Baner ac Amserau Cymru

Q/ ;P COLEG PRIFYSGOL GOGLEDD CYMRU.O DYFARNU EFRYDYDDIAETHAU A LLENFUDDfANN AU. Gwnaelh awdurdodau y Brifysgol y dyfarn- vidan canlynol yn Rhagfyr i fyfyrwyr yn y :'oleg •" vmmrodoraeth y Brifysgol i Jacob Jonef, B.Sc. Efrydiaethau y Brifysgol, Harold King, 8.8c.; Edwin A. Owen, B.Sc.; Evan E. Thomas, B.A.; a Richard Thomas, B.Sc. Er Jlenwi y lleoedd gweigion yn efrydyddiaeth an Uenfuddiannau y Coleg a achoswvd tnvv 1, rr,, y mae y senedd wedigwneyd y dyfarniadal1 eanlynol Yseoloriaeth Isaac Roberts o 50p. am y jwedoill o'r tynimor, gyda rhagolwg am ad. newyddiad y tymmor nesaf, Muriel G. El wards, B.Sc. Ysgoloriaefch Isaac Roberts o 50p. am y gweddHI o'r tymmor; David E, Roberts. Efrydiaeth Osborne Morgan o 43p. am v ■r«eddill o'r- tymmor, gyda rhagohvg am iridi I eael ei hadnewyddu y tymmor nesaf, Nesta Thowas. Gwobr y Deon Edwatds (29p.) am y gwedd ill o'r tymmor, yn cael ei rhanvi rhwng A Hlodwen Griffith, B.A., a Benjamin Eva s, B.A. Gwnaed y codiadau canlynol mewn llenfndd- j-4,?inau a dde'id eivoes o Drysorfa Eyton Wi I. iims; T. Wooding*, 5p.; D. Morris Jones, 10 J. Allen Morris, 5p. Uyfarnwyd y lleofuddiannau ne-.vydd can IV ol Richard Ward, Ilenfuddi nt John Rnphes o 10jo Dora Ward a Lewis E. Ev >ns, }!eduddiant Eyton Williams o lOp. Nid oedd F. W. Jones, B.A., i'r hwn y cyn- lvtriwyd gwobr Deon Edwards i dd chreuJ yn alluog i'w. derbyn.

PWYLLGOR ADDYSG SIR F 0 N. Cafodd cyfarfod o'r pwyllgor hwn ei ayrna1 n Llangefni, dyld lau, o dan lyw/ddiaeth Avglwydd Sheffield. DYSGU GARDDU. Cymmeradwyai y pwyllgor arbrawf wnaeH inewn dysjru garddu i'r plant. Gwna Jd rhorJ¡i i ddim mwy na 4tp. i'r ysgolion canlvnol Penrhoslligwy, Llanfachell, Brynsieacyn, a D wyr an, tna. at y gost o gau tir 1 mewn, da rpatu tiils, &c.; a lie nad oedd tir yn519n fr v^golion eisoes gwneir rhfldd o 10s. p-llach tang at y gdst I) logi darn o dir. Ga lftwy(I N rwiiith o ddarparu hadau, &c., yn nw-ylaw 1 .rifathrawon -r Ilywiawdwyr lleol, a ^ofynid iddynt gydweithredu &'r ysgolhe gi« n i qrtbu nnrbyw gynnyrch o'r ardd, a hod y vn a dderbynid am danynt i fyned at dalo am yr hadau, &e. Y CYNNYGIAD I DROSGLWYDDO YSGOL EGLWYSIG. Byth er pan y mae y Pwyllgor Addys wedi lod i swydd y maent wedi bod yn gwaN'u a' vwiaw^wyr Ysgol yr Eglwys yn Va eu- grad i osod yr adeiladau mewa cyflwr bolMhii d; a cbyda chymmeradwyaeth y Bvvrdd Addysg y maent wedi gwrthod cynnil y ysgol Derbyniwyd llythyr yn awr oddi wrth y Parch. J. L. Davies, gohebydd i'r llyw awd wyr, yn cynnyg trosglwyddo yr ysg 1 ar brydles faith i'r Awdurdod Addysg. Bwriedid derbyn prydlea ar yr adeila an, 40 o flynyddoedd am rent o Is. yn y flwyddyn a thalu 6p. yn y fiwyddyn o rent am df yr vsgolfeistr. Y mae y llywiawdwyr i gwasanaeth yr ysgoldy ar y Sabbothau. a dwy noson yn yr vrythnos, i amcanion yr EgUvys a'r pwyllgor i ymgymmeryd ft'r gost o ad. y weiriadan, cyfnewidiadan, H ddwyn yr adeilvd i fyny & safon y dyddiau presennol. Os gwne T cyttundeb ary sylfaen hwn, bydd i'r pwyllgo hefyd, gael gwasanaeth yr athraw presennol. YSGOL NEWYDD LLANFAIR. Derbyniwyd cynnyg i adeiladti ysgo' newydd yn LIanfair P.G.; sef, eiddo Mr. R. Jones, Llanwnda, Caernarfon, pris yr hwn oedd 2,829p., a'r isaf anfonwyd i mewn. ELUSEN LLANTRISANT. Yn 1908 cyhoeddodd Dirprwywyr yr Elusen- au archeb gyda golwg ar gyllid Elusen Llantii- sant. Cafodd hon ei sefydlu yn gynnar yn y ddeunawfed ganrif, ac yr oedd yn cynnwys ffermfechan ynmhlwyt Bodedern, a derbynid y swm o 40,0. yn y ftwyädyn oddi wrthi, yr hwn oedd i gael ei ranu rhwng plwyfi l.lantrisant a Pbenymynydd. Yr oedd archeb y Dirprwy. wyr Elusenol yn pennodi cyfartaledd o'r cyllid i amcanion elusenol yn ol yr wythfed i Peninynydd, a 52.9., i Llantrisint, ac yn cyfar- wy do fod y gweddiU i fod yn gynnorthwy i addysg Deallid, er pan yr oedd yr archeb wedi cael ei gwneyd, fod y cyllid yn chwyddo ynybangc; a phenderfynwyd gwneyd cais di. oed at yr ymddiriedolwyr am adroddiad o'r cyfrif, a throsglwyddo i'r pwyllgor y gweddill o'r dryaorfa o'u cyfrif hwy yn y bangc. Pen- derfynwyd, yn mhellach, i ofyn i Ddirprwywyr yr Elusenau ddyweyd ar gais pwy yr oedd archeb 1908 wedi cael ei gwneyd, a gadael i'r pwyllgorweled yr ohobiaeth yn y mat r. Ar Ilynnygia., Mr. Hughes-Jones, yn cael ei gefnogi gan Dr. T. Jones, pennodwyd is- bwyllgor arbeniq i 'edrych i mewn' 'r holl elusenau yr ymdrinid a hwy yn adroddiad "'r. Morrisi. yr hwn oedd wedi gwneyd ymchwiliad i elus-enau yr ynys ryw bymtheg mlynedd yn ol. Mewn perthynas i Ysgol y Cynghor yn Llaufihangel-yn-Nghornwy, ysgrifenodd y Llaufihangel-yn-Nghornwy, ysgrifenodd y ¡ JJwrdd Addysg ns gellid gofyn i'r ymddiried- I olwyr dropglivyddo yr adeiladau i'r awdurdod, 5 y rhai oedd, "modd bynag, yn meddu hawl i i aros mewn meddiant hyd nea byddai gwerth I unthyw weithiau gariwyd allan trwy gynnorth- wy yr echwyn wedi cael ei ad-dalu iddynt hwy. Cafodd cyniiysion eraill eu dwyn yn mlaen i drosglwyddo neu roddi prydles ar yr adeilad- au a y mae v rhai hyny yn cael eu hystyried awr gun ynjddirielMwyr yr Eglwys. ■

Y mae yn erbyo y gyfraith yn y wlad hon i aiethu unrhyw fath o helwriaeth ar y Sab- bath neu ddydd Nadolig.

SUDDIAD LLESTR YN MOR Y CANOLDIR. 158 WEDI BODDI. I Cyrhaeddodd y newydd i Paris yn gynnar ¡ prvdnawr dyt'd Gwener am longddrylliad I'estr 0 Ffraingc, y General Chanzy, ar lanau Gogl- eddol Minorca, yr hyn a fu yn achos i 87 o deithwyr, a chriw o 71 golli eu bywydau yn gwreyd i fvny gyfanrif o 158. Ymddengys i un dyn—un ai teithiwr, neu aelod a!r criw, nid ydyw yn sicr pa un— lwyddo i waredu ei fywyd. Y r oedd yr agerlong wedi cychwyn o Mar- seilles am Algiers am un o'r gloch prydnawn dydd Mercher ac y -mae'n amlwg iddi gael ei dal mewn ystorm ffyrnig pan yn agos i'r baegreigiau i'r gogledd o'r ynys. Dywedir i'r iles-tr dori yn ddwy pan datawodd y creigiau dywededig. Ychydig o siawns gafodd y personau oedd ar ei bwrdd i achub eu hrnain. Yr oedd y tonau yn gryfion ac uchel, a drylliwyd y llestr yn inhen ychydig funydau. Cafodd y rhan fwy af o'r teithwyr eu boddi yn eu gwelyau. Mor bell ag y gallwyd cael allan yn Paris n d oedd dim Saeson nac Americaniaid ar [fwrdd y General Chanzy yr oedd yr enwau ar ,tr y teithwyr agos oil yp Ffrangeod nea Eidaliaid.

'r: BANGOR. LLWYDDIANT MR. MIHANGEL AP RHYS. Da genym gdnodillwydrliant ein cyfaill leuangc Mr. Rhys yn ennill yr ail dystysjgril mewn Llaw Fer (Pitman's Theory). Boed iddo fyned rhagddo yn y dyfodol. Llongyfarch- wn ei athraw, Mr. William Morris (Ap EOI Llvall, Orme Boad, hefyd, yn ei ymdrech hvyddiannus gyda'i efrydwyr ieuainge.-Goheb- (jtod.

CAERWYS. LLIS TRWYDDEDOL. Cafadd y llys trwyddedol blynyddol ei gyn 1 al yn y lie uchod ddydd Mawrth. Hysbysai v Dirprwy Brifgwnstabl R. J one, v ei adroddiad, nad o dd un person a ddaltai (I wydded wedi cael ei gospi. Yr oedd pe l- war wedi cael eu cospi am feddwdod, ond dim nn y flwyddyn flaenorol. Yr oedd y pedwar person gospwyd yn dyfol o ranbarth Wyd l- ng, ac nid oeddynt yn drigiannwyr :yn y dref. Adnewyddwyd y trwyddedau.

BODFARI. MARWOLAETH MRS. WILLIAMS, GLAN CLWYD. Go6dus i ni ydyw croniclo marwolaeth Mrs. Williams, Glan Clwyd, yr hyn a gyramerodd le <1 iydd Mercher, yn 75 mlw/dd oed. Yr oe ld VITII. Williams yn weddw i'r diweddar Mr. t)wen Williams, Glan Clwyd, enw yr hwn oeld yn dra adnabyddus i Gymry, yn gystal a "lawer eraill. Yr oedd hi yn ferch i'r diweddtr Mr. Moses Roberts, Plas Llangwyfan, ac yn ^iwaer i Mrs. Lewis, mab Mr. Herbert Lewis, A.S. Fel gwraig a mam yr oedd hi yn batrwm, ac -id oedd neb yn cael ei charu yn fwy gan i nhlant, na hi. Fel yr oil o'r teulu, yr oedd hi yn aelod ffyddlawn o eghvys y Methodistiaid Calfinaidd yn y Wraen, ac nis gallai neb oedd yn ei hadnabod amrnheu e1 hysbryd duwiolfryd •/ Cydymdeimlir yn fawr a'i mhab, ei merched, a'i pherihynasau eraill. Cymmerodd y claddedlgpteth-yr h Nn oedd vn un o'r rhai mwyaf yn y gymmydogaeth er's Ilawer dydd-le ddydd Sadwrn. Gweinyddwyd yn y t^ cyn cychwyn gan y "archn. W. Jones, Parciau, Bala; ac Evan Jones, Dinbych. 'Plln gyrhaeidwyd i'r Rhewl cynnaliwyd gwasanaeth yn y capel, pan y cymmerwyd rhan an y Parch. W. Foulkes, Bodfari; Evan lonei. Dinbych; ac H. Barrow Williams, landudno; ac wrth y bedd gan y Parchn. Rdward Thomas, Hanfhaiadr a J. O. Owen, Bodfari. Cariwyd y trefuiadau angladdol allan gan Mr. Davies, Geina3, Bodfari, n'r Mri. Jones a'i Frodyr, Beehive, Dinbych.

BETHESDA. « BON US I CHWARELW YR. Dydd Mercher bysbysodd Mr. E, A. Young, prif reolwr chwareii Arglwyda Penrhyn, gvn. nrychiolwyr chwarel y Penrhyn, gan fod yr y,tormydd eira diweddar a'r tywydd gwlyb wedi effeithio yn anffafriol ar eu cyflogau, fod arglwyddiaeth wedi penderfynu anrhegu y chwa relwyr I bonus o 10 y cant, fel y canlyn: Pump y cant yn" cael ei cbwanegu at bob Oil am fis fyddai yn diweddu Mawrth 8fed, ac ail bum punt y can o bonus ar y biliau am y mi oedd yn diweddu Mai 3ydd. Dywedir y bydd i'r trefniant hwn gau allan y mis byr, gan gynnwys gwyliau y Pase, a rhydd i'r dynion well cyfleusdra, gyda phedwar diwrnod ar hugsin yn y mis, i sicrhau y man- teision llawnaf Yn bossibl o'r hyn oedd Argl. wydd Penrhyn wedi ei ganiatau.

BALA. SWPER BLYNVDDOL GWEITHWVR FFORDD HATARN Y 'GREAT WESTERN.' Nos Fawrth, trwy haelfrydedd y Mil. a Mrs. Burton, Eryl Aran. croesawyd gweithwyr ac ystaff Cwmni Ffordd Haiarn y Great Western yn y Bala i swper rhagorol yn Ngwestty Dir- westol y Blue Lion Hotel. Yn ol ei harfer, pwnaeth Mrs. Owen ei gwaith yn rhagorol, trwy ddarparu arlwy a roddodd lawn fo idlon rwydd i bawb. edi cyfranogi o'r wledd caed cyfarfod o dan lywyddiaeth Dr Williams. Yfwyd llwngcdestynau y Brenin, y Frenhines, a Thywjsog a Thywysogea Oymru, a'r gweddill o'r tenlu brenhinol, y Mil, a Mrs. Burton, ac amryw eraill. Datganwyd amryw ganeuon gan y Mri. W. Hewitt, J. Grainger, H. Wilson, Robert Jameq, Mullard, Arthur Williams, a J. Wild. Gweithredat Mr. R. Oliver Jones fel eyfeilydd. Dygwyd noson hynod o ddifyrus i derfyniad trwy ganu yr Anthem Genedlaethol ac Auld Lang Syne.

CYMDEITHAS DDADLEUOL Y DREF. A ellir cyfiawnbau strike*.? Dyna ydoedd y cwestiwn y cafwyd ymdriniaeth arno nos Lun diweddaf yn y gymdeithas uchod. Cymmer- wyd yr ochr gadarnhiol gon Mr Thomas Hugh I Roberts, Arehig Street, a'r ochr nacaol gan Mr. Roy J"nes, Mount Place. Cafwyd cyfar- I fod da, ac yr oedd y dadleuwyr a'r holl gefn- ogwyr yn eu hwyliau goreu.

II ■ ,r■' i. H Cynnyrchwyd dros 7,000,000 o bwysi o dy- barcco yn y Transvaal yn 1908.

SYR HERBERT ROBERTS, A S., YN COLWYN BAY. Cafodd cyfarfod cymdeithasol o Rydd- frvdwyr Colwyn Bay ei gynnal yn y Neuadd Ddarlitbio, ddydd Gwener, i dderbyn Syr Herbert Roberta, A.S., ac i'w longyfarch ar ei fuddugoliaeth fawr yn yr etholiad pyffred- inol. Yr oedd y Gynnulliad yn lliosog lawn. §Mr. John Crompton, etid eiryd d y Gymdeithas Ryddfrydig, a ddadganodd ei foddhäd o weled y fath weithwyr bywiog ac ewyllysgar yn ystod yr ymgyrch etiioliadol, ac i'r dref hono wneyd ei rhan mor dda tuag at roddimwyaf- rif i Syr Herbert, yr hwn oedd yn fwy nag oedd neb o honynt wedi ei feddwl (cym ). Aetb Mr. Orompton yn mlaen i ddyweyd, yn ngwyneb ymneillduad Mr. George Bevan, y cynghorwr sirol dros y Ward Ogleddol, fod y pwyllgor gweithiol wedi penderfynu argym- mhell Mr. David Lewis, E'thinog, fel yr ym. geiaydd Rhyddfrydig am y sedd (cyra ). I Cynnygiodd y Parch. Thomas Lloyd, a chefnogodd Mr. -J. Roberts, benderfyniad yn rhoddi gwabod^iad calonog i Mr Lewis ddyfod yn mlaen fel ymgeisydd dros blaid Cynnydd. Cafodd y pandorfyuud ei gario yn unfryd- I ol Mr. Lewis, mewn ara.cth fer, a ddywedodd ei fod wedi bod yn dwyn cyssylltiad i I Cholwyn Bay er's deng mlynedd ar hugain, a'i fod wedi trigiannu yn barhau8 yno yn ystod yr ychydig Hynyddpedd diwe tdaf. Os gailai ef fod o wasana^th i r dref ar y Cynghor Sirol byddai yn dda iawn ganddo. Fed Rhyddfrydwr ar hyd ei oes yr oeld yn awyddus am i waith y cynghor gael ei gario allan rnewn ysbtyi gwerinol a Rhyddfrydig (cym.). Syr Herbert Roberts a ddywedodd y byddai iddynt faddeu iddo, ar aelilysur o'r fath, wrth gyfeirio at fawredd y mwyafrif Rhyddfrydig, yr hwn oedd yn mlndl y tu hwnt i ddisgwyliadau y rhai mwyaf hyderus oi gefnogwyr. Yr oedd y canlyniad, mewn gwirionedd, yn tuddugoliaeth fawr. Mewn perthynas i'r dyfndol, nid oedd efe am gelu oddi wrthynt am foment ei grediniaeth y y byddai dyddiau pryderus ac anhawdd o flaen y blaid yn Nhy y Cybredia,oad yr oedd ganddynt fwyafrif o 121. Yr oedd yn ddigon i aliuogi y Llywodraeth i gario i weithreiiad y gorchymyn oedd yr etholwyr wedi ei roddi iddvnt. Wedi hyny caed ychydig eiriau gan Lady Roberts.

MRS. A MISS CHARLSWORTH 0 FLAEN YR YNADON. Dygwyd Mrs. a Miss Chariesworth o flaen yr ynadon ym Detrby dydd Mawrth, ar dri o gyhuddiaidiau, un o dan Gyfraith Dyled- wyr. a'r ddau arall o dwyll. Y,r oeddynt ytn I caiel ion diiisignifio fel IliihlRn Cliarlesworth, priod, a May (neu Violet), Charlesworth; ac yr oedd"-lit yn cael eu ey-budclo o fyned. i ddy-led ariioihyfreithlawn i'r swm o 401p. 7s. ;j;yda Martha Smith, ac o gael coel tnvy dHvvll. Yn mhellacli, iddynt, mewn modd (mghyf,mithlawn, ar y 12fed o Dachwedd. 1908, acar amryw ddyd-diau arül hyny, trwy dwyll honiadau, yn dwyllodrus gyd- fwriadu â'u gilyxld i g.a,eJ gan y ddyweded- ig Martha Smith ac Echvard Hughes Jones symiau mawrion o arian, a'u twyllo hwy o h-onynt. Ymddangosai Mr. W. Dunford, cyfreith- iwr. Llundain, dros yr amddiffyniad. Dywedai y Prifgwnstabl ei fod. ef yn dy- muno dyweyd ar ran Cyfarwyddwr yr Erlyn- iad)au Cyhoeddus, fod y gvveitbrediadau hyn yn cael eu cymmeryd ar liysbyBXwydd gyflen- wyd gan Martha Smith, 57, Victoria Ter- race, Miackl'in Street, Derby. Yr oedd y eyhuddiad cynt-af o dan Gyfraith Dyledwyr. Yr oedd yr ail un o dwyll lioniadaii yn cyf- eirio at yr un swm o arian; a'r trydydd, rnewn perthynas i'r hwn yr oedd enw Ed- ward Jones yn cael ei grybwyll), dy- mnnid i'r Paifgwnstabl olsod i lawr y ffeith- iau lar ba rai yr oedd yr Erlynydd Cyhoedd- us yn ymorphwys. Yr oedd y rhai hyn yn g.ynnwysed-ig mewn adroddiad o'r iadau yn llys methdaliad, mewn p-eithynas i ba Tali, y dywedai yr Erfyiiydd Oyhoedd-us fod y ffeithiau hyn; yn dadguddio sicrhau swm mawr o arian gan Mr. Jones, yr hwn sydd yn feddyg yn Rhyl, Yr ddynt yn ddigon i honi cydfwnad yn erbyn y ddwy garchares yn Derby. Y Prifgwnsta-bl, gan fyned yn mlaen, a ddywejclo'ddl ei bod yn ammhossibl dwyn yr ho.il dystiolaeth o flaen y llys y boieu liwnw, gan nad oedd y ddwy garchares wedi cael eu cyinmeryd i'r ddalfa ond y boreu Sabbath blaenorol. ar warant gaaiiatafwyd Chwefror 3ydd. Cymmerwyd hwy i'r ddalfa yn Wind- sor Cottage, yn Moffat, a chawsant eu dwyn i Derby gaii. yr Arolygydd Osborne. Ar hyn dywedodd Mr. Durnford ei fod yn gobeithio y byddai i'r achos. gael ei ohirio am wythnos, o leiaf. er galluogi v diffyn- yddesau i ddarparu ar gyfer eu hamxldiffyn- lad. Y Prifgwnstabl a ddywedodd ei fod yn go- beithio y cawsai yr achos ei gwblhau yn y Hys nesaf, er i'r achost gael ei ddwyn ger brotn y frawdlys, yr hon oedd yn dechreu Chwefror 24ain. Rlioddoiddi y Cudd-Arolygydd Allbutt ei dystiolaeth gyda golwg ar dderbyn y ddwy gareharefc 1r, ddalfa o (Law ibeddgeidwaid Moffat-, ac o wneyd y eyhuddiad ffurfiol yn ou herbyn. ac nad oeddynt wedi atteb o gwbl. i i t'O Wrth gael ei holi gan y Prifgwnstabl, dy- wedai y tyst eu bod hwy yn byw yn Moffat, o dan yr enw Cameron. Yr oedd gw-r Mrs. Charlesworth a merch yno hefyd. Mr. Durnford a ddywedodd ei fod yn tybio fod yn rhaid gohirio yr achos. ac yr oedd efe, wedi ca-el ei gyfarwyddo i ofyn am fe.ichiafaeth. Yr oedd efe )11. gobeithio y byddai iddynt bennodi ar swm cymmedrol. Yr oedd y diffynyddesau. mewn. sefylifa 10 dlodi mawr, ac nid oedd un possiblrwydd iddivill;t wneyd ymgais i fyned tu. allan A gylch awdurdod y llys. Pan yn byw yn Moffat, mewn. ffordd dawel, o dan yr enw Cameron, nid oedd ganddynt unrhyw feddylddrych i (kl'iangc allan o wybodaeth y llys; o blegid yr oedd! yn bei-ffaith wybyddus i bawb oedd y ganddynt hawl i wybod. yn wha le yr oedki- vnt. Yr oeddynt wedi cymmeryd yr enw Cameron mewn trefn iddynt roddi eu hun- ain rhag sylwadau annymtmol ar ran y ûy- hoedd. Y Prifgwnstabi a dd.vwedodd nad oedd ganddo un gwrthwynehiad1 i feichiafaeth; ond yr oedd yn rhaid iddo adgofio y llys fod yr hysbysrwydd gyda golwg arr y;- trydy-dd a yn crybwylJ ;syuiiau «i§wrioji o srian a gafwyd yn 1908. Ymnetillduodd yr Iar .pain ddy- ehwelasant i'r llys, hysbysasant y byddai i'r ddwy ga-rcharcs Kad iriyned alten jar foicli- iafaeth—hwy eu hunain i 200p. bob un, a dau feiohiiaf o 200p. bob un, neu un o 400p. bob un. Gohiriwyd yr achos am wythnos Gan nad oeddl neb yn dyfod yn mlaen fel meichiafpn, cafodd y Vy garch'ares eu .symmud i'r c-archar yii TJerby.

.J.- AT EIN GOHEBWYtt. Awyddus am Ddringo.—Hyd y clywsom y mae yr ysgol a enwir geuych yn un ragorol. Bachgen leuangc.—Ni fydd traul y cwrs yn gytlawn nemawr llai na phum cant o bun- nau. Ysgrifenvdd.—Os pesir y swm gan yr archwiliwr bydd pob peth yn iawn. Heb hyny byddwch 11 niewn'cryn berygl. Attiro.-Da genym ddeall fod eich ysgol yn dal ei thir. Gan eich bod yn gySnrus peidiweh liiiesimvytho ynghylch niyned oddi yna. Promotheus.- Yn onest, arnoch chwi eich hun yr oedd y bai. B- Y mledu yn gyflym y mae y syniad mai nid swydd am oes ydyw swydd blaenor. Ond diau y gwrthwynebid y mesur' yn gryf mewn cyfarfod misol a chymdeithasfa. Alun LiNvyd.-Nis ,Wyddoi-o. Ezeciel o Fin y Mynydd.—Allan o argraph er's llawcr o iiynyddoedd. Cerddor.—Anhysbys i ni. U, n o'r Llan.—Enllibus. Ni feiddiech roddi eieh enw priodol o dano.

GENEDIGAETHAU. JENNINGS—Chwefror lleg* yn Gelli Fowler, Brynford, Treffynnon, priod Mr. William Jennings, ar ferch. JONES—Chwefror 9fed, priod Mr Jonathan Jones, Llythyrdy, Bodfari 'gynt o Trefnant), ar fab (cyntaf-anedig^, LLOVD—Ionawr 30ain, yn 44, East A venue, Porthinadoc, i Mr. a Mrs. Goronwy Owen Lloyd, mab. ROBERTS—Chwefror 5ed, yn Salisbury Yilla, Waen, Llanelwy, priod Mr. R. W. Roberts, ar fab cyntaf anedig). THOMAS—Chwefror lleg, priod Mr. John P. Thomas, Pandy Mills, Penmachno, ar ferch. Geneth yw hon i'ch boddloni—a'r aelwyd A reolir gltlHldi Ail i wynaf oleuni Yw iraicld wen ei grudd hi. DEWI TUDUlt. PRIODASAU. HUCJHES—DAVIES—Ionawr 26ain, yn nghapel y Wes'eyaid, Corwen, gan y Parch. Hugh Evans (Cynfor1, Mr. Edwin Owen Hughes, Liverpool Terrace, Corwen, a Miss Jemima Catherine Davies, Chapel Street, Corwen. JONES—ROBERTS—Chwefror 9fed, trwy drwy- dded, yn nghapel Warren Road, Rhyl, gan y Parch. John Roberts, Mr William Jones, Plas Madog, Colwyn Bay, ag Annie, unig ferch y diweddar Mr. Thomas Roberts a Mrs. Roberta, Berthen Gron, Prion gynt, Eirias Farm, Colwyn Bay. OWEN—ROBERTS—Chwefror 3ydd, yn nghapel M. C., Llangerniew, Abergele, gan y Parch. E. J. Jones, B.A., y gweinidog, Mr. R. Manod Owen, Pentre, Llandderfel, a Miss Jane Roberts, merch ieuengaf y diweddar Mr. Richard Roberts, Penffordeg, Llangerniew. MARWOLAETHAU. DAVIES—Yn ddiweddar, Mrs Davies, priod Mr. John Davies, adeiladydd, Talies'n, Cered- igion. 11 HUGHEs-Chwefror 15fed, yn dra annisgwyliad- wy, yn bedair blwydd oed, Wallace (Wallic), anwyl blentyn Mr. a Mrs. J. H. Hughes, Pioneer, High Street, Dinbych. JONEs-Chwefror 5ed, yn 75ain mlwydd oed, Mr. William Jones, 39, Llanrhydd Street, Rhuthyn. Claddwyd ef yn 'cemetery' y Rhewl, Chwefror Sfed. JONES-Chwefi-or Sfed yn 56ain mlwydd oed, Mr. Edward Jones, masnachwr glo, Frongoch, ger y Bala. JONES—Chwefror 6ed, yn 57aiii mlwydd oed, Mary, anwyl briod Mr. Evan Jones, Tan-yr. onen, Llandyrnog. Cymmerodd y gladdedige aetli le dydd lau, Chwefror lOfed, yn myn- went yr eglwys, Llandyrnog. LLOYD-Ionawr 31ain, yn 74ain mlwydd oedj Mrs. Mary Lloyd, Gwrecsam—gynt o Cross Keys, Cynwyd. LLOYD—Chwefror lleg, wedi hir nychdod, Mr Robert Lloyd, Ty Coch, Green, ger Dinbych, yn 80ain mlwydd oed. Claddwyd gweddillion yr ymadawedig yn breifat, yn mynwent yr Eglwys Wen heddyw—dydd Mawrth—o dan y drefn newydd. Gwasanaethwyd wrth y ty a'r bedd gan y Parch. J. Tudno Williams, M.A. MORRIS—Chwefror Heg, o ddeutu 60ainmlwydd oed, Jane, gweddw y diweddar Mr Hugh Morris, Porkshop, Vale Street, Dinbych. PRITCHARD-Ionawr 31ain, yn 79aiii mlwydd oed, Mr. John Pritchard, Alltrugog, Rhos-y- gwalia. ROBERTS—Yn ddiweddar, Mrs. Betsan Roberts, Cae Cwmpas, Penmachno, wedi cyrhaedd ychydig o nwyddi dros oedran yr addewid. ROBERTs-Chwefror lleg, Mr Richard Roberts, crydd, Back Row Lane—Love Lane gynt— Dinbych, yn 64ain mlwydd oed. Bu yn gwaelu am amser maith. Yr oedd yn frodor o'r dref. Meddai lawer o wybodaeth Ys- grythyrol a duwinyddol, canys yr oedd wedi ei ddwyn i tyny ar fronau yr Ysgol Sabbothol yn Seion, Stryt Henllan. Ar byd ei oes yr oedd yn ffyddlawn hyd eithaf ei allu ynddi. Yn y Cyfarfod Ysgolion a gynnaliwyd yn Seion y Sabbath diweddaf gwnaed amryw o gyfeiriadau parchus ac hiraethus am dano. Yr oedd yn aeIod ar hyd y blynyddoedd yn yr eglwys yn y lie, ac yn arfer cymmeryd rhnij flaen llaAV gyda'r holl waith. Fel bron yr oil o hen frodorion Dinbych yr oedd yn Rhydd- frydwr aiddgar. Gadawodd briod ac un mab mewn galar ar ei ol. Cymmerodd ei angladd le ddydd Mawrth, y 15fed, yn yr Eglwys Wen, o dan y drefn newydd. Gweinyddwyd wrth y ty, ac yn fynwent, gan y Parchn. J. O. Jones, y gweinidog, a Robert Griffiths. WILLIAMS—Chwefror 4ydd, yn 65ain mhvydd oed, Miss Hannah Williams, Tanyffordd, Cynwyd. WILLIAMS—Chwefror 6ed, yn 52ain mlwydd oed, Miss Alice Williams, Rafel, Pare, Bala. WILLIAMS—Chwefror 9fed, yn 75aiu mlwydd oed, Mrs. Williams, gweddw y diweddar Mr. Owen Williams, Glan Clwyd, Bodfari. Cym. gmerodd y gladdedigaeth le dydd Sadwrn, Chwefrot: 12fed.

Codir yn y Deyrnss Gyfunol tua 265,000,9C0 o dynelli o 16 yn flynyddol, gwerth dros 119i o filiynau o bunnau.