Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
Y DRYSORFA GAMOLOGL1 - 1
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y DRYSORFA GAMOLOGL 1 GAN Y PARCH. JAMUS CHARGES, DINBYCH. AMCAN Y DRYSOREA. Cychwynwyd y Drysorfa hon dros ddwy flynedd yn ol ond y mae llawer, hyd yn oed o ddiaconiaid ein heglwysi, heb ddeall amcan y Drysorfa hyd heddyw. Dyma'r nod :—Codi Trysorfa o £ 50,000, a'r Hog oddiwrthi i'w ddefn- yddio (I) I sicrhau i eglwysi gweiniaid weinid- ogaeth sefydlog trwy eu cynorthwyo i roddi dim llai na £ 80 y flwyddyn i weinidog. (2) Cynorth- wyo eglwysi gweiniaid, a rhai newyddion anghenus, i sicrhau gweinidogaeth achlysurol. Y mae yn y Gogledd 106 o eglwysi, ac yn y De 38, nad yw rhif eu haelodau dros 50. Dyma'r eglwysi y bwriedir estyn cymorth iddynt. Y mae ein brodyr y Saeson, trwy gasglu £ 250,000, wedi sicrhau nad oes gweinidog ar eglwysi neu cglwys Seisnig trwy Doegr a Chymru, a'i gyflog yn llai na £ 120 y flwyddyn. Teimlodd dynion goreu ein Henwad ei bod yn llawn bryd i'r eglwysi Cymreig symud yn yr un cyfeiriad. Y mae ein Hellwad yn llawer gwannach yn y Gogledd nag yn y De, a hynny sydd yn cyfrif am y ffaith fod mwyafrif mawr yr eglwysi gwein- iaid yn y Gogledd. Yn yr ardaloedd gwledig y ceir y rhan fwyaf o'r eglwysi gweiniaid yn y Gogledd. Trwy ddylifiad y bobl o'r ardaloedd hyn i'r trefydd mawrion, y mae cyfLwr yr eglwysi gweiniaid yn waeth nag y bu er's blynyddoedd lawer. Mewn cyfartaledd i'r boblogaetli y niaent wedi dal eu tir yn lied dda ond gan fod y bobl- ogaeth yn llai, y mae rhifedi aelodau llawer o'r eglwysi hyn yn llai nag y bu. Ond yn yr eglwysi gweiniaid hyn y magwyd llawer o gewri y Pul- pud Cymreig, fel yr anfarwol Dr. William Rees yn Uansanan, a llawer o golofnau yr achos yn y trefydd mawrion—yn ddiaconiaid, athrawon a cherddorion. Nid hawdd prisio dyled yr Enwad. iddynt. A adewir i'r achos wywo a marw yn yr addoldai bychain, cysegredig hyn, sydd yn cyfrif am ran dda o fywyd goreu y genedl ? Ymddyg- iad yr eglwysi, yn enweaig y rhai cryfion, tuag at y Drysorfa Ganolog fydd yn penderfynu y pwnc. SEEYEEEA BRESENNOE Y DRYSORFA. I r Yn ol adtoddiad y Parch. W. James, Aber- tawe, Arolygydd y Drysorfa, yng Nghynhadledd yr Undeb ym Mertliyr ym mis Gorffennaf, y mae 160 o eglwysi (gan gynnwys addewidion personau o eglwysi eraill) wedi addaw y swni anrhydeddus o £ 15,200, a thros 800 o eglwysi Cymreig heb addaw dim Yr oedd yr addewid- ion y flwyddyn gyntaf yn £ 13,000, ond erbyn diwedd yr ail flwyddyn yn ddim ond £ 15,200 ychydig dros £ 2,000 mewn blwyddyn Cofier y bwtiedir gorffen y gwaitli mewn pum mlynedd. Yr ydyin yn awr wedi dechreu y drydedd flwyddyn Y mae llwyddiant y gwaith bendigedig hwn yn dibynnu ar yr hyn a wneir y flwyddyn hon. Y rheswm roddid yn gyffrcdin am yr esgeulus- tra v flwyddyn ddiweddaf oedd y rhyfel. Nid esgus gwag liollol ydoedd. Oedi wnai llawer o'r eglwysi, gan obeithio y byddai y rhyfel ofn- adwv drosodd ymhen y Rwyddyu. Ofer disgwyl hynllY bellach. Os arhosir nes i'r rhyfel ddarfod lieb symud, bydd y Gronfa yn fethiant. Gwyddou fod rhai eglwysi yu dioddef yn drwiii o achos y rhyfel ond y mae y mwyafrif mawr lilor dda arnynt ag erioed. Mae yr amaethwyr yn cael prisiau rhagorol am eu hanifeiliaid. a'r glowyr yu cael cyflogau da. Cael gan yr eglwysi wneud a allont yn ol eu hamgylchiadau yw yr oil a ofynnir ac os gwnant liynny bydd llwyddiant y Drysorfa wedi ei sicrhau tuhwnt i bob amheu- aeth. OWEITHIO TRWY Y CYFUNDEBAU. I Penderfynodd y Pwyllgor, mewn cyfarfod, a gynhaliwyd yn Dlaudrindod yin mis Medi, i wneud apel ar unwaith at yr 800 o eglwysi sydd heb wneud dim. hyd yn hyn. Mae'n eglur bellach mai y Cyfundebau sydd i wneud y gwaith, tra yn gadael person au unigol yn rhydd i weithio fel y barnont yn oreu. Pawb sydd a'u calon yn yilgwaith i wneud eu rhan, a sicrheir ei lwydd- iant. Mae rhai Cyfundebau eisoes yn gweithio vn dda, ond Cyfundebau eraill yn symud yn araf-rhy ural. Apelir yn daer at y Cyfundebau i drefnu fod ymwelydd neu yniwelwyr i fyned yn bersonol at bob eglwys sydd heb addaw dim. Profwyd gan- waith mai methiant yw pob apel trwy lythyr, ond yn unig i baratoi y fiordd i ymweliad per- sonol. Ofnwn fod rhai eglwysi yn tybied fod eisiau iddynt gyflawui gorchest neilltuol. Dim o gwbl. Gofynnir i'r eglwysi wneud eu rhan fel y mae Duw yn eu llwyddo—dyna'r oil. Mae ein hegiwysi yn gwneud yn dda at lawer achos, ond nid yw eglwysi Cymru yn enwog iawn am gyf- rannu. Meddylier am y ffaith hou Cyfrannodd eglwys y Parch. T. Eynon Davies fisooo at y Drysorfa Seisnig. Un eglwys Seisnig wedi cyf- rannu uxwy nag y mae yr holl eglwysi Cymreig wedi addaw at y Gronfa Ganolog Y mae llawer iawn yn dibynnu ar ffyddlondeb y gwcinidogion a'r diaconiaid. Cawsom broflon diamheuol fod y bobl yn barod i gyfrannu, os rhoddir amcan gogoneddus y Drysorfa yn oleu a theg ger eu bron. j EGWYDDORION EIN HENWAD. I Yinffrostiwn yn egwyddorion ein Henwad, am y tybiwn eu bod yn gyson a dysgeidiaeth y Testament Newydd. Cydnabyddir hyn gan ddysgedigion nad oes un berthynas rhyngddynt a'r Annibynwyr. Ond os am fod yn debyg i'r Eglwys Apostolaidd, rhaid i ni gynhyddu llawer mewn un gras, sef yn y gras o gynorthwyo ein gilydd, a'r cryf i helpu y gwan. Yr oedd Dr. Joseph Parker am y rhan fwyaf o'i oes yn Anni- bynnwr o'r Annibynwyr, ac yn Annibynnol dros ben ond cyn diwedd ei yrfa ddisglair daeth i deimlo fod yn rhaid i'r Annibynwyr "wrth fwy o organisation a mwy o gydweithrediad cyn llwyddo a bod yn deilwng o ddysgeidiaeth Crist a'i apos- tolion. Yr oedd bron hanner un o'i anerchiadau godidog o Gadair yr Undeb yn gynwysedig o ddyfyniadau o'r Epistolau am ddyledswydd yr eglwysi i gynorthwyo eu gilydd, a bod mewn undeb a'u gilydd, er mwyii bod yn fwy o allu dros Grist yn y byd, fel yr adnod hon Dygwch feichiau eich gilydd, ac felly cyflawnwch gyf- raith Crist.' Yr ydym o'r farn mai ffrwyth dysg- eidiaeth Dr. Joseph Parker ac eraill yw y Drys- orfa Seisnig o £ 250,000 y cyfeiriwyd ati eisoes. Nid anghofiwn mai y Cymro enwog, Dr. J. D. Jones, M.A., B.D., Bournemouth, fu y prif offervn i sicrhau llwyddiant Trysorfa y Saeson. DYEODOE EIN HENWAD YNG NGHYMRU, I Yr ydyin. yn un o'r ddau enwad liynai yng Nghvmru y .Bedyddwyr yw y llall. Yr ydym yn un o'r ddau enwad lluosocaf yug Nghymru y Methodistiaid Calfciaidd yw y llall. Yr ydym ni yn rhagori ar y Methodistiaid yn ein cyfran- iadau at y Genhadaeth Dramor, ond tra rhagora v Methodistiaid arnom ni yn eu cyfraniadau at y Genhadaeth Gartrefol. Oherwydd hyn niaent hwy yn cynhyddu yn raddol yn awr, a ninnau yn lleihau. En gogoniaiit hwy yw ein gwendid ni. Duw yn rhwvdd iddynt, ac i bob enwad arall. Mae digon o waith i bawb. Mae 700,000 o baganiaid yng Nghymru na wyddant ragor rhwng eu llaw dde a'u llaw aswy yn grefyddol. Mor ffyddlon yw aelodau cyfoethog y Methodist- iaid i'w henwad Daetli cymorth o lan y Menai ac o Landinaui i lawer eglwys o dan ei baich ac at y Forward, Movement. Pa le y mae cyf- oethogion Annibynia ? 0 am olynydd nen olyn- wyr i'r Cristion pur, yr Enwadgarwr a r tywysog- gytrannwr Thomas Williams, Gwaelodygarth. 'Y mae rhai dwsenni o weinidogiou da a ffyddlon yng ngwasanaeth Crist yn ein Henwad yn awr ar gyflog o [r yr wythnos, a rhai ar lai 11a hynny. Punt o gyflog i weinidog da yr wythnos, ar ei fwyd ci hun, ti 'i wywig a'i blant Nac adroddwch hyn yn Gath, na fynegwch yn heolydd Ascalon, rhag llawenychu gelynion Ymneilltuaeth, rhag gorfoleddu y rhai a wnaut grefydd yn wawd. Wele, daetit yr awr i symud y gwaradwydd hwn. DYMA GYEEE YR ENWAD. I Y mae i'u Henwad ei hanes, ac ni raid cywil- yddio o'i blegid. Bu ar y blaen ar hyd ei holl hanes dros rvddid a chydraddoldeb a thros iawn- clerau dyn. Pwysleisia ysbrydolrwydd crefydd, ac y mae yn deyrngarol i'r Gwaredwr. Y mae yn un o'r galluoedd pennax fedd Cymru heddyw i ddyrchafu y genedl mewn moes a chrefydd. Mae yr egwyddor Gynulleidfaol mesvn cysondeb rhyfeddol ag ysbryd gweriuol yr oes. Mae mwy- afrif mawr ein beglwysi yn hunan-gynhaliol, a'r llywodraeth yn yr eglwys ei hun. Nis gellir rhagori ar hyn. Ond byddai cynorthwyo yr eglwysi gweiniaid i gynnal eu gweinidogion yn deilwng yll lies ysbrydol i'r eglwysi cryfion. Hin hangcll mawr ydyw gwaith. Sut y siaradodd hwn ac yr areithiodd y Ilall ? Yr ydyrn wedi byw gormod yn y fan yna, yn enwedig yr Undeb. Yr ydym yn alright ar y platform. Y gwaith pennaf yw pregethu yr Kfengyl yn eglurhad yr Ysbryd a chyda nerth, Mae y symudiad hwn o Dduw, ac Ysbryd Duw yn gweithio ynddo a thrwyddo. Na ddiffoddwch yr Ysbryd.—Allan u rifyn Taohwedd o'r Cenuad Hedd.' s
I MOUNTAIN ASH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
I MOUNTAIN ASH. Dathlu Canmlioyddiant John Ambrose Lloyd. —Nos Lun, Hydref 4vdd, dan nawdd Undeb Cenedlaethol Eglwysi Efengylaidd Cymrn, daeth tyrfa fawr yngbyd i'r Rhos, capel y Bedyddwyr, or talu teyrnged o bareh i golia y cerddor anfarwoi. Llwyddodd y cerddor marw i alw torf ynghyd mewn modd, efallai, na allssai un cerddor byw ei wneud. Sicr yw na welwyd yn Aberpennar erioed o'r blaen y pedwar enwad yn cydsymud mor unol ac mor galonnog ac ar raddfa mor eang. Yr oedd capal eang y Rhos yn orlawn, a chorau y gwahanol eglwysi yn harddu'r oriel. Golygfa fawreddog a phrydfertix ydoedd. Golygfa lonnai ein bron ac a daniai ein hysbryd, ac a barai i ni ym- falchlo o'r newydd yn Ymneilltuaeth Cymru. Buom am ddwy awr yn nofio mewn moliant; ac os yw ysbrydoedd y cyfiawn yn y nefolion leosdd yn cymeryd diddordeb yng ngweithred- iadau'r ddaear, sicr yw fod Ambrose Lloyd yn tremio dros ganllawiau'r nef y nos hon. Ysgrifennydd y mudiad oedd Mr R A. Edwards (M C), a gwnaeth ei ran yn effeithiol ac hwylus Llywyddwyd yn ddeheuig gan un o leygwyr galluog y lie—Mr David Davies (M.C) Ohwareuwyd yr organ gan Mr J. W. Evans (B). Traddodwyd araith ar Ambrose Lloyd gan y Parch John Phillips, Bathanla, ac arweiniwyd yn feistrolgar gan Mr T. Glyndwr Richards. Digon yw dweyd fod Glyndwr yn ei afiaeth arferol yn taflu gwefr a grym i'r canu. Trwy gymorth dehongliad Glyndwr o'r tonau, cly wsom rai o donau digymhat Lloyd yn cael eu canu yn eu swyn a'u nerth. Dywedir nad yw'r Cymro byth mor hapus a phan yn y cywair lleddf. Esbonier y peth fel y mynner, ar aden y 4 Modd Lah' yr esgyn y Cymro i'r uchterau mawr. Darllenwyd a gweddlwyd gan y Parch W. Thomas (B),Penrhiwceibr, ac mewn byr eiriau detholedig gal wodd y cadeirydd ar Glyndwr i ymallyd yn awenau anweledig cSn. Cauwyd 'Wyddgrug,' 'Alun,' 'Abergele,' a 'Rhyl' mewn hyfryd hwyl. Yna galwodd y Cadeirydd ar y Parch John Phillips i draddodi ei anercbiad. Cawsom bortreiad o Ambrose Lloydfel dyn a cherddor. Sylwodd mai un o roddion Duw i Gymru oedd y cerddor, a thrwy i Lloyd fod yn ffyddlon i'r ymddiriedaeth osod- odd Duw ynddo, dyna'r modd y bu yn un o gymwynaswyr pennaf ein cenedl. Cerddai enaid cerddor mawr Duw o dan arwynebedd y masnach-deithiwr (commercial traveller) a'r athraw -ysgol, ac ychydig feddyliai y lluoedd ddeuai i gyffyrddiad ag ef ar feusydd ei alwed- igaeth fod cerddor o anfarwol fri yn y teithiwr masnachol dirodres. Ym mynegiant enaid Ambrose Lloyd mae cenedl gyfan wedi cael cyfle i addoli Duw ar lais can a dringo i'r Presenoldeb Dwyfol. Camp ydyw cyfansoddi emyn-don, ac yn hyn y rhagorai Lloyd. Can- molai yr areithiwr yn fawr ysgrif feistrolgar Dr David Evans yn y TYST a'r Cerddor. Sylwodd hefyd fod treilan ddirodres y Wydd- grug wedi rhoddi i Gymru dri o feibion glew. Yno y ganwyd Daniel Owen, yr hwn a ddysg- odd genedl gyfan i chwerthin ac wylo. Yno ganwyd Alun y bardd per, yr hwn sydd wedi swyno miloedd a'i awen. Ac nid y lleiaf o'i meibion ydoedd John Ambrose Lloyd, yr hwn sydd megis yn taflu ei lais yn ol o dragwyddol- deb yn barhaus yn ei donau diguro, ac yn gwrthod tewi, or wedi marw. Yna canwyd gyda arddeliad nerthol 4 Teyrnasoedd y Ddaear,' ac yua 'Wynnstay,' 4 Eifionydd ac Henryd.' Siaradwyd hefyd gan y Dr Arthur Arthur Jones, y meddyg siriol a phoblogaidd, a'r Parch W. Davies, Soar. Prof odd y cyfarfod yn ddatguddiad y gallesid cael Cymanfa Undebol fel hyn yn flynyddol, a chredwn o gaion mai felly y bydd. Llwyddiant digymysg fu'r ymgais gyntaf hon, a mawr hyderwn nad oedd ond addewid o'r hyn sydd yn stor i Ymneilltuwyr Cymreig Aberpennar. Hir gofir ycwrdd, ac hiraethir am ragor o'i gyffelyb. JiGLWYSWR .KHYDD.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
You Can Rely on You Can Rely on g?? ?? Sure Remedy, in either Sex, for all Acquired or Constitutional Dis- charges from Urinary Organs, Gravel, Pains in the Back and kindred complaints. Over 50 Year's Success. Of all Chemists, A 1 ? ? K, n' Q 4'6 per box, or sent direct, post c I are s free, for Sixty Penny Stamps by p ? 1~ ] I the Proprietors—The Lincoln & 41 .1 S I Mldland Countles Drug Co., (IM]tx FROM MDFOVRT) Lincoln. (DRB JJ'8OM JOJlmlRT)