Gwalia

CYFARFOD DIOLCHGARWCH AM Y CYNHAUAF. Styx, — Ymddengys oddiwrth. yr adroddiad o weithrediadau "Cyfarfod Chwarterol Annibynwyr Mon," a ymddangosodd yn eich rhifyn diweddaf, fod yr uchod wedi cael llawer o sylw yno, a phen- derfyniad wedi ei basio arno i'r perwyl "eu bod hwy (yr Annibynwyr) o'r farn mai y trydydd Llun yn Hydref yw y diwrnod mwyaf cyfleus i gynal diolchgarwch am y cynhauaf." Nid ydynt yn nodi unrhyw resymau dros eu barn. Hwyrach, pe ceid y rhai hyny, y buasai yn haws i rai nad ydynt yn cydolygu a hwy wneud hyny ond os caniatewch,Mr gu Gol., nodaf ychydig bethau sydd yn ymddangos i mi yn rhesymau yn erbyn y dydd crybwylledig. ( Mae y trydydd Llun yn Hydref yn rhy hwyr ar y I flwvddyn. Mae gormod o amser ihyngddo a diwedd y cynhauaf. Yr oedd y cynhauaf eleni wedi ei gael i ddiddosrwydd erbyn diwedd Awst, fel yr oedd rhwng hyny a'r diwrnod nodwyd gan y cyfar- fod misol i ddiolch am dano lawn fis, ac yr oedd hyny, mi gredaf, yn ddigon o oediad, ac nid oes dim i gael ei enill wrth oedi, ond mae llawer i'w golli, sef y gwres, a'r hwyl, a'r teimlad o ddiolchgarwch sydd yn meddianu pawb pan yn nghanol y mwynhad o ddiogelu daioni "yr Arglwydd i ni yn Ei Ragiuniaeth. Erbyn canol Hydref, mae y cynhauaf wedi myned yn hen. Hefyd, mae'r hin^yr adeg yma yn bur auafol, fel yr oeddym yn gorfod teimlo ddydd Llun diweddaf, ac mae hyny yn peri fod trafferthion vr amaethwyr yn amlhau ragor fyddant dair wythnos yn flaenorol. Nid peth bychan fuasai penodi ar ddydd yr wyl fawr hon ar adeg leiaf trafferthus i'r amaethwyr, a chredaf mai yn niwedd Medi y byddant felly ac, i os nad wyf yn camgymeryd, bydd y trydydd Liun yn Hydref y flwyddyn nesaf wythnos yn ddiwedd- arach nag eleni. Dydd Mawrth fydd y cyntaf 21ain fydd y trydydd Llun. Y 15fed oedd eleni. onide? Rheswm arall yn erbyn y diwrnod ciybwylledig yn nosbarth Llangefni yw fod llys ynadon y dosbarth yn cael ei gynal *bob mis yn gyson ar y tiydydd Llun, a bydd degau o, bersona.u yn. gorfod bod yno, o rai y byddai yn gan'-mil gwell ganddynt gael bod yn y capelau yn y cyfar- fodydd diolchgarwch. Clywais un yn dweyd ei fod wedi gweled cymaint yno ar ddydd diolch- garwch ag a fuasai yn gynulleidfa hardd mewn unrhyw gapel, heblaw yr ynadon fydd yn eistedd yn y llysoedd hyn, pa rai sydd erbyn hyn agos 4oll yn Ymneillduwyr perthynol i'r gwahanol enwadau. Fe ddywedir mai chwarelwyr Dinorwig sydd wedi penodi y trydydd Llun yn Hydref i gychwyn, ac mae yn ymddangos i mi* yn rhyfedd, os yw hyny yn wir, fod chwarelwyr yn trefnu ar fater sydd yn dwyn perthynas agosach-mewn un ystyr a'r amaethwyr. Tybiwyf nad yw? lawer o wahaniaeth iddynt hwy pa ddydd- Llun, ac y dylent roddi ffordd, er hwylusdod i'r amaethwyr. Hyderaf y gwna cyfarfod chwarterol y Bedyddwyr a'r cyfarfod misol roddi ystyriaeth bwvllog i'r mater cyn derbyn na gwrthod awgrymiad y brodyr Annibynol.—Ydwyf, etc., AMAETHWR.

YMDDYGLAD ANHEILWN G MEWN ADDOLDAJ. vSyr,—Da iawn oedd genyf ddarllen llythyr "Minymynydd" ar y testyn uchcd, yn cyfeirio at yr aæferiacl aiimiiarchiis o gnoi tybaco mewn addoldai. Ers amser yn ol ymddangosodd llythyrau ar i-x iLn pwile I yn eich colofnau, ond er mwyn i'r fath syhvadau eiteitliio rhyw gy- maint, dylai xnwy o ohebwyr o lawer draethu ar yr un bad divichefn a thrachefn. Nis gehir dis- gwyi y gwna un llythyr neu ddau dynu digen o sylw at y imater. Yn benaf coisiwn argyhoeddi y rhai fydd yn arfer cnod tybaco fod hyny- yn dangos anmharch a dirmyg eithafol pan y gwneir hyny mewn ty addoliad, pa un ai capel neu eglwys neu ystafell a fenthyeir pan fyddo capel yn cael ei adgyw- eirio. Ond eg-lnr yw mai anhawdd iawn yw dwyn y llanciau fydd yn cnci tvbaeco ac yn poeri i ymostwng i gymeryd gair o gynghor. O! na, byddai hyny yn waith Hwfr iawn yn eu golwg. Dyna fel v mae y-sbryd yr oes. Dyna fel v mae y-sbryd yr oes. Nid wyf yn dywedyd dim vn y fan yma am yr arferiad o gnoi tybaceo vn gyffredinol: y mae pawb yn rhydd i wneud fel v mynont, ac os yw yn arferiad niweidiol cymexant y canlyjiiadau. Ond yn vr addoliad, pa 1h> mae hunan-ymwad- i iad, paixdi, a gweddeidd-dra ? Onid yw yn ddir- mygedig" i'r eitbaf nas gall dynion ymattal rhagyj fatli arferiad pan yn Arglwydd ? n Ceisio dw-t-ii y cyfryw i ystyxied yw fy unig amcan. Y mae llawer i'w ddvwedvd yn erhyn yr ar- feriad am ei fod yn dra niweidiol i iechyd y bechgyn a'r llancian ieuainc. Mor fynych y gwelir dynion mewn canol oed yn dechreu cwyno en bod wedi "colli eu 'stumog," eu1 bod yn di- oddof rhyw boen ofnadwy yn eu "breast," ac yn methu bwyta na threulio dim. Yr achos o hyn 'd o-an inwva-f 3-w cnoi tybaoco a phoeri yn ddibaad am vsfxiid o flynyddoedd. Yn gorfod poeri yr hyn a amcanwyd er treniliad bwyd. Ond y mae arnaf ofn na choedia'r llancian mo hyn, er mai gwirionedd pcrffaith yw. Yr hogyn a ddymuno fod y llanc, ac er cryn loes ar y cyntaf, efe a ddechxeua ac a barha yn ddygn yn yr arferiad niweidiol hwn. Ond fel v dywedais, os rhaid cnod tybacoo, byddled i bawlb ei roi heibio o leirf pani vni yr addoliad. Nid oes perygl i neb ei wneaid mewn ystafcJL cyfaill, neu mewn palas- dy. Gallwn ganiatau nia ddylem farnu'r arfer- 100 yn llym pan y dilynir gan y, morwr ar ei wylijadwriaeitih, y miiJwr aT faes y rhyfel, neu y I mwnwr yn ngwaelodion y mynydd. Fe ddichoai I fod i'r cyfryw ryw fath o gysur oddiwrtho, ond nidi yw hyny yn cyffwrdd a'r pwnc mewn golwg, sef anmliarahu tai addoliad drwy gnoi a phoeri. I Gobeithiaf y bydd i c eraill draethu eu Hen yn yr I un cvfeariod.—Ydwyf, etc., PBRERIN MEWN ANIAL DIR.

Y FRENHINRS.. Te^-rnasodd Victoria bedair blynedd yn hwy na'i hanwylgar daid ar y 24ain o Fedi diweddaf. Yrhen ffarmwT Sior,(r fendigedig gofiadwriaeth eisteddodd Sior y III. ar orsedd Prydain am bedair blynedd ar bymtheg a deugain a chant o ddyddiau namyn pedwar, o Hydref 25ain, 1760, i Inn awr 29ain, 1820; ond y mae ei wyres hawdd gar a grasusol, ycliydig ddyddiau yn ol, wedi gwneud ei chyfrif i fyny yn dair blynedd a thriugain a. cbant o ddyddiau, o Mehefin 20fed, 1837, i Medi 24ain, 1900. Bydded iddi eto fyw yn llawer hwy. Y mac

YICTOPJA DDA wedi rhedeg yr holl freniiinoedd a'r bTenhin- esau allan o'r gamp. Nid ,oes ond tri er amser Egbert wedi byw i gynal jiwbili eu coroniad. Gellir cyfrif teyxnasiad Edward III. o haner can' mlynedd yn frenhiniaeth gyveddol ddisgLaer, ond nid dim mewn cymhariaeth i'r llwyddiant cenedl- aethol trwyadl sydd wedi dilyn teyxnasiad Vic- toria. Gwis-godd Harri III. y goron am un mlynedd ar bymtheg a deugain, ond ryw haner can' mlynedd o drwbl a rhyfel caitr&fol a. fu—y gwrthwyneib hollol i'r hainer ddiweddaf o'r gan- rif aeth heibio.

YN BALMORAL, ao o gwmpas y "Danzig Hut," y "Shecl o Glas- salt," a'r "Mar Lodge" yn "galivantio" y mae hi yn awr fel gwenol, er ei hoed mawr. Onid yw hyn yn rhoddi taw ar y mercheto-s a ddywed- arut fod Tywysog Oyuuu yn myned i agar y Senedd newyddi yn y mis. cyntaf o'r ganrif newydd (fel yli gelwir gan rai), ac ei fod ar y pryd i gymeryd i fyny yr awenau ? Dywedodd V.R.I. yn mlwyddyn ei "diamond jubilee" ei bod hi am wneud ei gwaitli t-ra bo bywyd ynddi hi. Ac os deil fel y nme rhydd lawer1 o waith mawr i fewn eto.

BANGOR A BADEN-POWELL. Pwy gafodd allan tybed fod teulu Baden- Powell wedi bod yn byw yn lien balasdy Ty Cooh, ger Glasinfryn 1 Yn v "Liverpool Mer- cury" y dywedir hyn yr wythnos hon, pan- y eyhoedda fod "the 'first freedom of the City of Bangor" i gael oi chvflwyno i'r dewr-ddyn hwn. Po bpeth yn dda, ond,hawyr bach, ceisier y man- ylion yn gywir. Ai nid yn Minffoxdd y bu hyn- afiaid B.P. yn trigianu ? Atebed y neb a wyr. Onid Cadben Taylor oedd ynbyw yn. y Ty Coch a ymgymysgcdd a theulu o'r enw Morgan, arian- wyr o Gaemarfon, a Jackson, o'r George Hotel? Dywed yr un newyddiadur fod yr un a gyn- ygir fel Maer Bangor eleni, sef

YR HENADUR HENRY LEWIS, yn aelod o'r Cynghor er ei gycliwyniad! Meth- odd Mr H. Lewis a chael ei big i fewn hyd y flwyddyn 1888, yn mhen pum' mlynedd wedi ymgorphoriad y ddinas, a ("hwenychwn wybod pa faint o cLdaioni a. wnaeth ef yn ei swydd. Mae y rhai sydd yn y cylch cyfrin yn bur gyfar- wydd :ag ef, ac yn sicr pe buaaa-i raid iddo gym- eryd "llais y dref ar ei cruohwyliaethau, allan y buasai, ac nid yn cael ei "pitchffoxcio" i dir uwch nag a gaiodd yn flaenoxol. Ond i ba beth y soniwn yn arm: am bethau fel hyn. Amser a fu y cyhoeddid anathema ar bob Axglwydd-Rag- law, etc., am roddi rhywrai yn ustusiaid ar y fainc! Rliyfedd fol y newidia rliei

Mynai Mrs Evans ro'i y pictiwr newydd yr ochr dde i'r drws. Mynai Mr Evans ei ro'i yr ochr chwith. Wedi hir ddadleu, gorchymynodd Mr Evans i'r saer roddi yr hoelen yr ochr chwith, fel y dymunai ef. Gwnaeth y bachgen hyny, ac yna cymerodd y pictiwr a chrogodd ef arni. Ond, wedi gorphen, yna curodd' hoelen arall ar yr ochr dde. "I OO'r ydacb chi'n g'neyd hyna, y dwlyn 1" gwaeddai Mr Evans. "O i safio'r trwbl o guro un arall boreu yfory, pan y bydd Mrs Evans wedi'ch perswadio chi i 'neyd fel y mae hi'n d'eyd," oedd yr ateb synwyrol. Nos Lun cynhaliwyd cyfarfod: blynyddol cangen Llandudno o'r Feibl Gymdeithas, yn Nghapel Presbvteraidd Siloh, o dan lywyd'diaeth Mr Owen, Gwvnfa. Da.ngosai yr adroddiad fod cyfanswm y t;uiysgrifiadau yn 60p, ac, ar ol darparu i ranu Beiblau i'r amiywiol Ysgolion Sabbothol, fod y swm o 53p 13s lie wedi cael ei anfen i'r Fam Gym- deithas. Cafwyd anerchiadau gan y Parch H. Ivor Jones, Caer, y dirprwywr dros y gymdeithas; y Parch H. Barrow Williams, ac eraill.

YSGYFAIN-T GNVEINIAID AR DUEnn I GYMERYD ANWYD. Ystyr sylweddol "ysgyfaint gweiniaid" ydyw tuedd etifeddol at afiechyd yr ysgyfaint. Nid yw yr afiechyd ei hun yn etifeddol; dim ond y duedd i'w gymerydl sydd etifeddol. Dylai personau gyda'r gwendid hwn yn eu cyfansoddiadau fod yn hynod ofalus i osgoi anwyd, oblegid unwaith y eymerir anwyd fe all /lynu yno drwy yr oil o'r¡ gauaf ac hyd yn nod dadblygu yn ddrwg difrifol yn yr ysgyfaint. Gan hyny, ptidiweh aros hyd nes bydd yr ysgyfaint wedi eu cyffwrdd cyn dechreu cymeryd gofal, oher- wydd mae yn llawer iawn haws cadw yr ysgyfaint yn i'I,'1 a chryf nag ydyw eu mendio wedi yr elont yu ddrwg. At ysgyfaint gweiniaid nid oes dim cystal nr Angier's Petroleum Emulsion. Drwy waith yr Enibi'on yn rhoddi min ar yr archwaeth, cynorthwyo y treuliad a cbyfaddasiad y bwyd, gwellheir y .aeth;.ad! oc mae yr holl gyfansoddiad yn cael ei gadjrnhau fel ag i allu gwrthsefyll yn well gyfnewidiadau sydyn yn y dymheredd neu fod yn agored: i leithder. Nis gall fod un amheuaeth yn nghylch ei fawr werth at atal peswch ac anwyd ya nghydag anhwylderau yr ysgyfaint yn gyffredin- ol. Heblaw hyny, os unwaith y bydd yr ysgyfaint wedi myned1 yn ddrwg, nid oes dim WHet atal v peswch mor gvfiyni a sicr yn nghydag esmwytho :t meddyginiaethu y rhanau drwg a'r Emnlsion hwn. I'w gael gan fferyllwyr ac mewn ystorfeydd cyffer- iau. Byddwch ofalus i ofyn am Angier' Emulsion, ac na dderbyniwch ddim arall. Nid yw efelychiad- au wneir o betroleum cyffredin yn cael yr un effaith, a gall hyd yn nod brofi yn niweidiol. Dim ond i chwi grybwyll y papyr hwn f0 ddanfonir potelaid i o sampl yn rhad ar dderbyniad 3c i dalu y clud- I i-id. The Angier Chemical Co., Ltd., 32, Snow I Hiil, London, E.C.—Advt. J

AMLWCH. Yr Ysgol Garpiog. Bu Mr E. Evans, Men a, Lodge, mor garedig ag anfon llyfrau gwerthfawr, a Mr R. L. Edwards, Bodafon Farm, Penrhos- lligwy, ei rodd fiynyddol i blant yr Ysgol Gaxpiog, sef sachaid o afalau.

BEAUMARIS. Marw yn y Rhyfel.-Derbyiiiodd teulu dau fach- gen ieuainc o'r dref hon y newydd prudd- aidd, yr wythnos ddiweddaf am farwolaeth y ddau uchod, sef Private Thomas Hughes, Wex- ham-street, a Private T. Williams, Little-lane, Mab oedd y blaenaf i Mr G.' Hughes, Wexham- street, a'r olaf yn fab i'r diweddar Mr William \Vil- liams, eilliwr. Yn China y cymerodd yr amgylch- iad^ le, tra yno gyda'r fyddin—yn y 23rd Royal Welsh Fusiliers. Mae cydymdeimlad pur ac eang a'r teuluoedd trallodus hyn yn colli dau oedd mor anwyl ganddynt. Cyfarfod Pregethu.—-Cynhaliodd y Wesleyaid eu cyfarfod blynyddol nos Fawrth a dydd Mercher di- weddaf. Y pregethwyr eleni oeddynt y Parchn. D. 0. Jones, Lerpwl, a Thomas Hughes, Tregarth. Cafwyd pregethau nerthol ac adeiladol a chynulliad- au da, yn enwedig yn yr hwyr. Yn wir mae yn gwyn gyffredinol am oedfaon y boreu gan yr holl enwadau, ac wedi bod yn destyn yn ddiweddar gan 'Inryw • "-P3, f°dd i gael ein pobl i'r oedfa boreu Sul," ond er y cwbl parhau i fod yn deneu y maent. Y Mjlisia.—Dydd Sadwrn diweddaf "torodd rhan o'r Milisia uchod i fyny," fel y dywedir, wedi bod yn gwersyllu er y 7fed o fis Mai. Gadawodd y dynion y dref yn hynod dawel, yn fwy felly nag 9 yn fiaenorol. Mae yma yn aros eto yn agos i 50, a dywedir eu bod i aros am y gauaf.-Trefwr.

BRYNGWRAN. Diolchgarwch am y Cynhauaf. Cynhaliwyd cyfarfodydd o ddiolchgarwch am y cynhauaf yn yr eglwys hon ddydd Mercher, y 10fed cyfisol. Am ddeg pregethwyd gan Mr Jones, Llanfaelog; am ddau y prydnawn pregethwyd gan y Parch R. Jones, Bod,ewryd a Mr James, Caer, am chwech yn yr hwyr. Cafwyd casgliadau da. Cliwareuwyxl ar y felodeg yn fedrus gan Miss Jones, Plas Pen- rhiw. r oedd yn bur dda genyni weled y cerddor hoff, Mr Hughes, Plas Llandrvgarn, yn bresenol. Yr ydym yn dymuno hir oes 'iddo, ac y cawn ei weled yn fuan eto.—Eglwyswr. Llawenydd Priodasol.—Yr oedd dydd Mawrth, y 9fed o Hydref, yn ddydd o rialtwch arbenig yn Bryngwran ar yr achlysur o briodas y Parch j. E. Davies, gweinidog Rehoboth (M.C.), 'Treffynon, ag Annie Elizabeth Owen, merch Mr Thomas Owen, Cefnysgwydd, Bryngwran. Gweinyddwyd yn y seremoni briodasol yn Hebron gan y Parch John Jones, v gweinidog, a'r Parch H. Jones, cofrestrydd. Addurnwyd y capel gogyfer a'r achlysur gan y Misses Williams, Cae'r Elim; y Misses Jones, Hebron; a Mri Roberts a Pierce. Gwasanaethai y Parch R. P. Hughes, Dyserth, fel gwas priodas, a Miss Owen (chwaer) a MlS Griffith (cyfnither) fel morwynion priodas. Gwisgai y briodasferch "dress" o "heliotrope bengaline silk with hat to match." Eisteddodd cwmlll lluosog wrth y bwrdd ciniaw yn Cefnysgwydd, a chaed anerchiadau gan Mri Muir, Jones a Jones, a darllenwyd pellebrau llongyfarchiadol oddiwrth Mri R. J. Lewis, Pen- maenmawr; R. R. Owen, Taicochion ac oddiwrth ewyllyswyr da o Dreffynon. Darllenwyd hefyd gadwen o englynion doniol gyfansoddwyd gan y Parch P. Jones, St.. Helens. Ymadawodd y par ieuanc am Southport i dreulio eu mis mel. Yr oedd yr anrhegion yn lluosog ac yn ddrudfawr.

CAERGYBI. Darlith Dayddorol.—Disgwylir y Parch E. G. in Bowring, M.A., Llundain, i ymweled a'r dref henafol hon dydd Mawrth nesaf, pryd y t'raddoda ddarlith ar bwnc mawr y dydd, sef "Defodaeth" ("Ritualism"). Dirprwywr o'r Gymdeithas Eg- Iwysig (Church Association) yw y boneddwr cry- bwylledig. Ffurfiwyd y gymdeithas hon yn y flwyddyn 1835, gyda'r amcan canmoladwy o ddal i fyny egwyddorion y Diwygiad Protestanaidd. Gobeithio y caiff gefnogaeth deilwng yn mhob ystyr (Ymneillduwyr yn ogystal ac Eglwyswyr). HYll yw dymuniad-Gohebydd. Cymdeithas Ddirwestol y Merched.—Cynhaliwyd cyfarfod o'r gymdeithas uchod yn Ysgoldy Hyfrydle prydnawn ddydd Mercher, Mrs E. B. Jones yn llywyddu. Dechreuwyd gan Miss Williams, Stanley-crescent. Ca.fwyd adroddiad o gyfarfod dirwestol Gwynedd gan y Llywyddes a Mrs Prit- chard (Buddug) hefyd, adroddiad o gymanfa ddir- westol Mon, a gynhaliwyd yn Llangefni, gan Mrs Jones a Mrs Owen, a diolchodd y cyfarfod i'r chwiorydd am eu hadroddiadau. Y Cynghor Dmesig.—Cynhaliwyd cyfarfod misol y Cynghor hwn ddydd Mawrth, Mr David Williams (cadeirydd) yn llywyddu.—Cyfiwynodd Dr. Evans adroddiad ar gyflwr y dwfr. Yr'oedd y dwfr wedi ei yru i ddadansoadv/r, a farnai^ fod eisieu ei wella. Cyrnygiodd y Parch Owen Hughes ddiolch i .JT. Evans am ei adroddiad. Eiliwyd hyn gan y Cyng- horwr Owen Hughes, a phasiwyd. Dywedai Mr Slater fod nifer y meirw yn llai o lawer yn awr na'r blvnyddau diweddaf. Dymunai wybod a yd- oedd cyflwr iechydol yr ysgolion dyddiol yn well yn awr nag y bu? Adroddwyd ei fod. Dywedodd Mr Lansbury fod pryfaid, etc., i'w cael weithiau yn y dwfr a gyilenwid gan y cwmni. Cwynai Mr W. D. Jones yn yr un cyfeiriad. Pasiwyd i gyf- lwyno yr adroddiadau i'r personau a'r cwmni oedd a fynont a'r mater.—Adroddwyd fod y trethi yn dyfod i mewn yn dra araf. Pasiwyd i gael cyfar- fod arbenig i drin y mater.—Cyfeiriwyd at oleuo y dref a thrydan. a chael peiriant i ddinystrio y kudreddi. Darllenwyd nifer mawr o lythyrau o wahanol leoedd yn Ngwynedd yn ateb i ymholiadau ar y mater..Cynygiai Mr E. Thunderbolt, Glas- gow, dd'od i'r dref a rhoddi manylion am y cynllun am 20p a'i dreuliau. Cynygiodd Mr Hall, ac eil- iodd Mr John Jones, tod y Cynghor yn derbyn cynyg Mr Thunderbolt. Cariwyd hyn yn unfrydol. —Cynygiodd y Parch J. Hughes fod "cheques" i ff tynu i dalu( am y Neuadd Drefol. Eiliwyd gan Mr T. Slater, a chariAvyd. Cafwyd trafodaeth ar garthffosydd Mill Bank. Cwynai Mr J. M. Pri- chard ohei-wydd y llifeiriant a'r difrod a wneid trwy i Mill Bank gael ei charthffosi i Station-street. Yr oe-dd cwmni y rlieiltfordd eisieu lOOOp am ganiatad i wneud ffos trwy eu tir. Pasiwyd i Mr Asquith, yr arolygydd, wneud amcangyfrif o'r draul o garthffosi Station-street a Holborn-road.—Cym- hellai y Pwyllgor Iechyd fod ystrydoedd cefn i gael mwy o sylw, gan fod eu cyflwr yn anfoddliaol iawn. Pasiwyd i anfon rhybuddion at v tenantiaid.

COEDANA. Diolchgarwcli am y Cynhauaf. Qynhaliwyd gwyl o ddioleligarwell. yn eglwys y plwyf uchod Medd 26ain. Yr oedd trefn y gwasanaethau fel y canlyn :-Am 10.30, boreuol weddi a gweinyddiad or Cymun Bendigaid. Cymerwyd y jjwasanaeth. gan y Rheithor. Darllenwvd v ddwy lith, a phregethwyd gan y Parch R." H. Williams, Llan- faethlu. Am 2.30, y litani, a phregeth gan y Rheithor. Am saith yn yr lIwyr, y brydnawnol weddi gan y Rheithor, a phregeth gan y Parch H. W. Jones, curad Llanfaethlu. <:> Yr oood y-r eglwys wedi ei haddurno yn brydferth a dail blodau, a ffrwythau. Gan fod y tywydd yn anffafriol, nid oedd y cynulliad mor luosog ag arfer. Gwnaed casgliadau yn yr oil o'r gwasanaethau tuag at y "district nurse. "-L,anerchymedd.

LLANFAETHLU! Darlith.—Nos Iau, yr lleg cyfisol, traddodwyd darlith odidog yn y "Griffithlteade Coffee House," yn y lie uchod, ar yr "Hen Gymry," gan y Parch T. Frimston (Tudur Llwyd), Llangefni. Y Cadeir- ydd ydoedd y Parch R. Hughes (M.C.). Yr oedd y ddarlith yn cael ei hegluro bob penod gyda "diagxams," y ty yn llawn, a phawb yn mwynhau eu hunain am awr a thri chwarter.—Idris.

LLANGADWALADR (Bodorgan). Diolchgarwch am y Cynhauaf. Ddydd Mercher, y lOfed cyfisol, cynhaliwyd yr wyl o -ddiolchgarwch yn eglwys y plwyf uchod. Trefn y gwasanaethau ydoedd fel y caniyn — Am wyth yn y boreu gweinyddwyd y Cymun Bendigaid yn Gymraeg a I Saesneg gan y Parch E. H. Griffith, y rheithor. Am un-ar-ddeg cafwyd gwasanaeth Seisnig, pryd y darllenwyd gan. y Parchn. T. H. Richards, curad Nefvn, ac E. II. Griffith, rheithor, a phregethwyd gaIl y Parch W. Morgan, St. Ann's, Bethesda. Yn y prydnawn, am dri o'r gioch, intoniwyd y litani yn Gymraeg gan y Parch W. Morgan, a phregeth- wyd gan y Parcla, T. H. Richards, Nefyn. Yn yr hwyr, am saith, yr oedd y gwasanaeth yn gorawl, dc yn Gymraeg, a llafarganwyd gan y Parchn. E. H. Griffith a T. H. Richards, a phregethwyd ?att V Parch W. Morgan, St. Ann's. Canodd y cor yr anthem brydferth, "Ye shall dwell in the land" (Dr.IS-t,ainer), yn y gwasanaeth boreuol, a chanwyd yr un cyfansoddiad yn Gymraeg yn ngwasanaeth yr hwyr. Cyfieithwyd y geiriau i r Gymraeg gan Dewi Meirion, Cilcain. Cymerwyd yr tnawdau yn yr anthem gan Miss Hughes (Llinos Ffraw) a Mr W. Hughes (Gwilym Ffraw). Cafwyd cyfar- fodydd rhagorol yn ystod y dydd, pregethau grymus, gwasanaethau bywiog, a chanu gwresog. Yr oedd yr adeilad cysegredig wedi ei addurno yn brydferth a ffrwythau, blodau amiyliw o ardd Bod- organ, ac yd. Uwnaed casgliadau tuag at gynorth- wyo lleoedd gweiniaid yn yr esgobaeth.—Gohebydd.

LLANGEFNI. Diolchgarwch am y Cynhauaf.-Dydcl Llun cyn- haliwyd cyfarfodydd o ddiolchgarwch am y cyn- hauaf toreithiog yn y capelydd canlynol :-Eben- ezer (W.), Smyrna (C.), a Penuel (B.). Yr oedd yr Eglwys a'r Methodistiaid wedi cynhal y naill ei gwasanaethau a'r lleill eu cyfarfodydd gweddi.

LLYS YR YNADON. Cynhaliwyd y llys hwn ddydd LInn, gerbron y Mri O. H. Foulkes (yn y gadair). D. Rees, 0. lit Jeffrey Jones, ac Owen Williams. Cyhuddwyd y Milwriad Noel Alix, York House, Vaugha-n-strect, Llandudno, gyda symud ci yn groes i reolau Bwrdd Arnaethyddiacth. Erlynid gan Mr Annesley Horace Packe, arolygydd o dan y Bwrdd uchod, o 19, Whit&friars, C-aerlleon, ac amddiffvnid gan Mr W. Thornton Jones.—Tvstiodd yr Heddgeidwad Owen Jones (15) ei fod wedi galw yn Erw Fair, Llanfair P.G.. ty a gedwid gan y "Milwriad Alix, ar y 5ed o Fedi. Nid oedd y diffynydd yn y ty. Canfyddodd fod y ty wedi ei gloi, ac nid oedd ci yno. Cymerodd foddion i wybod beth ddaeth o'r ci a ddeallai oedd v Milwriad Alix wedi ei ddwyn drosodd o'r Iwerddon. Galw- odd yn ngorsaf y rheilffordd, er mwyn gweled a oed-d wedi myned ymaith.—Tystiodd Mrs Elizabeth Owen, Erw Fair, Llanfair, ei bod wedi cyfarfod y Milwriad a Mrs Alix ar y 27ain o Awst. ir oedd ganddynt gi—"white bull terrier." Aeth a hwynt i'r ty. — Mr Henry Hughes, gorsaf-feistr Llanfair, a ddyrwedodd ei fod wedi gweled y Milwriad Alix a'i deulu yn gaclael Llanfair am Lan- beris gyda'r tren un-ar-ddeg foreu y laf o Fedi. Cafodd y ci ei "bookio" i'r un lie. Yr oedd y milwriad wedi myned ymaith gyda thren blaencrol. Bu i'r diffynydd "bookio'' i Fangor, ac aeth Mrs Alix a morwyn gydag ef.—Gan Mr W. Thornton Jones Nid oodd yno ddim ymgais i guddio y ci. Yr oedd trwydded Bwrdd Amaethyddiaeth yn darpar na ddylid symud ci o fewn chwe' mis.—Dy- wedodd Mr Packe na roddodd v diffynydd rybudd i Fwrdd Amaetbyddiaetb, ac nid oedd yr un esgus iddo dros wneud hyny.—Dy-wedodd Mr Thornton Jones nad oedd gan y Milwriad Alix unrhyw ddyra- uniad i dori y gyfraith, ond cyfododd amgylchiadau o dan ba rai nid oedd yn bosibl iddo aros yn L:al1- fair. Addefai v diffynydd fod y ci wedi cael ei symud. Gadawodd yr Iwerddon ar y 26ain o Awst, a chyrhacddodd Gaergybi drajioeth., 'a gadaAvodd am Lanfair yr un boreu. Yr oedd wedi gwneud trefniadau i aros yn Erw Fair, oddigerth am rywbeth a ddywedodd y boneddigesau wrtho. Bu raid iddo yma da el gyda brys, ac ni chafodd gylleusdra i ymohebu a Bwrdd Arnaethyddi aeth. Bu raid iddo drachefn adael Llanberis yn ddioed am Landudno. Nid oedd dim "secrecy" yn y mater, a dim dymuniad i osgoi y gyfraith. Cafodd archeb i symud y ci o Lanberis i Landudno. Yn y cyfamser yr oedd y ci wedi bod o dan ofal Mr Rum.'ley Williams, milfeddyg, Caernarfon, ac yr oedd y diffynydd eisoes wedi gwario 5p yn y mater. Yn ddilynol, symudwyd y ci i "quarantine." Yr oedd y Fainc o'r farn fod yr achos wedi ei brofi, a dirwyent y diffynydd i lp a lp Os 2c o gostau. Datganasiant eu cymeradwyaeth o waith Bwrdd Amaethyddiaeth yn atal lledaeniad afiechyd o'r fath. Am fod yn feddw. dirwywyd Hugh Roberts, llafurwr ainaethyddol, Trefor Bias, Llansadwrn, a. Richard Hughes, Penybonc, Porth Amlwch, i 2s 6c a'r costau yr un. Cyhuddwyd John Jones, dudro-lane, Llangefni, gyda lladrata "wrench," "spanner," ac "oil-caai," eiddo Thomas Ithel Stevenson, efrydvdd ainaeth- yddol yn Lledwigan. fferm Coleg v Gogledd.—Dy- wedodd yr Erlynyrdd ei fod wedi dyfod i Langefni ar y laf o Hydref. Dranoeth yr oedd yn glanhau ei olwynur mewn ystabl yn nghefn y Mona Cafe, Llangefni. Gadawodd yr axfau, gan iddo gael ei alw i'r ty. Pan ddychwelodd, yn mben deng munud, yr oeddynt wedi gweled y carcharcr. — Richard Jones, "manager" y Mona Cafe, a ddy- wedodd fod yr erlynvdd, ar yr 2il eyfisol, wedi bod yn Mangor ar ei olwynur. Ar ei ddychweliad, dechreuodd lanhau ei "fyke." Daeth ei fam i'r ty i holi am dano. Aeth ef (y tyst) i ddweyd hyny wrth Stevenson. Aeth yntau at ei fa.m, gan adael yr arfau yn yr ystabL Yr oedd y carchaxor yno, ac yn feddw. Gwadodd ei fod wedi cymeryd yr ariau, ond cafodd v tyst ddau o honynt yn ei logeil. —Dywedodd y Rhingyll Hughes fod y carcharcr wedi rhoddi yr "oil-can" i faban. Y Diffynydd. mewn atebiad i'r cyhuddiad, a ddywedodd nad oed'l yn cofio am y petli. Dranoeth ar ol y digwyddiad, aeth i "seinio dirwest. Dirwywyd ef i 10s a'r costau. Am yru cerbydau yn y nos heb oleuadau, goreh- ymynwyd i nifer o bartion dalu v costau.

LLANGWYLLOG. Diolchgarwch am y Cynhauaf.—Cynhaliwyd gwyl o ddiolchgarwch yn eglwys y plwyf uchod ddydd Mercher, Hydref lOfed. Yr oedd trefn y gwasan- aeth fel y canlyn :—Am 10.30, gweinyddiad o'r Cymun Bendigaid gan y Rheithor. Am 2.30, y litani gan y Rheithor, a phregeth gan y Parch H. L. James, Bangor. Am saith yn yr hwyr, y bryd- nawnol weddi gan y Rheithor, a phregeth gan y Parch D. A. Jones: Llalldwrog. Yr oedd yr eg- lwys wedi ei haddurno yn hynod brydferth. Caw- som dywydd hyfryd, yn nghyda ehynulleidfaoedd lluosog o wrandawyr astud. Gwnaed casgliadau yn yr oil o'r gwasanaethau at Yspytty Bangor.

LLANWENLLWYFO. Diolch am y Cynhauaf.—Cynhaliwyd gwasanaeth yn eglwys y plwyf hwn ddydd Iau, yr lleg o Hydref, am saith yn yr hwyr. Y Parch J. G. Jones oedd y pregethwr, set curad Amlwch, ac yn wir cafodd wrandawiad astud gan gynulleidfa luosog. Chwareuwyd y felodeg gan Miss Williams, y Rheithordy, ac yr oedd y canu yn rhagorol. Gwnaed y casgliad tuag at Gymdeithas Curadiaid Cynorthwyol gan Meistri J. Elias a Richard Hughes. Addurnwyd yr eglwys yn hardd ryfeddol gan Mr Parry, prif arddwr Llysdulas, a Meistri H. Rowlands a D. Jones.—Gohebydd.

PENMYNYDD. Yr Annibynwyr.—Cynhaliwyd y cyfarfod chwarter gan yr Annibynwyr yn Horeb, Hydref yr 8fed a'r 9fed. Nos Lun dechreuwyd ar gyfres o bregethau grymus ac effeithiol dros ben. Er fod yr hin yn bur erwin daeth nifer dda i'r oil o'r cy farfodydd. Er nad yw Horeb ond eglwys fechan mae y capel yn aadurn i'r ardal, ac yn dangos yni ac hunan-ymwadiad yr aelodau yn y gwaith o'i adgyweirio mor ddestlus. Son sydd fod ein cyfeill ion yn Gilead am ddilyn yr esiampl dda. Llwyddiant.—Da genym ddeall fod Miss Eliza beth Williams, merch Mr a Mrs Williams, Clwt Glass, o Ysgol y Bwrdd, Penmynydd, wedi llwyddo i enill ysgoloriaeth yn Ysgol Sirol Beaumaris, er ei bod yn un o'r rhai ieuengaf oedd yn ymgeisio. "Excelsior" fyddo ei harwyddair.—Rasmws.

PORTH AMLWCH. Diolchgarwch am y Cynhauaf. Dydd Owener cynhaliwyd gwyl y cynhauaf yn yr eglwys uchod. Dechreuwyd, y boreu, am wyth o'r gloch, trwy gyfranogi o'r Cymun Bendigaid. Gweinyddodd Ficer a Churad Amlwch. Am saith yr hwyr, gwasanaeth prydnawnol. Intoniwyd gan Ficer Amlwch, a darllenwyd y llithoedd gan Reithor Trawi-fy nydd. Traddodwyd y bregeth, yu ar daerchog, gan y Parch D. Evans, Llechcyn- farwydd. Parhaodd yr wyl hyd ddydd Sul. Dechreuwyd gyda gweinyddiad o'r Cymun Sanctaidd, yn nghyda phregeth gan y Parch D. J. Lewis, M.A. Am ddau o'r gloch, litani, a phregeth Saesneg gan y Parch J. C. Jones, B.A. ac, yn yr hwyr, am ohwech o'r gloch, llafarganwyd y gwasanaeth gan y Parch J. C. Jones, darllenwyd y llithoedd gan Mr D. J. Griffith, a thraddodwyd y bregeth gan y Curad. Gwelsom yn y gwasanaethau y Parch J. Smith a'r teulu, Rhosybol, a'r Parch H. W. Jones a'r teulu, Llanfwrog. Yr organydd- ion yn yr oil o'r gwasanaethau oeddynt Mr Prii- chard, Bryntirion, a Mrs Crossley, Rose Bank. Yr oedd yr eglwys wedi ei gwisgo yn hardd gyda ffrwythau v maes gan Mr Crossley a'r teulu, Mr?; Jones, Twrgwyn, a Mrs J. C. Jones, Mona-street. Bu y rhai canlynol mor garedig ag anfon ffrwyth a,d:-Grawnsypiati gan yr Arglwycdes Neave, Mrs Evans, Mona Lodge Dr. T. E. Jones, Am Iwch Glandon a Rheithordy LLaneilian. Yr ydym yn ddyledus i rai o Landrii.dod am fiodau hardd, trwy ddwylaw teulu Rose Bank, Amlwch Port. Mae clod hefyd i'r boneddwr caredig irk roddi bwrdd at wasanaeth y Cymun ac am addurno yr eglwys, trwy ei lliwio a'i phaentio, ac am bethau erailL Bendith yr Arglwydd fyddo ar ei waith a'i lafur, ac ar ei deulu oil, medd—Dev. t.

RHOSYBOL. Diolchgarwch am y Ctynhauaf.—Cynhaliwyd gwas- a anaethau o ddiolchgarwch am y cynhauaf vn eglwys y plwyf uchod dydd Mercher, Hydref lOfed. Caf- wyd gwasanaethau am ddeg y boreu a saith vn yr hwyr. Pregethodd y Parch J. C. Jones, M.A., curad, Amlwch, yn y boreu, a darllenwyd y gwas- anaeth gan y Pa.rch D. J. Lewis, M.A., Amlwch; ac yn yr hwyr cawsom bregeth gan y Parch R. Roberts, D.G., Llanfechell. Yr oedd yma ganu da a gwresog yn y ddau wasanaeth, ac J oedd yr eglwys wedi ei gwisgo yn dlws gan y boneddigesau canlynol: Mrs a Miss Smith, Ficeidy, a Miss Hughes, Corn Cam. Ar ddiwedd pob gwasanaeth gwnaed casgliad tuag at Gymdeitiias y Nvrs vn Amlwch, a threuhiu-r Eglwys. Rhoddodd Mrs Lewis, Gorsiwyd Fawr, yr yd, etc.. i addurno yr eglwys. a chafwyd y blodeu gan y pentrefwer.— Un oedd yno. Cyfarfodydd Pregethu.-—Dvddiau hir-ddisgwydied- 19 gan eglwys "Bethel" oedd Ylercher ac Iau,Hydref lOfed ar lleg. Cynhaliocld yr eglwys uchod ei ehviarfodydd pregethu a thystebu ei hanwyl wein- jdog, v Parch E. E. Jones, yr hwn sydd, gyda boddlonrwydd mawr, wedi gwasanaethu yr eslwys am chwarter canrii. pregethwyr dewisedig'eleni oeddynt y Parchn. Moses Roberts. Ffestiniog, a J. W. Williams^ Caergybi. Caed eneiniad ar'yr In' J. W. Williams. Caergybi. Caed eneinia.d tr vr holl oedfaon. Yr oedd y gv/eimoogion Yl1 amlwg o dan arddeliad Dwy-fol, a'u eenadwri yn cario dylanwad cryf. Disgwylir fod yr had da a hauwvd wedi cael dyfndc-r daear, fel y byddo yn cynyrcliu ac yn perarogli ffrwythau sancteiddrwydd." Pryd- nawn dydd Iau oedd yr adeg a ddewiswyd i gyflwvno y dysteb. Cydnebydd pawb ar svdd vn d- nabod y Parch E. E. Jones ei fod yn un o ragor- olion y ddaeax. Parch yr eglwys a'r wlad tuag ato oedd y cymhellydd mawr i ni i dalu parch 1 r hwn y mae parch yn ddyledus. Trefn v cvfarfod oedd fel y caniyn Llywydd Y Parch J. W. Wil- liams, Caergybi. Canu emyn, ac anerch gorsedd gras^ gan y Parch — Hophins, gweinidog," Llan- erchymedd. Ina cododd y Llywydd, a dywedodd fod yn dda ganddo fod yn bresenol. Un o'r pethau cyntaf a gly-wodd oedd canmoliaeth uchel i Mr Jones (Rhosybol) lei pregeth'wr da achymeradwy,acyn fedd- lanol ar gynisriad disglaer. Nid oedd v brodyr wedi gwneud dim iddo ond yr hyn oedd vn ei haeddu. Hysbysodd fod jranddo lythyrau oddiwrth y brodyr canlynol yn gofidio nas galient fod yn bres- enol :—Y Parchn. T. Frimston, Llangefni R. W. Davies, Cemaes; a D. Lloyd, Caergybi. Mr 0. Jones, un 0 ddiaconiaid Bethel, a ddvwedodd nad oedd gormod ganddo wneud i Mr Jones. Yr oedd yn ddyn da, Cristion cy wir, ac yn feddianol ar g-v- meriad disglaer. Y Parch W. Roberts (M.C."). Gorsiwyd. a ddywedodd ei fod yn teimlo ei bun yn da.we1 ei feddwl dros Mr Jones, yn ei adnabod ers dros 20^ mlynedd. ac yr oeddynt yn gyfeillion myn- wesol i w gilydd. Ir oedd yn un o'r bechgyn glanaf ei gymeriad, yn weinidog cymeradwy. ac iitor gymeradwv heddyw ag ydoedd chwarter can- rif yn ol. Pregethwr goriest i ddarparu ar gyfer y Sabboth. Yr oedd yn esiampl iddynt i gyd. lJa oedd ga-nddo fod yn gymydog iddo. Mr R. Thompson, un o ddiaconiaid Bethel, a ddywedodd na fedrent ddweyd gormod am gymeriad Mr Jones. Yr oedd wedi byw gydag ef dros 25 mlvnedd. Yr oedd yn ddyn duwiol. Y Parch W. Davies (A.) a sylwodd ei fod yn synu eu bod wedi bod mor hir heb wneud tysteb i Mr Jones. Yr oedd Mr Jones ac yntau yn gymydogion mynwesol ers 19 mlvnedd. Ily Os gwyddai ef am neb yn y byd, yn d-ebyg i syniad yr apostol am gariad yr oedd Mr Jones yn gorphol- aeth o hono. Dywedodd y Parch Mr Hopkins mai unwaith y gwelodd Mr Jones o'r bla-en, ond y-r oedd pawb ag a glywodd yn son am dano vn rhoddi y cymeriad uchelaf iddo fel pregethwr a Christion cywir. Parch J. Towy Jones a sylwodd fod Mr Jones yn ddyn yn medau ymcnydd. Yr oedd yn ei adnabod ers saith mlynedd, ae wedi ei gael, bob arnser, yii bur ei focsau a'i vmddiddanion. Yr oedd yn gorpholaeth o Grist ion, ac yn feddianol ar gymeriad, fel nas gallai neb estyn bys ato. Un yn meddu ar allu a chwaeth dda oedd Mr Jones. Y Parch H. Edwards. Clwtybont, hefyd, a ddywed- odd ei fod wedi bod yn gymydog i Mr Jones, a chyfaill mynwesol y cafodd ef. Yr oedd yn gallu cydolvgu a'r hyn a ddywedwyd. Son am gymer- iad agosaf ato yr aent goreu oil yr aethent. Yr oedd: yn mentro dweyd y buasai y pregethwr mwyaf a feddent beblaw Yr oedd yn byw ar bethau dyfnion iawn. Dyn Duw ydoedd. Parch Moses Roberts, Ffestiniog, a sylwodd: Yn ddi- weddaf oil gwelwyd ef genyf nn2." fel un anhymig. Clywais am gymeriad Mr Jones yn y sir ae; or sir. Pa, faint bynag ydyw eich gwybodaeth chwi am dano, mae Eglwys Ffestiniog yn ei adnabod, ar vri rhoddi y cymeriad uchelaf iddo. Y mae wedi hnv i deilyngu i'r hyn a wnaethoch iddo. Gwnewch yn fctwr o hono. Yna daethpwyd at brif atdyniad ao achosydd y cyfa.rfodydd hyn, sef cyflwyno pwrs. yr hyn a wnaed, ar nm yr egiwys, gan y chwaer anwyl a Christionogol, Miss A. Robeits, Glasgraig. Cefais ar ddeall mai rhodd gan Dr. H. O. Jones. Brynhyfryd, Amlwch, ydoedd y pwrs oedd yn c yn- wys yr am-. Ar ol y chwaer uchod, fe ddaeth chwaer arall yn mlaen. sef Mrs A. Roberts, o'r America, a chyflwynodd bwra hardd1 yn cvnwys llawer o'r darnau melynion, ar ei rhan ei hun," i arddanglos ei pharch a'i hedmygedd o wrthrych teilwng y dysteb. Diolchodd ein gweinidog yn gynes am danynt, ac am y teimladau da oedd tu- cefn iddynt. Mr Roger Williams, bachgen icuane, a ddaeth yn mlaen ac a adroddodd anerchiad bardd- ono! ar yr achlysur o dyr tebu Mr Jones. Yna galwvd ar yr hen frawd anwyl, J. Roberts, y diacon hynaf, yr hwn a ddywedodd fod Mr Jones yn feddianol ar y cymexiad puraf a welodd erioed. Ymdoy- heuent am gymieriad o'r fath. Yr oedd yn un ag a roddai fwyd iach iddynt bob Sabbotb. Yr oedd wedi yfed yn helaeth o ysbryd ei Feistr. Un yn gallu manegio ei lestr ydoedd. heb suddo na chodi yn ormodol. Er mwyn cael yr oedfaon Jiwyrol, terfynwyd y cyfarfod dyddorol hwn trwy I Iganu emyn, ac lantrch, Gorsedd Gras gan y Llywydd, yr hyn a wnaeth yn doddedig iawn.—J. Williams, Mynydd Parys.

SEION, LLANDRYGARN. Haelioni.—Cafwyd te psrti a chyngherdd ffiftwreddog: perthynol i'r Y sgol Sabbothol yn y lie udiod ddydd Gwener, Hydref 12fed. Daeth jufcr luosi-^g yn nghyd i gyfranogi o de a bara hrith, a ddarparwyd gan foneddigesau oaredig Serial, fel arfer. Gwaisanaetiiwyd wrth y byrdd- au gan Miss Roberts, Pc-n-vroaigedd Miss Wil- liams, Ynys Waelod Miss Edwards, Cae Mawr Miss Jones, Tyddyn Bleddyn Miss M. Madoc Jones, Shop, Glan'rafon, ac amryw eraill'. Yn yr hWYil" cafwyd cyfaxfod rhagorol dan lywydd- iaeth y Parch J. Mills Jones, Llanerchymedd, ao nrwekiiad Mr WTilliam; John Williams, iron- ;noff)jger, Stanley House, Llan ere hy medd. Dech- reuwyd trwy ganu y don ad nab ydd us "Orugy-, bar," a chafwyd anerchiad byr a phwrpasal gan y llywydd. Yna a^eth Mr Williams yn mlaen. gyda g-waith y cyfarfod yn hynod fcddhaol. Cafwyd e-Y t.ys-tadleuaethau da mown canu, darken, ae ad- lodd gan blaait Seion. Beirniad y gerddoriaeth. y dallien, a'r adroddiadau ydcedd y Parch H. Cadwaladir, Tyddyngyrfer; a beirniad y 11aw- ysgrifau ydoedd Air WLliajrm. Ysgol y Bwxdd. Gwa&anaethwyd yn y cyfarfod gan v cantoxicn ixuilynol:—Miss Jones, Glynbweh, Bryngwran Meistri Chester Jones a J. Williams, LianeTohy- medd, pa rai a wnaethant eu rhaat yn dra chan- moladwy. Gwobrwywyd y plant canlynol a Hyfrau gwerthfawr, a ddewiswyd gan y Meistri R. Hughes, Sheny Fawr, ac R. Rowlands, bias. Cystadleuaet.il yr adroddiadau y goreu am adrodd Gweddi yr Arglwydd ydoedd Mary Oatherine Williams, Cao Hen. a John Williams, eto, yn gyfartal; eto am yr adroddiad goreu o'r "Neidr fach 1, Lizzie 0. Parry, Cwm Fawr, 2, Maiy Williams. One, Hen. (5ystadleuaeth ad- rodd "Heb ei fai heh ei eni1, Lizzie 0. Parry. Cwm Fawr; 2, Kate Williams, Post, Llandry- gani. Am y Hawysgrif oreu, Annio Owen, Ty Capel, Seion. enillodd y wobr. Cystadleuaeth i canu. y don "Dos ato Ef:" 1, Lizzie C. Parry 2, Hugh Williams, Cae Hen. Am ganu y drai "Maidstone" (Ilyfr ernynau v :\1.0.): 1, Lizzie 0. Parry; 2. Annie Owen, T- Capel. Cystadleu- .tti darllen difvfyr: 1, W. Davies, Credgiau. Kto, am y darllen difyfyr, darn heb ei atalnodi: 1. W. Davies. Yn ystod v evfarfed cafwyd ad- reddiad campus o'r dernyn "Tori amod priodas" gaii yr adroddwr adnabyddus, Mr E. R. Owen, Frondeg, Bodowyr. Pasiwvd pleidlais o gydym- de'mlad a Mr Jones, 'Shop, Trwor, yn ei waeledd trwm. Cynygiwyd y diolchiadau arfexol gan Mr Robert's. PcntTefelin, a phasiwydi penderfyniad o ddiolchgarwrch i Mis Duncan^ Ti'o'rddol, am ei hae~ioni yn y rhodd werthfawr fcl arfer mewn aur at oh-yo plant capel Seion, a theimlad pawb ydoedd ei fod yn un o'r cyfarfodydd goieu gynhaliyryd erioed yn Seion.—Un Oedd Yno.

VALLEY. Y Cynghor Dosbarth Gwledig. Cynhaliwyd cyfarfod arferol y Cvnghor hwn ddydd Muwrth, dan Tyriyddia^th Mr T. L. Griffith. — Pasiwyd fod y cynllun o wyrdroad llwvhr ^1; • wyddo gan y <3,iwy blaidL^rchi-vd Vr gnfenu at Owen vn 1 3*" difrod honedt.- „ ^ed 'hrJn rn v Bnm° ° Jmwntd a'V b^j yn y Bryniau a Ciiaergrbi m mv»(a IS d Archwyd iddo *ry«io g^a;r W-ut'h pwyllgor i gyfarfod yn Abtrtfraw ac *1*™^ mewn i achos ewyT> hrr^d^n- L en 1 roddiad i'r CynglV »d- Llvs yr Yna,k;¡-Cvr;1<cli",d y h-. i rkh-ld Higher, Mr kto' I —Cyhuddwyd! JonS' o T\ h Gnmh- rn JJS, pum-swm.- ■V* ?«8k i ^61-vtai:fon ei olant i'r tsvr? \5s Rrro ^wyS v costal 1 William, Nt'7,i1 ,);,JJ ;da rnoddi oerydd jddc.

Llith rdramsyddcl Abel HuTr 'Sf'TAr llith yn V "Gw:,ua" canfj ddais rm o'm heid-b t 4 aw'rrvm rt an aafla masnpicJivdci -Jr" ^"vidson, y one! ri fwnadai Juw«<] mlf ?Ir I>avidson. N&, d«yd mai ?ar!ds' Maddened », 7. cf. iaeth. 1 nu f" I-lawer o -1 a -Vdd i tea f.- Mvned^. J; iff? GU ?eddw? hunain. •/ ai daaUi heddyw, Mr Gclv"Yrid nglyn a m a landdo yn '0?Cta' NINAS BANGOil, lie y C.iafa" Abel, 8"ut y 1.0a £j J1) dod JTI UST yn 1 Fon acw ,u:t. l;.iae • mlaen rlLanbarth J11 7 ydynt JJl cad J"wTl hwej c. lInl. Ab.el r iddvnt oni T Ffnrmwr, wile, ;d-T" AP "Un da oedd ef iiian rn -fV-K- "Mae Ap ^-aavrn mnv. bellach. WOUi mar57 ers '^Jddau Diar inj/ u:eddai \n^u "'dt.es b,r.vi j yw gweision -*feajaotijyddo] Mon acw'w^di"r> lduo gofgoloifci £ rddei"cihog, iWl'" "Wel nag fa,:hg-el." meddn inaa: er fed arn.-if léltl.1 meddwn inau ond credrf f," 11 a -gael un iddo ohwaith, Tti oil ond cred--f i,Ci y dywdi'' ? am iod t'W fel wrt%fddC^' Aoei?' u:'3 lva ^el'gwna ^«do, meddai vnt^-a. "Medd- mynd royna session «r Gaemarfon vm yr ooddwn i r, gofgdofn i Ap Ffarmwr" GwtaiPchod anwyl." meddwm inau. "V-. I>ai credaf f»,«d gan wei^oin amaetlivddol M acw ddigon o i hyny beth bynacf. a au gyfranu htiyd iddynt wyb,;d i La i anfon am JyiiT!,u pv. rpa,] at hvnv." nel, Abe-.], medefei yntau "os n,a ddaw rhywmi yn mJaeia i ddweyd rhvwbeth a" mater erbyn wy^n,,« i ddvdd y -CJariany'dd' l C:iVV y "Wyddfa yn Ervri nir- af gofgolofo ardowhqg i An Ffarmwr gan f^h- gyn gar Gaeinaa-^Vri yma. Dydd da. Ale; riiaia i mi d iitj., v i[reii. 3 ''Dydd da, meddwn inau. l-KMdio gwneud .iiiB yn iyrbwyll." "Or gareu." i»edd»i yntau; 'Vnd ec-fia mai bit,dai yiitaii fel v d w^dais H. anum y bydd i mi weithredu. ac os yn yx heiir at v gofgolofo. dyna fvdd ar ei 'K^ddedig-gan i GAIE. AT WEIS^ON AMAETHYDDOL MO- Anwyl Gyd-wiadwyr, Os o-s rhai o honoc6 n barod 1 gatrgJu at jpofgolofn Ap Ffarmwr an- fonweh eieli :a' eh cyfeiriad i oiv^-dd dudtwr J -XS^VU," M'r gdlir Kefnu e, anfon Jjrfran pmpaeoi at hyny i diwi. Xid y peth h.y., a ymgymtxa ef a'r gorchwvl ai peidio. Yr hyn a 'narodd i mi ddcfnvddio ei envi j.el y oy^ryw doedd am ei fod rn foneddw^- vn ngwir y^ y ^ir. Peallai y ?Jlrdd air f *H3reu ? i]ith hci1' oherwvdd pe^n fydd a.; Mj|.w dr arail am gofg^ofn, tra mae digon 3#ddicn ichael vn ilo'-elU:! gweision Mon; ac os bvdd v golvgi u j yn foddion i wenhmiu fel trysoxydd 'i'r mudiad f an'onaf p-wrpasol i chwithau irw v- kw v golvgydK* ond i chwf ysgrifenu i swvddfa y Oorianydd. Byddwch wrol. ffr^ndiau. a mynwn roddi «Kj}:ydedd i un a wnaeth gvma:r4 ercm. ,ej' POE THAETH^*Y. Reb fod VTII inheal He hwn cwiduait; a dv yr hwn a oiynodd i mi a fedrwn roddi cynghcr iddo pa eat i<Jd<« gadwi ei wraig adref, yx iion sydd allan o'i iiy o foreu gwyn hyd noe. "Wol, hawd bach," me'.dwn maui wrtho, "pe bnasrt yn agos i Langoe«i mi fuaswn yn dy gvnerhori i'w rhoddi mewn «k-h ao anfon am Huw Tconos. y teiliwr. i wmo genau hwnw. CJvwais mo jxwythwr di-ail ydyw Huw Tcmns." Oefais fy pgtiSK-o o'r BorJJ. i Bcaum-aris gan gy-iSiL .i mi, au with Gadnant dywedodd f, nghyfaill withyi', "A welwch cliwi'r dyn yna sydd yn eisteda ay y bont yn y cerbyd bach yna? "Gwefe: sceddwn, inau. "Pwy ydrw, deudwcli?" Morgan<. Cadnant," nieddai ynt,s,u; "a dyna 3 chwi un o ddodrefn y {'t- edd," ychwajiegis. Gwenai YT hen gwych arnoM yn ,ir:01 ta-a Tr oeddom 1 n ei basio. Byddt-cf jd«io .nawn-ddydd t.awel. a phan ad aw yr auwnd am donio adref lidded idd<# gael croesa'r afei yn y man end if. Llotyaf hero yn ,¡ BEAOIAJ^IS, lie y gwekai;^ fy hen gyfaiil Mr Oweng, vx ond ofnaia fyned aie rhag cfn fi fod wedi gwe e l i mi roddi ei yn y "Gwaiis." Myrc.i i m gweiy yn liJed t;ynar Jieno. eodi am chwtrh heddyw i wnio Vtwni ar tewe.^ fy nghrys. C'Tid ow! wedi'r dra^rth yr oeddwn wedi ei wnio ;~r (K'licr cliwith i'r Hawee pryd y do's i benderfyn- iad o thwilio am tulmar bywyd cyn i mi geifi j gwnio yr un (Uutwia etc' Syr, a fydawch ch i mor garedig a gadae' yr hys.b-.siad canlynol yva- ddangos yn fy- JKth ne-saf :—"Yn cisiair, iner .h ieuanc, o banea- cant i driu^ai-n nd^vydd oc-j gan l^orthihon paaehrs, i ddyfod iddo yn wrai;. Rliaid iddi feddeji ar dipyn o <idda, a thempar rhadlon, .a thri' do1 cscfcrrn ar ei thsfoi.—Yv\- ofyner AIxJ Bnws yn y sw-cMfa h-m." Wei, syr, g"ivtja.f od<i;v:tii y "(Tor'rjydd" diweddaf e ch lx"d wedi. ^or^d cwtoci aror; '.7 ypgxifau o ddi £ f>^ lie, fellv rl aid i iriiian dyrv. i ben ar y mufiei a gadael •ir.n bancs fT yr»- weliad a Llanietdyn. Ll.inddona. L'?.r.iihan^i, a lieocdd eraill •; y I'at-n nes.1?.—Yuwyf bur, ABEL

"Thomas Wch <:hi'n s -.>T fol y -iwt y; •<- i gyd yn vbi'M-'ifV "We!, na. D dyud. •>■: 'L d'tyd v pwir gct-ev' ^ycii j:i c ^—inr.r tw.'y yn gorii." Oidbury's is a. perii'ftly pure C I W': c, î added. like many so-eaileu "p>ir -o -.s ]v ;i, world-wide repitAt!,l,?rt z.-s t beverage, and a *u]u»bl« nutriti • C m' be pure and erat^d '■> >'T :•: — fi«val effeots. (5R.dbr.ry's is .rw! 1 u-r the best Cocoa. The "Lance- represents the «ft&x»dsrd cf r-v.y • R p. VJTU obtainnble. -u- _4 fiUPWARDS OF 50 YEAJRS ORDE11IXG BAJEO^G POWDER I^SIST^YTNG BORWICK'S. MEDALS- CAKES JOilKSHlEE PUDD^GS,^ L- L-

jGirmaed vn hysbys mewn cyfarfod o Gvnghor ^°sbarth Dinesig Lkndudiio, ddydd Mawrth, fod oil o'r awdurdodau 11col yn Ngogledd Cymru penodi cynrychiolwyr i fyned i'r gynhadledd •m- ^riedir ei chynal ar dderbyniadau y Goron yn 8°gledd Cynnii. —■ Cafodd pwyllgor ei benodi ij ystyrie^ y cwestiwn o wneud tramlfoidd drydanol §wmpas Pen y Gogartb. PRYNU HEN DDANEDD GOSOD. mae llawer o foneddigesau a boneddigion yn '^ddtt hen ddanedd gosod neu rai wedi eu gosod o'r j^uldiu, y rhai y byddai'n llawn cystal iddynt eu yn arian. Y'mae'r Meistri R D a J B. Prince',s-street, Ipswich (a sefydiwyd er .ffl, yn prynu hen ddanedd gosod. Os anfonwch danedd iddynt hwy. hwythau a anfonan i j, 1 yn ol cryda'r post, lu-vn gwerth y cyfryw, mwy cewisol. 1rwy a i ch"wi y cynyg tvjgoreu, a chudwant. v danedd i aroe atebiad ^iWrthydb. (>' bvdd ''leference"' vn, angenrheid- apelier at Meistri Bacon and' Co., Bankers, ^Wich. 3347

YR ETHOLIAD CYFFREDINOL. Syr,—Yr wyf wedi sylwi fod rhai o weinidogion y cyfundeb Wesleyaidd yn Mon ac Arfon wedi cymeryd rhan bwysig yn yr etholiad diweddar, ac fod un o honynt yn llawenhau oherwydd buddugol- iaeth Mr Lloyd George yn oriau man boreu Sabboth cyn y diweddaf. Yn awr dymunwn ofyn i'r rhai hyn A ydynt yn cofio fod John Wesley, yn ei erthyglau, pan yn sefydlu y cyfundeb, yn dweyd yn bendant nad oedd vr un o honynt i ymvryd a phobties?-Ydwyf, etc., WESLA SELOG.

RHOSYBOL. Syr, Efallai y goddefwch i mi, trwy gyfrwng eich newyddiadur clodwiw, i ddweyd ychydig parthed cyfarfod cystadleuol y lie uchod, yr hwn fwriedir ei gynal nos Galan, neu, o leiaf, fwriadwyd ei gynal. Sylwais ar ysgrif "Un o'r Llan," yr wythnos ddiweddaf, ei fod ef yn ofni ei fod wedi myned ar yr helyg, ac fod y pwyllgorau wedi cyw- eirio eu gwelyau ac wedi syrthio iddynt mewn trwmgwsg, ac yr wyf fi o'r farn mai hyny fuasai oreu iddynt, os na allant gyd-dynu a'u gilydd. Ond, fel mae pethau yn ymddangos yn awr, nid yw yr oil o honynt yn cysgu, ond maent wrthi yn trefnu gogyfer a'r wyl, ac yn bwriadu rho'i digon o le i dalentau disglaer y Llan a'r Rlios i oleuo cymaint a allant. Yr oedd yn ddrwg genyf glywed' fod un hen gyfaill wedi ymneillduo o'r pwyllgor, aci ofnwyf y bydd hyny yn golled fawr iddynt, obiegid nid hawdd fydd iddynt gael un i lanw ei le. Ond efallai y bydd i "Un o'r Llan," ac un neu ddau o'r Rhos, fyned i lanw y bwlch, ac ond odid na wnant y golled i fyny rhyngddynt. Hefyd, mae rhai yn awyddus cael gwybod i p'le mae'r elw yn myned, ond credwyf fod hyny yn gwestiwn nad yw yn angenrheidiol ei atab, oblegid nad oeddynt wedi rho'i hyny i lawr ar y rhaglen na'r tocynau, a phe buasai y cyfarfodydd wedi bod yn golled, mae yn ddiameu mai ofer fuasai myned at y rhai sydd mor awycklus:( am gael gwybod v manylion am gynorthwy. Felly, Mr Golygydd, chwi a welwch mai ofer vdyw iddynt ymboeni yn ei gydch.—Yd- wyf, etc., UN O'R ARDAL.

LLANFAIR P. G. Syr.—Er fod hanes cyngherdd yr Annibynwyr yn y "Gwalia' vr wythnos ddiweddaf, hyderaf nad oedd eich gohebydd yn ei roddi yn fwriadol o dan enw lie arall. Mae rhoddi hanes cyngherdd mor ragorol o dan Llanfairmathafarneithaf yn lie Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllsantty- siliogogoch yn anmhariad ar hynodrwydd ac enwog- rwydd yr ardal. Tybiwn, hefyd, fod eich gohebydd i'w feio na chanmoiai fwy ar y rhai a weithiasanb i sicrhau y cyngherdd i fod yn llwyddiant. Di- ameu genyf mai y blaenor selog, Mr Woodfine, y "porter," wnaeth y rhan fwyaf o'r gwaith ac yn mhob achos fel hyn -dylasai y teulu o Bwllfanog gael eu cydnabod am eu rhan hwy yn y gwaith. Gwell fuasai dau gyfeill- ydd nag un, pe bai dim ond er mwyn amrywiaeth. Ar y cyfan. yr oedd yn gyngherdd da iawn, yn enwedig y rhai ddaethant o Fangor. Dyma v tro cyntaf i ni eu clywed, ond gobeithiwn mai nid v tro diweddaf. Credwn y daw y Meistri R. O. Pierce, Valley, a Tom Owen yn gantorion poblogaidd cyn bo hir. Rhvw bwt bach fel yna.— Ydwyf, etc., AR EI DRO."

I GYM AN FA DDIRWESTOIL MON. Syr,—Yn eich newyddiadur am yr wvtlnioo ddiweddaf ymddangosodd ysgrif dan y penawd ucliod gan D. Lloyd, Oaeigybi, yn gwadu nad efe oedd y "Bedyddiwr a berthyn i'r pwyllgor ac wrth wadu try yn gyhuddwr. Dywed am ysgrif "Bedyddiwr" ei bod yn frvnit ac anfoneddigaidd, ond cofied Mr IZoyd na wna haeriad mympwyol y tro i ddarllenwyr y "Clcxrianydd," os yw yn gwneud mown ambeli bwipud yn Mon. Galwaf I arno i brofi ei haeriad, neu ei alw yn ol. Dywed hefyd fod Mr Davies wedi ysgrifenu yn foneddig- aidd gyda'r ancar-ion goreil Ond atolwg, pwy I a osododd Mr Lloyd yn fainwr ar amcanion neb 1 I Ai boneddigaidd ynddo oedd cyhuddo Bedyddwyr Mon ar goedd gwlad o beidio cyfranu at v gym- deitha.s? Ai nid mwy boneddigaidd fuasai iddo ddwyn y mater gerbron y Owrdd Chwari-er, ac yntau yn ysgrifenydd y cyfryw ? Ac os oedd ei amcanion yn gywir, rhaid ei fod yn gweitliredu I yn ol y geiriiaui hyny, "Gwnawn ddrwg fel y del ifel daioni," pan yr ysgxifenedd y fath lythyr mor agos i ddydd y gymanfa, gan daflu awgrymiadau mor ise'Iwael am v pwyllgor. Y mae yn amlwg i'r hwn a redo mai tuedd v cyfryw awgrymiadau, pe yr ysgxifenasid hwynt gan unrhyw ddyn o ddylanwad, fuasai pellhau y Bedyddwyr oddi- I wrth y gymanfa; ond da genyf ddwe-yd mai fel ¡ arall y bu, gan fod canoedd o Fedyddwyr Mon yn ddirwestwyr cyn adnabod o honyrt y Parclm. D. Davies na D. Lloyd. Dywed: holy d fod Mr Davies yn weithiwr a darllenv/r papyrau. Dy- wedaf finau na ddaxllenodd bapyr exioed yn nghvinanfa y sir. Gwnaeth Mr Lloyd hyny un- waith, a chafodd dal am ei drafferih. Dywed eto i Mr Da vies roddi ei enw with ei ysgrif, gan awgrymu y dvksai "Bedyddiwr" wneud yr un fath. Ond bydded hysbys iddo na wnai hyny newid dim ar v ffeithiau. Digon iddo ydyw y dywedaf y gwir heb-ofni gwg na gwen unrhyw lordyn, er gwisgo o hono gadach gwyn.- Y dwy!, etc. BEDYDDIWR.'

LLANDEGFAN. Cyngherdd.—Cynhaliwyd cyngherdd Yn Ysgol y Bwrdd nos Sadwrn diweddaf, dan lywyddiaeth Mr J. Coulthard, Baron Hill. Cymerwyd rhan gan y Misses Brocklebank, Plas Llandegfan, ar y crwth a'r berdoneg; Miss G. Williams, Bethesda, a Mr Eleaaar Williams mewn adrodd. Dadganwyd lll1- awdau, etc., gan Miss M. Rdchaxdson, Mr R.'Jones, Bethesda, a Tegfan. Cyfeiliwvd gan Mrs Tegfan Roberts. Cafwyd cyfarfod rhagorol, a disgwylir elw da at y capel nawydd.—Gohebydd.