Gwalia

GLOBE n FCRNISHING r COII PAN -Y, COMPLETE UOUE FURNISHERS, WlioUt«al^ and Retail, 12,14,16, and 18, PEMBROKE-PLACE, LIVERPOOL. TjITJRNISH FOR CASH OR ON THE J HIRE-PURCHASE SYSTEM AT CASH PRICES. The GLOBE FURNISHING COMPANY, the oldest established, and by far the most extensive Furnishers on the Hire-Purchase System in the Provinces, supply every requisite for the complete Furnishing of Cottage, Hotel,or Mansion, considerably ol- ep ) than the majority of those arms wbo sellfor cash old) This we are able to do through having a very large capital at cowniand.and being the bona fide manufacturers of the principal goods we sell. NO SECURITY REQUIRED, NO EXTRA EXPENSES, ON OUR HIRE-PURCHASE SYSTEM The fair and equitable manner in which our business i carried on. and our reasonable terms and low prices are so I well known throughout the North of England and Wales 88 to render further comment unnecessary. General terms, which however can he altered to suit the convenience of purchasers payment Weekly, Monthly,or Quarterly. Amount of Purchase E10 Payment per Week 3s Sd £ 20 5s Od „ £ 50 „ 10s Od 9100 17s 6d E500 „ 30s Od Ali inspection of our stock will at once satisfy interning purchasers that we give better value and offer easier nay- ments than any other house furnishers on the Hire-Pur- chase System in rc Provincen. All goods are Delivered Free in our own or private vans and no expenses of any kind are incurred by customers Furniture sent to any part of England or Wales. C.A UTION .-As some firms adopt various means—such as copying our prospectuses, &c., -with the evident intention of inducing the public to believe they are con- ected with us, please note our address. FURNISH FOR CASH OR ON THE HIRE- PURCHASE SYSTEM. New Prospectus, Large, Illostratod Catalogne, Press Opinions and Price List, sent post free on application. Please mention this paper. Business Hours. 9 am. to 7 p.m.; Saturdays,9 a m. to 6 t). æ. GLOBE ITHNTSHING COMPANY, 14,16. AND 18, PEIVTBUGKE-PLACE, LIVERFO JL Raiiw iy Fares allowed to Country Customers. iiVAN DA VIES, BILL.POfiTiSKfTOWN O P. I E B, 2, Uughenden Cottage, f O H T M A D O C, B-fcivH to iuforra the Public that he "Keuts &l) Hj p four.Stations ID P— n.ri<v 15540p FREE to readers of this paper. In order to advertise onr Jewellery we will forward to all sending Stamped addressed envelope for our Price List. a BEAUTIFUL BROOCH OR SCARF PIN SET with BEAUTIFUL STONES and enclosed in a neat LINED CAtrE. (Enclose three stamps fot packing, ete.).-Addr(-ss, G. L. Renriia & C, Gif Dept., Croy Place, Glasgow. 2447 jgj&iS ORDNANCE SURVEY MAPS. SOLE AQ-SNT.3 FOR NORTH WALES, JARVIS & FOSTER, LCRNFJ HOUSE, BANGOR 14770wx nrit ATLAS ASSURANCE CO FIRE. [Established 1808.J LIFE. Head Offre -92, CLeitpaide, Loia-lon. Liverpool Branch :-1. Tithebarn, 8 tree G. Onpital Snbsenb^d I Total Assets exceed £ 1,200,000. I £ OOO.OOO" The Company Paid in Claims upwards of £ 12,000 COO STERLING AGENTS AT Bangor.Mr W. PUGHE, National Provinoia Bank of England Beaumaris ..Mr J. G. DAVIES do. Bethesda ..Mr W. R. LLOYD do. Holyhead ..Mr J. E. WILLIAMS do. Llangefni "80}.! -1NO. JONES do Llandudno .Mr J. ADEY WELLS do, Menai Bridge..Mr W. S. WILLIAMS dc. Nanner, Cemaes, Anglesey.. Mr O.L. HUGRES. EO i AL E J ( H A N G B A MU BABCE JH) CORPORATION. (Established by Royal Charter, A.D. 1720). Chief Ojflee: Royal Exchange, London. Branch: 5; Dale Street, Liverpool. TB» A<JCWMTI.A?T»D FCNES EXCBKDS £ 4,000,00 0 Claims Pai (ver £ 37,000,000. FIRE. Every description cf Fire Ineurance transacted. Losses occabtwned by Lightning will 0" paid whether the property be set on fire or not. LIFE. The Corporation, affords security of the highest order, and declares Bonuses exceeding the average disteriMtion of Assurance companies. The Conditions of Assurance have been lately revised. A Prospectno, Tabic of Bonus, and Balance Sbtet will be forwarded on application to Amlwch-Mr S. B. rtMITH, Old Bank, Saagor-Mr JAMES SMITH, Cwna"on-Mi- G. R. BEES, Aptn To U;i cLeiie..t,d d-iia jtrioriata. IF yon ant a Srst-claa s weekly garderin pa <*uie& com&\a.B only aoand, praotica 1, •«: aaefal information on all subjects connected witL the garden and its management, and all ourren horticultural news, read THE GARDENING WORLD whioh is published every Friday morning PRICE Id. POST FREE lid. SOLD BY AD. NEWSAGENT 17, CATR* ivi isr;.STREET, COVENT GAB DEN. E. O. MI S NIXON SSf? (Member of the Iucor Soc. of Mue.) gives LESSORS IN PIANO, SINGINCT, AND THEORY. (And prepares Candidates for the Local Examinations. LLANDUDNO »inf« < rx^innbcurhood Visited. Bryn Hydd, Upper Bangor. VIOLIN LESSONS MR FREDERICK ..K'NKIS, from the GOILDHAIII. SCHOQI. IVTTT^IC, London, GIVES LESSONS. ADDR268 CHATHAM H< UsE, UJrPSR BANGOR. 15505r VIOLIN LESSONS "MISS ISABEL HEWITT, who has studied Jli. nnder MB THXODOBI LAWSOS and HSU nuxazwzx (Pupil of JOACHIM), and MISS MARGARET HEWITT (Pupil of Messrs TBSODFLU LAWSOH and JOHN SAUNDKBS) give LESSONS at Own or Pupil's Residence. Bodsdfon.Ujpsr jsfinscr. 14837i, -w AMERICAN LINE SOUTHAMPTON NEW YORK SERVICE UNITED STATES MAIL STEAMERS, SOUTHAMPTON TO NEW YORK DIRECT, Every SATURDAY. Highest Class of accommodation for Saloon, Second Cabin steerage Passengers. Steerage Outfit Free. LIVERPOOL—PHILADELPHIA SERVICE. Every WEDNESDAY LIVERPOOL TO PHILADELPHIA Calling at Qaaenstown every Thursday. STEERAGE OUTFIT FREE. Passengers an. Goods are landed at Philadelphia. on the Wha. of the Pennsylvania Railroad, which has the Shortest and most Direct Route to all places in the Weatern Bates. Apply to RICHARDSON, SPENCR & South- amptonor Liverpool; or to Local k gen ts:-Lldward Jouas, 173, High-street Bangor Hugh Hughes, 8, Market-row, Amlwch; H. J. Williams, 50, High- st, Bethaada; T. J.Williaras, Meirion-terrace.Blaenau Festiniog; J. R. Statin, Station-road, Colwyn Bay; W. Jones, Rose Hill-street, Conway O. Jones, Old Post-office, Penygroea T. Evans and Co., Station Chambers, Rhyl. 8136bj JiSfck, COLD IN CAMADA. KLONDYKE. All who desire information respecting KlOlldyke and the Goldfields of Ontario and British Columbia should write to ALLAN BROS. & CO., 19, James St., Liverpool, for their MAPS and LEAFLETS regarding the above and the AGRICULTURAL RESOURCES OF CANADA, which are tent FREE. 1\1 OFYIR T ALI AD A U YN MLAENLLAW. BKNTHYCA ARIAN YN GYFRINACHOL i Amaethwyr, Masnachwyr, Lletry-gadwyr, ac eraill mewn ^yriiiau o lOp i fycy i 500p ar addaweb y Benthjciwr ei hun beb leichiafor, ar delerau rhftyiEol. Tiefnir yr at'dalicau i pyiarlod etofyn- on v btnilivcwyr. NI CHYMERIR DIM BILLS OF SALE. Mfle bnsnes gwirioneddol a helaoth WKdi ei waiuil &,ui y 25 miyrseca diweddaf. Mae conoedd o ieothycwyr wedi rhoddi tystiolat,i wirfoddol i'r modd teg a rbtsjmol yr ymwneir a bwy. Ceir manylion wa wrth ymofyn, trwy lytbyr Leu yn beraonol, a GEORGK PAYNE, Accountant, 2360j Ciescent-r ad, Rhyl. tiy TO BEIR. SPITCJAL MAJKSTT AproTNXMBNT THE QUEJlN AND H. R. H. THE PSINCKSS OF WALIS. BROWN & Co., MERCERS, CHESTER, SHOW OF; AUTUMN & WINTER FASHIOJNS, at the SPORTSMAN HOTEL, PORTMADOC, TUESDAY AND WEDNESDAY, OCTOBER 5TH AND 6TH. Also at the ROYAL HOTEL. CARNARVON, FRIDAY AND SATURDAY, OCTOBER 8TH AND 9TH. An experienced Dressmaker and Milliner in ttendaDce. 15709 FOR LAYING HENS. GRANULATED PRAIRIE MEAT. GRANULATED TRADE C\ T) T Q 0 171 T TRADE MARK. (JJKLOOILIL MAEK- PRAIRIE MEAT. A PURE PREPARATION OF MEAT TAKING THE PLACE OF INSECT FOOD. SEE YOU GET IT In Sealed Bags or in 3d Packets. Per cwt. 26s; per -I.cwt. 13s 6d per 1-cwt. 7a; per 141b 3s 9d per 71b Is lid per 3Mb Is. MANUFACTURED ONLY BY SPRATTS' PATENT LIMITED, BEEMONDSEY, LONDON.S.E. 7704L ELECTRICITY. J. 0. LESTER, ELECTRICIAN AND ELECTRICAL ENGINEER, CLIFTON, ABBEY ROAD, LLANDUDNO. ELECTRICAL WORK IN ALL ITS BRANCHES. Bells, Batteries, Lightnipg Conductor*, drc. Estimates given Free. 7805L EVERY VISITOR TO LLANDUDNO SHOULD BUY WILLIAMS' ILLUSTRATED ILLUSTRATED GUIDE TO LLANDUD.NO. (CONTAINING-* history and description cf Conwav Castle j the "Vale of Conway, LU*rwst, Bettwsycoe.i. CaDen Ourig, Swallow Waterfalls, and ether places of interest the Snowdonian district; Colmyn Bay, Pen maenmaw Llanfairfechan, Aber, &c., with directions how to see theia at the least possible expense and loss of time. The new Edition contains 100 pages of reading matterr and gives much valuable informaiion to the Residents as wel ^Visitor such as the Authorised Hackney Carriage, Boat. i«g, and Bathing Fares, postal Information, Railway'Fares Town Porters' charges, &c., 4c., Walks, Brake Drives! Steamboat communication, cc. crown svo., 100 pages, contains ap cf ditf r nuln eus Illustrations. The work is very oomprehenslve A. rltur. ber of his torical facts not generally known are Introduced, and to the travellerwili increase the interest he must naturally take in making a tour of this romantic neighbourhood," "liverpol Mercury," "The book is full of a masa of really useful and praotica nformatlon. There are directions to the tourist where to go and how to go at the least possible expense and loss of time."— Lirerpool Courier." Will be found as useful as it in cheap."—" Liverpool Daily Poit. To be had (by post, 7id), of the Publisher, EVAN WILLIAMS, Market-place, Bangor, and of all Booksellers" ) Established 1807 ARTISTIC AND GENERAL /e"N lRINTINu Promptly and Neatly Executed at Reasonable Prices, at the NORTH WALES CHRONICLE Printing Works, Caxton House, High Street, BANGOR. FIFTY NEW FOUNTS of the Latest Faces have lately been added to the JOBBING DEPARTMENT, which makes it now one of the LARGEST PRINTING PLANTS IN WALES. All the Machinery ARE DRlySN BY A Powerful" Otto" Gas Engine, Which have been adapted tc run at the Quickest Speed Possible. All Orders carefully attended to. Auctioneers' PRINTING Executed with Neatness and Despatch. Particulars of SALE With or without Plans, POSTERS Of Concerts, Bazaars, Sales, &c., i PLAIN OR IN COLOURS. Church and Chapel Printing ol every Description. Programmes Sf Tickets. In Memoriam Cards, Ball Programmes, Menus, &c. ELECTION ADDRESSES. PAMPHLETS Of Every Description in English or Welsh. Colour & Ornamental Printing Head Publishing Office. North Wales Chronicle Office, High St., Bangor. Branch Publishing Offices '4 Directory" Office Upper Mostyn Street, Llandudno. "Clorianydd" Office, Bridge St., Llangefni. Postal Address 4 4 North Wales Chronicle Office, Bangor. Telegraphic Addres8 "^Chronicle," Bangor TELEPHONE No. 7 I A C H A U 1 DDANODD N DDISYMWTH GAN t £ TT"\TrrAtalia Bydredd. Rhwystrau eu iJ U ll l ull 0 tynn. Gwareda rhag Anhunedd. Symudir Neuralgic Headaches ar "VT «.< >>\T J A] s, boll boenau gieuol eraill gan Bun- ll V XI' i-> er'a Nervine. Yrholl fferyllwyr, Is Ibe. Oherwydd pjdredd eang mewn dan gilddant, dioddafais boeuau dirdyuol am ddau ddiwrnod. Cymhellwyd li i roddi treial ar Banter's Nervine. Gwuaetham byny. I fy mawr hyfrydwch, ciliodc y boen yn gyflym a llwyr. Byth er hyny yr wyf dracbefn a thrachefn wedi derbyn yr eamwythad mwyaf oedd yn bosibl oddiwrth boen tost yn eagyrn y pen drwy gymeryd pedwar nea bam dyteryn (ar lwmp o Biwgr gwyn) o Banter's. Nervine.Parch AUBREY C. PBICE, B.A. (diweddur Gvmrawd o'rOolec Newydd.Rhvdychain). 1269u TO PARENTS AND GUARDIANS. THERE is a Vacancy in an Architect and Survey- or's Office for a Well Educated YOUTH as AR- TICLE PUPIL. Premium Required.—Apply to "AZ. "North Wales Chronicle" Office, Bangor. 15729-2442 TTTANTSD, a first rate GARDENER, for a Y T Kitchen Garden (no Glass). Ha maat have thorough knowledge of Flowers, V eget able, and fruit, and be a member ef tha Churah of England and who cau speak English and Welsb.-Appiv to W. C. Wijliamm, Glynlltfuu,Carnarvon. 15719 AM BOB il-ATh 0 ARGEAPHWAI1 B A LL Y FR R WYMIAD EW(.H AT 4 Nixon a Jar vis QTFISRBYN A'R CLOC B A N G 0 R THE BANGOR AND ARVON PERMANi,i>JT 1. BENEFIT BUILDING SOCIETY. RXQISTEKED OFFICK 229, HIGH STREET, BANGOR. PRBISIDENT ALDERMAN JOHN E VAN RO BERTS, J.P.,BANG OR LARGE RESERVE FUND INCREASING ANNUALLY. Paid-ap Shares, £ 10 each. "] Subscription Share, 53 and I Entrance Fee, upwards per month. [ per ab&re 2s 6j. Advances repayabi-) (by Monthly Instalaients) in 5, 10,15, cr 20 yeats on Leasehold and Fiee- hoid Properties. ADVANTAGES To Subscribers. 1. A convenient place for Investment, with Absolule Security and Good Interest. 2. Investments withdrawable AT ANY TIME by Notice or other arrangement, To Borrowers 1. Funds always available for advances. 2. Easy scale of Repayments. 3. Moderate Solicitor's Charges (by Speoial Arrangement). 4. Premiam ÄLDED To, and no deducted FROM, advance. 5. Mortgage effected with the utmost Despatch and Secrecy. 6. Easy facilities for Redemption of Mortgages ANYTIME withoat any charge. Application,&o., to be addressed to the Seoretary pro. tern., Mr ROBERT ROBERTS, at the eocieu'D offices, 239, High Street. 15053a A. RICHARDSON'S WONDifiBFUL I/- PARCEL OF MUSIC. 20'- WORTH FOR 1/ QHESTER IODEL IRON pIANOS BEST VALUE FOR MONEY, 21 Guineas Cash. ByIoEtalment8,15i2dper Month. THE POPULAR IRON PIANOS. 14 Guineas Cash. By Instalments, 10s6d per Month. THE POPULAR AMERICAN ORGANS, 12 Stops, 2 Knee Swells, Mirror Top, 12 Guineas Cash. By Instalments, 9s 4d per Month. TUNING and REPAIRING by Best Workmen SINGLY or by YEARLY CONTRACT. THE WHOLE OF NORTH WALES VISITED. 43, Bridge Street-row, Chester, AND Central Arcade, Wrexham. 2 P' Vf T T? t 8i4 CYCLESI CYCLES!! M IMPORTANT NOTICE. IF you require a Higb-olass Machine at a Low Price yon oannot do better than have a WARRILOW" as yoar mount tor Season 1897. All Machines are thoroughly up-to-date and Guaranteed. We defy Competition. RIDE A WARRILOW. THE BEST AND CHEAPEST MACHINE IN THE MARKET. ] LARGE DISCOUNTS FOR CASH. ILLUSTRATED CATALOGUES SENT POST FREE TO ANY ADDRESS THUOUOHOV>T THIC WORLD. SPECIALITIES IN LADIES' SAFETIES. Accessories of all kinds at Lowest Prices. Any Maohine taken in part Exchange. Don't delay bar, send at onoe for Catalogue, Free by Post,from W. R. WASEILOW, CYCLE MANUFACTURER, WESTOiN-SUPER-MARE, ENGLAND 2323 PATRONISED BY THZ Leading Auctioneers and Business-men in NOJ th Wales and by the Principal Theatrical Agent:, tco GRIFFITH" DAVIES, 23, Union Street, BANGOR. THE ORIGINAL BANGOR BILLPOSTER. Established 30 YXABS, Member of the United Kingdom Billpo8jer8l Astodation. LIST of PRIVATE STATIONS in Bangor:- JJ Glanadda, West End, Near the Railway Btation, High-street, 3 on Glanlralon Hill, Market- place, 3 in LiGve-laae, 5 on Garth-road. Beaumaris: —Market Hall. Bethesda 1 at Railway Station and 2 in the Centre of the Village. All boards kept in good order and satisfaction gaaranteed. Charges Moderate. Contracts under- taken to poet the whole of the surrounding district of Anglesey, &c. Conversant with both iancoace Welah and English). N.B.—PLEASE NOTE ABOVE ADDRESS. AT EIN GOHEBWYR. Ail-agoriad. Eglwya Tremadog.—Caifi yr erthygl ymdd&ngos yn ei-a neeaf.

Bu i Ysgol Sirol Porthmadog yr wythnos ddi- weddaf eto ddisgleirio yn y ffurfafen addysgol yn mbell tahwr4t i'w chymydogion. Cawn fod John Seymour Bailie (18 mlwydd oed) yn nhop y rhestr yn yr arholiad ysgoloriaethol am dderbyniad i Gtleg Prifysgol Gogleda Cymru, a'i fod wedi onill ysgoloriaeth o 35p y flwyddyn, i barhau am dair I blynedd. Hefyd y mae Lizzie Owen (19 mlwydd oed) wedi enill "exhibition" o lOp, tra mae David Evans (19 mlwydd oed) wedi ei osod yn "proxine I accessit." Gall Llywiawdwyr Ysgol Ganolradd I Porthmadog yn hawdd fod yn falch o'r dull rhag- orol mae y disgyblion wedi gweithio yni ystod yr pmser byr y bu yr ysgol mewnl bodolaeth, a dylai y cajilyniadau fod o galondid i'r ardal. Uwchlaw I pobpeth, bydded i rieni roddi chwareu teg i'r ysgol trwy gadw ynddi, cyhyd ag y gallant, eu plant. ,Trwy hyny bydd idaynt ychwanegu at effeithiol- rwydd y sefydliad, yn nghyda sicrhau i'w plant addysg drwyadl dda.

Y mae gan Radicaliaid Dwyreinbarthl Sir Ddin- bych berffaith hawl i'r holl gysur a'r gorfoledd allant hwy 8ugno oddiwrth eu mwyafrif cynyddol. Maent wedi mwy na chadw yr uwchafiaeth a sef- ydlwyd gan Syr G. O. Morgan yn 1895, ac y maent wedi gwneud hyny hefyd pan oedd rhagolygon y Blaid Undebol yra c-drych yn neillduol ddisglaer. Otor fyddai gwneud ymgais at egluro y ffigyrau, oblegid y ffaith blaen ydyw fod Radicaliaeth ym- osodol am y presenol mor nerthol yn rhanbarth- au gweithfaol yr etholaeth fel nas gall cyfeillion cyfraith a threfn ddim sierhau hyd yn nod gy- maint a gwrandawiad oddiwrth gefrbgwyr "dyrys- edig" Mr Moss. Pa fodd i newid hyn oil ydyw y pwno sydd gan y Blaid Undebol i'w wynebu. Bydd yn orchwyl maith a chyndyn, oblegid lie na wrendy y terfysgwyr ar resymau teg pan y mae eu pregethwyr a'u diaconiaid hwy eu hunain yn apelio am chwareu teg, ychydig obaith a fedd Tori fo' siarad yn blaen i lwyddo dim. Ond y mae dyledswydd pob Undebwr da yn berffaith eglur, a dylai arweinwyr lleol y blaid ar unwaith ym- gymeryd a'r gwaith o beorffeithio trefniant (organ- isation) a wna, mewn amser ac allan o amser, arfer pob moddion cyfreithlon i argyhoeddi a throi mwy- afrif Mr Moss i leiafrif. Ffiloreg yw haeru fod gan ganlyriad etholiad Sir Ddinbych ddim o gwbl i'w wneud a gwleidyddiaeth y Liywodraeth. Ni wyr glowyr y Rhos, Coedpoeth, a Minera fawr fwy am wleidyddiaeth nag a roddir ynddynt gan ar- weinwyr yn hyntio am boblogrwydd-rhai o nod- wedd y pregethwr a'r undebau erefftwrol. Gelyn- ion penaf y Elai(i Undebol yn jSTwyrain Dinbych ydyw galluoedd anwybodaeth yr un yw y gelyn- ion mewn llawer eraill o'r eth.olaethau Cymreig, ac yn erbyn y cyfryw elynion y bydd gan Mr Kjenyon a'i gefnogwyr i ymladd am flynyddoedd lawer i ddyfod. Pe gellid dysgu glowyr Dwyrain Dinbych i wireddu eu ffeithiau ac i feddwl dros- tynt eu hunain, argyhoeddedig ydym y cymerai cyfnewidiad pendant le yn fuan y nhon a chymer- iad yr etholaeth. Ein cysur am y presenol yw nas gall etholiad Dwyrain Dinbych feddu y dylanwad lleiaf yn y Senedd nac allan o honi. Bydd i Mr Moss, yr hwn sydd Radical, gymeryd sedd Syr George Osborne Morgaij), yr hwn yntau oedd Radical, gyda hyn o wahaniaeth, fod Syr George, gyda'i holl ffaeleddau, yn ddyn o safle lied gyfrif- ol yn NhY1 y Cyffredin. Nid yw y Radicaliaid wedi enill dim drwy yr etholiad hon nid yw yr Un- debwyr wedi colli dim chwaith. Y mae gan gefn- ogwyr cyfanrwydd ac urddas yr ymherodraeth, pleidwyr yr Eglwya Genedlaethol, cyfeillion trefn a chyfraith-y mae ganddynjb hwy eto fwyafrif o drosi gant a deugain yn Nhy Cyffredin Prydain I Fawr. Wrth gofio y ffaith hon, byddai yn ang- haredig i'r eithaf ynom rwgnach i'r Blaid Radical- aidd dlawd, ddigalon, a diymddiried, gael ym- fflamychu tipyn dros lwyddiant Mr Moss.

Y mae hyrwyddwyr Rheilffordd Ysgafn Porth- madog, Beddgelert, a Rhyd-ddu i'w llongyfarch am eu hymdrechion. Mae'r Meistri Thomas Ro- berta a'i Fab, Porthmadog, wedi cwblhau eu har- chwiliad, ac yn mis Tachwedd bydd i apel gael ei wneud at y Dirprwywyr am yr archeb anigenrheid- iol i wneuthur y rheilffordd. Y mae'r rhai sydd ganddynt ddyddordeb yn y mudiad hwn wedi bed YN gweithio yn egniol, a haeddant y ganmoliaeth uwchhf am y modd y cariasant allan y trefniadau, ac mae i'w fawr obeithio y bydd i'w llafur esgor ar wneuthuriad dioedi y rheilffordd wir angen- rheidiol hon.

Boreu ddydd Llun diweddaf synwyd llu awe mawr o Eglwyswyr y De, yn neillduol felly yn esgobaeth, Llandaf, gan y newydd fod Mr R. E. Dell, diweddar ysgrifenydd y Sefydliad er Am- ddiffyn yr Eglwys yn yr esgobaeth hono, wedi ym- no a'r Eglwys Babaidd. Yr oedd y si ar led era rhai dyddiau ei fod yn bwriadu gwneud hyn Old boreu dydd Sul, y 26ain cynfisol, cafwyd sicrwydd ar y mater, trwy fod yr offeiriad Pabaidcl yn Eg- lwys St. Pedr, Caerdydd, yn darllen yn gyhoedd- us lythyr oddiwrth Mr Dell, yn hysbysu am ei vrthgiliad. Hwyrach y bydd rhai yn teimlo yn barod i ddweyd pethau Uymion am Mr Dell, yn ei amgylchiadau presenol; ond beth bynag ddy- wedir am dano nis gellir lai na'i ganmol am ei gydwybodolrwydd. Cafodd gynyg ar swydd dda, a'chyflog ill. yn nglyn a. hi gan y Gymdeithas er Amddiffyn yr Eglwys; ond gwrthododd hi yn hytrach na'i chymeryd a bod yn anffyddlawn i'w ymddiriedaeth. Nid pob urj a feia Mr Dell a wnai hyn. Bydd eraill, fe allai, yn awyddus am wybod rhesymau Mr Dell dros gymeryd y cam a gymerodd. Nid ydym yn gwybod ai lies i gyd fuasai iddo gyhoeddi ei resymau. Y mae eraill o'i flaen wedi gwneud hyny heb effeithio fawr ar gwrs y byd. Buasai yn dda. gan lawer gadw Mr Dell fel yr oedd ond gan ei fod wedi penderfynu yn wahanol gobeithiwn y bydd yn hapus a chred- wn yr a'r Eglwys yr mlaen fel o'r blaen er colli ei wasanaeth.

Er fod rhai dynion yn teimlo yn eiddigeddua wrth yr aelodau Radicalaidd Cymreig a'u bod hwy eu hunain yn awr ac eilwaith yn dueddol i ymffrostio fod rhan fawr o'r genedl yn ganlynwyr iddynt, eto y maent weithiau yn gorfod profi iiad yw y canlynwyr hyny yn ymddwyn mor ddymunol ag y gellid disgwyl o dan amgylchiadau neillduol. Y mae yr arweinwyr ar amserau yn gorfod bwyta iail surion gyda'r danteithion ddeuant i'w rhan. Bydd rhyw gyfra4 neu gilydd o'u cefnogwyr yn barhaus yn galw yr arweinwyr i gyfrif yn neill- duol y rhai hyny o honynt sydd yn gyfreithwyr a bar-gyfreithwyr. Heb ofalu rhyw lawer am eu proffes wleidyddol bydd y boneddigion hyn, ar yr adeg yma o'r flwyddyn, yn ymddangos o flaen yr ynadon er dadleu dros roddi trwyddedau i werthu diodydd meddwol i'r dynionj hyny sydd yn dy- pauno am danynt. Nid yw yr aelodau Seneddol cyfreithiol yn aros am foment i ystyried a yw gwneud hyn yn gyson a'u golygiadau gwleid- yddol ac a'r geiriau lefarwyd ganddynt adeg- yr etholiad ddiweddaf ar y cwestiwn dirwestol. Ond y mae eraill yn ystyried ac yn ddiau yr:( tybio fod anghysondeb, ymddangosiadol neu wir- ioneddol, rhwng ymgeisydd Seneddol pleidiol i fesurau er cyfyngu y fasnach feddwol ac aelod Seneddol pleidiol i helaethu terfynau yr un fas- rach. Darfu i aelodau Cymdeithas Ddirwestol Deheudir Cymru a Sir Fynjwy gymeryd y mater i ystyriaeth ddydd Iau diweddaf, a phasiwyd pen- derfyniad yn cynwys achwyniad yn erbyn yr ael- odau Seneddol sydd yn gwneud y fath beth. Os nad ydym yn camgymeryd, y mae peth tebyg wedi ei wneud gan yr un gymdeithas yn flaenorol ond heb ateb uni pwrpas. Y mae yn bur debyg mai yr un dynged sydd yn aros penderfyniad ddydd Iau diweddaf; oblegid nid yw aelodau y Gym- deithas Ddirwestol yn gwybod fod gwahaniaeth rhwng bod yn gydwybodol o blaid mesur neillduol a bod yn wleidyddol o blaid yr un mesur. Y mae gwahaniaeth mawr rhwng y ddau, ac er rmvyr.; pael eu goleuo dylai y gymdeithas wahodd un o'r boneddigion achwynir yn ei erbyn i'w; cyfarfod er mwyn iddo egluro y gwahaniaeth.

i/amwaia yn A4«iigor- Ddydd Sadwrn diweddaf bu i enetli bacli tair oed, o'r emv Liz.,io Jones, (merch Mr Evan JoneS a Laura ei wraig), Fronaeg-street, Jbangor, gael ei Hadd trwy i fen y gmgerbeer redeg drosti, yr lion a ddraifid gan Mr A. G. Thompson, o'r Pier Mineral Waterworks, Bangor. Yr oedd yr eneth bach a i chwaer yn croesi Dean-street i fyned i brynu melusion tra yr oedd dau gcrbyd yn myned heibio mewn cyfeiriacl gwatianol. tiu i'r plant groesi tu ol i un, a chan nad oeddynt yn gweled y iiaii tarawyd yr enet-h i lawr ac aeth yr oivvynion drosti. Couwyd y pientyn i fyny yn union- gyiviiol ac aed a. hi i dy Dr. Langford Jones, ond tynodd ei hanadl olaf ar y ftordd yno. Gwaredigaeth gyfyng a gafodd ei chwaer, wyth oed, wrth geisio ei hachub. Cyniialiwyd trengholiad ar y corph ddydd Llun, yn 1 wtafeil vr Y ta-aon, dan arweiniad y crwner (Mr Bodvel Roberts), pryd y dychwelwyd rhtitlifarn o "farwolaeth ddamweiniol."

Cais ar fywyd y Czar. DIANGFA GYFYNG: CYNLLWYN YSTRYWGAR. Nid oes ond ychydig o'r pemu coronog yn ddy- ogel. Unwaith eto y mae manylion wedi eu der- byn am gynllwyn beiddgar i fradlofruddio y Czar o Rwsia ar ei ymweliad a Warsaw; ond, yn ffodus, derbyniodd yr awdurclodau hysbysrwydd pryd- lawn i roddi atalfa. ar y gyflafan ofnadwy. Pan. ddeallwyd fod ei fawrhydi yn dyfod i Warsaw, dechreuodd nifer o Sosialiaid ar y gwaith o wneud twnel anferthi dan yr heolydd rhwng y Palas Bren- hinol a phreswylfod y Llywodraethwr Cyffredinol, yr hwn a fwriadent ei lanw gyda phylor a sylwedd- au Ifrwydrol eraill, y rhai a fwriedid eu tanio pan elai yr orymdaith ymherodrol heibio, ac nid oes amheuaeth na fuasai yn lladd canoedd o bobl. PA fodd bynag, pan oedd pobpeth bron yn barod, crewyd braw yn mynwesau y cytallwynwyr—ofnent y buasai yr heolydd yn cwympo i mewn cyn y diwmod penodedig, a phenderfynasant gadarnhau oddimewn iddynt. I'r dyben hwn cyflogasant nifer o seiri meini i gyfodi attegiori dan yr heolydd. Bu y rhai hyny yn gweithio yno am ychydig ond gan eu bod o'r farn fod rhyw gynllwyn melldiged- ig ar droed, rhoddasant hysbysrwydd i'r awdur- dodau, y rhai a amgylchynasant y lie ac a gymer- asant 120 o bersonau i'r ddalfa. Dywedir fod yn eu mysg amryw swyddogion milwrol Germanaidd o radd ucheL

Marwolastii 11helthor Y sgeiftog. Cymerodd marwolaeth y Parch David Morgan, rheithor y plwyf uchod, ie yn y Rheithordy ddydd Iau diweddaf. Yr oedd wedi bod mewn iechyd gwanaidd ers o ddwy i dair blynedd, a threuliodd y gauaf diweddaf yn Neheubarth Lloegr. Efe a ddychwelodd i Y sceifiog at ddechreu haf wedi der- byn rhyw gymaint o adnewyddiad iechyd, a chy- merodd ran fywiog yn nathliad y Diamond Jubilee yn ei blwyf mawr a gwasgarog. Dydd I&u cyn y diweddaf, modd bynag, cafodd ymoBodiad o sal- weh sydyn a difrifol, pa un a derfynodd yn angeu- ol. Brodor ydoedd o Sir Aberteifi, a bu gynt yn ficer Abertillery. Apwyntiwyd ef i fywoliaeth Ysceifiog 24 mlynedd yn ol, ac yn ystod ei drigias yno bu iddo enill serch a pharch pob dosbarth a phob enwad. Ar ddechreuad helynt y degwm yn Sir Fflint, rhyw unarddeg mlynedd yn ol, d&rfu iddo ef, mewi J trefn i osgoi unrhyw anhyfiydwch a chwerwedd gyda'i blwyfolion, yn wirfoddol droi yn ol 10 y cant o'r degwm dyledus iddo, yr hyn a fawr werthfawrogwyd. Yr oedd Mr Morgan yn un o'r clerigwyr hynaf yn Esgobaeth Llanelwy, canys yr oedd efe yn 79ain mlwydd oed. Gedy o'i oil deulu wedi tyfu i fyny. Bu ei wraig, bon- eddiges o Wlad yr Haf, farw ddwy neu dair blyn- edd YN oL Brawd iddo ef ydyw y Parch Morgan Morgan, ficer Rhymni. Y mae bywoliaeth Ys- ceifiog yn un o'r rhai gwerthfawrocaf yn yr esgob- aeth, gan ei bod yn werth uwchlaw 600p y flwydd- yn, ac mae yn rhoddiad Esgob Llandaf. Cymer- odd yr angladd Ie, yn Y sceifiog ddoe (dydd Llun).

Gwallgcfddyn Mewn Mxidiarit o Jnys '■ DAL GWRAGEDD A PBLANT YN GAETH AC AR NEWYNU. GOLYGFEYDD CYFFROUS. Gohebydd i'r Central News o Tralec, Iwerddon, a ddywed i olyg-feydd cyffruns gymeryd le yn Ynys Leary, yn nosbarth Castle Gregory. Wythnos yn ol llogwyd dyn o'r onw Patrick 0" Donnell i godi pytatw yn yr ynys fechan hon, ac yn mhen byr amser wedyn dangosodd arwyddion o wallgofrwydd. Nid yw yr ynys ond rhyw gan' acer o arwynebedd, a phreswylir hi gan ddau deiaiu Q'Leary a Good- rill; ac ar yr aclilysur liwn,yn anliodus.JT oedd aelod- J'll gwrywaidd y ddau deulu weai myned oddicartref. Ddydd Mawrth diweddaf aeth O'Donnell yn bur uyrnigwyllt; a chan ymosod ar gartref O'Leary, gyrodd y muclicd a'r plant ar ffo, tra bu iddo yntau chwilota y ty gan dori y dodretn a'r Senestri. Yna trodd ei sylw at dy Goodwin, a diangodd yr aelodau ymaith am eu lieiniocs gan ymgnddio dan rhyw ^reigiau. Erbyn hyn yr oedd y gwallgofddjTi mewn a f llav/n feddiact o'r holl ynys. Yn anffortunus, yr 1 oedd y mor yn rhyw arw i roddi eweh allan am y cyfandir, ac nid oedd yn bosibl i aelodau absenol y ddau deulu ddyfod yn ol i'r ynys, hyd yn nod pe gwybuasent am y cyilwr o ;irswj-d ac angen y ced.wid ,.u gwragedd a'u plant ynddo. P;;Jrh:w>dd y tywydd yn dymlustlog am rai dyddiau, ac yr oedd y prcsWj-l- wyr dychrjTiedig a loch'-s^nt yn y creigiau bron t newynu o eisieu bwycl a diod, tra gwibiai y gwall- "GiddYll yn noethlymyn drv/y yr ynys. O'r" diwedd, 'Iwyddodd dau fachgt-nyn i :yr;u,edd y lan arall; a dydd Sadwrn, wedi1 crya "I;¡!:l!'f\-sch r, liwyddodd ped- war o heddgcidwaid i ar yr ynys. Yr oedd y gwallgofddvn yno yn »su oyfarfod, yn gwaeddi yn iTyrmg, gyda- pigiforch yr\ ei l:w. Cymerodd yxn- drechfa ffyrnig le,ond o'r cUwedd gorchfygwyd y 4waI2.gofdd.yn, rhwyniwyd «. chtidwyd ef mewn •ialfa. Boreu Llun diweddaf rh'wymwyd ef eto dracd a iwylaw a dygwyd ef i Tr:»-ks, o ba Ie y trosglwydd- vryd ef i WaUgofdy KiiVecr-.i

\=If"¡' « XR OICDD Y BTD \'N sry:IK:. J. X} FJ,jAffN DDA y PBTD HWNW," ydy.v fcei.i i:> « •feho Mr Wait«» Besant. vtrylen u, ddychymygsnt «.^t oarssyro- rise? y iyw" cru hyra ff'Ost yn ein cvnydd b; d y h\ n cvn dvdd aa y ffvrdd I)ai,.rii. aV ,w.fr b p."byr. p0! j euaino y dyddian hyn, ar v hnw aralf, vdynt yn trieddu i ddirmygn y pelhao gyfrjfid yn rida vo 5 iyddiaa gynt ond. yn ffodo.s, tntwo rhai peths,p banfodol yr y lyr.) y;-) roe-r;- tit fcrofiad » ohynehorion ein f/tclan. iV5«wr? atl ohyd yr ydys yr troi cydft chaloc dflioiohcar. I" > tv, ytliau at Enain PHclicway.. i a u.f!ivv ddy ais fferias v;'1.h ¡j¡d

— y Y Cyn-ayngnorydd ^cberc Hughes- p Y BYD(I Y cyn-Gynghorydd Robert Hughes, Bangor, yni debyg O gael ei ddwyn 1 r ddinas esgobol yn ystod yr wythnos hon. mae awdurdodau heddgeidwadol Antwerp—He v cymerasid Hughes i'r ddalfa—eisoes wedi anfoa pobpeth gafwyd yn ei feddiant i'r awdurdodau vn Mangor er eu cadw'n ddyogel. Mor gynted ac y cyrhaedda, cymerir y cyhuddedig o fla,en yr ynad- on lleol dan warant yrj ei gyhuddo O foro-EITA throseddau erailL Os gellir dwyn tystiolaeth oigon cryf 1 sefydlu cyhuddiad teg yn ei erbyn bydd I Hughes, fel mater O angenrheidrwydd, gael ei draddodi i sefyll ei brawf yn y brawdlys nesaf, gan na fedd yr ynadon y galiu i ddyfarnu cosp am droseddau mor ddifrifol ag y cyhuddir ef o'u c-rf. lawni.

-+- fasnach id yr Wythnos. Nis gellir cael tywydd mwy dymunol i ddechreu litlt gwenith, a geilw pob petti ar y Ifennwyr i adechreu ar unwaitti. Am y fasnach gellir dweyd mai cyfartJJedd pria gvrcnitn Seisuig yn Llundain ydyw 63s 9c am 480 °, |,WySay- Yn -Vfctod yT wj'timos, bu gostyngiad o Stvllt y chwarter yn y ilian lwyai o'r marchnadoedd ond 9c ydoedd y gostyngiad yn y brifddinas. Y rllcswm am y gustyngia.d. ydyw gwuitu yr arnaeth- wyr yn dwyn gorinod o gyheirwadau i'r farehnad. Bu gostyngiad o Is y chwarter mewn gwenith tninior, heiyd, ond am reswm gwahanol, am fod iurainc a r ucheldirotdd wedi prynu gormod yn mis Awst. 1 maent awr yn anion gwenith Kwssia ar,. ™^rica ttrosol-'d i Brydain; ond er ei fod o'r ansawdd oreu, anhawdd yuyw gwerthu heb ostyng- lad, oherwydd y gorgjHjawriaer iSydd ar Jaw_ Egwan ydoedd y iarchnad flawd; ac yn Llundain, ddyud Gwener, pnn y gellid gwerthu. Gwerthai haidd rhad at bortiii yn ff afr y prynwr. Am ostyngiad o 3c y gwerthid indrawn America" Cad^yd pris y ceirch 1 iyny yn rliagorol.

-+- Marwolaeih y 2dilwnad 11. ap Hugh Williams- Gofid dwys genym yw cofnodi marwolaeth y Milwriad R. ap Hugh Williams, Plas Llwynort,, Sir Fon, yr hyn a ddigwyddodd yn y Cottage Ilos- pital, Caernarfon, ddydd Sul. Wythnos i'r Sad- wrn diweddaf derbyniwyd y Milwriad Williams i'r yspytty uchod, i'r lie yr aed ag ef wedi niweidia o hono ei goes mor ddychxynllyd trwy i gareg fawr ddisgyra ami a'i malurio yn nghymydogaeth y penglin tra yr oedd, efe yn adolygu y mor-fur yn Nghaernarfon. Cafodd y meddygon fod yn riiaid tori ei goes ymaith, yr hyn a wnaethpwyd yr un noswaith; ac er i'w gyflwr amrywio yn fynych yn ystod yr wythnos, coleddid gobeithion am ei ad- feriad i fyny hyd brydrawn Sadwrn, pryd y gwan- ychodd yn gyflym, a bu farw rhwng dau a thri o'r gloch foreu Sabboth. Achosodd y newydd prudd ofid mawr yn Nghaernarfon, He yr oedd y dydd- ordeb mwyaf yn cael ei gymeryd yn afiechyd y boneddwr trancedig, a bu i fanerau gael eu chwyfio'n half-mast o amryw adeiladau cy- hoeddus. J Mab oedd y Milwriad Williams i Syr Hugh Wil- liams, tiydydd barwnig Bodelwyddan, ac i Henri- etta, umg ferch y diweddar Syr Watkin Williams Wynn, Bar. a brodyr iddo ef ydynt Syr William Grenville Williams, Bar., Bodelwyddan, a'r Tra Pharchedig Watkin Williams, Deon Llanelwy. Gan hyny yr oedd yn ddisgynydd i Syr William Williams (sylfaenydd teulu Wynnstay), yr hwn a gododd o fod yn, "briefless barrister" i fod yn Elefaiydd Ty y Cyffredin yn nwy Senedd byrion olaf Siarl yr All; yn y teyrnasiad canlynol cafodd ei apwyntio yn Gyfreithiwr Cyffredinol, ac VU farnwr Cymreig wedi hyny. Yr oedd efe hefyd yn gefnder i Lady Verney. Tetygol fod ei gye, ylltiad a Mori, lie yr oedd yn dirfeddiajiydd mawr ac ystyriol, yn wreiddiol ddyledus i ddyfodiad Arglwyddes Willoughby de Bruke yno, yr lion a dngai yn Mhlasnewydd ar ol Ardalydd cyntaf ¥ON- .YR OEDD 7 trancedig yn ynad ac is-raglaw, dros Sir Fon, ac yn ynad dros Siroedd Fflint a Chaernarfon. Ceidwadwr ydoedd o ran gwleid- yddiaeth, ac yn bur ddiweddar efe a lanwai y swydd o lywydd Cymdeithas Geidwadol Mon. Yr oedd yn uwchgadben (Major) o'r Royal Anglesey Engineers oddiwrth ba rai yr ymneillduodd bethi amser yn ol gyda'r rheng o tilwriad. Yr oedd yn aelod hefyd o Fwrdd yr Harbwr, Caernarfon* a chymeraa lawer o ddyddordeb mewn materion yn nglyn a ffynaant y corph hwnw a phob peth mewn cysylltiad a mordwyad yr Afon Menai. Yr oedd y boneddwr trancedig yn 48ain mlwydd oed, aa heb briodi. Ymddengys fod trengholiad yn cael ei gyiial ar ei gorph heddyw (dydd Llun), adrodd- iad or hwn roddwn yn ein nesaf. Cleddir ef y boreu canlynol pan yn cychwyn yr orymdaith o'r yspytty am Bodelwyddan am wyth o'r gloch. Eia Gohebydd a ysgrifena —Boreu Sabboth, am ddau. o r giocii, ÜurWùl1 y gwr parchus ac adnabyddus uchod yn yr yu y Cottage Hospital,Caernarfon. Cot gan y darlienydd iddo gj-fari'od a damwain ddi- taiol nos Sadwrn yr wythnos flaenorol trwy L'»nnuo pi f1^ bianC ,x iur newydd y cu. Gwnaeth ei feddygon yr oil oedd yn eu gailu o dan yr amgylch- ladau, ond bu eu holl lafur yn ofer. Bydd colled anadferadwy ar ei ol mewn eylchoedd lawer. Yr oedd yn dir-feddianwr helaeth, ac yn fawr ei barch gan ei luosog denantiaid. Cymerai ddyddordeb ntw^nf1' 7 y yr ^os Geidwadol, materion plwyfol, ac yr oedd yn aelod defnyddiol o UWdd i'mddinedo wjT y Portiiladd. Huned hun e.smvvth a chaded adgytodiad gwynlydtdig. Na rued un oer awei uwchben ei argel wely. I r lan y daw ar foreu'r dydd Y eyiyd Duw Iwch pawb o'r bedd; Iragwyddol foli yno lydd, A piiaw b yn ddedwydd ar ei wedd. U vHsj Cwsg, cwsg, hoff gyfaill hyd y dydd Y gtlwir pawb o lwcn y llawr Tragwyddol foli yno fydd Am fuddugoliattli lesu Mawr. Cawn gyfarfod yn y man K.- e'°' Canaan dir; -vc-foJaidd dedwydd t'ydd ein rhan, x wledu a beiy'n ir. Trebor Ionawr.

ivodicn Amencanaidd. (O'r Drych.") I Sylwer ar gyfeiriad newydd Proffeswr Broome, 899, Dorchester-street, Montreal, Canada. iirodor o Fangor ydyw. Yn Anel, Pa., yr wythnos ddiweddaf, bu farw E. R. Jones, yn 95 mlwydd oed. Yr oedd wedi byw yn yr ardal ers 75 mlynedd. Hysbysir fod Mrs Catharine Watts, Quakertowu Sir Bucks, Pa., yn 107 mlwydd oed ac mewn iechyd Dydd Mercher, 15fed cynfisol, llosgwyd Lizzie W ffer 1 P*11' "? Mr/ Alrs Hu^h K- Thomas, V» tst iiangor, Pa., 1 farwolaeth drwy i'w di!lad trv- meryu tail tra y chwareuai a matches yn ymyl y ty Glaadwyd hi yn Siateville. J Brazil, Indiana (nid Illinois, fel y cyhoeddwyd yn hanes Eisteddfod Granville) ydyw preswylfod T. G GravS"aWdWT 7 don fuddugol—" Our Heroes' •Bydd Ieuan Fardd yn gwaaanaethu fel arweinydd yn gyatal a beirniad yr adroddiadau yn Eist ddtod ,V Mahanoy City, Pa., dydd diolchgarwch. Cyrhaeddodd R. 0. Davies (Moriog) a'i deulu adref i Milwaukee yr wythnos ddiweddaf, ar ol mwynhau eu hunain am dn mis yn Brynsiencyn, Mon, a lleoedd craIll yn Nghymru. Yr oedd Di-. Prees, ein Consul i Abertawe, yn eu cyfarfod ar y lanfa yn New York, Custom jg^1101^ y iddynt basio yn rhwydd trwy y Sabbath, y 5ed cynfisol, aeth Edward J. Breese, 68 oed, Engedi, Blaen y Cae, Wis., i'r Ysgol Sul yn ei iechyd arferol; ond ar ganol yr ysgol syrthiodd i lawr yn farw o glefyd y galon. Yr oedd yn frawd i r Anrhydeddus Llewelyn Breese, Portage, ac yn wr crefyddol a pharchus iawn. Cafodd angladd anrhydeddus y dydd Mawrth canlynol. Dychwelodd Ebenezer Bowpn, Cincinnati, a'i gefn- der, y Parch James Thomas, Newburgh, 0., ar ol bod yn teithio yn Scotland, Llundain, etc., a mwynhau eu hunain mewn Eisteddfod yn Newport a Chymanfa- oedd Pwllheli a Rhymni, a lleoedd eraill 3-n Nghymru. Chicago, lIll., Medi 17eg.-Bu y diacon John Jones (Lerpwl) farw ddoe, ar ol hir gystudd. Yr un dydd, claddwyd Henry Evans, o ffirm Evans Bros., mas- nachwyr adnabyddus. Bydd ei frawd yn dwyn y fasnach yn mlaen. a