Y Tyst

 PENFRO.-Gwasanaethwyd yng Qehtrf # ? J btynjddol ?ot Sol yr eg]wYB ShS  g?n y Parchn. D. Lewis, AT s" Sweloidog y ,Uo, no B Afan Jenkins, Moriah.

I CASTELLNEDD A'R CYLCH. I Marwolaeth Mr. Evan Jones, Melincrythan. —Anodd i neb ymwelai & Siloh, Melioorjthan, yn bregethwr neu arall, fyned oddiyno heb i bersonoliaeth darawisdol ac ymddacgosisd tywysogaidd y gwr hwn dynou ei syiw. Efe oedd diacon hynaf yr eglwys, ei hyagrifennydd medrus oddiar ei sofydliad, ac arolygydd Ysgol Sul y plant. Treuliodd y dyn da hwn holl gydol ei einioes ynglyn ag achos yr Arglwydd Eisteddei yn y set fawr pan yn bientyn bycban yn cael ei arwain yn llaw ei dad i Soar, Castell- nedd. Yno y gwnaed ef yn ddiacon tra yn ddyn ieuanc; a phan y corffolwyd Silob, Melin- crythan, yn eglwys, trosglwyddwyd ef fel y cyfryw gyda'r rhai liurfient yr a.chos newydd. Meddai syniadau uchel a phriodoI am holl swyddau cysegredig y cylch crefvddol. Pel digcon deuai i fyny a. holl cfynioa manwl y swydd; a ehymaint oedd ei barchedigaeth iddi fel yr arfeiai fyned i Soar, Castelluedd, bob blwyddyn i'r Oymundeb ar gyfor y bore Sol pan y neilltuwyd ef yno yn ddiacon dros 50 mlynedd yn ol. Fel ysgrifciinydd eglwys, anodd iawn fyddai cael ei ragorach na'i fanyl- ach, ac yr oedd yn gyflym a h fedr ar ffigyrau. Gyda phlaiat yr Ysgol Sul yr oedd yn ei elfen. Efe oedd arolygydd yr adran bwysig hon o'r yago], a hawdd oedd canfod oddiwrth ei weddi agoriadol fod yr ysgol, y plant, a chyfrifoldeb aruthrol yr athrawon yn pwyso'n drwm ar e1 feddwl. Efe oedd un o orachwylwyr blaenaf gorymdaith Ysgolion Sul Castellnedd ar y Llungwyn, a chafodd y fraint o fod yn yr orymdaith hon yn ddifeth oddiar y tro cyntaf yr ymunodd â, hi pan yn blentyn. Hefyd efe arolygai yn y modd mwyaf didrafferth yr wyl de ganlynai yr orymdaith, ac ymhyfrydai i fod ar y cae chwareu gyda'r plant yn hwyr y dydd. Yr oedd wedi ei eni yn arweinydd, yn wr o farn a diogei ei gycgor, ac yn gyfryw y gellid rhoddi ynddo yr ymddiriedaeth lwyraf. Hefyd yr oedd yn un o'r frweddïwyr taeraf wrth orsedd gras, yn wrandäwr gwlithog, serchas a chynorthwyol dan y Gair, ac yn rnedda patch calon i weinidogion cymwys. y Testament Newydd. Colled anahrisiadwy i eglwys Silob yw roarwolseth y gwr da, gallaog ae amlochrog hwn. Achosa ei aymudiad fylcbau mewn oylchoedd eraill llo yr oedd yn llanw swyddi pwysig Efe ers blynyddau oedd ysgrifeunydd Urdd Iforiaid Oasttilhiedd a'r Cylch, a daliodd bob swydd o anrhydodd poaibl ynglyn f':r gyfrinfa. Teimlir colled ar ei 01 VD&; nghyleb yr alwedigaeth ddyddiol, lie y delid ef yn y fath barch gan feistri a gweithwyr. Mynnodd I y meistri ar fwy nag un achlysnr ddangos eu g werthfawrogi ad o'i wasanaeth oiewn modd sylweddol, a bydd liawer merch diawd, wraig I weddw a phientyn amddifad yn gwelad ei eisieu. Daugosodd eglwys Siloh hefyd ychydig amser yn ol ei bedmygedd ohoao drwy gvflvsyno iddo anercbiad goreuredig ynghydag oriawr a cliadwen aur. Ond beliaeh y mao wedi dorhyn gwobr a chymeradwyaeth y gwas da a ffyddlon o law ei Arglwydd, yr hwn wasanaethwyd ganddo mor ddifefl a chydwybodol. Er cymaint colled yr eglwys a'r cylehcedd bydol a chym- deithasol, y tenIo, lie y cerid ac yr anwylid ef mor fawr, ga y mwyat Blaenodd ei annwyl briod i'r wlad well ychydig o flynyddoedd yn ol, felly mae'r plant belfach yn galsru eu colled I o dad a mart,. Cafod(l. o dad a man-. Cafodd y rhieni y fraint o weled y plant oil yn arddel c'refydd, yn harodu ffyrdd sancteiddrwydd, ac d'u hysgwyddan yn dyn I dan arch yr Arglwydd yma ac mewn Ileot-rid I eraill, a chafodd y plant hwythau y fraint o fodogysurmawrrw rbieni. Baont yn dyner o'u tad yn ystod ei weddwdod, ac yn nodedig felly yn nyddiau y cystudd trwm brofodd y-n angeu iddo. Diddaned a thaled yr Arglwydd iddynt, a chadwed grefydd yn y teulu rhagorol hwn i lawr hyd ddiwedd dyddiau'r ddaear. Ychydig gyda mis y bu yn orweddiog, ond dioddefodd boenau dirdynnol yn y fath fodd na allai neb wneud ond Cristion a pban ddaeth y diwedd, nos So;, Gorffennaf 29310. tua deg o'r gloeb, profodd marw yn elw bytbol iddo. Cyroerodd y gladdedigaeth le prynbawn y dydd Iau canlynol, pan y cafodd un o'r angladdau mwyaf parchus welwyd yn y dref bon, ac y daearwyd ei weddillion ym meddrod y toulu yn hen eglwys henafol Llangatwg. Gwasanaeth- wyd ar yr achlysur gan ei weinidog, y Parch. R. 0. Evans, ynghyda'r Parchn Ben Evans, Barry; J. Edwards, Castellnedd T. H. Thomas, Taibach; T. Hughes, Briton Ferry J. H Parry, Llansamlet; J. Evans Jones, Sclwen; I I Evan Jenkins (B.), Trewilliam a J. D. James, M.A., periglor Llangatwg. Heddwch i lwch gwr Duw hyd oni ddelo ei gyfnewidiad. I GOHEBYDD.

I ER OOF Ant Lewis Jones, Esgeiriau, Rhydymain (mab ctfnder Ieuan G wynedd). CYSGODAI'R Esgeiriau yng nghysgod yr Aran— Yr Aran warchodai y cartref clyd— Nes canodd corn rhyfel Ei wys yn yr awel Fod bryaiau ein gwlad mewn perygl i gyd. 0 fuarth Esgeiriau fe gerddodd llauc heinif, Gan ateb y corn a throi tua'r gad,— Na, ni chaiff yr estron Roi troed yn annhirion Ar Aran nac un o fynyddoedd fy ngwlad Ni cherddodd ei ddewrach, na'i harddach na'i burach, Ni fu ei anwylach ar aelwyd erioed; 'Roedd gwaed Ieuan Brydydd Yn wrid yn ei ddeurudd, A'i gar oedd y mynydd. yr afon a'r coed. Mewn brodir ddi-fynydd gorweddai'r clwyfedig, A gwaed Ieuan Gwynedd yn llifo y llawr; Ac adref fe'i dygwyd Yn ol i'r hen aelwyd I roi'r ffarwel olaf i'r hen Aran Fawr. Cysgodai'r Esgeiriau yng nghesail yr Aran; Ond pan ddaeth y rhyfel a'i braw i bob twyn, Bu dda gan Eryri A'r Aran gysgodi Yng nghesail Esgeiriau a'i bachgen mwyn. I WIL IFAN.

I OYFLAFAN DAU GANTOR. DAU geiliog du pigfelyn Yn ymladd frig y nos; Deffrowyr gwig y dyffryn Yn awr yn llaid y ffos Pibwyr alawon aeddfed A'u pigau aur yn waed, Yn clochdar ac ysgrechian A'u hedyn dan eu traed. Nid ymladd dros egwyddor Yu sicr mae y ddau, A'u melfed blu yn borffor 0 fywyd coch a gwae Na, brwydr boeth cariadon Cyn cyfaos rhyngddynt gaed I Collvvyd eu gwaed dros gariad, A ehariad dan eu traed. Ceiliogod du fyti ymladd, Heb achos gwyn i'r cam I Anghofiant bob peroriaetb Sy' ngwae'od cariad mam: Mne'r gwaed yn tagu'r canu, A'r clwyi: yn agor elwyf: Pa fodd gall rhyfel ddifa Rhyfel bob borthi'r Dwyf ? 1 uwmaron. KANAID,

I CAN SE, RCII. I DISTAWODD y dydd a'i d iwndwr, Ciliodd yr huun gwiw; Pawb ymlwybra j annedd- Adeg noswylio yw. I Dengys y ser eu llewyich Yn nyfroedd y gioyw lyn Cryn y biuwydden unig Ar ysgwydd peliennig fryn. I A'r lloer hithau'n bruddaidd dyner Dramwya'r eangder maith, Kei crwydryn sy'n brysio, brysio, I hafan pen ei düiLh. Tyred, fy Ngvvenno, i'r meysydd, Eisteddwn ar gamfa'r coed Car pob blodeliyn syllu l'tb wyneb-y ddeimavv oed. Oawn siarad yng ngwyddor cariad, Ca serch yma chwarae'n t hydd Breuddwydio am aur. amserau A thegwch godidog ddydd. PRYDYDD IEUANC.

I The Weizhm&a'a Fayourite. rMI,ABON Sauce I PW ?goo?awt? Nanw § I DON'T FAIL TO GET M i manoxwswr*a IL P~ ltt Ct?«t

cywir. Rhywbeth yn debyg ydyw gyda threfn I Duw nid ydym ni'n gweld Ei gynllun ar ei hyd. Mae Ef yn dweyd Ti a gei weled ar 01 hyn a'r bryd hwnnw fe gawn weled fod y cynlluii yn un perffaith. Nid ofer ydyw'r blod- euyn ddiflanna cyn yr hwyr. Nid yw'r cymer- iad wedi ei golli. Bydd fyw eto am flynydd- oedd a ddfil yn yr ardal hon. Mr. R. W. Jones (diacon), Llwvnbrain Yr oedd yn dda ganddo ddwyn tystiolaeth i un adnabyddai mor dda. Yr oedd enw Griffith John yn peri iddo feddwl am Griffith John y cenhadwr enwog, a'i enw yntau'n peri iddo feddwl am Griffith John y pregethwr. Y ddau gyda gwaith da y Meistr Mawr. Colled fawr yw colli cymeriad iaeh, sy'n diferu bywyd y ffordd y eordda i bawb o'i gydnabod. Yr oedd wedi dewis cwrs mewnol, ysbrydol, ar ddechreu ei yrfa. 'Does dim ond da i ddweyd am dano. Meddai iaith dda. a phur, ac mae hyn vn bwysig iawn. Cofiadwriaeth y Cyfiawn sydd fendigedig, ond enw'r annuwiol a bydra.' Gwyn fyd na bai'r ieuenctyd yn ei efelychu yn ei 1uosog rin- weddau. Un genhedlwyd o Grist oedd. Pen- derfynai ar ddechreu ei yrfa. fod yn ffyddlon i Dduw, ac fe fu felly hyd y diwedd. Yna fe ddywedodd y gweinidog fod yr am- gylchiad yn peri iddo feddwl am ddyn ieuanc soniai'r Parch. W. Ambrose, Porthmadog, am dano yn Adgofioll fy Ngweinidogaeth.' Dyn ieuanc deunaw oed oedd hwnnw wedi ei gymryd yn glaf ond pan ddeallodd nad oedd adferiad iddo, dywedodd ei fod yn rhyfeddu ei fod yn cael promotion mor fuan—yn cael ei ddyrchafu o'r gegin i'r parlwr mor gyunar yn ei fywyd. Credai fod Griffith John wedi cael promotion, ac y dylai ei lieni deimlo'n falch, er eu tristwch, eu bod wedi magu cymeriad mor ragorol. A chymhellai'r bobl ieuainc i gono mai cymeriad noble sy'n cael ei werthfawrogi-yn gymeradwy gan Dduw a dynion-ac mai trwy lafur ac ymdrecli i'r iawn gyfeiriad y sicrheir hwnnw. fel y dengys hanes Griffith John, yr hwn oedd yn meddu lie cvnnes ym mynwes yr ardal. I Cafwyd eyfarfod dwys ar lefel uchel, a ther- fynwyd trwy ganu'r JJniyn Hwyrol.'