Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Jldgofton am Morris,
Jldgofton am Morris, GAN Y PAROTI. EVAN JONES, CAERNARFON. XI. Wrth i dri neu bedwar o honom oeddyin yn ofrydwvr yn y Bala ar y pryd groesi dros y Higneint i Ffestiniog ryw ddydd Sadwrn, yn mysg pethau eraill, cytunem yn unfryd unfarn fod tri plieth y dylai rhyw ysgrifenydd medrus gymef^l mewn llaw Avneuthur coff- adwriaeth barchus am danynt, sef, coffylau y Corff, ceidwaid tai capolydd y Corff, yngliyd a lletywyr y Corff. Y niae dosbarth y ceffylau yn prysur ddiflanu, coffa da am danynt. Ond gresyn mawr fyddai colli banes yr hen goffylau-megis -'Jack" Robert Thomas, ac eraill—oeddynt mor gyf- arvvydd a'r ffyrdd a'r capelau nos y gallai y pregethwr anturio darllen, cysgu, myfyrio, neu rvwbeth arall ar eu cefn, hob ofni iddynt na syrthio, lluchio, na chyfciliorni. Gwnaoth- ant wasanaeth mawr yn eu dydd wrth gario llygredd y Corff. Ooffa, da befyd am geidwaid tai capelydd: hwy fyddent yn agor, yn cau, yn goleuo, yn glanhau, yn gofalu am y ceffylau, a'r tybaco, yn croesawu ac yn cychwvn y pregethwyr ar bob iyamydd. I lawer o honom, y mae coffadwriaeth yr hen deulu hawddgar, ond anhynod hwn, mewn gwirionedd yn fendigedig. Wedi'r cwbl, disgynai y trymwaith ar y lletywyr. Cai y meirch wair a cheirch am eu gwaith. Cai ceidwaid y capelydd gronglwyd glyd yn gyffredin uwch eu pen, ynghyd a rhydd gvdnabyddiaeth fechan am eu gwasanaeth. Ond am y rhai a dderbyniant bregethwyr i'w tai, o fhvyddyn i flwyddyn ac o oes i oes, heb neb arall yn gofalu dim, nid oedd neb yn rneddwl gwneuthur unrhyw gydnabydd- iaeth iddynt; eyfrifid y cwbl iddynt fel eu dyledswydd a'u braint. Cam dybryd oedd hyn. Yn fy nbro, yr wvf wedi cael croesaw mewn rhan fawr o deithiau y Methodistiaid trwy Ogledd a Deheudir Cymru, ac nis gallaf byth deimlo yn ddigon diolchgar iddynt am eu derbyniad di-warafun. Ond er galw i'm cof, ac er holi, nid wyf yn s;vrybod am un man cddieithr ty y diweddar Mr. Jones o Fachynlleth, tad y Parch. John Foulkes Jones, i'w gymharu ag Abercorris, cartref Dafydd Wmffre, ac Wmffre Dafydd, o leiaf mewn un peth, sef meithder yr amser y mae pregethwyr wedi bod yn lletya ynddynt. Yn ol pob tebyg y mae y pre- gethwyr yn rhoddi i fyny yno yn ddi-dor er's dros gan' mlynedd. Yn ei lyfr dyddorol ar Hanes Methodistiaeth yn Nghorris a'r amgylchoedd, dywed y Parch. Griffith Ellis, M.A., fod Dafydd Wmffre wedi priodi yn 1781. Yn fuan ar ol iddo briodi, cafodd ei achub. Aeth i gyfamod a Duw, y cai Duw fod yn Dduw iddo, ei bobl fod yn bobl iddo, a'i achos fod yn achos iddo. Yna dywedir iddo agor ei ddrws i dclerbyn gweision yr Arglwydd ar eu hymweliad a'r gymydogaeth. Ac yno y maent hyd y dydd hwn. Hawdd yw dweyd, Llettya pregethwyr am dros gan mlynedd; ond meddylier pa betli yw hyn. Dyma dair cenhedlaeth o benau teuluoedd Dafydd AYmffre, Wmffre Dafydd, a Mr. Humphrey Davies, Y.H., preeenol. Dyma un gwr dyeithr o leiaf, yn cael ei groesawu ran o dridau bob wythnos yn ddifwlch dnlY y flwyddyn, a hyny am dair oes faith. Ac nid fel y maent yn awr y Incident yn arfer bod. Yr oedd Corris, fel Machynlleth, ar y ffordd fawr rhwng y Gogledd a'r Deheudir, ac yn nyddiau y tcithio maAvr byddai dan, neu dri, neu bedwar weithiau, o bregethwyr yn dyfod heibio bob wythnos. Nid peth bvchan oodd hyn. Ond gwneid ef yn holloi ddirwgnach a diwarafiui gwneid ef yn wir gyda'r pleser mwyaf. Edrychid arno yn fraint. Ac y mae chwedl dda iawn ar led sydd yn dangos pryder Wmffre Dafydd, am hyn. Collodd ei briod yn 1849. Yii 1860, collodd ei ferch, Hannah Davies, oedd yn gofalu am ei dy. Nid oedd Mr. Humphrey Davies, ei fab wedi priodi, nac yn ymddangos yn meddAvl am hyny. Felly nid oedd yno na gwrnig na merch i groesawu neb. Eyw ddiwnwcl- felly y dywedir, or nad wyl fi yn myned yn feichiau am wirionedd y peth—i'r hen wr alw ar y mab, gan ddweyd wrtho, yn ei ddull sydyn a digwmpas ei hun Wmffre wyt ti ddim yn ineddwl am briodi ? Os na phriodi di, rhaid i mi droi allan eto i chwilio am wraig Yn hytrach na hyny aeth Mr. Humphrey Davies, ieuangaf, allan i chwilio am wraig, ac o dan gyfarwyddyd "v Gwr o Garno," fel y dywedir, syrthiodd oi lygad ar ferch Mr. Davies, o'r Garthbwt, yn agos i Lanwnog. Nid gweddaidd i mi ddweyd dim am y byw; ond credaf y cydsynia pawb sydd yn adnabocl Mrs Davies, i ddweyd ei bod hi, mewn gwirionedd, yn "un o fil." Ilir oes i Mr. Humphrey Davies, a Mrs Davies, a'u merch, yr hon a fedyddiwyd gan y diweddar Mr. John Owen, Ty'nllwyn. A hir oes a llwyddiant i hen deulu Abercorris, pa le bynag- y maent, dros wyneb yr holl ddaear. o herwydd eu caredigrwvdd i arch Duw.
0' 11, FFAU
0' 11, FFAU GAN LLEW. Y gwr sydd wedi ei alw yn weinidog 1-1 eglwys Penywern, Dowlais, ydyw Mr. J. H. Hughes, o Goleg Caeriyrddin. Os ydyni yn cofio yn iaAvn, y mae efe yn f rawd i'r Parch. Parri Huws, sydd ar ymsefydlu yn Nolgellau. Yr oedd brwdfrydedd y cynulliad a Avran- dawai ar yr Hen Wron o Benarlag yn traothu a'r greulondorau Armenia yn aruthrol. Cyn cliwedd y cyfarfod, yr oodd y dyrfa fawr wodi eu berwi yn orbyn anfad- waith a dicliellion Twrci. Mao y Avlad lion, a'r galluoedd eraill, yn addfedu yn gyflvm i ddefnvddio mesurau cryfion i ddwyn y dyn claf" i'w synwyr, ac mae yn ddiau y bydd llais Mr. Gladstone y Avaith hon yn help i ddwyn hyny oddi amgyleh. Llwyddodd Miss Lloyd, Plasineini, Ffes- tiniog, i basio yr arholiad canol am B.A., Prifysgol Llundain, gydng anrhydedd mown Saesneg. Enillodd Emlvn Maurice, mab y Parch. W. Williams, Maentwrog, y Avobr yn ysgol (Jaterliam am ddiAvydrAArydd a chynydd. LlAvyddiaiit pellach fyddo yn eu haros. Yn ein tybiaeth ni, dau beth sydd yn erbyn Arghvydd Eosebery; ac mae'r ddau yn gymaint fel y mae yn rhaid cydnabod eu nerth. Un ydyw, y ffaitli ei fod yn Nhy yr Arglwyddi; ac er nas gall efe help 0 hyny, eto yn y dyddiau gwerinol hyn, teimlir yr anhawsder yn fAvy yn barhaus. Ond yn sicr, nid yw hyn yn ddigon o reswm dros ei daflu o'r neilldu. Gwneir defnydd mawr o'r ffaith hon i'AV ddrygu gan un neu ddau o beh- boethiaid. Ond yr ydys yn ngoleuni rhai pethau eraill yn dochreu ameu purdeb am- canion y gwyr da hyn. Y mae Salisbury yn Nhy yr Arglwyddi, ac eto yn Ihvyddo er yr holl anhawsder i ddal y swydd i foddlon- rAvydd ei blaid. I'n teimlad ni, credwn mai cymorth ac nid rliAvystr i'r ymgyrch yn erbyn Ty yr Arglwyddi fydd i'r Prifweinidog fod yn y Ty IIAVJIAV. Fodd hynag am hyny, prin y buasai yn deg can Eosebery allan yn unig a'r gytrif y ddamwain hon yn ei hanes. 1\1\vv peth gallasem feddwl fuasai ei gysylltu a'r rhedegfeydd ceffylau. <J v Dyddiau Mawrth a Morcher, diwoddaf, Cynhaliwyd Gwyl Ih-egethu gan Eghvysi Salem, a CliAvAierfin, ger Abeiystwyth, pryd y gwasanaethwyd ar yr achlysur gan y Par elm. Towyn -Tones, CAvmaman; W. J. Nicholson, Porthmadog, ac E. Thomas, Penrhiwceibr. Oafwyd odfaon gwlithog, ac adeiladol. Teimlid dyddordeb angliyffredin yn Etholiad Bwrdd Ysgol Cyfoeth-y-brenin, yr hon a gymerodd le yr AATythnos ddiweddaf, ar achos o hyny ydoedd yr anghydAvelediad oedd rliAvng yr hen Fwrdd ag ysgolfeistr y Borth; ac felly ymleddid y fiv^-ydr ar y llinell bono. Nid oedd dim llai na dau-ar-bymtheg 0 ym- geisii-i-r a'r y maes, ond tynodd dau yn ol cyn dydd yr etholiad, felly pymtheg oedd yn cynyg am Ie naw. Safai. y canlyniad fel y canlyn; Parch. J. M. Griffitlis, licer, 505; J. H. Morgan, Glanfread, 473 J. Williams, Penybont, 332;' J. Jenkins, Ruel, 292: Parch. W. Morgan, lVllglas, 289; W. Jones, Brynrodyn, 272; T. Jenkins, Peny- goitan, 247 T. Jones, Dole, 203; EdAArard Evan Davies, Glanlerri, 193 E.J. Williams, Penvgraig, 192; W. T. LeAvis, London House, 187; J. Edwards, Bow Street, 179,; J. Beynon, Borth, 157; D. Evans, Talybont, 80; W. D. Jones, Borth, 63. Y IUIAV I blaenaf a otholwyd, ac mao pedwar yn aelod- au o'r hen Fwrdd. Lie enwog am Gyngherddau ydyw y Borth, yn adeg ymwoliad ydieithriad. Ceirun neu ddau bob wythnos, ac am fy mod yn digwydd bod a'r gnvydr yniAveliadol yn y lie uchod, Nos Fercher, cyn y diweddaf, aethum i Gyngherdd, a gynelid yn yr Assembly Roonls, er .Budd y Capel Annibynnoi. Llywydd y cyfarfod, oedd y Parch. Glannant Davies, Bristol, a gwnaeth fel y gellid yn hawdd ddisgwyl i un o'i safle of, ei Avaith i foddlonrwydd jT holl wyddfodolion. Ac am y Cantorion, a'r Chwaremvyr, y-r oeddynt hwythau yn gwneyd yn rhagorol, yn enAvedig y Lumley's o Machynlleth Mr. Bui-land, o Rhydychain, ac un neu ddwy o ferched y lie. Un peth y teimlwij yn ddwys oddi wrtho ydoedd. Y swn afreidiol a god wid. gan fechgynos y gymydogaeth; ac yn wir nid oedd o ferched, y rhai a dybient eu hunain yn rhywrai fawr, iawn gwell. Teimlv/n fy ngvraed yn borwi yn fy ngwythienau wrth eu clywed, am y gwyddwn fod y Saeson yn synu ac yn rhyfeddu at eu hymddygiad g'Avarthus. Buasai yn worth i ddynion ieuaine y Borth, a'r cylch, gyniervd esiampl ein cyfeillion dros Glawdd Offa, moAvn yn1- ddwyn mewn cyfarfodydd o'r natur yma, byddai hyny yn sicr o fod yn vehAvanogu at eu liai:rliydedd. CyfeiliAvyd yn drefnus gan Mr. Roitiwell, boneddAvr o ymyl Manceinion, nid oedd na diffyg na. bai, gallasem feddwl yn ei wasanaeth. Yr oedd yr elw, a barnu yn ol maint y CArnulliad yn sylweddol, oblegid yr oodd yr adeilad eang yn orlawn.
ARDDANGOSFA GERDDI A CHELFYDDYD…
ARDDANGOSFA GERDDI A CHELFYDDYD CORRIS. Yn canlyn y mae rhestr yr ymg-eiswyr buddug-ol yn yr Ardd,>\v>sfa a gynhaliwyd ar y iofed cyfisol. Yr oedd y llysiau gerddi yn rhag-orol mewn rhif ac ansawdd, yr hyn sydd yn dangos fod yr arddang-osfa yn ffwneuthur Iles. Yr oedd yr adran g-elfyddydol yn brin mewn rhai cystadlaethau, eto arddangosid rhai pethau gwych, megis bracket cerfiedig mewn careg gan Mr. Hugh Jones, Penygraig, ac arlun Gafr mewn careg gan Mr. David Jones, Abercorris. Da fyddai i'r ieuenctyd ac eraill dreulio rhan o'u horiau hamddcnol mewn diAvydrwydd o'r fath. Credwn y bydd yn angenrheidiol cael rhyw newydd-deb yn y dyfodol er gwneyd yr arddangosfa yn scfydliad parhaol fel y dylai. CYNYRCH GERDDI.—Dosbarth A a B. Agored i iop. o ardreth ac isod. Cabbage! yAvynion, 1, Richard LI. Lewis, Machine House; 1, Hugh P. Morris, Garrcglwyd. Blodfresych, i, Richard Davies, Penrhos. Vegetable marrow, i, Henry James, Llwvn- gwern; 2, James Harler, Greenfield. Moron, iaf ac 2il, James Harler. Pieatws, i, Rd. Davies, Penrhos; 2, Richard Rees, Tanvcoed. Maip gerddi, 1, Rees Owen, Bronmeirion 2, John Davies, Aberdulas. LlysiaU Gwyddelig, i, Richard Hughes, Meiiion House; 2, R. Davies, Penrhos AVynAvyn Gwanwyn, i, H. James, Llwyngwern; 2, John Davies, Aber- dulas. WynwynHydref, i, R. Hughes, Meirion House 2, John 1). Owen, Penrhos. Rhiwbob, 1, H. James, LhvyngAvern 2, James Harler. Pys, I, Lewis Jones, Dafarn newydd; 2, W. M. Jones, ]?raicbgoch villa. Ffa llydain i, Rd. Hughes, Meirion house; 2, Ellis Jones, Gaev/ern. Ffa Ffrengig byrion, i, R. Rce;, Tanycoed 2, VvT. M. Williams, Braiehgoch. Scarlet runners, i, Evan Jones, Glanyrafon 2, Lewis Jones, Dafarn newydd. Cenin, John D. Owen, Penrhos. Shalot maAvr, i, Henry James, 2, Lewis Jones; Dafarn newydd. Shalot bach, i, M. Morris, Garneddwen 2,11. P. Morrir, Garreglwyd. Persli, 1, John Davies, Aber- dulas; John Griffiths, Penrhiw. Radish, jaf ac 2il, \V. M. Williams. Letys, 1, Rees Owen, Rronmeirien 2, R. Davies, Penrhos. Pytatw kidney cynar, iaf ac 2il, Thomas Jones, 37, Pensarn. Pytatw Cynar Crynion, 1, Richard Hughes, Meirion Rouse 2, Owen Arthur, Dolybont. Kidney Diweddar, r, OAven Arthur, 2, W. M. Williams. Crynion Diweddar, 1, Lewis Lewis, Aberdulas 2, R. Davies, Pen- rhos. Goosebcrris cochion, i, Francis Owen, Factory 2, J. Price, Glanaber. Eto, unrhyw liw, i, Wm." Edwards, Gianydon 2, Evan Williams, Glanyrafon. Currants Cochion, 1, Henry James, Lhvyngwern. Currants Duon, I, Henry James. Afalau, I, Catherine Davies, Pantycelyn 2, Evan Williams, Glanyrafon. Calceolaria, i, Richard Hughes, Meirion House. Fuschsia, iaf ac 2il, Thomas Jones, Arddol. Asters, iaf ac 2il, Richard Hughes, Meirion House. Dahlias sengl, iaf ac 2il, Rd. Hughes. Dahlias dwbl, i, Rd. Davies; 2, M. Jones, Glasynys. Pansies, iaf ac 2il, Wm. Morris, Station. Geranium mewn pot, 1, Wm. Morris, eto; 2, John D. Owen, Penrhos. Am y goreu o blanhigion ffcnestr, i, John Owen. Am yr ardd oreu wedi ei threfnu, i, W. M. Williams 2, R. Davies, Penrhos; 3, Evan Williams, Glanyrafon 4, Rhys Owen, Bronmeirion. Dos. C.—Agored yn unig i breswyhvyr tai dros £10 0 ardreth, oddieithr garddwyr proffes- edig :-Cabbage gwynion, i, John Lewis, Aber- cwmeiddaw; 2, J. P. Jones, Ty'nyifridd. BIod- fresych, i, R. Hughes, Meirion house; 2, John Lewis, Abercwmeiddaw. Cabbage cochion, i, Henry Evans, Braichgoch. Celery, i, John Lewis. Cucumbers, 2, Richard Hughes. Letys, i, Edward Lewis, Gaewern; 2, John Lewis. Moron, iaf, ac 2il, Hugh Rowlands, Pantcoch. Beatws, i, John Lewis; 2, Evan Davies, Abercorris. Maip Gerddi, i, William Owen, Braichgoch 2, Ed Lewis, Gaerwern. Wynwyn Hydref, iaf, ac 2il, Henry Evans, Braichgoch. Rhiwbob, iaf, ac 2il, Edward Lewis, Gaerwern. Llysiau gwyddelig, i, Hugh Rowlands; 2, William OAven, Braichgoch Pys, i, Evan Davies, Abercorris; 2, Edward Lewis, Gaewern. Ffa llydain, i, John Lewis; 2, Parch. R. J. Edwards. FfafFrengig byrion, i, John Lewis 2, Edward Lewis, Gaewern. Scarlet runners, i, J. R. Dix, Brynawel; 2, John Lewis. Cenin, John Lewis; 2, Hugh RoAvlands, Pantcoch. Shallot mawr, i, John Lewis; 2, William Owen. Shallot bach, 2, John Lewis. Persli, i, John Lewis; 2, Evan Davies, Abercorris. Radish, John Lewis. Y Fasged oreu o Avyrdd-lysiau, i, John Lewis. Kidney cynar, i, Edward Lewis, Gaewern; 2, Evan Davies, Abercorris. Kidney crynion, iaf ac 2il, William Owen. Kidney diweddar, i, Wm. Owen; 2, John Lewis. Kidney crynion (diweddar), iaf ac 2il, W. Owen. Gooseberries cochion, i. Evan Davies, Corris; 2, Edward Lewis, Gaewern. Eto, Unrhyw liw arall, i, Evan Davies, Carris; 2, Edward Lewis. Afalau i, Griffith Humphreys, Penegoes. Asters, i, Henry Evans, Braichgoch. Pansies, i, John Lewis, Abercwmeiddaw. Rhedyn (mewn pot), i, J. R. Dix 2, Joseph Hughes, ieu., Peny- γ- graig. Flowering Plant, i, William Morris, station master'; 2, Richard Hughes. Rhedyn prydeinig, i, Joseph Hughes 2, D. J. Hughes, Penygareg. Blodau gwylltion, i, Norah A. Edwards 2, Mary Florence Davies. Blodau blynyddol, i, Henry James; 2, W. M Williams. Am y casgliad goreu o lysiau, 6 o rhywogaeth, i, Rd. Davies, Penrhos 2, W. M. Williams. 6 dysgliad o lysiau, i, John Lewis. Abercwmei-1 ddaAv; 2. John D. Oiven, Penrhos 3, W. M. Williams; 4, Wm. Jones, Post Office, Ceimvvs. j Am yr Ardd oreu gan unrhyw berson, ar Estate Corris, (rhoddedig gan Mr. Humphrey Davies.) i, Richard Davies, Penrhos 2, H. P. Morris; 3, John D. Owen, Penrhos. 3, John D. Owen, Penrhos. CM.—Ci defaid, 1, Dr. John Jones, Cae'r- ffynon, Dolgclley; 2, Parch. R. J. Edwards. Ci defaid cymrcig, i, Henry Owen, Braichgoch; 2, Henry Evans, Braichgoch; h.c., David Roberts, Pcnystaer c., John Owen, Corris. Diar-i rariN-, i, John G.'Lewis, Pensarn; 2, Hugh Rowlands, Pantcoch; h.c., John Morgan, Capel Seion c., Richard Rowlands, Ratgoed Cottage. CAiHOD. -Am y Gath harddaf, i, John Owen, Llwynygog; 2, Margaret Ann Lewis, Abercwm ei ddaAv. DOFEDNOD.—Brahmas, i, Lewis J. Lewis, Glanynant. Game unrhyw liw, i, Lewis Ellis, Blue Cottage 2, John Owen, Lhvynvgog. Am y Ceiliog a'r lar oreu, 0 unrhyw rywogaeth, i, Parch. R. J. Edwards; 2, William Owen, Braichgoch. Ceiliog Hwyad a'r Hwyaden oreu, Aylesbury, i, Henry OAVCU, Braichgoch 2, Catherine Hughes, Pcnygarreg. Ceiliog Hivyad a'r Hwyaden oreu, 0 unrhyw rywogaeth. i, Edward Owen; 2, Dd. Owen," Garneddwen. Am y Cwpl o'r Gwyddau goreu, 1, Joseph Hughes, Penygarreg; 2, Catherine Owen, CAvmcadian. Am y Fasgedaid o'r Wyau goreu, i, Ann Williams, GIan'rafon 2, Elizabeth Pntchard, Frondulas. Am y Mel goreu, i, T. Davies, Llanbrynmair; 2, Gvven Jones, Cae- cenau. ADRAN C g-oreu o Trussed Fowls, i, E. J. Lloyd, Tymawr; 2, Mary ONveii, Braichgoch. Cwpl goreu o Trussed Ducks, 1, Catherine Hughes, Penygarreg; 2. Elizabeth J. Lloyd, Tymawr. Dorth Wen Oreu. iaf ac 2il, Sarah Davies, Fronielin Tt'rlh Geirch oreu, i, Elizabeth Griffiths, Penrlmv 2, E. J. Lloyd, TymaAvr. Llwy Fenyn, i. rhanwyd rhwng William Garneddwen, a William Jones, Ceimvs. Cirog-grymfach, J, Hugh Jones, Penygraig. Ffon oreu," iaf ac 2:1, William Pugh. Print Mcnyn, i, Wm. Jones, Ceinws. Arllln gorell 0 Farch, i, j. U. Griffiths, Llanygroes; 2, rhaitAvyd rhwng D. Vvr. Ellis, Llwyncelyn, a Evan Price Evans, Frondeg. Arlun goreu o Gadair, 1, Evan Price Evan's. Frondeg. Map o Sir Dfefaldwyn, i. John O. Jones, Bridge street 2, Evan Price Evans, Frondeg. Cwrlid Aelwyd, i Sophia Lewis, Tanybryn; 2, Anne Griffiths, Llam-groes. Crys Wlanen, i, Margaret Jones, Cilanaber: 2, Anne Rees, Tanycoed. Pin Cus/iwu, i. Ellen Lloyd, Glanvrafon 2, Margaret Jor.es, Llanaber. Par 0 Fenyg Gweuedig (Gwlan), J. Hannah L. Morgans, Esgergeiliog. Brodio ar Hosanau, iaf ac 2il, Sarah Davies, Fronfelin. Clytwaith mewn Ribbed Cord, iaf ac 2il, Sarah Davies. Marcio dwy lythyren ar Gadach Llogell, iaf ac 2il, S-?ran Davies. Tri twll bwtwm, iaf ac 21I, Sarah Davies. ClytAvaith ar llian, i, Charlotte i!;i<r];c. Plotu hose, i, Catherine Hiurhes, Tvglas; 2, Charlotte Hughes, Meirion House. Crys Cotwm, 1, Edith Jones, Penrhos 2, J. A. Edwards, Greenfield. Tri twll botwm, i, C. Jones, Braichgoch terrace. 2, Maggie Humphreys, Greenfield. Clytwaith ar wlanen, i. Jane Anne Edwards, Greenfield; 2, Charlotte Hughes. Marcio dwy lythyren ar lian, i, Sarah Owen. Bronygog. Ymylwaith ar lian, 1, Mary Humphreys, Greenfield; 2, Mary Wood, Aberdulas. Sampler Gwlan, 1,' Sarah Owen, Bronygog 2, Jane A. Edwards, Greenfield. Scar f Avian wedi ei gweu, i, M. A. Lloyd, Tynyfifidd; 2, Eleanor Hughes, Meirion House. Ffedog i Blentyn, i, Charlotte Hughes 2, M. A. Lloyd, Tynyffridd. Par o gulfs gwiniedig, i, Ann C. Morris, Troed-y rhiw; 2, Anne E. Davies, Mount-terrace Mat gwlan, i, Jane Ann Edwards, Green- field; 2, M. A. Lloyd, Tynyffridd. Tudded gobenydd, 1, Ann C. Morris, Troedyrhiw; 2 Margaret E. Davies, Glanydon. HOLLTI PLOCYN.-Dos. ieuangaf, i, Lewis D.Williams, Braichgoch terrace; 2, E. Lewis Tones, Tycapel. Dos. Hynaf, i, John Jones, Frongaled. CNEIFIO DEFAID.-I, John Morgan, Troed- yresgir; 2, Hugh Rowland, Pantcoch; highly commended, S. Breese, Esgerwian. CORLANU TAIR DAFAD YN YR AMSER BYRAF -I, Evan Edwards, Tynyberth; 2, cyfarta rhwng Lewis Jones, Tynyceunant, a John Owen, ibercorris.
DERWENLAS.
DERWENLAS. TRIP YR YSGOL SUL.—Ychydig ddyddiau yn ol, aeth Ysgol Sul capel yr Annibynwyr y He uchod, am drip i Aberystwyth, a da genyf ddweyd ddarfod iddynt fwynhau eu hunain yn dda dros ben Cafwyd hin ddymunol, a gwnaeth y brodyr ieuanc eu rhan yn dda a lhvyddianus mewn cysylltiad a chario allan y gweithred- iadau yn foddhaus. Mae golwg lewyrchus ar vr ysgol hon a gellir dweyd mai dau o'r ysgol yma a enillodd y p.iif wobrau am draethodau iU y Gymanfa Ysgolion perthynol i'r cylch yn yr haf hwn Eled ymlaen eto o dan yr un llwyddiant i weithio at y Gymanfa nesaf, fel na ddygo neb ei choron oddi arni
ABERYSTWYTH.
ABERYSTWYTH. BODDIAD-Cyffrowyd y dref hon dydd Iau y Isfed cyfisol, gan y newydd fod dyn ieuanc oedd yn lletya yn Waterloo Hotel wedi boddi tra yn ymdrochi yn nhraeth Penro. Ymddengys fod Mr John Coleman, Tipton, 25 oed, clerc ar y rheilffordd wedi myned gydaMrBywater gjrda'r amcan o ymdrochi. Aeth Coleman yn gyntaf i'r mor ac ymhen 'chydig fynydau sylwodd Bywater ei fod mewn ymdrechfa yn y tonau. Brysiodd ate, ac ymdrechodd ei dynu allan ond gwan- haodd gymaint fel y gorfu iddo ollwng ei afael 0 hono. Dacth eraill i'r fan ond gan ei fod wedi suddo methwyd ei gael. Cafwyd ef wedi ei olchi at y traeth. Cynhaliwyd trengholiad ar y corph pryd y dychwehvyd rheithfarn o farwol- acth ddamweiniol trwy foddi.
MACHYNLLETH.
MACHYNLLETH. CAPEL NEWYDD Y P,-DYI)I)WYR. -Go sod- wyd ceryg- Sylfaen Capel newydd y Bedyddwyr, yr hwn sydd yn cael ei adeiladu ar safle dda vn Doil street, dydd Gwener. Rhoddwyd y tir i adeiladu arno gan y diweddar Mr. Robert Rees, diacon ffyddlawn o'r eglwys. Rhoddwyd y meini yn eu He gan Mrs Robert Rees, Miss Woolley, Miss Susan Thomas, a Master J. Thomas, a Mrs R. Wynn Williams, Dolgellau; i ba un yr anrhegwyd trywel gyda cherfiad priodol arnynt. Cafwyd anerchiadau ar yr achlysur gan y Parchedigion J. A Morris Aberystwyth J. P. D ivies, Cae'rphilly W. S Jones, J. Roberts, T. F. Roberts, E, K. Jones, Bryrnbo, a D. H. Hugl!ep, y gweyiMor, Mri E. AVooIley, Drefncwydd, R. Wvnn Willia-ms, J. Thomas, ac M. Morgans. Vr oedd y casgliad ar ol y scremoni yn cyraedd y swm o £260. Mrs Robert Rees, yn rhoddi £ 150, yn cymvys £100 er cof am ei phriod, a Miss Woolley, £50. Darparwyd tê, wedyn yn Neuadd y Dref. Gwasanaethwyd wrth y byrddau, gan Mrs Hamer, Misses Woolley, S. Thomas, M.^A. Evans, Lizzie Hughes, Burt(n Lizzie (Griffiths, Morgan, ac eraill. DOSBARTH GWYDDONOL.—Yn yr arholiad diweddar mewn Llysieuacth, cysyllticc;ig Adran Cwyddcniacth a Chelf, safodd chwech o'r dref hon, a llwyddodd y rhai canlynol i basio :—Yn y dosbarth cyntaf, Miss Maglona Rccs, Paris House; Miss Lillie Lewis, Maen- gwvn street ail ddosbarth, Miss Jennie M. T01WC:, Miss J. S. Roberts, a Master Percy Lewis. YIIAYKIAVYR.—Gohebydd a ysgrifena fel y canlyn Yn ystod y Avytlmosau diweddaf, mae llawer o ddieithriaid wedi ymAveled a'r dref hon. Mac natur wedi bod yn hynod hael yn ei hendithion canys dcil y cymydogaethau cylehynol gymhsriaeth ag unrhyw fan yn Nghymru. Ond mae y trefwyr mor ddifrvnw yn ngylch eu buddiannau a chysur y dieithriaid, fel y gadawant gcryg ag ysbwrial adeiladu ar yr ystrydoedd am fisoedd, ac weithiau am flynyddau. Ni ddylid goddef y fath beth sydd yn gymaint o ddolur Ilygaid; ac o berygl hefyd, fel y costiodd i rai personau wybod hyny. Ai ni all y Cynghor Dosbarth gymeryd y mater hwn mewn llaw, ac edrych fod yr ysbwrial yn cael eu gymeryd ymaith ? Paham na ddylid gwneyd pethau yn gysurus i'r ymweI- wyr a'r dref ? Nid oes yr un sedd na mainc yn un man wrth fin y ffyrdd, nag ar y tiroedd cyffredin perthynol. Mae pysgota wedi dwyn llaAver o bobl i'r dref; ond deallaf fod cryn anfoddlonrwydd o herwydd rhai o'r rheolau, a dylid edrych i mcwn yn uniongyrchol i'r mater, canys y mac yn gwestiwn sydd yn effeithio ar fuddiant y dref.