Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
31 erthygl ar y dudalen hon
0 Bell ac Agos.
0 Bell ac Agos. Y mae mater y Llyfrfa Fethodistaidd yn y De yn dechreu cynhyrfu y gwersyll eisoes, medd "Y Goleuad." Gwinga Cyfarfod Misol Gorllewin Morganwg yn erbyn penderfyniad Sasiwn Cas- newydd i gael y "Book-room" yn Nghaerdydd. Tybiant mad yn Abertawe y dylai fod, a phas- iwyd penderfyniad cryf ganddynt i'r perwyl hwn. Nid dyma'r tro cyntaf i Abertawe a Chaer- dydd fod mewn brwydr. Ai tybed eu bod ar drothwy brwydr arall? Dadleua Mr CJomcnt Edwards, yr aelod dros Fwrdeoorefi Dinbyth, y dylai Mr Lloyd George, Syr Samuel Evans, a Mr Herbert Lewis, roddi i fyny eu swyddi o dan y Llywodraeth, os gwel- ant na bydd y Weinyddiaeth yn <Jddgon pender- fynol gycta phasdo Mesur Dadgysylltiad y Senedd- dymor presenol. Bydd i Miss Frances Hughes, Kinmel, goroni Brenhines Mai, yn Rhyl, Mai 6eid. Yn Eisteddfod Gadeiriol Abergafennj, dydd Llun y Pasg, dyfarnwyd y gadair a'r wobr o 5p am bryddest ar "Gwanynen Gwent," i'r Parch W. Crwys Williams, Brynmawr. Yn Festri Abergele cyfeiriodd y Rheithor at y ffaith fod yr Eglwys hyd yn ddiweddar wedi bod mewn perygl o syrthio, oherwydd fod dwfr yn gweithio o dan ei sylfemi, ond trwy haelioni y plwyfolion, llwyddwyd i wneud adgyweiriadau fyddai yn sicr o fod er diogelwch yr EglwyB am ganrifoedd eto. Y mae y Parch Christmas Lloyd, Fflint, yn awr o Goleg y Methodiatiaid TO y Bala, wedi derbyn yr alwad a gafodd i tod yn weinidog Eglwys Crist, Abennaw. Y mae y Parch Edward Jones, gweinidog eg- lwys yr Annibynwyr Cymreig yn Gwernllwyii, Dowlais, wedi ei wait odd i fod yn weinidog ar egJwye yr Annibjnrwyr Seisni^ yn Rhyl. Y mae Esgob Llaaelwy wedi cynyg bywoliaeth Gyffylliog, sir Ddinbycb, i'r Parch B. Jennings, fieer Glynceiriog,
Y Tiriogaethwyr yn Sir Ddindych.
Y Tiriogaethwyr yn Sir Ddindych. Dygwyd allan adroddiad o'r gwaith a gyflawn- wyd dan nawdd Cymdeithas Tiriogaethwyr Sir Ddinbych am y flwyddyn yn terfynu Mawrth 31ain diweddaf. Ymddengys fod yr "Yeomanry" yn eu Uawn nerth, yr "Infantry" yn 921 mown rhif, a'r Army Service Corps yn 67. Y mae'r- holl gatrodau yn y sir yn gyfryw fel y gallant hawlio banerau gan y Brcnhin.
Cynghor Owledig Gwyrfai.
Cynghor Owledig Gwyrfai. Yn nghyfarfod blynyddol y Cynghor uchod ddydd Sadwrn, etholwyd Mr Griffith Williams, Llanllyfni, yn gadeirydd, a Mr Thos. Jones, Felinheli, yn is-gadeirydd- Penderfynwyd oodi treth o 8^0 yn y bunt. Cyflwynwyd pynciau yn dai cysylltiad a'r traeth yn Dinas Dinlle a ffyrdd i ystyriaeth bellach pwyllgor.
Y Fyddin Diriogaethol.
Y Fyddin Diriogaethol. CYFARFOD BRWD YN LLANBERIS. Nos Iau, yn y Neuadd Gyhooddus, Llanberis, cynhaliwyd cyfarfod poblogaidd neillduol yn nglyn a'r mudiad uchod. Darllenwyd pellebyr oddiwrth y Parch T. Charles Williams, M.A., yr hwn oedd i fod yn gadeirydd, yn datgan ei ofid nad allai fod yn bresenoJ, ac hefyd yn anog pob dinesydd i barotoi ei hun i amddiifyn ei wlad; gan mai yr unig ffordd i oegoi rhyfel ydoedd amddiffyniad cadarn- Cymerwyd y gadair gan Dr. R. H. Mills Roberts, C.M.G., yr hwn a ddiolchai yn gynes am y gefnogaeth oedd yr ardal yn ei ddangos y noe- waith hono i'r mudiad trwy roddi eu preeenoldeb yn y cyfarfod, ond hydcrai yn fawr na bydd i'r gefnogaeth aros ar hynyna, ond y ceid gweled llu mawr o ieuenctyd yr ardal yn ymuno a'r fyddin amddiffynol. Rhaid i Brydain, meddai, yn y dyfodol agos ymladd am ei bodolaeth, os am fyw; ac os am osgoi yr erchyllderau sydd yn nglyn a rhyfel gofaler am gael byddin amddiffyn- ol gref a disgybledig. Yna cafwyd dadganiad gan y oor meibion o un o'r damau cystadleuol, ac ar ol hyny galwyd ar Brigadier Genera: Hill i anerch y cyfarfod, yr hyn a wnaeth mewn araeth gref. Deuawd, Excelsior," gan Mrs Foulkes ROberts a Mrs Alice Jones. Cafwyd anerchiad drachefn yn Gymraeg gan Mr R. E. Jones, yn llawn tan a gwladgarwch. Yna can gan Mr E. F. Jones. Yna galwyd ar Mrs Assheton-Smith i gyflwyno y gwobrwyon. Yr oedd owpan arian yn rhodd- edig gan Mr Assheton-Smith, ac enillwyd hi gan Mr Richard Roberts, Blaen y DdoJ, ao hefyd am- ryw wobrwy<m, yn cael eu rhoddi gan Dr. Milton, Glynrhonwy. Yna cafwyd can gan Mrs Alice Jones, a chaf- wyd gair yn ychwanegol gan Mr J. D. Jones, Salem. Deuawd, "Mae Cymru'n barod ar y wys," gan Mri Padam Roberts ao E. F. Jones. Cyflwynwyd medal, hefyd, i Mr J. D. Jones am ei wasanaeth maith o un mlynedd ar hugain gyda'r Gwirfoddolwyr. Yna cafwyd anerchiad- au gan Cadben John Evans, Caernarfon, a Mr W. H. Jones, Liverpool House.
Cynghor Llandudno a'r Sabboth.…
Cynghor Llandudno a'r Sabboth. Cynhaliwyd cyfarfod blynyddol Cyngihor Llan- dudno nos Woner, pan yr otholwvd Mr Jamea McMaster yn g'ade-irydd fel olynjdd i Mr W. H. Jones. Daeth y pwno o. redog y trains ar y Still gerbron, a chynygiodd Mr F. J Sarson fod y penderfyniad yn gwirthod cailiatau hyny yn cael ci ddileu. Ni ohafodd neb i'w eilio. Wcdyn cynygiodd fod llais y trethdalwyr yn cael ei gym- eryd ar y mater. Eiliodd Mr E. E. Bone, ond gwrthod wyd hym trwy 11 pleidlais yn erbyn 2.
Mr. George Meredith a'r Cerddor…
Mr. George Meredith a'r Cerddor Cymreig. Yn y wasg Seisnig telir teyrnged i'r datganwr bard-d, a chyfansoddwr cancuon, Mr Trevor Evans, y tenorydd o Morriston, sydd wedi ei anrhydeddu droion gan y Brenin ac aelodau er- aill o'r teulu Brenhinol. Rhedodd ei gan "Car- trei" i serch v srenedl mewn amser bvr. ac fellv ei gan ddiweddaraf, sef "Long Ago" ("Yr Amser Gynt"). Efe ydyw awdwr, nid yn unig y gerdd- oriaeth, ond y geiriau Cymraeg a Seisnig, a des- grifir y gan fel wedi rhedeg yn glir o'r galon. DyInG. ddywed Mr George Meredith, lienor mwy- af Lloegr, am diiJli :Dea.r Sir-I beg that you will let it be known to Mr Trevor Evans how much I feel indebted to him for the song, music, and verse which he has commissioned you to send me. I have done my best to read the n iisic, enough to see that it is excellent; but th;s ?s mere spelling, and my daughter or my dau^nter- in-law (who is a composer of cantatas) will vocal- ise it for me. Wales has always been the lend of song. I rejoice that we have a distinguished singer of his own pieces, who will bring this rich gift of the Land of the Mountains promi- nently before the public.—Yours truly, George Meredith-" Meredith-"
PORTHMADOG.
PORTHMADOG. LLWYDDIANT. Darfu Master Griffith Morris, mab Mr a Mrs Daniel Morris, Groves, enill tair o wobrwyon am ddarlunio yn Eistedd- fodau Caernarfon a Chriocieth. CYFLAWNDER 0 FLODAU. Y mae y "bulbs" yn y Traeth a'r Morfa yn cynyrchu cyf- lawnder o fiodau ysplenydd. Llenwir yr awyr gan eu per-arogl. Y PASG.—Nid oedd yma ddim i dynu sylw neillduol y trigolion, ac felly aeth canoedd o'r trjgolion i Eisteddfod Cnccieth, Arddangoefa Nefyn, ymrysonfa pel droed yn Mhwllheli, i Feddgelert, Caernarfon, eto. Y CYNGHOR DliNESIG.-Ail-etholwyd Mri J. R. Owen a J. Humphreys, y naill yn gadeir- ydd a'r liall yn is-gadeirydd, nos Wener. Ail- ffurfiwyd yir un pwvllgorau. CYFARFOD PREGETHU.— Nos Sadwxn a tnrwy didycUd Bui l-'l""õ't>l1h or-- ;¡¡:1-<U" lW) gan y Parchn Hugh Hughes a D. Gwynfryn Jones. YR EGLWYS.—Addurnwyd yr Eghvys go- gyfer a'r Pasg gan Misses Breese, Gregory Jones,. Cochrane, M. Parry, H. Greaves, Edith Jones, Hammond, Ada Roberts, Evans, a KLrby, Mrs J. E. Williams, Mrs R. E. Thomas, Mrs G. Ro- berts, Mrs R. Griffith, Mrs H. Griffith, Mrs Andrewes, Mra J. Humphreys, Mrs R. M. Greaves, Mrs O. E. Griffith, Mrs Harrison, Mri John Hughes, Wm. Jones, Percy Thomas, ac A. Williams. CYFARFOD CYSTADLEUOL. Yn Salem, cynhaliwyd cyfarfod cystadleuoL Cadedrydd, Mr Nicholson; arweinydd, Mr J. R. Owen; cyfeil- ydd, Miss Prudence McLean; beirniaid, Llew Madiog, Mr Goronwy Owen, Mr Rogers Jones, Miss Jones, Mingeni, ac Eifion Wyn. Dyma'r dyfarniadau Adrodd (cyfyngedig): Ivor Emrys Evans ac Iorwerth Roberts. Cyfieithu i'r Saes- neg: Jenny Hughes a Willie Williams. Unawd (cyfyngedif): Sarah A. Jonee ac Eira Roberts. Gwnio twll botwm: Ellen Jane Jones a Sarah A. Jones. Adrodd (cyfyngedig): Annie Evans a Winifred Williams. Llawysgrifen (bechgyn): Owen Jones a Robert Roberts. Unawd (cyfyng- edig) Bessie Williams a GwLadys Owen. Traeth- awd (i bobl ieuainc): Tommy Evans a Nellie Hughes. Corau plant: Cor Mr Humphrey Jones, Madoostreet, a chor Mr Evans. Gorchudd go- benydd: Nelly Evans a Gwladys Jones- Unawd (i rai dan 16eg oed): Annie Evans a Mary E. Owen. Amlinelliad o fuwch: Willie Williams ac Alun Roberts. Adrodd (dan 16eg oed): Annie Evans a Nelly Evans. Unrhyw erthygl ddefn- yddiol: Mary Jones a Tommy Evans. Deuawd Mary E. Owen a Janet Roberts. Crochet d'oyleys: Minnie L. Evans (laf a'r 2il). Her- imawd: Mr J. W. Lloyd, Tremadog. Prif draethawd: Mr J. W. Jones. Prif gystadleuaeth gorawl: Cor Mr Robert Williams, Chapel-street. Yn y prydnawn cafodd Gobeithlu y capel wledd o de, eto. Y CLWB CEIDWADOL. NQ6 Fercher, dan lywyddiaeth Syr H. J. Ellis- Nanney, Bar., cynhaliwyd cyfarfod amrywiaeth- ol yn y Neuadd Drefol. Chwareuodd Miss L. A. Crick, Miss Lockwood, a Miss Hammond "Our At 'Ome Day." Cynrychiolai Miss Lockwood ddynes gyfoethog, drwsiadus, ond anwybodus. Ceisiai fyw yn ol arfer y bobl fawr. Merch iddi hi gynryohiolid gan Miss Hammond, yr hon oedd wedi cael addysg uchel. Cywilyddiai hi oherwydd anwybodaeth dybryd ei mam, ao oherwydd y dull y gadawai hi y llythyren "H" allan o eiriau neu y rhoddai hi y llythyren hono i fewn pan na ddylid. Morwyn oedd Miss Crick. Gwahoddwyd amryw bersonau uwchraddol i "At 'Ome" yn nhy Mrs Snobson. Er gwneuthur parotoadau mawr, ni ddaeth at y drws neb ond dau bedlar i werthu toys, etc.! Gwylltiodd Mrs Snobson, a throdd yr "At 'Ome Day" yn ddiwmod golchi! Ar ol hyn datganodd Miss Maggie Jones, merch yr Arolygydd Jones, mor dda fel y bu raid iddi ail ganu. Mae gan y ferch ieuanc hon gyflawnder o lais.. Llywodr- aethai ef yn dda, ao anadlai yn rhagoroL Ar- roddodd Miss Jenks, Plas Tanybwlch, ervda medr eithriadol, a rhaid oedd iddi adrodd drachefn- Chwareuodd Mr J. Hammond unawd ar y "clarionet," yn oael ei gyfeilio gan seindorf linynol y dref, dan arweiniad Mr G. Roberts. Perfformiad rhagorol oedd hwn. Yn nesaf cafwyd deuawd, "Cymru'n barod ar y Wys," gan Mri D. H. Jones a J. W. Lloyd, Datganiad campus, ac uchel gymeradwyaeth. Dilynwyd gan ddrama fechan, llawn barddon- iaeth a thynerweh, "Grannie's Picture." Ym- ddangosai Kate (Miss Theo Yates) fel plentyn yn breuddwydio, ao yna yn dweyd ei breuddwyd. Gwelai ddarlun o'i nain mewn ffram fawr yn yr ystafell. Tybiodd yn ei breuddwyd fod y dar- lun yn dyfod allan o'r ffram, fel person byw, ac yn ymddiddan a hi. Miss Clay oedd y nain. Ymddangosai hi yn y ffram tra y siaradai Kate, ao yna gadawodd y ffram ac aeth at Kate. Cymerodd ymddiddan le rhyngddynt, Grannie yn traethu nanes yr hyn a fu, a Kate yn dweyd am bethau heddyw. Ar gais Kate daiigosai Grannie sut y dawnsid yn yr hen amser. Yr oedd yr actio hwn yn dra byw. Yna dangosodd Kate sut y dawnsid heddyw. Wedi gorphen y ddawns, parhai y ddwy i ymddiddan, ac elai y nain yn araf yn ol i'w ffram! Dangosodd y gynulleidfa eu mwynhad ddamheuol o'r dull ar- dderobog y darfu y ddwy ferch ieuanc gyflawni eu gwaith. Cynwysai yr ail ran adroddiad gan Miss Jenks. Gwnaeth hi ei gwaith mor effeith- iol nea y galwyd &mi dro ar ol tro i adrodd. Yna chwareuwyd y ddrama "The little scamp next door" gan Miss Hammond, Miss Crick, Miss Priscilla Pritchard, Mr William Jones a Mr Riley. Yn vsfcod y gweithrediadaa Miss Priscilla Pritchard, Mr William Jones a Mr Riley. Yn vsfcod y gweithrediadaa chwareaai y seindorf amryw ddarnau claaurol, mewn dull medrus ac effeithiol. Profodd y owbl yn llwyddiant mawr. Elai yr elw at Glwb y Ceid wad wyr. Mr Griffith Pritchard, New-street, oedd yr ysgrifenydd, a gweithiodd ef a'r is-bwyllgor ofalent am y trefniadau yn ganmoladwy iawn. Ar gynygiao Mr Thomas Roberts, cyfrerthiwr, a ohefnogiad Mr W. H. Evam, pasiwyd pleid- lais o diolchgarwob i Syr Hugh am lywyddu ao i bawb gynwxnrat raDJD z
Advertising
Plantol > Soap tells a story of the Garden —of the sweet scents of flowers and the soothing oils of plants, both of which are combined in every tablet. IUARARTEED FREf fROI ANIMAL FATl p 10 -=.
Family Notices
Qenedigaethau, Priodasau. a Marwolaethau. GENEDIGAETHAU. Meadows.—EbriU lOfed, ganwyd merch (cyntaf- anedig) i Mr a Mrs Meadows. Glajsfryn, Manod-road, Blacnau Ffestiniog. Jones.—Ebrill 9fed, ganwyd merch i Mr a Mrs D. Jones, Minofferen, Wyn-road, B'acnaa Ffestiniog. PRIODASAU. Smith—Morgan—Ebrill 8fed, Mr John Ed. Smith, Llangollen, a Miss Sydney C. Mor. gan, ail ferch Mr T. R. Morgan, LerpwL ao wyres y diweddar Mr Wm. Freeman, Ffes- tiniog. Jones—Davies—Ebrill 14eg, yn Pwllheli, priod- wyd Mr Wm. Edward Jones, ail fab Mr Joseph Jones, diiiedydd Cromwell-st., Blaen- au Ffestiniog, a Miss Elizabeth Davios, 2, Einion-terrace, Fourcroeses, Pwllheli. Williams—Pritchard.—Dydd Sadwrn, yn Nghap- el Jerusalem (A.), Blaenau Ffestiniog, pri- odwyd Mr R. D Williams, mab hynaf Mra Williams, Vron Villa, a Miss Janet Ann Pritchard, merch hynaf Mr a Mrs E. T. Pritchard, Brynawel. Gwasanaethai y Parch John Hughes (gweinidog). Rhoddwyd y briodferch yrnaith gan ei thad, a'r gwas yd- oedd Mr J. H. Williams (brawd y priodfab). a'r morwynion oeddynt Misses Bet, Mari, a Louri (chwiorydd y briodferch). Jones—Edwards.—Boreu Mercher, EbrilJ y 14eg, unwyd Miss Myfanwy Edwards, trydedd ferch Mr J. N. Edwards, Berlin House, mewij glan briodas a Mr Ivor Jones, o Gwrecsam, yn Nghapel Calfaria, Blaenau Ffcstiniog. Gweinyddwyd gan y Parch E. Cefni Jones (brawd-yn-nghyfraith y briodferch), yn cae) ei gynorthwyo gan y Parch Peter Williams (Pedr Hir), Lerpwl. Y morwynion oeddynt Miss Florence Edwards, chwaer y briodferch, a Miss Margaret Dilys Jones (nith). Y gwaa oedd Mr Peters, Gwrecsam. Cyflwynwyd y briodferch gan ei thad. Owen—Jones.—Ebrill lOfed, trwy drwydded, yn Nghapel Coffadwriaethol, Porthmadog, -an y Parch E J. Evans, Penrhyn, unwyd mewn glan briodas Mr William Owen, Highgate, a Miss Rebecca Jones, Werddon,—y ddau o r-CAJLx lij nU^u\iu Roberts—Williams.—Boreu Llun y Pasg, yn Eg- lwya Gymraeg, Lianfairfechan, unwyd Mr J. S. Roberts, ysgolfeis.tr, Pentrefoelas (gynt 2, Dorfil-street, Blaenau Ffestiniog), a Miss M. E. Williams, Llwyn Onn, Llanfairfechan, mewn glan briodas. Gwasanaeth wyd gan Reithor y lie, yn nghyda Ficer Pentrefoelas. MARWOLAETHAU Pieroe.-Ebrill 12fed, ar ot hir gystudd, yn 60ain mlwydd oed, bu farw Mr David Jones Pierce, Cae Emion Alun, Maentwrog-road- Gadaw- odd weddw a thri o blant i alaru eu colled ar ei ol, a pha rai y mae ein cydymdeimlad. Claddwyd ef yn mynwent Ramoth, Llan. frothen, EbriU 15fed. Hughes..—Ebrill 8fed, mewn oedran teg, Mis Hugh J. Hughes, Lord-street, Blaenau Free- tiniog, wedi saith mlynedd o gystudd. Cladd- wyd hi yn Methesda, dydd Llun, prvd y gwasanaethwyd gan y Parch John Hughes, JerusaJem.
TREMADOG.
TREMADOG. MARWOLAETH DDISYFYD. Gyda bod Mrs Maa-gaet Davies, Dublin-street, wedi gor- phen bwyta ei ewper nos Sadwrn, bu farw o attaliad y galon. YT oedd Mrs Davies tua76ain mlwydd oed, ac yn aclod o'r Capel Coffa, Porth- madog.
[No title]
Dyma ddesgrifiad Machreth o rian:— Mwnwgl lyfned a mynor, 0 Jjw myg alaw y mor, Ac mor deg a gome gwyn Yr od fwrir hyd Ferwyn: Ei gwailt tros warr fel arian Fwriai i'w gwasg ei frig aur, Nes cuddio'i dwy ysgwydd dan Fawreddog lif o ruddaur. Nid ydyw y galon faJoh mwy na'r myny<M uidhel, yn ffrwytlilawn.
Advertising
SALES BY AUCTION- Messrs. WM. DEW & SON, Auctioneers, Valuers & Surveyors, House & Estate Agents. CAXTON BUILDINGS. BANGOR (Head Office) AND TRINITY SQUARE, LLANDUDNO, Telegrams: Dewson, Bangor; Telephone No 13 Dewson, Llandudno; Telephone No. 47 Messrs Frank Lloyd & Sons. FINAL WEEK FOR MAKING ENTRIES. 50 GUINEAS PRIZES. 750 HORSES. NORTH WALES REPOSITORY, WREXHAM. FRANK LLOYD and SONS' GREAT APRIL Jf SALES April 27th.-HUNTERS and HARNESS HORSES. April 28t-h.—HACKNEYS, COBS, and PONIES. April 29th.—HEAVY, LURRY, and YOUNG HORSES. Entries close Monday's post, April 19th. Mr Wm. Hugh Owen. NEAR CARNARVON. tfost Comfortable Detached and Modern fAMILY RESIDENCE, occupying a lovely position, and commanding grand views of the renowned Menai Straits, Carnarvon Bay, Island of Anglesey, etc., known aa TALiViEJMAl, On the Bangor Main Road, about midway be- tween Carnarvon and Griffith's Crossing Rail- way Stations. MR WILLIAM HUGH OWEN is instructed to SELL BY PUBLIC AUCTION, at Three p.m., on WEDNESDAY, the 21st day of APRIL, 1909, at the CASTLE HOTEL, CAR- NARVON, subject to conditions, the above sub- stantially built and pleasantly designed RESI- DENCE, etc., within miles of Carnarvon, in neat Grounds (adorned with Treed and Shrubs) with a fine KITCHEN GARDEN and OUT- BUILDINGS at the rear. The House contains: —Portico Entrance, Vestibule, and Inner Hall, laid down with Encaustic Tiles, three Entertain- ing-rooms (spacious and lofty), five Principal Bed- rooms, Sewing-room with four sized Rooms over, Bath, Lavatory, W.C.'s, Hot and Cold Water Ser- vice- The Domestic Offices include Kitchen, Larder, Scullery, etc., and a Vaulting Cellar on the Basement. Throughout in good order. The Property is held under a Lease for an unexpired term of 58 years, subject to £ 7 per annum. To parties in quest 01 a Country Residence, the chance of purchasing this Property affords an opportunity seldom to be met with. The charm- ing position of the Residence and the, salubrious locality make it in every way a desirable property to become possessed of. Further particulars may be obtained of the undermentioned, at whose Offices also the Lease may be inspected on due noticeMessrs R- O. Jones and Davies, Solicitors, Blaenau Festiniog; Messrs Evan R Davies and Davies, Solicitors, Carnarvon; Mr W. H. Owen, The Auctioneer, Carnarvon. 4683o LLANRUG CARNARVONSHIRE. A remarkably choice and compact Freehold Farm of about 18 acres, with comfortable House and Out- buildings thereon (adjoining the Pant Afon Estate), with long frontage to the road leading from Pont Rug Railway Station to the district of Ceunant, known as PANT IVAN, together with a recently-built Residence of pleasing design, within four miles of Carnarvon. Early possession. MR WM. HUGH OWEN is instructed to SELL by AUCTION, at 2.30 p.m., on SATURDAY, the 24th day of APRIL, 1909, at the SPORTSMAN HOTEL, CARNARVON, in one or two lots, and subject to conditions then produced, the above exceedingly desirable Free- bold Properties, comprising well cultivated lands, within sheltered fences, and amply supplied with water; roomy Dwelling-house, useful Farm Buildings, etc., together with a nice new Resi- dence, throughout m prime order. .eant Ifan is acknowledged to be one of the best-known Farms of its size in the district. Further particulars on application to Mr Wm. Hugh Owen, Property and General Auctioneer, Carnarvon, or to C. A. Jones, Esq., Solicitor, Carnarvon. "— BUSINESS. Ac., FOR DISPOSAL. GENERAL BUSINESS with P.O., as a going concern, Stock at Valuation. Reasonable Rent, a little Land. Splendid opportunity for party with experience and some little capital (of which proof must be given). Good Agricultural Centre, near Seaside, Railway. Apply, 6840, "Chronicle" Office. CYCLES, MOTORS, &C., FOR SALL BARGAIN. Lady's Cycle, magnificent Coventry machine; very latest, highest grade, plated rims, rim brakes, ball free-wheel, all accessories; new Christmas; not soiled, guaranteed, no use to owner; J34 10s. Approval before cas&-K. Stuckey, Oak Villa, Clarendon- road, Weston-euper-Mara. 44610 FOR SALE, cheap, Lady's Bicycle; almost new—Apply, "W. "Chronicle" Office, 'Or. 4673o Bangor. 4673o 1909 DUNLOP, CLINCHER, and PALMER TYRES; Covers from 3s 6d; Air Tubes; Free-wheels. Pedals; Chains; Saddles; Brakes, etc. at Makers' prices. New List ready.—W A Gorton. Manufacttfter, Wolverhampton. 4538o CYCLES, MOTORS, AC., WANTED. WANTED, Gent's Bicycle, 24-inch frame, first-class conditiorl -State price, particu- lars, Box 4651, "Chronicle" Office, Bangor. THE FARM AND GARDEN. POTATOES, many Tons, Eating and Seed Potatoes for Sale.-Apply for prices, A. G Evans. Potatp Merchant, Bangor. 4638o fXMDMATO PLANTS, ready for plant, 2s *per A dozen; Cabbage (red and white), 2d per dozen); also Cauliflower Plants.—Apply, Lewis, Orme-road, Bangor 4667o DOGS FOR SALE. FOR SALE, Pomeranians, two Chocolate Puppies; three months.—Apply, Phillip Lewis, Tyddyn Friar, Menai Bridge. 0 FURNISHED HOUSES TO LET. mo LET, a well-furnished Residence at Car- X narvon, facing the Menai Straits, for short or long period; two Reception-rooms, four Bed- rooms, Bath, Indoor Sanitation, Grounds, etc.— For terms apply to Mr William Hugh Owen, Auctioneer and Valuer, Carnarvon. April 5th 1909. TO LET, CARNARVON, Furnished Residenoe (Ground Floor), known as "HENFRYN, by the Vicarage, for few months from May; beautifully furnished; to inolude Plate and Linen; Dining, Drawing and Breakfast-rooms, four Bedrooms, Bath, Lavatory, W.C.'s, and Domestic Offices of the most replete description, Gardens, etc.—Please apply to Mr Wm. Hugh Owen, Auctioneer and Valuer, Carnarvon. 5th April, 1909. FOR SJLLS-VAPTIOUS. CHEAP CHAIRS for Churches, Chapels, Schoolrooms, Mission Halls, etc., from Is 8d each. all qualities Mealing Bros., High W yoombe. 4295o IMPORTANT TO MOTHERS.—Every Mother A who values the Health and Cleanliness of her child should use HARRISON'S RELIABLE NURSERY POMADE. One application kills all Nits and Vermin, beautifies and strengthens the Hair. In Tins, 4 and 9d. Postage ld.-Geo. W Harrison, Chemist, Reading. Sold by Chemists: Agent for Bangor: J. Bowen, Chemist- Carnarvon: R. Roberts, Chemist, Bangor-street. Aberystwyth: W. M. Jones, Chemist Llandudno: J. Winter, Chemist. Holyhead: J. Hughes, Chemist 25970 WALLPAPERS, from lid per roll. Any quantity, large or small, at Wholesale Prices. Stock exceeds 250,000 rolls. Write for Patterns, stating olass required. —Barnett Wall- jger^Co^ Ltd. (Dept. 280), Campfield-avenae, SALES BY AUCTION. v Mr John Pritchard. LLANFAIRFECHAN. IMPORTANT SALE of VALUABLE FREE- HOLD and LEASEHOLD PROPERTIES. MR JOHN PRITCHARD will SELL BY PUBLIC AUCTION a# the QUEEN'S HOTEL, LLANFAIRFECHAN, on WEDNES- DAY, the 21st day of APRIL, 1909, at Two p.m., in such lot or lots as may there and then be determined upon, the well-built FREEHOLD DWELLING- HOUSE and PREMISES, "RICHMOND HOUSE," situate on the Promenade, at pre- sent in the occupation of Mr Henry Rees Davies. The accommodation includes three Entertaining- rooms, eight Bedrooms, and Domestic Offices, good Garden Plot in front, Back Entrance; also a valuable Plot of Freehold Land adjoining, suitable for the erection of Lock-up Shops. The well arranged DWELLING-HOUSE and PRE- MISES, "GLYNAFON," CARADOC-PLACE, close to the Promenade, commanding charming views. Accommodation; Three Entertaining- rooms, nine Bedrooms, and Domestic Offices. Tenure 999 years from January 1st, 1879. Ground Rent 24 10s. Possession on completion. ALSO those Valuable BUSINESS PREMISES, com- prising Shop well fitted and Dwelling-House, known as GWALIA STORES, STATION ROAD, situate in the very heart of the business oentre, held on lease (now expiring) by Messrs Ind, Coope and Co. at a rental of £ 70 per annum. Unexpired term of lease 50 years from January 2nd, 1909. Ground Rent £ 1 per annum- Im- mediate possession. There are Wholesale and Retail Beer, Wine and Spirit Licences. A grand opening for a Wine and Spirit Merchant or a first-class Grocer and Provision Dealer. Further particulars of the Auctioneer, Bangor, or of W. H. Ellis, Esq., Solicitor, Llanfair- fechan. 4577c MENAI BRIDGE SMITHFIELD. MR JOHN PRITCHARD'S NEXT SALE will be held on MONDAY, APRIL 26th, 1909. Entries close FRIDAY, APRIL 23rd (first post). Bodhyfryd, Bangor. 4627c fllO LET, from May 12th, the comfortable Semi-detached Residence, Fir bank Cottage, Upper Bangor: two Entertaining-rooms, four Bedrooms, Bathroom, W.C., Domestic Offices. Rent LPA. 4682c SITUATIONS VACANT. ANGLESEY REGISTRY OFFICE. Miss Hughes, Britannia Temperance, Llanfair P.G., will be able to supply Ladies with Cooks, Housemaids, Generals, and Nurses. Good Homes for Servants awaiting situations. 4438o "TVRAPERY.—Youth Wanted as Apprentice to the Drapery Trade.—Apply, Williams and Co., Beaumaris. 4679o CANADA. — Wanted a number of Farm c Labourers and Domestic Servants; also openings for Labourers and Miners on railroad work; guaranteed situations, and high weges; 160 Acres of Free Land for the Farmer.—Apply, William Griffith, Canadian Government Agent, 12, Friars-road, Bangor. 4658c COOK-GENERAL Wanted; three in family; C Housemaid kept; state age and wages re- quired.—Mrs Cook, Oakfield, Abergele. 4677c ENERAL (experienced), as Housekeeper; y? two in family; boy kept.—Apply, Rector, Llanfair, Abergele. 4585c GENERAL SERVANT Wanted; small family; good wages. — "X. "North Wafea Chronicle" District Office, Portmadoc. 4640o GENERAL SERVANT Wanted, able to cook; Housemaid kept; three in family; state wages.—Prichard, Llanfwrog Rectory, Ruthin. GOOD Plain Cook-General, immediately; age 23 to 25; small family; wages £ 18; refer- ence required. Apply, Box 4674, "Chronicle" Office, Bangor. 0 ROFITABLE EVENING WORK.-If you can state facts in a clear, convincing way, ;an appointment at attractive rates is open to you.—Write for terms to Box 4639, "Chronicle" Office, Bangor.' REGISTRY OFFICE7T2O7HIGH-ST., PORT- MADOC.—Mrs Humphreys has excellent Situations for responsible Women as Generals, Cooks, Housemaids, etc., for next term (Pen- tymhor). rl"NYPIST Wanted.-Apply, stating salary re- X quired, Snowdon Flake Flour Mills, Ltd., Bangor. 4634o WANTED, for Private Family, respectable and capable General Servant, able to wash; comfortable home for good girl; state wages.— Address, "Servant," "Chronicle" Office, Bangor. WANTED Man for Milk Round; Llanfair- fechan; salary and commission.—Apply, Davies and Parker, Brook House Dairy, Ban- gor- 4671o WANTED strong Boy, about 17, used to managing a Pony; Live in.—Apply Harry W illiams, Dwyfor, Llanystumdwy, Crio- oieth- 4662o WANTED, immediately, good General Ser^ vant; about 20.—State wages, etc., Wil- liams and Co., Beaumaris. 4678c WANTED a thoroughly good Cook-General, where two Servants are kept.—Apply, Mrs Lloyd Griffith, Meadow View, Trefriw. 4686c ANTED, General Servant. Apply, Mrs Williams, County School, Bathesda. WANTED, strong Girl, about 20, to wash and help in house; wages £ 10 to £ 14.—Ap- ply, Box 4647, "Chronicle" Office, Bangor. WANTED, at once, good plain Cook, two in family, no washing, two other maids kept; wages, je20. Apply, Mrs Batters, Tan-y-Lan, Holywell. 4639o WANTED Apprentice for the Millinery. — Apply, James E- Jones and Co., London House, Llangefni 6771cl ANTED an intelligent Youth as an Ap- prentice to the Drapery and Grocery Trade- — Apply, D. R. Jones, Post Offioe, Gwalch- mai- 6777cl WANTED. AS WORKING HOUSEKEEPER, a good Plain Cook, who knows Housemaid's work and how to wait at Table.—Write, giving full information as to experience, including age, with whom and where last and now in service, etc. (otherwise will not be considered), to R. Jones Roberts, Solicitor, Bangor. o SITUATIONS WANTED, BAILIFF requires Situation from the 13th May. Able to take oharge and thorough- ly understands all Farm Work; if required Wile can take charge of Dairy. Late master giving up farming (Welsh).—Apply, Box 4631, "North Wales Chroniole" Office, Bangor- Q DRESSMAKER and MILLINER requires Situation as Forewoman, in a small busi- ness house; West End experience; good refer- ence.—Mrs Atkins, The Parade, Llanfair- fechan. o CI ENERAL ACCOUNTANCY, Rent and Debt T Collection, House Agent. Holder of a Certificate under the Law of Distress Amendment Act.-Liew. D. Jones, Accountant, Bangor. WANTED a place as Head Milliner; age 23. Highest references. — Apply, Box 4659, "Chronicle" Office, Bangor. 0 FURNISHED HOUSE3 WANTED. ANTED, FURNISHED COTTAGE, in North Wales, containing one or two Par- lours, three or four Bedrooms, etc., for June, July, and August.—Send full particulars to J. H. Plummer, 164, Lord-street, Southport. 4664c HOUSES FOR SALE. MENAI BRIDGE.—For Sale, Freehold Cot- iT-t- tage and Land, about 1000 square yards.— Apply, F. Mackie, Wallasey Cemetery, Liscard, Cheshire. 4527c ONLY 1000 GUINEAS.—NORTH WALES^- For SALE (owner leaving neighbourhood), charming gentleman's RESIDENCE, beauti- fully situated on the coast, commanding magni- ficent views; three Reoeption-rooma, five Bed- rooms, Bath (h. and c.), and usual Offices; two- stall Stable, Coach-house, Kennels, etc.; Gar- den, nicely laid out with Kitchen, Fruit, and Flowers, Produce, etc. Golf Links within a few minutes' walk of the village.-Further particulars, photo., and orders to view from Messrs Cockett and Henderson, 72, Bishopsgate-street, London, E.C. 4663o Housim TO LET, MENAI BRIDGE.—To Let, 6, Nant-terrace, containing two Entertaining-rooms, five Bedrooms, W.O., Kitohen, and Domestic Offices. Rent £ 16.—Agpljg W. aw. Agent, Menai Bridge. j PUBLIC NOTICES. SUMMER HOLIDAYS AT PWLLHELI. DON'T FORGET TO VISIT G L Y N Y VV £ D D W (The Widow's Glen). OPEN DAILY, from 10 am. to 6 p.m. THE LOVELY GROUNDS ARE NEVER PRETTIER THAN NOW. Carnations and Rhododendrons in full bloom. MAGNIFICENT PAINTINGS and DRAW- INGS by Eminent Artists are to be Been in the ART GALLERIES. The finest Collection of Pictures in North Wales. REFRESHMENTS IN GROUNDS. ADMISS!ON: SIXPENCE. Combined Tickets, including the unique MARINE TRAM LINE to and from LLAN. BEDROG, and Admission to GROUNDS and ART GALLERIES, ONE SHILLING. GLYN-Y-WEDDW is an ideal spot for Pic- nics. Superintendents of Schools should send for special terms, to S. ANDREWS and SON, 4644o Estate Offices, Pwllheli. HOUSES WANTED. WANTED, Detached or Semi-detached Re- sidence, Bangor preferred, by May 12th.— Say full particulars, rent, rates, etc., to Isfryn," Carnarvon. 4657o LICENSED PREMISES TO LET. TO LET, HOTEL, fully-licensed, at seaside; Welsh Coast; excellent Bathng.-Parti- culars, Messrs Nee and Gordon-Roberts, Solici- tors, Carnarvon. o MACHINERY. ON SALE, two Crossley's Gas Engines, b and 1 Horse Power; no reasonable offers re- fused. Can be seen in use.—Appiy, "Chroniole" < Iffioa. Bangor. MISCELLANEOUS. BOOK DEBTS purchased, any quantity; large lists preferred. Cash Down, no waiting. —W. Jackson, 26, Corporation-street, Manches- ter. c 4520c LADIES. My Improved Remedies act m a few hours, when all else fails. Send stamped envelope for FR-bE SAMPLE. Ad- dress, Nurse Hammond, 25, Ingiedene, Road, Southend, Essex- 3.163c a/i PAGE"" BOOK ABOUT HERBS AND HOW TO USE THEM, post free. Sind for one.—TRIMNELL, The Herbalist, 144, Rijh- mond-road, Cardiff- Established 1879. 3903o MORTGAGES, "JITORTGAGES. Two hundred pounds and ivA upwards on Freehold, Leasehold, Personal Security, and Revers,ons.-Apply, Mr Hindley, Solicitor, Llandudno. PROFESSIONAL. ERTlFICATED CHOIRMASTER ana C TRAINER is desirous of an Engagement. Over Twenty years' experience in Parish and Cathedral Services. Welsh or English. Would willingly assist small Parish Church for expenses. —Apply, "A. C. "Chronicle" Office, Bangor c PARTNERSHIPS. A D n GUIDE to STOCK EXCHANGE. A.D.V. 36th Edition. Call Options thoroughly explained; also all Stock Exchange Operations. How to. open Account with limited risk. How to avoid Brokers' Com- missions. Contains Highest and Lowest Sales for last 15 years. Gratis and Post Free from PUBLISHERS, 12, BANK-STREET, ROYAL EXCHANGE, MANCHESTER. POULTRY, EGGS. ac. NEW LAID. EGGS Wanted; best prices given. —Communicate, Joseph Carson, Degan- wy. 4691o WANTED Pheasant, Partridge and Guinea Hens' Eggs; a Sitting of each when in season—Jones, La Valense, St. Brelades Bay, Jersey, Channel Islands. o SHOPS TO LET. WLLHELI.-TO Let, large Shop and House J- in principal street. Immediate possession. "X. North Wales Chronicle" District Office, Portmadoc. 4629o ACCIDENTS of all KINDS SICKNESS, EMPLOYERS' LIABILITY, BURGLARY and FIDELITY GUARANTEE RISKS, INSURED AGAINST by the Railway Passengers' Assurance Co. CAPITAL (Fully Subscribed), EI,000,0009 CLAIMS PAID, £ 5,600,000, 64, CORNHILL, LONDON. A. VIAN, Secretary. AGENT. — Mr R. Edwards, London and North-Western Railway, Holyhead. Liverpool Office: NORTH JOHN-ST. Agents Required in Unrepresentod Districts. CAMBRIAN RAILWAYS COMPANY. rro BE SOLD BY PRIVATE TREATY the X several stacks of well-harvested HAY, of the growth of 1908 (except where otherwise stated), standing at the under-mentioned Stations on the Cambrian Railways, and estimated to con- tain the respective quantities, more or less, also under mentioned, viz.:— Estimated STATION3. Estinutad STATIONS. Weight STATIONS. Weight. Tens. Tons. Llanymynech Harlech (1907) No. 1 6 No. 1 5 Welshpool No. 41 „ (1908) 8| „ No. i Talsarnau (19u7) 63 Abermule No. 1 2l „ (1908) 8 Towyn Ci Aborerch (1907; 51 11 (190ti) 8! For further particulars, and to treat, apply to S. WILLIAMSON. Oswestry, April, 1909. Secretary.
Advertising
DYMUNWN HYSBYSU Y CYHOEDD, 1 OHERWYDD Y GALW AR EIN GOFOD, Y BYDD I NI YN Y DYFODOL GODI TAL YN OL GRADDEB YR HYSBYS- IADAU AM GYHOEDDI RHESTRAU 0 ANRHEGION PRIODASOL. YSTYR DIWYGIAD TOLLAWL YW RHAGOR 0 WAITH A GWELL CYFLOGAU I'R CHWARELWYR.
ERG YD ARALL TR LLYIVODRAETH.
ERG YD ARALL TR LLYIVODRAETH. Mynych y clywir nad yw'r Ysgotiaid baroted i newid eu barn a chenedloc-dd eraill yr ynysdd Prydeinig; ond os araf ydynt- y mae diffygion y Llywodraeth bresenol wedi eu cyffroi. Prawf diamheuol o hyn a gaed yn etholaeth Dwyrain Edinburgh ddydd Gwener diweddaf, ac y mae'r canlyniad yn ergyd drom i'r Llywodraeth. Yn 1906 oafodd y Rhyddfrydwyr fwyafrif aruthr o 4174; yn 1899 yr oedd y mwyafrif yn 1930; ac' hyd yn nod yn 1900, pan oedd y llanw Undebol ar ei uchaf, daiient y sedd gyda 1291 wrth gefn. M.ae'r noil ffigyrau enfawr hyn wedi diflanu yn awr, canys ni fedrodd yr ymgeisydd Rhyddiryd- ol sicrhau ond 458 o fwyafrif-disgynodd i gan- oedd He gynt yr oedd yn filoedd. Yr oedd Mr Gibson, ar gyfrif ei swydd a'i eafle fel Lord Provost, yn dra adnabyddus ac yn uchel ei barch, tra nad oedd yr ymgeisydd Undebol ond dyn ieuanc heb brofiad mawr, ac oherwydd byr- drp. cyfnod y frwydr ni chafodd fawr o gyfle i rododj argraph ar yr etholaeth. Ac eto, yn wyneb hyn oil, liwyddodd i cnill 4069 o bieid- leisiau mewn etholaeth Y sgotaidd oedd yn gaclarnfa Rhyddfrydiaeth hyd yn awr, a lie y mae'r dosbarth gwcithiol oruchaf. liboee Mr Ford Ddiwygiad Tollawi ar tiaen ei rag- len yn y frwydr, tra yr oedd ei wrth-yntgeisydd yn gryf ei gred mewn Maenach Rydd, ac yn bleidiwr selog i'r Llywodraeth. Prawf hyn oil fod yr Ysgotiaid wedi hen laru ar addewidion di- syhvedd a gwladlywiaeth anelleithiol y Rhydd- frydwyr; ar y niae hyn yn argoel sicr helyd o fawr fuddugoliaeth yr Undebwyr yn yr Etholiad Cy £ Fredinol. Y teiuilad amlygwyd yn Nwyran Edinburgh sydd yn ffynu led-led y wlad, ac o ga,el y cyfle fo newidir liiw gwieidyddol y deyr- nas, ac nid hir yr erys awaurdod y blaid syild yn pervglu cynifer o fuddianau y wlad. Yn wynob hyn, goreu po gyntaf y gollynga Mr As- quith yr awenau 01 Jaw. •
MESUR DADGYSYLLTIAD-
MESUR DADGYSYLLTIAD- Nid oes mwyach ambeuaeth na bydd Mesur Dadgysylltiad y Llywodraeth yn gyffelyb, ac ar yr un liinellau a'r Mceur a geisiodd Mr Asquith ei baslo trwy'r Senedd yn 1895. Ceid prophwyd- oliaeth am hyn yBpaid yn ol, eithr y mae'r argoel yn awr mor gredadwy fel cyhoeddir yn y wasg gynJlun a manylion y mesur. Ar yr un pryd y mae hyn yn achoei graddau o syndod, canys yn y mesur hwnw yr oedd y darpariadau parthed dad- waddoliad yn gyfryw fel y gwrthdystiodd Mr Lloyd George i'w herbyn—nid oeddynt yn ddigon yspeilgar eu nodwedd i'w foddloni ef- O boslbl, pan ddygir Mesur tebyg yn llllaen-yn mhen oenedlaeth eto, dywe-dox-y bydd Mr Lloyd George yn foddlawn ar Fesur Dadgysylltiad heb ynddo gyfeiriad o gwbl at waddoliadau yr Eg- hyya, gan adael iddi yr hyn y mae ganddi hawl gyfiawn iddynt. Nid yw amser, fodd bynag, wedi cyfiawnhau dim ar y cynygion wnaeth y Llywodraeth yn 1894. Amcan Mesur hwnw oedd yvpeilio a drygu yr Eglwye, a dyna amcan y Mesur gyflwynir yn fuan eto- Yn unig, dy- wedir y bydd gwahaniaeth yn y trefniant i ranu yr yspail, gan benu un ran o dair i'r hyn a el- wir yn amcanion oenedlaethol, a dwy ran o dair i'w rhanu rhwng awdurdodau lleol at amcanion anghrefyddol. Eithr deued a ddelo, y mae Eg- Iwyswyr Cymru yn fyw i'w dyLedswyddau, ac nid yn hawdd y gellir yspeilio sefydliad hynaf j genedl o'r hyn a ddaeth yn gyfiawn iddi na drygu cyfundrefn sydd yn ddwfn yn serch ? wIad.
AMDDIFFYN " YllEGLWYS" "
AMDDIFFYN YllEGLWYS" Nid hawdd yw peaderfynu pa un ai o ddifrif TheU o fregedd y dygir yn mlaen Feeur Dad- gysylltiad, ond p'run bynag nid yw Eglwyswyr am ei a.nwybyddu. Eisoes cyfarfu Pwyllgor Gweithiol Cymdeithas Amddiffynol Esgobaeth Bangor, a threfnir i gynal cyfres o gyrddau ar hyd a ILed y wlad i wrthdystio yn erbyn y Mesur gynted y cyflwynir ef. Yn wyneb y cyfwng agos- haol, cryf yw ein cymhelliad i Eglwyswyr pob parth ymrestru dan y faaer ac ymfyddino yn gadarn i frwydro yn bybyr dros eu hawliau cysefin- Y mae'r her wedi ei rhoddi, ac ni ddylai yr un Eglwyswr teilwng o'r enw wrthod dod i'r gad. Rhaid gwynebu y gelyn yn eofn, a chofio fod parotoad effeithiol yn anhebgor i lwydd. Nis gelliT cario'n mlaen yr ymgyrch heb arian, a derbynir pob rhodd i'r amcan yn ddiolchgar gan yr ysgrifenydd, Parch R. T. Jones, ficer Glanogwen, Bethesda. • » • • CEINDER GWYNEDD. Ceir mudiaid ar droed gan gwmniau rheilffyrdd y London a'r North-Western a'r Cambrian i ddwyn ceinion Goglodd Cymru i fwy o sylw. I werthtawrogi yn iawn y tlysni geir o'n ham- gylch rhaid ei weled, a. mantais i hyny fydd dwyn y bobl yn hwylus i'r gwahanol orsafoedd. I gyrhaiedd yr amcan mewn golwg apelia'r cwm- niau am gydweithrediad y cynghorau lleol ar fin- ion y mor, ac amcangyfrifir y dra.ul i ddwyn pob He i sylw yn yr arddangoefa fawr yn Llun- dain yn 75p. Gan nas gellir cyfarfod y draul hon o'r trethi, rhaid apelio am danyegrifiadau, a da gweled haelfrydedd yn y cyfeiriad hwn. Yr un yw buddianau y cwmniau a'r gwahanol leoedd, ac y mae'r hyn sydd yn enill i'r naill o angen- rheidrwydd yn enill i'r llall. • • • Y GYLLIDEB. "Morfa" ddoniol a ysgrifens, fel y canlyn ar y gyllideb agoshaol ollbwysig:— Dyma bwnc y dydd. Beth wna Mr Lloyd George? Paham yr oedi yma- A yw y Wein- yddiaeth yn methu cydwel'd yn nghylch pwy i "waedu," neu pa nythod ieir i ddynoethi, neu beth? Yn ddiameu fod yr esgid yn dechreu gwasgu erbyn hyn, a Mr Lloyd George yn dech- reu gwingo. Dyma hi wedi myn'd yn ganol mis EbriU, a'r Senedd yn gorfod myn'd am eu aeib- ianit Pasg heb gael dim yn nghylch y pwnc, o bob pwnc sydd bwysig i'r wlad. Fod rbywbeth allan o le yn yr "headquarters" sydd amlwg i bawb. ond fel mae gwaothaf modd, "it is the Greeks who pay when the Kings go mad." Mae Mr Lloyd George yn awyddus i wneud ei "fwd- get" yn "prize packet of Radical delights"— plesio pawb oa medr, taJoed "y lleili" pan ddon't i mewn. Hyny yw, mi geiff y Llywodraeth (Un- debol, wrth gwrs!) nesaf dalu'r "DU" a redir fyny yn ddifeddwl gan hon. Mae lit. i gredu yr enwoga Mr Lloyd George ei hun leI y "fancy tax Minister I" Mae son y gosodir treth ar beisiclfl ac advertisements a chathod, heb son am dai tafarnau a thir bobol fawr. Disgwylir y teflir y bwdget allan gan yr A ?glwyddi, ac yna hylabodoo-pawb i'w gornel. Ao nid yw yn an- hebyg y daw yr "hylabaloo" yn nghynt nag y meddylih. Hwyrach y daw cyn diwedd y flwyddyn.
Uarfodedigaeth yn Ngogledd…
Uarfodedigaeth yn Ngogledd Cymru. Y mae Dr. E. Ll. Parry Edwards, y swyddog meddygol droa ddosbarthifwiau iechydol Sir Gaer- narfon, newydd ddwyn allan daflec o wylxxiooth fuddiol i'r rhai sy'n dyoddef oddiwrth ddarfod- edigaeth air rhai sydd yn gweini arnynt. GaJwyd sylw at hyn yn Nghynghor Gwyrfai, ddydd Bad- wrn. Dywedodd Dr. Parry Edward* fod y medd- ygon yn benderfynol o geisio oyfycgTi yr afiech- yd hwn- Nid oedd reswm pan am na ellid gwoeud g^lag ef fel y gwnaed a'r "typhus," ao yn m}«Hi 25 mlyoedd, oe odd pohl i fyw bywvd rhecJaidd mo edryoh ar ol eu hiechyd, di^wyhai y byddai y daag mewn golwg -wedi ei gyflawni I 1 raddaa helaeth iawn- Djokhw^d i Dr. Edwards 1 am ei ymdreohMat
Llofruddio 2000 o Bersonau.
Llofruddio 2000 o Bersonau. Mjoiegir fod 2000 o bersonau, gan gynwys gwxagedd a, phlant, wedi eu cigyddio i fajrwol- a,eth yn Astrabad, Persia, gan y Turcomans-
Gwneud Arwres yo Santes.
Gwneud Arwres yo Santes. Yn Mhrifeghvys St. Pedr, Rhufain, ddydd SuJ, yn nghanol golygfeydd o ddirfawr rwysg, aped trwy y ddefod o wneud santes or ftrwres Joan of Arc.
Marwolaeth Archesgeb Sydney.
Marwolaeth Archesgeb Sydney. Hysbysir marwoLacth y Tra Pharchedig W. Saumarcr Smith, Archesgob Sydney, Awstralia, er 1890. Cyn hyn am 21 mlynedd bu'n Brif Athro Coleg Eglwysig St. Aidan's, Birkenhead.
Marwolaeth Wesleyad Enwog.
Marwolaeth Wesleyad Enwog. Dydd Sadwrn, yn Brixton, ac efe yn 88 mlwydd oed, bu farw Dr. Rigg, fu ddwywaith yn llywydd y Gynhadledd Wesleyaidd, ac yn am- Iwg iawn yn nghylchoedd crefyddol Lloegr.
Priodas Arglwydd Dalmeny a…
Priodas Arglwydd Dalmeny a Miss Grosvenor. Dydd lau, yn Eglwys St. Paul, Knightbridge, priodwyd Arglwydd Dalmeny a Miss Grosvenor. Yr oedd yr anrhegion yn lluosog, ac o bosibl na chafodd dau erioed gynifer o rai mor gostus, gan eu bod yn werth miloedd lawer o bunau, ac yn mhlith y rhoddwys ceid y Brenhin, Tywysog a Thywysoges Cymru, a holl brif bendefigion y wlad. Yr oedd y ddefod yn orwych a'r olygfa yn y wledd briodasol yn ddigymhar. Mri R. Bolland a'u Meibion, Cyf-, Caer, cedd yn cyflenwi y deisen briodasol-
Mesur Dadgyssylltiad
Mesur Dadgyssylltiad Pan gynygir dwyn i mewn Fesur er Dadgy- sylltu yr Eglwys yn Nghymru, bydd i Mr Bridgeman gynyg:—"Fod y Ty hwn yn cydnabod yr anhawsderau y mao y Llywodraeth ynddj i ffurfio y mesur, yn absenoldeb yr hysbysrwydd swyddogol o'r cwestiynau a roddwyd gan y Ddirprwyaeth ar yr Eglwys yn Nghymru, ac yn gwrthod rhoddi caniatad i'r mesur gael ei ddwyn i fewn hyd nes y bydd y cyfryw adroddiad wedi cael ei gyhoeddi a'i ledaenu."
Cynhwrf ar Gae Pel Drotd.
Cynhwrf ar Gae Pel Drotd. Bu cynhwrf mawr ar gae pel droed Hampden yn Glasgow, dydd Sadwrn. Chwaremi dau glwb yn y "final" am y gwpan YegotaiW Gwrthod- asant chwareu tros yr amser penodedig, er cael allan pwy orchfygai. Y canlyniad fu i'r edrych- wyr dori i'r cae, dinystrio y "stands," etc., gan wneuthur colled o rai canoedd o bunau. Anaf- wyd Amryw bersonau mown gwrthdarawiaid a'r heddgeidwaid- Yr oedd yr ymrysonfa rhwng y "Celtio" a'r "Glasgow Rangers." Yr oedd rhagor na 200 o heddgeidwaid yn bresenol. An- afwyd o 50 i 60 (yn cynwya dros 20 o heddgeid- waid). Y mae un tan-ddiffoddwr mewn cyflwr peryglus. Parhaodd y cynhwrf am dros ddwy awr. Derbyniwyd 1400p am fynrvi iIrlcae. Gwvl. id yr arian mewn y-staf-oll ncillduol gan svyddog- ion y gymdeithas-
Marwolaeth Clerigwr Cymreig.
Marwolaeth Clerigwr Cymreig. Gofidus yw hysbysu marwolaeth y Parch Jen- kyn Davies, B.A., ficer Llanbadrig, Man, yr hyn a gymerth le fore Sadwrn, ac efe yn 45 mlwydd oed. Clafychodd yr haf diweddaf, ac ni bu'n alluog wedyn i gyflawni ei ddyle-dswyddau swydd- ogol. Addysgwyd ef yn Ngholeg Llanbedr, lie graddiodd yn B.A. yn 1888. Ordeiniwyd ef yn ddiacon yn 1889 ao yn ofFeiriad yn 1890. Bu'n gurad Llanfair P.G. o 1889 hyd 1894; yn Mangor (gwasanaeth Cymreig y Brifeglwys) a 1894 hyd 1904, pan ddyrchafwyd ef i fywoliaeth Llanbadrig. Bu'n Gaplan y 2nd V.Batt. R.W.F. o 1892 hyd 1897, ac yn gaplan hynaf y 3rd V.Batt. R.W.F., hyd 1897, pan yr ymddiswyddodd. Yr oedd yn uchel ei barch gan ei blwyfolion. Ail fab ydoedd i'r diweddar Mr Thomas Compton Davies., Aber- aeron, Sir Aberteili, ao yn frawd i'r Parch W, R. Compton Davios, curad Fflint.
Oamwain yn Chwarel Llanberis.
Oamwain yn Chwarel Llanberis. Y TRENGHOLIAD. Brydnawn Sadwrn, cynhaliodd Mr J. Pentir Williams, crwner Gogledd Arfon, gwest yn Ysbytty Chwarel Dinonvig, Llanberis, ar gorph Hugh Jones (59), Terfyn, Brynsiencyn, a gyfarfu a damwain angeuol ddydd Iau. Ca-ed tystiolaeth gan William H. William. Bethel, a Robert Evans, partneriaid yr ymadaw- edig, i'r perwyl iddynt oil fod yn y cwt tra yr oedd ergyd yn tanio. Yn mhen ychydig, fodd bynag, rhoddodd yr ymadawedig ei ben allan, ac yn y fan tarawyd ef a chareg yn ei ben, a syrthiodd ar lawr. Dywedwyd y byddai yn ar- feriad gan rai o'r chwarelwyr edrych a fyddai yr ergyd wedi tanio- Gofynodd Mr G. J. Williams, arolygydd y ohwareli, ar y Llywodraeth, i F. Jones, yr "overlooker," pa gosb fyddid yn arfer ei rhoddi am dori y rheol wrth edrych allan. Atebodd Foulkes Jones y byddid yn arfer ataf y dynion rhag g-weithio. Dywedodd Mr Williams nad oedd hyny yn gosb o gwbl. Dylid myned a hwy gerbron yr ynadon. Dacth y rheithwyr a dyfarniad o Farwolaeth ddamweiniol."
[No title]
Gofynodd dadleuydd oorphol i gyfreitihowr byohaja o gorpiiolaeth, yr hwn a roddai ei dyst- tglwth yn un o'r llysoedd, pa beth ydoedd ei aiwedigaeth- Ax ol iddo ateb mai cyfreitlawT, —Chwi yn gyfreithiwr," obezr dadleuydd. "gallwn eidh rhoddi yn fy llogell." "Ddg<on tebyg," sylwai y Hall, "ao os gwnewch, bydd genycSi fwy Q fEyiraith jn eidi nogem itag yn eieb gpi."
Gwarcheidwaid Undeb Conwy.
Gwarcheidwaid Undeb Conwy. Cynhaliwyd cyfarfod blynyddol Bwrdd Gwar- cheidwaid Undeb Conwy, ddydd Gwener, pan yr etholwyd Mr R. Rogers Jones, yr is-gadeirydd, yn gadeirydd, a Mr William Williams yn is- gadeirydd-
Cynghor Owledig Conwy. -----
Cynghor Owledig Conwy. Yn nghyfarfod blynyddol yr Undeb uchod, ddydd Gwener, etholwyd Mr Edward Williams yn gadeirydd, a llr Bon Fisher yn cldirprwy itldo. Penderfynwyd codi treth o swllt y bunt ar y plwyti yn Sir Gaernarfon, a Is 2c ar y plwyfi yn Sir Ddinbych.
-------------|Coleg Annibynwyr…
Coleg Annibynwyr Bala-Bangor. PENODIAD PRIFATHRO. Cynhaliwyd cyfarfod arbenig o danysgrifwyr V if -.Annibynwyr Bala-Bangor yn Mangor, dydd Mercher, i ystyried penodiad prifathro i olynu y diweddar Dr. Probert. Llywyddai Mr Benjamin Rees, LJundain. Cymeradwyai y Pwyllgor Gweithiol benodiad y Proffeswr T. A. Rees, is-brifathro Coleg Aberhonddu. Drwy 40 o bleidleisiau yn erbyn tri mabwysiad- wyd cymeradwyaeth y pwyllgor. Gwrthwynebai y rhai oedd yn y lleiafrif gyfansoddiad y Pwjdl- gor Dewisol, gan ei fod yn cynwya yn gyfan- gwbl foneddwyr o Ogledd Cymru yn aelodau- Mynegwyd gan nifer o weinidogion o'r Deheudir nad oeddynt wedi clywed unrhyw gwynion yn y De yn nglyn a chyfansoddiad y pwyllgor.
Advertising
I BENDITH I = HEN LANCIAU -).'f.tè,r'- pan fo'r hen lane yn sylweddoli i'r sefyll- fa fwyaf—pan y rhekd iddo wneud yr oil ci hun fa fwyaf-pan y hyny jt9H B y profir y fath drysor yw COSTREL Y LKMCO- THISRMOS. Adrefyn hwyr ar ol bod yn y chwareudy-neu barticardiau—neu ddawns-a dyna i chwi Lemco poeth yn dis- gwyl am danoch yn y go trel fwyaf rhyfeddol o'r 011. Yr UI? fath ar y ^aith yr ae(^ drefnu ar ei chyfer—yr hirdaith Ws mewn modur—yr hir- eistedd wrth y bwrdd ysgnfenu-ni ddylai yr Iff un dyn unigol fod heb y gostrel anmhrisiadwy. COSTREL LEMCO THERMOS. A geidw ei chymysg yn chwilboeth am 24 awf beb sylw iddo na chost o fath yn y byd. Gwerthir am 21/- ond fe'i cynygir trwy drefniant gyda Thermos, Cyf., i'r rhai sydd yo defnyddio lAmeo. 11iir YN HOLLOL RAD. Anfoner Post-card am fanylion— LEMCO BONUS OFFICE, 4, LLOYD'S AVENUE, LONDON.