Gwalia

BANGOR. Gwobrwyo Owxordeb.—Ychydig wythnosau yn ol yr oeddym yn cronicio ddarfod i'r Captain-Super- intendent Langdon. R.N., llywydd yr hyfforddlong "Clio," neidio i'r mor i achub un o'r bechgyn a gwympodd dros y bwrdd. Nid Jyma. y iro cyntaf iddo wneud gwaith mor ganmoladwy oherwydd yr otd-d eisoes wedi derbyn medal gan y GymdeithaJ Ddyrgarol am achub bywyd rbag boddi. Yn awr y gymdeithas hon newydd anion lddo "clasp" at y fedal. AU-Agoriad Capel Twrgwyn. — Yr wythnos ddi- we'T<i:tf cynhaliwyd gwasanaethau yn nghapel Twr- g;YI1 mewn cysylltiad ag ail-agoriad y lie ar ol inyiied dan adgyweiriad yn nghydag adeiladiad ysgoldv newydd fawr a go-od organ (pedal organ) brydferth yn yr oriei tu oL i'r pwlpud. Prydnawn a hwyr Llun rhoddwyd organ-recitals yn y lie gan Dr." Roland Rogers, pryd y dadganwyd hefyd gan Miss Jennie Higgs. Nosweithiau Mawrth, ylercher ac Iau pr-egethwyd gan y Parcbn. John Huflues, M.A., Lerpwl; Samuel T. Jones, Rhyl; 1 C. Williams, M.A., Porthaethwy; ac Ellis J as. Jones. M.A.. Caernarfon. Daeth cynulleidfaoedd mawrion i'r gwahanol oedfeuon. a. dywedir fod y pregethau yn rymus ac effeithiol. Yr Etholiad Bwrdeisiol.—'Dydd Mercher oedd y diwrnod penodedig i en-wi ymgeiswyr i lenwi y gwagleoedd yn mhe-dair adran y -ddina.F. Yr Adran Orliewinol yw yr unig un lie bydd ymdrechfa, ac nis gellir dweyd fod llawer o ddyddordeb yn cael ei gymeryd yn nglyn a hi. Yn yr Adran Ogled-dol dvciiwelir v ddau heri aeiod—Meistri T. J. Wil- liams John Williams — yn ddiwrLilWvnbiad Felly hefyd Mr Richard Williams, yr dros v.* Auran Ddeheuol; a, Mr David Wiiliams, yr hen aelod dros yr Adran Ddwyreiniol. Nid yw yr hen aelodau dros yr Adran Orliewinol yn ymofyn ail- ethclud, ac y mae pedwar ar y maes i ymladd y seddau (dwyj, set Mr Charles Pozzi, marsiandwr cvffredinol; Mr John Griffith, dilledydd, Beehive, M L" Owen Owen, diliedydd. High-street; a Mr R. Jones Roberts, cyfreithiwr. Cymer yr etholiadau bwrdeisiol Ie dydd Iau nesaf, ac etholir y maerod ar y 9fed o Dachwedd. Marwolaeth Mrs Morgan Richards.—Drwg genym yr wythnos hon orfod cofnotii marwolaeth Mrs Richaxds (Megan Arfon), priod Mr Morgan Richards, Glandwr-terrace. Garth, yr hyn gymerodd Ie yn ei phreswylfod ddydd Gwener cyn y diweddaf. Yr t-edd Mis Richards yn 66 mlwydd oed, ac yn wraig ira. adnabyddus yn Mangor a'r cylch. Perchid hi hefyd yn gvflredinol; a, chan pa faint y gallai pobi wahaniaethu oddiwrth ei golygiadau ar gwestiynau crefydSol neu boliticaidd, fe'i hedmygid bob amser am ei dull plaen a diofn yn siarad ei meddwl allan. Yr oedd ei chydymdeimlad dwfn hi gyda.'r Rhydd- frvdwyr, a. chymerai ran flaenllaw mewn etholiad- au lleol. Bu yn gefnogydid ffyd<ilawn hefyd i braidd bob symudiad addysgol yn y ddinas. Yr oedd Mrs Richards yn aelod, ffyddlawn, tra caniata- odd ei hiechyd. o gapel y Tabernacl, a gwnaeth lawer o waith distaw ac anhunanol yn mhlith tlod- ion y dref. Yr oedd yn ddynes o alluoedd meddyliol cryf, yn lien ores dda, a darfu iddi enill rliai gwobr- wyon eisteddfodol. Cymerodd ei hangladd Ie dydd Mawrth yn mynwent Llandegfan, lie y mae pedwar o'j. phlant wedi eu claddu. Cariwyd y Irefniadau alian gan Mr Watkin Jones.

BETHLEHEM. TALYBONT. Cynhaliwyd te parti a chyngherdd yn y lie uchod Sadwrn diweddaf. Hydref 27ain. Y tro yma yr oedd y darparu a'r cyfranu gogyfer a'r te parti yi. gyfangwbl ar law meruhed yr eglwys, a gwnaeth- eu rhan rn ardderchog. Liywyddwyd yn y cvngherdd gan Dr. Lumley Roberts, Bethesda. a rhoddodd anerchiad- byr a phwrpaiol, yn nghyda. vhixld at yr achos. Arwemiwyd gan y doniol Eos y Berth, fel arfer, dangosodd ei fFraethineb a'i •eWoethineb, a thrwy hyny cadwodd y gynulleidf;>. TK-wn llawn hwyl. "Dadganwyd gan y rhai canlyn- dI Can, "Breuddwyd y morwr bach," Mr R. Jervis; cvdgan, "Milwyr y groes," Cor Meibion Bethesda (dan arweiniad Mr R. Williams, Elved- tt rrace) can, "Cymru," Mr Jamea Defferd; caa, "Bechgyn Cymru,' Mr J. Roberts deuawd, "'Flow gcntiy°*Deva." Mri Temple Hughes a D. Davies; can, "Y bachgea dewr," Mr John Jones; can, "Bwthvn bach melyn fy nha.d," Miss A. C. Patrick cydgan, "Comrades in arms, cor meibion; can, "Adlais y -clyddiau gynt." Miss M. A. Davies, Llan- liechid (encoriwvd) can, "True till death," Mr R. Jervis; can, "Hen fwthyn fy mam." Mr Templa Hu-hes: can, "Niagara,' Mr John Jones; can, "l>Trthvn yr amddifad," Mr Griffith Hughes cyd- gan, "Y morwyr," cor meibion. Cyfeiliwyd, fel arfer, gan Mr R.) R. Griffith, Bethesda. a chyflawn- odl ei waith yn giodfawr. Y mae elw yr uchod ja at y ddyled sydd yn aros ar yr ysgoldy mewn cysylltiad a'r lie. Y mae yr eglwys yn vmdrechu yn egniol at gyrhaedd y nod; sef dathlu mwinod y Jubilee ar ddiwedd y flwyddyn.

BETHESDA. Adferiad.—Bydd yn dda gan ganoedd cyfeilliou y boneddwr ieuanc, Mr J. Roberts, Fferm Tyny- maes, ddeall ei fod wedi adfera o'r ddamwait er.bydus a'i cyfarfyddodd rai wythnosau yn ol drwy gael ei daflu o'i gerbyd, pryd yr anafwyd ei goes yn drwm. Mae i'w weled yn myned yn ei gerbyd dtwy Bethesda yn ami y dyddiau hyn a golwg siriol a bywiog arno fel arfer. Ei feddyg oedd y Dr. Jenkyn Lloyd, Ogwen-terrace, ac ymddengys iddo gael hwyl anarferol yn ei broffeswriaeth y waith hon eto. Marwolaeth Mrs H. Lloyd Roberts, Pant. Cymerodd) yr amgylchdad difrifol hwni Ie foreu ddvdd Llun, yr 22a;n cyfeol, yn 41 mlwydd oed wedi ond ychydig ddyddiau o waeiedd. ^.r oedd Mrs Roberts vn wraig hyuod barchus, ac yn fercli i Mr Henry Williams, Ddolgoch. a chwaer i Mrs Robert Jones, masnachydd. Pont Twr. Prydnawn ddydd bu cafodd gynhebrwng parchus a. lluosog yn Mynwent Glanogwen. Mae yma y cydymdeimlad mwyaf a'i phriod, Mr H. Lloyd Roberts, yn nghyda phump o blant bach wedi eu gadael yn amddifaid o tarn dyner a gofalus. Marwolaeth Sydyn Ba.ban.-Bu farw Susie Violet, aDWJ-I ac unig blentyn Mr a Mrs Cadwalaar Evans, High-street, ac wyres i Mr Griffith Evans, cigydd, yn dia fydyn foreu ddydd Gwener diweddaf, yn 15eg mis oed. Yr oedd yn hollol iaeh a siriol; pan roddodd y fam hi yn ei gv/ely oddautu saith o r gioch r.os" Iau. ond pan aeth y fam i'r ystafell tua dtg or gioch canfyddai ei hanwyl blentyn mewn pangfeydd dir.:awr, ac yn yniladd am ei hanadl. Anfonwyd am Dr. L-umley Roberts, ond er gwaethaf holl fedr y meddyg aeth y gelyn angeu yn drechaf. ac ehedodd ei hysbryd i'r tragwyddol wyufyJ oddeutu saith o'r gloch boreu Gwener, er mawr ala.r a tkristwch i'r fam a'r tad. Y Twr Cyngherdd Amrywiaethol.—Mae yn y rhan yma o Bethesda ystafe'J genhadol perthynol i'r M.C., yr hon, yn ddiamheu, sydd wedi bod' o anhraethol i'r gymydogaeth hono, tnvy fagu a r:eithrin plant tlodion ac amddifaid y lie, a gofalu am eu dilladu. etc.. er bod yn gymwys i fyned i a^idoli ar y Sul. ac i'r dyhen 0 chwyddo y gronfa. hono ar gyfer y gauaf. Cynhaliwyd y cyngherdd hwn •dan h"wyddiae"th y boneddwr Mr D. Grifiith Davies, freithiwr, "^r hwn era blynyddan sy n cymeryd ovddordeb mawr vn achos v He. Daeth cynulliad l^iosog yn nghyd neS llanw yr ystafell. Dpvedir foil v cyngherdd a'r holl weithrediadnu yn nglyn ag ef yn ddifyrus a dyddorol dros ben. Cyfnewidiiwlau yn y Llythyrdy.—Deallwn fod y postfeistr a benodwyd yn ddiweddar, oherwydd ei it-'hrd. wedi ymddiswyddo, ac wedi gadael y livthyrdv er dvdd S-adwrn diweddaf, sef Mr Richard H iThes," i «-<ii-vmgynieryd a'i hen swydd fel ysgol- fe.-ur Ysgol Glen* Rbyd Idwal, yr hon v-wydd a l-inwodd mor rhagcrol. ,Y mae Mr Smith, o lythyr- c'y Banger wedi dvfod i fyny i aroa penodiad y i.o'Jtfc'str nowvdd, ac i drefnu y cyfrewidiadau dd "in CvnH^'vd He yn amser ymadawiad y mail cy-Vr I'yth'yraii o Bethesda. Bydd box y llythyr- an a- 01 yr 23ain cyfuwl yn ogored byd haner awr wfdi s; Lth o'r gloch, Er hyny bydd yn ofynol, nor belled ac y bydd yn bosibl, ir UythyTau a unionir i Far.gor a'r cwmpasoeddi hyn i gael eu v/.of''ii yn y box erbyn 6.oo p.m., gan y bydu ir "n ail" hono redeg fel o'r blaen. E'-tyniad Oriau y Llythyrdy. — Mae gryn an- hwvlusdod w:di bod yn cael ei deimlo dnvy y cryinydcfieih oherwydd cynarwch ymisdawiart y "mail" y^ yr liwyr o Betbttsda i Fangor, a hyny berno-f gan v trweithwyr, gan r.ad oedd digon o iUTi«er wedi iddynt ddychwdyd o'u gwa:th vscfr-t'enu, can v byddai yn ofynol id do fod yn y Ktr.y^dy cyir -vthVr gloch. Bu i Mr D. Griffith Davies. "cvfreithiwr. wedi clywed y cwyn hwn. ysgrif- yr awdurdodau Tn Llondaiu ar y mater, 'm. ^e-l'i '.Tnohebn am rai misoetH. da genym .Vie"ll e; fod we-li Uwyddo o'r diwe<dd, ac wedi cael alfb^ad ffafriol i'v/ gais, ao mao y cyfne-widiad wedi '^ndreu er cdvdl L.un (dcoe). Bydd y llythyid, ,-v, r-o'di r^-thyr i mewn hyd haner awr Wr-d' saith o'r glccb/yn lie saith o'r gloch, fel cynt. ilae' i Mr Davids ddiolch cynes vr holl gymydog- Fcp-nrj y cjrr.^erth a g%-merodd gyda'r mater own, fe" T niae T-cdi "wiie-jcIi yn flaenorol yn nglyn a yhob petb fjdd er rbwyddineb a chysur y tngolign. Cymdeithas Lenyddol Capel Jerusalem, M.C. I'arlith Ddy«iiorol.—Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf y tymhor nos Fawrth, yr wythnos ddiweddaf, daft lywyddiaeth Ilywydd. y gymdeithas, Mr D. Griffith Davies, cyfreithiwr, pryd yr agorwyd cyfarfodydd y gymdeithas drwy ddarlith gan y boneddwr Mr William Jones, A.S. Drwy fod y gair allan- fod Mi Jones i a.gor y cyfarfod drwy ddarlith nid yr aelodau yn unig ddaeth yn nghyd, ond lWlwyd yr ystafell eang, a dywedir fod o bump i chwe' chant yu bresenol, a phan ddaeth i mewn yn nghwmni 1 D. G. Davies, y llvwydd, cafodd dderbyniad brwdfiydig. Ei destyn oedd; "Cenedl y Cymry." Dywedir tod y ddarlith yn wir alluog ac yn dangos ymchwiliad1 manwl i hanes yr hen, genedl dyfodiad cyntaf i'r ynys hyd y dyddiau presenol, yn grefyddol, gyda haoes eu rhyfel- oedd. hefyd ei cherddoriaeth a'i barddooiaeth, yn chwedloniaeth. Parhaodd i siarad yn hyawdl a hylithr am oddeutu awr a haner. Mae)- ddarlith wedi rheddi boddhad cyflfredinol, a siaredir gryn lawer am ei allu. ac yn neillduol am ei genedl- } garwch. Derbyniasom y llythyr canlynol y dydd o'r blaen: —"Big Bend, Washington, Hydref lOfed, 1900. Mr Gol.Dyma fin yn anfon pwt i'ch papyr clodwiw i ddiolch i chwi a'r genedl Gymreig yn gyffredinol am yr anrhydedd a'r parch a ddarfu chwi ddangos tuag at y Cymro llengar Mr Richard J. Hughes pan ar ymweliad a'ch gwlad y gauaf diweddaf, ac yn en wedig -ei ardal enedigol, Bethesda. Er na ddarfu i neb udganu o'i flaen fel llawer un, yr oedd ei ym- ddygiad a'i dalent yn ddigon i ddangos i bob Cymro y dylasid rhoddi parch i'r hwn y mae parch yn ddyledus. Y mae Mr Hughes yn fawr ei barch a'i ddylanwad yma, nid yn mysg y genedl Gymreig yn unig ond yn mhob cylch ag y mae yn troi ynd<io. Y ma.e yn lienor mawr ac yn dduwinydd trwm, ac yn un o brif areithwyr ac adroddwyr yr esgynlawr yn y wlad bellenig yma. Ond odid nad oes yr un. Cymro wedi tramwyo gymaint yn y wlad hon a Mr Hughes. Y mae wedi croesi Mor y Werydd dair gwaith, ac ar draws America yr un nifer o weith- iau o for i for mewn gwahanol ddulliau. Yr oedd yn dda genyf ddeall ei fod wedi rhoddi areithiau ar hanes ei symudiadau yma o flaen cymdeithasau Hen- yddol Bethesda. Buasai llyfr o hanes ei fywyd a'i K iyntion a'i deithiau yn un o'r pethau mwyaf dydd- orol fuasai Cymru yn ei gael pe byddai yn ei gy- hoeddi. Y mae amryw o honom yn yr ysgrifen hon. —Cymro. Cymdeithas Amddiffynol ac Addysgiadol yr Eglwys.—Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf y gym- deithas nos Fercher diweddaf yn yr ysgoldy, dan lywyddiaeth y Parch R. T. Jones, fleer. Yr oedd cynulliad da obobl. ienainc rhan fwyaf, wedi dyfod yn nghyd. Aorwyd y cyfarfod drwy weddi gan y Llywydd. Yna darllenodd Ysgrifenydd y gymdeithas (Mr Willie Hughes. 'Refail) gofnodion o'r cyfarfod diweddaf, pryd y trefnwyd rhaglen am y tymor, ac y dewiswyd swyddogion, etc., a chadarnhawyd hwy. Yna eglurodd y Llywydd ) natur a threfn, yn gwahanol destynau a; gymerid mewn llaw yn ystod y tymor; a galwodd ar Mr Jones Morris, Talsarhau, yn mlaen i draddodi ei anerchiad agoriadol i'r gymdeithas. Sylwodd y boneddwr i ddechreu ar yr etholiad diweddar, a dywedai fod y Weinyddiaeth ddiwoddar wed: pasio rhai me?urau o gyfiawnder i'r Eglwys, ef Mesur er Cynorthwyo yr Y sgolion, etc., ac y bygythid y Weinyddiaeth gan y gwrth-Eglwyswyr o gael eu taflu allan pa.n ddelai'r etholiad nesaf; ond gwyddai pawb erbyn hyn beth oedd ystyr a chanlyniad eu bygythiadau. Yna aeth yn mlaen i ddangos a phrofi mai anwybodaeth y bobl am natur y cysylltiad a fodolai rhwng yr Eglwys a'r Wbd- wriaeth oedd achos y rhan fwyaf o'r cynwrf am Ddadgysylltiad, ac mai eiddo yn perthyn i'r Eghvys ac wedi eu rhoddi gan ein hynafiaid oedd y gwaddoliadau, ac nid gan y Llywodraeth, fel y ceisir perswadio y werin. Dywedai fod tri math o eiddo yn perthyn i'r Eglwys, sef eiddo perthynol i'r esgobion, eiddo perthynol i'r eglwysi cadeiriol, ac eiddo yn perthyn i'r eglwysi plwyfol; fod 25ain c esgobaethau newyddion wedi eu sefydlu yn ystod y 25ain mlynedd diweddaf, ac wedi eu gwaddoli; fod yr Eglwys y dyddiau hyn yn gwneud yn hollol yr un peth a'n hynafiaid ganoedd o flynyddau yn ol; fod y gwaddoliadau yn eiddo perthynol i'r Eglwys, ac nas gellid eu rhoddi a'u defnyddio at ddim arall. a bod yr Eglwys yn myned yn gyfoefchocach y naill flwyddyn ar ol y ilall. Dangosodd Mr Morris gryn allu pan yn holi "y dyn ar yr heol." I bwy y mae Cymru yn ddyledus am y sefyllfa grefyddol y mae Cwestiynai yn gyntaf yr Ymneillduwr, yna. yr ysgolhaig, yna y bardd. wedi hyny y llenor a'r cerddor, yr oil o ba rai oedd yn profi yn ddi- amwys mai i'r Eglwys yr oeddynt i ddiolch am sofy 11 fa bresenol crefydd yn Nghymru. Rhoddai bwys mawr ar i bob Eglwyswr sylweddoli eu rhwymedigaeth a'u dyled, ac i gymeryd dyddordeb yn mhob rhan o waith yr Eglwys, ac i d iilyn yn gyson gyfarfodydd y gymdeithas hon, yr hyn, yn ddiameu, a grea awydd i ymchwilio mwy 1 hanes ac egwyddorion yr Eglwys, ac felly byddant yn barod i ateb eu gwrthwynebwyr am egwyddorion y ffydd a roddwyd unwaith i'r saint. Eisteddodd i lawr yn nghanol cymeradwyaeth. Cynygiwyd diolchgarwch iddo am ei anerchiad rhagorol gan Mr W. Charles Hughes, Ty Amser, 1 yn cael ei eilio gan Mr Henry Jones, GErbn, a. phasiwyd yn unfrydol. I MAE NHW'N D'EYD— I un o'r hogia daro ar ferch ieuanc o B—m—s (Beaumaris) yn Mangor* y dydd o'r blaen, ac iddynt fyned am "walk" am gryn amser. Iddynt deimlo chwant bwyd, a phan yn mynecj heibio i eiop neillduol, iddynt arogli rhywbeth cfcwaethus iawn, ac wedi myned i mewn, gwelsant b'atiad o "cow-heels" poethion ar y bwrdd. I'r llanc bwrcasu un o honynt, a dechreuasant ei yf-gleifio ar yr heol. gan ei newid o'r naill law i'r llall. O'r diwedd, aethant heibio Cloc y Dref ac i Flordd y Garth, cr cael gwell chwareu teg gyda'u I'vaglyfaefch. I Pan wrth y gwaith o'i fwynhau daeth. ci New- foundland mawr heibio, gan gipio y troed oddiar y j fc rch, ac ymaith ag ef dan chwyrnu. Fod y llanc yn awyddus i fyned i'r dref am droed n;ochyn; ond ni fynai y ferch ddim i'w wneud a tl.iaed mwyach, gan mai natur myn'd oedd yn rleiny bob amser. Fod cwyno mawr gan gynulleidfa barchus Eglwys y Ge.Ui oherwydd ymddygiad gwrthun rhai merched itiaine sy'n dyfod yno i aflonyddu. Fod Mr "Mae Nhw'n D'eyd" yn benderfynol, os na fy dd iddynt ddiwygio o hyn allan. y bydd yr anfon Mr "Samuel Sam" gyda'i ysgrepan i dynu eu llun i'w gyhoeddi yn y "Gwalia." FeEy, "look- out," ferched. Fod cydymdeimlad mawr a morwyn un fferm yn uahymydogaeth Tregarth, yr hon oedd wedi cael cariatad ei meistr i fyned gyda'r tren rliad i Fan- ceinion. Iddi, gan fod y tren yn cychwyn am ddau o'r g'f.ch y boreu, aros heb fyned' i'w gwely, a hwylio ei hun yn} barod. Wedi ymwisgo yn barod i gychwyn, gwelai ganddi awr o amser cyn i'r "appointed time" i gyfarfod a'i chariad-lanc ddyfod i ben, ac eisteddodd cr gadair i ddisgwyl yr amser. Iddi fyned ihepian yn y gadair, a. phan ddaetbl i ymwybyddiaeth o honi ei hun yr oedd yn saith o'r gloch y boreu, ac yn lie cael ei hun yn Manceinion wele ar ganol llawr y gegin yr oedd. Druan o heni.

CAERNARFON. Sailor's Rest.—Y mae Mr Morris H. Edwards, New-street, wedi ei appwyntio yn ysgrifenydd i'r Sailor's Rest fel olynydd i Mr Henry Owen, yr hwn a ymddiswyddodd. 9 Cyfarfod Deoniaethol. — Cynhaliwyd cyfarfod j deoniaethol yn Eglwys Crist ddydd Llun, tan lyw- yddiaeth y ficer a'r deon gwladol (Parch J. W. Wynne-Jones). Yn mhiith y cwestiynau drafodwyd ydoedd cynygiad i gynal cynhadledd unol, y flwydd- ) n nesaf, i oogobaethau. Bangor a Llanelwy. Llys y Manddyledion.—Cynhaliwyd y llys hwn ddydd Mercher, o dan lywyddiaeth yr Horatio Lloyd, yr hwn a iongyfarchwyd gan Mr R. Pughe Griffith, ar ran y cyfreithwyr, ar ei adferiad'i'w iechyd. Gwnaed sylwadau cyffelyb hefyd gan Mr Charles A. Jones, cofrestrydd y llys.—Wrth gyd- nabod y geiriau caredig oedd wedi cael eu dweyd am ciano. sicrhai hwy fod eu cydymdeimlad yn cael ei werthfawrogi yn fawr.—Gwysiodd Miss Hallows, ysgolfeistres, Olive-street, Stratford, Manchester, ei hewythr, Henry Jones, Bontnewydd, Caernarfon, am lOp, a fentliyciwyd.—Ymddangosai Mr M. E. t Nee dros yr erlynes, yr non oedd wedi cael ei dwyn I i fyny nes yr oedd yn dairarddeg oed. gydlÙ hewythr, ac a ymweiodd ag d yn achlysurol ar ol hyny. Yn Awst, 1894, yr oedd ei hewythr yn brin o arian i dalu y rhent, a. rhoddodd yr erlynes fenthyg lOp iddo, Yr oedd wedi gwneud amryw geisiadau er hyny am i'r arian gael eu talu yn ol iddi, ond yr oedci wedi bod yn aiiwyddianus.—0 du yr amddiffyniad dadleuai Mr Rtchard Roberts mai rhodd oedd yr arian yn r.gwyntb caredigrwydd y diffynydd at ei nitk Dadl^uid yn niliellach hefyd na ofynasid am yr arian onibae am waith y diffynydd yn gwrthod rhoddi darlun o fam yr erlynes. Honid fod yr er- lynes wedi myned ar gadair, mewn tymer wyllt. gan dynu y darlun oddi ar y mur, ac iddo gael ei chwil- friwio ar y diwedd.—Siavadodd gwraig y diffynydd, yn ri thy.-itinlasth, am gworyl oedd wedi cymeryd lie rhvngddi hi a'r erlynes, Tn nghwrs pa un y darfu iddynt dynn gwallt y nailJ: y Hall (chwerthin}.-— Rhoddwyd dyfarniad yn ffafr y diffynydd, ond heb gostau. Ymosotl nr Athrawes.—Yn Ynadlys Sirol Caer- aaifon ddydd Sadwrn. gerbron Mr D. P. Williams ac eraill, gwysiwyd Ellen Zuary Jcnc", gwraig briod. im yinosod'ad ar Miss Thomas, atlirawt-s gynorth- dan Fwrdd Ysgol D: iuiolen. Erlyr.ai Mr R. A. Griffith ar ran y Bwrdd Ysgol. Ymddengys i'r iichwynyddes f;ad ach'ysur i roddi cosb ysgafn ar I ferch y ddiffynyddes am iddi beidio talu sylw i'w ) gweisi, a bod y fam, tra yr oedd Miss Thomas ar I ei Ifordd i'r ysgol, wedi ei churo ar ei d'wylaw gan hefyd dori cadwen ei horiawr. Mr Richard Roberts, mewn amddiffyniad, a honai fod y gosb rodd- •nyd gan- yr achwynyddes yn ormod ar blentyn gwan ei hiechyd, fel ag ydoedd merch y ddiffynydd- es, ac yn mhellach myntumiai nad oedd gau yr achwynyddes hawl i gosbi yr eneth o gwbL Desgrifid yr ymosodiad wnaed gan y ddiffynyddes fel y mwyaf dibwys y gellid meddwl am dano. Barnai y Fainc fod ymosodiad byehan wedi ei wneud, a dirwyasant y ddiffynyddes i 5s, heb gostau i'r tystion. Bwrdd. y Gwarcheidwaid Gostyngiad Mawr yn y Cynorthwy Allanot.-Yn nghyfarfod arferol y Bwrdd hwn ddydd Sadwrn, y cadeiiydd (Mr W. J. Wil- "liamsl yn llywyddu, siaradodd Mr Bircham am sefyllfa pethau yn Undeb Caernarfon. Yr oedd I ganddo, meddai, i longyfarch y Gwarcheidwaid ar I y gwellhad mawr oedd wedi cymeryd lie yn ystod y pum' neu chwe' blynedd diweddaf o berthynas I i'r swm a dalwyd mewn cynorthwy allanol, gan fod lleihad o ganoedd yn nifer y rhai dderbynient v cyfryw gymortli er fod cynydd wedi cymeryd lie yn y boblogaeth. Gobeithiai efe yr elent yn mlaen i wella yn yr ystyr yma ac y byd dent yn bur ofalus i bwy i roddi cynorthwy. Trwy hyny byddai ganddynt fwy o arian i'w rhoddi i'r tlodion oeddynt mewn gwir angen am danynt. Byddent hefyd yn gostwng nifer y rhai adwaenid fel tlodion, hunan- barch y rhai a iselid trwy fod yn dderbynwyr "aria.n y plwyf." Y Cadeirydd a gydnabyddodd 11 eu rhwymedigaeth i Mr Bircham am ei longvfarch- iiidau iddynt yn y mater o ostwng y cynorthwt allanol, ao yr oedd ei anerchlad: yn fwy derbyniol ar gyfrif y ffaith ei fod wedi bod yn lied lawdrwm ar y Bwrdd yn ystod y blynyddoedd diweddaf. Cynygiodd Mr Francis Roberts, ac eiliodd y Parch L'wen Williams, ddiolchgarwch i Mr Bircham am i an-erchiad; tra yr oedd Mr T. W. Williams o'r fcirn nad oedd unrhyw ddiolchgarwch yn ddyledus os oedd y Gwarcheidwaid yn cyfiawn haeddu llon- gyfarchiadau Mr Bircham. Sylwodd y Cadeirydd fod tipyn o'r natur ddynol yn y Gwarcheidwaid i gyd, a gwell oedd ganddynt gael eu canmol na'u teio. Yna. pasiwyd y bleidlais yn unfrydol.—Dar- lltnwyd adroddiad oddiwrth Mr J. R. Jones (swydd- o«- elusen dosbarth Llanrug) yn ymwneud a'r mesur- an gymerwyd i ail-fuchfrechu tiigolion Llanleris fel rliagocheliad yn erbyn lledaeniad y frech wen. Mynegwyd fod y clefyd wedi ei atal, etc nad oedd I a.chosion newydd wedi digwydd. Pasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i Gorphoraeth Caernarfon am y ca-niatad rolda.sant i ddefnyddio eu hyspytty, ac hefyd i'r swyddog elusen a. chlerc yr andeb am y gwasanaeth roddwyd yn y mater. — Derbyniwyd llythyr oddiwrth Fwrdd Llywodraeth Leol o berth- ynas i g-yfnewidiadau yn mwydydd y tlottai, a chyflwynwyd ef i Bwyllgor y Ty, at nifer yr hwn yr ychwanegwyd Dr. H. Jones Roberts a swyddog meddygol y ty.—Pasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch a Mr J. J. Evans (cadeirydd yr Assessment Com- mittee) yn ei waeiedd difrifol.

CRICCIETH. Ffair Wyl Fihangel. — Hon ydyw un o'r ffeir- iau hynaf vnysir. Sefydlwyd hi yn amser adnew- ydaiad y Charter yn nheyrnasiad Edward yr n. Y- oedd gynt yn cael ei rhcoli gan swyddogion y fwrdeisdref, a gwelid dau swyddog gynt gyda bldogau a llun bwyell ar un o honynt, yn dangos, mae'n debyg, wreiddyn yr arferiad o hawl brenhinoL a roddwyd i Syr Hywel y Fwyall, preswylydd y Castell yn ei amser ef. Byddai hefyd vn gwneud y bwrdeisiaid yn Ty'nymaes ar draul Mr Ormsby Gore, y Glyn, yn awr Arglwydd Harlech. Erbyn hyn y mae dull y byd yn hyn o beth wedi myned heibio. ao nid ydyw y ffair hon ond bechan mewn cydmariaeth i'r hyn a fyddai. Cynhaliwyd hi ar y 23ain o'r mis hwn. Ychydig o anifeiliaid oedd yno ac o borthmyn hefyd. Yr oedd gofyn da ar wartbeg hesbion a rhai yn agos i loiau. Lled isel oedd y ceffylau ac ychydig o ofyn. Sharpiodd y j ffair at y diwedd.—Gohebydd.

DYFFRYN NANTLLE A'R AMGYLCHOEDD. Y mae llawer iawn o'r cymydogaethau wedi myned i'r gweithfeydd glo i'r "South," fel y dywedir, ac yn dal i fyn'd o hyd. Rhyw gwyno yn fwy na dim; arall sydd trwy y Dyffryn, ac y mae liawer yn ofni y bydd y Bethesdiaid yn heidio yma eto os daw y daroganau drwg sydd yn cael eu teunu i ben. Gobeithio yr heddychir pethau. Prydnawn dydd Ian fel yr oedd Mr David Roberts (Dafyd-d Penycae), Rock-terrace, Talysarn, yn dyfo1 gyda dyn arall mewn cerbyd o Gaernarfon, bu i ravid Robert-?, rhywfodd na'u gilydd, syrthio o ben y cerbyd oedd yn llawn o sacheidiau blawd. ac anafwyd ef mor ddifrifol fel y bu yn angeu iddo yt foreu dydd Sadwrn dilynol. Cynhaliwyd trengholiad prydnawn dydd Llim. Dyfarnwyd ei fod wedi cyrarfod a'i ddiwedd trwy ddamwain. Claddwyd ef y dydd Mawrth dilynol. Genedigoi yckedd o'r Dyffryn yma, ac yn" 45 mlwydd oed. Gadawodd amryw frodyr a phertliynasau i zilaru ar ei ol.

FFESTINIOG A'R CYLCH. Cyfarfod Cystadleuol. — Cynhaliwyd cyfarfod cystadleuol-yn Nghapel y Babc-il, Cwm Teigl, Ffes- t:niog, nos Sadwrn, a threuiiwyd noson ddifyr iawn ync gyda phlant ac ieuenctyd y Cwm. Cyrs^u Allan. —. Dydd Mercher, o flaen Mri J. Parry Jones a D. G. Williams, cyhuddwyd "Doctor" Williams o fod yn cysgu mewn adeilad- allan yn ngh-efn nn o dai Church-street, Blaenau.- Anfonwyd ef i'r tlotty er cael gofal drosto a'i ym-I geleddu. Ymneillduad Mr Bowton. Mae y boneddwr caredig uchod wedi gwneud yn hysbys i'r gweith- wyr yn Chwarel Graigddu ei fod yn tori ei gysylltiad a'r chwarel. Bu yn uchel iawn ei barch gan y gweithwyr oil, a pharha felly eto. Bydd cyile ganddynt yn fuan i'w anrhegu ag arwydd o'r teimladau hyny. Ein Cleifion.—Llawen, genym -ddeall fod y bonedd- w.- caredig o Gae'rblaidd, Mr W. Davies. "Y.H., yn gwella yn rhagorol. Bu yn hynod o wael, ond mae y gwaethaf erbyn hyn wedi myned drosodd, ac yntau yn ymhoywi eto bron megis gynt.—Bu Dr. G J. Roberts a Dr. Robert Roberts yn waelion iawn. Maent hwythau wedi troi, ac yn gwella yn rhagorol.—Dymuniad calon yr ardal yw llwyr ad- fa Tiad y tri wyr anwyl hyn. Agor Ysgoldy Newydd. — Prydnawn a nos Sadwrn- cynhaliwyd cyfarfod agoriadol ysgoldy IIwydd godwyd yn ymyl Capel Bethania (A.). Mae hon yn ystafell nodedig o gyfleus, ac wedi ei gn-neud yn y ffordd oreu yn bosibl, gan gynwys lie i ddau gant a haner eistedd yn hapus. Cafwyd t-e parti yn y prydnawn, a chyfarfod amrywiaethol, lhwn hwyl ac adeiladaeth, yn yr hwyr. Bydd yr ystafell hon yn gaffaeliad mawr i'r aches yn I-tthania. Damweiniau. Dydd Llun taniodd twll ar Mr E* an Evans, mab Griffith Evans, Bryntirion, I.laenaii. Anafwyd ei ddwy fraich, ei wyneb, a'i iygaid yn ddifrifol iawn.—Dydd Mercher anafwyd coes Mr Robert Vaughan, Cwm. Penmachno. yn cost iawn, yn y chwarel, trwy i faen syrthio ami. Cyfarfod Ysgol.—Cynhaiiodd Ysgol Ebenezet ei ciiyfarfod yfgot yn nglyn a.g Undeb Ysgolion Weg- lpyaidd y dosbarth y Sul diweddaf. Holwvd, iueithiwyd, a darllenwyd papvrau. Canmol id y ,yfilrfoil- yn fawr. Cyngherdd Cystadleuol Capol Gorplnvysfa (W.). -N--es lau, viii y neuadd, o dan lywyddiaeth Mr A. Roberts, Boston House, ac arweinyddiaeth Mr W. Roberts, Maentwrog, cynhaliwyd cyngherdd campus. Gwasanaethwyd fel dadgeiniaid gan Miss Gertrude Hughes a Mr G. T. Llewelyn, Porth Talbot. Yr oedd eu caiiu yn uwchxaddol, ac yn wield gwerth ei ohael. Yn ystod y cyngherdd cystadleuwyd amryw weithiau. A ganlyn ydoedd y dyfarniadau Un-awd soprano, "Yr Arglwydd yw fy Mugail," gwobr gini, Miss Sarah Lewis, Tanygrisiau. Unawd tenor, "Jerusalem," Mr E. Lloyd. Unawd baritone, "Llais o'r Lli," gwobr gini, Mr D. Pryce Davies, Penmachno. Star 't of Bethlehem." dwy gini. Mr E. Lloyd. Cofio ei Ardal Enedigol. Mae Mr William Pierce, Bank, Lincoln, wedi dangos ar amryw r-ihlysuron nad yw yn angbofio ei fro enedigol. Pan sefydlwyd llyfrgell yn y Blaenau bu iddo anfon cant o gyfrolau iddi, ac y mae yn awr wedi anfon 112 o gyfrolau ychwanegol at yr un sefydliad. A nfotiodd hefyd 25p at yr ysgol ganolraddol, gyda 37 cyfrol o weithiau safonol, a dwy "globe" hardd. l-i odor o Pengwern, Llan Ffestiniog, ydyw Mr Pierce, ac y mae son ei fod am ddychwelyd i'w hen fro i fyw, gan ei fod yn ymneillduo o'i fasrach. Y Cymdeithasau Lienydd-ol.—"Pa mi ai mantais a: anfantais i Gvinro yw ei iaith?" oedd testyn y d-ciadl yn Nghymdeit.ias Bethel (M.C.) nos Iau. Dyfarnwyd bron yn unfrydol mai mantais ydoedd ei iaith i'r Cymro er y dirrnygu sydd arno can y lnursenol a'r diddysg.—"Y Derwyddon" a "Dygiad CTist?onoga«th i Brydain" oedd 'testyuau Cymdeith- i),, Bethesda (A.) yr un noson.

DOLBENMAEN. Cynhaliwyd cyfarfodvdd diolchgarwch am y cy nhanaf yn y plwyf hwn ddyddiau Sul a Llun d'weddaf. Nos Sul, yn Eglwys V Gam. Ilafar- ¡:tIi.'¡;'yd y gwasanaeth gan y P<lrch Collwyn iMorgan. rheithor, a, phregethwyd gan y Parch W. Owen. rheithor Llanfrcthen. Boreu Llun, am ddeg, gwasanaeth. pregeth, a gweinyddiad y Cymun S; nctaidd yn Eglwys Dolbenmaec. Am ddau yn Eglwys y Garn, ac am chw-ech yn Eglwys Dolhen- m; en. Cymerwyd y gwasanaethau gan y Rheithor, .1 phregethwyd gan y Parch J. Daniel, B.A., l-leithor Ceidio. Canwyd yr anthem, "Dyddiau. Lyn," dan urwt-ir.ir.di Mr Daniel Morris, a clivrareu- "'(1 y felodeg gan Mr D. Fowden Jones, Ymwlch Ifall. Arwisgwvd yr ccbrysi yn liardd trail Misves il&rgan, Rheithordy Missss Lilian- ac Edith Jones, (\iei-i House; Miss J. E. Jones, a Miss Sarah Y.'iHiaias.

0_- LLANBERIS. 1 Gwyl y Cynhauaf.—Cynhaliwyd vr wy uchod yn Eglwysi St. Peris a St. Padarn d-clydd Sul a dydd Llun diweddaf. Gwasanaethwyd ar y Sul yn y ddwy j eglwys gan y Parch Hugh Williams, Llanrug, can yr hwn y cafwyd pregethau nerthol. Ddydd Llun gwasanaethwyd yn yr cglwysi uchod gan y Parchn. R. M. Jones, Llanfairfechan (Saesneg), J. C. Jones, Amlwch, a W. Lewis (Gwilym Berw), Aber- I gjnolwyn, Meirionydd. Cafwyd gwasanaethau da, oanu rhagorol da.n arweiniad Mri T. Williams a T. Clos?, a phregethau grymus. Yr oedd yr eglwysi wedi eu harwisgo yn chwaethus gan foneddigesau perthynol iddynt. Chwareuid ar yr offerynau gan Mri Morris Parry (St. Peris) E. Foulkes-Jones (St. Padarn).—Peris.

LLAN LLECHID. Yr Ysgol Sul ac Ymadawiad Miss Maggie Pierce. •—Mae y foneddiges wasanuethgar hon i blwyf Llan- liechid yn ein gadael i fyned i Goleg Hyfforddiadol yr Eglwyr, yn Mangor. Yr oedd wedi bod yn gwas- anaethu yn un o ysgolion cenedlaethol v ddinas am gryn amser fel athrawres gynorthwyol, ondl bjddai yn dyfod gartref i Lanllechid bob nos, drwy yr hyn yr oedd yn gallu bod o wasanaelh mawr, yn neillduol yn nglyn a chyfarfodydd ymarftriad yn neillduol yn nglyn a. chyfarfodydd ymarftriad av y cor, o'r hwn yr oedd yn aelod gweithgar, ac vit meddu ar lais maw/eddog, fel y mae ei cholli o'r cor yn cael ei deimlo yn fawr. Hefyd, yr oedd "11 weitligar a liafurus yn yr Ysgol ul. a byddwn am amser hir' cyn y ceir neb i lanw y bylchau fydd av ei hoi. Yn teimlo eu rhwymedigaeth iddi mae aelodau yr Ysgol Sul wedi dyfod i'r penderfyniad o'i anrhegu a llyfr gwerthfawr, ac yn gadael ar ei rhan hi i ddewis y llyfr a ddymuna. Ail ferch ydyw y foneddiges ieuanc i Mr T. Pierce (Coetmor), arweinydd cor enwog Llanllechid, a'r ieuengaf o bedwar o blant, ac y mae yn deilwng o sylw fod y pedwar, er mai plant i weithiwr ydynt, ar y ffordd i sefyllfaoedd anrhydeddus. Mae' yr hynaf yn ysgolfeistr ers llawer o flynyddau yn Ninbych, o'r ferch hynaf yn ysgolfeistres ers blynyddau I lfwer yn Ffestiniog, a'r mab ieuengaf ar orphen ei dymhor yn Nghol'eg y Brifysgol yn Mangor, i'r hwn y mae, yn ddiamheu, ddyfodol disglaer, gan ei fod yn ysgolhaig gwych. Dymunwn i'r ferch lion bob rhwyddineb i ddilyn ol ei chwaer a'i brodvr galluog nes cyrhaedd pinacl anrhydedd fel hwythau. —R,0.

LLANBERIS. Dychweliad Dr. Mills Roberts.—Mae y gwr -da, uchod wedi dychwelvd adref ar ol absenoldeb o amryw fisoedd fel aelod, o staff yr Yspytty Milwrol Cjnireig yn N-eheudir Affrica. Cafodd dderbyniad twymn a chalonog ar ei gyrhaeddiad i Lanbens.

LLANGEINWE-N (MON). Ystad Melin Wen.—Deallwn mai y canlyn ydyw "result" y "sale" ddydd Sadwrn :—Y "Felin," 15 erw, 910p, i Mr Griffith Jones, Ysgubor Wen, a "Thalsarn," 25 o erwau, i'r tenant, am 700p. Mr William Hugh Owen ydoed'd yr arwerthydd, a Meistri Banks and Co., Lerpwl, y cyfreithwyr.

LERPWL. Y Gymdeithas Gen-edlaethol —Cynhaiiodd y gym- deithas hon ei chyfarfod blynyddol yn ei pharlwr newydd a chysurus yn y Royal Institution nos Fawrth. Mr E. S. Roberts, cadeirydd y cynghor y flwyddyn ddiweddaf,yn y gadair. Darllenwyd cyfrifon y flwyddyn gan Mr Robert Roberts, y trysorydd a braslun- o hanes y gymdeithas am y tymor gan Mr D. J. Jones. Etholwyd y saith canlynol yn aelodau o'r cynghor am y tair blynedd nesaf:—Mr Isaac Foulkes, 183, Edge-lane; Dr. Hugh E. Jones. 7, Rodnev-street; Mr J. Harrison Jones, 5, Marine- road, Hoylake; Mr J. T. Jones, 106, Kingsley- road; Mr John Morris, Y.H., 33, Parkfield-road Mr Thomas Roberts, C.C., 15. Ullet-road Dr. Richard Williams. Y.H., 82, Rodney-street. Y mae rhagolygon y gymdeithas am y tymor nesaf yn anarferol o addawol:—Tachwedd 9fed, traddodir yr anerchiad agoriadol gan y Prifathraw Roberts, Aberystwyth ac yn ystod y tymor ceir papyrau gan y Proffeswr J. Morris Jones, M.A. y Parch D. Jones, B.A., Penmaenmawr (ar Griffith Jones I o Landdowror) Mr Ballinger, prif-lyfrgellydd Caer- dydd (ar gywreinion llenyddiaet-b Gymreig) Parch John Williams, Prince's Road (ar John Elias) Dr. T. J. Jehu, o Rydychain (penod o hanes daeareg Cymru) a hanes y Sipsiwn Cymreig gan y Proffeswr Sampson, o Brifysgol Lerpwl. Dyma 16eg tymor y gymdeithas; ac fel y prawf ei hanes a'r "Tran- sactions" a, gyhoedda. o flwyddyn i flwyddyn y mae wedi gwneud gwaith gwerthfawr mewn ystyr len- yddol, heblaw gwasanaethiu fel cyrchfan eymdeith- asol i Gymry mwyaf meddylgar glanau y Merswy yma cystal ag eraill sydd yn byw yn mhell. Ni fu yr un symudiad Cymreig, addysgol. llenyddol. na chymdeithasol, er pan sefydlwyd hi, na chafodd ei nowdd a'i chymorth. Y mae ei haelodau yn rhywle rhwng tri a phedwar cant; mewn cyfundeb mor liuosog ag ydyw Cymry Lerpwl dylai fod yn Ilawer mwy. Dyma'r amser i ymuno a hi nid yw'r tanys- giifiad: ond 10s 6c yn y flwyddyn i ddynion, a 5s i ferched. Am y symiau bychain hyn ceir mynediad rhad i'r holl gyfarfo-dyd-d ac i'r ymgomwest, yn nghyd a copi o'r Transactions." cyfrol sydd^ ami i flwyddyn yn llawn gwerth y tanysgrifiad. lmof- yned ymgeiswyr am aelodaeth ag un o aelodau y cynghor, neu a Mr D. J. Jones, ysg. myg.. 6, Pemam Grove.—"Cymro."

PENMORFA. Cvfarfod diolchgarwch yn St. Beuno a gyiihaliwyd .os Ya.wrth a dydd Mercher, y 23ain a'r 24ain. Nos Fawrtb darllenwyd y gwasanaeth gan y Parch R. H. Hughes, Tremadog, a phregethwy^d gan y Parch Lodwig Davies. Boreu Mercher gweinyddwyd I y Cymun Bendigaid. a chafwyd gwasanaeth a phre- geth yn Saesneg. Am 2.30 darllemvyd gan y Parch D. Collwyn Morgan, rheithor y plwyf pregethwyd gan y Parch LI. R- Hughes, Porthmadog; ac fntoniwyd y Litani gan y Parch James Salt, rheithor fntoniwyd y Litani gan y Parch James Salt, rheithor Llandinorwig. Am 6.30 darllenwyd y gwasanaetn gan y Parch George Salt, Ynyscynhaiarn, ar ijith- oedd gan reithor y plwyf, a phregethwyd drac.ieiii gar y Parch J. Salt. Yr oedd y canu yn rymus. Gwasanaethwyd ar yr organ gan Mr.o, Greaves a Mr Job Williams. -Caed cynulleidfaoedd da, y nos yr enwedig ac ystyried y tywyllwch.—Gohebydd. Cynhaliwyd gwyl diolchgarwch am y cynhauaf Y" yr eglwys ddyddiau Mawrth a Mercher di- weddaf. Nos Fawrth cymerwyd y gwasanaeth gan y Parch T. A. Williams, B.A.. curad Porthmadog, a'r Parch R. R. Hughes, L.D., curad Tremadog, a phregethwyd gan y Parch J. Lodwig Davies, B.A., LIanystumdwy. Dydd Mercher, am un-ar- d< eg, aed drwy y gwasanaeth gan y Parch Collwyn Morgan, rheithor, a phregethwyd gan y Parch Lh welyn R. Hughes M.A., ficer Porthmadog, a gweinyddwyd v Cymnn Bendigaid. Canwyd yr anthem, "Sing to the Lord of Harvest." Mrs R. 1\1. Gxeaves, Wei-n, yn cyfeilio, yr oil ym Saesnaeg. Am dda.u aed drwy y litani gan y Rheithor, a phregethwyd gan y Parch James Salt, ficer LIan-j dmorwig. Am 6.30 cymerwyd y gwasanaeth gan y Parch G. Salt, curad Porthmadog, a phregethwyd gaiii v Parch J. Salt. Yr oedd. y cynulleidfaoedd yn lluosog. Cafwyd pregethau nerthol. gwasanaethau gwresog, a chanu da, o dan arweiniad Mr Josepn Jones, Prenteg, a Mr Job T. Williams, yr hwn oedd yn chwareu'r felodeg. Arwisgwyd yr eglwys yn ardderchog gan arddwyr y Wern. Ci-oesa\Tyd yr offeiriaid gan Mrs R. M. Greaves. Casglwya at y Gymdeithas Genhadol Gartrefol.

PORTHMADOG. Sale of Worl,Cymh,aliwTd "sale of work" hynod lewvrchus yn y Church Room ddydd Mercher. r oedd y stalls dan ofal Mrs Francis, Mrs alter >v ll- llams, Mrs Edwards, Miss Owen (Bitti Glaslyn), Miss Kirbv, Mrs Hughes (Ficerdy), Mrs Arthur Thomas, Mrs William Jones, a Mrs Goldsworthy. Cynorthwywyd y trefn iadau gan Mri Percy Thomas, Arthur Thomas, a William Jones. Bu Mrs Percival moi garedig a chael benthyg perdoneg at wasanaeth yr ystafell, yr hon oed-d wedi ei haddurno yn hardd gan Mr John Hughes, garddwr, Bodawen. Anfon- wyd cakes, etc., gan y rhai canlynol:—Mrs Per- cival, Mrs Breese, Mrs Dr. Griffith. Mrs Hom- fray, Mrs Bromwich, 'Mrs Arthur Thomas, Mrs Goldsworthy, Mrs Walter Williams, Mrs Francis, Mrs Logan, Mr a Mrs Jeffrey Robert?, Miss Jones, N. and S. W. Bank; Mrs bdwards, N. P. Bank Miss Owen, Miss Parry, New-street; Miss Kirby, etc.

PWLLHELI. Marwolaeth Dclisymwth.—Bu Mr T. Hewitt, managing clerk gyda'r Mri Dickson a'i Fab, the Nurseries, Caer, farw yn sydyn ddydd LInn. Daeth yr yma.dawedig i'r dref er lies ei iechyd rai wyth- nosau yn ol. Yr oedd yn 45ain rn 1 wyTdd oed. Claddwyd ei weddillion yn Nghaer ddydd Iau Llys yr Ynadon Sirol.—Cynhaliwyd v llys hwn ddydd Mercher, gerbron Mr J. G. Jones (yn y gadair), Dr. S. W. Griffith, a Mr William Thomas. —-Cyfeiriodd y Cadeirydd yn deimladwy at farwol- atth adfydus Lieut. Williams-Ellis, mab y Parch J. C. Williams-Ellis, tra yn ymladd yn Neheubarth Affrica, a chynygiod-d bLeidlais o gydymdeimlad a'r teulu yn eu dwfn brofedigaeth. Eiliwyd gan Dr. S W. Griffith. cefnogwyd. gan- Mr Arthen Owen a Mr Cledwyn Owen, a phasiwyd. Dygodd Mr Arthen Owen gerbron blaniau y ty newydd i'r hwn y bwriada Mr Robert Roberts symud o'r Dafarn Newydd, Abersoch. Darllenwyd llythyr oddiwrth cruchwyliwr Mr Assheton Smith yn cadarnhau y planiau, a bui i'r Fain-c dderbyn y cyfryw. I Cyhuddiad o Diywanu.—Dydd Llun, gerbron Dr S. W. Griffith a'r Henadur William Anthony, cy- huddwyd llafurwr o'r enw John James. 21, North- Etreet, o drywanu Henry Jenkii:s, Bakehouse yard, nos Sadwrn diweddaf. Amddiffynid gan Mr Cled- wyn Owen. Hysbysodd yr Arolygydd Jones fod .On niweidiau Henry Jenkins mor drwm fel na byddai I yn alluog i fod yn bresenol yn y llys am rai dyddiau. Galwyd ar Sergeant Jones, yr hwn a ddywedodd iddo gymeryd John James i'r carchar oddeutu naw o'r gloch y boreu hwnw. Pan ddaeth i'r carchai darllenodd y wys oedd i'w erbyn, a rhybud-diodd ef fed; yn ofalus o'r hyn a ddywedai, gan y defnyddid y cyfryw fel tystiolaeth i'w erbyn.. Mewn atebiad dywedodd y diffynydd "Yr hyn a wnaethum a wnaed mewn hunan-amddiffyniad." Yna gohiriwyd y prawf hyd ddydd Llun nesaf. Gollyngwyd y wnaed mewn hunan-amddiffyniad." Yna gohiriwyd y prawf hyd ddydd Llun nesaf. Gollyngwyd y diffynydd yn rhydd ar feicbnia-eth o 20p.

RHOSTRYFAN. Marw yn Neheubarth Affrict.-Yindaenodd ton o ond dros ardal Rhostryfan ddydd Mercher pan glywyd y newydd pruddaidd am farwolaeth y gwT ieuanc addawol Mr Richard Gwyndaf Hughes, Gors, Moeltryfan, yn Neheudir Affrica. Ymadawodd o'r wlad hon oddeutu dwy flvnedd yn ol am Ddeheudir Affrica, yn nghwmni ei briod ieuanc hawddgar, Miss Hannah Thomas, merch hynaf Mr Richard Thomas, I Brynllwyd, Rhostryfan^ er cael adferiad i'w iechyd, ond ofer fu y siwrnai. ,Ychydig a feddyliem y pryd hyny mai dyna yr olwg olaf a fuasem yn gael arno. Edrychai mor siriol a gobeithiol fel nad oedd modd i ninau fod yn wahanol iddo. Ymsefydlodd yn Kimberley, a dioddefodd galedi y gwarchaead er gwaethaf cyflwr ei iechyd, a gwelodd ei ddiwedd. 0 dro i dro ceid llythyrau calonogol oddiwrtho yn mynegi ei fod yn gwella yn rhagorol, yr hyn a barai lawenydd digymysg i'w deulu, y rhai a edrychent yrt mlaen at yr adeg y buasai yn cael dod gartref wedi gwella yn hollol. Yn y llythyr diweddaf a dderbyniwyd crybwyllwyd ei fod wedi bod yn dioddef oddiwrth yr influenza, ond gofalid ar yr un pryd i ddwevd ei fod yn gwella yn rhagorol, rhag peri blinder i'w rieni; ond daeth y diwedd, fel nad oedd modd celu dim yn ychwaneg, ac nid oedd dim i'w wneud ond mynegi y gwaethaf a rhoddi terfyn ar tob gobaith. Yr oedci yr ymadawedig yn bur bob- logaidd yn yr ardal. Rhagorai fel cerddor, ac efe I ydoedd arweinydd yr Alexandra Glee Party, yr hwn a dderbyniodd ganmoliaetb uchel o dro i dro gan brif feirniaid ein gwlad ond wedi ei ymadawy iad ef aeth y cor i lawr, ac ni clnywyd lim mwy o'i hanes. Cydymdeimlir yn fawr a'i deulu yn eu prof- edigaeth chwerw o golli un mor anwyl gtnddynt-- eu Benjamin-a hyny mewn gwlad estronol.

TREMADOG. Y Feibl Gymdeithas.—Cynhaliwyd cyfarfod blyn- yddol can gen Tremadog o'r gymdeithas hon yn Bethel, ger Penmorfa, nos Lun, yr 22ain o'r mis hwn. Yn absenoldeb y llywydd, Mr Henry Ro- huts, Pensyflog, cadeiriwyd gan y Parch W. Jones (T.C.), Tremadog. Darllenwyd cyfrif y trysorydd a'r ysgrifenydd gan y Parch T. B. Davies, Pen- tiefelin, yr ysgrifenjydd mygedol. Dangosid fod 43p 12s 3c wedi eu casglu drwy y dosbarth, a dim C'r.d gwerth 2p 4s 5c o Feiblau a Thestamentau v, edi eu gwerthu yn ystod y flwyddyn, ac yr anfon- wyd 37p 6s lc i'r Fam Gymdeithas. Anerchwyd y'cyfarfod gan y cadeirydd, yr ysgrifenydd, a chan gynrychiolydd y gymdeithas. y Parch Mr Davies, Conwy. Yr oedd yno gynulliad da o'r gwahanol avdaloedd cylchynol. Hysbyswyd fod y casglyddion l f -ne(l, allan i dderbyn cyfraniadau'r ardaloedd yr wythnos ganlynol. Fe renir y dosbarth i amryw o ddosbarthiadau casglu, ac a dau yn mhob dos- parth allan i gasglu, a deuant a'r casgliad at eu gilydd i Dremadog ar y 13eg o Ragfyr. Cwynir yn fawr oherwydd anghyfleusdra i gael y llyfrau, gan eu cedwir yn nhy'r capel allan o'r dref. Fel y gwelir yn yr adroddia,d mae 2p yn cael eu talu am ystafell i'w cadw, a dim ond gwerth 4s 6c yn ychwaneg wedi eu gwerthu. Ptthtm na. roddid y llyfrau mewn rhyw fasnachdy canolog Nid ydys yn gwybod.—Gohebydd.

Cyflafan Q-arwriaethol yn Sir Gaernarfon. LLYTHYR DIWEDDAF MEBCH IliUANO. Yn Nlirefriw, dydd Llun, dadlenwyd cyflafan ganvriaetiliol bruddaidd gernron Mr Bodvel Ro- berts, crwner Arfun. Wythnos yn flaenorol bu i Alice Overtrxn, 1,a,undT):m:a.id yn y Belle Vue Hotel, Trefriw, ddiflanu mewn modd aneabon- iadwy. Aeth i'w gwely fel arfer y noson cynt. Yn y boreu cafodd y morwynion eraill ddrw-s y ffrynt yn agored ao ystafell-wely yr eneth yn wag. Yr oedd ei dillad gwedthio ar lawr, ond ei gwisg jios wedi myned. Dydld Sadwrn cafwyd 11 cl hyd i'r corph yn yr a-fon Gonwy, yn agos i'r ffvnon. Oddiwrth y dystiolaeth ar y cwest, fe ym- ddengys i'r drancedig, amryw flrayddau yn ol, roddi genedigaeth i blentyn. Yr oedd tad y jJ.qntyn—mwmwr dr env."1 iB^cliard J ones-yn pa.rhau i "garu" y fam a darfu i'r drancedig, rai wytlmasau' vn ol, -ofyn i Jones ei phriodi. Yntau a ddywedodd y gwnai ystyried y peth,, ac yn fuan wedyn aeth ym-aitJi i Lancashire. Dvwedodd y drancedig wrth amryw ffryndiau ei'bod Tin mvned i briodi, a- rhoddce i'w meistrss rv]-,udd i vmadnel. Hi a ysjrifenodd at ei char- iad am ateb torfrnol, eithr-ni dderbyniodd ef ei llythyr. Dywedid fod yr eneth, cyn diflanu ymaith. wedi myned yn isel iavrn ei hysbryd. Dyc-hwelodd Jones i Drefriw rhyw wythnoa yn of; a chafodd fod! dan lythyr yn ei aros. Un o honynt oedd i'r nerwyl a ganlyn "Pan y derbyniwoh ehwi hwn, fe fyddaf n wedi myn'd. Nid wyf wedi dweyd dim wrt.h undyn byw. Yr wyf yn gobeithio1, Dick, yr anfonweh arian i Alice bach, oblegid mae y taliad nesaf yn ddyledus Tachwedd 29ain. Yn awr mae'n ddrwg geinyf na fuaswn wedi mynd yn y dechreu. eyn i bet-ban ddod i r fath ddiwedd. Gobeithiaf y gwneweb feddwl am eieli plentvn bach weithiau. Ffarwel yn awr vr wyf wedi blino 'byw y fatli fwyd o anliapus- rwvdd parhaus drwy roddi g or mod o ymddiried mewn dyn. Yr wyf yn gobeithio na adewch. i neb wybod paha.m .yr aethum—er fy mwyn i ac er eicli mwyn eich hun. D'yna r cwbl wy'n ofyn. —B.yth yr eiddctoh each calon-doredig Alice. Cvmerwch ofal mawr o Alice bach. Fe dal Duw i chwi mewn rhyw ffordd neu gilydd. Yr wvf yn gobeithio a gweddio na ddaw hi byth i wvbod su-t y bu ei mham farw." 'Parodd y llrthyr -gyfiro mawr yn y ;lys; ac, mewn atebiad i'r Blaenor. gwadodd Jones yn bendant iddo addaw priodi y drancedig. Dychwelwyd rheithfarn o "Hnnanladdiad fan effaitli gwallgofrwydd dros amser."

Y TYWYSOG VON HOHENLOHE, yr hwn sydd newydd ymdodiswyddo o fod yn Ganghellydd Ymherodrol Germany.

LLENYDDIAETH GYMREIG. Fel y gwyr pob awdwr Cymreig y mae bron yn anmhosib; rhoddi. llyfr ICiymraeg yn y farchnad yn y fath fodd ag iddo, i-r.Liaedd y dosbarth da-rllengar o'r genedl. Y mae amryw bethau yn cyfrif am hyny, megis fod y gwahanol enwadau yn cyfyngu eu hunxin yn ormodol. i gyfryngau enwadol i'w cyflenwi a llyfrau; ond y prif reswm, yn ddiiau, yw diffyg y cyfiwng priodol i ddwyn llyfrau Cymraeg ar eu hvmddangosiad i sy:w y cvboedd. Wei, y mae y "Public Library Journal," cyhoeddiad chwarterol a ddygir allan; o dan olygiaeth Mr John Ballinger, prif lyfr- gellydd Llyfrgell Rydd Caerdydd, yn gmieud ymgais dleg i lanw y diffyg hwn trwy gyhoeddi yn rhad lac am ddim fanylion am bob llyfr j Cymraeg a gyhoieddir a rhai Seising yn dal perthynaa a Chymru. Ceir ynj rhifyn Hydref j restr o gymaint a deg -a thriugain o lyfrau wedi dod allan o'r wasg yn ystod y chwarber di- weddaf 00 nid oes eisieu ond i awdwyr anfon copi o'u gweithiau er sicrhau y cyhoeddusrwydd angenrheidiol. Gellir ei gael am flwvddvn- y pedwar rhifyn—trwy y post am wyth geiniog a dylai fod yn mhob llyfrgell a darKenia gyhoeddus trwy Gymru a threfi mawr ion Lloegr llo y trigiana miloedd o Gymry, megis Llun- dain, Lerpwl, Manehester, Birmingham, etc. Dylai llyfrwerthwyr hefyd ei dderbyn a rhoddi pob cefnogseth i'w k-daeniad er mwyn eu budd- ia-n.au eu humjn. Y mae y cyhoeddiad, ar wahan i'r cyhoeddusrwydd a'r many lion a roddir am "Lyfrau Cymru," yn cynwys nodia-dau ao erthyglau dvdidcirol am awdwyr a llyfrau, a •heir yn mhob rhifyn amryw ddarluniau o wrthrych.au ^Jsn a diweddar. Anf-oner pob maiiylion am lyfrau newyddion neu am gopiau o'r "Public Library Journal" i'r Librarian, Central Librarvr. Caerdydd, ao fe gaifE y naill a'r llall y sylw dyladwy.

--+ Cynghor Sirol Mem. Cynhaliwyd' cyfarfod chwarterol y Cynghor uchod yn Llangefni ddydd Gwener, Mr D. Rees, Y.H., yn llywyddu. Y.H., yn llywyddu. GOLEU AR DROLIAU. Pwyllgor y Ffyrdd a'r Pontydd a gvtlwynodd nifer o fan-ddeddfau newydd o berthynas i oleuo t, oliau, etc. Argymhellid fod gorfodaeth yn cael ei osod ar i bob troi gario goleu, a, bod goleu coch yn cael ei ddangos y tu ol i lwythi o goed.—Gwrth- dystiodd amryw ffermwyr yn erbyn y newydd-beth hwn-, a thynwyd yn ol y rheolau perthynol i droliau. j PLWYF AMLWCH. Cyflwynodd Mif J. Rice Roberts adroddiad pwyll- gor arbenig, yr hwn a argymhellai ffurfio plwyf Amlwch yn ddosbarth dinesig.—-Darllenwyd llythyr oddiwrth gadeirydd cyfarfod cyhoeddus gynhaliwyd yn ddiweddar yn Amlwch, yn mha un y pasiwyd penderfyniad yn cryf wrthdystio yn -erbyn y fath heth, ac yn ensynio nad oedd y pwyllgor wedi clywed ond un ochr i'r cwes-tiwn.—"in ngwyneb y cyhuddiad hwn, ymgymerodd y pwyllgor .t gwrandaw tystiolaethau pellach, a dwyn adroddiad i mewn i'r cyfarfod nesaf. GWALLGOFDY GOGLEDD CYMRU. Y Clerc a. ddarUenodd lythyr oddiwrth Bwyllgor y Gwallgofdy uchod yn dweyd fod gan Sir Fon dri dros ben y nifer ganiatcir i-ddi o ddeiliaid yn y gwallgofdy, ac yn rhoddi rhybudd y byddai i gost cynhalia.ethf gael ei godi o 8s 2c i 8s 9c yr wythnos oherwydd y cynydd yn mhris y glo, y codiad cyn- redinol yn mhris nwyddau bwytadwy, ychwanegiad yn y "staff," yn nghyda gwell ymborth i'r deil- iaid. Nid oedd Mr Moreton Pritchard yn sicr fod yr ythwanegodd yn angenrheidiol, a dywedodd iddo dreio ei oreu yn nghyfarfod y pwyllgor i gael dwyn y biliau gerbron. Deunaw mis yn ol fe gar- iwyd penderfyniad i'r perwyl yna, -eithr nid oedd de byth wedi gweled y biliau. Mr H. Thomasa bwyntiodd allan fod pobpeth oddieithr glo yn llai o bris lieddyw na phan y codai y gwallgofdy saith -wllt yr wythnos am gynhal- if.eth. Mr A. M'Killop a gynygiodd eu bod yn anfon gwrthdystiad cryf yn erbyn yr ychwanegiad hwn. Dr. Edwards, Caergybi, a ddywedodd y byddai i'r ychwanegiad ymborth yn unig gostio 500p y í1; yddyn. Mr M'Killop: Yr ydym wedi clywed am rai "kneheonsi" pur r-ostus yn cael eu rhoddi weithiau i'r pwyllgor (chwertliin). Mr Harry Clegg a feddyliai mai o'r braidd y gv'naent rwgnach yn erbyn y tipyn bwyd rod(lid i'r aelodau ar ol dyfod o daith bell i'r cyfarfodydd. Un o'r prif nwyddau ychwanegadwy ydoedd glo, pis cynyddedig yr hwn fyddai 500p. Yna yr ti oeddynt wedi gorfod' cael nifer mawr o weinyddion lifAvydd, yn nghyda llettydai i'r dynion priod o honynt, codiad yn y cyflogau, etc. Fe bleidleisiodd ef (Mr Clegg) yn erbyn pob un -o honynt, ond yr oedd yn y lleiafrif bob amser. Fel mater o ffaith, nis gallent hwy gario y gwallgofdy yn mlaen ar yr hen draul, ac yr oedd efe yn meddwl fod y draul newydd yn, rh-esymol, oblegid yr oedd islaw y cyfar- t; iedd dros y wlad. Ei gred ef oedd fod llawn gr nnod o arian wedi cael eu gwastraffu ar gyf- reithio a phe buasai ef yn gwybod un waith: yr hyn a wyddai heddyw, ni fuas-ai yn sefyll o blaid parhau mewn undeb a Dinbych. Yna syrthiodd y mater.

COUNT YON BULOW, Y Canghellydd Cermantiidd newydd.

Genedig'js ethao, Priod^sao, a Moowolaethau. GENEDIGAETHAU. Closs. Hydref 20, priod Mr Thomas R. Closs, Newton-street, Llqnberis, ar fab. Griffith. Hydref 19, priod Mr J. Griffith, 148, Back Manod-road, Ffestiniog, ar fab. Hughes.—Hydref 23. pried Mr William Hughes, Gwyneddfa. Ffestiniog, ar fab. Hali.-Hydref 22. priod y diweddar Mr William Hall, Trefriw-teirace, Dinbych, ar fab. Jones. — Hydref 18. priod Mr Fred Llewellyn I Jones, B.A., LL.B., cyfreithiwr, Green Hill, Tre- ffynon, ar ferch. Jones. Hydref 21, priod Mr Robert Jones, 2. Rock-terrace. Ffestiniog, ar ferclt. Owen. Hydref 18. priod Mr David Owen, "manager, Star Shop. Dinbych. ar ferch. Sankey. — Hydref 19, yn Park-street, Bridgend, priod John Sankey, ar fab. PRIODASAU. E-ans-Williams.-Hydref 20, yn Swyddfa'r Cof- restrydd, Bangor, trwy drwydded, yn mhresenol- deb Mr Isaac Davies, dirprwy gofrestrydd, Bethesda, Mr Wm. Evans, Coedyparc, Bethesda, a Miss Maggie Wlliams, High-street, Bethesda. Jones—Morgan-Hughes.—Hydref 8, yn Eglwys y Drindod, Sanc-taidd, Liandrindod Wells, gan y Rheithor (y Parch R. W. F. Davies), David, mab hynaf Edward Jones, Brynmeirion, Bangor. ac Eliza, merch hya-if Edward Morgani-Hughes, Amlwch. Jones Roberts. — Hydref 19, yn Nghapel y Tabernacl, Bangor, gan y Parch J. Roberts, Gaerwen, J. Thomas Jones, mab hynaf Mi J. Lewis Jones, Llosgyrodyn, Gaerwen, a Miss E. J. Roberts, Plas Berw. Jones—Davies.—Hydref 22, yn Swyddfa'r Cof- restiydd. Llanrwst, Mr David Jones, Gwvdir I View, Llanrwst, a Miss Ann Davies, Ty'ny- pistyll, Dolwyddelen. Tliomas—Jones.—Hydref 18, yn Nghapel M.C. I Prince's-road, Lerpwl. gan, y "Parch J. Williams, Thomas Thomas, R.C.M., Llundain, a Juanita, unig ferch Mr a Mrs Wm. Jones, 6, Thackeray- street, Lerpwl. Williams—Hughes. — Hydref 27, yn Swyddfa r Gof- restrydd, Bangor, yn mhresenoldeb Mr I>aac Davies, dirprwy gofrestrydd, Mr D. Griifith Davies, cyfreithiwr. Bethesda, Mr Thomas Wil- liams, 24, Goronwy-street, Gerlan, Bethesda, n Miss Mary Hughes, y Rectory, Stociqjort, Cheshire. Williams—William'?.Hydref 27, yn Swyddfa'r Cof- restrydd, Bangor, yn mhresenoldeb Mr Isaac Davies, dirprwy gofrestrydd, Bethesda, Mr Hugh Owen Williams, 26, Well-street, Gerlan, Beth- "esda, a Miss Kate Williams, Rrynffrydlas, Pant, Bethesda. MARW OLAETHAU. Davies.—Hydref 18. yn 64 mlwydd oed, raddau yn ddisymwth, gan ei bod o gwmpas y dydd blaen- orol, er ei bod yn cwyno eI1 tro, Mrs Sarah Davies (Pugh). "dressmaker," Nant, Cocdpoeth, ger Gwrecsiim. Lav,es.-Hyklrpl 19. TO 66 mlwydd oed, Mrs Mar- garet Davies, Castle, Llangynog, gweddw y di- weddar Mr Thomas Davies. Davies.—Hydref 23. yn Stationers' Hall. Pentre', Cyril Arthur, hoffus fab Dan aj Jennie Davies. Diindo. 17lydref 22, -v, Hay son i Villa, Penvlan Park, C'asnewydd, Mynwy, yn 67 mlwydd oed, Sarah Ann. hoffus briod Mr J. T. Danclo, Can- newydd. Mynwy. Jones.—Hydref 19. yn 54 mlwydd oed, Mr John Jones, King's Head, Glanypwll, Hhiw, Ffes- tiniog. Owen.—Hydref 17, yn "79 mlwydd oed, Mr Robert Owen. Tyddyn Uchaf, Gwytherin, ger LIanrwst. p, obert. Hydref 23, yn 11. Newcastle-street, Merthvr, Thomas Henry Probert, "commission agent," yn 74 mlwydd oed. Richards. Hydref 19. yn 7. Glandwr-terrace, Garth. Bangor, yu 66 mlwydd oed, Margaret, priod Morgan Richards. Robinson. Hvdi,of 21. yn ddisymwth. yn Dcr- llwya House, tonou. K-liznbvth, merch n. Robin- .-ion. yn 29 mlwydd oed. Thomas. — Hydref 23, Howell Thomas, Sidr.tweli (gynt Balias), ger Caerdydd. yn 72 mhrydd. Williams.—Hydref 17. yn 71 mlwydd oed, Mrs Catherine Williams. 167, Manod-road, Ffestiniog. Watkins. — Hydref 24. vn Duart House. Lichfield, Swydd Stafford, George Henry- Watkins, mil. feddyg (gvnt o Abergafeni), mab W. H. Watkins, milfeddyg, Tredegar. 1-

-C-:==- CADBURY'S COCOA is guaranteed to be absolute ly pure, and is therefore the best Cocoa. It is at once a refreshing, stimulating drink, and a nutritious food, containing no forvign substances, such as malt, hops, etc. The fact cannot be too strongly impressed that Cocoa must- t,e pure and unadulterated to ensure it& fullest beneficial effects as a. beverage and a food. The "Family Doctor" says: "Cadbury's Cocoa is light refreshing, and invigorating to the jaded mind and body-, delicious to the palate, absolutely unadul- terated and free from alkalies." -c, A STUDIWCB. fl. jgj ICH IECH"* O. I WNA l ICH ASTcJDIO CHWI. gae^&p^1" IEOHYD, rhaid « gael tn- AED PUR. Y mae hyn yn HANFODOL. Os nad ttt eitGf^D -vn,BUR' eich holl Gvi'S s°adiad allan o.drefn, ac yn agored i glefydan difrifol 1 n a arweinianfc 1 ganlyniadau IS" Y mae, o ganlyniad, yn dibynu yn hollol arnoch chwi os ewyllysiwch gadw rs- IECHYD CRYF EGNIOL rg- I fynu gweled fod y GWAED yn cael ei gadw yn Berffaith Rhydd o bob Amburedd. Coftw«h y dylai eich Iechyd gael eioh ystyriaeth flaenaf, S- canys hebddo, amddifedir bywyd o haner ei fwynderau, ac nis gellwch ymladd Brwydran dvddiol bywyd gydag T^chyd amharus. :MEDDYG- INIAETH ANMHRIS- IADWY Y BOBL. thW F F I qlmln GLANHANT • m f>" f Y CORPH o I BOB AM- HUREDD. GWELLANT BOEN PEN, DIFFYG TRAUL, BILIOUSNESS, GWYNT, AFU DRWG, CORPH-RWYMEDB, SCURVY, PENDDYNOD, CLEFYD Y BRENIN, • ECZEMA, Y BLAST, ERYSIPELAS. NERVE8 EGWAN, FITS, GWYNEGON (RHEUMATISM), PILES, POEN CEFN (LUMBAGO), TARDDIANT AR, A CHLEFYDAU Y CROEN, ISELDER Y8- I BRYD. Gan sirchau Gweithrediad iachusol ranau mewnol y Cyfansoddiad, Brashau a Ohyfceib- ogi y Gwaed a'r Elfenau, a roddant o FYWYD NEWYDD, IECHYD, NERTH. PEIDIWCH A DIODDEF YN HWY. TREIWCH YN DDIOED. HUGHES'S BLOOD PILLS Ymtj Pills Iij-U yn WYR A GW2AGEDD, gyfaddas ac anmhris- { MEIBION A MERCHE'D iadwy i Y maent yn Iachau ar ol i bob peth arall fethu. Mae y Trade Mark hwn, sef Llun y Galon, ar bob blwch. Heb hwn twyll V Keb oedi anlonwch am Flwch o HUG,HESS BLclOD PILLS Gwerthir hwy gan yr holl Fferyllwyr a Gwerth- wyr Patent Medicines am 1/1. 2/9, 4/6, neu anfoiMr eu gwerth mewn Stamps neu P.O. i'r Gwneutbnnrr JACOB HUGHES, Manufacturing Chemist, Peu- arth, Cardiff. Ar werth yn America. gan B. WILLIAMS, Chemist, Plymouth, Penn. GOMEE'S BALM! I ELI AT BOB GOMER'S BALM A iacha Glwyfau ar y ¡ —————————— Traed, Cluniau, Pen, Gwddf, Erysipelas, Manau Llidiog a Digroenedd, Cornwydtem Crawnllyd, Coesau Drwg. GOMER'S BALM A iacha Fronau a Plien Bron a I —; Dolurus, Piles, Traed Chwjrs- edig, Toriadau Allan, Orach yn Mhenau a GwyneVau Plant, Llygriadau a Llosgiadau yn mhob rhan o'r Corph. GOMER'S BALM A iacha Ddwylaw ToriadoJ, — Llygaid ac Amrantau Dolurus, Crafu, Scurvy, Gwynegon. Cymalau Poeaus, Chwyddiad, Tarwden, Malaethau, etc. Y mae GOMER'S BALM yn hynod effeithiol at bob math o Glefydau allanol y Corph. Rhodder i prawf arno. J Ar werth ran bob Chemist a gwerthwyr Patent -m Medicine am l/lg y blwch, neu danfoner eu gwerth 'M mewn Stamps at y Darganfyddwr— m prawf arno. J Ar werth ran bob Chemist a gwerthwyr Patent -m Medicine am l/lg y blwch, neu danfoner eu gwerth 'M mewn Stamps at y Darganfyddwr— m MANUFACTURING CHEMIST, PENARTH, f CARDIFF. 2343 House and Estate Agency Office. ( ESTABLISHED 1857. J. HUGH Ki S & CO I AGENTS AND VALUERS, CENTRAL CHAMBERS, Corner of MOSTYN AND LLOYD STREETS, LLANDUDNO. ALWAYS Jfirst- C'la-sa FURNISHED RESIDENCES TO LET. First 0:&. APARTMENTS. Also UNFURNISHED HOUSES TO LET 811' FOR SALE. v SHOPS and BUSINESS PREMISED in Variety FOR SALE and TO LET. Also FREEHOLD and LEASEHOLD LAND. VALUERS FOR PROBATE, ek., etc. MONEY PROCURED ON lilOETGAGE AT Lew Rate of Interest. RENT COLLECTORS, etc.. etc bo53 MESSRS. • E. 0. PAEEY & OR0CKATT, CENTRAL CHAMBERS, Lower Mostyn Street, I LLANDUDNO ESTATE AGENTS and AUCTIONEERS, ARCHI TECTS and SURVEYORS. VALUERS FOR ESTATE DUTY, LICENSED VICTUALLERS, etc. PROPERTIES FOR SALE. MONTHLY LISTS OF FURNISHED and UNFURNISHED HOUSES TO LET. 9080 Masonic Hail (Llandtxdno). IMPORTANT NOTICE. MESSRS J. W. ROGERS and CO. respectful- iV-L ly INTIMATE to their numerous PA- TRONS and the PU15LI0 generally that they will RESUME their WEEKLY AUCTION SALES within the above spacious Sale Rooina (the fineØÎ in North Wales), on WEDNESDAY Oct. 3rd, 1900. Parties having HOUSES OF FURNITURE to DISPOSE OF will find this a ready and satisfac- tory medium to realisa to their satisfaction. THE HALL IS NOW OPEN FOR CONSIGNMENTS of d1 descriptions of Property fcr absolute Sale. Cash advanced upou same (if required). MODERATE TERMS WITH IMMEDIATE CASH SETTLEMENTS. Houses of Furniture bougM outright,, if desired. Highest Referneces apoxi application. Argraphwyd a Chyhoeddwyd dros v "North WaJee Chronicle" Company, Limited, gan David Wil- liams, yn y "North Walsa Chronicle" a'r "GwaUa" Printing Works. 'Jaxton House. High-street, Ban- tror, yn MhJwyt Bangor, Vfi Sir Gi^a&rfon; Dydd Mawrth, Hydref 30, 1900.