Gwalia

Yn marchnad gig Llundain, ddydd Sadwrn, yr oedd y cyflenwadau yn llawn ddigon i'r fasnacli fechan, heb fawr gyfnewidiad yn y prisiau. Biff Seisnig, o 3s 8c i 3s 10c; ochrau Ysgotaidd, o 38 8c i 4s; etc byrion, o 4s 2o i 4s 6c Amerioan- aidd, o 3s i 3s 7c ailraddol, o 2s i 2s 8c myton Seianig, o 4s i 4s 8c tramoraidd, o 2s 8c i 3s o 4s 4c i 4s 8c cig llo, o 3s 4c i 4s 4c ] pore, o 3s 8c i 4s 4c.

1 Ymddengys fod "amseroedd da" wedi dyfod i'r amaethwyr, yn ol fel y dyvved newyddiadur Seis- nig -"Yn bresenol mae gofyn anghyffredin o dda am ffermydd bychain yn S-wydd Lincoln, ac am ffarm o gan' acer yn Donington, ger Spalding, yr hon a ddelid yn flaenorol gan Joseph Bowser, yr hwn a ddienyddiwyd yn ddiweddar yn Lincoln am lofruddio ei wraig, mae y tirfeddianswr wedi derbyn dim llai na haner cant o geisiadau am dani. Mae engreifftiau cyffelyb wedi dyfod i sylw yn ] ystod yr ychydig ddyddiau diweddaf; tra yn i marchnadoedd eiddo yn Nehau Swydd Lincoln mae ton well o lawer yn bodoli. j

Nid oes dim wedi ei gynyrchu sydd i'w gyd- maru a'r Haw ddynol i odro. Glanweitlidra a rheoleidd-dra ydynt yr anhebgorion cyntaf tuagat cdro da. Yn nesaf, dylid dilyn distawrwydd a thynerwch gyda buander. Byddai i ddau odrwr, un yn fuan a'r liar yn araf, y fuwch yn adra- byddus i'r ddau, gael oddeutu yr un swm o laeth mewn unrhyw nifer penodol o ddyddiau, ond y cyntaf a gaffai fwyaf o frasder. Po gyntaf y godro goreu y llaeth, os gwneir y gwaith yn dda a chyflawn: efaJlai na fydd y gwahaniaeth yn fawr, otfd bydd yn fesuradwy mewn ymenyn neu arian. Eto, fe ga dau ddyn yn godro symiau cyffelyb mewn amser cyffelyb, yr un gwartheg neu anifeiliaid yn arferol o roddi oddeutu yr un fath o laeth, ganlyniadau gwahanol parthed cyf- oethogiad, ac os newidient leoedd sicrheir y llaeth cyfoethocaf gan yr un dyn. Daw brasder llaeth neu frasder ymenym, o'r fuwch, ond y goOiwr medrus sydd yn cael y mwyaf o fudd.

Llyscsdd CofrGstria^oi Ken- LLANGEFNI. I Cynlialiodd Mr Waiter Baldwyn Yates lvs yn Llan- gefni ddvdd Llun, yn ystaieii v Llys yiroi", i edrych i mewn i restrau etholiadol, goiynion, a gwrthwyneb- iadau yn y ptwyti canivnol:—Llangristiolus, Tre- gaian, Llanddyfnan, Hsnsglwys, Bodwrog, Llangefni, Llanfaiimathafarneithaf, Trewalchmai, Liangs-Hog, Llanbedi'guch, a Cerrigceinwen. Ymddangosai Mr R. Chambers dros y Gymdeithas Geidwadol, a, Mr R. H. Williams dros y Eiiyddtryd- A ganlyn ydoedd y dyfarniadau :— Plwyf Llangefni: Un hawl eiddo i'r Ceidwadwyr wedi ei chaniatau; un occupation claim Ceidwadol g\vrthode<lig; dau lodger claims i'r Ceidwadwyr, caniatawyd tri gwrthwynebvvyd gan y Ceidwadwyr difodwyd dau claim, a syinudwyd y HaH i Division 111. Llangristiolus Caniatawyd dau claim di-blaid. 0 bump o wrthwyntbiadau ar ran y Ceidwadwyr, tyn- ,wyd dau yn ol, difodwyd dau, a chaniatawyd un. Cafodd un gwrthwj-nebiad Khyddfrydol ei ganiatau drwy declaration. Tregaian Caniatawyd un claim Ceidwadol. Heneglwys Un claim Ceidwadol wedi ei ganiatau pedwar gan yr overseer eto; un gwrthwynebiad Rhyddfrydot, difodwyd. Llanfairmathafarneithaf: Caniatawyd dau claim Ceidwadol. Trewalchmai: Tri gwrth-wynebiad gan y Ceidwad- v-p-, difodwvd. Llangwyllog: Caniatawyd dau ownership claims i'r Ceidwadwyr. 0 bedvrar o occupation claims wnaed gan y Ceidwadwyr caniatawyd dau. Llanbsdrgoch Gwnaed dau claim Ceidwadol, ond ni cliiniatawl-cl hwynt. Cen'igceinwen Gwnaed tri gwrthwvnebiad gan y Ceidwadwyr, a difodwvd v pleidleisiau"—Gohebydd.* AMLWCH. Cýnhaliwyd cyfarfod yn y Dinorben Hotel, ddydd Iau, Medi lbeg, o flaen Mr W. B. Yates, bargyfreith- iwr, i arcliwilio a chywiro y rhestrau. Gweithredai Mr R. Chambers, 'Rhen Bias, Llan- gefni, dros y blaid Geddwadol, a Mr R. H. Yviliiama, Caergj'bi, dros y Rhyddfrydwjrr. Nid oedd ond gwaith tfuriiol yn nghn a'r plwyfi Nid oedd ond gwaith tfuriiol yn nglyn a'r plwyfi bychain canlynol, sef, Rhosybol, Llanfairynghornwy, Llamhwydrus. Llaneilian, Lhmwenllwyfo, a Llan- babo, ac awd trwyddo yn bur rhwydd. Yr oedd am ryw wrthwynebiaau yn mlilw^-fi Llan- fee hell a Llanbadrig. CynorthWJoid Mr Chambers am yr ardal uchod gan ei fab, Mr J. R. Chambers, a buont yn hynod lwydd- ianus. Gyda rhestrau plwyf Amlwch cj-northwyodd Mr David Jones, Bull Inn, a dywedir ei fod wedi myaed trwy y gwaitli dyrys yn rhagorol iawn. Allan o 18 o bleidleisiau newyddion, sicrhawyd 17 gwrt-hwynebwyd i 11; a phrofwyd 8. Dywedir mai 13 o ha.wliau newjrddion (yn cynwys pedwar o hawl- I iau dros Geidwadwyr rhonc) a sicrhawyd gan y Rhyddfrydwyr, yn nghyda. pump o wrthwynebiadau (objections). Amlrcii- Y Bel Dro:<i.—Dydd Gwener, bu Qwb Pei Droed LlangefHi yn tynu torch a bechg/n Amlwch. Cafodd y dyeithiiaid garfa dost, Y canlynfad fu :Aailwch,four goals Llaxgefai, nil. Y Br\n,Taad.—Bu y bywydfad allan prydnawn ddyddGwener am ei hymarfferiad chwaiterol dim olyg- ia-ith yr ysgiifenydd hynaws: (Mr J. Hughes, Fron- dc-g). Yr oedd y tywydd yn atw a'r mor yn bur uchel ei donau. Cafwyd pob boddlosrwydd gyda'r exer- cise. Mae atlodau neTrydd y Bwrdd Ysgol yn ae^hreu eu cyfnod yn bur chwyrn. Gwelir ami hyd y par- wydydd rybudd i rieni ac eraiil. Bygytliiant erlyn rhieni am anfon eu plant i wasanaeth dan 13eg oed, hciyd erlynant bersonau a gyrner blant o'r oedran yma i'w gwasanaetli. Da iawn, dym2:r TIor-dd i'r,- cael, i'r ysgol. fona. Y LLYS TRWYDDEDOL BLYNYDDOL. Cynhaliwyd yn yr ystafell arferol ddydd Gwener, Medi 17eg. o ilaen Mr H. Roberts (caLleirydd), yn nghyda mainc hynod lawn. Darllenodd yr Arolygydd Jones, Caergybi. ei ad- roddiad arferol, ond ni clilywsom y manylion. Y mddangosai pedwar o weinidogion Ymneillduol yr ardal fel dirprwyaeth odcliwrth y cyfeillion dir- westol jm erfyn ar i'r ustusiaid geisio gan y tafarnwyr roddi i fyny yr arferiad o servio plant dan 13 oed gyda diodydd meddwol i'w gario allan. Wrth ganiatau y trwyddedau, dywedai y Cadeirydd fod yr ustusiad jn dymuno i'r tafarnwjT gario y penderfyniad allan. 0 Gwrthwynebai yr heddgeidwaid i drwydded y "George the Fourth," Amlwch Port. Ymddangosai Mr S. R. Dew dros y trwyddedwr, ac wedi ymdrafodaeth fer gyda'r Fainc, caniatawyd y drwvdded. Y Rhingyll 0. Williams a gyhuddai John Lemin, Eleth Inn, o fod yn feddw ac afreolus ar y 14eg o Awst. Profwyd yr aclios. a dirwywyd ef i 5s a'r costau. Iiwysiai yr un swvddog Hugh Jones. WLieat Sheaf Inn. o ganiatau meddwdod. Ymddangosai Mr S. R. Dew dros yr heddgeidwaid, a Mr Fanning, Amlwch, dros y trwyddedwr. Wedi gwrandawiad maitli. dirwywyd Hugh Jones i lp a'r costau. a gohiriwyd rhoddi y drwydded hyd y cyfarfod ncsaf. Ymdrinwyd amryw o fan achosion dibw;-s eraiil.

Y man TE PERAIDD M:\ZAWATTEE TE PERATDD MAZAWATTEE Te PERAIDD MAZAV7AT > EK TE PERATDD MAZAWATTKE TK PERATDD MAZAWATTEE fit ein b&dgofio o lJê Pfraidd 30aiu mlynedd yn ol. :2¡"7;"iE;_j;F'< 1 1 tf l! .1 aiti^rooaiioti ? i W tl (STROMO MOMOGEA.) W ilr S) PUT UP IN COLLAPSIBLE TUBES. I| )} Price 7 d. & 1/11 per Tube. jj ':{\\ .ÿ. j I Strains, Stiff Joints, j | S SHmH Sprains, Pains in Chest, 1 Sciatica, Pains in Back, | Sciatica, Pains in Back, i Pluerlsy B Rheumatism, (IN EARLY STAGES), M Whooping Cough, Colds, &c., &c. 1 Handy for Cyclists and Sports- B men, as there is no glass to 1| break, no waste or leakage. i Facsimile of Tube. I | I Homocea Embrocation :| I Absolutely the best thing of its kind in the world, J | M and where relief is not obtained, money will be l|I HI returned to purchaser. M R Price, 7d. and 1/1 per Tube from London Depot, |l| B| B8f Strand, and dealers everywhere. Free by post for value (I) It in stamps from The HOMOCEA WORKS, BIRKENHEAD. |J l -J'=- i k in a if I I A 1^0^fll"§ 1 J. Il¡ I ''t I. l Ii :i' \,( (( ,1 .,1 go«p | (\ ,i'! It lathers freely in the hardest water.. || It suits the most tender skin. 1 1 Irritation of the skin ceases to be where used. ( g It is simply perfect as a shaving soap. i ? It softens and beautifies the skin, || In It is thoroughly antiseptic. ) | I j fgOMOGEl1 SD&Ps Family Toilet, Toilet, Q2%m 10 HOMOCEA SOAP, /jl tSrn The latter is guaranteed to contain 10/ of Homocea; both it and the QeSm Soap are most delicately scented. To those requiring a medicated soap, the 10 Homocea Soap is recom- it) mended, and no ordinary sl.in trouble can exist where this special make is 11sed. Of all < dealers, or from the London DepCt, G8 StP&nsMf W.C. Free by post from > Honsocca ?Works, BipkenSa&ad*

-= .L. Y Goiofn Farddol. eu tro, adeiladir y Goiofn Farddol a'r cynyrch- toraethog a ganlyn fvnon.—Rheolaidd a chymhwys. Tw^yd' Dichlynaidd.—Llednais. fJychwaliad Milwr o'r India.—Bywiog. h-J v ar anghvdfod Chwarel y Penrhyn.—Llithrig. | v i uwch ben bedd rhieni.—Dymunol. galon unig.—StvynoJ. -^isgwni.—OwTeiddiol. Yn biir a ffyddiawn i bawb, Cynan.

Y FFYNON. ygxodus dayfroodd gludydd-y ffynon Orphoaol, da'i dofrtydd Elw 1 n rhaid haelioni rhydd I Duw ydyw ei diodydd. Melin Geritr Maelgwyn Gwynedd e in g. (Ap Egoee).

Rh nŸWŸDIHCHL YN AIDD Huh Za *r<~Waradwydd,—bur addaa Bvw vr dlm tramgwydd A'chilis i'3 ni 'vrn cywirdeb rhwydd, A d 8 ^Vll a chelwydd. V? e^a g^"eithredodd da—o flaen Duw rr j/n dom at!ana p.dc<Idiajit un arall lwydda, p a'n cyfiawnha. 101'^fys tra j-ma o hyd—ar Ieeu v nhrysor a'm bywyd A chael o'i ysbryd Ef hefyd I'w garu'n fwy tra bwy'n y byd. Awat 28ain, 1897. Alltud Eifion.

DYCHWELIAD MILWR O'R INDIA. Ar dsrfyn y Gwrthryfel Mawr yn y wlad hono, 1857. (W. Bennett.) A ddeuaist ti o'r India O filwr dywed di, A wyddost ain y 90th (ninetieth), a beth fu iddi hi.' A pha beth am. fy machgen? (O dywed imi hyn.') A diolch main ddarbyni—O gwal ed dagrau'n llyn "0 mi a ddois o'r India, o'r tywallt gwaed yn Di*, 'Rwyn gwybod am y 90th—y gattrawd fawr ei bri; O'r cvTnol iiawr i'r corprol—rwy'n adwaen rhai'n i gyd, Gwn hefyd beth am Robert, eich bachgen glan ei bryd." "A wydd'.ifct ti am Robert 0 d'wed yn awr y gwir,— Pob gair fv llanc u dywedodd—0 paid ag oedi'n Ei eiriau ef ei hunan—pob siliaf fach—pob un Ni wyddost pa mor anwvi yw f unig fab fy hun Havelock a arweiniai y 90th ddewr o hyd O'r gattrawd ddewraidd hono, "Bob" 'oedd y dowra" i gyd Dwy waitu yr aeth i Lucknow, ac yn ddianaf aeth Farn, gehwch ddiolch heddyw na fu ddim arno'n waeth." "diolch i'rDuw tirion, gwrandawodd weddi'i fam, fam yatyriodd—arbodwyd ef rhajr cam Benditlual fi yr Arglwydd am droi pob ergyd draw ( A beth with ei fam anwyl dywedodd ef ?—na thaw!" "Fam yn y rliyfel caled, gwaredu'i gyrnol wnaeth, Am hyny cadd fathodjTi, a blwydd-daJ iddo ddaeth 111 daw. n ffiaeï gyd-tiiwyr, o'r gwobrwy ddaeth i'w ran; Dy*iunaat iddo eto amgenach bri'n y man. "Wel, lilwr, bendith ,trnat! Fy ngwr na wyddech chwi Yr holl ad-daliad lieddyw fy llanc a rydd i mi, Am bubpeth wnelais erddo er pan y'ch yn y bedd- dj filwr, dVed y cyfan—tosturia wrth fy ngwedd mddiau'n waal a melyn--barf hirllaes iddo svdd; Ni welech vnddo'ch bachgen—mae'n ddyc—na fydd- wch brudd Er hyny, fast anwyiaidd, ami seinia'ch enw'n wir, Ond mae ei long yn ymyl—bydd yma cyn bo hir." "Ai gwir y daw ef adref, a gai ei weled ef, Fy machgdn hardd, anwylaf —anwylaf is y Nef? A ddwedaist ti yn fuan?"d"Do, wele'ch llanc di- nam!" 0 Bob, fy machgtn anwyl!" "0 mam-fy anwyl féiJll Elidirfab.

MR H. LLOYD CARTER, CAERNARFON. Yr hwn fun foddion drwy ei ddoethineb i heddychu anghydfod blin Chwarel y Penrhyn. LJoyd Carter, enw anwjd, A berchir yn ein bro Bydd mvnvch son am dano, A hir bydd ef mewn co' 'Roadd lhtfur a chyfalai, Y naill am ladd y llall, Cnd daerth Lloyd Carter yn ei flaen 1'1' adwy fel dyn call. 'Rol blwyddyn o anghydfod, A hwnw yn parhau, Yn llaw rhagluniaetli Carter ddaeth Yn ddoeth i'w wastadhau Yn llaw y meistr tirion, A llaw y gweithiwr tlawd, Gafaelodd Carter anwyl, Ac ymhtddychiad gawd. Bu'r gweithwyr gyda.'u cwynion U dan y iflangell drom Bwrdd Masnach .Ù ymyriad: A'r oil yn troi yn siom Y Senedd gydn'i helynt. A rhyw areithiau clau, Ond yr anghvdfod aeth yn fwy A'r pleidiau yn pollhau. Dyrioethi gyda. dannod Pob g^-endid hefyd wnaeth Ond w.-di'r oil nid ydoedd hyn Ond -wneud y drwg yn waeth Ond clod i Carter hynaws Fal doeth a phwyllus ddvn, Fa g&uodd y gagendor, A gwnaeth y ddau yn uu. Daeth lioddyw warcdigaeth Trvry Carter hynaws fwyn Edrychodd i'r achosion, A chwiiiodd i bob cwyn Bu gyda'r teg bandefig, Ac at y gweithwyr aeth A thrwy ei ddoeth ymyriad Daioni dirfawr ddaeth. Wei bellach mae'r chwarelwyr Yn d. chreu llawenhau, A tli&ulu'r Penrhyn hefyd, A Cartar rhwng y ddau Tra liechau yn y Penrhyn, Bydd Carter mewn coffhad; A'i enw'n ber tl"a:r Ogwen red A'i folawd yn y wlad. James Rogar Jones

SYLW AR ANGHYDFOD CHWAREL Y PENRHYN. M :u l'hai yn beio'r bobol A rhai yn beio'r Lord, Ond teulu'r gweithwyr deimlodd Am damaid ar eu "bord "Rhy daiofal ydoedd arnynt," Medd Tomos, Tv'n y Bryn, "Mai ysbryd trecha treisied Oe-dd gwraidd y mwstwr hyn." 'Nol tagu ag ymguro, A dal yn gyndyn gas, Yn ameu y cysylltiad Sy' rhwng y meistr a gv/as Yn meddwl yn eu calon ,Eu bod yn actio'n deg, Yn byw ar elusenau Am droa "un mis ar ddeg." A dynion o'r tuallan Yn chwythu tan i'w nyth, "Eu bod yn ffol o ddynion Oa yinsymudent byth Er fod y wlad a masnach Yn dioddef am eu gwaith, Yr teimlo am filldiroedd Drwy yr anghydfod maitli. A'r wasg drwy'r papjT newydd Oedd ddiegwyddor rai, Yn taenu had anghydfod Diddariod yn eu tai Ond er yr oil a daenwyd Drwy Radicalaidd dwylI, Mae'r dynion erbyn heddyw Oil wedi d'od i'w pwyll. ( Yn awr maent wedi dysgu Yn isel yn y Uwch Fod gwcithwyr a meistradoecld Yn rhwyfo yn un eweh Dymumad pawb fo bellach I hedawch amlliau, A pherffaith ddealltwriaeth Mwy rhyngddynt yn parliau. Medi 4yda, 1897. Medd "Hen Wr o'r Coed."

MYFYRDOD UWCH BEN BEDD RHIENI. (CYflwynedig i John 0. Williams. CoedGwydyr, Nank ya nghyda ei frawd Humphrey O. Williamt, 17, Nichol's-street, New York, Unol DalaethftUTr America). Henafol fynwent Peris, Mwy anwyl wyt i mi, Er pan y mae fy Morris Yn gorwedd ynot ti; Mae ynot bertliy-namalt-- Oes, oes, a tfrindiau mwy a— O'r lluoedd, i'th briddellacl Sydd yma we&u dwyn. 0 fewn i'r ilanerch ddistaw, 'Rol gweled llawer bodd, AVrth un mi safaf enyd— Bedd Elen Ian ei gwedd; Yn min y liwybr huna'r Hog wraig, a'r dduwiol fam— IVy welaf yn dynesu7— 0 John, ei mab di-nam. Ar gareg wrth ei beddrod, Y gwyra ef ei ben L O angeu, i'w ddychymyg, Ni yraist hi dan len, "0 mam bach, er eich cuddio Un diwrnod prudda" enoed, 'Rwy'n gwel'd eich gwyneb aiiwyl- Mi glwyaf swn eich troed. Daeth imi lythyr heddyw, j A. yrodd Vi^nirtri nira"w<l Yn coffa mae am danoch—- Nid ydyw arno n dlawd Er huno waa'i riem MeWIl bedd, yn oer a gitw, "Mac Tad amddifaid truain, Medd ef—"i mi yn fyw Do, do, bu bwth Coed G^-ydyr I ni yn Goleg Mam Mor fynych y dyweda:,— "Ffowch rhag y ddamniol rilam — O Wmffri, 'macngen anwyi, (Js wyt am ado th wlad, Dwg grefydd Cpnru i'th ganlyn— Ron. grefydd mam a tliad" Er distaw ydyw weithian, Llefaru eto mae Yn uwch na phob temtasiwn, "Gochelwch lwybrau gwae Daw'r byd, y enawd, a'r diafel, I geisio'ch denu chwi, Ymguddiwch, a chewch lonydd Dan groesbren Cadfari." 0 Wmffri, yn Amerig, A John, yn Nghymru wen, Dyrchefwch eich golvgon I wlad tu draw i'r lien Mewn cwmni perffaitli yn.o, Yn canu'n felus am Y Gwaed dywalltwyd drostyHt, Y mae eich tad a, ch main. Gorphenaf 24ain, 1897. Elidirfab.

lS GWN I. Nis gwn I, Xis gwn I ai serch ydyw Iiyr., Pan cwrdduf a rhywun fy ngruddiau dry'n wyn ty nghalon a gii-ca yn flin yn fy mron— O rywfodd, tr ceisio, nis byddaf yn lion. Nis gwii J, Nis gwn I ai serch ydyw hyn- Fy r.ghyfaiil mynwesol oedd' Deio Ty Gwyn. Und neitluwr fe'i gwelais yn dilyi fy mun— Os oes i mi elyu-afe ydyw'r dyn Nis gwn I, Nis gwn 1 ai serch ydyw hyn— Mi gerddais nos Sul i hen gapel y Glyn 'Roed(. l yno brbgethwr poblogaidd—gwir fawr-- -is gwelwu fy mun yn y llofft, nag ar lawr Nis gwn I, Nis gwn I ai serch ydyw hvn— Un li-wyr yr oedd ,hywun'wrth bont Pen y Livn Dyweuai yn siriol a mwyn, "How d'ye do INIS gallwn ddywedyd dim "be na dim "bw Nis gwn I, Nis gwn I ai serch ydyw hyn— Gwnawn gj-dio'n ei Haw, gan ei gwasgu yn dyn, A pli-y a ddaeth heibio ond fy lipii lfryrid, Wil, C«an ganu yn wa^rdus, "Mae Robin yn Swil Nis. gwn I. Nis gwn I, ond aros fy ffrynd, Meddyliais tra'r oedd ef yn. dalog yn myn'd Us ydyw dy Robin yn swil a. di-ian Mae gobaitl. o hono, "Daw Robin yn ddyn 1" Mi wn I, Mi wn I, mai serch ydyw hyn— Fe'n priodir yn fuan yn Eglwys y Bryn da llygaid y prydydd, a llygaid y ferch, A n llithrig dafodau, yn dystion o'n serch. Elidufib.

Epps's COCOAINE,-Cucoa-Nib Extract. (Tea-Like).- The choicest roasted nibs (broken up beans) of the natural Cocoa, on being subjected to powerful hydraulic pressure, give forth their excees of oil, leaving for use a finely flavoured powder—" Cocoaine," a product which, when prepared with boiling water, has the cont-iotonce of tea,of which it is now beneficially taking the place with many. Its active principle being a gentle nerve stimulant, supplies the needed energy without unduly exciting the system. Sold only in tins, b.v Grocers, labelled James Epps and Co., Ltd., Honiceopathic Chemists, London. fR OEDD Y BYD YN MTNED YN 1£1 FLaN YN DDA Y PEYD HWNW," ydyw teiti nn o nolel^vi Mr Waiter Besant. Llawer bfblaw y litnor St-isnij* tryien a ddychymygsnt mai oameyinniad y:.l'w (-,in hym ff^ost yn ein cynydd a bod y byd yn well cyn dydd an y ffjrdd baiarn, a'r ¡w( fr bidlebyi*. PoM eaaino y dyddian hyn, sr y llaw aral), ydynt yu tneddn i ddirmygu y ye, hau a gvfrifid yn dda yn y dyddiau gynt ond. yn ffodnp, mewn thai pethau hanfodol yr ydym yn parhau i \OJ Wit r brotiad a chynghorion ein tadan. i',Iewyl aft- cti>d yr ydys yn troi gydja Chalon ddiolchgar, fel hwythtiu, nfc Eiiarn a Phelenan Holloway, gsn wybod t a ddaw unrbyw ddy ais oewydd pa bynae bytli i uynu-ryd ile cy fferian aydd wedi dal prawf httner tarrif J — —

1 :todion o Gaergybi. Nid oes wythnos bron yn myned heibio nad oes yma gyfarfod pregethu gan. rai o'r onwad;bti. Mae y dref hon wedi ei dyrchafu hyd y nef mewn breintiau crefyddol, ond mae He i ofni mai ych- ydig o'r had sydd yn disgyn mewn tir da, gan mai ychydig iawn o fxrwyth sydd yn yr amlwg. -— Dydd Sul a dydd Llun yr oedd cyfarfod pre- gethu gan y Wesleyaid yn Bethel er chwyddo cronfa arianol y capeL Y pregethwyr oeddynt y Parchn Lewis Owen, Bagilit; Peter Jones, Aber- ffraw; a Hugh Hughes, Caernarfon. Mae Hugh Hughes bob amser yn boblogaidd iawn yn y dref: o ran hyny, yn ol barn mwyafrif o ddarllenwvr y "Cymro" yn ddiweddar, y mae efe yn un o'r tri mwyaf poblogaidd o weinidogion y Wesleyaid yn Nghymru. Pregethodd dair, gwaith ddydd Llun i dyrfaoedd IluoBN. Yr oedd ei bregeth nos Lun yn un hallt dros ben, ac yn wir, yr oedd yn ofynol ar wroldeb mawr i draethu gwirioireddau mor ymarferol mewn dull mor groew a didderbynwynab. Yn y bregeth hyawdl hon cafodd masnachwyr a phrynwyr yr oes flas y chwip. Siaradai yn gryf yn erbyn y dosbarth hwnw o fasnachwyr sydd yn meddu dau bris ar eu nwyddau, ac y mae yn ofid- ( us meddwl fod cynifer ohonynt yn einj gwlad— dynion a ofynant am eu nwyddau fwy nag y maent yn barod i'w gymeryd. Mae yn anhawdd iawn i'r prynwyr wybod sut i ymwneud a masnaclnvyr felly. Yn mysg y pryrfwyr drachefn mae dosbarth yn barod i ddweyd fod y nwydd a geisir brynu i'w gael yn rhatach mewn He arall er mwyn ceisio tynu y gwerthwr o'i bris, tra y bydd hyny yn anwiredd noeth. Condemniai Mr Hughes yr anonestrwydd hwn yn mysg crefyddwyr yn y modd mwyaf Hym ae argyhoeddiadol. Ychwaneg o bregethu fel hyn fyddai yn fenditli fawr i'n gwlad yn y dydd- iau rhodresgar hyn. Nos Fawrth yn yr un capel traddododd y Parch Hugh Jones, un o bregethwyr poblogaidd yr en- wad oto, Ijregetli angladdol i'r diweddar Barch W. Evans (Monwyson), a chafwyd oedfa alluog ac effeithiol dros ben. Poor Monwysotrii! mae yn chwith meddwlei fod yn ei fedd. Cafodd ei or- deinio i'r weinidogaeth ar unwaith a'r Parch Hugh i Jones, ac yr oedd y ddau yn gyfeillion mynwesol iawn. Nid oedd Monwyson yn siaradwr hyawdl. Tipyn yn glogymog ydoedd ei draddodiad, ond yr oedd ef yn feddyliwr, a phob amser yn pregethu yn adeiladol. Yn ddibetrus yr oedd yn un o bre- gethwyr mwyaf meddylgar y cyfundab. | Y tro olaf y clywsom ef yn siarad ydoedd yn angladd y Parch William Lloyd, ychydig wyth- (IJau yn 01. Yr oedd amryw wedi siarad o'i flaen, ac wedi rhodio y Uwybrau ag yr arferir a myned ar hyd-ddynt mewn angladdau. Pan god- odd Monwyson dywedai na wyddai efe ond ych- ydig iawn am yr hen weinidog ymadawedig, end dywedodd ychydig eiriau am freuolder ac ansicr- wydd bjnvyd, yn nghydag am agosrwydd y byd ysbrydol nes sobreiddio pob meddwl yn y lie. Heddwch i'w lwch. Nos Lun a dydd Mawrth yn addoldy Metlio- distiaid Llaingoch, yr oedd y Parchn. Thos. Wil- liams a T. Charles Williams, Gwalchmai, yn nghydag Owen Hughes, Amlwch, a Hugh Pugh, Aberffraw, yn pregtliu i dyrfaoedd Uuosog. Yn sicr, dylai Mon deimlo yn falch o'r ddau wr ieu- ane blaenaf a nodwyd. Maent yn bregethwyr ardderchog, ac yn dringo yn gyflym i fysg prc- gethwr galluocaf a mwya1 poblogaidd yr en wad. Y Sul diweddaf Hanwyd pwlpud y Tabernacl (A.) gar, y bardd-bregethwr ieuanc athrylithgar o Borthmadog, Eifion Wyn. Mae efe wedi bod yma droion o'r blaen, ac yn pregethu bob amser yn nodedig 'o gymeradwy. Daeth cynulleidfa- oedd lluosog i'w wrandaw y Sul diweddaf, ac yr oedd y pregethwr yn ei hwyliau goreu. Nod- weddir ei bregethau gan drefnusrwydd ac eglur- der, a gwyr yn dda sut i wneud defnydd o syn- iadau prydferth a barddonol mewn dull tawel a diymffrost. Mae swn cydseiniaid yn clecian nes merwino clustiau y gwrandawyr mewn pregethau rhai pregethwyr os wedi eniU cadair eisteddfod,

CADBURY'S COCOA is guarantee 1 to bA absolutely pure, and is therefore the best Cocoa. It, is at once a refreshing, stimulating drink, and a uutiitiotis oGd, containing ,o foreign subntane^s, such as rrrnlt, hops, Ac. The fait cannot be too etronprly iineroded that Cocoa must, to puro aud urtaduIterAtod to ensuro its fnl ent beneficial effects as a ))eve;-a,-e and a food. The Family Doctor savs "CADBUJlY'" COCOA is light refrffrhi: g, and invigorating to the jaded mud rn i b,)(,,y, deiici,,us t,i the palate, absolutely uauduitera; ed and free from ilkaiie&

) Modion Amaethyddol. Ar ddwy erw o dir mae yr Hollander diwyd yn Belgium yn cynal teulu mawr ac yn rhoddi tipyn o'r neilldu ar gyfer dyddiau "gwlawog." Gwna. liyny drwy wneud yr oil a all o bob modfedd, drwy deilo yn drwm, a pheidio cariatau Heocùd llwm. Amgylchynir ei ddwy erw a ffos o ddwfr rhedegog. Mae y fferam Belgiaidd yn cvnwys llain o wenith neu ryg ac un arall o haidd ar lain helaeth arall tyfir pytatw. Tyf rhesiad o fresych ar hyd lechweddau y ffosydd yn nghyda rhe«?ad o wynwyn y tu fewn, fel mai prin y ceir He i gerdded rhyngddynt. Y coed cysgodol o amgylch y ty ydynt goed gerllyg. Troir pob troedfedd o'r tir i gynyrchu rhywbeth. Ceidw hefyd foch a chywion ieir. Cyfeiriwn at hyn fel ag i ddangos allan bosibileddau cynyrchion y tir. Yn Belgium mae chwe' miliwn o bobl, ffermwyr gan mwyaf, yn byw ar ddarn o dir ychydig yn fwy na tbryd- ydd ran o'r Iwerddon. Rhoddant addysg wcrth- iawr i dyddynwyr Cymru. Ac yn awr, pan y mae cwestiwn yr "allotments" wedi dyfod gerbron Cyrghor Dinesig Llangefni, credwn pe byddai i dyddynwyr da ymgeisio am lain, neu leiniau, a dilyn esiampl y tyddynwyr Belgiaidd y byddent lawer iawn ar eu henill.

Yn ystod yr wythnos ddiweddaf bu i unarddeg o agerlongau lanio gwartheg, defaid, a bifl ffres yn Lerpwl o amrywiol borSiIaddoedd American- aidd a Chanadaidd, ac yr oedd eu llwythi yn llawer mwy na rhai yr wybhr.os flaenorol. Yr oedd v cyfanrif yn cyrhaedd 6527 o wartheg, 3595 0 ddefaid, a 17,383 o chwarteri biff. O'u cydmaru chyrhaeddiadau yr wythnos flaenorol dangosent gynydd o 1995 o wartheg a 477 o chwarteri biff.

Cwynid yn ddirfawr, ac nid heb achos, fod ar- j ddangoefa amaethyddol Mon ac Arfon, a gjnhal- iwyd yn Clangor ddydd Iau, wedi gwneud niwed mawr i farchnad Llangefni. Teflid y bai bron yn gyfangwbl ar y ddinas esgobol, ond teg ydyw dweyd na ddylid pentyru yr holl fai ar y dref gynyddol. Gwneir y Pwyllgor Llywodraethol o foneddwyr yn trigo ar ddwy ochr y Fenai, ac yn sicr mae lie i feio yr aelodau a breswyliant y tu yma iddi am ganiatau i brif farchnad Mon gael ei llesteirio er mwyn chwyddo trysor-gist y gym- deithas sydd yn rhanol rhwng Mon ac Arfon. Dywedid pethau celyd am y Bangoriaid-eu bod bob amser am droi y dwfr i'w melin hwynt. En- eynid hefyd y dylid ei galw yn "Show Penrhos- garnedd," am ei bod yn. agosach i'r pentref hwnw nag ydoedd i'r dref. Yn ol y drefn arferol cyn- helir arddangosfa y Rwyddyn nesaf yn Llangefni, ac eithaf peth fyddai ei chynal ar ddydd Gwener, fel "tit-for-tat." Sylwasom yn y golofn hon mai camgymeriad a wnaed, efallai, wrth ei chynal ar ddydd Iau, oblegid yn ddi-eithriad yn y gcr- iphenol ar ddydd Gwener y cynhelid hi yn lall- gor. Felly, gan fod yr awdurdodau wedi tori ar draws y rheol eleni, byddai yn hollol i aelodau Mon ar y gymdeithas dalu y pwyth adref y flwyddyn nesaf; ao ni fyddai gan deulu Sir Gaernarfon hawl i rwgriach.

Bu Mr James W. Lowther, cadeirydd y Fwyll- gorau yn Nhy y Cyffredin, yn siarad mewn Mr- ddangosfa amaethyddol yn agos i CarHsle y dydd o'r blaen. Dywedodd ei fod yn credu y cynwysai I adroddiad y Ddirprwyaeth Freiniol ar Amaethydd- iaeth Lawer oedd yn hynod werthfawr. Er nad oedd yn awgrymu tmrhyw if ootid frenliikiol i Iwyddiant mewn amaethyddiaeth, awgrymai well- iantau gwerthfawr yn Neddf y Daliadau Amaeth- yddol, pa rai yn ddiau y byddai i'r Llywodraeth neu ryw aelod preifat eu corphori mewn Mesur. Yr oedd yn rhaid i amaethwyr Prydeinig wyaebu cystadleuaeth o bob parth o'r byd, a thybiai y Ddirprwyaeth y gellid disgwyl Hawer o Argentina, ond nis gellid dadblygu Argentina ei hxai heb wario Hawer o gyfalaf ar reilffyrdd i gario ei gyroedd en- fawr a'i chnydau aruthrol i'r porthladdoedd, ac yr oedd cyfalafwyr Prydeinig yn bresenol yn och- elgar wrth rodcti eu harian allan. Yn Argemina aderyn hynod yswel vdeedd cyfalaf, ac nid oedd; yn debyg o gael ei dual yir/ yr un fagl yn mha un yn flaenorol y collodd goes. Gan hyny amhonai efe a fyddai yr Argentine am beth amser eto wedi ei dadblygu mor gyflawn ag i anfon i'r wlad hon y swm anferth o gnycLm a cliig a ddisgwylid gan: y Ddirprwyaeth Fremiol Yr oedd y cadeirydd, meddai, wedi gwrfcjiwynebu cystadleuaethau ol- i wynfeirch mewn arddangosfeydd amaethyddol, ond yr oedd yn rhaid i amaethwyr gofio fod yr olwynur yn un o'r "cystadleuwyr" yr oedd yn rhaid i fagwyr cogylau gyfarfod, a chystadleuydd hynod galed hefyd. Byddai yn rhaid iddynt fagu ceffylau cyflymach i guro yr olwynur. Ar dùi- wedd yr arddangosfa yr oedd ef yn hollol baiod i i gystadlu Ulir geffyl i Keswick, o ba le v daeth, ac antuitai ddweyd os aethant ar hyd yr I ffordd-nid a'i efe dros y gelltydd-y byddai efe JTIO gyntaf. Fel ag y geHid meddwl creodd y sylw hwn gryn ddifyrweh.

Llaniacfcrcein. Gwyl De.—Trwy garedigrwydd y Parch D. Jones, M.A., rh.ithor. mvrynhaodd Ysgol Sul eglwys y plwyf hwn wledd o de a bar a britii yn y Rheithordy piydnavm ddydd Gwener. y 17eg cyfisoL Gwledd ydoedd hon i'r rhai o 'de, yn mynydra yr Ysgol Sul ac yn dilyn mewn ftyddlondeb. Daeth pawb yn. lied gryno i'r Rheithordy erbyn pedwar o'r gloeh, lie yr oedd y byrddau weai eu gosod a'u trwmlwytho o daD y trugareddau oedd ar ein cyfer, ac ni raid dweyd na wnaeth pawb gy^iwnder a'r oil. Pe buasai y iywydd yn ffafriol ar y lawnt yr oedd y wledd wedi ei tiirefnu i fod. Modd bynag, wedi i bawb gael eu diwailu, daeth yn ychydig yn fwy Ifairiol o ran y tywydd, ac ymneilldu-yd yno i gynal chwarenon diniwed, ac yn sicr ni chafwyd gweil hwyl crioed yn yr un o'n "treats" blynyddol nag a gafwyd yn hon eleni. Ar ol yr holl lafur a'r lludded yma, yn wir, golwg lluddedig oedd ar I yr oil, ar ol cymeryd rJian mor aiddgar yn y chwareu- on. yn enwedig yn y "tug of war," aed i ystafell eang barotowyd er cynal cyngherdd a chvfarfod adloniadol. Cymerwyd rhaoi ynddo gan Mrs Evans-Jones, Brym- bo Miss Jones, Rheitiiordy Miss Jones (bonedd- ige,; ddyeithr sydd yn aros yn y Rheitiiordy) Miss M. Parry, Miss Annie Jones, Ty Pobty: Meistri J. Price, Penyrorsedd, a J., Williams (Alawfardd), war- deniad yr eglwys O. Jones, Ty Pobty Owen Ellis, Ty Bentir J. T. Price, Penyrorsedd. lYafriv-)-d gwyddfodohon ag "Irish song" gan Mr Patrick Dillon, Rcset-place. Hefyd cafwyd adroddiad teimladwy o "Fedd y dyn tylawd" gan Mrs Ellen Williams, Pen- llain. CYllerwyd dyddordeb mawr gyda ni gan y Parch J. Evans-Jones, ficer nevydd etholedig Brym bo, a'i serchog briod; gwnaethant a allent i'n ded- wyddoii, a bydded iddynt dderbyn ein dymuniadau da, yn nghyda phob llwydd iddynt yn eu He newydd a phwysig. Hefyd bu i Mr a Mrs Price. Penyrorsedd, fel mae yn arfer ganddynt yn wastadol, gyflenwi p;,thau angenrheidiol eraill gogA-fer a'r wiedd. a theilwng ydi-nt o'n dlolchgarwcli. Marwoiaeth a Chladdedigaeth Gwraig Garedig.— Ya bm' annisgwyliadwy ar forell LIun, y 6ed cyfisol, bu farw Mrs Owen, anwyl briod Mr W. Owen, Par- Iwr. Yr oedd yn y capel nos Sul. pryd y tarawyd hi yn waeI. a boreu y Llun yr oedd ei hysbryd wedi ehedcg i'w dragwyrldol breswyl. Yr oedd Mrs Owen yn aelod gyda'r Bedyddwvr yn Pont-yr-arw. ac yn ifyddlon iawn yn ol ei gallu. Gwraig garedig iawn ydoedd Mrs Owen, ddirodres a dijuiliongar, a choffeir eto yn y blynyddoedd sydd i ddod gan blant yr ardal am ei charedigrwydd. Yr oedd yn hynod barchus I' yn ei plilwyf. Caiodd angladd luosog, a dodwyd yr hyn oedd farwol ohoni i orphwys yn mynwent y plwyf. Heddwch i'w llwch.

| Llangefni. Ymadawiad y Parch 0. Harding, B.A.— Bydd yfc ddi-wg gan gyfeillion y Parch Oliver Hardin*. B.A., gjywed ei fod pi bwriadu yma4ael o Langefm. Mae Air Harding, yn ystod ei arosiad yn v dref. wedi enili J iddo ei hviI. enw fel cle-rigwr. ac" yn neiUduol fel pregethwr "up-to-date." Ni lyddai arno ofn dvnoethi pechodau amlwg yr oes, a diau pe yr efelychid ef gan breget-liwyr traiil na fyddai y pecliodau hyn mor Udlel eu pertau yn c:.n ri,, d. Taer ddvmttniad EgiwyswjT ac Yiflneilldrjwyr Llangefni ydyw y bydd Mr Hording r<lr llwyddianus yn y dyfodol ag y wiili bod yn y gorplienol. ac yn sicr'bydd coiled Llangefni yn enill i'r lie ybydd Mr Harding "yn cymer- yd ei gartref ynddo yn y dyiodol. T Yr Anglesey F<K>tbaIl League Association.—New jjyn. am saith o'r gloeli, yn y Gacrwen. cynhaliwvd cyfarfod i ffuriio y gjirideith;i.s uchod. èynrychil- wvd y gwalianol glyijiau, set: Lliingefni, A-w-lwch, Porthafithwj*, Llan(i-, Beaumaris, a Llangoed. Pasiwyd rheolaa newydd i r gymdeithas. Fel v can- lva yr oeld y draw i chwareu amy tro cyntaf Bysdd Tiandegfan a Chaerjrybi, yn Llandegfa.ii; Amlwch a liangoed, yn Amlwch; Llangefni & Beaumaris, JD Llangefni; Porthaetliwy a Lianfair P.G., yn Mliorth- aet hwy y "rcund" gyntaf i gael ei; chwareu yr wythnos gyHtaf yn Hydref.—W. Gri1,I13 (ysgrifenyda). Cyfar-fod Arbanig o'r Oynglior Dinesig.—Cynhal- iwyd cyfarfod arbenig o'r Cynghor nos Wener. yn fwyaf neiilduol i djTiu yn ol y penderfyniad ddaefch- pwyd iddo yn y eyfarfod blaenor^.l parthed y tal godid ar Mrs BramstnJ1 Pencrai^ yn nglyn a r wlodd roddodd i abut yr Ysgol Geiied!a•atiiol ,<1 ddiweddar. •Llyw^"ddidgan MrW. Hughes .J o.:s. Y. ÍL. ac vr oedd nifer dda o> cyrighorwyr yn bresenol. CYE. myned at. brif waith y cyfarfod trinwyd gryn dipyn ar boat Baesia, a'r diwedd fu awdurdodi Tiioaaas Jones i wneud planiau a'u dwyn gerbron yr awdurdod lleol cys eu hanfon. i r Cynghor Sirol. tSylwodd y Cadeir- ydd ei fod yn-dwyn y metter gerbron oilegid ei fod ya teimlo eu bod wedi gwneud ychydig gamgymeriad yn nglyn a llythyr Mr Nicholis Jones parthed y tai a. godwyd ar Mrs Braniston mith am gynhal y tret i'r plant yn y Neuadd Drefol. Rkoddid y neuadd at amcanion elusenol am 10s. Crdai ef mai fel eluaen y gellid ystyried y wledd. Sylwodd Mr Owen Williams fod yr enwadau yn gwaeud elw o gyfarlodydd eyfi- elyb, ond yr oedd yr achos hwn yn wahanol Cyayg- iodd eu bod yn gostwng y pris ilOs. ac eiliwyd tf gan Mr Thomas Jones.. Sylwodd Mr Bamett fod cwrs o nwv wedi ei ddefnyddio. Lrj-bvrfllai hyay fel n&- chaifai y gofalwr ei gamarwain. bylwodd y Cadeir- ;p.1d pe cynliend cyiariociydd o r natur yma yn ami y byddai ef yn du-;ddol i ganiatau y neuadd yn ddi- dal. Mr Richard Jones: Tybiwch g^-nghei dd er budd un mewn aiigenl' Jii* Owen 'Williams Byddai codi tai yn yspeilio yr elusea. Wedi rhagor o ctdadl- eu. pusiwyd mai 108 fyddai y tai—ll yn oil.—~Cym- heihii Pwyllgor yr Allotiaxats ar i'r Cyrghor ysgrif- enu llytir,T arall at Mr Laurie parthed y rnandiroedfL Sylwodd Mr J. E. Jor-.es i'od Mr Laurie mewn Hawr. gj-djTndeimlad a'r symudiad. 'xyoica y buasai llawer wedi ymofyn y lleiniau pe gwyddent y pris. Dywed- odd Mr 0. Williams fod y pwyllgor yn teimlo nad oedd o fudd i Mr Laurie "Thnd faint oedd yn ymofyn, os yr ai v Cynghor yn -virifol am y tir. Tybiai Mr J. E. Jones eu bod yn mYlod yn erbyn ysbryd y ddeddf. Nid oedd ganddynt unriiyw un yn ymofya .,J11 leiniau. Yr oedd y Cadeirydd o'r farn y byddai i rai geisio y lleimnu pe gwyddent ei bris. Y diwedd. fu penodi dirprwyöeth i vmwelcd a Mr Laurie, cyn- .wrsedig or Cadeirydd ar-Niri Owen Williams ac Owen Jonec,Bu eryn drafod ar y mater o lorio y tat. y cwynid o'u plegid fel yn angln-mwys i dhgck ^Tiddynt, a chaniatawyd mis i hyay gael ei wneud.— Darilenvyd llythyr oddiwrth y Parch T. Frimston yn diolch yn drylwyr i'r CyngJior am era pleidiais o gydymdeimlad ag ef yn marwoiaeth ei anwyl dad, IlL. byddai iddo drysori hyny fel engmmt o'i ddyled a'i rwymedigaeth i gorph o aelodau parchus ag medclai- yr aarhydedd o wasanaetha y Cynghor gyda uwynt, Y LLYS YNADOL. Cynhaliwyd y llys hwn ddydd LIun, g&rbron y Mri Hairy Clegg (yn y gad:,ir), Thomas Owen, W. Hughes Jones. T. Thomas, U. Jtiireys Jones, a R. G- Thomas. MEDDW AC AFPvEGLUri. Dii-wj-w^-d Thomas V. Fferam Fawr^ Liangristiolus. i 5s yn cynwys y custau am y trosedcE" uchod.—Dintywyd Owen iliiams am fod yn feddw a ci.-ysgu ar ochr v ifordd Lianfair i gyfi'eiyb swm. YMOSOD AR HWSMON. Cyhuddwyd William Thomas. Graig. Liaiiddaniel- fab. o \mosod ar John Roberts, hwsmon Mr John I Wiiliujas, Tyddyn Mawr, Gaerwen- Ymddangosai Mr R. A. GritSth dros yr erlvnydd, a Mr W. Thorn- tcm- Jones dros y aiiiynydd. — Tystiodd yr erlvnydd fod ceiiylau wedi dyfod ar dir Tyddyn Mawr ax y 9fed o Awst, a chan na wyddai i bwy y perthynent rhoddodd hwvnt. j-n yr iard. Ar y lleg o Awst daath dau fach- geu i ymofyn mcrlyn oedd yno, a dywedent mai eiddo tad y diffynydd ydoedd. Gofynodd a oedd ganddynt 5s i dalu am ei le. a dywedasant liwythau nad oedd. I Aeth ynt,u yn ddilynol drwy y fferm. a dychwelodd mewn ycliydig amser. Pan ddaeth yn ol gwelodd dau fab y Graig a'r ddau facligen yn cymeryd merlyn o'r iard. Gofynodd iddynt a oeddynt wedi talu am ei Ie. Atebodd y diifvnydd "Talu, y d oni wyddoch eich bod wedi tori y gj'fraitl;?" Dyw, dodd yntau ei fod wedi gweithredu ar gynghor heddgeidwad a chyf- arwj-ddid ei feistr. a gofjTiodd iddynt adael y merlyn yno hyd nes daothai ei feistr i'r lie. Cymerodd ys- lw dros y llidiai-t. Gwnaeth ef ei creu i atal y diffynydd a'r lleill ddwyn y merlyn vmaith, a gwas- gwyd ef rhwng y gi,t a'r post. Anafwyd ei law hefyd, a dioddefodd cryn boe,n yn ei ochr & i law. Yr oedd wedi dangos ei ochr i'r ynadon ::r achlysur blaenorol. Croesholwyd Yr oedd yn bonderfynol i'w hatal i gymeryd y merlyn ymaith. Ni fu iddo afael yn y di- ffynydd gerfydd ei wddf. Ocisiodd gadw y giat yn gauad. a cheisiai y ll&ill <i hagor. Yr oedd yn adna- bod y merlyn, ond ni wyddai pw oedd ei berchenog. Bll iddo arlfon ato yn neclireu yr haf, ond dywedai y j diffj-nydd nad eiddo ei dad oedd y merhoi.—Rhodd- I wyd tystiolaetliau ategol gan William Williams, gwas fFarm. Rhoseefnhir. a John Williams, meistr yr ach- wj-nydd.—D'wedodd Mr Thornton Jones nad oedd yr achos wedi ei wneud aJlan. Yr oedu yn eithaf clirfod yr j-mosocliad. os bu ymosodiad. wedi cael ei achosi trwy i'r hwsmon feddwl y gallai wi'ths&fvll y ditfyn- ydd a'r lleill. Gallasai ei f<>d wedi cael ei anafu ych- ydig. ond amheuai ef (Mr Jones) a ot-dd y niweidiau. mor dcirwg ag y desgrinai yr achwvnydd hwynt. Ceis- 1 ai yr achwynydd gau y giat, a cheisiai y lleill fyned drwvddi.—Rhoddodd John Thomas, brawd y ailfyn- ydd, dystiolaeth i'r perwyl ei fod wedi myned gyda'i frawd i jmofj-n y m.rlyn ar y diwrnod crybwylledig. Wrth y giat ni wnaeth ei frawd fwy nag ymdrechu ei hagor. Daliai yr achwynydd ar yr ochr arall. Ni ddywedodd air i'r pervi-T I fod yr achwynydd wedi ei anafu. Rhuthrodd Roberts i wddf ei frawd, a gafael- odd y diweddaf ynddo yntau. Dywedodd wrth yr ach- wynydd yn flaenorol am anfon bil i berchenog y mer- lyn. yr hwn. oedd wedi ei anfon atynt hwy i'r Dywedodd y Fainc fod "technical assault" wadi cym- erj'd lie, a dirwywyd y difi'ynydd i Is a'r costau. YMOSOD AR WRAIG DADLENIADAU GWARTHUS. Cyhuddwyd Owen Thomas, glowr. Penymynydd, gydag ymosod fir Mary Thomas, Tanrallt, Rhosfawr. i)iff\Tii d gan Mr Thornton Jones. — Dywedodd yr I achwynyddes fod y diffynydd ar nos Lun yn ddi- wedd;ir, oddeutu naw o'r gloch, wedi dvfod at ei thy I gan ofyn iddi agor y drws. Dywedodd hithau ei bod ya rhy hwyr i agor. Nid oodd erioed wedi ei weled o'r blaen. Dywedodd ynxaa os nai agorai y byddai iddo ei JTll i mown. Oiciodd y drws deirgwaith, nes tori v CIO. Neidiodd hi (; gwejy i'w atal rhag dyfod i mown. Gafaeloid y diffynydd yn ei dwy- fraich. Cafodd hi un fraich vn rhydd, a gafaelodd mewn careg. Dywedodd yntau os tRnAi y gareg v iyddid iddo ti hagor. Gofynodd lii iddo* pahajn y douai i'w thy. ac atebodd yntau fod ganddo drwydded j i ddyfod. Aeth allan, ond yn mhen chwarter awr dychwelodd, a dyclirynodd lii i'r fath raddau fel y UewygodA Ni fu y ditfjTiydd erioed yn ei thy o'r blaen. Eist-cddodd y di&'ynydd ar draed ei gwely. Dywedodd fod ganddo rwyd. a gofynodd i'w g1"IT fyr- i ed i herwhela gydag ef. r oedd (oj, gwr t'i mh itch yn yr un ystafell. — Dywedodd Edward Thomas, y "gwr"' erybwyJiedig, fod y diffynydd wedi gafa^i yn- yr achwynyddss gerfvdd ei hre^ciiiau. pf.n ofynodil y tyst iddo aeth y diffynydd allan. Nid oedd cl wettI. treinu i'r ciitfynyad ddyfod yno. ej nid oedd wvdi ei weled erioed i'r "blaen.—Croesholwyd Yr oedl HI wr priod. tr oedd ci wraig mewn gwa.SEr;a->h a" mrf yr achwynes oedd ei wraig. Cydiywiai a bi crs wytb mlyneda. Yr oedd y noson yn olm. -Rlioddwvd tyst- iolaeth ategol gan xerch jt aehwyn «. geneth awy-ar- bymtiieg oed, hon a addefodd ei bed yn cysgu yn yr un ystaieii a i "thad'" a'i nbtm. — Dywedodd Mr Thornton Jones fud y diffynydd wedi gwneud trefn- iadau gyda r ddyius, a'i fod wedi talu STill o arian j iddi.—Mown atebiad i'r Fainc. dywedodd yr achwyn- | ez nad oedd erioed wedi gweled y diffynydd cyn y j noson grybwyliedig, ac ni fu iddi orioed dderbyn arjart | < ddinriio.—Dywedodd y Cadeirydd fod cy gwr pet-lkv yn Wnj-adwyddus i'r eithaf. Yr oedd yn gywilydd fod yr achwynes yn gyda'r dyn hwn. a chanddo jrntim wraig yn byw yn rbywle tirall, a hwy a'r eneth yn cysgu yn yr un yst:ifell. Yr o-dd ym ddygisd yr ach- | wynyddfe yn gj^-ilyddus. Yr o«ddynt o'r farn fod y ] diffyrydd wedi mpied i'r ty. wedi tori t drIn, ac wedi j ymosod ar y ddynes. A chymeryd po'opeth i yKtyr- iaeth—a, chymeriad drwg y ty-—byadti icidymt ei (kds- WTO i is. a'r costau.