Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
19 erthygl ar y dudalen hon
Llanarth-
Llanarth- Bachgen Talelitog.-Y mae Mr Timothy A. Thomas, Alma, o'r lie hwn, yr hwn. sydd yn beirian- ydd yn Plymouth, wedi llwyddo i enill ysgoloriaeth Whitworth, yr hon sydd yn werth haner can punt yn y flwyddyn am ddwy tiynedd. Y mae enill yr ysgol- onaetl hon yn glod mawr i'r cyfaill ieuanc, a" y. dangos fod ganddo dalent beiiianol o radd uchel. Hydcrwn nad ydyw hyn, wedi'r cyfan, ond cychwyn- ia.a gyrfa a fydd yn y diwedd ya cyrhaedd pen uchaf anrhydedd fed peirianydd medrus. Dyma yr ail Gym- j-o a lwyddodd i gyrhaedd y safla hon.
Bethesda.
Bethesda. Dam wain ar yr fieol.-Boreii ddydd Iau diweddaf, aeth un 0 gerbydau Mr David Wil- liams Llangollen Hotel, ar draws plentvo hychan perthynol i Mr Robert Jones, crydd, Twr. Crewyd gryn gynwrf ar y pryd, gaii y meddylid yn sicr ei fod wedi ei ladd, ond yn ffortunus ni anafwyd ond ei droed yo uui ac y I mae yn dyfod yn mlaen yn rhagorol. .Marwolaeth Mrs Williams, Ogwen Terrace.— Prydnawn SnI diweddaf bu farw Mrs Williams, anwyl briod Mr John Williams, cigydd, Ogwen- J terrace. Yr oedd wedi dioddef cystudd blun am amser roaitb, a3 yn orweddog er's Ilawer o tis- oedd. Yr oodd. Mra Wiiliatns, oherwydd ei sails uchel yn nglyn a'i masnach yn adnabyddus i bawb drwy yr holl gylcboedd hyn, ac yroedd i ici air da gan hawb fel wraig gywir a goneat, ac telly yn hynod barchus drwy'r gyraydogaebSi. Bydd vr angladd yn cymeryd lie ddydd Marcher (yfory), yn Glanozwen, yr hwn fydd yn hoilol breifat. Mae iddi un mab a dwy o ferched wedi eugadaeli deimlo galar acholied ar olraam h^nod rinv.cddol—Heddweh i'w llwch. 1
---------I Criccieth, )
Criccieth, ) Ill.ialtweh.-Dydd Sadwrn yr oedd yma fan- erau yn chwifio yn mhob cyfeiriad lei arwydd o barch a llawenydd ar yr achlysur o ddyto iiad Mies Greaves, raerch Mr a Mrs J. E. Greaves, Bron Eifion, i'w hoed. Yn vr hwyr oleu wyd coeicerth m^wr ar y bryn 2)'ferbvn ag ysgol y bwrdd. Ardalydd Mon. -Yniddengys iArdalydd Men, yr hwn sydd yn aros yn y Geerge Hotel, gael e: daro yn wael prydnawn ddydduercherac anfoa- wyd am Dr. Jones, Porthdinorwiar. Dealiwn, pa fodd bynas, fod yr Ardalydd erbya hyn wedi gwella yn hoilol ac fe ddywedir ei fod wedi sylwi na fu erioed mewn lie sydd wedi dygymod yn weli all ef na Ghriscieth. Yiacbwiliad i Eiusenaa y Plwyf.—Prydnawn ddydd Sadwrn, bu Mr T. ti. Morris, bargyfreith- iwr, a (lirprwywr c 'vno-thwvol, yn cynha! ym- ehwiliad yn y Neuadd Drefoi mewn psrthynas i alueenau y plwyf. Yr oedd hefyd yn bresenol y Parch J. Lloyd Jones, M.A. (rheithor), y Llewelyn R. Hughes, M.A. (fieer Psrthm^do^), Mri I'natins Williams, bargyfreithiwr; J. Anwyl Theobald, bargyfreithiwr C. L. Wray (warden Eglwyeig). W. Watkin (aidesman), J. T.J ores, rhomas Burnell a J. Tobias (yn cyorychioli y □yn^hor Dinesig) a Mr E. E. Oweu.—flboddodii Mr Marris frasiineliiad o elusenau y plwyf, eet eiddo David Ellin, ben reithor Criccieth. ac Ann JoneF, Cienney.- Yr oedd David Ellis w'<ii gadael dan ei ewyliys 200p llog, pa rai oe id i fyned i daysjiu plant Eglwyswyr y plwyt i ddarllen Cymraeg ac i gael en haddysgu yn egwyddorion y grefydd Gristionogol yn o! ithrawiaeth EzlwYB Loegr.-Mewn perthvnifl i ]u¡¡en Anne Jones, fe adawyd y swm o 204,) Is 7d blwyf Criccieth, Treflys ac Ynyseynhai- trn, ond oherwydd methiaat yr ymddiriedoli/r e werthwyd pobpeth ond dau dy bychan ac ellv nid oedd swm vr eluse. ond oOp.—Daeth y Parch J Lloyd Jones a pb-jpurau gerbron mewn perthynas i elusen David Ellis.—Sylwodd Mr Morris fod 8Wm wedi ei dalu am lyfiau hymnau.—Y Rheithor: Mae yD dehyg yr yatvr- iwch fod hymnau yn rhan o'r addysg'aeth ?— Mr Morris a ddywedodd mai amcan yr eluseu VI) gyntaf oil oedd yn sefydlu ysgol, ac oa na ellid gwneyd hyny y ffordd oreu oedd ceisio gwneud rhywbeth fyddai yn dyfod yn agos at yr amcan cyntaf sef rhoddi gwolTwyoa i biant yr Ysgol Sul ceo adgy weirio yr eglwys. Nid oedd ef o'r farn fod llytrau hymnau yn dyfod ofewn bwriad yr elusen.—Mewn atebiad i Mr Morris, dywed- odd y Rheithor fod yno lytr-gell mewn cyayllt ad a'r Ysgol Sul. Yr oedd yr holl lyfrau yn Saes- neg.-Ni fyddai i'r plrnt ddarllen llyfrau Cym- raeg.-Galwod(i Mr Morris sylw at y ffaith fod telerau yr ewyllys ya enwi Cytcraeif.—Rhodd- odd y Parch Llewelyn R. Hughes befyd nifer o bapurau mewn yn cynwya cyfrifon yn nglyn a phlwyf Ynyscynbaiarn, ond ni cbymerwyd ei dystiolaeth hyd lies y eynbelir ymchwiliad yn Mhortbmadog.—Cafwyd sylwadau gan Mr J. T. Jones mewn perthynos i'r hen Guild Ball, yr bon, hyd I8B4,a/defnyddiwyd yn lhanol fel ysffol ellenol ond fe ddatth yu eiddo yr hen Fwród Lleol yn 1873.-Dyget,ld Mr Tobias hefyd gerbron lyfr cofnodion yr hen gorphoraeth 0'( flwyddyn 1832.-Ar gynygiad Mr Burnell, yn cael e' eilio pan Mr E. E. Owen, talwyd diolch i Mr T. E. Morris am y modd y dygodd yr ymchwiliad yn mlaen.
Dyffryn Kantlle a'r Amgylchoedd-
Dyffryn Kantlle a'r Amgylchoedd- Arddangosfa Owe, &c., Llanllyfni.—Ovohal- iwyd hon dydd Sadwrn diweddafargaecyfleusyn ochr y pentref.- Yr oedd yno dros 500 o entres. Cafwyd arddangosfa ardderchog a chnumad lluosog o edrychwyr.—Ceir enwau y buddug- wyr &c. yn y Chwarelwr dydd Iau. Cyngherdd Blynyddol y Bedyddwyr Cyn- haliwyd hwn nos Sadwrn yr lSfed cyfisol ya Neoudd Gyheeddus Penysrroes. Gwasanaetn- wyd gan Seindort Arian Nantlle, Madam John Thomas, Llanelly, Mri Maldwyn Humphrevs (A. [?.A.I.) a Johri fienry Dew. CyfeiIydd Mr John W. Roberts, Glvnllifon. Yr oedd y neuadd yn oilawn a chafwyd gwledd gerddorol u'r fath oren. Clfartod Pregethu Blynyddol y Wesleyaid,- Yn decbreu nos Sadwrn a thrwy dydd Sol diweddaf, y gwenidogion oeddynt y Parchn. J. P. Roberts. Llanrwst, a W. Roberts, Maen- twrog. Uafwyd pregethau grymus a gwran. dawiad astud.
Llanuwchllyn.
Llanuwchllyn. Trwy 8rnryfnsedd gala wyd eow Mr "WYi!iam Hughes, Goat Hotel,Churchwarden, ii'l iD o binii ri-iestr y rhai hi,u.y a i/ymerasiint ran N;-ieLiliaw yn gwneud y Baz »ar vn ilw vddiant" mor borifaith. Dyiaeem ert wi hefyd v Meiatri Wiilia a I)-.vid Hughes,y F:cerdy,n Mr C'jasian yn mhlith y rhai byny a gymerasant ran egaioi ynkr ngweitbrediadau y Baz léV. D, 11,0;11 y bwriedir dechren gyd'-i'r gwaith o lanhau a gwella'r fynwevit ar unwaitb a'r eglwys ar 01 hyav.
Ymdrechfa gyda Thy dorwyr.
Ymdrechfa gyda Thy dorwyr. CLERIGWR CYMREIG VVEDI EI SAETHU. Yn ol adroddiad a dderbyniwyd foreu Mercher, ymddengys i'r Parch Charles Aubrey Price, oedd yn byw yn West Chesterton, Loates-road, Clap- ham, LIundain, gad ei ddeffro yn ystod oriau man foreu Mercher gan swn yn rhan isaf y ty. Cododd o i wely ac aeth allan yri ei grys nos, gyda llawddryll yn ei law, yr hwn a geidw ef bob amser ei ystafell wely. Wedi cyrliaedd y dining-room gwelai oleu dan y drws. Gwthiodd y drws yn agored, a gwelai ddau leidr wrth eu gwaith. Hwy a'i gwelsant yn dynesu o ben arall yr ystafeU, ac mewn amrantiad rhuthrasant arno. Efe a am- ddifiynodd ei hun yn egiiiol, ac yn y ffrwgwd aeth y llawddryll allan, pan y teimlodd efe y fwled yn sucldo i'w fron clnvitli. Efe a ymlusg- odd allan o'r ystafell a syrthiodd yn anymwybodol yn y neuadd, lie y ffeindiwyd ef ychydig funudau wed'yn gan ei fab a'i ferched y rhai gyda'r gwoini- dogion a ddeffrowyd gan swn y saethu. Credir i'r yspeilwyr dd'od i mewn trwy gefn y ty. Diang- asant allan yn ddyogel, gan gymeryd dros lOOp i'w canlyn. Bu y boneddivr parchedig farw yn lied fuan, a gosodwyd placard ymylddu i fyny tu- allan i ddrws ei dy yn darllen fel y canlyn "Ym- adawodd y Parch Mr Price a'r fuchedd hon am ugain munud i dri boreu heddyw." Cynhelir trengholiad, ar y corph. Teg yw Idweyd fod yr heddgeidwaid yn anghredu yr ys- tori i ladron don i mewn o gwbl, ac felly na chymerasant ddim camrau i geisio eu dal: credu y maent hwy mai achos o hunanladdiad vdyw.
Advertising
TE PRnAIDD MAZA.WATTRF. TE PERAIOD MAZAWATTEE TE PFRAIDD MAZAWATrER TE PERATDD MAZAWATTEF, TE PERAIDP MAZAWATPEE Yw y T6 mwyaf dauteithiol yn y byd. Y DYNION SY'N MEDDWL. AC YN iEDRYCH YN MLAEN A WN .A.N Y GWYR W,- GOHEU, Y rhili a ofal int ,in eii am eu Plant, ae am dauyut eu hunain, H AMDDIFFYNANT EYWYDAU PAWB Dyroa y dynion a wyddant WEllTIi ^HUGHSS'S —BnxjD W PILLS Fel Meddyginiaetli Denluaidd AT Y GWYNEGON, LUMBAGO, Y BLAST A TEIORIADA (J AR Y CROEN, POBXAU TV YR OCHKAU. Y CEFN A'R ARENAU, ANH WYLDERAU YR AFU, DiFFYG TRAUL. NERVES GWAN, AC I8KLDSR. YSBRYD, PEN TOST, DIFFYG 13LAS AT FWYD, PKNDDUOIJ, CLKPYO Y BP.ENLN ( (Manwynion), PILES, YSCURVY, A HE" GLWYFAU. Y Fwyaf Effeithiol o bob Meddyg-nia-eth i Fenywod Y mae y Pills rhyfeddol hyn yn gwneud Gwaed Newvdd Y RflAI A I, ;^CVV./UU FEIST HOLANl Grwaed Pur BOB n AFIECHYD (iwaed Da TN T Gwaed Bras CYPANSODB. PfilDlWCH .EVMERYD FICII CAMARWAIN I GIMEftYD UiNu Z "If FPlOOYGlNlAlird ARALL A b r Y\:L_{, I CHWI. PA BO TO i it GAN I JACOB HUGHES, Manufacturing Chemist, CARDIFF. A gwerthir gan bob Chemiot a Gwertbwyr Pateat Medicines am Is lc, 211 9o, a 6 nlill duafoner en werth mewu fciiampa inou P.O. al, y Gorucii. wyiwyr Neillduol, Nrtvlitzfty & bONS, 1 & 3 Klug Edward-street, London, E.C. ° Eli. a-t Bob CIyf. Y mae Goitix's BALK 11 yn Eli ac sydd yn Ittctaftu Clwyfau ar y ft AmnmJrt Traec', Cloniau, P«n, Gwddf, Ery- ill I If (til S p1 £ e'ae> Manau i.lidioga Diorsenedd, ViiVXAAVX V Corewydon, Bronaaa Pbcn Bronaa Dolarue, Piles, Tracsd Dnlw» Toriadaa Allan a Crach yn Mhr-nw HH II Uogriadau, Dwylaw Tori- X/MAUXI adol, Llygaid ac Amrantau Dolarua Cra! u, Scurvy, Gwyii« £ <on, Cy*alaa Poenus, Chwyddiadau, Tarwdexu Mftlaettaa, &?. Y niae yn hycod yn ei effaitb. Rhodder prawf arno. Gofyner am GOMKK'S BALM," ar werth gilD bob ChemifeE a Gwertbwr Patent. Medicine am 18 lie, lieu danfouer It 30 mewn Stamps aty Dfrganfyddwr, JACOB BUGHK9, Mauufaeturing Cbemiat, Cardiff. I IMPORTANf TO ADVERTISERS. Y "CLORIANYDD," E8TABLISHKD 18^1. -OFFICES:- Bridge Street, Llangefni. THE "CLORIANYDD" IS a WELSH NEWSPAPER devoted to the inter- ests of AURICCLTURE with a LARGER CCRCULATION than any Paper of thtl kind amongst all classes in Anglesey & Carnarvonshire THE c' CLORIANrDD n Is the ONLY WELSH PAFKK published in the County, PRICE HALFPENNY. Published every THURSDAY MOBNING (Market Day at Llangefni) in time for the Market Oars for remote places of the Island. A GOOD MEDIUM FOR ADVERTISEMENTS CHARGES MODSEATB. PUBLISHERS: The North Wales Chronicle Co. Ld Y "CLORIANYDD." SCALE OF CHARGES. Per Line. Per Inch. o. d. s. d. Parliamentary Notices ••06.. 5 o Prospeotnses of Public Companies and Government and Chancery Notices ••0 6.. 5 0 Election Addresses, Legal and Publio Notices. 0 3 2 6 Beles of Real Property, &a. 0 3 2 b Concerts, Entertainments, aud Miscellaneous Advertisements.. 0 2 1 The above Advertisements are Scaled by Typ Measure, the actiti print lines -i. t couoteo. TRADE ADVERTISEMENTS. These are inserted at Reasonable Rates, varying aocording to space taken and number of insertions ordered. The Charge for an Iocb Single Column Adver- tisement is as follows:- 52 insertions at 6d per week. 26 do at 9;1 do 13 do at la do For a Two Inch Single Column or an Inch Double Column 52 insertions at Is per week. 26 do at la 6d do 13 do at 2s Od do For a Three Inch Siotile Colamu or One s6 nd-a-balf Inches Double Ct)lumi 52 insertions at Is 6d per week. 26 do at 2ti 3d do 13 do at 3s Od do A considerable rodaction is made when more than Three Inches are token. PAR vGPAP < ¡\ ¡¡V¡:' T S Charged a: 4d per I ne; Special 1\ tions at 6.ï per litie. H AP P EPAID v J • V it ISEME:-Ji S. Under the bead of Wanted," To Let," or To he tiold," &a. WORDa. ONCE. JOE- a. d. ( d. u 1 0 1 6 24 0 1 6 2 0 32 1 3 1 9 2 6 48 1 6 2 0 6 0 RKMIXXANCKS—Cheques to he uude payable to the NOBTH WALKS CHRONICLE COMPANY LTD. ;0. Orderiq to D. WZLTIAMS. lita(Lp", t;t re.ive(i on amonnttl exoeedlng Two Bbillirlga alld Six^noe. Extra insertions charged pr. rati-Tv.,opr-n so extra if replioa are to be addreened io the Offise. Argrapnwyd a chyhoeddwyd oroa y North Walea Chronicle Company, Limited, gan DÁ-n. WILLIAMS, yn y Acrth Waleat Chronicle a'r Gua&m Printing Works, Caxton Honae, iiigh-stxset Bangor, yn Mhlwyf Baia gor,yik[hiir Gaoir-arfen.- Dyad Mawrtb, Medi 21,1897.
MJH I hi!:. j
MJH I hi! Ceisir corad Bwrdd Musnaeh. i oleuo Resolfen a'r goleuni trydanol.. Dywedir fod Mr H. W. Lewis. Merthyr, yn wael iawn yn Harrogate. ( Yr oedd y diweddar Farnwr David Lewis yn fcynafiaeiliydd a lienor d% Cynhaliwyd arddangosfa ge>frvlau yn Mharc-y- "beili, Ab;>r::p:feimi, dydd Ian. Dydd Iau, bu dangos cwn a tlireialon cwn defaid yn Llanymddyfri. I Y mae Syr John h illiams yn tveulio si wyliait yn Llanstc-phan, lie y mae ganddo dy braf. Rhoddodd Arglwydd Wimbome gan' gini at! ZTI godi'r ysbytty newydd i forwyr yn Nghaerdydd. Gosodwyd y gwaith o wrierd cronfa ddwfr yn Nghilfriw i Mr George Harris, am 1034p 12s 6e. Penodwyd Mr James Preese, Tonna, yn aelod o Fwrdd Ysgol Clyne, yn lie y diweddar Mr Wil- liam Rees. Gosodwyd ear eg sylfaen rapel newydd i'r Bed- yddwyr yn Llanfair Muallt, dydd Mercher. Cyst y ca-pel 2790p. Y maer frech goch yn fiynu yn Nghwmafon, y «Iefyd typhoid yn Ysciwen, a'r dwymyn ysgarlad yn y Tonna. Cynhehr cynhaldledd fiynyddol jr "Achosion Seisnig Methodistaidd yn Abertawe ar yr 21ai:i o'r mis hwn a'r deuddydd dilynol. Y mae pwyllgor o Gynghor Sir Casnewvdd yn annog y Cynghor i benodi dau brifathraw yn yr ysgol gelfyddol. Anogodd rheithwyr mewn trengholiad yn ddi- -weddar 1 wnevd gwell darpariaeth at achub by- wydau yn Langland Bay. Niweidiwyd dau ddyn, o'r enwau Power a Hendgy, yn dost mewn damwain ar y ffordd hai- arn yn Barry Doi\k ddydd Iau. am yn Barry Dock ddydd Iau. Cynhaliwyd arddangosfa geffylau Bath yr wyth- nos ddiweddaf. Enillwyd lluaws o wobnvyongan bersonau o Ddeheudir Cymru. Y mae Brigad Bechgyn yr Eglwys a Brigad y bgyn yn Nghaerdydd wedi penderfvnu rhoi gwely newydd yn Ysbytty Caerdydd. Dydd Merher, bu Mr F. W. Carter yn Whit- land, yn cynal ymchwil yn nghylch y farchnad fisol, ar ran Bwrdd Amaethyddiaeth. Hysbvsir fod Joshua Evans, alcanwr, a aeth o Dreforris i'r America ychydig flynyddoedd yn ol, wedi ei ladd. Xi wyddus eto sut y lladdwyd ef. Arolygwyd heddgeidwaid Merthyr gan y Cadben Parry dydd Mercher. Bu y Cadben hefyd yn ar- olygu ewnstibliald Aberdar yr un diwrnod. Yn N ghaerclydd dydd lau, dirwywyd amryw ferched symiau o 20p a 40p, neu wahanol ysbeid- iau o garchariad, am gadw tai afreolaidd yn y dref hono. Gwrthdarawodd y llongau "Glendova" a "Kate B. Jones," wrth ddyfod i borthladd Caerdydd, foreu dydd Iau. Gwnaed difrod ar y "Glendova," ond ni niweidiwyd neb. Bu ymryson rhwyfo a hwylo cychod yn Aber- twyth dydd Mercher. Yr oedd y tywydd yn hynod anffafriol, a bu raid gohirio rhai o'r cystadleuon tan dranoeth. Pnodir Miss C em wen Jones. Dowlais, y gan- tores adnabyddus, a Mr J. E. Williams (o gwmni y Mri illiams a Smith), Casnewydd, yn ystod y mis hwn yn Nowlais. Dydd Llun, rhoddodd pobl Pontypwl, Aber- sychan, a Griffithstown, wledd i aelodau Gor Pont- ypwl ac Abersychan a Seindorf y Gwirfoddolwyr ii anrhydeddu eu buddugoliaeth yn yr Eisteddfod Genedlaethol yn Nghasnewydd. Dydd Sadwrn bu farw Mr Watkin Jones Thom- as, fferyllvdd, Tydfil House, Aberdar, un o fas- nachwvr hynaf y bref. Dechreuodd gaidw busnes yn Aberdar yn 1852. Claddwyd ef yn nghladd- fa'r Cefn, ddydd Mercher. Y mae eisoes 200p wedi eu cyfranu tuagat gron- fa goffa y diweddar Dr. Evan Davies, Maesteg. Bwriedir gwneyd ymdrech i gael rhagor a rhoi'r arian at alluogi gweithwyr afiach i fyned i'r Gor- phwysfa "yn Morthcawl i gryfhau. Bu farw Mr Benjamin Lester Lewis gynt o Abersychan, yn Awstralia,lar y 27ain o fis Gor- phenaf diweddaf, a chladdwyd ef yn Gladdfa Wes- leyaidd, Dubbo. Y mae Mrs Thomas Lewis, mam yr ymadawedig, yn byw yn Mhenarth. Yn Merthyr, y dyddo'r blaen, cyhuddwyd Jas. Thomas, David J. Harris, a James Havard, bech- gyn ieuainc, o drespasu' ar y ffordd haiarn, a chwar- eu a'r pwyntiau, yr hyn oedd yn beth peryglus iawn. Dirwywyd hwy i 10s a'r costau bob un. Hysbysir fod Esgob Ty Ddewi wedi cynyg byw- oliaeth Llanbadarn^awr i'r Parch Brebendari Wil- liams, ficer Eghvys y Drinbod Sanctaidd, Aberyst- wyth. Aerh bywoliaotK LIanbadamfawr yn wag drwy ddyrcIiafiad y Parch E. Jones i fywoliaeth Lladingat. Yn Merthyr, dydd Iau, cyhuddid Thomas Mor- ris o ladrata par o esgidiau oddiar ThomasThomas. Tystiodd yr achwynydd yn Gymraeg fod "swldiwr a dyn wedi dyfod i'w gyfarfod. Tarawsant ef lawr, a phan gawsant nad oedd ganddo arian, tyn- odd y "swldiwr" ei esgidia.u tra'r oedd y "dyn" yn dal ei law ar ei safn. Dirwywyd Morris i 40s neu un niwrnod ar hugain o garchariad. Yn ddiweddar bu or Undebol Troedyrhiw, ger Merthyr, a chyfeillion eraill, yn yr ardal yn cyf- lwyno anrheg werthfawr, sef oriaw raur, i Mr Tom Mr Rees sydd yn arwain y canu gyda'r Annibyn- wyr yn Saxon. Teimlad yr eglwys a lluaws o gyf- feillion yr ardal yw fod Mr Reesyn liaefidu ygyd- nabyddiaeth hon o barch achefyd o'u serch tua- tIoto fel dyn, fel Cristion, ac fel arweinydd y gan. Cwyna pobl Aberystwyth mai goleuni sal agant gan Gwmni y Goleuni Trydanol. Y mae y cynghor yn talu dros 400p yn y flwyddyn i'r cwmni, ac y mae pob lamp cyn iawn i roddi goleuni cyn gryf- ed a dwy fil o ganwyllau,eithr cwynir na wnaent. Galwyd sylw at y mater yn nghyfarfod diweddaf Cynghor y dref, a phenderfynd rhoddi y mater 4an ystyriaeth pwyllgor cyn gwneud dim pellach. ;1 ti- Yn Ysgol Sul Ynysgau, y gui o'r blaen, cyflwyn- wyd nifer o lyfrau yn ar j-hgg i Mr Gwilym Evans, arolygwr yr ysgol, ar A0hlysur ei bripdas. Cynhaliwyd ard Aangosfa flynyddol Cymdeitlias Amaethyddol D- ^yj-ain Morganwg yn maes Ynys- aiigliarad. POI' ^rpridd, dydd Iau Agorir y ganolraddol newydd Llanelli dydd Miwrth ^jrs Maiclaren Adda.wodd Is-iarll Elulyn. Lewis Morris, ac eraill ddyfod yno. ^Jeisiodd Margaret Burchell, 20 mlwydd oed, .<nldi ei hun vn v "'amlas vn Xrrhaerdvdd vr wvth- CJ CJ .i. ol IWSo o'r blaen. 0 flaen yr ynadon dydd hu addaw- odd ei chyfeillion o Barry ofalu am dani. Yn Abertawe, dydd Iau, danfonwyd Margaretta Jenkins i garchar am dri mis am esgeuluso a cham- 11 11 drin ei llysfab deg oed. Yr oedd dilla dy plentyn yn fywo lau, ac yr oedd yn fy dr arswydus. Yn Xghaerdydd, y dydd o'r blaen, cyhuddwyd Arnold Alexander, bachgen 12 oed, o ladrata. deuswllt a gwerth 3c o siocolat. Gorchymynwyd ei garcharu am ddiwrnod a rhoi chwe gwialenod a'r fedWen iddo. 2sid ydyw y fasnach mewn glo ager mewn sef- yllfa foddhaol yn Neheudir Cymru. Y mae y cyf- lenwad ar hyn o bryd yn digwydd bod yn fwy na'r gofyn. Modd bynag, y mae yr ystoc yn cynyddu. Yr oedd y gwahanol ganghenau eraill o fasnaxdi yn parhau yn debyg fel y maent wedi bod ers gryn amser. Y mae rhai o'r gweithiau yn cael digon o waith i wneud rheiliau dur, ac y mae yna rhai archebion da mewn llaw am blatiau. Nid oes un gwelliaiit i'w nodi yn y fasnach mewn platiau alcan. Yn llys ynadol Aberdar, dydd Mawrlh, gerbron Mr North, yr ustus taledig, a llonaid y fainc o yn- adon lleol, cyhuddid David Thomas Phillips, cyf- reithwyr adnabyddus o Mountain Ash, o ffugio .prydles ar eiddo neillduol yn Mountain Ash, ac hefyd o ffugio dwy weithred wystl. Dywedid fod y diffynydd wedi cael 330p drwy y ffug-weithredoedd yr honid ei fod wedi eu gwneud. Traddodwyd y cyhuddedig I sefyll ei brawf, a chynygiwyd ei ollwng yn rhydd dan feichiafiaeth; ond gan na ddaeth neb yn mlaen i fyned yn feichiau drosto, cadwyd ef mewn dalfa. Bwriada y Parch Ddeon Howell gael mat o Wyl Gerddorol Goffadwriaethol am Dewi Sant yn yr Eglwys Gadeiriol yn Xhy Ddewi yr haf nesaf. Y mae wedi ceisio gan Mr D. Jenkins, Mua. Bac., Aberystwyth, i gymeryd yr arweiniad yn natgan- iad ei oratorio "Dewi Sant." Ceisir gan gantor- ion o Abergwaun, Hwlffordd, Ty Ddewi, Solfach, N efern, Aberteifi,etc., i gyduno yn y gwaith. Y mae Mr Joshua Celynin Evans, o Goleg y Bed- yddwyr, Nottingham, wedi enill y gradd o A.T.S. yn yr arholiad diweddar. Saif yn y rhestr flaen- af (1st division). Brodor o Gaio, yn Swydd Gaer- fyrddin ydyw. Pedair blynedd yn ol safai ar ben y rhestr yn mhlith ei gydymgeiswyr am dderbyn- jid i'r coleg. "Well done, Celynin.
! . i Bangor.
Bangor. lechyd yr Esgob.—Drwg genym ddweyd fod iechyd Esgob Bangor, yr hwn sycld eto yn aros yn Llanarth, Sir Aberteiti, yn dal yn anfodanaol, ac y mae ei gyng- horwyr meddygol wedi argymhell fud iddo gymeryd mis o leiaf o orphwysdra ptilach. Cyhuddiad Hyll.-O flaen ynadon Bangor, ddydd Gwener, cafodd bachgen o'r enw John Jones, 16 ■mlwydd oed, o Glanadda, ei gyhuddo o wneuthur ymosodia.d ar eneth ba-ch unarddeg oed. Dywedwyd fod y cyhuddedig wedi stwffio ei gap i geg y pientyn i atal ei hysgreclifeydd. Yr oedd tystiolasth y m.dd- yg yn andwyol. Remandiwyd Jones o dan feichniaeth drom hyd ddydd Mawrth (lieddy-w). Tret Blynyddol.-Dydd J.lercher bu i Mr W. 0. Williams, Manchester House, roddi ei tret blynyddol i wasanaethyddion ei fasnaclidy yn nghyda'i ddos- barth yn yr Ysgol Sul—all yn rhifo tua 33. Lhm- dudno ddeiwiswyd eleni i fyned iddo. Darparodd Mr :iili;iiiis bryd danteitliioi i'r parti yn y Sumner's Restaurant. Ymwelwyd a gwahanol ieoedd o ddydd- ordeb, ac yn yr ltwyr cymorwyd hwynt i'r Pier Pavi- hon concert.. Cyn dyciiwelyd adref drachefn rliodd- wyd refreshment ysgafn iddynt i gyd. Yr oedd y ty- wydd yn ddymunol iawn, a bu i'r oil fwynhau eu iiun- ain yn drwyacll. Cyn ymwahanu pasiwyd pleidiais o ddioichgai-wcli i Mr Williams am ei haelioni. Dalier Sylw.—Ceisir genym hysbysu na fedrodd Arglwydd Esgob Bangor fod yn bresenol j-n nghyseg- riad eglv.ys newydd Brithdir, Dolgellau. Yr 1-Isgob a ddirpryvvodd Arglwydd Esgob Aberdeen ac Orkney i gario allan y dyledswyddau esgobol. Y Tra Pharch- eclig Ddeon Bangor a bregetnodd ar yr achlysur. Adeiladwj'd yr eglwys, yr hon sydd wedi ei ehyflwyno i Dt. Marc, gan Mrs Tooth, Gcrygilwydion. Dinbych, er coffadwriaeth am ei gwr. Mae yr un foneddiges wedi ei gwaddoli hefyd. Y mae'r fywoliaeth wedi ei t'hynyg i'r Parch Thomas Llewelyn Williams, Caer- narfon, ac yntau wedi ei dtrbyn. Bydd i'r boneddwr parchedig gael ei sefydiu ddyctd Mercher (yr wytnnos hon). cjan Arglwydd Esgob Bangor, yn y gynliadledd yn Nolgellau. Noddydd y f\"woliaeth yw Mrs Tooth. Priodas.—\ n Nghapel y Bedyddwyr Seisnig,ddydd Mercher, priodwyd Miss Mina Baird, nith Mr Robert Beck. Penrallt Villa, Banoror Ucliai". tjyda Mr WiI- liam E. Lewin. Kettering. Gweinyddwyd y seremoni gan y Parch W. R. Sauriderson, y gweinidog, vn cael ei gynorthwyo gan y Parch J. Raymond, Llandudno. Yr oedd nifer fawr o gyfeiilion j-n bresenol yn yr addoldv. Klioddwyd y Orioourch ymaith gan "ei hewythr.Mr R. Beck, ac yr oedd wedi ymwisgo mewn dove-coloured cloth, trimmed with white satin and pearl beads; cariai hefyd bwnsiad hardd o floda. Y forwyn briodas oedd Miss M. E. Beck, cyfnither y briodferch, tra y gweithrtdai Mr James Beck fel gwas. Wecti i'r brecwast priodas yn Pen ralit fyned drosodd, ymaditwodd y par ieuanc gyda'r tren am Ddeheudir Idoegr. Yr oedd yr anrhegion yn lluosog a gwerth- fawr. Anrhegu Clerigwr.—Yn yr Ysgol Geneaiaetliol, nos Fercher diweddai, yrngj-fariu nifer fawr o gyfeiilion ac edmygwjrr y Parch Benjamin Thomas, B.D., curad poblogaidd Eglwys St. Mair, Bangor, i gyflwyno an- rheg iddo cyn ei ymadawiad o'r dclinas hon am Lun- dainjic mae wedi derbyn caplaniaeth Eglwys Gymreig Paddington,a wagliawv-d yn ddiweddar trwy benocliad y^Parch J. C. Ellis i Eglwys Gymreig St. Bene,, LIundain. Llanwyd y gadair lywj-ddol gan Mr John Pritchard, Bodhyfryd. Cymerodd yr anrheg y flurf o anerehiad goreuredig a phwrs o aur, y rhai a gyflwyn- wyd iddo, ar ran y lluaws tanysgrifwyr, gan Mrs John Pritchard, Bodhyfryd. Mrs Benjamin Thomas hefyd, yr hon fu'n aelod fiyddlon a defnyddiol o gor yr eg- lwys, cafodd hithau ei ha.nrhegu a silver-mounted umbrella hardd gan Miss Kathleen Langford Jones, ar ran y tanysgrifwyr. Cydnabyddodd y boneddwr parchedig yn gynes drosto'i hun a.'i briod, a chyfeir- yn iodd at y teimlad da fu'n bodoli yn ystod ei arhosiad ef yn y ddinas. Yr oedd program difyr hefyd wedi ei barotoi ar gyfer y noson, ac aethpwyd drwyddo fel y canlyn —Can, "Que-n of the Earth," Master D. F. Davies can, "Y gwcw ar y fedwen," Miss Louisa Jones unawd ar y clarionet, "Andante polacca, Mr Hampshire can, "The Vicar's song" (allan o "The Sorcerer"), Mr Phil. Jones can, "Llancesau Eryri," Miss Price; deuawd ar y crwth, "A summer idyll," Misses Nesta. Rowlands a Dora Hartley can, "Tat- ters, Master W. H. 0. Davies: deuawd- "Exrplsinr." Meistri William Jones a Phil Jones; can. "The Lost Chord, "Nl aster R. H. Davies can,"For all eternity," Mis M. Lloyd Parry unawd ar y clarionet, "Concer- tine," Mr H. Hampshire can, "I am a Friar of orders grey," Mr J. G. Cooke; deuawd ar y crwth, "Nor- ma," Misses Nesta Rowlands a D. Hartley. Ysgrifen- yddion y mudiad oeddynt Mr Joseph Davies, Ha;raTini, House, it Mr William Parry, Ironmonger bu iddynt weithio yn egniol iawn, a choronwyd eu hymdrechion a llwyddiant. Marwolaeth Mrs Emma Roberts.—Gyda gofid dwfn yr ydym yn cofnodi marwolaeth Mrs Emma Roberts, grocer, 242, High-str=>et, Bangor, yr hyn a gymerodd le nos Fawrth diweddaf, ar ol cystudd cydmarol fyr. Gweddw ydoedd hi i'r diweddar Mr William Roberts, grocer,a chariodd fusnes yn mlaen yn 242,High-street, am 31 o flynyddoedd yn ddidor, yr hyn, mae'n debyg, sy'n "record" yn hanea masnach yn Mangor. Cymcr wyd Mrs Roberts yn wael yn sydyn ddydd Sadwrn cyn y diweddaf ac, er gwaethaf pob sylw a medr ar I in ei meddyg. Dr. Richard Jones, yn nghyda gweinydd- iad ymroddedig a gofalus ei meibion a chyfeillion eraill arni, suddo yn gyflym a wnaeth,a hunodd yn dangnef- eddus ddydd Ala wrth (fel y crybwyllwyd), yn ei 68ain mlwydd oed. Rhaid dweyd am Mrs Roberts ei bodyn ddynes wir Gristionogol ac yn meddu'r gradd uwclnf o fon dtligeiddrwydd ac er fod ei nerth wedi graddol baHu ers rhai blynyddau, eto glynodd v,-rtli ei dyled- iiwyddau yn ffyddlawn hyd y diwedd, ns o'r braidd y gellir dweyd am dani iddi farw "yn yr harnis. Er nad yn wraig gjdioeiddus mewn unrhyw ystyr, er hyny adwaenid Mrs Roberts gan gylch eang iawn ac yr oedd yn cael ei mawr barchu. Yr oedd yn aelod tfydalawn o eglwys Gynulleirltaol Gj"mreig Penclref, ac yn un o aelodau hynaf y oyfundeb liwnir yn Man- gor. Mae yn gadael ar ei liol ddau iiib i ahum pa colled fawr.sef MrW. A. Roberts (is-olygydrl y"North Wales Chronicle) a Mr B. R. Roberts (cashier g'da:r Meistri Lewis, Penrhyn Mills), y rhai y ma" ganddynt y cysur i feddwl, y:i eu trail (id dwfn, na adawodd eu rnr.rn yr un <*elyn ar ei bol, eithr yn hytruch l'.i mawr o -r gyfeiilion diffuant a chydymdeim'ado).—Cymeroddyr atigladd. yr hwn oedd o nodw.xld braifa-t, le foreu Gwener yn nghladdfa y teulu yn mynwent Glanadda. Gweinydd'wyd ar yr achlysur jjan y Parclir. S. R. Jenkins a.'r ProSeswr J. M. Davies.—Yr oedd trcfn- iadau y chcldedigaeth yn nwvdaw IMoistri R. a J. Williams. Upoer Bangor ac yr oedd ar yr arch, yr hon oedd o dderw caboledig gyda brass mountings trymion. yr arysgrif panlynol: "Emma Roberts. sran- wyd Tachw. dd laf, 1829 bu farw Modi 14, 1897." Gorchuddid yr arch gan nifer o biethdorchau nryd ferth o flodau, y rhai a ar.fonwyd. yn mysg ea-aill, gan Mr a Mrs W. Arfchar Roberts Onab a incrch-yn-nghy- fr. ith) Mr Ben. R. Roberts (mab) Mrs a Miss Edwards, Fflint; Mr a Mrs Ardern, eto Mr a Mrs J. Humnhreys, Gambier-terraee, Ban for: Miss Sarah Thomas, Miss Grace Thomas, Mr Thoniafi Thomas, ieu., Caelleoa Mr a Mrs Morley, eto, etc. Yn Ma-snachdy W. 0. Williams ma yr holl De- partments wedi eu cyflenwi gyda Nwydda.u Newydd yr Hydref. Yn y Showroom chwi fjanfyddwch gyf- lenwad dftiioledig iawn o Millinery, Capes, Costumes. Jackets, Furs, etc., etc. hefyd Novelties mewn Dress Goods, yn nghyda Dressmaker o'r dosbarth cyntaf. At yr ucliod y mae yno New Art Serges a Plushetts at wneud Curtains Diwsan a Ffenestri. etc. Byddwch gystal a galw yn 348 i 350a. High-street. Banger.
Caernarfon-
Caernarfon- Yr Ysgol Ganolradd.-Dydd Iau ail-agorwyd yr ysgol ganolradd. Darlith Ddyddorol.—Bydd y peirianydd byd- adnabyddus Mr Preece yn trafl-dodi ei ddarlith benigamp y mis nesaf. Neillduir yr elw at gron- fa adgyweiriad hen eglwys Llanbeblig. Llys Ynadol Arbenig.—Dydd Merchcr, o iluen Mr J. R. Pritchard, cyhuddwyd Winifred Casey o ladrata lp 158 oddiar berson David Jones, Lizn- wnda.—Gohiriwyd yr achos hyd y Llun. Y Seiri Rhyddion.—Dydd Iau cyfarfu aelodau y Free Masons. Etholwyd y Brawd J. Herbert Rees yn W. M. am y flwyddyn ddyfodol fel olyn- ydd y Brawd Morris. Llys yr Ynadon Sirol.—Dydd Sadwrn, o flaen1 y Dr. Taylor Morgan ac ynadon eraill, cyhuddwyd John Parry o fod yn feddw ac yn afreolus ac o ym- osod ar T heddgeidwad yn y Groeslon, a chafodd ei anfon i garchax gyda llafur caled.—Cyhuddid Richard Williams, dyn ieuanc yn byw yn Waen- fawr, gan Charles Williams, ceidwad helwriaeth i Mr Greaves (Arglwydd-raglaw y sir), o herwhela ar dir dros yr hwn yr oedd gan Mr! Greaves yr hawl. Yr oedd y trosedd wedi ei gyflawni y nos Sadwrn cynt. Yr oedd gan yr erlynydd ddau o iygndau duon yn y box pan yn rhoddi ei dystiolaeth, Y I hai a. roddwyd iddo meddai gan frawd y cyhuddedig. Gwadwyd y trosedd yn bendant. Cosp, 5s a'r cos- tau. Erlynid gan Mr H. Lloyd Carter, gyda Mr Richard Roberts yn amddiffyn. Pleserdaith.—Dydd Iau talodd aelodau cor Eg- lwys Dewi Sant ymweliad a Llanberis. Gwnaed llwyr gyfiawnder a'r amrywiol drugareddau, a phrofiad y frawdohaeth ydoedd mai da iddynt oedd bod yno. Dychwelwyd yn yr hwyr wedi mwyn- hau diwrnod a hir gofir. Helynt y Penrhyn.—Fel y gwnaed yn hysbys yn flaenorol, y mae anghydwelediad Chwarel y Pen- rhyn wedi ei benderfynu. Haedda ein cyd-flrefwr parchus, galluog, ac adnabyddus, Mr H. Lloyd Carter, y ganmoliaeth uwchaf am y rhan fedrus ac effeithiol a gymerodd ef er dwyn yr anghydfod i derfynia4 Eglwysig.—Yn ystod y mis bedydd:wyd trwy daenelliad 7; priodwyd 1; claddwyd 3. Cymdeithas Genhadol yr Eglwys.—Erbyn liyn y mae yr Esgob Du Oluwole ar ei daith gartref i Affrica. Hir gofir ei anerchiadau a'i bregethau. Cyrhaeddodd y cyfraniadau at y gymdeithas wedi taJu y costau i 119p 168 8c. Dramataidd.-Nosweithiau Mercher a lati bu cwmni enwog Terry o Lundain yn difyru cynuli- eidfaoedd mawrion yn y Guild Hall. Yr oedd yn amlwg fod y cwmni yn feistriaid perffaith ar *eu galwedigaeth. Ymladdfa Ffyrnig.—Nos Fercher oddeutu haner nos cyffrowyd trigolion Bangor-street, Pen- rallt, Bridge-street, Talybont, a manau cyfagos eraill gyda gwaeddiadau torcalonus. Casglodd ilawer i'r Pendist, a chaed allan mai ymlalldfa oedd wedi cymeryd He cydrhwng dau wr adna- byddus. Yr oedd golwgdifrifol ar yr hwn a orch- fygwyd-y gwyneb yn orchuddiedig a gwaed ar ol llawer o ymosod arno. Y mae enwau y ddau yn meddiant yr heddgeidwaid, a cheir clywed jch- J waneg am yr helynt yn rnhen ychydig. Llys yr Ynaclon.—Dydd LIun, o flaen yr ynad- on, cyhuddwyd John Thomas a John Jones, .lau o bersonau yn byw yn y Twthill, o herwhela yn y nos ar gyffiniau y dref. Darganfyddwyd y ddaii gan yr heddgeidwaid yn dychwelyll o'u'hymdaith, ac yr oedd ganddynt yn eu meddiant nifer o wn- ingod a rhwydi.—Ymddangosai Mr J. T. lloborts i amddiffyn. Cosp, 10s yr un a'r costau.—Am va- grancy (crwydro) anfonwvd hen droseddwr o'r enw Lewis Lewis i'r carchar am fis. I Cyngherdd Mawreddog Eglwys Dowi Sant.- i Edrych rhagolygon y cyngherdd uwchraddol ueh- od yn hynod galonogol. Er yn ddistaw, y mae yr ysgrifenyddion a'r pwyllgor wedi gwneud gwaith canmoladwy, a chredir y bydd i'w llafur gad ei goroni a llwyddiant mawr. Cynhelir y cvng- herdd nos Lun, yr 20fed cyfisol. "Ceir v manvlion yr wythnos nesaf. Lladrad Haerllug.—Yn gynar foreu Mer-hci darganfyddwyd fod rhyw berson neu bersonau wedi bod wrth y gwaith anheilwng ac anonest ) symud un o'r byrddau oedd yn oynwys yr hysbys- iad am y cyngherdd yn y pafilion ar v "railings" perthynol i Eglwys Crist. Hyd yn livn nid oes wybodaeth yn nghylch y bwrdd. Deallwn fod ymclrwiliad manwl yn cael ei wneud, ac os y llwyddir i ddod o hyd i'r drwgweithredwr iiL- u fwy ohonynt cospir hwy hyd eithaf y gyfraith. Ymdrechfa y Cychod Hwylio.— Dydd Iau cy-1 merodd ymdrechfa y cychod hwylio Ie. Yr ocdd y tywydd yn bobpeth allesid ei ddymuno. Yr oedd y dyfarniadau fel y canlyn 1, Endeavour (Oadben Williams); 2, Nan (Mr D. Davies) 3, Lancashire Lass (Mr J. Pritchard); 4, Missie Ma,y (Dr. Taylor Morgan). Goruchwyliwr yr ymdrechfa ydoedd Mr Carter. Y Gwirfoddolwyr.—Y mae y Gwirfoddolwyr yn parhau i gadw yr enw da a enillwyd ganddynt. Cawsant eu harolygu ddydd lau gan y Milwriad A. Dunnage, R.A., a chafodd ei I-wyr foddloni yn y gattrawd. Llongyfarchwyd hwy yn galonog ar eu gwaith yn enill y "challenge bowl." Llys yr inadon.-Dydd Llun, o flaen y Meistri Edward Hughes (maer), W. Hamer, a J. R. Hughes, cyhuddwyd tramorwr o'r enw John Va- carraza. (Italian), yn trigo yn Palace-street, o adael i'w simddai fyned ar dan. Yr oedd gan y tramorwr gyfieithydd gydag ef yn y bocs. Gor- fodwyd ef i dalu y costau.-Am. fod yn feddw cafodd y personau eanlynol eu dirwyo: —Morgan Ellis, Caeathraw, 2s 6c a'r costau John R. Owen, Talysam, 5s a'r costau Peter Flynn, 2s 6c a'r costau. Marwolaeth.—Dydd Sul, yn ei phreswylfod yn Sea View, St. David's-road, bu farw y wraig hyn- aws Mrs Sarah Baugh Williams, merch ieucngaf y diweddar Mr Moses Williams, Llundain. Hedd- weh i'w llwch. I Dathliad Haeddianol.—Dydd Sadwrn yr oedd prif fasnaclidai y dref yn chwifio banerau amryliw o'u Ifenestri er dathlu dydd pen blwydd Miss Qre-avetv, Glangwna, merch' Arglwydd-raglaw y sir. Bu y magnelau yn rhuo am amser maith, ac ofnid ax y cyntaf fod y gelyn yn ymosod ar hen gaerfa. Caer Seiont. Nid felly yr ocdd, a da hyny —y mae teulu parchus Glangwna yn anwyl a chymeradwy gan y Caernarfonaiid, ac yn dymuno iddynt hir oes a phob dedwyddweh. Nodachfa Methodistiaid Bontnewydd. Erbyn hyn gellir rhestru nodachfa y frawdoiiaeth Fetho- dista.idd yn Mhontnewydd yn mhlith y pethau a fu. Llwyddwyd i sicrhau yn ystod y tri diwrnod y cynhaliwyd y nodachfa y swm o 380p. Y mae llawer o ffyrdd er cyfarfod a'r dyledion sydd yn aros ar amryw o'r gwahanol addoldai. Newid- iwyd Ilawer o arian yn y deml gynt a chwipiwyd hwy allan ni wnaent hyny yn Bontnewydd am fod yr athraw yn absenol. Y Bel Droed.—Dydd Sadwrn cyfarfu dewrion yr Ironopolis &'r Bangor Reserves yn yr Oval. Wedi ymdrechfa. haeddianol trodd yh fvuldugol- j iaeth i hogiau y dref gyda thair goal yn erbyn 0. Play up, boys. Cyfarfod o'r Cynghor Trefol.—Cynhaliwyd cyfar- fod misol y Cynghor nos Fawrtu, dan ly wyddiaeth y Maer (Mr Edward Hughes).—Cyflwynwyd cyfrifon y prif-ffyrdd am y flwyddyn yn diweddu Mawrtii di- weddaf, pa un a. ddangosai fod cyfanswm y draul o'u cynal yn 382p. Penclerfynwyd fod i'r Cynghor Sir dalu am lanhau y prif-ffvrdd oddimewn i de-rfynau y dref, a. galw eu sylw at weddill oodd yn aros o'r fJwyddyn ddi.weddaJ.- Y n adrodciiad Pwyllgor y Nwy, yr OEXld argyinhelliad fod i'r ysgrifsnydd trefol roddi ei gyfai"wyrldyd a ddylai y Cynghor fyned i mewn am archeb ammodol, neu ddeddf leol, yn ngwyneb y cais oedd ar gael ei wneud yn y Senedd- dymor nosaf gan gwami am hawl i gyfienwi goluini trydanol yn y fwrdeisdref.—Hysbysodd yr YTsgrifea- ydd Trefol, os byddai i'r cwmni Iwyddo yn eu cais, y byddai gan y Cynghor, yn ddiau, hawl i brynu end byddai raid iddynt dalu yn ddrud am hyny. Ysrrth wrs, gallai y Cymdior wrtlra-ynebu archeb ammodol ond baasai y draul o sicrhau deddf yn fawr. Awgrymai of inai y cynllun goivu fyddai ym- gynghori a'r Mri Sharpe a'i Gwmni ar y cwestiwn.— Penderfynwyd gofyn i'r vsgrifenydd trefol g}rfar- wyddo yn mhellach ar achlysar (.-to.-O bsrthynas i gais y pendtrfynwyd ei wneud yn y cyfarfod blaenorol at Yinddirkdtilwyr y Porthladd am ganiatad i ddyfn, hau y si an el yn ochr Mon ar gyfer y lanfa newydd a fwriedir ei gwneud, darllomvyd y penderfjuiad a basiwyd gan yr ymddiriedolwyr yn em cyfarfod yr un dydd, yn gofidio nas gallent gydsynio a.'r cais ond yn awgrymu y priodoldeb o gyfeirio y matsr i Mr Lyster neu y Bwrdd Masnach. Penderfynwyd fod i Bwyllgor y Borthfa ystyriixl atobia.d yr ymddiried- olwyr.—Penderfynwyd, hefyd, anfon at Mr Wawn, peirianydd, yn gofyn ei delerau am barotoi y cyn- llunia.il angenrheidiol o'r bont y bwriedir ei gwneud dros yr Aber.—Ar derfyn y cyfarfod, gaJwyd cyfarfod ;a b- niv* o'r Pvvydlgor Iechydol i ystyried llythyr o eiddo Mr David Evans, cigydd, yn mha un y gwneid cyhuddiadau yn erbyn s^yddog neillduol yp. dal cysylltiad a'r lladd-dai.
Carngiwcli a Pistyll.
Carngiwcli a Pistyll. Cynhaliwyd cyfarfodydd diolchgarwch am y cyn hauai yn y plwyfi llyn nos Lun cliwsddaf yn Pistyll, pryd y darllenwyd y gwasanaeth gan y Parch J. H. Parry, curad, a'r Parch R. P. Hughes, rheithor, Jjlan- aeliiaiarn, a, phregethwyd i di-rfa ddestlus gan y Parch R. T. Jones, vicar. Nevin. Nos Fawrth dilynol dai llenwyd gwasanaeth o ddiolchgarwch yn Llitnfaen, yn yr hon y cjTnerwyd rhan gan y Parch A. Jones,curad, Trefor,a phregethwyd gan y Parch R.P.Hughes,Llan- aelhaiarn. Yr oedd yn dda genym weled cynifer dod yn nghyd, ac yn eu plith y cantorion o Lanael- aelhaiarn. Yr oedd yn dda genym weled cynifer wedi Gobeithio y bydd y progethau. grymus a draddoclwyd er budd,ac y gwnant ddwyn ffrwyth da yn y rhai a'i clywsant.
Caerdydd.
Caerdydd. Cynyg Glofa ar Werth.—Yn Nghaerdydd, dydd Mnwrth. cynygiwyd y Naval Steam Coal Colliery," Cwm Rhondda, ar werth. Codir 12,000 o dunelli bob wythnos o'r lofa. Cvnygiodd Mr D. A. Thomas, A.S., 50,000p i ddechreu dilynwyd hyn gyda chyn- ygiad o 60,000p gan Mr Bruce (o,gwmni y Mri NV al- ter Morgan, Rhys, a Bruce, cyfreithwyr, Pontypridd). Ina, gan godi 5000p bob yn ail, daeth y cynygion gan y boneddwyr hyn i fyny i 85,000p, ac yna saf- asant. Mr Bruce oedd y cynygiwr uchaf. Yna tyn- wyd yr eiddo i fewn, a hysbysodd y gwenhw1" 1110d Ofirl 80,000p yn mliell oddiwrth y gwevtiiu. a dywedodd y byddai yn barod i drafod gyda'r eynyg- iwr yn gyfrinachol. i
Dinbych.
Dinbych. Arwertliiant gan Mr Dew.—Bu y ISIeistri W. Dew a.'i Fab, o Fangor, yn y Bull Hotel, ddydd Mercher, yn cynyg ar werth fferm o'r enw Bryn Goleu, ger Gorsaf Ej-arth, Rhuthyn, yn mesur tua 35 o aceri. Daeth nifer dda. o bobl yn nghyd; ac wedi cynyg bywiog, tarawyd y fferm i lawr i Mr Foulkes, Aelwyd U eha, am y swm o 1140p. GweIla. y Smitlifield.— Dydd Mawrth (diwrnod y ffair), cymerodd ymgynghoriad le rhwng aelodau y Gorplioraath a nifer o ffermwyr a phorthmyn yn nghylch y priodoldeb o aynu i lawr y mur sydd yn gwahanu marchnad y celfylau oddiwrth y ffordd sydd yn rhedeg trwy y Smitlifield, gyda'r arnean o helaethu y fai'chnad geifylau, ac o wella y Smithfield yn gyffre- dinol. Ni wyddis eto beth yw y penderfyniad y daethpwyd iddo, ond fe ddaw y mater o dan sylw Cynghor y dref ddydd Mawrth (heddyw).
Pwllheli.
Pwllheli. Llwyddiant.—Y mae Mr Owen Thomas, Rhos Bach Temperance, wedi pasio fel cliief mate. Y n nglyn ag arholiadau Coleg Cer^dorol Llundain a gynhal- iwyd yn Nghaernarfon llwyrddodd y rhai canlynol i basio yn Nosbarth Pwllheli:—Am chwareu y ber- doneg, senior section, Sarah Jane Richards, 92 marks (honours) inter-section, M. Humphreys Owen, Aber- soch, 80 marks (first class) junior section, Mary James, Bodfean, 89 marks (honours). Theory, Lizzie Eames, Pwllheli, 97 marks (honours). LLYS YR YNADON. Cynhaliwyd Llys yr Ynadon Sirol ddydd Mercher, geibroil Mri R. Carreg (yn y gadair), wen Evans, H. T. Ellis, y Parch J. C. Wilhams-Ellis, a Mr Wil- liam Thomas. TRWYDDE'D Y SOUTH BEACH HOTEL. Gwnaeth Mr Churton, Caer, gais am a.dnewyddiad trwydded y South Beach Hotel. Yr oedd yn deall fod tipyn o anghydwelediad yn y llys blaenorol parth- ea caniatau yr adnewyddiad am fod y ty yn gauedig ers olwyddyn, ond galliu sicrhau y Fainc mai yr I achos o hyny ydoedd yr anhawsder o ddod o hyd i denant cymiiwys.—Wedi peth siarad, caniatawyrd y clus. Y TOWER HOTEL, PWLLHELI. Ar gais Mr Arthen Owen, trosglwyddwyd trwydd- cd y Tower Hotel, Pwllheli, i inirs Jones, gweddw y diweddar Mr Jones. vYMOSODLkD. John Ellis Hughes, y Feathers Inn, Llanystumdwy, a gyhuddai Robert Roberts, o'r un plwyf, o ymosod- iad. Ymddangosai Mr William George dros yr achwyn- ydd, yr hwn a dystiodd ei fod wedi cael achos i gwyno oherwydd fod ieir y diffynydd yn ymyryd a'i eiudo. Aeth at ddrws y ty a dywedodd wrth Mrs Roberts y byddai raid iddi glirio yr ieir yn mhen yr wythnos. 1r hyn dechreuodd hi ei dafodi, gan dafiu dwir sebon a to. Daeth y diffynydd, yr hwn oedd yn ei welr, lawr, a tharawodd y tyst yn dost yn ei lygad gyda'i stump (yr oedd ei law wedi ei thori). Bu raid i'r tyst gael lotion gan y meddyg at ei lygad. Tystiodd yr Heddgeidwad Owen iddo weled yr Rchwynvjdd gyda Ilygad du, a sylwodd hefyd fod dau fare ar ei wddf. Aeth y tyst gyda'r wys i'r diffynydd. ond ni fu iddo ef na'i wraig gwyno fod yr a-chwynydd wedi ymosod arnynt hwy. Yn nesaf gwrandawyd croes-wys gan Mr Mary TIc, berts yn crbYll John Ellis Hughes. Hi a ddywedodd fod Hughes wedi dod ati i gwyno yn nghylch yr eir, $c wrth iddi godi ei llaw ato, disgynodd dropyn o ddwfr sebon ar ei wyneb, ac ar hyny, efe a'i taraw- odd hi yn ei gwyneb gan geisio ei thagu, aphe buasai "Robert" heb fod yn y ty, buasai hi wedi marw (chwerthin). Croes-holwyd Nid oedd Mr Hughos wed' <: .vyno erioed o'r biaen yn' nghylch yr ieir. Ni fu iddi ond codi ei llaw. Mr B. T. Ellis: Yr oedd arni eisiau ei seboni I (chwerthin). Taflwyd y wys hon allan, ac am yr ymosodiad ar John Ellis Hughes dirwywyd Robert Roberts i 103 a'r costau (yr oil yn 50s). PLENTYN ANGHYFREITHLAWN. Ccisiai Margaret Jones, Mynytho, dadogi ei phlen- tyn anghyfreithhiwn ar John Parry, Sara.—Ym- ddangosai Mr William Georg.; dros yr achwynydd, ac amddiffynwyd gan Mr Arthen Owen.—Taflwyd yr acnos anan. HERWHELA. Robert Griffith, ceidwad helwriaeth, a. gyhuddai 1 Evan Jones, Barrach, o herwhela.—Erlynwyd gun Mr Arthen Owen,, ae amddiffynwyd gam Mr William George—Tystiodd Robert Griffith ei fod yn ngwasan- aeth Mrs Lloyd Edwards, Nanhoron, a gwelodd y diffynydd yn saethu ac yn lladd patrisan.—Ci-oes- holwyd Yr oodd gan y diffynydd wn yn ei law. Yr oedd y petrisa.n ar dir Lon DywyU, tenant yr hwn ydoedd Rowland Jones. 0 dir Pen bryn yr oedd y diffynydd yn saethu.—Rhoddodd Mr R. 0. Jones, goruchwyliwr ystad Nanhoron, gerbron gytundeb tenantiaid Penbryn a Lon Dywyll er profi fod yr hel- wriaeth yn cael ei gedw i'r perchenog.Dros y di- ffynydd galwyd David Evans, yr hwn a dystiodd fod y diffynydd yn saethu ar dir Barrach. Fe aeth y petrisan drosodd i ryw dir arall.—Croes-holwyd: oso Nid hwn oedd y tro cyntaf iddo weled y diffynydd gyda gwn. Yr oedd y petrisan yn codi VD. nghoe Barrach pan saethwj^d ati.—Dirwywyd y diffynydd i Ip a'r costau, ac os delai i fyny drachefn, byddai ei gosp yn drymach.—Ni fu i Mr B. T. Ellis eistedd ar yr achos hwn. Y GWR AT WRAIG. C,wna,etli Mr William George gais ar ran Thomas Lloyd, CasteJl Bach, Pistyll, am wys yn erbyn y wraig am dori yr heddweh.—Caniatawyd. cl
Pont Henai-
Pont Henai- ( Y Cynghor Dosbarth.— Cynhaliwyd cyfarfod miswl Cynghor y lie uchod nos Lun, o dan lywyddiaeth Mr R. J. Thomas. Yr aelodau eraill yn bresenol oedd- .Y11t. y Meistri W. R. Jones, George Hand, T. 0. Roberts, John Davies, John Williams, Orjtlih hams, W. Jones. R. W. Roberts, J. Thomas, Evan Williams. D. Jones, a Dr. Jones, yn nghyd a'r clerc (Mr Thcmas Hughes).—Darllenwyd adroddia-d v Pwyilgor Aria-nol gan Mr G. Williams. Dangosai yr adroddiad hwn fod y swm o lOp 12s 2c wedi eu ai-to gwario ar y gwahanol Syrdd yn ystod y mis, a. bod 133p 3s 4c wedi eu casglu yn ystod yr un cyfnod. Yn adroddiad y Pwyllgor Iechyd.ol, hysbysid fod y f'arcl. Cynffig Davies wedi cynyg darn.) dir perthyu-Il iddo ef i'r Cynghor daflu lludw, etc., y dref iddo. Ar ol cryn siarad ar y mater, pasiwyd i wrthod cynygia.d Mr Davies, ac i daflu y lludw, etc., i'r un He ag y tofbr ef yn bresenol.—Yr oedd tri o bersonau yn yrn- geisio am y swy-dd o gasglydd trethi, etc.. sef v Meis- tri W. G. Williams, Thomas Ellis, a Matthew Owen sc ar ol ychydig o ymdrafodaeth, apwyntiwyd Mr Thomas Ellis.—Er pan y cynhaliwyd y cyfanod di- weddaf o r Cynghor, yr oedd y clerc wedi derbyn llythyr o Swyelelfa'r Coedwigoedd, yn dweyd fod boneddwr o'r swyddfa hono wedi ymweled a'r lie y bwricdai r Cynghor adeiladu "pier." Yn y llythyr. elywedai y boneddwr hwnw, os oodd y Cynghor yn bwriadu adeiladu "pier," y buasai yn rhaid iddyrt ■wneud hyny ar eu traul eu hunain. Oherwydd hyn, cynygiodd Mr Walter R. Jones fod i bapyTau pleid- leisio gael eu hanfon i'r holl etholwyr, er cael eu barn ar y matsr-—a ddylid cael "pier" newydd ai peidio? Ar ol cryn ymdrafodaeth, pasiwyd i wneud hyny.
Aborsoch.
Aborsoch. Trenaboli^—D dd S.tdwrn cynhaliodd Dr. Hunter n-syb'-s ri'T o roitbwyr drengholihd ar :orph dyn ieuanc 61in oed, o'r enw Wiliinto John Boulton, o Burslem, swvdd Stafford, y hwn lu foddi ddydd Sul y 29"in o Awst tra yn ymdrocbi yn At-,erffiaw,lac fe dJarganfyddwyd y corph yn agos i Abersoch.—Yn ystod y tystiol- aethau ceisiodd Mr Abel Williams, un o'r rheithwyr, alw sylw --it yrarferiad oedd vn ffyr u yn yr ardaloedd i yrndroi-bi ar y Sul. NiiJ gall- ai ef weied pa fodd y gellid disgwyl i Raglnc- iaeth Ddwylol amddiffyn y sawl oedd yn au- ufuddhau i ddeddfau yr ilollaliuog.—Gwrthod- odd y crwner gymersd pylw o sylwadan Mr Williams gan eu bod y tuallan i gyleh yr ym. cbwisiad. Nid hwy oedd i farnii ymddygia 1 y trancedig, yr hwn oedd wedi myned o flaen B t nwr Mawr ei buDan.— Ujchweiwyd rheithfarrs o 021 wyd wedi boddi," ac ar^ymbellwyd yr aw- durdodau yn Abermaw i roddi rliybyddion i lyny mewn lleoedd peryglus.
I ,Pensarn, ger Llanbedr.
Pensarn, ger Llanbedr. Damwain Angeuol.—Taflwyd yr ardal yma i alar dwys pryonawn ddydd Gwener gan y newydd prnddaidd fod Mr John Williams, gyrwr rhwng Pensam a Llunbedr, wedi cyfarfod a damwain angeuol yn ngorsaf Pensarn. Tua thri o'r gloch y prydi awn yr oedd tren nwyddau yn shuntio, ac wrth iroeii y level crossing -n_ taftwyd John Williams i lawr a nivreidiwy i ef mor dost tel y bu farw yn niheti awr a hat er. Yr cedd JD dra adnHbyddi s drwy yr holl ardul.
------Porthmadog-
Porthmadog- Tra nrei ffordd i Beiiyaroes suddodd pein'a-t y Switchback i'r ddaear ar y ITordd yn agos i'r Garn a ebal wy-d traffherth fawr."11 nghlvn a hi, Cyngherdd.-Poblotraidd dros hen fu v cyngherdd a gynbaliwyd jn y Nenadd Drefol ol nos Wecer er budd Mr It Madoc Davi s, y cerddor adnabyddus a Koheit n 1 Yr oedd yr ystafell yn orlawn a'r c"ddt)rion /r cerdd-resau yn vr hwyl goreu, srf Miss Eleanor Jones, R.C.M., Miss Nicholson, Mr T(m Themas, R.C.M., Mr R. Coun,o r Dutton, R G.M., a Cor M-ibion Madon (dan arweiniad Mr Bnnett Williains;. Y cyfeilwyr oedcyct Mr G. Rohercs a Mr J. C McLean. r Yegol Ganol-radd. — Cynf.abwtd cyfarfod o'r Hywodracthwyr nos WVner, Mr Jonathan Davies yn ilywvddu Dari!enw\d adn ddjad Bwrdd Carolog y Sir a threl n yr ysgl lori-tettnui. Bu i'r o'l o'r y-ng«iswyr dderDyn 2p 10,, set haner traui yr ya:tol am flwyddyn. Yr oedd y morcianlely carlyn :-E. W. Jones, Per clc- gwyn, 901 W. Huyhes, Bank-piaee, S3;) M. L. Hughes, Cambriau-terrrtce, 703 Ji,rnen Griffith, Snowdon-street, 7Jl Albert Brorti- wich, Glen, 731 Alice Jones, Berth, 718 M. E. Jones, Morf* Hyeh in, 681 W. R^clsard- Criccieth, 680. Yn y Junior Form, Ellea Roberts, New-street, 636 Marv E. Jones, Preu- teg, 6'J7 Amelia Jones, Garth-terrace, o73.— AnSonai yr archadeiiadydd ei adroddiad tod yr ys.eol vn orphtuol.—'Anlonodd y RbingyU Roberts e1 fod yn derbyn y swydd o edrych ar 01 yr ysgol am y swm y 5,1 yn yr wytbnos.
Family Notices
j GeBedigaethau Priodesau, a MBTVIOlaetbeIT. GHNK- rGAETHAU. Bellis--N-ledi 12fed, priod Mr Thomas Bellis, Fair- field, Beacon's Hill, Dinbych, ar fab. Evans—Medi 9fed, priod Mr Thomas Evans, Nant Gwyn, Nant Gantglyn, ar ferch. Jones—Medi 12fcl, priod Mr David Jones, gof, Oak- ford, sir Aberteiii, ar ferch. Jones—Medi lofed, priod Mr John Jones, llafurwr, Panton Hall, Dinbych, ar fab. Edwards—Medi 9fed, yn 120, Carisbrooke-road, Wal- ton, priod T. G. Edwards, ar fab. Roberts—Medi 9fed, yn 10, Clifton Grove, Egremont, priod J. Roberts, ar ferch. Williams-Modi 14eg, yn 73, Rodney-street, Birken- head, priod David Williams, ar fab (marw-anedig). PRTMD\S*U. Jonrs—Griiffths—Medi lleg. yn Nghapel y irefn- yddion Calfinaiad, Roewen, ger Conwy, gan y Parch Dr. Llugwy Owen, Co nwy,Mr Thomas Jones, mab Mr Owen Jonas, Swan, a Catherine Mary, ail ferch Mr Jeremiah Griffiths, asiedydd, Pantyrafon -y ddau o bentref Roewen. Ivoberti—Jones—Medi 13eg, yn Nghapel y Wern,gan y Parch R. H. Parry, Nant, Mr Lewis Roberts, a Mrs Annie Jones, Pentre—y ddau o Minera. Thomaf —Lloyd—-Medi lleg, yn Eglwys Trefnant, ger Dinbych, gan y Parch Humphrey Lloyd, curad, Mr W. Thomas, a Mary, ail ferch Mr W. Lloyd-y ddau o Trefnant. Travis—McCulloch—Medi 15eg, yn Eglwys Gadeiriol, Bangor, gan y Parch William Edwards, vicer, John Henry, mab ieuengaf y diweddar James Havis, o Huhne, Maneeinion, a Plas Tirion, ger Conwy, ag .Annie, gwraig y diweddar David McCulloch, o Ddublin.ac ail ferch y diweddar Archibald McMillin, o Fangor. "W illiams—Williams—Medi, 9fed, yn Nghapel y Bedyddwyr, Henllan-place, Dinbych, gan y Parch John Lewis, ac o flaen Mr E. Mills (cofrestrydd), y Parch Benjamin Williams, gweinidog y Bedyddwyr (eynt o Ddinbych), a Miss Margaret Jane Williams, Garden Villa, Dinbych. MAR WOL \ETF! AL\ D;1Vie[-fc( 9fed, Mr Robert Davies, Nant Mawr, Llanrhaiadr. ger Dinbych, yn 69ain mlwydd oed. Cydyjndeimiir yn fawr a'r perthjynasau yn eu jirofcdigaeth chwerw. Evanf—Awst lleg, Mr David Evans, Rhopier, Llan- arth, wedi cystudd maith a. chaied, yr hwn a ddiodd- efodd yn amyneddgar, yn 71ain mlwydd oed. Hughes—-Medi 14eg, ar ol cystudd trwm, ond byr, yn 58ain mlwydd oed, Mrs Jane Hughes, asiadydd, 14, Rosemary-lane, Dinbych. Jones—-Medi lleg, o'r darfodedigaeth, Annie, merch hynaf Mr Richard Jones, bricklayer, Chapel-street, Dmbych. yn ei 20fed flwydd oed. Jones Medi 15fed, Mrs Caroline Jones, priod Mr John Jones, The Stores, Llandrillo, ger Corwen, ar 01 afieehyd maith. Jones—Medi 9fed, yn 4, Snowdon-street,Porthmadog, Mr John Jones, fitter, yn 45 mlwydd oed. Cym- erodd yr angladd, yr hwn oedd gyhoeddus, le yn mynwent Capel y Garth ar y 13eg cyfisol. Owen—Medi 12fed, yn 44, Arkles-lane, Anfield, yn J saith mis oed, Elizabeth Dorothy, pientyn ieuengaf y Parch T. G. a Mrs Owen. Parry-Medi 14pg, yn 56ain mlwydd oe(i ,.Alrs Hannah Parry, Pantycefn, Llansannan, ac a gladdwyd Tn mynwent y plwyf, Medi 18fed. I Powell—Medi 16, yn 20 mlwydd oed. Jane Mary, anwyl ferch Mr a Mrs Roberts, Ty'n'llwyn, Ban- gor, ac wyres i'r diweirddar Thomas Hughes, Derwvn Fawr, Clynnog. Cleddir hi lieddyw (dydd Mawrth) yn mynwent Tai Duon. Roberts Medi lOfed, yn nhy c-,i chwaer, ivirs Mary Evans. Ty Newydd, Prion, ger Dinbych, ar 01 trwm a maith gystudd, Mrs Jane Roberts, gweddw v di- weddar Mr Edward Roberts, Wern Fechan, Rhuth- yn, gynt, yn 79ain mlwydd oed. Roberts—Medi 12fed, yn 28. Norma-roatl, Waterloo, yn 44 oed, Thomas Edward Roberts. Roberts—Medi 14eg, yn ei phreswylfod, 242, Hiijh- street, Bangor, Emma Roberts, gweddw y diweddar William Roberts, yn 67ain mlwydd oed. Williams—Medi 12fed, yn 57ain mlwydd oed, Annie, anwyl briod y Parch J. Williams, Colwyn Bay. Wilson-Medi 13eg, yn Milton Brook Lodge, Stam- ford Bridge, Caer, John Gordon, mab liynaf Cadben a Mary Wilson.