Y Tyst

RHANBARTH PENYBONT. Owelliant G,wall,Proffeswr Joseph .Tones, M.A., B D., Aberhonddo, In yn gwasanaethu yng ngwyi flyoyddol Ebenezer, Abercynffigj ddechreu Medi, gyda'r preffwyd o Landwr, Abartawe, ac nid yr arall ennwyd yn ein llith blaenorol. Coronfardd Birkenhead.-Efe a'i ddarlith benigamp ar Dafydd ap Gwilym,' pea oy wyddwr Oymru, lanwodd ddalen gyntaf rhaglen Cymrodorion Nanymoel, nos Fa wrth, Hydref y 9fed, pan y cafwyd tystiolaeth frwdfrydig i werthfawredd ei ddadansoddiad cywraio o deithi awen y berdd trylen o lannau'r Ceri. Ysgrifennydd pybyr y Cymry yma yw'r Parch. R. T. Gregory. Gilead, Coity.Y Parch. S. Williams, Glan- dwr, tu yn pregethu yng ngwyi diolchgarwch yr eglwys hon eleni. Mae Mr. Griffiths bellach wedi croesi. 14 miynedd mewn gwasanaeth ffyddlon yroa. Peniel, Bryneethin.-Dyddiau Sul a Linn, Hydref 21ain a'r 22ain, bu uchelwyl yr eglwya hon, a'r Parchn. James John, Llanstephn, a T. Hughes, Briton Ferry, yn huiio bwrdd gras a chariad i'r tyrfaoedd. Y Parch E. Davies, Abercynffig.-Loes i liaws edmygwyr y proffwyd annwyl a llafurus hwn yw deatl fod anhwylder wedi ei luddias i gyflawni hoff-waith ei galon. Ambeawn a rydd cennad fwy o gydwybod i'w swydd mewn unrhyw enwad na Mr. Davies. by wed ei feddyg tod adferiad sier ar ei Iwyhc eto, ond gorchmynna Seibiant hollot ttirt ysbaid. Tabernacl, Penybont. — Y. Llun cyntaf o Hydref dychwelodct y Parch. H E. Rogers, B.A i fynwes ei eglwys wedi pedwar mis o wasari- aeth ym maes y tan, a llonnwyd yr holl dref yn ei wedd siriol wrth ystyried ei lafur amr.vwiol a'r peryglon y bu yn agored iddynt, Y nos Fercher canlynol cynhaliwyd cvfarfod croeso iddo, pan ganfyddwyd parch ei bobi iddo yn llaosowgrwydd y cynhuiiiad a'r rhoddion oedd yn ei ddisgwgl Wedi cyfranogi o ddarpariaeth felys baliwyd gan nifor o chwiorydd yr eglwvs yn y neua-dd newydd a hyiaw cys»lltiedig a'r capel, neilltuwyd Mr. E. j. David, ysgrifennydd trefnus yr eglwys, i SywyUda y cyfarfod, a datganwyd teimlad y frawdoliaeth gan Mr. T. Thomas (trysorydd yr eglwys), J. Griffiths, W. G. Smith (Birchgrove gynt), a J. Roberts. Cafwyd hefyd. o firwyth awen Mr. J. Jenkins. Yna cvflwynwyd i arwr y cyfarfod amryw gyf- rolau'drudfawr gan Me, B Lloyd Joues Diolch- odd Mr. Rogers i'r eglwys am ei derbyniad croesawgar iddo yn ol 6 dir Ffraiao, ac am yr aarhegion gwerthfawr Swynwyd y dorf a. datganiad gwir dda gan briod y llywydd, a Miss Gertie Williams yn oyfeifio. Y nos S«»both dilytiol, a'r capel yn orlawo, rhoddodd Mr Rogers amlineliiad o hanes ei iafur, ffrwytti ei sylwadaeth a'i brofiad o'i gechadaeth f;) ffroos. Gwelodd gannoedd. yn wynebu eu hawr oJaf, a Itu yn diaae oddiar y troth wy, a bid ysbrvdol yn eu hwyoebau hwy yn dadebru ynddo yntau ddelweddau ar fywyd a wnaut ei waitb dros ei Feistr yn fwy real mewn argyhoeddiad a gor- foiedd. Cafodd wets mewa dwyster a defosiwc yn yr addoliad ddyiai ei clanio it sel barchedigaeth a defosiwn yn ngh vse.^rieoedd ein gwlad. Bryn Seion, Pe)icoed -Y Pares Fred Jones, B.A B D., Treorci, fu ynarlwyo bwrdd gras yn y lie hwn Hydref 25ain yn yr wyl hanner- blynyddoS, a i!u yo gwrando. Bethel, Nantymoel — Hydref 27aiu a-'r 28;iin, bu y Parch. D. Eiddig Jones, A.T 8., Clydaeh, yn traetbu neges y Groes yng ngwyl h'&nner- blynyddoi yr egiwys uchod.

SILOA, ABERDAR. Mr. Morgan John yn ei Fed(t.-Tyr to a o hiraeth tsosoro wrth gofnodi hanes marwolaeth y gwr aonwyi uchod, yr hyn a gyme'odd le dydd Sul, vr 28ain 0 Hydref, a hynny braidd yn aauisgwyiiadwy. Er hynny nid oedd Morgan John wedi bed yn dda ei ieehyd ers llawer o amser, ond gwnaeth ymdrech galed. i gadw angeu draw. Elai ya fynych i Lan- drindod er ceisio gweHbad; ond pan yno yn niwedd yr haf eleoi gwaethygodd ei ieehyd dygwyd ef i'w-gartref yn Abernant-road mewn modur-gerbyd, a'r Sul uchod mynnodd angeu gael y fuddugoliaoth arno. Yn ddian?.eu un o ragorolion y ddaear oedd ein gwrtliryeh, ac ynddo caed y bonheddwr Cristionogol. Nid llawer o ddariietwyr y Tyst sydd heb fod wedi gweJed ei wyneb sirio), caredig, a'i berson urddasol, ohorwydd yr oedd ef trwy ei weithgarweh a'i ffyddiondeb i grefydd a'i hagwyddorion yu adaabyddus i'w Enwad. Brodor o Gwmbach oedd Mr. John, ond gan ei fod wedi dyfod i fyw i Aberdar da-eth i ymaelodi i eglwys Siloa yehydig wedi'r Diwygiad. Yn fuan ar ol hyn gwraed ef yn ddiacon ilanwodd y swydd hon ynghyda swyddi eraill perthynol i'r eglwys, magis athraw liwyddiannus ac arolygwr yr Ysgol Sul, ac nid oedd un ran o waith yr eglwys nad. oedd ef a'i galon yuddo. Decbreuodd ei fywyd yn y iofa, ond trwy ddiwydrwydd a chynildeb a than wenau ffawd daeth yn feddiannol ar lawer o gyfoeth. Ond, gyda.'r gallu yma, yr oedd ganddo galoD. haelfrydig, a beanydd yn barod i roi yn helaeth at bob achos da, Rhyw bum' mlynedd yn ol cawsom bazaar Iwydd- iannus iawn, pan y casglwyd dros bedwar cant o buianau tuag at glirio'r ddyled. Aeth ein gwrthrych ar dSn gyda'i waith y pryd hwnHw, a gellir dweyd mai iddo ef a'i gydttaonor Mr Richard Morgan, y mae clod y llwyddiant hwnnw'o ddyledus gweithiasant ddydd a nos bron, gan fynnu cyrraedd y nod oedd mewn golwg. Ond er cystal oedd Mr. John gyda phethau allanol yr eglwys os am weld ei oreu, rhaid oedd ei weled mewn cwrdd gweddi, cyf- eillach grelyddol a'r Ysgol Stil "bydd bwlch amlwg ar ei ol ymbob tit4 o'r rh&i hyn. Atmwyl ydoedd gan yr ieuane fe! yr hen, Be yr oedd gaoddo barch dldeifyn i'w woinidog, y Parch. D Silyn Evans. Cafodd ei briod ei ebladdu rhyw ddeng mlynedd o'i ftaen. Ba Miss Davies, ei housekeeper, yn dyne? ac yn ofalsis iawn ohono hyd y diwedd. Awd. a gweddillion marwoi ein gwrthrych i'rgladdfa gyboeddus y dydd lau canlynol, se.fTaehwedd laf. Biwyddyn i'r mis hwn y claddwyd John Jones a Rhys Evaus, ac yn niwedd y gwanwyn dilynwyd hwy gaB Jonah Davies. Morgan John felly yw'r pedwerydd o'r diaeoniaid hynaf ydym wedi golli mewn amser byr. Nid oes bellach ond un o'r rhai cyfoed yn aros. Hyfryd yw gweled William Thomas yn dal vn ga.darn o hyci, a mawr hyderwa y cawn et gadw am lawer biwyddyn eto. Gwasaoaethwyd ddydd yr angladd yn y tk gan y P-irch. Jacob Jones,. Bethesda, Merthyr, a'r Parch. R IT Davies, B.A., Cwmbach. Ar ]^n y bedd darllenwyd gan y Parch John Lewis, Hebron. Aberaman Siaradwyd yn dyner a phwrpasol iawn gan ei weinidog, a chan y Parch H A. Davies, Owm. amao gynt. Yna caed gweddi ddwys gan. y Parch. D. M. Davies, goruehwyliwr y Liyfrfa, Abertawe. Wedi i'r Parch. Grawys Jones, '0_ Ebenezer, Aberdar, roi emyn allan, canodd y dorf hiraothus cyn ymadaoi wedi talu'l' gymwynas ddiweddaf i un a gerid mor fawr gan bawb a'l hadwaenai. Aberdar. Gwernaktydd

Elim, Caerfyrcdin. y Ddhveddar Miss Hilda Rees.Bu farw v chwar ieuane hon ddydd Merchee. Medi 19eg, a hi oud 24 mlwydd oed. Dioddefodd gystudd maith a chaled yn dawel a dirwgnach Tyst- iolaeth ei nurse oedd na fu yn gweini ar neb rawy siriol erioed. Bawdd genoym gredu hynny, oherwydd yr oedd yn caru'r lesu'n angherddol. a rhydd Ef nerth i'w anwyliaid i fod yo ddioddefgar mewn cystudd. Trist yw meddwl fod Hilda yn ei bedd mor ieuane I'n syniad ni, yr oedd gobeithion bywyd defnydd- iol a gwasanaethgar o'i blaen yugr ttgwinllan yr lesu. Eithr nid. fy meddyliaa I yw eich meddyliau ohwi, ac nid fy ffyrdd I yw eich ffyrdd chwi, snedd yr AFglwydd Ym marwol- aeth Hilda Rees coiiodd yr eglwys uchod un o'i haelodau prydferthd a ffyddlonaf. Yr oedd ei bywyd yn enghiailifc fyw or hyn all gras Duw wneud ar eneidiau. Eiddii o gorff ydoedd hi, ond yr oedd ganddi drysor anchraethol mwy gwerthfawr, sef cvmeriad tlws a ehadmrn. Yr oedd yn ferch ieuane lednais ac addfwyn, ac yn ei chymeriad hi gwireddwyd geiriau'r Salmydd, Efe a brydfertha y rhai llednais ag iachawdwriaeth Carai y da a ffieiddiai y drwg ymhob agwedd arno. Ni lochesai elyniaeth a dig tuag at neb, ond carai bawb, a'i hyfrydwch oedd gwneud daioni i bob dyn. Nis gallwn anghofio ei pharodrwydd dihafal i gynorthwyo y gwaith yn eglwys Elim. Bu'n weithgar gyda'r plant yn y Gobeithlu tra y caniataodd ei hiechyd. ac nid oedd angen i neb bryderu nac ofni na v/neiai hi ei gwaith yn drwyadl, oblegid yr oedd ei cbalon ynddo bob amser Er mai byr fa ei hoes, fe erys dylanwad sanctaidd ei bywyd, ac mae'r adgofion am ei chymeriad hardd yn ysbrydiaeth i eraill ganlyn yr un Gwaredwr a hithau. Cymerodd ei hangladd 113 ym mynwent Elim y dydd Llun canlynol, pan y daeth tyrfa ynghyd i'w chynhebrwng. Gweinyddwyd yn y ty gan y Parehn. J. T. Gregory, Peniel, ac E. Fuller Mills (B.), Caerfyrddin Cymerwyd y gwasan- aeth yn y capel ae ar làn y bedd gan y Parchn. Stephen Thomas, Llandeilo; David Roberts, Qlais D J. Thomas a J. Dyfnallt Owen, Caer- fyrddin. Mae ein cydymdeimlad dyfnaf a'r fam hiraethus yn ei hunigrwydd, a chysgod y net fyddo drosti. Mae Hilda wedi uno 4'r dyrfa tuhwnt i'r lien, ac ymhlith y dyrfa honno mae ei thad a'i chwaer ieuane ers rhai blyn- yddoedd bellach. Coded yr Arglwydd eto lawer o gymeriadau cyffelyb i addurno cym- deithas a pbrydferthu'r ddaear ag ysbryd lesu Grist. D.R.

BETHEL, CEMAES BAY.—Nos Fawrth a dydd Mercher, Hydref 9fed a'r lOfed, cynhal- iodd yr eglwys uchod ei èhyfarfodydd blyn- yddol, pryd y gwasanaethwyd gan y Parch. John Lewis Williams, MA, B.Sc Aberystwyth, Methodd y Parch Thomas Williams (M.C.), Caergvbi, a dod i'r cyfarfodydd, yn ol ei addewid. oherwydd gwaeledd. DENGYS Tystiolaeth Miliynwr Beth a wna INOLAK i bawb sydd yn dioddef oddiwrth Anhwylder y Croen. Pan y mae Popeth arall wedi methu, gorehfyga INOLAK. Prawf hyn nad oes dim, yn y byd fel IISTOLAK at anhwylder y croen. Pethau'r gorffennol fydd poenau dychrynllyd yr Eczema a nosweithiau digwsg os cymerwch INOLAK. Mynnwqh ef heddyw gan Boots (yn yr holl ganghennau), gan eich fferyllydd eich hunan, neu gan y Perchenogion, 66, Whiteladies-road, Bristol (tri maint: 1/3, 3/ a 5/- yn rhydd trwy'r post) INOLAK hefyd yw'r feddyginiaeth at losg eira (toredig neu anhoredig). •