>- ad^eg o rhyfel. W-ri I tidim failit iliac YlL gael; rmw rhyw ddirgtdweh yngiytr a't- cyfloff eleaii. Dvma fuasai raid iddo gael i gadw gwraig a phedwar o blant, a cyir.cryd y tocyn cwtogi bwvd vn safon—-Bara, pedwar pwys bob un i "bump", 5e; cig, dvg pwys rhwng pump, 15s; rlten*. Is *6c; menyn. 2s; glo, 2s: te, 9c; dillaa, 2s tatws, 2»'; baco, IB-,dyna lp 12s 3c, ci-f mwy ika" I-_ g%r ""I gael. Felly rhaid i'r wraig fynd i'r' ty iieea i chwiiio am fen-thyg eboii a llefi'itli a llawer t fan bethau, a pheidio tori dim llestr: tan ar ol v ri-yfel. Wei, rhaid rhoi chwip i hwn eto, achos rhaid i bawb weithio y dydd- iau neisaf yma, neu mi a iff abed'th ho^iau Mon vn Fframe vn ofer. A dyma'r chwip mae'n haeddu. un all pob Crirdion roi iddo, chw.p yn ei boccd ivoson tal, war bonne bob wytluroa o hvn ym'aen. Mae'n eael ci sifcial fod aau ddos- barth yn y wiafl, un yn rhoi ei hun yn offrwm, a'r Hall yvi vmroS i wneud ei ffortiwn ar y rhyfel, a bod yr a:i:ae<thwr ac eraill yn nosbarth y ffort- iwn vma. Beth, bvnnag am hynny, 'rwy'n gic#.mai mcibion a brodyr y gwr priod ytaa, bydd a.r y maee yn brwydro er i'r flermwr gael ail- gvr'ieriad ar ei fferni; ac on oes rhywun vn amheu hynnv, t-rowch i Roumania, Nid yvr Glangaeaf iliweddaf yn fro i ddim vno heddyw. Teg t.vi-yd nad yw ffermio yn fel i gvd 'i bawb ar bob adeg. rllai newydd gy- meryd ei fferm, ac felly vmlaen; wtw disgwyl llawer gan y rhain, ond oa nad yw'r mwyafrif yn tipvn o fel rwai) rhaid tewi a SOli am anv aot!>vd5.iaet.h am b),th. I.tae llewe.i* erbvn hyn-eisto rho< tlnv:p ar |» nghefn innau. Wei rhowch y dry ma fed.rwch gael ar byd fy ngbeifn, cotiwch, olui peidio taro ar duiaws, fedlrwch chi dditn taro bob tvo, aoboa mae cefn Robin diruan fel coee eribm.—Ydwyf, yr euidoch, OBIN. 1
Advertising
MESSRS John Pritchard & Co BANK CHAMBERS,, BANGOR. John Pritchard and Parker MacKenae, Auctioneers, Valuers, House and Estate Agent*. Hotel and Trade Valuers, Fire Assessors ana Iterance Agents, Agricultural Aucuoiteers and Live Stock Saiesrpen. Mr John Pritchard is also the duly appointed Valuer for the Justices of Carnarvon in all Licensing Compensation Cases Estates managed, Rents collated, Sales of all classes of Property undertaken on the most reasonable terms. Invci.torks carefully made and checked. Valuations ma.de for Mortgage, Tenant Right, Probate, and for all other purposes. MEN AI BRIDGE SMITHMELD (alternate Mondays), VALLEY and LLANERCHYMEDD periodically. MONDAY, FEBRUARY 26th, 1917, at 12.30 p.m. MENAI BRICGE SMITHFiELD. Where all the best Buyers attend and top market value is guaranteed. Messrs john pritchard & co. will have an extra good supply of FAT CATTLE and SHEEP at their NEXT SALE, as owing to toe slippery state of the roads many Lot? were unable to come to the Sale on Monday last. Extra Buyers will be present. Included in this Salj will be a valuable BAY CARRIAGE HURSE, the property of Mrs Taylor Morgan, Carnarvon. Please enter now direct to the Auctioneer"" Bangor. WEDNESDAY, MARCH 7th, 1917, a.t 11 am. LLAKERCHYSMEBD NEW AUCTION MART. Messrs john pritchard & co. invite further Entries for their NEXT SALE at this important centre. Present Entries comprise 24 PRIME FAT and STORE CATTLE, from the Amlwch, Rhosgoch Cemaes Bay, and Llaiierehymeiid Districts. Keep allowed tili the following Monda.y to suit the Manchester Buyers. Further Entries respectfully solicited direct to the Head Ofhce, Bangor, or Llangefni Office, J Thursdays. PLEASE NOTE THE DATE. WEDNESDAY, MARCH 14th, 1917, at 1.30 p.m. IN THE VALLEY HOTEL YARD. Messrs joiin PRITCHARD and CO. ill- vite entries for their next. SALE at this centre, of FAT and STORE CATTLE, DAIRY COWS and HEIFERS, FAT SHEEP and LAMBS, ete. Please enter now to ensore good position in Catalogue, direct to the Auctioneers, Bangor. HoK'iiead Market attended every Saturday. Messrs H. T. Owen & Son. TYCROES SMITHFIELD. FEBRUARY 28th, 1917. Eariy entries invited. C1 GRAZING LAND AT TRESCAWEN, LLANGEFNI, ANGLESEY. Messrs 11. T. OWEN and SON win LET BY AUCTION, on the Premises, a little over 60 ACRES in Lots, on FRIDAY, the 2nd MARCH, 1917, at Two o'clock. The IjhjkI is well sheltered and watered. BRYN COCH, PENMYNYDD, Near LLANFAIR, P.G. IMPORTANT SALE of LIVE and DEAD FARMING STOCK, HAY STRAW, and Portion of the HOUSEHOLD FURNITURE. MESSRS TI. T. OWEN and SON have been instructed to SELL BY PUBLIC AUC- TION, on TUESDAY, MARCH 6th, 1917: One Ca.rt Mare, in foal, capitat worker; Olo grand Filly Foal, ri-sing two year oJ-d; two Carte a.nd Frame, one capital Hay Mower, one Horse J take fcnew), Airifrican Rakes, Chaff-Cutter, Pulpere, Ploughs, Zig-Za»g Harrows, one Ciiain Harrow, Stone Roller, Hoi se Power, Sevth's, Pig Trough*. Ladctatx, Rope*, F orL, Slate Cisterns, Gaivan.i«e<i Corn Bin, Sieta of Shaft, Leading and Ploughing Gears; al-so lot of articles too numerous to men- tion; 30 Head of Pouitrv: HOUSEHOLD FURNITURE and DAIRY UTENSILS: two Churns and complete Dairy Utensils Casks, Cup- boards, Tables, Deal Settle, Corner Cupboards, KibAlul Drester, Chairs, Dressing Table and Wash Staxig, three Feather Beds, three Bed- steads, Hock Mattresses, Night Commode, and other numerous articles. Quantity of Hay and Straw. Sale Oito o'clock sharp. TANYGRAIG, LLANGEFNI. MESSRS H. T. OWEN and SON have been instructed by Mr Lloyd, who is leaving, to SELL BY PUBLIC AUCTION, at tut atIv date in MARCH, the whole of the Valuable HOUSEHOLD FURNITURE. Particular* n dJ.¡¡a eouTBe. BRYN GWALLEN UCHAF, LL AN ERCHY M EDD. IMPORTANT SALE of LIVE and DEAD FARMING STOCK, HAY STRAW and GREEN CROP, and a.bo.!t. 45 Acrc-s of Iticii GRAZING LAND, to be L-et in eonvenienr, Lot-s. and the whole oi the HOUSEHOLD FURNITURE, Etc. MESSRS H. T. OWEN and SON have been instructed bv Mr Richard Jones to SELL by AUCTION, at an early date. CEFN GWYN, LLANFECIIELL SALE of LIVE and DEAD FARMING STOCK cud the DAIRY UTENSILS. MESSRS H. T. OWEN end SON have been .D'.I. instructed bv fr Hugh Williams to SELL BY PUBLIC AUCTION, at an c-ai-ly date. CEFN GWYN, LLANFECHELLr In the COUNTY OF ANGLESEY". SALE of Valuable FREEHOLD PROPERTY, to be SOLD BY PRIVATE TREATYj comprising House and Outbuildings, a.nd about 124 Rick wnd. Apply to tiie Auctioneers, Llangefni. ■C ■' ML ■ JLJtJLJ GWIRFODDOLWYR MON. RHAGOR 0 DANYSGRIFIADAU. AGANLYN WELE RKHTR YCHWAN EGOL 0 DANYSGRIFIADAU I GRON- FA GWIRFODDOLWYR MON: £ tI. d. The Hon. Colonel It. S. Cotton, Plas Liwyn Onn, I Jan fair P.G. 110 Captain H. Evans, Hero House, Port, Amlwch 110 Hngh Joiiee, Esq., Ty Mawr, Abesirray 110 Owen Jenes, Eaci., Anghort'a, Amlwch 0 2 6 T. R. Evans, Esq., Central Store., !Ut<M;- neigr C 10 6 Hugh Wi iiiams, Esq., Pest Office, j Moelfro 0 5 0 W. Jones, Esq., Plas Hen, LiatKldaniei lIe William U'weti, Esq., Treflys, Rbosybol 0 10 0 H. Williams, Treddoiphin.Ty Croea 0 5 0 Rev. H. L. James, Rectory, Aba-rffraw 0 10 6 J. Parrv, Esq., Samfadog, Cocoana 0 10 0 Hu^h farrv, Esq.. Plas, Cotdana 0 10 0 Lady D. M. E. E. C. Reade, Garreg- Ewvd, IJanfae-tiihi 3 3 0 Rev. JoÍln Williams, Llwyn Idris, LI.H- idan I. 1 0 0 C. N. Watte, Esq., AberbraJiti, Lian- t..ir P. C: I 1 1 0 Lady S. E. HugherHufiter, Plas Cocli, Lianfatr P.G 5 0 0 O. J. Roberta, E&c> The Hotet<, Gwak-h- ncai 110 WiUiam Thomas, Esq., Ty Mawr, Bod- edern T 0 10 6 H. R. Davie?, Esq., TrebwE-h, Peaxt;x, Bangor 10 10 0 Twrvuhelvn Rural District Council 5 5 0 WiHiam S. Tl'.otnaj, Eeq., Manceinion, I Uanerrhymetkl 1 0 0 Wiitiam Hughes Esq., Yr lrw, L!an- gTJSti<<!13 J I pl. q. Thomas, Esq., Pei.rhyii Haien, Bodiorgan 1 1 Q O. Trevor W iliiams, Eoct., Giaii Aber, Lla-ngefih 110 OviGit Joiiee, Estl., Cefn Ca-rvog, Lkm- gefni 0 10 0 Rev. W. Moiris Williams, Ceriig Ddevri, log 0 5 0 W. J. Parry, Esq., Bi-yn Aia, Gwalch- mai I. 0 10 6 ViHiam Williams. 13< Cae Marl, Llan- alfgo 1 0 Jolm Roberta, F., X a.nt, Gai^-rwen 0 10 6 William Thomas, Lsq., Hi-rdrefaig, IJan- gefili 0 10 6 ft O. Williams, Fscl., Tyddyn Mawr, Gaerwen 010 6 J. H. Parry Jones, E-sq., Cae Mawr, Llanerohymedd 0 10 6 John Evans, Esq,, J.P., Shop Newydd, Gaerwen 0 5 0 Messrs Deleinei-e and Co., Castle -street, Beaumaris 0 5 0 T, n. Jong*, Esq., Vigour, Cem Bay 1 1 0 J. P. Jones, Esq., Bryn' Cefni. Liaai- ge-fni 0 10 6 Gellir danfon tany&gnfiacku peliar-h i Mr Hugh Pritchard, Shire Ban, Llangefni, 00 fe'u eyhoeddir yn ddioiobgar. Eetabliahed 1852. MESSRS WM. DEW & SON AND R. ARTHUR JONES, AUCTIONEERS, VALUERS AND SURVEYORS, Caxton Buildingb, BANGOR, Tel. 13. The Estate Office, CONWAY, Tel. 29. The Estate Office, LLANRWST. Tel. 9. Telegrams: "DEWSON.'5 Proprietors of CONWAY CATTLE MART. (CARNARVONSHIRE). LLANRWST SMITHFIELD. (DENBIGHSHlftE). LLANERCHYMEDD SMITHFIELD. (CENTRAL ANGLESEY). ILfESSRS WM. DEW and SON and R. -LTi ARTHUR JONES, F.A.I., undertake the Sale of Country Estates, Town and Country Properties, Ground Rents, Contents of Mansions and Private Residences, Trade Stocks and Plant, Live and Dead Farming Stock, Probate, Tenant Right and Trade Valuations. DURING EASTER. In the Fashionable Seaside Resort of LLANDUDNO. PEN-Y-LAN, LLY8 HELEN, and VALUABLE CORNER BUILDING SITE (with frontage to Mostvn-avenue and Carmen Sylva-roaJ), ail in CRAIGYDON. MESSRS WM DEW and SON' and R. ARTHUR JONES are favoured with in- structions to SELL BY PUBLIC AUCTION at an early date, ail UK-se vvell kiiown Residential u Properties and Building Sites. Prino.ed Sale Particiiars ill due course, or in the ni,ititi..ie orders to view and a1 i further in- formation may be obtained of the Auctioneers, Bangor, Conway, an-1 Lianrwst, or of Mr Arthur L. Crockford, Solicitor, 1, Ttnipic-row, Birming- ham. CONWAY CATTLE MART (CARNARVONSHIRE.) WEDNESDAY, FEBRUARY 21st.. 1917. Saie to commence at One p.m. 55 PRIME STALL FED CATTLE, STORES and DAIRY COWS. 450 FAT WETHERS, EWES, YEARLINGS, Etc. 70 FAT and STORE PIGS. Entries for Catalogue taken up to SATUR- DAY MORNING'S POST. LLANERCHYMEDD SMITHFIELD ANGLESEY. MONDAY, FEBRUARY 2Sih, 1917. Sale to commence at 11 a.m. 85 PRIME STALL-FED CATTLE, DAIRY COWS, and STORES. A few Pens of FAT SHEEP. Entries for Catalogue takEll up to TUES- DAY MORNING S LLANRWST SMITIIFIELD. DENBIGHSHIRE. WEDNESDAY, FEBRUARY 28th, 1917, Sale to commence at Ono p.m. PRIME STALL-FED CATTLE, STORES and DAIRY COWS, SHEJW, LAMBS, PIGS. Etc. Entries for Catalogue taken up to SATURDAY MORNING'S POST. PRELIMINARY NOTICE. MARCH 26th. LLANERCHYMEDD SMITHFIELD. ANNUAL SPRING SALE of PEDIGREE WELSH BLACK CATTLE. including some noted Young Bulb In-calf Cowg, three and two-year-old Heifers Yeauiin^s-. etc. IVfBSSRS WM. DEW and SON and R. ARTHUR JONES, in conjunction with tlieiir fortnightly Fat Stock Sale, en the above date, will conduct, commencing at TWO p.m., the FIRST ANNUAL SALE of BLACK W ELSH CATTLE at thi« important Centre, from which are drawn some of the ftnttit examples of the indigenous breed now deserv«lJy rising in popularity and importance. Efrtrira for CataJogiue with all refereeoee, etc.. should reach the Auctioixoeit- at tJie earlses-t oppor- tunity. SSW,& DA ED D. YMWELA DR. JONES, D.D.S. (A.M.), SURGEON DENTIST, CRAIG OWEN, BANGOR, A LLANGEFNI, bob DYDD IAU, yn 16, LLEDWIGAN-ROAD, o 1 tan 5.30 o'r gloch. YTm MANCOR, BOB DYDD end dyddiau Mawrth ac Iau, o 10 tan 6 o'r gloch. A LLANERCHYMEDD, gyda MISS OWEN, DRUID HOUSE, o 10 hyd 1 o'r gloch; ac AMLWCH, gyda MR HUGHES, Stationer, o 2 hyd 5 o'r gloch, ar DDYDDLA.U MAWRTH, Ionawi* 2il ¡;¡,'r 30ain; Chwefrol 27ain a Mawrth 27ain. Messrs. Robert Sl Rogsrs Jones. AUCTIONEERS, LIVE STOCK SALESMEN, VALUERS and ESTATE AGENTS. QALES of FARMING STOCK, HOUSEHOLD FURNITURE, ESTATES, etc., under- taken at reasonable chargos. FORTNIGHTLY SALES of FAT STOCK conducted at their LLANGEFNI SMITHFIELD. — Office. Cefni Chambers, IJangefnL cl MONDAY, MARCH Eth, 1917. LLANGEFNI SMITHFIELD TTVORTNIGHTLY SALE OF— A1 PRIME FAT CA'ITLB. RIPE FAT SHEEP. Sale at Eleven o'clock prompt. MONDAY, APRIL 2nd, 1917. TALYCAFN MART. GREAT EASTER SHOW and SALE of PRIME FAT CATTLE, SHEEP, and PIGS. Valuable Cash Prizes wiJ; be offered for Com- petition. Rcheduie06 can be obtained upon ap- plication to the Auctioneers, Mr. William Hughes. COUNTY OF ANGLESEY. TREFEILIR, BODORGAN. IMPORTANT TO TIMBER MERCHANTS, CARPENTERS, AND OTHERS. MR. WILT.IAM HUGHES is inst'ueted bv Colonel Williams to SELL BY' PUBLIC AUCTION, at an early date, on the Premise as above, a large number of good, Round TREES, recently Gut down mostly Oak and Asl,Parti- cular < in due conrse. cl Re Y DIWEDDAR JOHN A. PARRY CHEMIST, LLANERCHYMEDD. DY'MUNIR ar bwy bynnag ag yr oedd vr uohod yn eu dyled anfon manylion o'r cbdyieil erbyn DYDD LLUN, CHWERFOL 26ain, i Mr R. Gwyiteddon Dav:es, Qyfmtliiwr, Caernarfon. el