Y Negesydd

MACHYNLLETH. CYNGHOR DOSBARTH TREFOL. Oynhaliwyd y cynghor dydd Mawrth. Presen- ol, Arglwydd H. Yane Tempest (cadeirydd), Mri. Evan Jones, R. Gillart, R. Owen, E. Rees, R. Rees, W. M. Jones, J. M. Breeze, J. Pugh, J. Lewis, E. Gillart, J. Edmunds, J. Richards, gyda D. Evans, clerc,D. Morgan is-glerc, Dr. Davies, swyddog meddygol, a J. Jones, arolygydd, pro tem. IECHYIJOL.—Yn ei adroddiad galwodd Dr. Davies, sylw at yr anghen am trap yn Garshion Lane, yn nghyda gratings eisiau eu hadgyweirio. Dywedodd fod cutiau moch, tu ol i'r Lon Boeth, y rhai ddylid eu symud i ffwrdd. Nid. oedd dim wedi ei wneud yn y Graigfach, na chyda'r lladd-dy fel yr awgrymai o'r blaen. Yr oedd tai bach yn ddiffygiol, mewn un lie nid oedd ond dau dy ar gyfer 25 o bersonau. Yr oedd y nuisances hyn wedi dwyn afiechyd o ddolur gwddf o natur beryglus yn y Graigfach, Heol Pentrerhedyn, a'r Garshiwn. Dymunai Mr. W. M. Jones, wybod paham na chariai y pwyllgot- awgryiiiiadau y iiioddyg, nid oedd eu gwaith ond sham hyd yn hyn. Pasiwyd fod y clerc, i roddi rhybudcl i J. Breakwell, i ymadael a'i dy; a throsglwyddwyd y materion eraill eto i sylw y pwyllgor, Ar gynygiad Mr. liiehard Owen, penderfynwyd i'r holl adroddiadau gael eu lianfon i'r pwyllgor Iechydol cyn cyfarfyddiad y cynghor er mwyn arbed amser. YR HEOLYDD.—Daeth adroddiad y pwyll- gor dan sylw. Gwnaed trefniadau gyda J. Davies, ac E. Morris, ynghylch goleuo y dref. Cwynid fod y trethdalwyr yn gorfod talu yn ol 6s. 9c. am nwy, sef, yr un pris ag ydyw i bersonau preifat. Yr oedd eisiau lie i gadw meter. Gadawyd hyn i'r pwyllgor i'w benclerfynu. Yr oedd angen am geryg ar yr heolydd yn fuan, a bydd Stean Roller y Sir at eu gwasanaeth tua diwedd y flwyddyn. Dymunai Mr. Richard Rees, alw sylw y pwyllgor at y llwybrau cyhoeddus. AMRYWION.—Gosodwyd y gwaith o agor ffos y Garshiwn, i Joseph Jones, yn ol 4c. y rood, y gwaith i'w orphen yn mhen mis. Penderfynwyd apelio at Fwrdd Llywodraeth Leol, am fabwysiadu galluoedd Cynghor Plwyf, gyda golwg ar festri, pryniad tir, allotments, elusenau, &c., ond nid yn cynwys lye laws i'r dref. PRIF YSGOL CYMRU.—Yn nghylch y cais am i'r Brif Ysgol gael ei sefydlu yn y dref; yr oedd llythyr wedi ei dderbyn oddiwrth Proff. Rhys. Hysbyswyd fod Bwrdd y Llywodraethwyr yn cyfarfod dydd lau. Pasiwyd fod cais fiurfiol yn cael ei anfon am sefydliad y Brif Ysgol yn y lie, a bod i'r clerc, ymohebu ynghylch pa lwybr fydd yn ddoethaf i'w gario allan. PYSGOTA YN Y Dyri.-Alr. John Lewis, alwodd sylw at fater o bwysigrwydd i'r dref, sef, gwaith clwb pysgota y Dyfi, yn cau yr afon ganol mis Medi, i'r holl drefwyr, a'r dieithriaid i bysgota ynddi, oddieithr ryw haner dwsin o aelodau y clwb. Yr oedd hyn yn achosi colled i'r dref, a chynygiodd fod dirprwyaeth yn galw gyda'r clwb yn apelio am symud y gorfaeliaeth afresymol hwn. Mr. J. Pugh, a gefnogodd, yr hwn a sylwai fod y prisiau i bysgotwyr na chymer- ent docyn am y tymhor wedi eu codi ar draul gostwng y lleill yr hyn oedd yn anfantais arall i'r dref. Pasiwyd fod Mri. E. Rees, E. Gillart, J. Lewis, a'r cadeirydd, i weithredu yn y cais hwn. TIR CYFFREDIN.—Galwodd Mr. R. Gillart, sylw at ddarn o dir cyffredin a drosglwydd- wyd mewn gweithred gan Syr Watkin, yn 1862, i Arglwydd Londonderry, rhan o'r hwn oedd wedi ei gau i mewn, a rhan heb ei gau, ag oedd yn agos i'r Common, ac i'r fynedfa i'r Plas, Nid oedd ond o ychydig werth, a tlieflicl ysbwrial ar y lie, a dymunai i bwyllgor ystyried y mater, fel y gallai Ardalyddes Londonderry, ei gau i mewn os bernid yn addas. Dywedodd Mr. Richard Rees, nad oedd genym allu i ymdrin ag of, ac yn mhellach, ni ddylent ymyryd, yn frysiog gyda throsglwyddiad tir cyffredin. Pasiwyd fod Mri. R. Owen, E. Rees, ac E. Jones, i ystyried y mater. Y GWAITH DWFR-—Dygodd Mr. Kirby, y peirianycld, blaniau ac adroddiad am amcan-gyfrif costau y gwaith dwfr a fwriedir yn wneyd yn Esgaireira, plwyf Ilanwrin. Costiai yr argae tua í OOOp. wedi ei gwneud o glai yn y canol; 10 troedfedd o led yn y gwaelod, a 4 troedfedd yn y top, gyda phridd o bob tu, i gynwys 5,000,000 a alwyni. Credai y cymeradwyai y Llywodraeth Leol y cyfryw. Yr oedd digonedd p glai pwrpasol gerllaw. Cymhellai roddi pibellau 6 mod- fedd i gludo y dwfr, yn lIe 4 modfedd, ond wrth fyrhau y ffordd, ni byddai ychwanegiad yn y costau. Cyfrifai yr holl gost, yn cynwys y tir yn 4,300p. Dywedodd y gellid cael dwfr drwy y pibellau erbyn yr haf nesaf, os dymunai y Cynghor hyny cyn gorphen yr argae. Yr oedd yn anghymer- adwyo gwneud reser-voir ar y pare common, byddai raid i hono gael ei gwneud o geryg. Yr oedd y Cynghor yn rhoddi cymeradwy- aeth i'r adroddiad, er na phasiwyd hyny yn ffurfiol. Penderfynwyd yn gyntaf, gwneud ymholiad a'r tirfeddianwyr yn nghylch eu telerau am y tir i'r argae a'r pibellau, fel y gellid parotoi y ffordd at ymchwiliad Bwrdd y Llywodraeth Leol, am penthygiad arian, &e.

GENEDIGAETHAU. EDWARDS-Medi 30ain, yn Mhantyffa, Llwyn- gwril, priod Mr. David Edwards, ar fab. OWEN—Medi 29am, yn Cefn-y-Byriaeth, Aberangell, priod Mr. David Owen, arferch. MARWOLAETHAU. DAVIES—Medi 26ain, Jane Davies, Fron- heulog, Cemmes, priod y diweddar Mr. D. Davies, Fron, Llanbrynmair, a mam y di- weddar enwog Mynyddog, yn 91 ain mlwydd oed, Claddwyd hi dydd Llun diweddaf, yn Mynwent Hen Gapel. Llanbrynmair. LEWIS—Medi 3oain, Mary, priod Mr. John Lewis, Tanybryn, (Penstaer, gynt), Corris, yn 49 mlwydd oed, gan adael priod a phump o blant ar ei hoi. Y dydd Mawrth canlynol cludwyd ei gweddillion i Fynwent Rehoboth, Corris. Gweinyddwyd ar yr achlysur gan y Parch. R. Rowlands.

AR GRWYDR. Yn Gaewern U char, Corris, Ci defaid ieuanc, du, gyda choesan ac aeliau melyn- ion. Os na hawlir ef o hyn i ben wythnos, gwerthir ef. Ymofyner a Morgan Jones.

QUININE BITTERS GWILYM EVANS QUININE BITTERS GWILYM EVANS Hwn yn ddios yw 'Darganfyddiad Ikiecldygol penaf yr oes. Nid oes un ddarpariaeth feddygol a ddeil e chymharu am foment a QUININE BITTERS GWILYM EVANS QUININE BITTERS GWILYM EVANS. Mae pawb a roddasant brawf teg arno, yn ddi- eithriad yn tystio nad oes ei gyffelyb, ac mai hwn yw MEDDYGINIAETH OREU'R OE3 CYMERADWYIR GAX 1 FEDDYGON, DADANSODDWYR, A FFEEYLLWYEJ atchanmolir gan bawb sydd wedi rhoddi prawf e g ami, TYSTIOLAETHAU. Penuwcli, Llangeitho, Hydref 23ain, 1892.11 ANWYL SYR,—Mae amryw aelodau o'm teulu yn wanaidd eu hiechyd, yn enwedig un o'm merched sydd wedi tyfu i fyny, ac wedi tyfu i fyny yn dal iawn. Mae yn dyoddef yn fawr oddiwrth ddifiyg anadl ar ol yr ymdrech leiaf wrth ddilyn ei gorch- wylion. Byddaf yn cadw QUININE BITTERS GWILYM EVANS bob amser yn y ty gan fy mod yn cael ei fod yn gwneyd mwy o les i'm plant na dim a gawsant erioed.—Yr ciddoch, (Parch) D. W. JONES. BITTERS GWIL YMEV ANS 24, Lynton-street, Salford, Mehefin 23ain, 1893. FONEDDIGION,-Blinid fi yn fawr gan Bron- chitis ddydd a nos, ac er bod dan driniaeth niedd- ygon yn yr hospitalnid oeddwn fawr gwell. Anog- wyd fi i roddi prawf ar QUININE BITTERS GWILYM EVANS; Cefais esmwythad mawr mewn byr amser, ac erbyn hyn yr wyf yn teimlo fel person arall. Ni fyddaf byth mwy heb botel- aid ohono yn y ty,—Yr eiddoch, &c., (Mrs) S. PARKINSOX. BITTERS GWILYM EVANS. RHYBUDD Gochelwch Dwyllwyr. Edrychwch fod enw Gwilym Evans ar bob label, stamp, a photel. Gwerthir mewn poteli Is. ljc/, 2s. 9c., a 4s. 6c. yr un Blychau yn cymvys tatr potel 46. 6c. am 12s. 6c. I'w cael yn mhob man, neu danfonir hwy yn rhad am y prisiau uchod yn ddyogel drwy y post oddiwi'th y perchenogion,— HEED; QUININE BITTERS MANUFACTURING COMPANY LIMITED, LLANELLY, SOUTH WALES. PRIF ORUCHWYLIWR YN AMERICA— Mr. R. D. WILLIAMS, Plymouth, Penn. DAYIES'S D ES (Registerml Trade Mark). COUGH MIXTURE, For the speedy and effectual Cure of COUGHS, COLDS, HOARSENESS, ASTHMA, & ALL DISORDERS OF THE CHEST, THROAT, & LUNGS. — :o: THE GREAT WELSH REMEDY". In Bottles Is. I-Icl., 2s. 9d., & 4s. 6d. DAVIESS COUGH MIXTURE AT BESWCH. DAYIES'S COUGH MIXTURE AT BRONCHITIS. DAYIES'S COUGH MIXTURE AT ASTHMA. DAVIESS COUGH MIXTURE AT Y PAS. JEPfi^Cofiwcli nid ydyw Davies's Cough. Mixture ymlilith y darpariaethau hyny sydd yn cael eu hargymell at bob afiechyd, ond yn unig at anhwylderau y Frest, y Gwdd-f, a'r Ysgyfaint. -:0:- AR WERTII GAN BOB DRUGGIST. -:0:- PEROIIENOG HUGH DAVIES, CHEMIST ilMACHYNiLETH b "f.

CYNGHOR PLWYFOL TALYLLYN. GWAITH DWFR TYNYCEI, ABER- LLEFENNI. Dymuna Pwyllgor y Dwfr, wneyd yn hysbys eu bod yn barod i dderbyn TENDERS, er gosod y gwaith,—yn (i), o agor o chau y ffos, yr hon a fesura 275 o llathcni a-hyd.—(2), Gosod pibellau yn y cyfryw, yn ng-hyd a dwy Cister?i un yn mhob pen. Derbynir TENDERS am bob gwaith ar ei ben 'ei hun, neu yr oil yn nghyd. Gall yr ymgeiswyr bwrcasu pibellau eu hunain, oncl rhaid i'r cyfryw fod yn Best quality Galvanized Iron lubes, 1 in. TENDERS i fod yn llaw yr Ysgrifenydd, ar neu cyn Hydref 14eg, 1895. Ni ymrwymir i dderbyn yr isaf, nac unrhyw TENDER arall. Y manylion i'w cael, ond ymofyn a Glasynys, Corris. J. PUGH JONES. Ysgrifenydd.

MR. A. C. HUMPHREYS-OWEN .A.S. YR wythnos ddiweddaf yr oeddym yn cofnodi cyflwyniad anrheg o'i arlun i Mr. Humphreys-Owen, gan y person- au mwyaf blaenllaw perthynol i'r ddwy blaid wleidyddol yn Maldwyn, am ei wasanaeth ynglyn a'r Cynghor Sirol, Addysg Ganolraddol, Gelfydd- ol ac Uwchraddol, y Brawdlysoedd, a sefydliadau eraill yn y Sir. Nid yn fynych y rhoddir y cyfryw anrhydedd i neb, a mwy anfynych na hyny y ceir rhai yn ei deilyngu. Mae ef wedi bod yn arweinydd diogel, yn ffurfiad y sefydliadau a ddaeth i fod yn ddiwedd- ar, ond yr ydym ni yn ei gymeradwyo am ei fod wedi gweithredu ynddynt yn ol egwyddorion rhyddfrydiaeth, mewn hyrwyddo achos cynydd a diwygiad yn y wlad ac yn y Senedd. Y mae yn bleidiwr goleuedig a diragfarn i fesurau rhyddfrydig ac yn gyson yn ei bresenoldeb yn yr ymraniadau yn y Ty. Pan feddylier am eu alluoedd a'i gyrhaeddiadau a'i ryddfrydiaeth bur, oni buasai yn drueni i'r etholwyr ei newid am ddyn ieuanc dibrofiad a gwrth-genedlig fel Mr. Robert Wynn ? | Un fantais gafodd Mr. Robt. Wynn i ostwng mwyafrif Mr. Humphreys- Owen, oedd ei fod yn barhaus o gwmpas yr etholwyr pryd yr oedd yn rhaid i Mr. Humphreys-Owen, fod gyda'i ddyledswyddau Seneddol, ac y mae yn debyg y bydd Mr. Wynn ar bererindod yn ymweled a phob tref a chwmwd yn ystod y chwe blynedd dyfodol. Mantais arall oedd ganddo oedd ei fod yn frawd i Syr Watkin, a bod Syr Watkin, yn cymeryd rhan bersonol a blaenllaw o'i blaid, ac hefyd bod dymuniad o eiddo Syr Watkin at lawer o'r etholwyr yn cael ei gymeryd ganddynt fel bygythiad. Cymhellir Mr. Wynn, am ei fod yn perthyn i hen deulu anrhydeddus Wynnstay. Nid ydym yn dweyd dim yn erbyn cymeryd dynion a phethau eraill o stoc dda. Y mae genym barch i draddodiadau y gorphenol os byddant yn gyson a dyheuad y ffydd ryddfrydol. Ar y tir hwn mae hawliau Mr. Humphreys-Owen yn anrhaethol gryfach nag eiddo Mr. Wynn Torav cyn Plygav" yw arwyddair ei deulu ef, a gwelir hyny yn amlwg yn eu hanes. Darfu i daid Mr. Humphreys-Owen, o du ei dad, dreulio rhan fawr o'i ffortiwn mewn ymladd yn erbyn gallu Toriaidd Walcot yn Bishops Castle cyn pasio Mesur y Diwygiad 1832. Ei daid o du ei fam, sef Dr.Johnes, Garthmyl, oedd cefnogydd cryfaf y diweddar Syr John Edwards, Machynlleth, yr hwn a ryddhaodd fwrdeisdrefi Maldwyn, oddi- wrth ormes Castell Powys. Yr oedd Dr. Johnes hefyd yn gyfaill a chefnog- ydd y diweddar Mr. Charles Wynn, Llangedwyn, yn y dyddiau pan yr oedd y Wynniaid yn Whigiaid, cyn i ofnau llwfraidd ac ysbryd arglwydd- aidd eu gwneyd yn elynion i iawnderau y bobl. Yr oedd tad Mr. Humphreys- Owen, Mr. Erskine Humphreys, yn rhyddfrydwr blaenllaw, ac yr oedd ei gydnabyddiaeth a gwleidyddiaeth y Cyfandir yn rhoddi mantais iddo fod yn awdurdod ar y symudiadau yn mhlaid rhyddid yn Ewrob. Mae ewythr Mr. Humphreys-Owen, Mr. Arthur James Johnes, diweddar farnwr y Llys Sirol, wedi bod yn enw teuluaidd yn Nghymru. Ei lyfr ef ar yr "Achosion o godiad Ymneillduaeth yn Nghymru" a alwodd sylw gyntafat y camwri cywilyddus a wnaed yn yr Eglwys Gymreig gan EsgobipnSeisnig a thrwy hyny rhoddodd ysgogiad cryf i'r Dadgysylltiad. Darfu i'r Barnwr Johnes hefyd, fel ei frawd yn nghyfraith Mr. Erskine Humphreys weithredu llawer dros ryddid tuhwnt i gylch Prydain. Yr oedd yn gyfeillgar a Louis Kossuth, ac yn gefnogydd ffydd- lawn iddo ac i wroniaid Hungary, yn y rhyfel mawr o blaid annibyniaeth Genedlaethol yn 1848. I'r traddodiadau hyn o eiddo ei hynafiaid dros ryddid y mae Mr. Hum- phreys Owen yn dal yn bur fel y dur. O'r dechreu mae wedi dangos mwy am ei dyledswyddau nag am ei hawliau fel tir-feddianydd a'r safle gymdeith- asol y perthyna iddi, yr hyn sydd yn profi ei fod mewn cydymdeimlad hollol a dymuniadau amaethwyr Cym- reig. Cymharer, ynte, ei hawliau i gynyrchioli Maldwyn—boneddwr sydd wedi derbyn anrhydedd uchel y Brif- ysgol, o wybodaeth brofiadol yn nghylchoedd masnach a dysg, wedi cadw yn ffyddlawn at draddodiadau ei hynafiaid, y rhai na phallodd eu cariad at y bobl. Cymharer y cyfryw a'r boneddwr siriol a dibrofiad, a eilw ei hun yn Dori, a thraddodiadau gwleid- yddol ei linach yn un safodd unwaith dros ryddid a chyfiawnder, ond sydd er's llawer o amser wedi eu gwadu a'u bradychu, ac sydd yn awr yn sefyll yn mhlith gelynion mwyaf marwol go- beithion ac anghenion y Genedl. Diwrnod du i Faldwyn, fyddai y diwrnod i Mr. Humphreys-Owen golli ei sedd, ac am hyny bydded i'r Rhydd- frydwyr ymysgwyd i addysgu y Sir yn eu hegwyddorion, ac i ddangos twyll gwladlywiaeth y Toriaid, ac y mae yn debyg y ceir digon o gyfleusdra i hyny yn ystod y blynyddau dyfodol. Ffurf- ier Cymdeithas Ryddfrydig fyw, gref, ac unol o etholwyr ac anetholwyr yn mhob tref a phentref, fel y crytheir yr etholwyr erbyn dydd y frwydr, ac y sircheir y gynyrchiolaeth yn bur i Ryddfrydiaeth ac i Gymru.

"GOLYGFA 0 BEN Y FRON." Buddugol yn Nghyfarfod Llenyddol Penal, Mai, 1895. Dringaf hyd lethrau serth y Fron i gael trem ar yr olygfa awgryma y testyn, ac wrth lamu ymlaen yn araf a dioglyd fy ngliamrau, troaf fy ngolwg yn awr ac yn y man yn ol i syllu, megys ar odreu yr olygfa geir mewn addewid, mae y swynion sydd fel yn hemio ymylwaith gwisg yr olygfa yn gyfanwaith o'r hardd a'r dyinunol. 0 fy mlaen y mae coryn penawd y testyn yn ym- ddyrchafu i gyfeiriad yr asur lan, a mudan- dod gyda ei hyawdledd distaw fel yn codi ei law, ac yn liefain "dring i fyny yma, a chei eistedd ar orsedd tawelwch dan goron eurog y dydd; i dremio ar ogoniant haner-ddwyfol yr olygfa oddiarnaf:" Wedi dringo yn ddiwyd mewn awyddfryd angerddol am gael sylweddoli addewidion-gobaith addewidion y testyn, Wele fi ar ben y Fron, a dorau yr olygfa arddunol yn ymagor megys o honynt ein hunain o'm blaen. 0 fendigedig olygfa. Y mae paentio i berffeithrwydd dy ddarlun ar gynfas yn orchwyl sydd ynherio unrhyw allu desgrifiad- ol. Yn ngodreu y darlun, wele bentref tawel a breuddwydiol Penal. Gwelir ambell un o'i drigolion anaml yn myn'd a dod hyd ei lieolydd byrion, ond prydferth, a'r ddwy fynwent fel dau gwmwl yn duo, ac yn dwyshau llawenydd yr olygfa; yn rhwch eu mynwesau hwy y mae llu o rai anwyl yn huno, ac i huno hyd yr udgorn diweddaf—y boreu hwnw pryd na chyfrifir amser mwyach, bydd ynys feclian ansefydlog AMBER wedi ei llyncu i mewn i gefnfor dilanau tra- gwyddoldeb. Egyr yr ardal a'r dyffryn islaw yn nghanol ceinion mwyaf ramantus anian. Dacw Talgarth urddasol yn ymwthio i'r golwg megys trwy ddellt y goedwig sydd fel Caeria o'i amgylch. Ar y dde, dacw Oefncaer, y mae ei enw ef fel ei hanes yn llawn o ddyddordeb, ac y mae olion creithiau rhyfel a difrod yn ganfyddad- wy arno hyd y dydd hwn. Bu Owain Glyndwr a'i filwyr dewrion yn cysgodi dan aden ei nodded, ar adegau o frwydro a'r gelyn. Hyd dy feusydd di hefyd y bu y rhian dlysog a hawddgar Lleucu Llwyd, yn rhodio, ac yn breuddwydio am ei hanwyl Llewelyn Goch, y bardd, a'r milwr eofn a braidd nad ydym yn canfod gwrid ei gruddiau rhosynog yn nhegwch dihafal y blodau sydd yn, dyfod fel cenadon o fyd arall ar fron pob gwanwyn i wenu mewn purdeb ar ei lwybrau. Trwy ganol y meusydd a'r dolydd meill- ionog yr ymddolena y Dyfi risialog, a'i murmur am y mor yn gartref, a'r ehedydd fel yn aros ar ganol ei folawd i doriad dydd" i wrandaw ar ei cherdd, donog hi. Dacw y Rheilffordd, a Glan Dyfi Junction, a'r gerbydres Iwythog yn chwyrn- ellu ymlaen gyda chyflymdra aruthrol i gyfeiriad Aberdyfi ac Aberystwyth. Dacw Eglwysfach fel rhosyn serch yn gwrido ar rudd yr olygfa, a'r mor gyda ei wyneb gweneithus yn ymddangos fel palmant o wydr disglaer. Dacw Coredigio-n yu d'od i'r amlwg, ei meusydd ffrwythlonog, a'i myn- yddoedd banawg yn ymgolli ar gant y pellder draw, a Cei Newydd gyda ei fythynod gwynion yn prydferthu cyrion yr olygfa. 0 olygfa lesmeiriol; y mae dy wawl yn rhy danbaid^i'm llygaid i syllu arnat heb syrthio o dy flaen i'th addoli, gan fod yn hawddach gwneyd hyny na'th ddesgrifio. Ond yn nghanol y rhwysgedd a'r mawredd, clywaf rhyw "lef ddistaw fain" yn d'od ar flaen aden y chwa wyryfol, ac yn sibrwd addola u Awdwr yr Olygfa." CaManlach, Pennal. ANNIE DAVIES,

CORRIS. Hysbysir fod Dewi Glan Dulas, bardd awenber a drigianai gynt yn y lie hwn, wedi marw yn yr Unol Dalaethau. Da genym hysbysu fod Humphrey R. Owen, a David 0. Jones, o Ysgol y Bwrdd, Corris, wedi enill Ysgoloriaethau o 5p. yr un am flwyddyn, a Nora A. Edwards, ac Anne Jane Evans, wedi enill bttrsaries 0 3p. yr un yn Ysgol Ganolraddol Machynlleth.

CYMRU A CHYMRU'R PLANT. Difyr yw nodwedd arbenig Cymru1 r mis hwn. Yn neillduol felly adgofion yr Hybarch Thomas Hughes, Machynlleth. Edrydd o'i gof hanes hen gewri y Pulpud yn Nghymrn dros bymtheg mlynedd a thriugain yn ol. Dywed iddo fod yn nghymdeithas, ac yn cyd- bregethu ar Parchn. John Elias, Christmas Evans, a Williams, y Wern. Y mae ganddo adgofion dyddorol hefyd am liaws o hen Raenoriaid y cyfnod hwnw, ynghyd a rhai hynod am eu lletygarwch yn y Cyfundeb. Tamaid a bias arno yw llythyr hen Apostol y Plant, yn yr hwn y dyry ei adgofion yntau am ardal Croesor. Dyry ddesgrifiad bywiog iawn o'r hen Jones o Ramoth, gwr a gymerodd gryn ran yn nadleuon duwinyddol Cymru. Swynol iawn y cana Bryfdir i'r Brenhinoedd diorseddau sef meibion llafur. Felly hefyd "Blodeuglwm y claf" gan y diweddar ddyddan Andronicus, wedi ei gymreigio gan Anthropos. Pennod ddifrifol o hanes teyrnasiad gormes yr ystiward a'r cwmni, yw eiddo yr Hen. Owen Griffith, ar weithiau plwm mynydd Parys yn Mon. Hyderwn yn fawr y gellir rhestru y gormes hwn yn mhlith hen ddodrefn pydredig Cymru Fu, ac nad yw ei ysbryd yn ymrithio yn unlle yn Nghymru Sydd. I'r hanesydd, ceir penodau dyddorol ar Hanes Cymru a'r Brythoniaid, ac yn neillduol felly y bennod ar hanes ymgyrch y Rhufein- iaid yn Nghymru ryw haner canrif cyn Crist, gan y Parch. D Lloyd Jones, Llandinam. Mae Cymru'r Plant, fel arfer yn cynwys amrywiaeth briodol iawn i feddyliau ieuainc, ac y mae y darluniau sydd ynddi yn ychwanegu llawer at ei gwerth. TREM.

Y MARCHNADOEDD. Mae y fasnach mewn gwenith tramor wedi bod ychydig yn fwy sefydlog er yr 23am o'r mis hwn diweddaf; ond, nid ydyw y galw am dano yn fywiog o gwbl, am fod y tywydd gwresog ydys wedi ei gael yn effeithiol ar werthiant blawd. Gwerthai haidd a cheirch yn sefydlog ond indrawn, pys, a ffa yn egwan. DYDD LLUN, MEDI 30AIN. LLUNDAIN.— Gwenith,—Ychydig o wenith cartrefol a gynygiwyd am godiad is. ond nid oedd y fasnach syn fywiog. Blawd,—Yr oedd y prisiau o 6c. i is. yn uwch ar y wythnos, gyda nifer lied dda 0 brynwyr. Indrawn,—Yr oedd indrawn braidd yn fwy sefj^dlog^am lawn brisiau Gwartheg,— Yr oedd y cyflenwad o wartheg yn llai, ac yn cynwys llawer o anifeiliaid eilraddol. Yr oedd y fasnach yn y rhai hyn yn ddifywyd, a prisiau da am y mathau dewisol o herwydd eu prinder. Defaid,—Yr oedd y cyflenwad o ddefaid cartrefol yn fychan, ond chwanegwyd atynt 5,050 o Canada ac America, a gwerthent yn arafaidd am tua'r prisiau diweddar. GWRECSAM.—Yr oedd y cyflenwad o anifeil- iaid yn lliosog, ond y fasnach yn fwy difywyd. Biff o Sc. i Sic y pwys defaid, 6c. i 7-.I-c, 1 2 wyn, 7-c. i 8Jc. y pwys. Araf oadd y fasnach 2 mewn moch bacwn, a'r prisiau tua 7s. 6c. y 20 pwys, tra yr oedd moch pyre ychydig uwch. Gwartheg godro, o ISp. i i8p. 10s. Cynygiwyd llawer o ddefaid Ysgotaidd, ac amrywiai y prisiau 0 20S. i 23s. 6c. DYDD MAWRTH, HYDREF IAF LIVERPOOL.—Cododd gwenith ic. y can pwys ar brisiau dydd Gwener. Ceirch a blawd ceirch, yn dawel, ond sefydlog. Blawd, o 6c. i is. yn uwch na dydd Gwener.