Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

16 erthygl ar y dudalen hon

JSadolig g Prudd.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

TANGNEFEDD ac ewyllys da sy'n gydnaws a'r adeg hon o'r flwyddyn. JSadolig g Prudd. Ond nid felly y mae eleni. Swu rhuad magnelau, gwaedd buddug-oliaetb, dolefain yr ar- cholledig, gruddfan y rhai ar ddarfod am danynt, a chri eu teuluoedd, sydd yn llenwi ein clustiau, fel y mae yn anhawdd gwrando ar ddim arall. Mae canlyniad yr ymgyrch yn Neheudir Affrica wedi troi yn hollol wahanol i'r hyn y tybiai ei gefnogwyr. Gyda Hit y teimlad milwrol a gynyrcbwyd, aed i'r rhyfel gyda cbalon lawen, heb ystyr- ied fod rhyfel ar y goreu yn ddull barbar- aidd o benderfynu ymrafaelion, a derbynid pob can a ddyrchafai allu y cledd gyda chymeradwyaeth fyddarol. Ileddwch ac nid rhyfel yw y drycbfeddvvl Cristionogol, a phriodol i Gristionogion yw ymatal rhag porthi'r nwyd ryfelgar sydd yn y wlad. Mae llawenychu mewn lhyfel yr un peth a llawenychu mewn caethwaaiaeth neu ryw ddrwg arall. Y rhai a farnant fod y lhyfel presenol yn angenrheidiol—er nad ystyriwu ni ei fod—rhaid iddynt gydnabod mai angenrhaid creulawn ydyw, ac mai dyl- edswydd yw cymeryd y cyfleusdta cyntaf i ddwyn i mown amodatt heddwch. Byddai cynyg telerau yn awr, a sicrhai i'r dcIwy "Weriniaeth eu hannibyniaeth, yn rhyw iawn am y byrowylldra a'r anystyriaeth a esgor- odd ar y rhyfel. Aeth Prydain iddo trwy rym teimlad-trwy oruchafiaeth teimlad ar reswm y teimlad haelfrydig i estyn yr etholfraint i'r Outlanders. Nid yw teimlad er hyny yn ddigon i gyfreithloni rhyfel. A gallesid gydag ychydig o ymdrech pellach wast&dhau yr ymryson, canys addefodd Mr. Chamberlain fod cydwelediad ar naw rhan o ddeg o'r hyn y ewerylid am danynt. Ond nid teimlad da a lywodraethai llawer ys- gogid hwy gan ddialgarwch, chwant am olud, ac am diiiogaeth, ac mae'n debyg fod y trychinebau diweddar yn gerydd ar falchder a thrahausder. Un o effeithiau cyntaf y rhyfel yw diffodd y teimlad rhyddgarol a ddygwyd allan yn y drafodaeth. Ni chlywir gair yn awr am yr Outlanders gorthrymedig. Yn hytrach uniad gorfodol a'n trefedigaethau, urddas yr Ymberodraeth, gortbrechiad a thaledig- aeth ddrud, a difodiad y Boriaid a glywir yn awr. Ond yn gysylltiedig a hyn dyg drueni annesgrifiadwy ac annhraethol fwy ar yr holl bleidiau na'r anghyfiawnder cwynid o'i blegid. Rhaid yn awr cymeryd i'r cyfrif y degau o filoedd o galonau archolledig yn Mbrydain a Deheu dir Affrica. Mae lluoedd o wragedd a phlant a rhieni oedranus yn awr ar yr adeg dywyllaf yn eu hanes. Tybia rbai os telir rhyw ychydig yn wythnosol i'r amddifaid, ac y cyhoeddir yn y newyddiaduron fod y dynion wedi ymladd yn ddewr fdros eu gwlad, fod hyny yn ddigon i iachau briwiau yr amddifaid, ac o iawn am y bywydau a gollwyd. Ondni wna hyny na dim arall nior rhyfel hwn yn un eyfiawn ae anrhyd- eddus ar du Prydain.

Y RHYFEL A'l WERTH.

PRINDER GLO

MAES Y RHYFEL.I

<1""""1:1'1a}f...4:&V'WI'&:.&1I…

YSGOL SIROL Tit ALL WM.

ZDI GYNGOR PLWYF TALYLLYJN.'

TOWYN.

DVFODOL OEHEUOSR AFFRICA-

4"1\1,:J.¡;'tN-ap1.;:;:tU..(t'¡_I_,I…

DOLC-TELLAU.

OWRTHBARAWIAD AR Y REILFfORBD.

YSGOL SIROL DOLGELLAU-

ABERYSTWYTH.

O'R AMERICA.

Advertising