Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
6 erthygl ar y dudalen hon
Family Notices
Hysbysiadau Teulu
Dyfynnu
Rhannu
GENt, PRIODI, A MARW. MARWOLAETHAU. JONES.-Tach-wedd 21ain, yn 36 mlwydd oed, Mr Thomas Jones, Treliw, Brynmenyn. Canfyddid rhychau hen elyn y darfodedigaeth yn croesi y wyneb hardd fu yn flenestr i riniau a'i gwnaeth yn annwyl i gylch eang. Derbyniwyd ef yn aelod yn Siloam, Cefnoribwr, yn ieuanc iawn gan y Parch D. Williams, a gwelwyd yn gynnar wanwyn ymgysegr- iad yn datblygu drwy ei ymroddiad oysegredig yng ngwinllan ei Waredwr, a'i ddynoliaeth brydferth yu addurn i'w eglwys. Ar sefydliad yr eglwys yng Nghaersalem, Fforddygyfraith, ffurflai ef ran o'r fintai gyda'i berthynasau o'r Baedan Farm, yr hwn deulu oedd enwog ar lawer ystyr ym mhlwyf mawr Llangynwyd, ac etbolwyd ef yn ddiacon ar gychwyniad y ddiadell yno- Llanwai bob cylch gydag urddas, argyhoeddiad dwys o ofnadwyaeth y cyfrifoldeb, a pharch i ordinhadau y cysegr. Fel athraw cymhwysai y wers i hyfforddiant yn ol y duwioldeb sydd o ffydd lesu, ac ni chollai gyfie i ennyn sel ei ddosbarth dros ogoniant ei Waredwr a garai mor angherddol. Ami y byddai ei daerni wrth yr orsedd am lwyddiant Seion yn tynnu dagrau brwdfrydedd i ruddiau y saint; tra ei brofiad cynnes fynegid yn ymadroddion y nef dan- iodd lawer calon ar aelwyd Seion nes profi dylan- wadau ysbrydol, eithr heddyw acen alarus ddifera dros bob gwefus. Wedi ymbriodi yn ddiweddar a merch Mr W. Butler, Treliw, a diacon parchus ym Mheniel, Bryncethin, aeth yr ymadawedig i bres- wylio yno o Baedan, yr hyn fu yn golled, oherwydd pellter y ffordd, i'r frawdoliaeth yng Nghaersalem. A'r hin yn wlyb iawn, daeth llu o'i edmygwyr galarus at Treliw y dydd lau canlynol i ddangos eu parch i'w wasanaeth i achos yr Hwn garai mor angherddol. Yn y ty gwasanaethwyd gan y Parchn D. Morris, Porthcawl; H. Eynon Lewis, hen weinidog teulu haelionus Treliw ac E. Davies, gweinidog hoff yr ymadawedig, i'r hwn y bu yn ddeheulaw fel trysorydd yr eglwys a diacon cyd- wybodol Yna cludwyd y gweddillion mewn elor- gerbyd i fynwent henafol Llangynwyd, lie y gwaan- aethwyd gan y fleer a'r Parch E. Davies. Amlygwyd cydymdeimlad dwfn a'r weddw a'i ddau frawd a'i chwaer yn eu galar. Gwelwyd yn bresennol hefyd y Parchn J. Cawlais Evans, Brynmenyn D. Davies, Llangynwyd; a T. J. Williams (B), Pil. Anfonwyd blodeudyrch drudfawr gan ei eglwys drist a Mr a Mrs Thomas, Owmisycae. Och aettyloyfaill, chwith cofio,-om cyrraedd, Un a'm carai, eto; A rhywfodd ar ei fedd o NVyf fel rfly-leddf i wylo.'
Machynlleth a'r Cylch. I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Machynlleth a'r Cylch. I Y Drysorfa Gynorthivyol.—O'r diwedd mae'r don wedi cyrraedd y rhan yma o Faldwyn, sef t6a y Drysorfa Gynorthwyol, ac mor sicr a hynny rhaid i'r gwaith yma lwyddo Yn awr, i'r diben i'r wlad gael gwybod, mae cymaint a hyn wedi ei wneud yn y sir hon Mae'r rhan uchaf o'r sir wedi ac yn gwneud yn ardderchog iawn. Mae Llanfyliin, gyda 114 o aelodau, ar wneud £73. Meddylier am Penygroes a'r Main, lieoedd byehain-y naill a 30 a'r Hall a 20-yn cyfrannu gymaint a £2 5s yn ffynyddol. Onid yw hyna yn argymhelliad i eraill wneud eu rhan at y mudiad ? Ond o Lanfair a'r wlad eang hyd at Machynlleth, nid yw'r gwaith dosbarthiadol ond bron dechreu. Ond an ddeehreu hefyd ni fynnwn ofyn ar bwy y disgyn y cerydd, ond anghofij raid a mynd ymlaen. Ymwelodd y Parch James Chartep, Cadeirydd yr Undeb, A thair o eglwysi yn y rhanbarth yma Tachwedd 21ain-yn Llanbryu- mair yn y bore, Aberhosan y prydnawn, a'r Graig, Machynlleth, yn yr hwyr ac i'r sawl sydd yn adnabod y cyleh yna, gwn y.dy wedant, *jDa lawn, Mr Charles' YuLlanbrynmairyny? bore, yn yr Hen Gapel, yr oedd yn bleser gweld y bobl wedi dod o bell i glywed cenad- wri yr Etengyl, a'r pregethwr yn ei hwyliau gorea Mwynhawyd y wledd fawr, a hoffwn ddweyd ei fod wedi ei foddloni gan gael addewidion, ond ni ddaeth dim y tro yna, er y credwn y deuant hefyd. Y mae gan bobl Llanbrynmair galon heb ei bath pan agorir hi yn gyffredinol, a hoffem weled Llanbrynmair ar ei goreu yn y mudiad yma. Awd i Aberhosan yo y prydnawn erbyn dau o'r gloch. Yr oedd y bobl oil wedi dod i glywed y pregethwr mawr hwn, a phi.-egothu, yn ardderchog a wnaeth ond gadawyd iddynt drefnu casglu yn ol eu doethineb. Dychwelwyd i'r Graig erbyn yr hwyr, ac yr oedd yno gynhulliad da a'r pregethwr yn ei fan goreu Rhaid dweyd fod y gwres wedi codi rhai nad oeddent yn bleidiol iawn, a gadawodd Mr Charles argraff ddy- munol iawn trwy ei ymweliad ac y mae rhai ¡ addewidion yt sicr o ddod Wel, i ddod at y deiriant mawr, Jcynhaliwyd pwyllgor yn Carno y Mawrth canlynol wedi ei alw gan ysgrifen- nydd y Cyfundeb i'r gwaith hwn, sef y Parch G. Griffiths, Drefnewydd, ac yr oedd wedi dod ynghyd Mr Peotyrch Williams, Y.H Llanfyllin, cadeirydd; Mr Joseph Jones, trysorydd Gwladwr; a'r Parchn Wnion Evans, a T B. Evans, Carno. Pwyllgor bychaD, ond gwnaeth waith da iawn. Canlyniad ymweliad y pwyll gor yna sydd wedi rhoi cychwyn ar y mudiad y ffordd yma. Mae y dosbarth yma yn cynwys pump gweinidogaeth a deuddeg o eglwysi, y rbai a fugeilir gan y Parchn S. Roberts, Llan- brynmair; R. C. Evans, Sammah; H. Williams, B.A Machynlleth; Wnion Evans, Derwenlas a Thomas, Aberhosan. Cynhaliwyd pwyllgor calonogol iawn hefyd yn ysgoldy y Graig, dydd Mercher, Rhagfyr laf, ac yr oedd apel wedi ei wneud i ge'sio brodyr o'r gwahanol eglwysi ddod at eu gilydd, a daeth cynrychiolydd o'r oil ar gymhelliad yr apel wnawd. Pleser a buddiol iawn oedd gennym gael y Parch Ross Hughes, ysgrifenuydd cyffredinoly Mudiad, i'n plith, ac mae wedi addaw ymweled i'r eglwysi nad ydynt hyd yn hyn wedi cael ymweliad. Credwn y gwna ddirfawj les trwy ei ymweliad. Dewiswyd y Parch S. Roberts yn gadeirydd Mr William Davies, Ffridd, yn drysorydd; a Gwladwr yn ysgrifennydd. Dewiswyd pwyllgor gweithiol, sef y pump gweinidog a lleygwr a'r swyddogion, ac erbyn hyn yr ydym yn barod i ymweled a'r naw eglwys na ymwelwyd a hwynt, a threfnulr swyddogion ynghvda'r casglwyr mor faan ag y mae yn bosibl Siarader am yr achos pan gaffom gyfle ymhob man. Mae yn sicr gennym fod eglwysi Cymru sydd wedi dechreu gyda'r gwaith yma wedi cael pleser a braint i wneud yr achos yn llwyddiant 'Yn gymaint a gwneuthur ohonoch i un o'r rhai bychain hyn, i Mi y gwnaethoch,' medd yr lesu. JOHN JONES (Gwladwr). I
Uanbedr-pont-Stephan. I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Uanbedr-pont-Stephan. I Syr Henry Joiies. Gan mai chwaer i Doctor Hugh Walker, un o athrawon Coleg Dewi Sant, yw priod Syr Henry Jones, Glasgow, naturiol yw iddo dalu ymweliadau mynych a Llanbedr. Bu'r Parch. Bvan Evans, ein gweinidog, yn fyfyriwr yng Ngholeg Aberystwyth am ysbaid. tra yr oedd ef yno fel darithydd a chan fod Syr Henry yn gymaint edmygwr ohono, y mae yn bur debyg o ddal ar bob cyfle i droi fewn i'r gwasanaeth hwyrol i'w wrando. Ond tra ar ei ymweliad diweddaf, danghosodd Syr Henry awydd i gael odfa yn Soar i draddoddi anerchiad, a threfnwyd iddo ddod nos Saboth, Tachwedd 2iain, i roddi araith ar yr 'Agwedd Foesol i'r Rhyfel Presennol.' Llywyddwyd yr odfa gan y Parch. lyvan Evans, a chafwyd un o'r anerch- iadau mwyaf gorchestol gan Syr Henry ar y testyn uchod., Bu'n athrawiaethu am yn agos i awr yn llithrig, rhwydd a chartrefol yn yr iaith Gymraeg, gan ddangos yn eglur ein dyledswydd i amddiffyn ein gwlad yn yr argyfwng presennol, er mwyn yr awel anadlwn, y ddaear droediwn, a'r iaith lefarwn. Yr oedd yn fraint, yn fwynhad ac yn anrhydedd i bobl ieuainc Llanbedr i gael cyfle i wrandaw ar un o safle ac urddas Syr Henry. Yr oedd y capel (yr ehangaf yn y dref) yn orlawn, oblegid am 7.30 yn yr hwyr y trefn- wyd i'r cyfarfod ddeehreu, er rhoddi cyfleustra i enwadau eraill gyrraedd ar ol eu gwasanaeth nwytnau. ARDWYN.
GALWADAU. -I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
GALWADAU. GOSEN, RHYMNI —Y mae y Parch Rhys D. Jenkins, Fochriw, wedi ateb yn gadarnhaol yi alwad gynnes gafodd oddiwrth yr eglwys uchod. Bwriada ddeehreu ar ei waith yn Ioaawr. Y mae yma gylch da i weithio, ac I hyderwn y bydd llwyddiant mawr ar ymdrech- ion Mr Jenkins a phobl ei ofal. James Lewis, Ysg. EGLWYS SAESNEG TONYPANDYBydd yn dds. gan liaws oyfeillioa Mr W. J. Pate, Ton, Pentre, glywed ei fod wedi derbyn galwad unfrydol o eglwys Saesneg Tonypandy. Mae Mr Pate wedi cael cwrs llwyddiannus iawn mewn addysg. Bu drwy Goleg Presbyteraidd Caerfyrddin, ac y mae ar hyn o bryd bron a chwblhau ei radd o B A. yng Ngholeg Cheshunt, Rhydychain Ychydig ddyddiau yn ol penod- wyd ef gan Gymdeithas Genhadol Llundain i orsaf arbennig ym maes Cenhadol Madagascar. Eiddunwn iddo fawr lwyddiant yn y dyfodol.- Oyfaill.
,' Y TYST' AM 1916. I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y TYST' AM 1916. I AT BIN DARLLENWYR. YR ydym wedi gwneud ein goreu i was- anaethu ein Henwad a Chrefydd a'n Gwlad yn ystod 1915 dan lawer iawn o anfanteision. Mae y Rhyfel yn ei hamryfal agweddau ac effeithiau wedi mynd a sylw pawb, fel mai ychydig gydymdeimlad na diddordeb ddanghosir tuagat newyddiadur crefyddol ac enwadol. Y llynedd apeliasom am fwy o ymdrech a chymorth oddiar law yr eglwysi a'r gweinidogion i sicrhau ychwaneg o gefn- ogaeth a chylchrediad, a chawsom rai geiriau caredig a gwerthfawrogiad o'n llafur fu yn sirioldeb a symbyliad mawr i ni. Ond prin iawn fu'r gefnogaeth ymar- ferol a sylweddol. A gawn ni eto erfyn ar i'r gweinidogion a swyddogion yr eglwysi gymell y TYST i sylw a chroesaw eu pobl fel yr unig bapur wythnosol sy'n cysegru ei hun yn gyfangwbl i fuddiannau a hanes a llwydd ein Henwad ? Pery'r ysgrifenwyr medrus sydd eisoes yn adnabyddus trwy Gymru gyfan fel llenorion a sylwedyddion craff ac effro i gyfoethogi ein colofnau yn ystod 1916, a chroesawn bob gohebiaeth fo'n dyrchafu y gwir, ac yn meithrin crefydd, ac yn diddori'n iach a dvrchafol. I Y GOIVYGYDD,
HEYWOOD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
HEYWOOD. CYFARFOD SKFYDIvU. Ar y 4ydd cynsol sefydlwyd y Parch. T. D. Lloyd Morgan, gynt o Fiwmaris (mab hynaf Dr. a Mrs. Lloyd Morgan, Pontardulais), yn weinidog yn York Street, Heywood, Lancashire, Cafwyd hwyl a bias yn ystod yr holl wyl, a daeth llu o ffrindiau pell ac agos i ddymuno'n dda i'r bugail ieuanc. Pregethodd y Parch. Penry A. Evans, Lerpwl, prynhawn Sadwrn yn rymus odiaeth oddiar 2 Cor. iv. 5, ac ni choll- wyd y cyweirnod uchel darawyd gan PenryJ' drwy'r gyfres. Ar wahoddiad y Meddyg H. H. I. Hitchon a'r Misses Hitchon, gwestywyd tua 150 o ymwel- wyr a gwahoddedigion, tra mewn ystafell arall bu tua 800 yn cyfrannu o de cyhoeddus. Llywyddwyd cyfarfod yr hwyr gan y Barwnig Syr Arthur A. Haworth (Cadeirydd Undeb Cynulleidfaol Cyniru a Lloegr), a siarododd eiriau doethineb ynglyn a chyfrifoldeb yr eg- lwysi yn wyneb enbydrwydd presennol y gwled- ydd. Rhoddwyd hanes yr alwad gan Mr. E. A. Elliott, ysgrifennydd yr eglwys, a siaradwyd yn hyawdl a phwrpasol gan y brodyr canlynol Parch. Geo. Shillito, M.A. (Ysgrifennydd Undeb y Sir) Mr. Henry Pape (Llywydd Undeb Roch- dale a'r Cylch) Parchn. Penry Evans, Dr. D. Lloyd Morgan, G. Parry Brown (Llywydd Undeb Eglwysi Rhyddion Cylch Rochdale), Silas Rixon (fu'n gweinidogaethu yma am 26 mlynedd), P. H. Taylor (W.) Llywydd Undeb Eglwysi lleol), Henadur S. J. Grundy, Y.H. (Maer y dref, ac efe yn Eglwyswr tanbaid a selog), Henadur J. LI. Thomas ac Mr. Isaac L. Davies (yn cyn- rychioli Hope, Pontardulais). I Danfonwyd amryw lythyrau, ac yn eu plith un oddiwrth y Cynghorwr W. Owen o Fiwmaris, yn datgan ei ond am ei absenoldeb. Canwyd yn fendigedig gan y cor, a chafwyd cwrdd nas anghonr yn fuan gan y dorf fawr fu ynddo. Gweinyddwyd y Cymundeb nos Sul gan Dr. Morgan, a thraddododd anerchiad ar Hawliau y Weinidogaeth Gristionogol ar y Gweinidog cyn i'w fab bregethu ac nid yn ami y gwelir y mab yn dilyn y tad fel pregethwr cwrdd y mab yn dilyn y tad fel pregethwr ewrdd mawr/ Y mae'r Parch. T. D. Lloyd Morgan eisoes wedi ei gwneud hi yn Heywood. Y mae maes toreithiog ac eang o'i flaen, ac y mae yn cychwyn o dan yr amgylchiadau mwyaf dymunol. Boed bendith DtJW arno ef a'i lafur.