Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
ENGLYN CLOD.
ENGLYN CLOD. Cafwyd yr englyn canlynol wedi ei gerfio ar gareg, ar glawdd mynydd, uwchlaw Hen Gloddfa, Aberllefenni, o ddeutu 53 mlynedd yn ol, gan un oedd yn fugail fferm Aberllefen- ni, ag sydd yn awr yn fyw. Tua'r adeg hono yr oedd bardd o'r enw John Athelstan Owen, (Bardd Meirion,) yn byw yn Hafotty, Corris- uchaf, yr hwn le oedd yn feddiant iddo. Bu yn gweithio fel saer coed, ac am dymhor yn pregethu gyda'r Wesleyaid, ond bwriadodd fyned am tirdriat-, Lglwys Loegr, a thuag at hyny, treuliodd beth amser yn Ysgol Ystrad Meurig, ond ni ddaeth yr amcan hwn i ben. Bu farw yn Nhredegar, a ehladdwydef yn Sir- howi, pentref gerllaw yno. (Gwel Cantref Meirionydd," Dolgellau). Byddai yn amI yn dyfod am dro o'i gartref dros ran o'r mynydd i'r cyfeiriad a enwyd, ac nid oes amheuaeth nad ffrwyth myfyrdod hwyr- ol o'i eidio ef ydyw yr Englyn isod, a rhag i'r perlyn bychan yma fyned yn llwyr ar ddifan- coll, yr ydym yn ei roddi yma. Clod i'r Duwdod hynod heno, -cymwys Yw ca'mawl y Shiloh, Gogoniant, foliant a f'o, Yn faith addas fyth iddo.
Y DIWEDDAR ARGLWYDD SHERBROOKE.
Y DIWEDDAR ARGLWYDD SHERBROOKE. Chwarter canrif yn ol, nid oedd nemawr enw mwy hysbys na'r gwr uchod—fel ei gelwid ef y pryd hwnw, Robert Lowe. Yr oedd yn aelod seneddol dros Brifysgol Llundain, yn ysgolhaig uchel, yn areithydd coeth, ac am flynyddau yn aelod o'r Weinyddiaeth Ryddfrydig, fel gwein- idog Addysg a Changhellydd y Trysorlys. Un hynod o anhydrin ei ysbryd a phigog ei dafod ydoedd. Dyn cydwybodol a galluog yn tynu ei hun i ryw ddyryswch yn barhaus. Dywedai un y ceid prawf o hyn pan oedd ar ymweliad a'r Abermaw, sef y byddai yn gyru yr esmwyth- gerbyd, yn yr hwn y cludai ei wraig, yn erbyn pob carreg a gyfarfyddai. Efe oedd awdwr New Code yr ysgolion elfenol, yr hwn sydd bellach gan mwyaf, wedi ei ddifodi. Cododd rhan ddwyreiniol Llundain mewn gwrthryfel yn erbyn y dreth ar matches yr hon a geisiodd ei phasio, ond gorfu iddo ei thynu yn ol. Bu ami ysgarmes rhyngddo a Disraeli. Cyfeiriai Disraeli ato yn wawdus fel un o'r professors, yn y rhai nad oedd dim ym- ddiried i'w roddi. Atebai Lowe ef yn ffraeth- lym, trwy ddweyd fod ei wrthwynebydd "yn falch o fod yn amddifad ogalon." O'r diwedd, torodd i fyny a'i blaid ei hun ar fesur estyniad yr etholfraint. Gyda'r cwestiwn hwn difriai y dosbarth gweithiol yn fwy eithafol na'r Toriaid eu hunain. Yr oedd yn ymladdwr da, ac ym- daflai i'r ornest gyda grym ac afiaeth, ac ym- ddangosai fel pe byddai yn mwynhau ei hun drwyadl. Nid yw yn gomplunent i ddyn gael ei anrhegu a'i feddargrafF yn ei fywyd, yn enwedig os ydyw hono yn un angharedig; ond pan welodd Mr. Lowe y bedd-argraff canlynol, difyrodd ei hun drwy ei droi i'r Lladin. Yr oedd y gwreiddiol fel y canlyn Here lie the bones of Robert Lowe, Where he's gone to, I don't know If to the realms of peace and love, Farewell to happiness above; If haply to some lower level, We can't congratulate the Devil. Cyfieithiad Lladinaeg Mr. Lowe, yr hwn y dywedir oedd yn un byrfyfyr, sydd fel hyn Continentur hac in fossa Humilis Roberti ossa; Si ad coelum evolabit, Pax in coelo non restabit; Sin in inferis jacebit Diabolum ejus, poenitebit. Llawer chwareuwvd ar y bedclargraff hwn gan wahanol ysgolheigion, pan oedd Mr. Lowe yn Ganghellydd y Trysorlys, trwy efelychiadau i'r Lladin a'r Groeg, a darfu i Radical ei ateb gyda beddargraff ar y cyfansoddwr gwreiddiol, yn diweddu fel hyn:— His abuse in his own sour throat is sticking, But our jolly friend Lowe is alive and kicking. A oes rhywrai o'r beirdd a anfona i ni gyf- ieithiad Cymraeg o'r beddargraff ?
DERWENLAS.
DERWENLAS. UNnEn YSGOLION SABHOTHOL Annibvn- wyr Machynlleth a'r cylch. Cynhaliwyd cyf- arfod cyntaf yr Undeb am y tymor presenol yn y lie uchod Mehefin 23ain. Yr oedd cynrych- iolwyr o'r oil Eglwysi ag eithrio un. Cafwyd cyfarfodydd bywiog, ac ol llafur i'w weled ar y gwahanol dosbarthiadau. Hyderwn fod: y cyntaf hwn yn dechreu cyfres o gvfarfodydd adei}sidol. tlwyddiant; j'r y^deb.
Tl 61^0 ft on cun gorris,
Tl 61^0 ft on cun gorris, GAN Y PARCH. BVAX JONES, CAERNARFON. IV. Yr oedd genyf bedair eglwys dan fy ngofal: Corris, Aberllefenni. Bethania, ac Esgairgeiliog. Yn Aberllefenni y dochieu- ais-iliewii seiat. Nid oedd yno yr un cyf- arfod sefydlu, 'W'hr?u arni ar un- waith. Mi gofiaf yn hir y cyfarfod hwnw. Rowland Evans y Eelin oedd apostol Aber- llefeuui. Nid oeddwn eriocd wedi cael dim o'i gydnabyddiaeth-dim ond ei weled yn myned ac yn dyfod weithiau gyda'r gaseg a'r gert wrth gario lleclii o Aberllefenni i'r Dderwenlas, a chlywed am dano fel dyn I I hynod ar gyfrif ei grefyddoldeb dwys, ei alluoedd meddyliol grvmus, a'i annibendod sobor." Hyd yr wyf yn eolio yn awr, nid oedd Rowland" Evans yn y capel y lloswaith hono a'r cantyniad fu i mi orfod each" y seiat i gyd fy hunan, o'r deelireu i'r diwedd. y Dyma ddechreu difrifol i un nad oedd dim ond cydwybod, hyd yn hyn, yn peri iddo fyn'd yn fugail. Yr oeddwn yn y dyfnder- oedd yn myned adrcf i ( Jorris y noswaith hono, a braidd na thyngwn na wolid ii byth yno eilwaith. Ond daetlium i adnabod y cvfeillion yn well yn Aberllefenni. Dechreuais hoffi y ty ,j capel. Yr oedd Anne Parry mor gall, mor drefnus, mor groesawus, ac mor hynod o garedig fel yr edryehwn ar fyned i dy capel Aberllefenni bron fel myned i ryw nefoedd feelian. Yr oedd John Parry liefyd yn edrych ar gaol gwneyd rhywbeth i brcge,th- wr fel yr zn anrhydedd uchaf ar y ddaear. Coffa da am danynt—yr lien gwpl anwyl. Yr oedd John Parry yn ddifrifol o wylit ei, oJ "I dymer. Ai yn goelcerth mewn munyd. Yr oedd Anne Parry yn y dymer oreu bob amser, a John Parry yu ymodwng idcli fo1 yr oen bach. Gallaf ddweyd amy ty capel hwn fel y dywedodd Alun am le arall:— Y, n iio,auaf oes fe saif Trefaldwyn Ar fy nghof yn wyrdd." Yr oedd genyf waith tri chwarter awr i gerdded yno o Gorris, tnvy bob tywydd, a buasai yn fynych yn dywyll arnaf onibai croesaw difesur ffrindiau bychain, di-uchel- gais, y ty capol. Cynyddu wnaeth fy mharch a'm hed- mygedd o gyfeillion Aberllefenni hyd y diwedd. Ni bum crioed mewn eglwys burach na hon. Credwn, a cbredaf eto, fod ei haelodau braidd i gyd yn dda, ac yn cadw eu neillduolion. Edrychwch ar y set fawr o'r pulpud. Ar y chwith, dyma Kichard Lumley, yn gymhesur ymhob peth dawn, dull, symvyr, erefvdd, ac ymarferiad y mae yn grefyddwr hyfryd. Yn nesaf ato dyma Dafydd Owell-gwr byr, cadarn, cobog yn edrych weithiau fel angel, a phryd arall fol | yr hen fachgen ei hun. Gyda'i ben mawr a'i aelian trymion, y mac yn Galtin ofnadwy; y nesaf o bawb a welais erioed i fod yn Antinomiad, ac i ddweyd,— Etholedig cvn fy ngeni, Etholedig wedi liieddwi." Nid wyf yn ei ganmol am hyn; ond yr oedd yn liollol naturiol fel dyn, ac yn ddidram- gwydd fel crefyddwr. Ar ei chwith, dyma Richard Jones, Blue Cottage. Ei fawredd oodd ei dduwioldob a'i ddiragrithnvydd. Nid oedd ei ciriau yn am], ail ddywedai yr un peth drosodd a throsodd drachefn ond yr oedd yn allu ar gyfrif ei burdeb. Yna daw Rowland Evans, y tlawd, ond y tywvsog. Meddai dynerwcli mawr. Yr oedd oddeutu 75 pan aothum yno, ac anfynycli oherwydll ei waeledd y deuai i'r capel, yn enwedig y nos. Ond pan ddeuai, heb iddo ddweyd yr un gair, yr oodd yn llon'd pob man; yn athrawiaethol, yn brofiadol, ac yn ddisgvblaethol. Efe oedd yr hynaf yn y set fawr, ac efe hnfyd, tulnvut i bob cydmariaeth, oedd yr ieuangaf a'r ystwythaf at bob rhyddid a chynydd. Ffrwythant eto yn eu henaint, tirnon ac iraidd fyddant." Ar gyfer y progethwr ar y dde y mae John Parry, Tycapel, gyda'i un lygad, yn taro canu. Byr iawn oedd cyrhaeddiadau John Parry, ond yr oedd yn anhebgor. Nid oedd yno neb fedrai daro eanu yn iawn ond John Parry. Yr oedd yno lawer 0 fechgvn da, llawer gallur ocach na John Parry; ond yr oodd yn rhaid oaol John Parry at y gwaith Iliv.11, Gwyddai yntan hyny, no yn lie bod yn uehel frydig, yr oodd yn ffyddlawn iawn, Yna daw Robort Jones, y Machine, dyn mawr, tal, nerthol, hob fod yn flaonor, ond yn blaenori yn mhobpeth. Ar ei ysgwyddau ef y mae addysg a dinvest, ac y mae yn gofalu am danynt i'r dim. Yn y gongI, yn ymyl Robert Jones, os wyf yn cofio yn iawn, y W Huw Evau, Ty'nycej—dyu bychan, ysgafn, yn gofalu am yr amser, ac ambell i air byr, cwta, pert. Dyna nliw. Y mae arnaf hiraeth am danynt y funyd hon. Nis gwyddent both oedd ifalsio ond yr oeddynt mor drwyadl a'r dur. Yr oedd yno eraill, y buasai yn dda genyf ddweyd gair am danynt pe buasai gofod. Yr oedd eglwys Aber- llefenni yn daelns yn mhob gwcdd. Nid oedd yn fyr o ddoniau nac yn fyr o arian. Y chydlg a roddai, mae'n wir, ond rhoddai yn ol oi gallu ac i'r di wriiod. Yr oedd y Parch. Griffith Ellis wedi dechreu pregethu, ac wedi myned i'r Bala, cyn i mi fyned yno. Yno y dechrenodd y Parch. John Owen, Wyddgrug, breget-oi, ac yn fy nyddjR;i i. Gall unrhyw eghvys fod yn falch o'r fath ddynion a'r fath ddoniau. Ar ol hyny, y maent wedi adeiladu capel neAvydd hardd, yn nos i Gorris, a'r hen gapel wedi ei droi yn ysgoldy.
CYNGHOR SIROL MALDWYM.
CYNGHOR SIROL MALDWYM. Cynhaliwyd cyfarfod chwarterol y Cyuglior yn Trallwm, dydd G\vener diweddaf. Pres- enol Mr. A. C. Humphreys-Owen, A.S., cadeirydd Mr. John Jones, is-gadoirydd Cadben Mytton, Major E. Pryce-Jones, a Cadben Hayhurst-Erance. iali-i. AV. F.Addio, C. R. Jones (Llanfyllin), Erlward Davies (Machynlleth), II. Lester Smith, T. Prycr; \V. A. Rogers, Dr. Edwards (Cemmes), W. Scott Owen, E. Evans, E. Green, 1). Jehu, G. Ivempster, T. Yaughan, Richard Jones (Pertheirin), R. E. Jones, D. Hamer, W. Theodore, R. Lloyd, T. S. Pryce, C. J. Newell, R. Morgan, a Thomas Watkiii, gyda Mri. (r. 'D. Harrison (ysgrifenydd), Powell (ysgrifenydd cynortlnvyol), G. A. Hiitchins (arolygydd), R. W. Hughes (prif-gwnstabl), ac A. Brcezo (arolygydd pwysau a mesurau). ADDYSG AMAETHYDDOL. Darllenwyd llvthyr oddi\vrtli Ewrdd Am- aothyddiaeth mewn perthjaias i ail benodiad Mr. J. A. Murray, y dadansoddwr. Yr oe Id y penodiad am llwyddyn yn unig, a hysbysodd yr ysgrifenydd nad odd ond un dadansoddiad wedi ei wneyd. Yr oedd y 1 aliad yn cael ei wneyd am swm penodol am bob dadansoddiad.—Dywedodd Mr. Lester Smith fod dau o'r prif bapyran amaethyddol yn cyfeirio at Sir Drefaldwyn fel yn ddiffyg- iol mewn cario y Ddoddf hon allau.-Y Cadeirydd a ddvwedodd fod edliwiaeth o'r fath yna yn hollol anghyfiawn, ohorvvydd yr oedd Maldwyn yn un o'r siroodd cyntaf i symud mown addysg amaethyddol, yr hin-i-i a roddir am bris is nag a gostiai i'r Oynghor. —Mr. R. Jones (Pertheirin), a gadarnhai hyn. Yr oeddynt hwv fel Oynghor Sirol wedi rhoddi i'r Sermwyr bob mantais yn v mater, ac nid eu bai hwy oedd y rheswm nad oedd y ffermwyr yn gwerthfawrogi dar- pariaothau y Ddeddf. PeiHlerfymvyd i'r Pwyllgor Addysg Gelfyddydol ail ystyried y telerau, a galw ar y dadansoddwr i roddi adroddiad o'r gwaith a wnaeth yn ystod oi benodiad. TEltEYXAU Y THAILLW.M. Darllenwyd llvthyr oddiwi-tli Ewrdd Llyw- oclraetlilool yn hysbysu eu penderfyniad, ar ol derbyn adroddiad yr Uch-gadben Carey, mown perthynas i newid terfynau bwrdeisdref y Trallwm, ymha un yr oeddynt yn gwrthod cydsynio a chais y Cynghor. ARC IIWILIAD AR AXUrEILIAID. I )erbyniwyd llytliyi' oddiwrth Ewrdd A111- aetliydfliaeth mown perthynas i arehwiJiad ar yr holl anifeiliaid a ddeuant i'r iiiar(,-Ili-iad- oedd a'r ffeiriau yn y sir. Yr oedd Mr. Walveloy yn bresenol dros y Bwrdd, yr hwn a ddywedodd v gellid proli yr anifeiliaid i weled os oeddynt dan afiechyd, yn y marchnadoedd, &c., yn lie ar eu dyfodiad i mown.- Y cadeirydd a farnai y hyddai ym- chwiliad o'r fath yn hollol ddiffygiol, am y byddai eyfran helaeth o'r anifeiliaid hob eu proii, ac folly ni byddai y Cynghor Sirol yn derbyn gYlOrth cvfllawn am eu li--Iriaii.- Dywedodd Mr. Green nad oedd cvnygiad o'r fath yn gyniwys i'r sir ho i, am niai anifeil- iaid a fogid yn y sir fyddai ar wcrth, y rhai oeddynt yn rhydd oddiwrth aliechyd. Os mabwysiedid y cvnygiad byddai yn attalfa i lawer j wariheg ddyfod i'r farehnad.—Mr. Lloyd a gynygiodd eu bod yn ystyried y cais yn hollol angliyfaddas i'r Sir, ac HndIüithiol pe eorid ef allan, a pliasivrvd ef. ADKODDIADAT;, Darllonwyd a mabwysiadwyd vr adrodd- iadau arianol, y prif-ffyrdd. y Prifgwnstabl ar Ddeddf Atiochvd Anifeiliaid, yng'hyd ag eiddo yr Is-bwyllgor ar Bwysau a Mesurau. Dewiswyd 111'. Nathaniel Watldn yn arol ygydd flyrdd dosbarth Llanfair yn lie Mr. H. Owen, yr hwn a ymddisvvyddodd. Mr. Breeze, arolygydd pwysau a mesurau, yn e' adroddiad am y chwarter An dlwoJdu i Mawith 3laic, a ddywedodd oi iod wediym- weled a 14-1 o siojtau, 48 o dafarndai, 9 melin, a 13 o werfchieydd glo. Axx-liwiliodd. a chafocl(I gYíYir 1 GG2 o Invysau, Ô38 o | fesnrau, a 377 o glorianau. Yehwanegodc yn oi adroddiad, ei gylehdaith drwy y sir. Eisteddodd y Cynghor am bedair awr.
INODION 0 LANAU DYFI.
NODION 0 LANAU DYFI. Da genyf ddeall am y croesav. iad brwdfryd- ig y mae brodorion y glanau hyn yn ei roddi i'r NEGESYDD. Nid oes ardal na chwmwd nad oes derbynwyr iddo, ac y mae ei negesau wedi bod hyd yn hyn yn ddyddorol iawn diau y caiff oesi yn ffafr pol 1 y cylchoedd ac y gwibia trwyddynt y naill wythnos ar ol y llall, tra y ceidw a llanw yr enw neu y swydd i ba un y cafodd ei alw i fodolaeth i'w ch)dlawni. Rhwydd hynt i'r NEGESYDD yn gyson. GWI.AW.—Wedi cyfnod maith o sychder, daeth y cawodau lyner i lavvr er mai ychydig gafwyd hyd yr adeg pan yn ysgrifenu hyn o nodiadau, mae yr ychydig hyny wedi newid gwedd natur ac wedi rhoi nodau llonaca yn nhanau telyn ei chalon fawr. COI.I.El).-Mae ysgol y Bwrdd Pennal wedi cael ei cholledu yn fawr yn marwolaeth Mr. Richard Davies, yr ysgolfeistr, yr hwn a fu farw Mehefin 11 eg, yn 2gain mlwydd oed. Ni bu cyfnod arhosiad Mr. Davies yno ond byr, ychydig dros ddwy liynedd er hyny gweith- iodd ei hun i le amhvg a chyseg-redig iawn yn serchiadau y plant a'r ardal. Bu yn hir yn graddol ddiHanu ymaith dan awel edwinoi y darfodedigaeth. Brodor 0 Abcrdyfi ydoedd, ac yno yn suon murmuron y mor y dydd Tau canlynol y rhoddwyd ei Iwch i orphwys hyd ganiad yr udgorn diweddaf Tystiolaeth pobl Pennal a phawb a'i hadwaenai yw ei fod yn un o'r dynion mwyaf hawddgar a dymunol, a gair da geir o'i ol, fel pren ar lan yr afonydd dyfr- oedd yn w)rrddlas, ac yn llawn perarogl hyfryd. Taened y nef ei haden dros ei weddw ieuanc dorcalonus yn mhangfeydd ei hiraeth llethol am dano, a syched tywel addewid Duw ei dagrau heilltion, a dyfered ddafnau breision llawenydd Ei hyfrydwch i gwpan ehwerwei phrofedigaeth. IV. 1). I Gohebydd arall a enfyn a ganlyn :—Y mae genym le cryf i gredu fod ein cyfaill ymadaw- NN,- edig yn gwbl barod i gyfarfod a'r syrrmdiad. ,y 3 Arferai deimlo ac ystyried cryn Ltwer ynghvlch ei ddiwedd, ac ymostyngai gyda. thawelvvch teilwng ymhob trallod a'i cyfarfyddai. Dyn hynod o ddirodres ydoedd, a phcH o fod yn ym- ttrostfawr ac uchelfrydig. Nid cydunol a'i natur oedd chwenych y bLlcn, nac ymwthio ar draws bobpeth i gyhoeddusrwydd, ond yn hytraeh yn y cysgod yr hoffai efe ilodeuo a pherarogli. Claddwyd gweddillion marwol ein cyfaill yn mynwent Aberdyfi wrth ochrei amvyl leuan. Ymgynullodd torf anari'erol o liosog ar yr aehlysur, ac anlynych yr hebryngwyd neb i'w fedd yn nghanol y fath amlygiad o drallod a j chydymdeimlad. Heddwch i'w lwd. Gohebydd eto a ysgrifena:—Yr oedd y plant yn dra hoff o hono, a medrai yntau gadw dis- gyblaeth arnynt, heb arfer ond pur ychydig ar y 6 y wialen. Addysgai yn ddidrafferth iddo ei hun. Yr oedd hyn yn yn nodweddiadol o'i yrfa, meistrolai bobpeth yr ymat'ai ti law ynddo yn hynod rwydd. Bu yn aros am oddeutu tair blynedd yn Deunant, Lleyn, a thra yno bu yn ddefnyddiol gyda'r achos, yn enwedig gyda chaniada-^th y cyssegra dirwest. Fel hyn yr y.sgrifenai u i o'i gyfoedion at y Parch. R. Owen, M.A. Y mae yn ddnygl genyf nas gallaf fod yn y cynhcbrwng i ddangos fy mharch tuag ato, at ei gymeriad swynol, ci alluoedd disglaer, a'i ymdrech yn ngwyneb gwendid corlf i ragori yn ei alwedigaeth. Y mae y pethau hyn yn adlewyrchu anrhydedd ar ieuenctyd Aberdyfi. Hwy a gofiant esiampl R. D., ac a wnant yn fawr o'u manteision, y rhai sydd heddyw yn llawer amgenach na'r rhai a gafodd ef." Gobeithio mai felly y bydd yn yr holl gylch, ac y bydd yr addysg yn symbyliad i gocthi a dyrchafu chwaeth ein pobl ieuainc at y sylweddol a'r pur.
}DINAS MAWDDWY.
} DINAS MAWDDWY. FFAIR HAF.—Yr oedd y ffair henafol hon yn bur boblogaidd eleni, a gwnaed llawer o fasnach ynddi. Y GYMDEITHAS GYFEILLGAR.—Cynhaliodd Cyfri:;f. Deyrngarol Mawddwy ei gwyl flyn- yddoI, dydd Sadwrn, y Isfed, cyfisol. Aeth yn orymdaith trwy y dref. Da genym duwcyd ei bod ar gynydd. Gwerth y Gymdeithas yw 636p. 16s. ic., cynydd eleni 53p. os. ic. Rhif i io. Oed ar gyfartaledd 34. Y mis diweddaf cynhaliwyd Cymdeithas Gyfeillgar Dinas Mawddwy, yr hon sydd yn dra llwyddianus. Ei gwerth yw 302p. 12s. 3c. Talwyd i gleifion y flwyddyn ddiweddaf, 67P. us. 6c. Rhif yr aelodau I 2. CYNGOR DOSBARTH.—Cynhaliwyd hwn Me- hefin Ijfed, Mr. John Jones yn y gadair. Wedi cadarnhau y Cofnodion, pasiwyd fod Mr. William Jones, Aroiygydd Budreddi, i weithrcdu hyd Mawrth 25ain, 1896, a'u bod yn advertisio am Arolygydd y Ffyrdd. Dewis- Mr. Williams, Loudon & Provincial Bank, Machynlleth yn Drysorydd, gydag awgrym am y dymunoldeb i'r Bane agor swyddfa yn y Dinas am un diwrnod bob pythcfnos. Pasiwyd advertisio ctoam Arolygydd ,I»egh- ydol. Un ymgeisydd a gynygiodd. Ystyrid ei fod yn gofyn cyflog rhy uchel Am swydd Y sgrifenydd yr oedd pedwar wedi cynyg, sef, Hugh Jones, Cwmcewydd, Evan Plist Office, G. Griffiths, ieu. Shop, a jolin"itow* lands,*Cyireithiwr, MachynHetii. Penodwyd y diweddaf ar amod neillduol. Mr. Rowland Evans a ddewiswyd yn Drethgasglydd. Efe oedd y cynygydd iselaf o'r pedwar. MOKLYDRE.
MANION.
MANION. J' Gwelir cig yn Machynlleth yn domenydd megis y so'lieir yn ngwersyll Israel gynt; ond ^eto gwaedda y trigolion am ddwfr i dori eu syched fel y genedl gynt. Ymddengys fod avvdurdodau -Cynideithas Rvddfrydol Maldwyn yn credu mwy mewn cyn. il -Cynadleddau i foli eu gilydd na chynal cyf- arfodydd cyhoeddus i efengyleiddio pechadur- iaid yr etholaeth yn y ffydd ryddfrydig, Dywedir fod Watches i'w cael yn Carno mor rhad a halen, a'u bod cvs-tal a (?hr< nv- meters Greenwich am gadw amser. Profwch bob peth. Gwelwyd tri wyr nerthol yn gadael t'ref Mai h- ynlleth ben boreu ar godiad haul am lyn Bugeil-lyn i bysgota. Galwyd heibio y ped- werydd ar y ffordd ond ah! un py godyn bwyty bach gafwyd rhwng y pcdwar, sobr iawn -< ■ Gofynodd diacon, beth yw y gwahaniacth rhwng gweinidog Sentars a gweinidog Meth- odist gan nad yw y nail] mwy na'r llall gartref ond un sul o bob mis? "Dim" ebai blaenor; ond fod y naill yn tori ar ei gyliog, tra mae y llall at ei ryddid." "Go lew blaenor," cb\Í'r try dydd. Dywedai Mr. Darowen wrth Mr. Llanwrin mai llipa a glasdwraidd ddigon oecKi cyn:xi;¡d Cynghor Plwyf Llanw in am dir gan Syr Watkin. Sythodd Mr. Llanwiin fel polyn, a dyivedodd fod hyny yn well na dim fel nhw; cynuO.iiaetii" ebai chwarelwr. Cwynir fod amryw broffeswyr crefydd 0 fewn y "Negesydd" yn gwneyd ffm-l -to.st o ddydcl yr Arghvydd i vnnveled a chyfeillion a pherthynasau, gan dafiu rhwystr ar ffordd y rhai a fynant addoli. Diwygiad grefyddwyr y traed, neu rhaid cyhoeddi yr enwau yn y "Negesydd" os dysgyblacth is gone to the dogs. Cafodd Shon Senter ei ddiwrnod yn y Dinas ddechreu yr wythnos ddiweddaf, a'r eiddo Shon Gorph yn Dolgellau yn ei diwedd. Tybed na wnaed lie rhywun yn booth yn Meirion m dipin boed a fynol ^USTmNlWE4
!__--__------- - - -----_-…
-¥ --<- CORRIS. C\fNGHOR Pl.YvYF.—Cynhaliwyd y Cynghor nos Lun diweddaf. Presenol, Parch. R. J. Edwards, is-gadeirydd Mri. J. Pugh Jones, Rhys Owen, William Edwards, David Jones. Edward Jones, John Hughes, Henry Jones, D. Jfor Jones, J. R. Dix, John Lewis, a Richard Owen. r ysgrifenydd Mr. David Owen. Darllenwyd llythyr oddiwrth yr ^rolygydd lechydol, Mr. \V. Jones, yn gofyn cyfarwyddyd y Cynghor gyda golwg ar adgyweirio cwter Dolybont. Ar gynygiad Mr. John Lewis, pasiwyd fod Mri. David Jones a J. Pugh Jones i ymgynghori a Mri. Humphrey Davies a William Jones, y perchenogion, yn nghylch yr hawliau a berthyn i'r plwyf tuag' at ci had- gyweirio. Ni ddaeth un adroddiad o bwyll- gor y goleuo. Darllenwyd adroddiadau oddi- wrth nifer o'r rhai a benodwyd i wneyd ymwel- iad i'r tai afiach ac adfeiliedig, ac ar gynyg- iad Mr. D. I for Jones, a chefnogiad Mr. John Lewis, pasiwyd i anfon y cyfryvv i'r Cynghor Dosbarth. Y gwreddill i'w hanfon pan ddeuant i law. Cyflwynodd Mr. W. Edwards amcan- gyfrif o'r gost i adgyweirio ffynon y Cwrt, Abergynolwyn. Barnai y gellid gwneyd y gwaith am 2p. Ni wnaed sylw pellach ar y mater. Darllenwyd adroddiad oddiwrth gyf- arfod a gynhaliwyd yn ystafell y Festri, Tal- yllyn, yn galw am ddwfr mewn amryw ffermydd yn rhan isaf y plwyf. Ar gynygiad Mr. Rhys Owen, a chcfnog-iad Mr. John Jewis, pender- fynwyd i adael y llythyr ar y bwrdd hyd y Cyng-hor nesaf. Cyflwyawyd deiseb oddiwrth bhvyf eglwysig Talyllyn yn gofyn am i'r rhan I-,ono o'r I)Iwyft;,ael ei rNVnevd yn rcard. Ar gynygiad Mr. J. P. Jones, a chefnogiad Al r. Edward Jones, pasiwyd i adael y mater hwn eto dan ystyriaeth hyd y Cynghor nesaf. Bu dwfr i Aberllefenni dan sylw, a rhoddwyd ad- roddiad pollach am y prinder sydd yno, ond nid oedd y pwyllgor wedi gwneyd adroddiad terfynol o'r gost o adgyweirio y ffynonau, &;c., I I a disgwylir yr adroddiad yn y "Cynghor nesaf.