Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
27 erthygl ar y dudalen hon
------------------"----Y Golofn…
Y Golofn Farddol. Trachwant.—Melus, moes mwy. 0 Tvr'd Yn OL.-Cvnwysfawr a. da. Mae Llawer Dull o Fyw.—Oes y mae, ac eglunr ^yny yn y penillioa hyn.. Geiriau.—Llithrig a rheolaidd, trwy fod y ilmebau e11 °dli bob yn ail. „vv -x- Y gwir yn erbyn y bye:. 01ISA_n. TRACHWANT. Trachwant! pen berchen byd,—chwexiycha Yn awychus ryw eilfyd Mwy a' gaiff, niwya' i gyd Ei raib anwar. a i bcr.yd. PfynoTicoj'onaa. ASA. 0 TYR'D YX OL. 0 tyr'd yn ol fy anwyl Em, i Fy nglialon dynor sydd yn glaf u gariad pur.—pa beth a wnaf Ar ol sirioldeb haf dy drem? Mae awr i mi fel divrrnod hir, A chefnodd plesar o fy ngwaitli, Mae dnvrnod megis blwyddyn faith, "Nol collït 11 gwmni, rian bur. Y mae dy ddarlun hardd a nhur, A roddaist im' ar lan lii, ) Yn lie eyfiawni'th fwriad di I' Yn yehwanegu at. fy ngliur. iNid oes ar hiraeth un gwahardd, Fe fyn fy mhoeTli ddydd a. nos 0 tyr'd yn ol, fy nghoflaid dlos, I adfer hedd yn mron dy fardd. Os deui 'nol, fy ngeneth wen, Dy bleser di fydd gwella'm, ch,;y' A chwareu'th fysedd gwynion drviy Fodrwyau natur ar fy mhen. Rwy'n gwybod deui etc 'nol, Dy gariad ataf sydd Yn grvf Fel nad oss mirhyw elyn hyf Ond angeu'th rwvstra i fy ngliol. I TRAETRL VSYtn). Uodorgan, Hydref 1. 1898. ¡ MAE LLAWER DULL 0 FYW. 1 Ceir rhai am fyw yn fras, x Mae'n addas cs bydd moddioii, A r lleill am fod Yn gas, Er gwaeuiai pcb cyngliorion Kid oes o fewn y bvd All symud eu tlaeledda' Mae rliai'n yn genedl fawr, Bob awr er dyddiau Adda. Ceir gweled ambcll an Am roi ei hun vn Slwr, A'i galon yn rhy wan I ddal uii rlutii o deiliwr; Bydd gweled maes y gwaed Yn troi ei draed i ff eru, A rhydd ochenaid war. Am dawel fan yn N ghymru. Ymurostia rhai o hyd Mewn dillad clyd i'w gwisgo ;> Rhaid iddynt- fod ddrud, Mae hyny yn en .hosgo 1h,th ddioddef eisiau bWTd Mae'r gwvneb llwyd yn tystio; Rhydd ar ei gefn v pres, A'i logell wedi gwagio. Jthvw wylliaid eraill sydd, Bob dydd y maent i'w gweled, A rhywun dan eu Lyrdd- Eu ffyrdd i ddrvllio teimlad Os gwelir dyn yn d'od I enill clod neu arian, Mae rhai'n am lecyn gwan I ddifa rhan y iruan. Am Betij Taayfrori, Mae hon am bethau liyiiod Un araf gyd,tÏ Hon, Onc', bu,,tn lief(,'l thafod Mae hi yn gwybod pwy Drwy r plwy' sydd mewn dyledion, A gwna eu biliau'n fwy U bunt neu ddwy yn union. Mae .rhai am gerdded tai I chwilio bai CN-rn,do,ion A mwy o hyd, nid llai Geir gweled o'u <nvaelodion' iNewyddion lleol svdd. Bob dydd yn cael eu treiod, Ac anwiredditu fydd Yn awnsio ar eu tafod. GRIFFITH HUGHES (Rhosgar). yeorliosgarnedd. GEIRIAU. Paid ag adrcdd geiriau gIN-waist., Os na fyddant- wir a mwyn. A os yn y cam a gcfaist, O'i fyntgu, les a swyn? Paid ac erlyn ai- ol gwallau, Cais yn hytrach rinwedd mad, if)'wed am deilwng ymddy iadau, 9 Mewn pur eiriau heb sarhad. Cred, fy nghyfailL-gwaith mwy llawen Geir v/rth waagar heddwch .Hon,. Nag a geir wrth hau ceiifigen A gartrefa yn dy fron. Gair i ereill, gair fo'n drysor, Gair o gysur i'w fwynliau Gainau.rhybudd, gair o gvnghor, W nanfc i ddynion lawenliau Geiriau cydj-mdeimlad c-flawn, Cyd a dwyn loes in', lies a wnant. Rhydd lefarwch hwynt yn brydlawn, Rhoddant help, a liwyr iachant, Ond am eiriau chwerwon, llidiol. Rfilchder, twyll, condemniad hy', Geiriau clwyf a cholyn marwol- Bwriwch ymaith o'r naill du. Geiriau ereill byth n3. sylwa Pan nad y'nt o bur lesad A'u íW£do gaiff j' gwaeth:¡, Llvvy,r anghofia hwy'n ddiwad. Ond y .geiriau a'th siriolant, Gan dy ddvvyi, yn nes at Dduw, Meithrin hwynt nes blodeuant Fel Geiriau Hawn o serch bendigaid < DdygMit hedd a Ilonder Ilawii, Cadw hnvynt yn nghol dy enaid. Molar Rhoddwr, mola'r ddawn. lTTY LOVELL (cyf. gan MEPHIBOSETH.
-------------iLlythyraa at…
iLlythyraa at y Golygydd. {;Hid ydy-m yn gyfrifol am syniadau em yJieb- wyr yn y golofn hon. I *<.CGEI> Y GELL" A'R PARCH JOHN EVAN WILLIAMS, PERSON LLANM^EN- liLWYFO. 5=%r,—rfyn{xl foddlasrn ydwyf i chwi dynu i'c,h scilUluaetJj yn y peth. Fe caech yr enw (ao nid aBllo) yTJ bersoaiol, yr v:n fyddii y gofyniaidau er h. Caarirn yn fawT ich.wi, n.u rywnn arall o'db cjfeilliani eu hateb. liyddai eu hateb yn rhoddi goleufynag ar lawer o betlwu raQl yn y dyfodoL Y n Hi\'wÀ01 %d laf, 1S98. "ooED Y GELL.
[No title]
Beytffid Doibt. "-H-orr-im an's Pure Tea is strong and deliekms. Inimitable for delicate aroma, nerve- re«toring,iiealthfui,and beneficial properties. "Always Good Aiik^ Srnd by—Bangor :—Roberts,Chemist; Lewis, Groeor; '(.C^met Storea," at Llaurwst and at 4COlwyn Baju Qarnaryon Owen, Cbemkjt. Port- »^adoc Morris /Chemist; N-eweJJ, Confectioner, wllheli Owen, -Cliemist. Nevin Griffith, Grocer. rynsiencyn: Hugb, Grocer, etc. Conway Wii- Jiians, Chcmi«t. -Beaumaris: Wiilianas, Grocers, PenmaerjafcawrxCo-operative Society Roberts, grocer. Llanbaris: lughjun, Grocer, iLknfair- Morgan, Grocer, etc. VVilliaiEs, Tea XJealcr, !k. Llandudno Hoossn, Gloddaetii-iftre^t.; Ro- Chemist. Llangefni: Jonee, Grooer, etc. Bay: HugUes, Grtcer, etc. Bron. Ceiiwen •^berts., Grocer. Newborovigh: L«wic, Grix^ IJanerehymedd Roberta, Grocer, etc. Holybeni Navies, Br., Groows. PUM MU. 0 BTJNAU :v;dd swm go fa wr, eitfix ni feddyli4 ef yn orffifld i'a" dalu gan lawer <3 ddtoddefwy-r titienus &:n y fendith o iechyd, y j J'bai ddrdd ay ol dydd a nos ar .ol nos sy'n caiel cu ^brdyriu g'an, Isof.nau neiUd-uol a^r gowt a'r crvd- ^y-iiialau. Gelilr cat! gw"aredjigaet}]), p*a fodd ynag, am lawer llai o gost tnry gynihorth Pelen- ail ac Enaint HoEc-way. Mor bur&iijdiol eu nattlr yw y Pelenau fel y by-ddai ychydig ddognau pryd- o hor.ynt yn d/Egon eifeithiol i r^ystro ym- °sodiad a'r na.i-ll a'r llall. Dylai yr Enaint ga^l ei rwbio yn drwyadl i'r rharau dnvg o leiaf ddwy- yn y dydd, wedi yti gyntaf faddio y cu&wd yn adigonol gyda aVfr cynj),es, yr hirn sy'n jagor y ciLwys-dyJIau yn iiwvlyso ffordd yr F at y ^hFare»&u (glands).
AIILWCH.
AIILWCH. Dydd Mawrtli daetli y newydd galarus am farwol- aeth un oedd enedigol o'r plwyf hwn, scf y Parch W. H. Evans, ficer Llangvyliog a Coedana. Cymerodd ei angladd le piydnav. i ddydd Gwener. Daeth ei gorph gyda'r tren 1.30 i Orsaf Amlwch. YI:" oedd amiyw gyda:r angladd. Gwelwyd y Parch rt. Jones, M.A., Llandyfrydog; '3rch E. W. Davies", Llian- erchymedd; Parch Mr Morgans, Llandegai; Parch J fcJmith, Rhosybol; Parch D. Davies, B.A., Am- lwch. Gweinyddodd y Parclm. D. Davies a Mor- gans, Llandegai, yn yr angladd. Chwaicuwyd v "Dead Ma-rcli"' (in Sa .) gan Mr Roberts, National School. Canwyd "YL 0y waith y mae fy mywyd," et-c., yn yr eghvys. Mae pawb trwy Ami wen yn teimlo i'r byw dros yr ■ dor teulu yn eu profedigaeth. Angladd y Diwecld .■ Barch W. H. Lvans, Lh'l- gwyllog.—Br^'dnawn. ddydd Gwener dygwyd gwodd- illion marwol y Parch W. H. Evans i Amlwch gyda r tren a gyrhaedda y dref oddeutu haner awr wedi un. Yr oedd "shutters" yr holl siopau rhwng gorsaf y rlieillfordd a'r eghvys (St. Eleth) wedi eu rhoddi i fyny, ,t ffeuestri yr holl dai preifat wedi eu gorchudd- io. Yn wir, gwelid ar bob llaw arwyddion o alar a pbareli at un o feibion mwyaf athrylithgar yr e' lwys yn Mon, Dilpud y corph i'r eg!wys gan Mr William Evans (tad y trancedig), a'r Mri Robert a Willie Owen, dau nai iddo. Aetlipwya drwy y gwas- anaeth yn yr adeilad cysegredig gan y Parch. W. Morgan, M.A., St. Ann's, Bethesda, a D. P. Davies, B.A., curad Amlwch; ac wrth yr organ yr oedd Mr J. Roberts, ysgolfeistr. Yr oedd hefyd yn bresenol: Y Pjarchn1. '.dancm- \^T<Uiams, LVnoreiiu.; Ei. W. Davies, Llanerchymedd; J. Smith, Rhosybol; W. Jenkins, Llangristiolus; Dr. E. Lloyd Williams:, Mri A. McKillop, Y.H., 0. E. Jones, Y.H., Ty'n- rlieol; W. Smith, Old Bank; 0. Dew, postiei&i.r Thomas Pritchard, Thomas Jones, Tv Mawr, Llan- gwyllog; Hugh Williams, Frogwy Bach, cto; Williams, Amlwch; David Owen, fferyllydd, eto; i'^°bL%rn,' Morgan, hairdresser, etc. Hugh ^vans, Iv nronen John Roberts, glo fasnacbydd, Llangwyllog Thomas Pritchard. B.A. Rhosybol; wen Jones, Neuoedd, Cocdana O. Jones, Ysgoldy, -Llandudwen Owen Jones, Ma-dyn W. Jones, imri- r.io^gcr, eic. Yr oead y gweddillion mewn arch hardd o waitli Mr Henry Williams, Glanhwfa-road, J^iangetni; ac ar y plat yr oedd "W. Henry Evans. Bu fanv Medi 27am, yn 47 mlwydd oed." 'Cariwyd a ian crefmadau vr angladd vn dde-lieuig <ran v Mri <J. h. Jones, London House, a Herrv "Willuunf! yr oil 0 Langefni. -Y Llys_ Trwyddedol.—Cynhaliwyd eisteddiad go- niriedig o'r llys hwn ddydd Gwener, gerbron y Mri Samuel Hughe.s (yn y gadair), A. McKillop, Lewis Hughes, ac 0. E. Jones.—Mr T. R. Evans (Caer- gybi) a ddywedodd ei fod yno i wrthwynebu üdnew- yddiad tnrj'dded y Wheat Sheaf Inn. Dyn edid wrtho fod y ty yn un bychan iawn, ac nad oedd eithr ty i ymyfed ynddo heb gyfleusderau eraill o gwbl. Yr oedd wedi rhoddi rhybudd o'i wrt-hwynebiad i'r ten- ant, Hugh Jones, ar y tir nad oedd angen am y y. Yr oedd deg o dafarndai eraill o fewn 200 llath iddo. Hefyd dadleuaj nad oedd y tenant yn berson cymhwys i ddal y drwydded, oherwydd ei fod yn oedranus a methiantus, ac yn ddarostyngedig i ffiiiau. Yn Me- hefin diweddaf dirwywyd ef i 5:3 a'r costau am gan- iatau m&ddwdod. Byddai i'r Rhingyll Williams ddweyd wrthynt nad oedd angen am y ty. Ar ol clywed ei dystiolaeth byddai iddo ef (Mr Evans) ofyn iddynt wrtliod caniatau yr a.dnewyddiad.—^Dyiredodd Mr Fanning ei fod wedi rhoddi rhybudd o apl. r e nad oedd yn cydnabod priodoldeb unrhyw weithred- iadau hrymerid yn y llys hwn.—Dywedodd y Rliingyll Williams iddo roddi rhybudd o wrtlr.vynebiad i Hugh Jones yn bersonoi ar y 21a'n o Fedi. Yr oedd yn Amlwch ers oddeutu dwy flynedd, p, gvvyddai am bob tafarndv vn v dref. Yr o?dd dirwy wedi ei gosod ar y Wheat"Sheaf ar y 17eg o Fedi. 1897, pryd y bu raid i'r trwyddedwr dalu In a'r costau am ganiatau meddwdod', a<- ar y 17eg o Fehetri, 1893. dirwj^wyd ef i 5p a'r costau am gvffelyb drosedd. Y pellder rhwng y Wheat Sheaf a'r^Eletb Inn ydoedd 18 llath rliyne- ddo a'r Dinorben Hotel. 45 llath v Stag Inn, 82 llath y Castle Inn, 91 Hath Bull Tna. 85 llath-: .un arall, 37 llath v Queen's Head, 112 llath v Railway Inn. 138 Ilatil v King's Head, 185 llath: a'r Mar- quis, 196 llath—deg o dafarndai mewn eylch o 200 llath. Ei farn ef ydoedd nad oedd angen am y y hwn, ac fod y Ile w,di ei or-gyflenwi. Yr oedd y trwyddedwr oddeutu 75 mlwydd oed, ac yn fethiant- us iawn. Arferai gael "epileptic fits. ac yr oedd yn holilol anghymwys i edrych ar ol y lie. Yr oedd hefyd yn bur drwm ei glyw.—Profodd Mr R. Lemin iddo serfio rhybudd o wrt-hwynebiad ar y trwyddedwr ar Medi 21ain.—Ymneillduodd y Fainc am vctivei funudau. ac ar eu dy-chweliad i'r llys dywudodd y Cadeirydd Gwrthodir caniatau v drwydded.
ABERFFRAW.
ABERFFRAW. Ffynon Bryn Fendagaid1.—Ychvdig amser yn ol tynwyd sylw at agoriad yr hen ffynon hon. Trwy garedigrwydd a meddylgarw ch Mr Prlchard, Llwydiaith Esgob, goruchwyliWT Syr George Meyrick, Bar., Bodorgan, adeiladwyd muriau campus o'i hamgyich, gyda dor a tho zinc, ac mae meira cyflwr i barha.il am, oesau. Ymddengys wedi i'r dwr guel sefydlu ar ol y calch a'r cement y bydd y boneddwr yn anfon sampl i'w ddadaneoddi, a hyderir y cyfiawnheir yr antur- iaeth drwy roddi dyfroedd iachusol yn rhad i gleifion. Yehydig yn mhellacL, yn Groea Ladies, mae yn ol pob ymddangosiad ddwfr mwnawl rhag- orol, ac hyderir y bydd i Mr Prichard agor y ffynon hon eto, ac ychwanegu at atdyniad iech- 11 ydol dihafal hen bentref Mon.
-----OEMAES BAY.
OEMAES BAY. Ysgol y Bwrdd.—Araf iaivn y maent yn myn'd. yn mlaen gydag ysgol y Bwrdd yma, yr hon sydd n yn cael ei hadgyweiiio, ac y mae y plant yn caol cam dybryd trwy yr oediad. Siibrwd.—Y mae sibrwd yn yr ardal fod priodas fawreddog i gyra-eryd lie yn un o'r tai mawrion yma. Amser a esbonia hyny.—Sion Huws. Te Parti.Dydd Gwener cafodd Ysgol Bethel (M.C.) eu te parti blynyddol, a gwahoddwyd atynt y gangheii ysgol, sef y Penrhyn, "ond nid oedd Uef na neb yn ateb" oddiyno, gan eu bod wedi eu mwrdd-dro ers yn agos i dri mis bellacli, fel y mae yn hysbys i'T wlad erbyn hyn. Difrod i'r Lanfa.—Drwg genym hysbysu fod yr ystorniydd diweddaf yma wedi gwneud cryn ddi- frod i'r "pier" sydd yn cael ei adgyvveirio ar draul I- PV i y for.eddighaelfrydig o'r Plas Coch, Mrs Oolonel Hunter. Gresyn na buasai y gwai.h Avedi ei gychwyn ychydig yn gynt, er mwyn gallu eri orph-en cyn y gauaf dyfodoL Diolchgarwxjh am y Cynhauaf.-Y dyddiau di- weddaf cynhaliodd eglwys y plwyf eu cyfarfod diolchgarwch am y cynhauaf eleni eto yn yr eg- hvys newydd, am unarddeg o'r gloch, yn Saesneg, ac am hanier awr wedi chwech o'r gloch yr hwyr yn Gymraeg, pryd y pregethivyd yn rymua ac effeithiol gan yr Arcbddiacon Piyce, Trefdraeth. Yr oedd y He yn orlawn, a'r gwasanaeth drwyddo yn syml a dirodres, a'r canu yn rhagorol.
1 CAERGYBI.i
CAERGYBI. "Cymanfa G-anii.Nos Lun a nos Fawrth cyn- hsliwyd cymanfa ganu flynyddol Methodistiaid Calfinafiddd dosbaith Oaergybi yn nghapel Hyf- rydlc. Yr oedd, yr addoldy earg nos Fawrth wedi ei orlenwi, a'r canu yn fendigedig. Yr oedd yn anilwg fod arweinwyr y canu yn ngwahanol gapelau y dosbaith wedi cymeryd llafur dirfawr i addysgoi y cantoiion yn y \onau, "salm-donau, ac anthenjau. Yr oedd Mr David Jenkins, yr ar- w»inydd, yn cael ei foddloni yn fawr yn y catnu, a gwnaeth amiyw o sylwadau ag y byddai yn fudd- iol i'r cantorion i'w cofio erbyn y cymaoifaoedd dyfodol. Yn ystod y cyfarfodydd ca,fwyd areith- iau .byrion gan Mr Pryse Jones, Niwbwrch; y Parch John Williams, Hyfrydle, ag eraill. Yn sier yr oedd y gymanfa eleni yn lhvyddiant mawr yiri miuvb ystyj. ESsteddfod Goronog.-Fel y gwelir oddiwrih golofnau hysbysiadol y "Clorianydd," mae eis- i add fad goronog i'w chynal yma dxaaioeth •yredi'r Nadoiig nesaf. Mae yn dda iawn genym weled fod lkmgarwyr edn tref wedi deffro o'u cysgad- rwydd, ao y mao clod yn ddyledus i aelodau ys- golion Sablw>thol Efj-frydle a Mill Bank am ddyfe>d allan mor anrjhydeddus er codi i fyny yr ysbryd eisteddfodol eto yn ein mysg. Mae y testynau yn mhob adran yn rhai gwir ragorol, y gwobrau yn dedlwng o Nsi-eddfco.1 Gonedlac-,thol, a'r beirn- aid yn ddynion o allu a safle yn eu gwahanol d. Nid oes ynora yr amheuaeth leiaf na fliloTonir ymdrechion y jiwyllgor gweithgar sydd yn gweiihredu dros yr ysgoliion a nodwyd a. llwj.ddiant mawr. Mae arclwbion am y testynau yn dylifo i law yr ysgrifenydd o bob cwr o Gym- ru, yn' nghydag o aimryw o diafi Lioegr. Yr ydym yn deall fod smryw o gorau enwog yn paro- toi i'r gad )"11 barod, DisgwyKir hefyd niferfawi* o ymgeiswyr' ar yr holl dtt;tyriau cerddorol. Mae ysgrifenydd Ma/nrus y symudiad,-iNIr Tom Ro- berts (Gwenerytid)—yn gnveithio yn egniol dros ben er'gwneud y eisteddfod yn deilwng yn inhol.) ystyr o'r dref ac o pymru kn, gwlad y gan. Bwrdd y Gwarcheidwaid.—Yn y Valley, ddydd Maavrth, o dan lywyddiaeth Mr J. Ll. Griffith, M.A., pasiwyd i roddi y SWill o 20p i Mr Rhys Lloyd Davies am gyflawni y swydd o "relieving officer" ar ol marwolaeth Mr James Lloyd hyd benodiad Mr Chambers. DarTlennvyd Jlythyr o Fwrdd y Llywodraeth Leol yn eadarnliau penod-i iad Mr Chambers. Gorchymynwyd anfon un person i'r gwaUgofdy. Yr oedd ni o achosion cyffelyb o Gaergybi o dan ystyriaeth.
DWY RAN. ~
DWY RAN. Cyfarfod -Msol.-Dyd-d Lhm a dvdd Mawrtli y onveddaf cynhaliodd y Methodistiaid Cahmaidd eu tyianod misol yn y He uchod. Hysbvswvd mai ar yr 17eg or mis hwn y cynhelir y dydd diolchgarwch am y cynhauaf, a bod y cyfarfod misol nesaf i fod v>1! 24ain 0 r un mis. Penodwyd ar v i arch 0. Williams, Bethel, i draddodi'r cyr.ghor ;'r olaenoriaid newyddion. Gwasanaet-hwyd yn y modd- ionau cyhoeddus gan y Parchn. R. liuglies, Ty Mawr T. WTilliams, Armenia J. Roberts, Tai Hen: 2' Llandinani; J. Donne, Llangefni H. Williams, Gorsl'wyd 0. Hughes, Amlwch, etc.
DYFFRYN NANTLLE A'R AMGYLCHOEDD.
DYFFRYN NANTLLE A'R AMGYLCHOEDD. vn^w™' y T>6ain c villi a li wyd cyfarfodvdd L J if Pfygr°eS' a Llanl^i, i amcarm'ar- gymhell v meddianwyr tai neu eu t-enantiaid i jrael ciwfr i w tai trwy dalu am osod man bibellau o r prif bibella.u, trwy fod pawb yn gweled v gost o"u. pwr- casu yn afresymol o uchel, ac nad oedd sierwydd am ddwfr wed'yn. Cadeiriwyd vn Penygroes ean lHr J. J. Evans, Dorothea; yn Talvsarn gan Mr T. W. Williams, Gwynfa; ac yn Llanllyfni gan Mr Grif- fiths, ysgolfeistr Nebo. Clywsom mai ychydig a ar- gA'noeddwyd i'w gymeryd yn v naill n,t'r llall. Piydnawn Sadwrn diweddaf bu y Mri W. Dew a'i Fab, yn. Neuadd Gyhoeddus Penygroes. yn gwertliu y gweddiH o Y stad Brynkir, vn v lie. Gwerthwyd vr oil oddigerth ychydig o dai vn Treddafydd, ac fe aeth JT oil yn dra uchel. Dr. Roberts, Penygroes, brynodd J rhan fwyaf.
GAD, HENEGLWYS. j
GAD, HENEGLWYS. Prydnawn Gwener, Medi 23ain, cynhaliwyd "pic- nic' yn y He uchod. Yr oedd yr hinsawdd yn dra (tymunoJ, a daeth lluaws o ddyeithriaid i'r He. Yn yr hwyr cynhaliwyd cyngherdd gan Mrs Price, LLtI- gefni, yn cael ei chynorthwyo gan Mr A. J. Wilfiiinis, Mr Tom Pritchard, Miss Sally Thomas (Llangefni), a Mr Pritchard (Gaerwen). Yr oedd yr oil o'r datgan- ivvr vn eu hwyliau goreu, ac vn arddangos chwaeth bur. Cned adroddiadau rhagorol hefyd gan Belan- ydd. Y buddugol ar unrhyw unawd oedd Tenorydd Mon1. Cyfeiliwyd yn frug gan Miss Stirrup, Llangefni. Caed cynulliiad da ac elw boddhaol at yr organ i'r lie, yr hon sydd un o'r offerynau goreu fedd eiu .gwlad.-Gohebydd.
LLANEILIAN.j
LLANEILIAN. Cynhaliwyd cyfarfod diolchgarwch am y cynhauaf • dydd Iau (sef Gwyl St. Micliael a'r Holl Angylion). Y pregetliwjr eleni oeddynt y Parch R. Jones, M.A., Llar.dyfrydog Parch 0. Roberts, B.A., Llanfihangei T.B. a'r Parch J. Salt, Llandinorwig. Cafwyd y pregethau ardderchog, a chynulliad da. Tywydd I gwlyb a gafwyd. Yr oedd yr eglwys wedi ei' gwisgo yn hardd, fel arfer.—Goliebydd.
LLANBERIS. ',
LLANBERIS. Dydd Mercher, Medi 14e. cvmerodd prio;ia« lo j rhwng Mr E. WilJiiams-Pritdull'd, Bangor, mab i Mr D. Pritchard, Rhyl, a, Miss S. A. Rowlands-Ro- berts, unig ferch Mr S. Rowlands-Roberts, Tan y- Bwlch, Llanberis, yn nghapel Nant Padarn, LI an- beris. Gweinyddwvd y seremoni priodasol gan v Parch J. Evans-Owen, gweinidog. Y gtvas yaoedd Mr Henry Owen, Llandudno, a'r forwyn oedd Miss Jennie Roberts, Lorne House, Llanberis. Cliwareu- wyd y "Wedding March" ar yr ofFeryn gan Mr Gwilym Rowlands. L. Mus. (brawd v briodasferch^. Cawsant lawer o bresantau hardd a gwertlvfawr. Fel yr elai y par hapus o'r capel derbyniwyd hwy oyda chawodydd o reis ar hyd y Uwybr nes cyrhasddasMt y eerfoyd. Edrychai y briodasferch yn dra phrydferfch. Cyr^erodd y brecwast priodasol Ie yn Tan-y-Bwlch, Llanberis, cartref y briodasferch, a. mwyahaodd pawb eu hunsin. Llongyfarchwn y »ar dedwydd. a dymunwn eu ha^wssrwydd yn y dj'fodoJ. Lwc dda iddynt. — CyfaiIl
LLANERCHYMEDD. j
LLANERCHYMEDD. LIwyddiant.—,L1 awenydd gan bawb fydd ^if ddiameu am y ilwyddiant ddaeth i ran 'bacho-en jEn. ane o'r lie uchod yn ddiweddar, sef William Griffith. Emllodd y "matriculation" am B.A. yn y dost), rtli' cynt-af; hefyd enillodd y«goloriaetli y Bala, a. thnry ) hyny derbynia ei addysg yn neholeg cenedlaethol eto am dair blynedd. Yn Clangor v mae ers t-air blyn- r edd, lie yr oedd yn dal ysgoloriaeth yn flaenorol. Pregethwr ieuanc, gyda.'r Methodistiaid Ca-lfinaicid, o ¡ dan Gyfarfod Misol Lerpwl, ydyw y gwr ieuanc a d d awol ucho d. —Carwad. Cyiighor Dosbarth Twrcelyn.—Cynhaliwyd cyfar- fod goiiiriedig o'r Cvnghor hwn ddvdd Mercher y Tlott-y, o dan lywyddiaet-li Mr L. Hughes, Y. i*L— Adroddodd Mr Owen Williams, Ty'nybuarth, iddo ef a Mr Owen Williams. Caerdegog) ymweled ag Afonydd Brwvmog ac Ucheldre Uchaf, ac i wntud pontydd cyfaddas drostynt fe gostiai 25p a. 40p.— Cynygiodd Mr Samuel Hughes fod iddynt anfon cais at y CVnghor Sirol i wneud y gwaith yn nglyn a'r ddwyn bont.—Eiliwyd Mr It Williams, a phas- iwyd y cynygiad.—Darllenw-d llvthvr oddiwrtb y Mri Lawrence Williams, Plas Llanddyfnan, a Mr 0. Trevor Williams, milfcddyg, Llangefni, yn dweyd eu bod, ar ran pwyllgor a benodwvd ga.n gyfarfod dylan- wadol a gynhaliwyd yn Xeuadd Drefol Llangefni, i ystvried y dymunoldeb o gael tan-beiriant agerawl, i'w orsafu yn Llangefni, fel v man mwy;if canolog, yn dymuno djfcesu at y Cynghor i roddi iddynt eu cefno-gaeth, yn nghyda thanysgrifiad sylweddol tuag at brynu y cyfryw., A gaent ofyn i'r Cynghor roddi y I eu sylw difrifol i'r mater?—Sylwodd Mr C. F. Priest- ley 'nad oedd ganddynt allu i danvsgriif,-).-Podd bynag, dywedodd y Clerc. (Mr Thomas Hughes) y byddai iddo edrych i mewn ir mater erbyn y cyfar- fod nesaf.—Caniatawyd trwydded i werthu "game" i William Jones, Bridge-street, Llanerchymedd.—Ad- roddodd- yr Arolygydd (Mr T. 0. Thomas) fod Mr J. Wynne Paynter wedi achosi "traffic" ychwanegol ar y tfordd rhwng y Felin Wynt a Gorsaf Amlwch, drwy gario llwythi o geryg ar hyd-ddi, 10.000 o dunelli o ba rai oedd i'w certio.— Goliiriwyd y mater am bvthefnos. Bwrdd y Gwarcheidwaid.—Cjaihaliwvd cyfarfod misol v Bwrdd hwn ddydd Mercher, yr wythnos ddi- weddaf, o dan lywyddiaeth Mr A. McKillop, Y.H. Yr oedd hefvd v'n bresenol: Mri Owen Williams (is- gadeirvdd), C. 'F. Priestley, Y.H., Samuel: Hughes, Y.H.Lewis Hughes, Y.H., Thomas Pritchard, Le- wis Thomas, a. Richard Williams, Amlwch; Owen Williams, Ty'nybuarth Owen W illiams.Caerclegog Thomas Jones, Hugh Thomas, John Jones, Llanerf'h- ymedd; William Jones, Llanfihangel T.B. D. J. .tones, LlanfecheFi John Elias, Llanwenilwyfoj H. 0. Jones, Llecheynfarwydd Edmund Roberts,, Gwr- edog William- Owen, Rhosybol; Robert Jones, Llangefni; Thomas Williams (co-optative), a Tho- mas Hughes (clere).—Darllenwyd llythyr oddiwrtb Ddirprwywvr y Gwailgofdai yn. gofyn am ddyehwelsb parthed v t-lodion gwallgof vn rhanbartb Amlwch. D\17;edodd y Clerc nad oedd Dr. Jones, v swyddog rwldvrol oedd newydd ei b-no^i. wedi ;:wded yr un o iionynt hyd vr> liyn.—Derbv;ii«T<l ^'I'- b'-ythrr odai- ^vrth Fwrdd Llywodraeth. Leol yn dweyd v bydd. o dan y trefniant newydd yn nglyn a b'.H-h.f1 0 d). ad <y- hoeddus a. fwriedir dan Gyfraith Buchfr.chi- d, 1898. defnyddiad y gorsafoedd yn mha rai y paritorm»d bucbfrechiad cyhoeddus yn v eorphenol g £ ei der- fynn ddiwedd y flwyddyn hon, cddigertli yn vr j.chos- ion hyny yn mha rai, o dan adran 7 o'r Ddeddf, y barna. y Bwrdd vn angenrheidiol i'r Gwarcheidwaid ddarparu corsafoedd at fuoMreohiad. Ystyriai y Bwrdd ef yn ddymunol i cldwyn y mater dan ystyr- iaeth v Gwarcheidwaid, mewn trefn iddynt ystvried pa. un a ddylent gvmeryd v cyfleusdra cyntai o roddi y cyfryw rybuddion ag a fyddent yn angenrheidiol er terfynu tenantiaeth unrhyw ra.i o'r gorsafoedd a fodolent. Os oedd. modd bN-iia-, unrhyw amgylcli- iadau eithriadol, pa rai, yn marn y Gwarcheidwaid, a srwra-i vn ddvmunol narhau rhai o'r wrsafoedd, byddai i'r liwrdd, wedi cael hysbysrwydd o honynt, roddi vstvriaeth i'r mater.—Ysgrifenodd Mr J. Henry Thomas, clerc Undeb Caernarfon, mewn atebiad i lytbvr clhrc yr Undeb hwn. parthed cost claddu tlodion, yn dweyd mor belled ag y gallai ef gasglu ni thelid unrhyw "fees' i glerigwyr yn nglyn a chladdu tlodion ar y plwyf. Tybiai fod hyn felly oherwydd nil, fodolai unrhyw gostwm henafol vn un o'u dau blwyf yn sefydlu hawl v cleri^wr i unrllvw "fee. Sylwodd y Cadeirydd fod y cwestiwn wedi codi oddi- ar lythyr a ysgrifenwyd i Fwrdd Llywodraeth i^eol gan Reitlior Pentraetli yn hawlio taliiad y "fees." Derlymiwyd llytlyr oddiwrtb Fwrdd Llywodraeth Leol ar yr un nip -C,3-feirient y Gwarcheidwaid at adran 31 o'r 7 and 8 Vie.. chap. 101. yr hon a adar- par "yn mhob actios o gladdu, dan gyfehvad v Gwarcheidwaid !leu'r 'overseers,' bydd i'r neu e i 'fees' taladwy yn ol arfer y lie yn mhn. un y cyiner y le., neu dan ddarpariadau unrnvw Ddeddf Seneddol, gael eu talii allan o dreth y tlodion, er claddu pob person o'r fath, i'r person neu bersonau, y rhai, dan y cyfryw Ddeddf, a, feddant hawl i dder- byn unrhyw 'fee. Nid oeddynt yn datgan unrhvw farn parthed pa. "fees" ddylid eu talu ya Undeb Mon, ond ystyrient mai y "fees" gyfeirid atynt yn rr adran uchod fel "taladwy gan gostwm y lie" oeddynt y "fe" taladwy ar gladdedigacth y plwyfolion yn gyffredinol, ac nas gallai fod ulirliynv LostNvw- parthed y tlodion a gedwid gan y plwyf ^i unig, h.y., person- au dderbynient gymhorth o'r Undeb, fel costwm, mewn trefn i fod yn "valid" yn ol y gyfraith, rhaid iddo fod o weithrediad er cyn cof, ac nis gallai hyn gyfeirio at y cynllun o gymhorth. yr hwn a sylfaen- wyd gan y 43 Eliz., cap. 2, ac felly o fewn y cyfnod o gof cyfreithiol.—Yna dropiwyd y mater.— Llythvr arall o Fwrdd Llywodraeth Leol a gadarnhai benod- iad Dr. Williams fel s wyd doe meddygol dros ddos- barth Llanfecbell, a Dr. T. Jones dros ddosbarth Am- lwch.-—Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr Edwin t'rit- chard, clerc Undeb Wolverhampton, yn amgau y penderfynia-d canlynol :—"Fod y Bwrdd hwn o'r farn na ddylid difreinio boll dderbvnwyr cymhorth allanol perthvnol i gymdeithas gyfeingar. a, eilw ar Fyrdd- au Gwarcheidwadol erail i basio cvttelyb benderhai- iad, modd y gellid deisebu v Senedd, fel ag i gvf- newid y gyfraith. modd y gellid cario vr uchod allan." -—Rhoddwyd y llythyr ar y bwrdd.—Dygodd y dierc gerbron fynegiad yn. dangos y trethi godv- d yn ystod I -Y y flwyddyn o walianol bhvyfvdd yr Undeb, yn cyr- haedd 7445p o'r Cynghor Sirol, 1083p; o g^-fr;f trethiant lleol (o dan Gyfraith Trethi Amaetliyddol, 1896), 1418p derbyniadavi eraill, 364p, yn gwneud cyfanswm o 10,310p. Treuliau Cjunhorth i'r tlodion (rhai yn y ty). 349p :cymhorth allanol. 4374p gwall- gofiaid yn y gwaIlgnfdy, 727p: "principar a- llog ar echwyn, 102p cyflofrau, 583p treuliau eraill, 126p cyfanswm, 6216p. Treuliau at amcanion an 'h-r.- ylltiol a chymhorth i'r tlodion Trethi'r sir, 649p eyframadau gan yr "overseers" (Cynghor Dosbarth Gwledig), 1851p treuliau arbenig. 24p Byrddau Ys- gol, 932p cyfarfodydd plwyfol a Chynghorau, l21p treuliau presenoldeb yn yr ysolion, 19p "fees" cof- restriadol, _61p; buchfrechiad, 52p: cofrestriad Sentddol, 136P cost rhestrau yr ethoJwyr, 4p: ccstau ciireitlii(II, 22p; treuliau vr "Assessment Committee,' 107p: cyflogau swyddogion plw^ol, 430p; cyfanswm, 10,719p. Adroddodd y Meistr (Afr M. Thomas) ei fod ef a'r feistres wedi cymeryd plant y tlotty i lan y mor. tuaga.t yr hon dret yr oedd y rhan fwyai o'r Gwarcheidwaid wedi tanysgrifio, '1' feistres wedi casglu 1p a'r cadoirvdd 13s. Wedi talu'r treuliau yr oedd gweddill o 4s 5c mewn llaw. Yr oedd Mrs Jones, Rheithordy, Llandj-fiydog, wedi .anfon dwy dorth frith i'w rh.anu rhwng deiliaid y ty. a Mrs Wifliams, Parciau, ddau fwndel o'r "Graphic." Nifer yn y ty 35. yn erbyn 31 v llynedd; crwydriaid, 2 plant yn ysgol y tlotty, bechgyn 12, genethod 5.
I-------------| LLANGWNADL.
LLANGWNADL. Cynaaliwyd diolchgarwch am y cvnliauaf yn ecr- lwys y plwyf uchod ddydd Mawrtli, v 27ain cynhsol, pryd y jpvasan;iethwyd gan y Parchedigion A. Da- vies, rheithor Bottwnog D. Sinnett Jones, rheithor Rliiw T. D. Davies, Tvdweiliog; a Ficer y pLWyf. Chwareuid ar yr "harmonium" gan Miss M. Herbert Jones, Ficerdy. Yr oedd y cvnulliadau yn dda, vn neilldiiol felly yn yr hwyr. Canwyd yr anthem Molwcli yr Arglv>ydd." Caed gwasanaeth yn Eg- gIwJs PenIlech yr hwyr blaenorol, pryd y gwasan- aethid gan y Parch D. Or/en .^Bryiuroes. Mac Miss Jones, Ficerdy Llangwnadl, wedi my-ned yn ll^yddianus trwy arholiad "South Kensington Science and Art Examination" mewn "botany."
; LLANGEFNI.
LLANGEFNI. Llwyddiant.—Diau y bydd yn dda gan gyfeillion a phawb ag sydd yn adriiibcd y brawd ieuanc, Mr Lughie Williams, Cross-street, o'r dref hon, ddeall iddo lwyddo i rocidi boddlonrwyda Ihiwn i'w arhoivrvr pan yn ymdrechu myned i fewn i Goleg Llanbedr. Y mae yn ei fwriad i gvmeryd urddau Eglwysig, ac nis gwyddom am neb cymhwysach; oblegid y mae y11 gymeriad tiws a dymunol, yn lienor ^wveh ac wedi cyfoethogi dalenau rhai o irylchoronauV Eglwys, r^f^i i ysgrit Hasus ar ddirwest a"phynciau eraill. Cafied em <yfa.ili diyinnongar wenau'r nefoedd ar ei iwybrau.— Excelsior. Diolchgai-wch am y Cynhauaf. — Dechreuwyd yr wyl flynyddol hon yn eglwys y piwvf nos Fawrth, pryd y jsregethwyd yn rymus oddiar Eseciel 47 gan y Parch Mon-is Roberts, Llanllyfui. Heddvw (dydd Mercher) cynhaliwyd gwasanaeth Cymreig'am 10.30 yn y boreu, a phregethodd v Parch Morris Roberts drachefn. Yn y gwasanaeth Seisnig am dri o'r <doCh a'r Cj-mraeg am 6.30, pregethwyd gan y Parch Ganon Hugh Roberts, Colwyn Bay. Canodd y cor amrvw hvmnan ac anthemau cyfaddas i'r achlysur dan ar- wemiad Mr George Hughes. Llywyddai Miss Jones, Pcnrallt, wrth yr organ. It Ma"ddylcx?inn- — CjTihaliwyd y llvs hwn ddydct1 Mawrtli, gerbron ei Anrhydedd Syr Horatio Lloya, barnwr.-—Ceistai Mr Andrews, o Gaer. droc v Dprwywyr Egfwysig. Ilk lid o ddegwm oddiar L^ward Jones lsgellog, Cyfryngai Arglwydd Stanley o Aldeney, fel perci.enog y tir, a gwrth- wyn&bai ar y tir fod y swm a Jiawlid yn fwy nag a ofynid oddiar y Major Lloyd, y cyn-berchenogydd. Wedi peth dadleu dywedodd ei Anrhydedd y byddai raid iddo roddi dyfarniad yn erbyn ei arglwyddiaeth. a rhoddodd ei ddyfarniad o blaid y gofynwyr am 5s a'r costau ar hyny.—Yn ne.af dygwyd cynghaws. "in- terpleader action," yn mha un yr oedd v Mri A. a J. Bailey, LDondain, yn "execution creditors." a Mr E. Cefni Thomas, Llangefni, yn "execution debtor. Yr oedd y Mri Bailey wedi sicrhau dyfarniad yn Llys Maer Llundain am lOp 5s 6c, ac wedi gwneud "execu- tion" drwy yr Uchel Lys, ond yn ol dymuniad y dyledwr wedi tynu yn ol ar daliad rhan o'r ddyled ,r costau, ac addewid i dalu y gweddill inewn dau fis. Nid oedd v dyledwr wedi cadw ei addewid, a bu raid attafaelu eiiwaith drwy Lys Sirol Mon air, 6p Is 6c gweddill. Yn awr hawliai ei frawdyn-nghyfraith, 1 ,3 11 ) Mr William Hughes. Yr Erw. Bodorgan, y pethau a a.ttafa.elwyd, gan haem ei fod wedi eu prynu oddiar v Siiydd ar y pryd gnviitied yr attafaeliad cyntaf. Rhoddodd y dyledwr daleb i jnewn a rodd-wvd iddo gan y Sirydd, yn honi ei bod vn cyfarfod y ddyled a.'r costau. Daliai ei Anrhydedd fod yr arian yn ddyled- us o hyd, ac nad oedd yr hawlydd wedi profi ei nawl i'r mvyddau. Felly rhoddid dyfarniad o blaid yr "ex- ecution creditors," end heb gostau. Ymddangosai Mr R. A. Griffith (D. Owen a Griffith, Bangor), dros yr "execution creditors" a,Ir Hamer dros y dTliyn- ydd.—Dygai Margaret Jones, Gwalohmai, gynghaws yn crbyn William Jones, cigydd, o'r un lie, am gyflog tair wytlmos yn ol 10s yr wythnos. Ymddengys fod yr hawlyddes wedi bod yn gweini yn nby y diffynydcl yn ystod gwaebdd a marwolaeth ei ond haerai y diffynydd nad oedd ddimai yn ei dyled. Nis gallai fod yn ei dy ef cyn i'w wra.ig f arw, oherwydd fod gan- ddi ei t-lieulu ei hun i edrych ar eu holau. Dyweaodd ilrs Ellen Williams. Pen Nant, Gwalchmai, fod v dirfynydd wedi dyfod ati i rreisio gan ei mhercli fyned ato yn forwyn, fel y gallai glirio Margaret Jones allan, am ei bod yn rltv ddrud. Rhoddodd ei An- rhydedd ddyfarniad o blaid yr hawlyddes am lp Is a'r costau. Hamdiai Robert Jones, grocer. Shop, Rhoscolyn, am 3p 7s 6c, nwyddau a gyflenwyd, oddiar Richard W i.iiam< Hyli-stfreet-, Four Mile Bridge. Gwadai y diffynydd fod arno v ddyled, ond gorchymynodd y Barnwr iddo dalu yn ol 4s y mis.— Dygai Richard Roberts, Pen bone, Rhosybol. gyng- haws yn erbyn John Petiers Hughes. Hafodone-n.'eto, i geisio 4p 4s, am fenthyg maiden. Ymddar.gosai Mr .9 J. Hamcr, Llangefni a Cliaernarfon, dros yr hawl- ydd, ac amddiffynid gan Mr Huw Rowland, Banker. Haerai y gofynydd ei foci wedi rhoddi benthyg marl en 11 Y(I i'r diffynydd am bedair wythnos ar ddeg, yn ol 6s yr wythnos. Cawsui hi gwerth 30s, vr hyn a adawai weddill o 2p 14s. 0 du'r difi'ynyad dvweuid nad oedd y farlen yn werth yr hyn a. ofynid am ei banthyca. Yr unig waith roddasid idcli ydoedd troi y corddwr. a tlira. wrth y gwaith hwnv/ dywedid ei bod wedi syrtliio. Galwyd amryAV dystion, a'r diwedd fu i'w Anrhydedd stopio'r achos a rhoddi ei ddyfarniad o blaid y diffynydd.—Hawiiai Mr John Jones, Shop Newydd. Llangefni, y swm o 14p 14s 4c oddiar H. J. Thomas, gynt o Penybryn, Bethesda, ond yn awr 0 Lundain. Ymdda.ngosai Mr R. E. Pritchard, Caer- gybi, dros y gofjmydd, a Mr W. Twinge Ellis, Beth- esda, dros y diffynydd. Dywedodd Mr Jones fod mab y diffynydd yn ei wa-sanaeth ef dro yn ol, ac fod v nwyddau wedi eu cyflenwi iddo ar y ddealiltwriaet.il mai ei dad oedd i dalu. Nid oedd wedi pwyso am. yr arian, oherwydd y streie. Rhoddodd ei Anrhydedd ddyfarniad o blaid y gofynydd am 6p 2-s 7c, a dywed- odd y dylid erlyn y mab am y gweddill o 8p Is 9c.— Hawliai Henry Ellis, Rhosydd. wr Llangefni, 14p oddiar H. E. WTilliams. Wignedd, Pentraeth, am 14p o iawn yn nglyn a heffer a werthodd iddo. Ym- ddangosai Mr R .A. Griffith dros yr hawlydd. a Mr HUAV Rowland dros y diffynydd. Drwedo-dd Mr Griffith yr hawlient 14p o iawn am dor-cvtundeb. Prynodd y gofynydd heifer gan v diffynydd ar y 4ydd o Awst, am Up 15s. or v ddealltwriaeth y byddai iddi gael llo ar y 5ed o Fedi, ond wedi aros hyd y 15fed o Fedi ca.nfu nad oedd yn gyflo. Galwyd a:¡n- ryw dystion i brofi nad oedd vn gyflo. Tvstiolaeth- odd Mr J. Mathews (Mathews a Savage. milfeddygon, Bangor) o blaid v diffynydd, a dywedodd ei fod wedi gweled y fuwch, a cliredai ei bod wedi b-wrw Ilo neu ei bod wedi erthylu rhoddai swm neillduol o laeth yn awr. Cymerai erthylu le yn ami yn y meusydd yn v nos, feallai mewn ffos. ac yn ami bwyteid yr erthyl gan gwn. fel na adewid unrhvw olion o honynt. Yn y fan hon cododd y llys, a gohiriwyd yr achos i Ivs Caergybi.
---------LLANRHYDDLAD.
LLANRHYDDLAD. Diolchgarwcli am y Cynhauaf.—Cynhaliwyd cyfar- fod diolchgarwch am y cynhauaf yn yr eglwys uchod dydd Mawrtli, y 27ain o Fedi. Yr oedd y gwas- anaethau fel y canIn. ;10,30, 2.30, a 6.30. Am haner awr wedi deg dardenodd ein parentis reithor y gwasanaeth boreuol i gynuliiad da. a chafwyd pre- geth ragorol gan y Parch Mr R. Price, curad Uaer- gybi. Am haner awr wedi dau darllenwyd v Litani a phregethodd v Parch Mr Roberts, Llaniechell, nes gwefreiddio y gynulleidfa. Am luuicr awr wedi chwecli darllenwyd y gwasanaeth prydnawnol, a pliregetliodd y Parch H. E. Griffith, curad, Caernar- fon, yn hynod bwrpasol i'r achlysur. Y mae vr eglwys wedi ei pha,entio yn hardd erbyn yr achlysur, ac yr oedd yr hen adeilad ovsegredig wedi cael ei wisgo yn hardd a. flrwythau a blodau, etc., gan foneddigesau y plwyf. Caiwyd gwasanaetha-u da a chanu da., dan arweinyddiaeth Miss M. Williams, Rheithordy.—E. D. J.
_.-LLANDYFRYDOG.
LLANDYFRYDOG. Ca-pel Pare.—Prydnawn Gwener diweddaf mwyn- baodd deiliaid yr addoldy uchod eu trvledd de flyn- yddol, ac yn yr hwyr cafwyd cyfarfod adloniadol. Rhywbeth te-byg i hyn- ydoedd rhaglen cyfarfod 1rr hwyr :—I ddechreu canwyd emyn. Yna. caed adrodd- iad gclll R. Hughes, Tinyeae, vn gywir ac oglur. Yn nesaf da.cth y cor yn mlaen dan arweiniad Mr H. Chambers, Cors yr Odyn, a rhoddasant daatganiad or antliem "Molweh yr Arglwydd." Cawsant gymera- dwyaetb frwdfrydig gan y dorf. Yn nesaf adroddiad gan Mr Evan Parry, y faro cyntaf iddo esgyn i'r llHvy- Hm i adrodd, ebai'r arweinydd ond buasai yn an- liawdd credu hyny, gan mor gartrefol yr edrychai yno. Yn nesaf canwyd y "Bay of Biscay" ga.n Mr Williams. Clorach, a chafodd gymeradwyaeth. Yn nesaf rhoddodd Mr W. Elias Hughes. Brynteg, ddad- ganiad o "Oes y Byd i'r Iait-h Gymraeg. tra yr ymunai y dorf yn y cydgan. Ein cred yw, os parba Mr Hughes i fyned yn mlaen fel mae'n awr gyda chanu y bydd iddo gyrliaedd safon uchel fel dadgan- wr. Adroddiad, Mr John C. Williams ad roddi. id ysmala, Griffith Griffiths. Yna rhoddodd y plant b,erfTor.-ni,i,cl o "drills yr yseol ddyddiol, o dan ar- weiniad eu hysgolfeistr, Mr Hughes, National School, yr hyn a dynodd g-ryn sylw. Adroddiad. "Peidiwh rhoddi'r temlau i fyny," gan M. Williams. Yn nesaf dwy ganig Seisnig gan y plant, dan arweiniad Mr Hughes, yr ysgolfeistr. Yn nesaf dadl gan M. William a Jane Thomas eto anthem gan y cor, "wy yw y rhai hyn." Yn nesaf vstori "Seth a'r pwys 'menyn," gan G. Griffiths, adroddiad o'r hon a barodd ddigrifwch yn mhob rha.n o'r gynulleidfa. Can, y "Minstrel Boy." gan Mr W. Elias Hughes. Yn nesaf cafwyd cvstadleuaeth darn heb ei atalnodi; a'r goreu o ddigon ydcedd Master W. H. Williams. T., nyet)ed ail, W. E. Hughes; a rhoddwyd y dryd- edd wobr i R. Parry. Yn nesaf "drill" ga.n y plant. Yna rhoddodd Miss Susannah Edwards, Penygraig- wen. ddadganiad o'r gan "Yr Eneth Amddifad a'i Beibl Mawr," a cliafocll gymeradwTaeth. Adrodd- iad, gan R. Parry can, "Yn iach i ti Gymru," gan Mary Hughes, Penygraigwen Farm, yn swynoj iawn adroddiad pen.igamp o tywydd y "Gofuned" (Goronvy Owain), gan E. Hughes, un o blant Yygol Ganolraddol Llangefni ton, gan y plant; adroddiad. "Yr Ystorm," gan Griffith Griffiths (yn rhagorol) yna daeth Miss Jane. Hughes. Perygraigwen Farm, yn mIa-en a. rhoddodd ddadganiad campus o "Toriad v Dydd;" adroddiad, "Merch y Meddwyn." Jare Thomas adroddiad. "Yr Ervr a'r Dryw;" gan Mr W. Elias Hughes." Terfynwvd y cyfarfod trwy i'r cor ganu yr anthem "Marwolaeth y Cristior." Ar- weinydd y cyfarfod ydoedd y Parch John Owen., Gwrandawr.
i LLANWENLLWYFO.
LLANWENLLWYFO. Diolchgarwch am y Cj-nhaucf.— Nos Iau. vn eglwys y plwvf uchod, cafwyd gwasanaeth diolchgarwch am y cynhauaf. Cariwyd y gwaith yn mlaen gan y Parch J. E. Williams, ichydig oedd y cvnul'iad, gau i'r dvwydd droi allan m;>r anffafriol oblegid v gwlaw mawr. Cariwyd pt>b»eth yn mlaen mewn trefn dda. Ar y berdoneg chwareuai Miss Williams yn ei dull deheuis: arfeol.-S. Y.G.
i LLANFAIR P.G.
LLANFAIR P.G. Y Flair.—Goddefv/idi i mi, Mr Gol., alw sylw eich darllenwyr v cynhelir y ffair nesaf yma ar ddydc Liun, y 31ain o Hydref. Claddedigaeth.—Dydd Mawrtli diweddaf ctiddwvd yn mynwent Peranynydd un o'r fff irnv-x-r mwyaf cyf- rifol yn y gymydogacth, sef Mr Thos. Jones, Brid'in, yr hwn fa farw ddydd Gwener divedaaf. Y St John's Ambulance.—Terfynwvd tvmhor haf canghen Llanfair o'r gynideiti;:is fenditlifawr uchod wythnos yn ol. Arholwyd vr a-elodau gan Dr. H. Jones Roberts, Penygroes. sir Caernarfon. Rhodd- odd Miss Nellie Roberts arlwv ysblenydd i'r arholydd a Dr. W illiams, Porthaeth^T. a'r oil o'r aelodau oedd yn bresenol yn ei phreswyiiod "snug" Bryn, Llan- fair, ar derfyn yr arholiad. Helgwn y Marquis.—Bu yr haid rewydd o helgwn a bryn odd Ardaij-dd Mon rai misoed d yn ol. or gvfer rbediadau y tyrci:or h^-n, allan drwy Bare P]-y-: Newydd ac ychydig ffermydd cvfagos.' ond dvdd Mawrtli yr oedd y oyfarfyddiad cvnt-af i'r cyhoedd yn Holland Arms, a'r Sadwrn dilvnol vn Aberbraint. Cyfarfodydd Gwyr leuaine.-Holir yn ami y dydd- iau hyn pa bryd AT ail ddechreuir y cyfarfodydd uchod? Deallwn fod cyfarfod y merched ar ddechreu yr wythnos hon. yn y Lecture Room a hyderwn v ceir rhaglen lawn yn barod i'r beehgm i barltau ar hyd misoedd hirnos y gauaf svdcl yn dod. Cyfarfod Adloniadol.—Nos Sadwrn diweddaf cyn- haliwyd cyfarfod adloniadol vn ysgoldy y Method- istiaid CalSnaidd. o dan lywyddiaeth Mr J. Mathews, veterinary surgeon. LLonwyd v llu oedd yn bresenol gan Mr Fred E. Young b'dï "cinematograph and gramophone." Canwyd amryw donau yn swynol "-an Miss Maud Huglies, Eccles, a. Miss M. Williams (Mair GwyngyllV.
LLANALLGO.
LLANALLGO. Y Bywydfad.—Ih-dd Sadwrn bu bywydfad McKilfr^ allan yn myned drwy ei ymarferiadau (exercise), a deallwn fod rhai o'r awdurdodau uchaf wedi dod i da flu golwg ar allu a medrusrwydd v dwy law. Diolchgarwch yn Llanfair M.E. Bydd gwasan- aethau diolchgarwch Llanfair M.E. yn cael eu cynal ar fyraer. Cewch yr banes os caf hamdden. Y Rheilffordd. — Clywais fod prif svmudwyr y relwe wedi talu ymweliad a'r cymvdogaethau hyn yn ddiweddar. Nid wyf mewn sefyllfa i ddadorchuddio yr hyn fu dan ei sylw. Pa un ai o Langefni ynte o Lanfai:' P.G. y daw y march tan. nid wyf yn gwybod, a ph(L bryd y daw sydd ddirgelwch. Gwyl Diolchgarwch.—Boreu Gwener diweddaf, am ddeg cafwyd gwasanaeth v Cymun Bendigaid, ac ymgyfranogodd amiyw o'r ffyddloniaid o bono, a gwnaed casgliad sylweddol tuagat dreuliau yr Eg- lwys. Am haner awr wedi un-ar-ddeg cafwyd gwas- anaetb a phregeth yn Eglwys Llaneugrad. Testyn, "Duw yn ymweled a phechodau plant dynion -all y lire get h o lyfr y Prophwyd Amos. Cynlllliad gweddol. Am saith yr hwyr, gwasanaeth a phregeth yn Eglwys LLmallgo; testyn, o Mr v Prophwyd Hosea, "2\i ^yddai hi nuti myfi roddodd yr yd, y gwair, ek." Cynuiliad anghyffredin o fawr. Boreu Sul, am ddeg. gwasanaeth a. oinegeth yn Llanallgo testyn, llyfrDeuteronomium, "Duw yn cj~franu trugar- edda-u er ein profi, fel y byddo da i ni yn y diwedd." Cynuiliad canolog. Am haner awr wedi un-ar-ddeg, gwasanaeth a phregeth yn Eglwys Llaneugrad; tes- tyn. Efengyl loan, "Oen Duw yn tynu ymaith boch- odau y byd. Cynuiliad del, canu da, darllen g^vedd- ol eithr pregeth dda ragorol. Deallwn mai Saes- neg ydoedd yr holl wasanaethau yn Eglwys Llan- eugrad. Synais na buasai yr eglwys oddifown wedi dcrbyn rhyw nodau yn arddangos yr wyl; eithr nid oedd neb wedi gweled yn dda ei swisgo. Am tTiweoh yr hwyr, yn Eglwys Llanallizo, gwasanaeth a phre- get-h testyn, Efengyl Matthew, "Teyraas Nefoedd yn gvffelyb i rwyd ar ol ci thynu i'r lan." Caed hamdden ac amynecd i ddidol y drwr oddiwrth v da, darluniad o ddydd y farn. yr Eglwys wedi gor- phen ei gwaith, s. Duw yn gwobrwyo ei blant. Gwr ieuanc o'r enw Mr Jones ydoedd y pregethwr, ^Tn bresenol yn gwasanaethu fel curad yn Pentraeth. asai yn ddywenydd genyf roddi talfyriadau o i bre- gethau, eithr ni clianiata go-fed. Y mae yn y dyn liwn allu anghyffredin. Y mae yn feistr ar ei waith. ar ei destyn, ac ar y gynulleidfa. Y mae iddo ddvf- j odol disglaer. Medda ar allu areithvddol naturiol, j a gesyd ei wahanol adranau mewn trefn dda a. de- j heuig. Rhoddodd foddlonrwydd mawr iawn i'r gwa- hanol gynulleidfaoedd. Pabam na. chwbl urddir fel livn? Mae yn rhaid ei fod wedi derbyn y peth rhad hwnw y sonia Iesu Grist am dano. a'r unig beth s\rdd vn gwneud ei feddianydd yn genliad gwirionedd- ol Iesu Grist. Cawsom y canu cynnlleidfaol goraf a chynesaf. Pawb yn cydfoli y darllen yn hyglyw a dealladwy, y gwedlliau yn afaelgar, ac arwyddion am- lwg fod coron a, bywyd pob cviarfod gwir grefvddol yn ein mysg. Yr ydoedd Mrs Jones. v Rectory, wedi gwisgo Eglwys Llanallgo yn v modd mwyaf destlus a syml; yn sicr v mae yn haeddu y canmoliaeth uchaf am ei medrusrwydd i addurno Ty Dduw a byddai yn werth amser i eraill sydd yn meddwl am addurno' a gwisgo Ty Dduw ei hcfelyehu. neu cldod i gael ambell i wers ganddi. Cawsom gyTfarfod ar- dderchog yn mbob ystyr—Duw yn gwenu, a r bobl yn bendithio. Capel Newydd.—Ymddengys fod capel newydd ar gael ei godi vn Benllech gan brodyr Calfinaidd, er rhoddi mantais i'r gymydogaeth ac hefyd estyn cyt- lensdra. i weilch yr haf os dewisant hebgcr amser i dalu gwarogaeth o fawl i Dduw yn ol dull y brodyr rhwydd liynt i bob achos svdd a t-huedd ynddo i ddyrcliafu a moesoli, ie. a chrefyddoli y byd, medd dd, MINYDWR.
-__----PENYMYNYDD.
PENYMYNYDD. Cyfarfod Pregethu.—Yn ben gapcl Horeb (AjuidbynAvyr) cynhaliwyd cyfarfod pregethu blyn- yddol nos Fawrth a dydd ileicher diweddaf, pryd y gwa«inaethwyd gan y Paæhn. Rhys J. Huws, Iktthcl, Arfon, ac R. Prytlierch Williams, Caf>T- gyhi. Oafwj'd pregethau grymus a gwraiidawiad da gan gynulleidfaoedd lluosog. Dywiedir rnai yma y deahreuwyd un o'r aahos^on Ymneillduol cyntaf yn Mon.
PENSARN.
PENSARN. Cynhaliwyd gwyl diwedd v cynhauaf yn Y stafelI Genhadol Eghvysig y He hwn nos Fercher. Declireu- wyd y gwasanaeth gan y Parch M. Lloyd, rheithor Llaneilian. Y salm briodol oedd civ., a'r llith yn Joel ii. a St. Math. iv., a phregethwyd gan y gwr parchedig ar yr achlysur. Da genyf ddweyd am nyddlondeb lr W. Hughes. a'r teidu. gyda'r achos Eglwysig yn y lie hwn. Gwelwyd Mr Prichard, Rhosybol, a Mr Griffith, Amlwch, yno. Yr oedd v lie wedi ei wisgo a Srwyt-Imu r maes. Camgymeriad. Drwg genyf hysbysu fod y brawd "R.S.C." wedi gwneud camgymeriad mewn perthynas a'r Efengyles, Mrs Mary Ann Jones, Caea.hraw, Caernarfon, canys ni fu Mrs Jones yn, pregethu yn un man ond yn Eglwys Carmel (B.) yn unig, a chan ei bod yn myned oddiyma foreu dydd Llun dilynol anmhosibl oedd iddi fod yn Bosrah (M. C.) nos Fercher. Gobcithio y bydd i'r brawd "R. S. C." fod yn fwy siwr o'r hyn fydd yn ei anfon i'r wasg y tro nesaf.—Esmcs. )
PENTRAETH A LLANBEDRGOCH (Mon).
PENTRAETH A LLANBEDRGOCH (Mon). Diolcligai-wcii am y Cynhauaf.—Cynhaliwyd gwas- anaethau o ddiolchgarwch i Dad y Trugareddau am holl fendithion y bywyd hwn yn y ddwy eglwys uchod ar ddyddiau Sul, Liun, a Mawrth, Medi isoain, 26.iin, a 27ain. Declircuwyd ar y Sul gyda. gwas- anaeth Seisnig a phregeth o-a-n y Parch H. Davies Owen, MA., deon gwladol. Ddydd Liun, am 8.30 yn y boreu, gweinyddwyd v Cymun Bendigaid, am 10. SO darllenwyd y W eddi ForeucI, a. phregethwyd gan y Parch Is-Gar.on Owen. B.A.. Bangor. Ar (,I hyny cyfranogv.yd o'r Cymun Bendigaid gan nifer fawr o gymunwyr.. Am 2.30 darllenwyd *y Litani gan y Parch R. T. Jones, B.A., ficer Glanogwen, Bethesda, a phregethwyd drachefn gan y Parch Is- Gar.on Owen. Am 6.30 yn yr Lwvr cafwyd gwas- anaeth corawl, y Parch Mr Owen vn intonio. a phre- gethwyd gan y Parch R. T. Jones,' B.A. Yn y gwas- anaeth hwyrol rhoddwyd datganiad campus' gan v cor or c-nthem "Llawenychais pan (idywe-deiit wrtli- yf" (Hj*wel Idloes), ac yn wir yr oedd y canu ar hyd y dydd yT:i ardderchog. Heb law y clerigwyr a enwyd uchod cj merwyd rhan yn y '-wasanaethau ga.n v Parchn. E. Sinnett Jones, M.A., rheithor Llan- ddyfnan; E. P. Howc-11, M.A., a Robert Jones, B.A., Pentraeth. Yr oed-d T eglwys wedi ei hadd- urno yn brydferth ores ben ar pylev y r wyL Gwnaed car-'gliadau ar hyd y dydd tuawfc y Gsohnd u-th Gar- trefol. Parhawyd y c, ddydd Mawrth vn Eglwys St. Pedr, Llaubedrgoch, yn y 2rAr:. a. ganlvn —Am 10.30, gv.asanaaih, preset! a srweinyddiad o'r Cymun Bendigaid 2.30, Litani a. ohregelh 6.30, gwasanaeth prydmrwnol a uliregeth. Preg-ithwyd gan y Parch R. T.Jones. B.A.. ficer Glanogwen.. a'r Parch Is-Ganon Owen. B.A.. Ban ro-r. Yr oodS vr elwys brydferth hon wedi ei harddw'.sgo a blodeu, frrwytliau. ac yd. Hyfryd genym oodd gweled cynifer o'r cymunwvr yn y ddau blwvf yn cyfranogi yn vr "fberth hwnw o foliiuit a diclc::—y C'ymu.1 Ben- digaid.
----._-_.._--------PORTHAETHWY.
PORTHAETHWY. Cyfarfod Trwyddedol Goh'iricdig.—Yr oedd yn bresenol ar y faille ynadol ddydd Liun cyn y di- a, weddaf y Cadben Mansel Morgan (yn y gadair), a chydag of y Mihoiad BulkoTey Price, Milwrisd T. E. J. Lloyd, Parch D. C. Rees, Dr. J. Ro- berts, Dr. Burton, Meistri O. H. Foulkes, H. Jones, R. Williams, W. Pritchard, Thomas Jones, Thomas Owen, J. Lew's. D. Roberts, S. T. Ghadwick, G. H. Lambert, R. G. Thomas, C. F. Priestley, G. J. Roberts, G. P. Rayner, ac Alexander McKillop. -Adnewyddwyd trwydded y Railway Hotel, Llanfair, gan i'r gwrthwynebiad gael ei dynu yn oL—Gofynai Mr WT. Thornton Jones eto an adnewyddiad v drwydded i'r Mar- II quis Inn, Llangefni, dros v Ind, Ooope, a'u Cyf., i'r tenant prescnol, Mr W. Edwards (Morwyllt).—Gwrfchwyneba: Mr Robert Janes dilledydd, a Mr R. Davies, ysgolfeistr, am y rhe- syman fod y ty yn sefyll' yn un o'r lleoedd isaf vn Llangefni, mai "pobol ar y plw a "poachers" oedd yn byw yno, ac "nad oedd e.sia-u y ty o gwbl."—Ymddangosai Mr Huw Rowland, Ban- gor, drofstynt, a dywedai fod y ty heb gael man- xe'is'o a-rno fel ty o angenrhaid ers aniser, a dyg- odd ei dystion, i'w ddilyn yn hyn ond o'r ochr arall dadleuai Mr Thornton Jones* nad oedd y gwrth- wynobwyr wedi dod ag un iot o dystioketh gSr ac arbenig yn erbyn y ty, nag yn erbyn dyo-bd- ydd y drwydded, sef Mr W. Edwards, w nis gfiJai feddwl am fonie-iit y 1/uasai unrhvw lys d foiicdcLgion M y cyfryw 0'1 fiaen'byrh yn toiv ti",vyc!(Ie>i fel hon < > dy (-tedtci wedi ei gadw am gyai&init o fiynyddoedd hob ddirn yn ei er-b-D- P2 fodd b-'nor. gwi-thod lyiiaed, fel y dywedai'r cadeirydd, mrR-yanif," cld ni roddwyd un rhenvm pah.im.—Ar rm y Meisiri Gre-enall a Whitley, crfyniai Mr Madden (baigyrreithiwx o Lf-rjuvt) a.:I1 drwydded' ivewydd i adeilad newrdd a iwuedid ei adeiladu yn Bod:ffú!"dd. eth Mr Madden a r Lys drwy huy;i;'i Bodftordd vn clafani- dros rai biynyddv>t-,i<i TH ol. a chATtieiO'dd »>yj i ddanges yn faiiwi yr cingeiMhsid, a chfis- ic-csd ar«yiioedd"i'r fame- ac.. yrir y.ith gwc:?".y vn Bodffordd. Ymdde.agy^ drwydded ddiweddaf yw, g-ad ei thori l>edair blynedd vn ol—Wedi ca<-l tyst-iola-ethsai o bobm..iadieuaa* Mr W. Huw Rowland i'r g^Tt-hwyneb.—Y diwedd fu i'r --el hijca fyned hefyd i ffordd y llsdL—Fel y sylwai ui1, mae yn anhawdd cael eyfij-ynder amyiiodd wrth wrandmv ar ambell ur. rzi rhoddi twstiolaet.h. Yr oedd yno wr (nage. yn Vn'r, her. lane) cyfrifol^ i'r hwn y gofynid ei oed. fir ef-e- a. o.iieddodd: Xi-s gaiiii gofi-o. i yviiwaiiai a oedd wedi gwrfehwynetbu yr apel o'r bis en. Yr oedd ei gof mor cidrvrg! hir guio, wedi i w o'r fame alw ei sylw i beidio -bod mor s:u^id dy- wodru. Mr Richard Jones ei fod Tredi ^vrrthwvii- o'r bbe-n biedair blynedd yn ol. vw dra- ion o fath hyn yn gwijt-iid "dim (tir- edd y Cn.iiry wrth gelsi- uvenguddio i A vhcrh mor syml ydoedd: r.' T Cynghor Dinesig.—Cyi^LaJiwyd cyfarfod mis- ol y Cynghor hwn nos Lun, dan lywyddiaeth Mr R. G. Thomas, Y.H. Yr odl hefyd yn bresen- ol:—Dr. R. M. William. 1 n Walter R. Jones, W7. Jones, G. Williams, T. Roberts, J. Davies, H. Thomas, G. Ha-i-i-d. Williams, Evan Wii- baiinfi, R. Abbot Jones, a. Thomas Hughes (clerc). —DvuDenwyd adroddiad Dr. P. Fraser am ymis yn diweddu Awsv 31ain, yr hwn ndsn-'osai na lu mi genedigaeiL a dim end dwy farwolaeth yn ystod y nus. Yr oedd y nisnvolaethau yn ol 13.9 y fil o'r boblogaetii. Xi i-i yr un achos o waekdd twyinynol. Darllenwyd adroddiad y Pwyllgor CyUidol, yn mha un yr hysbysid fod y rrcthgasgl- ydd wedi casglu 120p 2s 7c yn ysrod y mis; gweddill dy.cdus i'r trysorydd, 14-s 8c swm -n Z) dyledus ar y general dCs-.rict, rat e, 525p 19s 7c.— Ma-b wysi-adwy d yr adr(;JÚi3.d.A.rgyn:dlellœi y Pwyllgor Gv.yliadol raifer o arfau at wasanaeth y Tani Fngad. Yr oedd iieiyd fil o 8p wedi ei anfon i Mr Jones, Cefnmae.i'«g]«n, lie bu y frigad yn cynort-hwyo i roddi t&z allaj.—Argymhelki Thoana.s (v sunxyor) fc-d dau dd-vi. i yn cael eu eyflogi i doii ceryg. Ameanirvfrfai "gogt o bai- maiutu y "cabstand" yn iEienybont yn 21p 3. PendorlYllwyd gohirio y gwaith vria I-va' y gw?-,i- wyn, a chadarnhawyd y gweddill o'r adroddiad.— Mewn adroddiad pidiaeh c.:tr.odid f&d cwyn wedi desi oddivrnii Gwnmi y i'r perwyl fod y goleuwr yn esgeuluso ei ddyledswyddau. Yr oedd y pwyllgor, fodd bynag, yn argyhoeddedig fod y goleuwr wedi gwneud ei ddyledswydd ar y noswcdÚau y cwynid yn eu eylch. Argymhell- ent fod i'r goleuwr arfer ei ddoet-hineb parthed goleuo a diffodd y lampa-r. ad-eg IT eiriau.—Ai gyn- ygiad Mr Thomas Rabert- yn cael ei eilio gan Mr Henry inomas, cadarnhawyd y cc>fr.odion.— Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr J. H. Bodvel- Rol>eit«, clerc i Gorph Llywodraethol Addysg Ganolraddol Sir Gaernaafon, yn dweyd panhed yaiholiad y Cynghor pa nr. a fyddai i'r Corph Llywodiaeihol Sirol. mewn L-ysyii -ad a llywodr- aethwyr Ysgol y Friars, gydystyried a Chorph Llywodrae-thol Sirol Mon 7d.a, golvig ar ei wner.d yn ddewisol i fechgyn a genethod o Lar.dysilio fyned un ni i Ysgol Bajigor neu Ysgol Beaumaris. Bydda.i> i'w llywodraethwyr hwy (yn sir Gaernar- fon) fod yn barod i gydyrtyned os gofynid iddynt wneud gs-ii. iywodraeth-wyr end dylid rhoddi hysbysrwydd ar y pwyr.tiau a yrndri. id mewn eynh?dl'edd or fa.h. ond dangosai eu llythyr iddo ef fod llywodraeth wyr Mon yn gwithod i-, viied i gynhadledd. Felly, ai cnid offid hyny yn der- fyniad ar y mater. Yr oedd Imprwywyr yr Elus- toë.;aU yn hofr o gyfeirio at adran 52. ond yr oedd hono yn ad-ran hollol anweirliiadwy a difudd, Yr oedd y mater me-wn gwin:n-odd yn un i awdurdod- au Mon, a ilwy oedd i y-t.yried cyfleusdra pobl Men. Yr oedd eu Oorph Sirc>l wedi g-rr.cud rhe- ola-u periLed ysgoloriaethan p30 rai, ar priod- ol. gallai ysgolheig.on yn y yn y sir hon fyti,- ychu ysgolion mewn sirc-edd eraill, pe byddai ysgol fwy eyfleus yn ag •sGeh i'w c-artrefi, ond wedyn yr oedd yr anhawKder ymarfero: yma, y Corph Lhnvwli-ae; ii ol Lfeol a benodai yr ysgolor- iae^hii.u, ac yr oedd b-ol, am<-er aiiey,ylly«garwch i roddi ysgoloriaethau i ysgclheigion, y rhai nad oedd't-nt yn mynychu eu hysgol h-n-y. D\Tredodd Mr G. Williams fod Llyivodraetliwyr Mon wedi gWithod ystvried y mater > gwbl, a. therfynfdd y nia,ter &r hynyna.—Dariienwyd deiseb oddiwrth nifer o bersonau cyfrifol yn galw sylw a; y "risk" 0 symud y lainp a safai rhyuej- A slrew-strv^t a t. GcorgeV-road.—-Oynygiodd >ir Waiter Jones, gan nad oedd v cynllun o sd-d:efnu y iampau wedi ei gwblhau, nid oedd y deisolj-wyr mewn cwfiwr i ddatgan barn bendant ar y mater, ond ar yr un pryd fod i'r mater gael y CVnghor.—Cax- iwyd y penderfymad. a dJyflwynwyd y mater ':r I-'wyilgor Gwyliadol.—Yr o-tdd ar y rhaglen gyil- ygiad ynenw y Cadeirydd o hhid cael argTaphu adroddiadau y pwyllgorau., etc.. ond nid odd wedi ei gyrhaedd pan ddae«. b yr aJeg i'r goheb wyr fyned yn nghylch eu trens'am e,-Tl cart-re
__---Istcri Ncdedlg wedi ei…
Istcri Ncdedlg wedi ei Cfcjncrjd c Fywyd Gwiiioneddol. Y rUé rharaarh.r?! ajy'-g:.afenedig bywyd vn llawer 1nwv rhyf edd a dydderol na'r ffug-e'hwedi- au mwyoaf cyffrous. Digiiyddodd yr zin vdvpi ar fedr ee ehùfnncli ni'twii byv,'yd srwirioiieddol, ac mae yn ddvddorus ac addysgifidol. Ymddangosai Mrs ft Y,7illiams, Heighhon, Xewh.aven, ah dioddef cu-d:with amnd trwll. yr hwn edrychai fel rywfa.nt vn wen" mewn d-eu- ddydd neu dr, pan mfii oyv-iiar. y meddylid pa bcryglon oedd guddiedig rj ol. Eithr ni a rodd- ",11 eiriau ei gy;r hi ei hun: — Agae i ddwy flynedd yn 0,1 eytsKTwyd fy n vn bur sal '"Yda'r hyn y.oddaingo.vaji yn anwyd ffyrasg, ac ar ol aeuddyd-d neu dri yniddaingosai yr arwyd yn well. onid yr < edd gwasanaeth ei branch dde wedi myned. -I'siiw^xl rneddyg i Gcrehymyriwyd Li i'w gwely, er.nys dy- wedad y phrsigwr mai ymc;*odiad ydoedd, a rhoddodd gyffyrii&n a,t hyny; ond yn lie dyfod yn well, dai i fyned. yir wneth tt oedd, Y csnlpiiad fu, galw meddyg arall (y partner) i nxwn: yntau a ddntganodd y- un opiriwn. Galwyd trydydd meddyg i ci evr orthwy- wr i'r rhai cyntaf. Hi a ddaetL dipvn yn well, ac yr oedd, ar ol wytli w;-times yn y gwelv', yii sbl i godi gyda • hynorthwr, eithr nis ar ol III-,N Yn mhen deuddydd neu dri ar 01 hyny \y eto eN-Idcirwg ag enoed cnewn ffacth, yn ■wa'iJi, gan e;. bod yn Dywedai Vfoe yn rb.:iid iddi ddisgwyl b hvnv ddwyw-ch hwyrach. —dam. osid i ail fyned yn w-itl tu-iig cvsur a gsfcrtM gan y doctori?iid ".1.t a ddwvve-dais liyry withych." Cyfaill i m;, ag oedd wedi caei yr un aiiechyd, c. ofyn odd jiaham na ti:: :aii Warner's Safe Cure. gan ddwewd ei fod ef wedi derbyn lIes mawr oddiwi:]; Muau a yuyriais y maccr drasodd, ac yn. fy ai yn wacth 610 yn yr hwyr mi -a L<n<ie2fyiia~:s ioddi tr.tdal amo. Aethirm i brynu 0 Safe fhire a rhoddrns of i'r claf. Wedi gwniig gyn.ervd v hon yr. ngLyda dwy c-iaoll, VT -o,,dd vn abl i gcdi a dyfod- i lawr y ¡;:1-3',1 anewii llai na phy- thefnos, ar 01 deng wytr-ix-s o Joes "a thru-eaii. D-ali.,dd ati: i g^-meryd y Cure, a rhwng v- cafodid bum' potelaid. IHwedwyd wrthi v Vaffai yr ymosodiad vn fuan etc a p. ymddarigcsodd rhai o'r arwyddion ar oi .v.wrd vsgafn, rirnci-H bottl arall o'r Safe Oure, vr ?xtrr.V^ vn iawn drarhefn. Felly bu'i'r phyei^i^ih edig hwn wneud mewn -iua-. p-vLl.efnoh Irvn y methedd tri o ddoctoriaid VflV.-ia.u ei wneud der.g wythnos, at; i- wJf N-D- meddr.d md. yw ond teg i roddi y dy?T.i< ls-e<t3i hon o ol d,c,i) y Safe Cure v y cyfryw afiechvdon. Gallaf yma ddweyd na chafodd hi nil vWsodiwi o'r ieehyd er hyny ond pa b:y J b^ag v ea-"ff ac y heimla d—n a'-ian o h-rv! bvddaf vn cnvlm tuyn o Warners Safe Cu;e, a daw pobp^h iv Ile. 1: V_.
Advertising
HA IRDREFERS Tobaocotvists noMMrvn\p cA FITTED DP I1U- t259 page* Zd 'ifai IToS^'oSSff^
I" BODDIAD 250 0 BERERINION…
LLYS YNADOL. Cynhaliwyd y llys uchod ddydd Mercher, ger- iiron y Parch John Richards (cadcirydd), 31ri T. Forcer Evans, J. R. Jones, R. Gardner, W. R. Jones, a Cadben W. H. Edwards. MARWOLAETH YNAD. iCyn agor gweithrediadau y llys cyfeiriodd y Cadeirydd aT farwolaeth y Cadfridog Hughes, Llynon, yr hwn a gafodd yr oes hir o 93 mlyn- edd. Yr oedd yn adnabyddus iawn yn llysoedd y dosbarth. Cyilawnodd ei ddyledswyddau yn ddiduedd bob amser. Nid oedd yn adnabod ustus a gyflawnai ei waith yn fwy llwyr ac effeath- iol. Taladd)fr Forcer Evans deyrnged uchel iddo fel boneddwr ac ustus. Mr T. R. Evans, ar ran y cyfreithwyr, a gadarnhaodd y sylwadau oedd wedi cael eu gwneud am yr ymadawodig. Gorch- ymynwyd fod llythyr o gydymdeimlad a'r teulu yn. cael ei anfors. TROSGLWYDDO TRWYDDED. Apeliodd Mr T. R. Evans am drosglwyddiad trwydded y Skerries Inn o enw Mr Brockway i Mr Richard Marsh. Sylwodd Mr T. R. Evans fod Mr Marsh yn adnabyddus yn y dref, ac fod ganddo lythyrau cymeradwyol oddiwrtb Doctor Roland Williams, Mr R. J. Edwards, Bane, a'r Parch Robert Price, B.A., curad. Caniarawyd y cais. TRWYDDED I GADW PYLOR. Gwi r'iodo:id y Faine gais Cadben Damson, ar ran y Trinity Board, am drwydded i gadw pylor am fod y lie yn rhy agos i dai anedd, ac heb fod In yn cydymffnrno a gofynion y Ddeddf. Ar gais z! Mr T. R. Evans, caniatawyd tnvydded i Mri Hill a'u Cwmni. Llundain, pa rai sydd wedi ymgym- eryd a chlirio y creigiau yn y portliiadd i "Gwmni y RlieiliTordd. DIM LABEL. Am werthu margarine heb ei fod wedi ei ar- wyddo fel y cyfiyiv yn eu ma.snachdai, dirwywyd Mr \Tmi.a.m.&, Stanley-street, a Mr Jones, 19, Neavry-street, i 5s cydrhwng y costau. AOHOS TAFARNDY. Cyliuddodd y Rhingyll Hugh Jores William Williams, 'Ilfrw, o fod mewn ty trwyddedol ar criau anghyfreithlawn, yn nghyda. Joseph Kee- gan, Old Swan Inn, o gadw ei dv yn agored ar oriau anghyfreit-hlon. Dywedodd y swyddog ei fod ar y Sul a nodwyd wedi sylwi ar bump o ddycion yn y ty. Adna-byddai Williams fel bro- dor o Gaergybi. Rhoddodd Williams ar y cyntaf enw a chyfeiriad anghywir, ond wedi hyny rhodd- odd y rhai cywir. Ymddangosodd Mr E. H. Drc,i:vy Williams ar ran y tafarndy, yr hwn a syiwodd fod y dynion yn wei,hlryr ar y rheil- ffordd, wedi dyfod y boreuhwnw o Fa:gor, oddi- gerih AVilliams, yr hwn a ddywedodd ei fad wedi dyfod o Fangor. Camarweiniodd hyn Mr Kee- gan, yr hwn a. gredai eu bod oil yn ddveiuiriaid ac yn deithwyr. Dii-wywyd Wi hains i 10s a'r costau. Sylwodd y Oadeirydd y dylasai Mr Kee- gan fod wedi gwneud ymchwiliad mwy llwyr cyn gollwng y dynion i mewn. Dirwywyd ef i 20s a'r costau. ANMHURO YMENYN. Cyhuddodd y Rhingyll Hugh Jones J. vViJ- Iiams, Boston-street, o werthu yinei-ly-n anmhur. Anfonwvd yr ymenyn i'w archwilio i Mr W. F. Lowe, ICaer. Ystyria-i yr archwilydd ei fod vn niwe diol i ieehyd. Mr Williams a sylwodd "ei fod ef yn ei brynu fel ymenyn pur, ac yn ei wervhu felly. Yr oedd yr ynadoiu yn niethu cv- tuno, a goliiriwyd yr acLos. CREULONDEB AT BLANT. Cyhuddwyd Jane Davies, Rock-street, o greu- londeb tuag at ei phlant. Profwyd fod y plant yn cacl u hesgeuluso, ac mewn eisiau mawr. Yr oedd ei thy yn fudr ae anhrefnus iawn. Nid oedd ei baban wyth mis oed yn pwyso ond wyth pwys. Anfonwyd hi am dri mis i garchar. GWR ANFFYDDLON. r Am esgenluso ei wraig a'i blant anfonwyd Wil- liam Thomas, Wynne-street, am ddau fis i gar- char. ° AM FEDDWI. Am fod yn feddw ac afreolus dirwywyd James Thomas, o'r rhyfel-long "Colossus," i 5s a'r cost- au. Am dyngu a rhegi dirwywyd Richard Jones Summer-lull, i 5s cydrhwng y costau.