Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
- ---- =T MOTREFOR Others…
= T MOTRE FOR Others and daughters. B* MADAME boss. (i|ng elg# „ away above every- T alwa»« H°Unt,ry luring me away front 8tie 'n iiiv ea* terribly hot metropolis; and "^reat, f kind's eye my own little rivet ^tehed coh r°m "m»dding crowd"—» "'tUateij 0n t.a^# c°vered with roses and creepers, and 1 fain "pper re»ches of Father Thames— r°Ur»d, ° be there. But, alas! the daily Uniting mn*on task, chain me until Friday 8peed me with *11 haste to my lont|ay train °, r8vel iQ country joys until the 0llCe more tn TWhich brings all working souls 8 counf on^on* 1 am certain, however, ifc ^■v cottto T c°ttage, and the thoughts of vpalW 'ceeP me 80 well and bright !u, re«t at roiJnd' for » regular spell of quiet deliuhf Week-end is indeed a source of to ev«, an(^ 0ne 1 can »trongly recom- u every worker. ^rtain't • ^ENERAL Fashioks. 'ftean th*s ^afc the full sleeve is dying hard. Of exfcrs arranged on the J1'0'1 the there are some figures »o °toing if0, Ua* *aclc of fulness is extremely j8' onl this "bufc" is an important °0lt8 feallv own#r °f a perfect figure who got really weU so attired. Of an evening, '0j e hare shoulder, without puffing or ut in thB a,^ ^n<^» i' •xceedingly pretty, ^So. PoggjKi aytime this is by no means the Which °-Q account of the frills and furbe* 6ar r°Und 16 now con*'dered necessary to !?n 8tand fj?Ur tllroats. Anyhow, to those who 6flves i Plain and simple fashion of flat hU^ he m means adopt it, otherwise it w Cities °'e to introduce ever so J'! 48 ma"' if or^er to balance the figure as I I h* <">n* c^a Pettiest blouse 4c#- a #vV# .seen ^as composed entirely of a#r the 8i,fitting capelet of lace came i.6 faers' and was adorned just above babv the figure with an insertion of 4 sli2ht! n* This was tied in the front th'9 its f/UH under-vest of white chiffon. 61 Was a deaP coffee shade, and mi* J? the two tints, cream and white, y Pretty baby was exception- y, The evening cloaks now in use III Q' v "'h' i IOIl, 0r of Vilk. Puffed and flounced with to# D shad ^Rhtest toDe of cloth. There kitJ1 cream, with juBt a touch of dt^^as e'njK Uc^ 's very smart. A cloak of the Hii il>to t; r°'^ered with white satin ribbo* Vlt# higjf8 anc* scaH°P8 all the way round, eoi0 aliJ c°Uar and revere were thrown Out lace T frilled with a good cream- (lo4. ^hite ri>* ^ning to this cloak through- ^t'«thft 8at*n> and, indeed, most of the Lon„ r or long, are finished in like V8fy r,fi°alt8 are arranged in the princess X5,0,1 the h- 6n ^hese have pleats set down d' fuiue lps an(l allowed to flow out in ^ar^Uriv8 f°°t hem. Such cloaks 'filli'f°f thQv for theatre and restaurant flow of c.^ always daintily finished with front- an<^ ^ace the collar and lite-pe. e abowil iand, again, full frills of the < n In the now always bell-shaped Sy h«y c anxious to know what black av* during the hot weather. It \6 C4tl both to hear that dri11 and ^^teti-j .6 °htained in a good black. 8kift a,l(i fnjj °uld be made up into a plain litti-0 lce' or *ven the bolero bodice, » „i inUgj- under-vest of black muslin, or f^cit °u'<i P,n-*potted with white. A deep i, Cllf °rn' the smartest kind being of the L? the cros«. tied in a big e left arm. i Abodt Skirts. ar>d caneh>leated box skirfc is very be- fiousiinup in pi<lu6' canva8» ViJ !> skirt j. ^lth «qual effect. Then, .of everv\-8 it8elf Particularly well to ?,|(1 itia thfi k lnd" may he stitched or *ith u Vier mat9rials, or frilled BkiJ w6' if of muslin or voile. The as slightly developed. This ^Wbi* back- There «W«k »w. at the moment, but it is generally made of the Anest possible material. Occasionally many bands of black satin trim such a skirt round and round, while touches of white are always intro- duced into the bodice of such a toilet-tucked white satin being perhaps the smartest arrange- ment. ON GLOVES, The best gloves to wear at the seaside are nindeer or chevrette, in good biscuit and brown tints. Then there are golfing and cycling gloves ef doeskin, while even washing kid gloves can be obtained. Gloves without fastening, and that slip on easily in fourbutton length, are called "Bianiti" glove*. They are made ef a kimd o4 glacd lambskin, while rainproof driving glovi 8 can also be obtained. Tiley arc well adapted for hard wear, and are made in plain and gauntlet shapes. SEASIDK FASHIONS. I do not think I can t' 11 you of anything newer than the bolero. Indeed, it seems as if this little coat were going to last for all time. Quite the prettiest make of gown for morning wear at the seaside is a coloured linen in any of the new tints, finished with a bolero en suite, stitched with many rows of white machine stitching, and trimmed with the tiniest pearl buttons. added to which a very full and very softly made blouse bodice of cambric or mull muslin should be worn, the sleeves also being remarkably full and finished at the wiist with a deep hanging frill of lace, falling over and paltially concealing the hands. MANTLES FC K THE MATRON. Mantles (f this kind ar- certainly grovii g longer, and are, indeed, apparently made some- what after the shape of those of thirty years igo. They were then called visites. Such mantles IIr", of course, now n ol rnised with high collars, lace trimmings for epaulets, jet braces and so on, while fringe is enormously introduced—fringe of all kinds, silk and chenille, in a kind of lattice work. The actual material used for such mantles is more often silk than satin, while there is a great disposition to wear black lace over a white silk foundation, and, for garden- party and best occasions, evrn while lace over a black foundation. Many of our grandmother* own real lace capes of the kind in ei'her black or white. They are, indeed, v(ry precious possessions, and can be used by the younger generation for making1 the most exquisite theatre wraps and opera cloaks. ANSWERS TO CORRESPONDENTS. "NiNA.Thank you very much indeed for your kind letter. I am so glad you wrote to me, and I think I can help you in your difficulty. You say you want the rei il)e of a simple sweet, and one that is quickly made. I hope you will agree with me that a fruit salad (the directions for making which I am giving bdow) answers both your requirements. Take one or two trangem, one or two bananas, a small tin of pine- apple chunks, a snir.ll tin of ap'icot*, a little mixed preserved fruit, and a few blanched almonds. Peel the oranges, and also remove every particle of white. Divide them into pegs, and then cut in half. Skin the bananas, and cut in small slices, and also cut up the pineapple into small pieces..Arrange all the fruit and almonds in a. (il (lp jilass dish as prettily as pos- sible, reserving the preserved fruits to garnish the top of the <i -h. Make a syrup of clarified sugar in the ordinary way, and add a little of the pineapple juice to it to flavour it. Of course, many other kinds of tmit can be used in the salad if desired, such as French plums (which should be stoned), black and whi'e grapes, &c. The syrup must be poured over the fruit when it is cool, and, of course, the proportion of fruit used must vary according to the rized dish you wish to fill. "Chomer."—I tiink it is quite possible for you to freshen up that shiny black cashmere skirt of yours. Try the following method Boil some Sg leaves in a little water. Strain the fluid, and add to half a pint of it about ten drops of liquid -ammonia. Take a soft cloth, and sponge your skirt lightly with the mixture, and, while it is still damp, iron it on the wrong tide over a towel. This is an excellent restorer, and I hope you will find it satisfactory in your apecial case.
How Infection is spread.
How Infection is spread. At Pontypridd Police Court on Thursday, Mrs Collins, of <±4, Charles Street, Cly- dach Vale, and Mrs Casey, of Mountain Ash, where each fined tl and costs for al- lowing children to be exposed while suffer- ing from scarlet fever. The magistrates described one case, in which the children were actually taken by train to Mountain Ash, in spite of having been warned on the previous day by the inspector that they must not go, as a most flagrant one. They were determined to put down this practice, which was far too common in the district. Mrs Williams, of 20, Amelia Terrace, Llwynypia, was fined 30s. and costs for a similar offence.
Wedding at Ystrad-Rhondda.
Wedding at Ystrad-Rhondda. The marriage of Mr Sam Kingdom, or- ganist of St. Stephen's Church, Ystrad, with Miss Agnes Golding, seventh daugh- ter of Mrs Golding, Ty'ntyla Road, Ystrad, was solemnised on Thursday morning at St. John's Church, Ton, in the presence of many well-wishers. The bride was attired in slate merino, trimmed with white satin and silk fringe. The bridesmaids, Miss Carrie Golding and Miss Mary Kingdom, respectively sister and sister-in-law of the bncle, wore pale blue with hat to match, and pale green with hat to match. Mr Georgie Jones, Ystrad, was best man, and the bride was given away by her brother,Mr Clement Goulding. Amongst the bridal party were the bridegroom's father, Mr Abraham Kingdom, and Miss Jones, Ystrad. The service was conducted by the Rev. T. H. Williams, St. Stephen's. A reception was held at the residence of the bridegroom parents, near St. Stephen's Church. The newly married pair left for Ilfracombe on their honeymoon. A large number of pre- sents were received.
Advertising
WE insert Advertisements in all London papers — Times, Telegraph, Standard, N ews,Post, DailyiiUail, Christian World, &c., at prices as charged by them.—"Leader Office, De Wiotou Street, Tonypandy, Ye ADRAN CYMREIC. Cos y Byd i'r laith Gymraeg." GOLYGYDD- UEES (Nathan Wyn), Ystrad-Rhondda. Fob Gohebiaetliau, Barddonið, &c., i'w cyfeirio i'r Golygydd.
Barbboniaetb.
Barbboniaetb. CYHOEDDI EISTEDDFOD GENED- LAETHOL MERTHYR, 1900. RHAI O'R ANERCHIADAU ODDIAR YR ORSEDD. Gwersi ddyd ein Gorsedd hen,—ar fwrdd hael Pob gwir fardd o Awen; Waeth heb i neb aniben, Geisio llwyr gashau ei lien. Nathan Wyn. Pan nad erys Peiidaren,-yn ei lie Pan dry'r lloer a'r heulwen I'w beddau,—ar mynyddau hen, Byw i ddiolch, bydd yr Awen. Mafonwy Davies. Mae'r gan yn byw, a gwyn ei byd, Ar hyd y bryniau rhadlon 0 Aberfan i'r Faenor fwyn, A'i swyn sy'n denu dynion; Dyhidla mel ei hodlau man, A'u can hyd Abercynon. Dal v mae ein cenedl hen I wisgo gwen y gwan wy n Mae'n i ch ei chalon fel ei cherdd. Gwraidd y gerdd trwy'r gwreiddyn Pe rhynai'r Wyddfa ar ei thraed, Ei gwaed a gurai -wedjm. Penar. Y TEULU DEDWYDD. (Buddugol). Gwel bur gartref tangnefedd!—ail Eden Oludog o rinwedd; Teulu heb nwyd dialedd, Na frae gas, yn cyffroi 'n gwedd. Dyna deml eydymdeimlad,-a chysegr lachusol gwir gariad Mynwesau mewn mwyn asiad Geir fan hyn, mewn gwir fwynhad. Gofal tad mewn gafael tyn—sy' yma Rhag siom yn amddiffyn; Nid yw alaeth yn dilyn Nefol oes. rhai'n byw fel hyn. Yn llanw mor llawenydd,—nofio wnant Gan fwynhau nerth crefydcl; At Air Duw dont hwyr y dydd I gadw gwyl gyda 'u gilydd. Gwell na mawredd sedd gre 'i sail-a gwleddoedd Arglwydd ar ysbail' Yw gloew ddwr gyda gwael ddail Teulu dedwydd mewn tlawd adail. Gwinllan ber yn gynllun byw-o lawen Deuluaeth ddiledryw; Diadell lan cariad ydyw,- Parhad o serch Paradwys yw. Clynog. HEN FALEDI FY NGWLAD. Y FERCH O'R SCER. Mab: Mab wyf fi sy'n byw mewn penyd Am f' anwylyd fawr ei bri, 0 waith caru mwy na digon, Curo mae fy 'm calon i; Gwell yw dangos beth yw'r achos, Nag i'm' aros yn rhy hir, Mentra'r seren, attai'n llawen, Ti gei barch a chariad pur. Merch: Pwylla'r bachgen gwyllt ei anian, Mae arna'i ofn rhwymo 'm Haw, 'Rwy'n cael digon o gynygion, Ar gariadon yma a thraw; Yr wyn ieuanc eto i ddianc, Cym'raf bwyll cyn myn'n rhy bell, Rhyw ddiwrnod pan bo i'nbarod, Ti gei glyw os byddi gwell. Mab: Beth a dal fi i dy garu, Fallai 'th golli'r g'lomen glyd, Daw rhyw 'difedd drwg ei rinwedd, Llawn o chwerwedd yn ei fryd Gwell it' fachgen ieuanc llawen, Enillo 'i arian yma a thraw, Ti gei gariad digamsyniad, Ar fy llw 'nol rhwymo 'm llaw. Merch: Mae llawer promise teg wrth geisio, 'J,:{ abl hudo un fath o ferch, Vvui pnodi cael difaru, 0J x iHO n syth wna ami serch; Dos di'n holl-iach, cyn boi 'n hwyrach Mae bryd bellach i ti fyn'd, 010 daw 'meddwl i mi'n gwbl, Siawns na chofia i' anwyl ffrynd. Mab: Cofia fi, fy anwylyd fanol Lan, synwyrol, na fydd sur, Gwaith rwy n caru'n tir a gerddi, Beth dal i mi wadu'r gwir; Mentra'n wisgi bore fory, Paid ag ofni, main ei hael Dere'n foddlon, dwy rudd dirion Tora'i gloion am dy gael. Merch: O'ch fi'r Cymro c'ruaidd cryno, Paid a dotio, gad dy dwrdd, Rhag gorfod i ti a'th wlad ymadael, Troi dy gefn a myn'd ftwrdd, Gwell i ni "madael heddyw'n dawel, A llai o ofal i tydi; Matter mawr yw tori cloion Mab afradlon, coelia fi. Mab: Os bydd gofyn pwy yw'r glanddyn, Deffro mae'n y dyffryn draw, Mab all wneyd i'r mud a'r meirw, Ddweyd yn groew tan ei law; Rhai sy'n ceisio nhroi i heiblo, Mwstwr mawr sy'n min y mor, Os cai nghariad o'r un fwriad, Cai'r Ferch o'r Scer pe baent hwy score-, Nid cyson ydyw 'th esgusodion, Dwy rudd dirion, dere di, Lan buredig yn briodol, Deg hyfrydol, ti gai fri; Gwna n ddigynwr feddyginiaeth, Er mor helaeth y mae rhai, Yn bwriadu rhanu rhyngom, Trwy 'madroddion gweigion gau. Merch: Rhaid 'rwy'n deall i mi dewi Rhag dy soddi di trwy serch, Hyn a. roddwyd yn arwyddion* 0 'ddewidiou mwynion merch; Mewn byr adeg ni briodwn, Neu ymlynwn yma'n glau, Trwy gysylltiad gwrol gariad, Mewn gwir rwymiad gario'r iau. Mab: Iecliyd i ti, 'rwy'n hyderu, Cawn ni feddu hyny o hyd, Sei bod yn ffyddlon o un galon, Mwy tra byddom yn y byd Gwnaeth f' anwylyd 'nawr fy symud, f dir bywyd do o'r bedd, Ni all'swn gwn gael byth amgenach, Neu hawddgarach lanach wledd.
Y PWYSIGRWYDD 0 IAWN-DDEFNYDDIO…
Y PWYSIGRWYDD 0 IAWN-DDEF- NYDDIO BOREU OES. Dyn ydyw yr unig greadur ar y ddaear ag sydd wedi ei gynysgaethu a galluoedd i dderbyn addysg; a pho fwyaf <? addysg a dderbyjjia, mwyaf i gyd fydd ei awydd a'i syched am dani; a chryfaf oil fydd ei alluoedd i'w derbyn a'i mwynhau. Un o brif ragoriaethau dyn fel creadur ydyw y cymhwysder sydd ynddo i dderbyn gwybodaeth; a rhagoriaeth mewn gwy- bodaeth eilwaith sydd yn cyfansoddi rhag- oriaeth fawr y naill ddyn ar y Hall. A'r dynion hyny drachefn, a iawn-ddefnyddias- ant dymhor boreu oes fel rheol, oeddynt y dynion a gyrhaeddasant fwyaf o enwog- rwydd ac anrhydedd yn y byd. Anhawdd gwybod pa mor foreu y mae meddwl y plentyn yn dechreu derbyn ar- graffiadau, na pha bryd y dylid dechreu ar I y gorchwyl o'i addysgu. Dichon y dylai ei addysg ddechreu gyda dechreuad ei fywyd, oblegyd dywedir yn gyffredin fod meddwl y plentyn yn ymeangu ac yn ymdd&tblygu yn gyfatebol i gynydd ei gorff. Mae y plentyn o ran ei gorff yn cynyddu yn gyf- Jymach y blynyddoedd cyntaf o'i oes ond fel yr a rhagddo mewn dyddiau bydd y tyfiant yn fwy araf a graddol. Yr un ydyw y rheol yn hollol gyda golwg ar ddatblygiad y meddwl. Dywed athnwyr fod cynydd cymharol y deall yn fwy mewn babanod nag ydyw mewn plant o dair i bedair blwydd oed; a'r rheswm a roddir am hyny ydyw fod y meddwl yn ymdatblygu yn gyfatebol i gynydd y corff. Gwir fod y meddwl yn myned ar gynydd yn barhaus hyd amser henaint; ond nid yw yn ymdatblygu mor gyflym a nerthol ag ydyw yn ei flynyddoedd cyntaf. Ond i ni sylwi ar y baban am fynyd ac edrych ar y cynydd rhyfedd a wna mewn rhyw ddwy flynedd o amser, cawn weled fel y mae ei feddwl ieuanc yn cryfhau ac yn ymdatblygu. Wele ef yn faban egwan ac eiddil, wedi ymddangos mewn byd newydd; a phob peth yn hollol a pherffaith anadnabyddus a dyeithr iddo. Ond o radd i radd gwelir yn amlwg, ei fod fel pe yn meddu ar ym- wybyddiaeth o fod a fyno a phersonau a gwrthddrychau oddi amgylch iddo. Y mae fel pe am fod yn gymdeithasgar, amcana ddefnyddio ei aelodau, ac ymarfer ei beirianau llafa-r. Ond y mae amcanu gwneyd hyny yn orchestwaith iddo fe wna amrywiol ymdrechion cyn y daw i adnabyddiaeth o unrhyw wrthddrych neu i ynghan un lythyren ac fel y sylwa Goldsmith "Y mae dyfod i adnabyddiaeth o'r gwrthddrych lleiaf y pryd hwnw yn orchwyl mor llafurus i'r plentyn ag ydyw meistroli y meddylddrych mwyaf dansoddol i'r dyn. Mae pob peth glyw neu a wel, holl neillduolion a nodweddion natur mor ddyeithr ac adnabyddus iddo ac yn gofyn cymaint o'i sylw i'w deall a phe byddai i ddyn geisio dirnad llythyrenau llawysgrif Ethiopiaidd; ac eto drwy ei sylw a'i graff- der, ei ymgeisiadau a'i ymegnion beun- yddiol a pharhaus, canfyddwn mewn can lleied o amser mae y myfyriwr bychan yn dyfod i'w deall; a rhydd arwyddion amlwg o ddiwydrwydd boreuol;. Felly yn gan- lynol i'w ddiwydrwydd diflino yr ydym yn ei gael pan o ddeutu dwy flwydd oed yn gadarn ar ei draed, ac yn siaradwr glew; yn gallu adrodd ei holl gwynion." Os olrheinir. gweithrediadau ei feddwl yn ystod tymhor byr hwn gwelir fod ei gynydd yn fawr ac yn eglur i bawb. O gan- lyniad gwelir hefyd oddiwrth natur gyn- yddol ei feddwl fod ynddo gymhwysder i dderbyn addysg; a'i fod o'r pwys mwyaf i'r rhieni i roddi cyfeiriad priodol i'r fath allu rhyfeddol. a hyny pan yn ieuanc. "0 bob adeg gudeg gaf, Y boreu yw y buraf." Yr aelwyd ydyw athrofa gyntaf y plentyn a'i rieni ydynt ei athrawon cyntat. Rheol bendant ac anftaeledig yr Ysgrythyr Lan 1 benau teuluoedd ydyw: "ilyttorddia blentyn yn mhen ei ffordd," neu yn nech- reuad ei ffordd; ac nid wedi icido dyfu tyny yn llane, neu ddyfoa i oedran gwr oblegyd dylai addfedrwydd oedran ar- ddangos ttrwyth toreithiog o wybodaeth a rhinweddau, fel cynyrcn yr "Addysg Deuluaidd,' a dderbymodd yn moreu ei oes. JLLyiiorddia ef pan yn blentyn, ob- legyd po- ieuangaf y byddo, hawddaf oil yayw gweithredu ar ei teddwi. Mynych y dyweair, a hyny gyda llawer o bnodoldeb, fod tebygolrwydd arbenig rhwng y meddwl ieuanc a'r planhigyn. rra byado y plan- higyn yn dyner ac yn ieuanc, gellir gyda y rhwyddineb mwyat ei blygu a'i ogwyddo i'r cyteiriad a fyner ona os gadewir iddo dyfu fyny yn ei iturf naturiol am ychycug dynyudoedd, gorchwyl anhawad fydd ei blygu i unrhyw ffurf arail wedi hyny. Yr un tath yn union gyda golwg ar y plentyn gyaa gotal ac ymdrech parhaus o du ei rieni mae yn bosibl gogwyddo ei feddwl i'r cyfeiriad a fyner tra byddo yn ieuanc. Und os gadewir iddo. i dyfu fyny i oedran gwr, a rnoddi cylie iddo i detewis ei gym- aeitliion a'i arferion ei hun, md gorcnwyl hawdd a phleserus fydd ei droi o'r cyfeiriad hwnw 1 unrhyw iturf, neu ystum arail; bydd y meddwl wedi gwreiddio a sefydlu ei hun yn yr agweddiad hwnw. "Children like tender osiers take the bow, Ana as they're fashioned so they grow; 4.1s education forms the common mind, Just as the twig is bent, the tree's in- clined." Y 1' un syniad 0 ran hyny oedd gan y bardd Cymreig, ond yn unig ei fod yn fwy cryno ac mewn jjwisg dlysach: — "Y wmwydden a nyddir, Yn ieuanc iawn ae yn lr; Pan el yn hen gangen gu', iNi oddef ddim 01 nydau." "Yr wyf yn medctwi," meddai yr enwog John LocKe, "y ganai haeru a hyny gyda sicrwyad diamlieuol, foa pedwar ugain a aeg o bob cant o uciynlon-pa un bynag a'i da a i drwg, dinystnoi neu ddefnyddioi 1 gymdeithas—eu bod yr hyn ydynt oadi wrtli yr aaaysg a aderbymasanc yn moreu eu hoes." Dylid caaw mewn cof bob amser IOU yr argrattiadau lleiaf a mwyaf diar- wybod i ni yn ami yn gadael etteithiau dytnion ac annileadwy ar teddwl y plant. uredai Luther "pe byddai dyn heb wneyd dim trwy ystod ei holl fywyd heblaw addysgu ei blant yn briodol yn ofpDuw, y byddai hyny yn uuigon o iawn dros ei holl esgeulusdra mewn cyteiriadau ereill." X gorchwyl pwysicaf ag y mae yn bosibl i benau teuluoedd ei gyiiawni ydyw addysgu ac hyfforddi eu plant yn llwybrau sobrwydd a. rhinwedd. Pan y clywir dynion yn siarad yn isel a bychanus am addysg, ac yn ddibrys a diymdrech i addysgu eu plant, gellir peuderfyau ar uuwaith mai dynioa auwy- bodus ydynt hwy eu hunain ac erioed heb weled gwerth addysg. Ond y dynion hyny ydynt trwy ymdrech a llafur diflino, wedi cyrhaedd graddau 0 addysg, sydd yn ei gwerthfawrogi fwyaf. ac yn ymdrechu hyd eithaf eu gallu i'w chyfranu i'w plant, ac ereill. Gyda phob dyledus barch i holl sefydliadau addysgiadol y byd, beiddiwn ddweyd, ac ysgrifenu yn hyf a gwyneb- agored, mai '"1' aelwyd ydyw y cyfrwng rhagoraf a phwysicaf o honynt oil. Nid v ffordd i ddyrchafu unrhyw sefydliad ydyw trwy ddarostwng sefydliadau daionus eraill. Bychain iawn rhaid fod v sefydliad neu y gwrthddrych hwnw nad ymddengys yn fawr ond i'r graddau y byddo pawb a phob peth wedi eu gwneyd i ymddangos yn fychain—yn llai nag y byddont piewn gwirionedd. Afreidiol fyddai diffodd y ganwyll frwynen, er mwyn arddangos dys- glaerdeb a crogoniant yr haul. Ofer, a gwrthun hefyd, os nad gwaeth na difudd fyddai amcanu trin, sarhau, a darostwng gwahanol sefydliadau addysgiadol yr oes, er mwyn dyrchafu athrofa yr aelwyd. Na, yn hytrach dyrchafer hwynt oil i'w ninaclau uchaf, ac fe gymer yr aelwyd ei safle naturiol ei hun, a saif yn anrhydeddus yn mhlith y llu. Gwir fod gan yr athraw yn vr Ysgol Sab- bothol, fantais arbenig i drosglwyddo ei syniadau. a gwneyd areraffiadau daionus ar feddwl y plentyn. Mae gan yr ysgol- feistr yntau hefyd ddylanwad mwy a chryfach fyth arno. Dylai penau teuluoedd deimlo y pwysig- rwydd o roddi addysg briodol i'w plant ar yr aelwyd, a theimlo hefyd ei bod yn ddyled- swydd ag y dylent eu dwyn yn mlaen gyda chysondeb difwlch, oblegyd ar yr aelwyd y mae y plentyn yn ffurfio ei gymetiad. Yr egwyddorion a ddysgir gan y rhieni- yr arferion a ffynant yn mhlith y rhieni— a'r esiamplau a roddir ger bron gan y rhienu, ydynt yr enenau hyny a gyfansodd- ant addysg deuluaidd y plentyn a thuag at gyfranu yr addysg hono yn effeithiol. mae o bwys arbenig i'r rhieni i roddi esiamplau teilwng o'u blaen yn moreu eu hoes. Dywed hen ddiareb Gymreig "fod esiampl yn fwy dylanwadol na gorchymyn." Ac y mae profiad roawb yn bersonol yn gystal a thystiolaeth bendant a diamwys yr Ysgrythyr Lan, yn cyd-wirio y ffaith. "Example teaches more than precept." Mae yn bossibl i ddyn trwy un esiampl an- heilwng, i wneuthur mwy o ddrwg i'w deulu nag a ddichon ei wneuthur o ddaioni trwy bob gweithred rinweddol a Nvflawna drwy ei oes. Ceir y duedd o efelychu yn gryf iawn hyd yn nod mewn dynion mewn oed ond yn arbenig felly mewn plant. Y mae y plentyn yn sylwi gyda'r manylwch mwyaf ar holl symudiadau ei rieni. ac yn ymdrechu hyd eithaf ei allu i'w hefelychu. Ymdrecha siarad yr un fath a'i rieni, cer- dded fel ei rieni, eistedd yr un modd a'i rieni, a gwneyd pob peth a all yn union yr un fath a'i rieni. Yr oedd blaenor ffyddlawn a pharchus yn Ngogledd Cymru yn cwyno wrth y diweddar Barch. Richard Humphreys o'r Dyffryn, yn nghylch y profedigaethau, yr oedd rhai pobl da yn eu cael. trwy fod eu plant yn troi allan yn anfradlon. Atebodd Mr Humphreys trwy ddweyd "Fod plant y Bermo yn chwareu badau bach." Methodd y dyn a deall yr atebiad ar y pryd, ond deallodd yn mhen ysbaid mai sylwedd yr atebiad oedd fod y plant yn gwneyd yr hyn oeddynt yn weled eu rhieni yn ei wneuthur. Mae y rhieni yn argraffu eu delw ar y plant. Bydd y plentyn fel rheol yn rhyw ail ar- graffiad o gymeriad y dyn ei hun. Priodol iawn y canodd yr hen "Ficer Prichard," Llanymddyfri, ar y pen hwn — "Os na cheidw Duw rhag pob nam Fe dripia'r ferch lie tripia'r fam." Mae y cyfeithiad o'r ddau yn well fyth: "If God will not protect us well, Miss will fall where Madam fell." Mae dyn trwy ei esiamplau, yn gadael argratl annileaawy ar ei ueulu yn gystal ag ar gymdeithas yn y cylch y byddo yn troi ynado; a thrwy hyny gwna y byd yn well neu yn waeth nag ydoedd. "We make the world we live in, and we weave About us webs of good, or ill, which leave Their impress on others' souls. Jbfaith flin ydyw fod lluaws o blant y cael eu dwyn i fyny yn nghanol anwybod- aeth, anonestrwydd, bydoirwydd, meddw- dod, a phob annuwioldeb yn un chwant. Mae miloedd o'r rhai hyny, tel y mae mwyaf trueni meddwl wedi eu dmystrio, yn benat, ac yn gwbl trwy esiampi eu rhieni I Wele rhai or rhinweddau ag y dylai penau teuluoedd eu haddysgu i'w plant trwy esiampl; diwydrwydd, glanweithdra,. amynedd, gonestrwydd, moesgarweh, a defosiwn crefyddol. Dylai y rhieni ar bob cyfrif gadw llywod- raeth daa ar eu plant, trwy hawlio ufudd- dod ar bob achlysur, md yn unig gorchymyn ufuddod pertlaIth i bob gair, ac ar bob amgylchiad, ond ddylid heryd osod argrait ar leddwl y plant eu bod yn ddyiedswydd arnynt hwythau i roddi ufudd-dod trylwyr i'w holl orchymymon; ac os liwyddant yn hyny, bydd yn hawddach iddynt gaei yr ufudd-dod gofynol. Tuag at hyny mae yn ofyuol iddynt feddu graddau o bwyll ac amynedd, yn gystal a difrifwch a phender- fymad, gan ocheiyd sarugrwydd gormodol ar y naill law, ac ysgafnder cellweirus ar y liaw arail. Anmhosibl cael dylanwad ar blant heb emll eu serchiadau, ac nis gellir gwneuthur hyny heb fod yn dirion a charedig tuag atynt. Gwir fod yn rhaid dangos y pen- derfyniad mwyaf diysgog, a hwnw wedi ei dymheru ag addfwynder a thynerweh, nes eu llwyr argyhoeddi ar unwaith mai eu lies hwy eu hunain yn unig sydd mewn golwg; a pha bryd bynag y ceir y teimlad tyner a charedig hwn yn y rhieni, ceir mwy a barodrwydd yn y plant i wrando arnynt, trwy dderbyn eu haddysg ac ufuddhau i'w cynghorion a'u cyfarwyddiadau. Uyhd gwneyd ymdrech neillduol i aaaysgu y plant mewn gwybodaeth gyft- recunoi. Mae addysg yn amrywio o ran ei theithiau, megis naturiol a inoesol, bydol a chetyuooi; a "diamhau tod aduysg, bydded hi o ba natur bynag, yn werthtawr a dymunol. Un o ddyledswyddau penaf penau- teuluoedd ydyw ymdrechu cyrhaedd graddau helaethach a wybodaetn tt- xedinol eu hunain, ac ymberlleithio iwy- iwy yn yr hyn a broffesant ei wybod eisoes. jtfyuu hyny yn fanteisiol iddynt hwy eu nuiiain, ac yn gymhwysder arbenig ynadynt i'w chyfranu i'w plant. Us carent weled eu plant yn drmgo i sefyllfaoedd uchel ac anrnydeddus yn y byd, yn aelodau det- nyddiol o gymdeithas, ac yn deilwng o barch ac t enwogrwydd anfarwol, rhaid idctynt arler pou moddion cyfreithlon o tewn eu cyrhaedd i roddi addysg briodol iddynt. Valiant yn hawdd, a nyny yn rhad ar yr aelwyd, eu hyfiorcidi mewn gwy- bodaeth nas gellir pwyso ei gwerth hi o ariaht Ond wedi y cwbl addysg grefyddol ydyw y goreu, a'r pwysicaf 0 lawer i'w gwem- y-dau; cyferfydd hon ag angen y plant fel y maent yn bechaduriaid. Y mae hon yn "abl i'w gwneyd yn ddoeth i iachawdwr- iaeth I" Goreu oil po fwyaf o "addysg fydol" (secular) a gyfrenid iddynt; bydd hyny jn ycJiwanegiad may ateu usur .'v hapusrwydd; ond nis gallant fod yn ber- ffaith gysurus yn y byd hwn, nac yn dra- gwyddol ddedwydd yn yr hwn a ddaw, heb addysg grefyddol. Er eu bod i raddau dan ddylanwad pethau allanol, eto y mae prif achos eu gwae neu eu gwynfyd tragwyddol o fewn iddynt eu hunain. Tra mae y byd yn ymagor o'u blaen yn nghyd a'i holl ragolygon teg, a'i addewidion am fwyniant daearol, dylai v rhieni arwain eu meddyliau at Dduw, yr achos mawr a thragwyddol 0 bob peth. Dysger iddynt i ymostwng ger bron Duw a'i addoli; cyflwyner hwynt i'r Arglwydd vn barhaus mewn gweddi, oolegyd "pwy sydd ddigonol i'r pethau hyn?" Cymheller hwynt i gymeryd rhan yn yr "addoliad teuluaidd." can gynted ag y byddo yn bosibl; a beiddiwn ddweyd — "Nad yw alaeth yn dilyn Nefol oes, rhai'n byw fel hyn! Ystyriaeth arall 0 bwysigrwydd addysg deuluaidd ydyw y ffaith mai yr egwyddor- ion a blenir yn meddyliau y plant tra yn ieuanc, a'u llywodraethant pan ddelont yn ddynion. Mae y syniadau a dderbyniant ar yr aelwyd yn ami yn gwreiddio mor ddwfn yn eu calonau ac yn cael argraff mor barhaus ar eu meddyliau nes penderfynu eu cymeriad moesol am eu hoes. "Remember! what'er thy peace or thy joy, That the peace of the old age depends on the boy." Mae yn rheol braidd ddieithriad fod y mwyafrif, os nad holl ddynion mawr y byd, a hyny yn mhob oes o'r byd, yn priodoli eu llwyddiant a'u defnyddioldeb i'r argraff- iadau cyntaf oddiwrth eu rhieni a'r addysg foreuol a dderbyniasant ar yr aelwyd. Gellir nodi enghreifftiau lawer o hyny, o Hanesiaeth Ysgrythyrol, megys Samuel, Dafydd, Solomon, loan Fedydd- iwr, a Timotheus, etc. 0 Hanesiaeth Eglwysig hefyd gellir enwi Origen, Basil, Gregory, Chrisostom ac Awstin yn yr oesau boreuaf." Ac yn yr oesoedd a'r blynyddau diweddaf nodwn John Newton, Esgob Hall, Doddridge, Wesley, onarles o'r Bala ,Ieuan Glan Geirionydd. Ap Vychan, Islwyn, a chanoedd ereill a allesid eu henwi. Nid rhyfedd i'r olaf roi vent i'w deimladau un- waith a dweyd yn bwysleisiol: — "Tra fo mam cartref i mi!" Mle tystiolaeth Hanesiaeth gyffredinol yn myned yn hollol i'r un cyfeiriad. Gellir nodi Alexander ravr, Cystenyn, Bona- )2arteJ a Voltaire a Cecil yr Anffyddwyr 0 blith lluaws ereill. Dywedir mae yr hyn a wnaeth Bonaparte y fath ryfelwr galluog a llwyddianus, oedd ei hoffder o ddarllen Homer pan yn ieuanc. Dysgwyd Voltaire i adrodd darnau o bryd- yddiaeth ar yr aelwyd mor foreu ag y medrai siarad; ac yn mhlith y pethau cyn- taf a ddysgodd yr oedd penillion anffyddol Rosseau; medrai eu hadrodd yn dair blwydd oed. Ac y mae Hanesydd Bywyd Voltaire—yr hwn hefyd oedd yn anfyddwr —yn tystio gyda sicrwydd "mae syniadau hyf a philosophyddol y darnau hyny oedd- ynt hadau yr anffyddiaeth a ymddangosodd ynddo mor foreu!" Mewn cymanfa fawr a gynaliwyd yn America rai blynyddoedd yn ll gofynodd y cadeirydd i'r gwahanol weimdogion ra beth dan fendith Duw fu yn foddion iw dwyn at grefyd.d-P" Mewn atebiad tyst- iodd uwchlaw cant o'r chwech-ugain oedd- ynt yn bresenol, eu bod yn ddyledus am eu dychweliad i dylanwad eu rhiem. Dylai penau teuluoedd wneyd pob ym- drech i ddwyn eu plant i fyny yn addysg ac athrawiaeth yr Arglwydd, gan eu bod yn sefydlu eu cymeriaaau yn gynt nag ydym yn barod i gredu. Dylent hefyd gadw mewn cof eu bod yn fodau anfarwol! A bod ar eu dwylaw i fod o fendithi neu o felldith iddynt, a'u bod yn gyfrifol i Dduw am eu dygiad i fyny. 0 bosibl, wedi iddynt hwy fyned i ffordd yr holl ddaear, y bydd y plant a hyfforddwyd ganddynt yn siglo y byd a'u dylanwad! A'u coffad- wriaeth hwythau yn fendigedig trwy hyny. Ceir miloedd o ddynion wedi anfarwoli eu henwau, yn unig trwy roddi cyfeiriad priodol i feddyliau eu plant yn moreu eu hoes, a thrwy hyny wedi gadael ar eu hoi gof-golofnau byw o rinwedd, nas gall ya tormydd amser byth eu malurio. "A ni yn gwybod y pethau hyn, gwyn ein byd os gwnawn hwynt."
School Children's Concepts…
School Children's Concepts at Clydach Vale. These concerts were continued on Thurs- day, Friday and Saturday evenings of last week, and on each occasion were very well patronised. The presidents on these even- ings were Mr .Llewellyn, M.E., Clydach Vale; Mr Tom James miners' agent, and the ltev. T. Williain's in spite ot the almost unbearable sultry weather the chil- dren gave admirable renderings of the choruses, "Hark, hard, away," the hunting song having to be repeated on Saturday. The recitation by the infants was again vociferously cheered and repeated on each occasion. Emily Ann Morris should be mentioned as one of the "six little dots" together with the names given last week. The "Flowery Garlands" action song by the girls was also greatly appreciated, a recall being demanded at the last concert. In addition to the names given last week Miss Gwen Williams should also have been given as a participator in this action song. ïhe minstrel troupe again caused great amusement, tne drolleries of the corner- boys, especially Master Abram Thomas se- cured. a well deserved recall for his ren- dering of "The old folks at home," this item being a really excellent one. Master Isaac Thomas also still further added to his reputation by fine renderings of his two songs "The Octoroon" (as sung by Hiugene Stratton), and "Who's got de little mgger's shoe." Master Ben James showed splendid promise for a successful career on the stage, his coolness ana actions being all that could be desired. Two names were inadvertent- ly omitted last weeK. These were Masters Sydney Danks and Albert Ledbury. who performed their work creditably. In con- clusion we must mention the names of Miss Dobmson, certificated assistant at the in- fants' school and Miss Lizzie Evans, of the Girls' School. Both have laboured very hard to make the concerts a success, and they therefore deserve the warmest thanks. Miss Dobinson also accompanied the infants- items on the piano, while Miss Evans, in addition to conducting her choir of girls, also performed the part of the "Mistress" in the singing competition. The name of Mr Eddie Lewis: who accompanied on the organ should be given as Mr Evan Lewis. Miss E. Benjamin performed the arduous duties of hon. secretary Ba^" factorily. The concerts were a splendid musical success, and it is to be hoped that before next Christmas another series will be given at the Theatre Royal, Tonypandy.
Advertising
THE MOST NUTRITIOUS. E P P S'S OR ATE FU L-OOWFORTING. COCOA breakfast- supps*