Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

8 erthygl ar y dudalen hon

Bradwriaeth Pcegethwyr, os

I-----------,Eisteddfod 3-enedbethol…

----..-.._---------Bangor…

Angladd y Paroh Thomas Roberts,…

Advertising

[No title]

Y B H YFEL.j

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Y B H YFEL. j Enillwyd y fuddugoliaeth ger y Modder River gan Arglwydd Methuen wedi "un o'r brvrydxau ealetaf yn hanes y Fyddin Brydeinig." Dyna fynegiad y cadfridog ei hun, ac ategir hyny gan yr adrodddad fod y milwyrwooi bod yn ymladd am ddeng awr heb fwyd na diod dan belydrau ta-Rbaid yr haid. Mae- adreddiad diweddarach yn: mynegi i bedTOr o swyddogion gael eu lladd a phewar-ar-bTtmifcheg. ga-el eu clwyfo, tra y oeir I Jit'ddyw fanyh'on yn dangos fod nifer yr is- swy ddogion a miiwyr eyffrcdin a laddwyd yn 68 ac a glwvfwyd yn 377. Er fod y rhif yn uchel I yr oedd Up i ofni oddiwrth yr adroddiadau cyntaf ) y byddtai yr alann«dra yn llawer imwj gwaediyd. Y ma? Arglwydd Methuen ei hun wedi ei glwyfo, rmd nid m>: win un modd yn ddifrifol, ac ni fydd iddc gcl'i amser i barhau ei ymdaithi i ryddhau Kimberley. Gellir cymeryd prinder y newyddion oddiwrth y ddwy fyddin arall sydd yn gweithio eu ffordd i fjny y wlad fel yr un .m:or awgrymiadol. Rhaid peidio datgan barn ar y rhyfel hyd nes j c-edr rhagor o fanylion, ond gallwn fentro sylwi fed y digwyddiadau i fyny i'r presenol yn cadarnhau y dybiaeth fod rhan gynfcaf y rhyfel wedi myned drosodd yr wythnos ddiweddaf. Yr ydym wedi myned heibio i'r amser yn yr hwn y bu milwyr dlewr, dan arwein- iid cadfridogion gwrol a phrofedig, yn sefyll yn ddigrjTi yn erbyn dylifiad y goresgynwyr oedd- ynt yn anghydmarcl luosocach na hwy. Gwir fod yr amddifFynwyr gwrol eto heb eu rhyddhau. Ond y mae yr ail ran 0'1." rhyfel wedi dlechreu yn awr. ga<n fod digon 01 filwyr wedi cyraedd o Looegr i'n cyfiawnhau i syimud yn mlaen, yr hyn yr ydym cyhyd wedi ei ddisgwyl. Dyna y gwahan- iaeth rhwng y ddwy ran. Y gyntaf oedd gwrth- sefyll ymosodiad goresgynwyr trahaus, a'u holl 1 fryd ar gonowest.a dwyn oddiarnom ein tiriog- acth.au." Yr ail yw myned yn mlaen ao ymlid y goresgynwyr o'n trefedigasthau a rhyddhau y milwyr sydd wedi gu cloi yn Mafeking, Lady- a lleoedd eraill. Y drydydd ran a'r olaf fydd ein gwaith yiia gyru y gelyn o'n blaen, a phan y bydd i'n milwyr fyned i feddiamu prif- ddinas y Transvaal. Yr ydym yn cymeryd yn ganiataol, beth bynag fydd agwedd y gelyn, y bydd rliaidi m eddianu Pretoria. Bydd i hyny nodi yn ddiamwys oruohafiaeth y Gallu Yanher- odrol, a. sicrhau na bydd i'n deiliaid tejTngarol yn y trefedigaethau fod eto yn agoredl i erch- yllderau goresgjniad gan fyddinoedd, sydd fel locustiaid yn byw ar y wlad sarnir ganddynt, gan gymeryd trwy drais, nid yn unig fwyd ac eiddio, ond hefyd bersonau y trigoliow anffodus sydd yn ca-el eu gorfodi i ymladd yn erbyn y Penadur y maent yn fallch o gael talu gwarth- ogaeth iddi. Ar y ffordd i Kimberley mae taith » Arglwyddl Methuen wedi ei nodi gan frwydro caled, yn mha un y mae y gelyn wedi ei yru oo saflo bob tro gan ein milwyr. Yn Natal rhwystrwyd i ni fyned yn mlaen æn. rai dyddiau gan ymgais benderfynol o eiddo Joubert i dynu sylw trwy aaifon lluoedd mawiion rhwng ein mil- wyr ni. Ni pharhaodd yr ysbryd hwnw yn hir. Yn wir, pe buas-ai wedi parhau yn hwy gallasOm gael y pleser o weled byddin y Bweriaid mewn, lie poefchach nag y rhoesant hwy fyddin Syr George White ynd. Ymddengys, fodd bynag, fod Joubert wedi rhagweled y perygl, ac aeth yn cl cyn y gellid oario all-an symud- iadau i'w garohiru neu i sicrhau 4, orch- fygiad. Y gobaith a'r disgwyliad yn awr yw y bydd iddo aros i. yralatld wrth yr Afbn Tugela, ac as felly, gall y bydd Syr George White yn cael y pleser o ymtuno yn y frwydr i'w erbyn cyn y diwedd. Gall, fodd bynag, y bydd Oadfridog y Bweriaid yn derbyn adroddiadiau anffafriol o leoedd eraill fel ag i'w dueddu i gilio mwy yn ol. Mae dau beth boddhaol iawn yn nglyn alr ymr- ladd. Yn mhob brwydr—yn Glencoe, yn Elands Laagte, a. BoitfoTitein., ac Escourt yn Natal, ac yn Beknont, Grsspan, a'r Modder River ar y ffordd i Kimberley—nid yw y Bweriaid wedi gallu gwrthsefyll y,r ymosodiad Prydeinig. Bob tro y mae. y Prydsinwyr wedi gwneud ymosodiad y mae y Bweriaid wedi eu hyrddlio o safleoedd cryfion. Pan y mae y Bweriaid wedi enilt man- tais fejhan am ysbaid, y rheswni yw fod gan- ddynt fwy o gyflegrau, gan fod eu holl nexth i cyflegrol hwy yn barod ar y maes tara nad yw cyflegrau y Prydeinwyr and yn dleckreu cyraedd. Pa bryd bynag y mte, y Piydeinwyr wedi gallu myned ato mae y gelyn wedi gorfod ymostwng. Yn mhob brwydr, beth bynag mewn pump allan o saith, mae y milwyr Prydeinig wedi cario safle- oedd y gelyn a blaeni y fdiog. Yr oeddym wedi ein dlysgu nad oedd yn, bogibl, dan amgylchiadlau diweddiar, i gael rhuthr gyda'r bidogau, gan y byddai y linell ymosod/ol wedi eu saethu i lawT i gyd cyn myned ddigon. agoo i diaro. Mae hyn yn neillduol, foddhaol yn banes y rhyfel, gan mai gydla.'u bidogau y mae y milwyr Prydeinig wedii rhagori. Nid, oes yr un gelyn eto wedi gallu gwrthsefyll rhuthr ein anilwyr gyda!u bidogau, oddieithr dan amgylohiadlau anmhosibl, pan, er engraipht, y chwythir y milwyr ymosodol i fyny a phylor.

Mr Chamberlain yn Leicester.