Y Tyst

CYPUNDEB LLEYN AC EIFIONYDD. I Cynhaliwyd y Cyfarfod Chwarterol diweddaf yn Hebron, Lluix a Mawrth, Mehefin yr neg a'r 12fed. Cyfarfu'r Gynhadledd am 2 prynhawn y dydd cyntaf, o dan lywyddiaeth y Parch. J. Rhydderch, Pwllheli (cadeirydd am y flwyddyn). Dechreuwyd trwy ddarlleii a gweddio gan Mr. William Williams, Abersoch. Wedi cael ychydig eiriau gan y Cadeirydd, darllenwyd a chadarn- hawyd cofnodion Cynhadledd Siflem, Porth- ina(fog.Pasilvyo, mai yn Sardis y cynhelir y cyfarfod nesaf, Llun a Mawrth, Medi'r iofed aI r I leg. Mater y Gyfeillach yno fydcl, Sut i ddiogelu ffydd yr EgIwys heddyw.' Y Parch. R. W. Jones, Cilgwyn, a beuodwyd i arwainyn y siarad ar y pwnc.-—Cafwyd adroddiad o waith y Pwyllgor ynglyn a'r achos ym Meddgelert gan Mr. J. R. Owen. Ar gynygiad yr Ysgrifennydd, ac eiliad Mr. Robert Jones, Llithfaen, pasiwyd anfon i ddiolch i'r eglwysi hyimy sydd wedi addaw helpu yn yr achos hwn.- Wedi gwrando adroddiad ynglyn a'r achos yn Aberdaron gan y Parch.E. T. Evans, Morfa. Nefyn, a Mr. G. Williams, Pwllcrwn, a brodyr eraill, ar gynygiad Mr. Richard Roberts, Pwllheli, ac eiliad y Parch. Ross Hughes, pasiwyd ein bod fel Cynhadledd yn dymuno ar i'r rhai sydd yn cynrychioli'r Cyfuudeb hwn ar Bwyllgor y Genhadaeth Gar- trefol fwrw golwg dros yr achos hwn am A-sbaid, a bod Mr. G. Williams i barhau .yn gynullydd —Wedi gwrando ar y Parch. Morgan Price yn rhoddi adroddiad o waith y pwyllgor a benod- i wyd i'r perwyl o chwilio i gvniwysterau Mr. J. Aidan Davies, Llithfaen, i arfer ei ddawn fel pregethwr, ac i frodyr eraill siarad yn gymerad- wyol iawn am dano ac am ei fiyddlondeb mewn cylchoedd eraill o wasanaeth, pasiwyd ein bod fel Cynhadledd yii ei i sylw yr eglwysi fel pregethwr rheolaidd yn ein plith. i Cafwyd adroddiad o waith y Pw\'llgor Enwi gan Mr. Samuel Roberts, Llauystumdwy, pa un a dderbyniwyd, ac ar awgrym yr hwn dewisodd y Gynliadledd yn • imfrjtiol y Parch. Thomas Williams, Capel Helyg, yn ysgrifennydd. i'r Cyf- arfod Chwarter am dair blynedd.—Oedwyd i rhoddi ystyriaeth i'r gydnabyddiaeth roddir i'r ysgrifennydd newydd am. ei waith hyd gyfarfod Medi. -Gohiriwyd hefyd ddewis olynydd i Mr. Williams fel ysgrifennydd Cyfuudebol i Gym- deithas Genhadol Dlmidain hyd yr un cyfarfod. —Yinhellach, hysbysodd Mr. Roberts y cynllnH a beaderfynwyd arno i amlygu gwerthfawrogiad owasanaeth yr ysgrifennydd. presennol ar ei waith yn ymddeol o'r svvydd.-—Periderfynwyd mai dymunol oedd myned ymlaen gyda pharatoi Trust Deed i'r Gymdeitlias Penthyciol.—Gal- wodd Mr. J. R. Owen sylw at sefyllfa eidclo perthyuol i'r Enwad yn y Cyfuudeb Invn, a chyflwynwyd hyn i ofal Pwyllgor yr Fiddo. Pasiwyd fod yr ysgrifenllydd i anfon llythyrau cydymdeimlad at y rhai sydd mewn galar a gwaeledd.—Ar gynygiad y Cadeirydd, ac eiliad yr Ysgrifcllnydd. gydag ategiad Mr. Richard Roberts, Pwllheli, pasiwyd diolchgarweh cynnes i'r eglwys yn Hebron, a'i gweinidog, y Parch. J. R. Evans, am eu derbyniad croesawus i'r cyfarfod, ac i'r chwiorydd am eu rhau effeithiol hwythau yn y croesaw.-Amlygodd Mr. Roberts hefyd ei foddhad a'i lawenydd o weled y capel mor hardd gan y frawdoliaethyn y He.-—-Daeth Cynhadledd gref ynghyd, a threuliwyd yr amser yn yr ysbryd goreu ac, ni gredwn, i bwrpas da 3rnglyn a gwaith y Deyrnas nad yw o'r byd hwn. —Terfy nwyd. trwy weddi gan Mr. G. M. Roberts, Dlanbedrog. Y MODDION CYHOIiDUUS. Nos I/iui a dydd Mawfth pregethwyd gan y Parchn. R. M. Edmunds, Llanbedrog Thomas DloA^d, Rhostryfan J. W. Edwards, Tabor; R. W. Jones, Cilgwyn; Thomas Williams, Capel Helyg; J, Rhydderch, Pwllheli; Morgan Price, Chwilog, a J. M. Williams, Ile-yiygroes-yr olaf ar bwnc a roddwyd gan gyfeillioll Hebron, sef Dyledsw-ydd rhieni fel aelodau o Eglwys Dchiw i arfer crefvdd ar yr aelwyd.' Abererch. HUGH DAVIES, Ysg.

Cyngor Cenediaethol Eglwysi Rhyddion Cymru. Cyfarfn Pwyllgor Gweithiol y Cyngor hwn yn yr Amwythig ddydd Gweuer, Mehefin 2gain, o dan lywyddiacth Syr Beddoe Rees. Yr oedd yn bresennol, heblaw v Llywydd, y Parchu. Thos. Hughes, Y Felinheli, a H. M. Huglxes, B.A., Caerdyrdd (Is-lywyddion) D. H. Williams, M.A., a J. Lewis Evans, Barry W. D. Rowlands ac E. U ngocd Thomas, Caertyrddin James Jones, iAaudrindod O. I. Roberts, Lerpwl Gwilym Davies, M.A., Y Fciiiii J. H. Parry, Llansam- let T. H. Williams a Harry Abraham, Cas- newydd Jacob Jones, Merthyr Owen Owens, Llanelwy David Davies, Penarlli; Rees Evans, Llanwrtvd yr Athro D. Miall Edwards, M.A., Aberhonddu E. W. Davies, Ton G. Penar Griffiths, Abertawe Prifathro Prys, M.A., Aber- ystwyth A. C. Pearce, Tycerryg John Roberts (Ysgrifennydd) y Mri. P. Wilson Jones (Trys- orydd) J. L- Allcock, Knighton y Cynghorwr Richard Jones, Y.H., Caersws; Beriah G. Evans, Caernarfon Robert Evans, BJITV Richard Watkins, Abertawe John Owens. Y.H., Caer H. D. Phillips, Llandriudod a Mrs. Lloyd, Castellnewydd Emlyn. i. Darllenwyd llythyrau yn datguu eu hallallu i fod yn bresennol oddiwrth yParchn. D. Tecwyn Evans, B.A., O. D. Campbell, M.A., ac Avan Isaac; Mrs. Herbert Ivewis, a'r Athro T. A. Levi, M.A. 2. Llongyfarchwyd y Lly wydd yn galonnog ar yr anrhydedd osodwyd arno gan Ei Fawrhydi, ar gynygiad y Parch. H. M. Hughes, B.A. 3. Rhoddwyd croeso cynnes i'r Parch. H. M Hughes, B.A., a'r Cynghorwr Richard Jones ar eu hadferiad-ynaill o waeledd maith, a'r llall o ddamwain dost. 4. Cymeradwywyd apel y Fmich Protestant Re-housing Committee am gymorth yn y modd mwyaf calonnog i sylw EglwvvSi Rhyddion y Dywj'sogaetli. I4ywydd y Pwyllgor dros Gyniru yw'r Prifathro Prys, a'r Trysorydd yw Syr Beddoe Rees ac awgrymwyd iddynt y priodol- deb o anfon eu hapel i Eglwvsi Cymru 3-11 yr iaith Gymraeg. r5. Cyflwynodd y Llywydd adroddiad o Ylllgyrch y C3rngi •: •! blaid Gwaharddiad yn ystod y rhyfel ac am chwe mis ar ol hyiuiy,1 ac o'r J)dirpr\'»y;,erh fu gyda'r Prifweinidog gyda'r cais hwn. At gynygiad y Parch. 0. L. Roberts pasiwyd y pcnderfyniad canlynol :— Pod y cyfarfod hw)" wedi clywed adroddiad o'r Ddirprwyaeth fu gyda'r Prifweinidog ar gwestiwn Gwaharddiad yn ystod y rhyfel, yn datgau eu siomedigaeth at safie'r Llywodraeth ar y mater hwn. ac yn glynu wrth eu pender- fyniad blaenorol mAi Gwaharddiad dros dymor y rhyiel a diarfogbd unig ffordd effeith- iol i atal difrod y ddiod a'i heffeithiau uiweidiol ar ddygiad ymlaen y rhyfel ac amgvlchia(lattr genedl.' Pasiwvd hdvd bleidlais o ddiolch- garwch cynnes i'r Parch. Gwilym Davies a'r Athro D. Miall Edwards am eu llafur caled Vll trefnu'r Ymgyrch., ar gynygiad y Llywj'dd, a pheuderfynvvyd cyflwyno cwestiwn y Fasnach Feddwol yn ei wahanol agweddau i ystyriaeth fanwl Pwyllgor Cwestiynau CymdeithasoL 6. CyRwynodd yr Ysgrifennydd ei adroddiad yngliylch :— (a) Gwasanaeth Ce-cedlaethol.—Galwodd Nv at y ffaith fod mwy o weirddogion wedi cynnyg eu hunaiu yng Ngliymru nag yn Lloegr i gyd, ac erbyn liyii fod 546 wedi cynnyg yng Nghymru. (b) TanysgripMdim.—Derbyniwyd gyda llaw- euiydd a diolchgarwch y telerau newyddion y cytunwyd arnynt gyda'r fam-Gymdeithas, drwy ba rai y mae un taliad 3,11 sicrhau i Gyngor Lleol aelodaeth yn y ddau Gyngor Cenedlaethol. (c) Datgysylltiad.—G&hvo&d sylw at atebioIl -,vodd sylw at i.t(?I) i oil roddwyd aT y mater hwn yn Nhy'r Arglwyddi. a phenderfwynyd, ar gynygiad y Parch. David Davies, fod y Cyngor hwn, a'r eglwysi gyurych- iolir arno, yn gwrthwynebu unrhyw ymyriad a Mesur Datgysylltiacl, ac fod yr Ysgrifennydd i anfon y penderfyniad i'r Aelodau Cymreig, ac i ofyn am eu cydweifhrediad, ac i alw ar yr tin pryd eu sylw at awgrymiad.au ymddangosodd yii ddiweddar yn v wasg ynghylch eu safle ar y cwestiwn. 7. Gwaith ar y Sal. Mewn atebiad i iaethau dderbyniwyd. o wahanol gynghorau ac eglwysi yn gain t- sylw at y mater hwn, pas- iwyd y pellderfYlIbdau canlynol:— (a) Ein bod yn. gv-Tthdystio yn erbyn yr anog- aethau roddir yn djddiau hyn o amryw gyi- eiriadau i waith ar y Sul. (b) nin bod. yn mawr lawenhau yn y ffaith*. fod crefyddwyr Cymrll. er pob anogaeth o'r fath, wedi parhau yn ffyddlon i'w liegwyadorioix. (c) Bill bod yn eu hannog yn daer i barhau yr un mor ffyddlon yn y dyfodol, yn wyneb pob anogaeth i'r gwrtlrwyueb, pa bryd ac o ba ie bynnag y daw. (d) Bill bod yn galw sylw difrifol yr eglwysi at y defiwdd cynb.yddo). wneir o'r Saboth. hyd yn oed gan grefyddwyr, i ymblesera a theithio dianghenraid. 8. Dydd Ymbil ac Ymnstyngiad.—Penderfvn- wyd fod yr Ysgrifeixnydd i anfon at holl Eglwysi Rhvddicm Cymru j'v, hallnog i neilltuo Awst y 4ydd a'r sed, a hyd y mae'n bosibl y 6ed hefyd. luewn un deb a'n "brodyr yn Lloegr, ar derfyn tair bhaedd o ryfel, yn ddydd 0 Ymhil ac Ymosty'ngiad, gan awgryxxiu'r priodoldeb o drefixucyfarfodydd gweddi undebol lle barno'r eglwvsi hynnv yn ddoeth ac effeithiol. 9. Cyilwyrnw3^d y cwestiwn o geisio rhyddhad i gvrigherdd.au a chyfarfodydd eyffelyb gyuheliv gaix heglwysi oddiwrth y dreth osodir arnynt ar hyn o bryd i sylw'r Pwyllgor Ariannol a Threfniadol. 10. /s-Bwyllgorat;.—Penderfynwyd fod tri Ls- Bwdlgor i uael eu ffurfio (a) Pwyllgor Ariannol a Threfiiiadol. (b) Pwyllgor Cwestiynan Cymdeithasol a Re- construction. (c) Pwyllgor Addysgol a Chenhadol, ac fod y swyddogion i raimu aelodau'r Pwyllgor Gweith- iol ymhlith yr Ts-Bwyllgorau hyn. II. Y Gynhadledd Flynyddol.—Yn wyneb yr anawsterau diifawr ar hyn o bryd oherwydd costau uchel teithio, pry;,mrdeb eithriadol pob dosbarth o'r genedl, apel daer y Llywodraeth am osgoi pob teithio, a drudaniaeth bwvd, rhoddwyd rhybudd gan. y Parch. David Davies y byddai yng nghyfarfod nesaf y Pwyllgor yn cynnyg suspendio'r cyfansoddiad er mwyn gwneud i ffwrdd a'r angeurheidrwyrdd i gynnal Cynhadledd yn yr hydref. Y Pwyllgor i gyfarfod eto Medi qeg. JOIIN ROBERTS, Cyd-ysgrifennydd.