Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
8 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Ymgyrch A rglwydd Derby. PAN yn ysgrifennu (y Llun) I ni wyddys beth yw rhif a nerth y dyrfa fawr sydd wedi ymrestru dan drefn- iant Arglwydd D e r b y. Bydd y ffigyrau yn ddiau wedi eu cyhoeddi pan ddarllenir y nodyn hwn. Ond credwn fod y rhif yn ddigon mawr i ddiogelu, am dymor beth bynnag, y drefn wirfoddol o gasglu ein byddin. Yr un pryd dylid cofio y bydd nifer lluosog yn cael eu tynnu allan o'r cyfanrif a ymrestrodd dan y Group: System, gan fod yn eu mysg laweroedd o bobl ieuainc sydd yn anhepgorol aiigen-, rheidiol i gario ymlaen fasnach y wlad. Yr oedd eu meistri hyd yr wythnos ddiw- eddaf wedi eu rhwystro yn bendant i ymrestru, ond yn wyneb yr addewid am wrandawiad teg i'w hapel, am gadw nifer digonol o'u gweision i gario ymlaen eu busnes yn lledfyw os nad yn llwyddiannus, cymellasant eu dynion ar yr awr olaf i ymrestru. Os gwneir cyfiawnder a r cwm- ifiau ar meistri hyn, bydd raid troi yn ol y rhan fwyaf o'r gwyr hyn, gan mai meth- iant hollol fyddai ceisio gwneud hebddynt. i Ac mae buddiant uchaf y wlad a'n llwydd- iant yn y rhyfel yn dibynnu mwy ar hyn o bryd ar ein masnach nag ar rif ein byddin. Heblaw hyn, mae miloedd lawer wedi eu tyngu i mewn heb fod dan law y meddyg o gwbl, a throir llawer ymaith ar y tir hwn. Ymhellach eto, bydd raid cadw nifer digonol adref i weithio'r rheil- ffyrdd ac i ddarparu nwyddau rhyfel. Ac yn y cysylltiad hwn da oedd gofyn i'r dosbarth oedd wedi eu serennu i ymrestru hefyd, oblegid credwn fod mwy o dwyll ac anghyfiawnder wedi ei wneud yn y cyfeiriad hwn nag y mae'r wlad wedi amgyffred. Rhwng popeth bydd raid tynnu i lawr gryn lawer ar nifer ymrestrwyr Arglwydd Derby, a dyna'r pryd y gwelir pa un a ddiogelir gwirfoddoliaeth ai peidio. Yn wir, yr oedd cynllun Arglwydd Derby yn golygu gorfodaeth atgas mewn llawer ystyr ac yn benthyca ei hun i amheuaeth a phryder mawr a dibynna lawer ar y modd y gwna'r llysoedd eu gwaith ynglyn a'r apeliadau am ollyngdod i'w gwahaniaethu yn ymarferol oddiwrth Conscription. A rhaid i garwyr tegwch a rhyddid wylio'r llysoedd hynny yn fanwl, onite cyfyd y cri ar unwaith am Orfodaeth gyfreithiol ar bawb, ac anodd fydd ei gwrthwynebu. Yn wir, os ymddyga'r llysoedd hyn yn drahaus ac afresymol, efallai y deuir i deimlo gan lawer mai Gorfodaeth ar bawb fyddai decaf. Gwareded Rhagluniaeth ni rhag hynny, oblegid golyga derfyn ar ryddid a ffyniant ac undeb Prydain a'i phobl. Prwsia arall fydd.
£ 5 AM GAN FER.
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
£ 5 AM GAN FER. Awdurdodir ni i hysbysu fod bonheddwr o Gymro wedi derbyn y fath argraff ddofn gan apel rymus y Cadfridog Owen Thomas at wlad- garwch y Cymry, a ymddanghosodd yn ein rhifyn am Rhagfyr iaf, nes y mae wedi pender- fynu cynnyg gwobr o £ 5 am gyfleu mewn bardd- oniaeth (Gymraeg neu Saesneg) Yr Alwad i'r Gad gan Gadfridog Cymreig,' priodol i'w chanu neu i'w hadrodd mewn cyfarfodydd cyhoeddus. Beirniedir gan Fardd Cadeiriol enwog. Gellir cael copiau o'r apel wreiddiol mewn unrhyw swyddfa ymrestru, ac anfoner y cyfan- soddiadau erbyn Rhagfyr 18fed, mewn amlenni yn dwyn yr ysgrifen Prize Poem Competition i swyddfa'r Cadfridog—Kinmel Park, Rhyl. 8th December, 1915. To the Editor, Y Tyst Newspaper, Merthyr Tydfil. DEAR SIR,-The evergrowing number of Welsh soldiers, of which a very considerable proportion is now serving overseas, has added enormously to the claims upon the National Fund for Welsh Troops, and I have once again to appeal to the generosity and sympathy of all friends and well- wishers for a continuance of the aid that has been freely given to the National Fund since its inception. The letters received from Com- manding Officers bear ample testimony to the value of the services rendered by the Fund in adding to the comfort and wellbeing of Welsh Troops who have so gallantly responded to their Country's call. So far every requisition received has been complied with, but the work done hitherto is small compared with the needs of the present winter. Help can be given in various ways:- (a) By Subscription. (b) By Contribution of Comforts, particularly Mufflers, Mittens, Socks, Helmets and Cardigan Jackets. (c) By the purchase of the Welsh Gift Book, Land of my Fathers,' which can be obtained from any bookseller or bookstall. It makes an ideal Christmas Gift Book. The Executive Committee has recently been added to, and strenuous efforts are being made to make this Fund in every way a National one so as to cope with the overlapping and inequality of distribution of Comforts which is productive of much waste and dissipation of energy. All Subscriptions and Contributions of Com- forts may be addressed to me at 11, Downing- street, S.W. Yours faithfully, M. I/I,OYD GEORGE.
CYFARFODYDD.I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CYFARFODYDD. :LIBANUS, GRAIGBERTHLWYD.—Sul, Tach. 28ain, cynhaliodd yr eglwys yma ei chyfarfod- ydd pregethu, pryd y gwasanaethwyd gan y Parch E. Afan Jenkins, Moriah, Whitland. Cafwyd gweinidogaeth nodedig o gref a hyfryd —Y nos Lun canlynol traddododd y bardd-bregethwr uchod ei ddarlith odidog ar Wladgarwch.' Cadeiriwyd gan Mr W. R. Edmunds, cyfreithiwr, Edwardsville a gwnaeth ei waith yn ddoeth a phwrpasol. SV.R0N, TROEDYRHIW.-Cynhaliwyd cyf- arfodydd pregethu yma nos Sadwrn, dydd Sal, a nos Lun, Taohwedd 27ain, 28in a'r 29ain. Pregethwyr Parchn T. Watcyn Jones, Aber- cynon, a J. Morris (M.C), Troedyrbiw. Rhagorol. BETHEL, HEN GOLWYN—Gwasanaethwyd yng nghyfarfod pregethu y lie uchod eleni gan y Parchn T. D. Lloyd Morgan, Hey wood, a J. Albert Morgan, Ebenezer, Arfon. Cafwyd cyf- arfodydd da a bendithiol a phregethau grymus ac amserol iawn.
Family Notices
Hysbysiadau Teulu
Dyfynnu
Rhannu
GENI, PRIODI, A MARW. MARWOLAETHAU. DAVips,Tachwedd 24ain, yr hen chwaer annwyl Mrs Mary Davies, Yetygarn, Llanwinio, yn 76 mlwydd oed. Bu farw yn yr hen breswylfod lie y gauwyd ac y magwyd hi. Yr oedd ei tha-i-yr hen frawd Dafydd James-yn un o sylfaenwyr yr eglwys ym Aloriah, Penfro. Collodd ei phriod tuag wyth mlynedd yn ol- Bu hi yn Hed fregus ei hiechyd am amryw ftynyddoedd, ond daeth y diwedd yn sydyn, er chwithdod i'r holl ardalwyr. Derbyn- iwyd hi yu aelod yn ieuanc gan yr Hybarch J. Davies (Shon Gymro), a chadwodd ei gwisg yn lan i'r diwedd. Yr oedd o gynheddfau meddwi cryf ac o ysbryd tra charedig. Bydd bwlch llydan ar ei hoi. Dioddefodd ei chystudd yn amyneddgar, a chafodd freuddwyd cyn ymadael a fa yn gysur mawr iddi. Gadawodd ddwy ferch a dau fab ar ei hoi mewn galar mawr-un o'r rhai ydyw ein cyfaill hoff, y Parch T. Sinclair Davies, Adulam, Merthyr. Cafodd angladd barchus, fel yr haeddai, prydnawn y Sadwrn dilynol. Gwasanaethwyd gan y Parchn E Afan Jenkins, Moriah, a J. Jeffreys (M-C). Cwm- bach. Claddwyd ei gweddillion ym mynwent gysegredig Moriah. Heddwch iddynt. Nawdd y N ef fyddo dros y plant hoffi a'r perthynasau oll. Derbyniodd y teulu. lu o lythyrau cydymdeimlad, yn cynnwys goludoedd cysuron yr Efengy], am y rhai y teimlant yn wir ddiolchgar.-Cyfaill. BLLII,Tachwedd 27ain, ar ol cystudd trwm, Margaret, unig ferch y diweddar John a Mary Ellis, 515, Collyhurst-road, Manchester, yn 63 mlwydd oed. Teimlir colled fawr ar ei hol.
0 Bwllheli i Gaerdydd.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
0 Bwllheli i Gaerdydd. Ar ol bod ychydig gyda blwyddyn ym mhrif dref Lleyn, cafodd Mr D. Richards, B.A.. le fel atbraw yn Clark's College, Caerdydd Brodor ydy w o Gapel Isaac: yno y dechreoodd breg- ethu. Catodd yrfa neilldaol o Iwyddiannas yn Ysgol y Sir, Llandeilo, ac yn y Brifysgol, Aber- ystwyth. Mae yn ddyn ieuane hynod o ddymunol, ae yn o'r meddyliau disgleiriaf y daethom i gyffyrddiad åg ef erioed Mae ei wyneb ar y weinidogaeth Ei fwriad ydyw dringo'n uwch ym myd y graddau, a chredwn y IIwydda gyda rhwyddineb. Maeyn bregethwr rhagorol yn y ddwy iaith. Aeth yn fawr ei fri yn y dref a'r cyleh gyda phob enwad mewn byr amser Tra thebyg na fydd Annibynwyr Caerdydd a Morgannwg yn hir iawn cyn dod o hyd i'r meddwl cryf a goleu a ddaeth i'w plith ————
PORTH ERYRI.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
PORTH ERYRI. Deivis Diaconiaid —Dyna'r gorchwyl y ba eglwys Capal Coff a. Porthmadog, ynglyn ag ef, a syrthiodd y coelbren ar y Mri W. Williams, Oakeley Cottage; Owen Pritchard (ieu), cyfrwywr; John Davies, Bristol House; a John Williams, Arfonia Temperance. Hyd y clywsom, gorffwys y dewisiad yn esmwyth ar bawb Gras mawr fyddo arnynt i gydweithio er lies a llwyddiant yr achos. Gwella.-Bu'r Parch W. J. Nicholson yn gystuddiol am tua dau fis, ond y mae lawer yn well, ac wedi pregethu gartref bob Saboth er tua chanol Tachwedd. Mawr byderwn yr adferir ef i'w gynefin iechyd yn faan, fuan. Y Milwyr.-Y mae y rhyfel yn dal i ddod yn nes atom o ran y teimlad o hyd. Tua dechreu y mis hwn aeth ugeiniau o fecbgyn y cylch- oedd hyn drosodd i I rywle' yn Ffrainc gyda'r Corfflu Cymreig, a phar hynny, yn naturiol iawn, fod yma fwy o bryder nag erioed ynghylch y milwyr, eu dioddefiadau a'u tynged, a llawer iawn o waddio dwys drostynt Llythyrau —Y mae llythyrau y milwyr mewn ateb i eiddo eu cyfeillion, yn ogystal ag i lyth- yrau Cyngor yr BgJwysi Rhyddiov, yn nodedig o ddlddorol, ac yn brawf amlwg mor wertbfawr yn eu golwg yw p b arwydd o feddylgarwch yn eu cylch. Ceir ynddynt arwyddion amlwg fod eu crefydd yn fwy gwerthfawr yn eu golwg nag erioed. PORTHOR.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
DYFFRYN, CAERAU.-Cynhaliwyd cyfarfod pregethu hanner blynyddol y lie hwn nos Sadwrn a dydd Sul, Tachwedd 27aio a'r 28ain, pryd y gwasanaethwyd gan y Parch D. Gower Richards, Trebaoos. Cafwyd cyfarfodydd lluosog a phregethau grymus. Dilyned bendith.
GORNEST Y GWLEDYDD. I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
raddau yn amwys. Gellir ei ddehongli fel yn arwyddocau dinistr llwyr a holiol yr Ymerodraeth Ellmynig-penderfyniad i roddi cyfansoddiad newydd i bobl yr Almaen heb ofyn o gwbl eu barn na'u cydsyniad—dull neilltuol o effeithiol i uno pobl yr AImaen. mewn dygn a gwaedlyd wrthsafiad i oresgyniad eu gwlad gan fyddinoedd y Cynghreiriaid. Ar y llaw arall, pe gellid gwneud yn 1j eglur nad ydyw y Cynghreiriaid yn dy- j muno dim amgen na chyfathrach cyson, rhydd a chyfeillgar a phobl yr Almaen, ar yr amod eu bod yn ffurfio eu hunain yn Wladwriaeth heddychlon, gyfansodd- iadol, ac yn foddlawn i ddileu pob rhwystr ar ryddid masnach, ac hefyd yn ymwrthod yn Hwyr a phob dyfais a bwriad gelyn- iaethus yn erbyn gwledydd eraill, y mae yn dra thebyg y byddai i werin yr Almaen ddwyn trefn buan o'r tryblith gresynus presennol, canys nid yw y werin un amser yn dygymod yn dda a beichiau trymion Diffyndollaeth a Gorfodaeth Filwrol.