Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
23 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
23 erthygl ar y dudalen hon
Y GOGLEDD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y GOGLEDD. Peunodiwyd Ah-. Dawki' Owen, Bangor, yn sir Foil. Hysbvsir fed v Parch. J. Thomas (B), Llangollen. wedi ic-ydsynio a 1 a-tt: tl< £ er J).vn- iodd o eglwvs y Bedyddwyr yn Penybryn, pr Beufro. Hysbvsir-fod- y Parch. T. Mordaf Pierce, Llanidloes, wedi icydsymo a galwad! ddtioyn- iodd o eighvysi y Methoclis-ti^a id Oalfin-aHid yn NoLgel'au—Salem, Bethel, a'r Penma^n. Dywed:; r ei fod wedi cael éi hend^rfynu yn derfvnol i'r Gyfncnvidra- Lafur tarn. yi (jati- narfon fed yn Nglia-ernarton. Y mae- Bangor wedi gwneyd ymdreoh. egnrol i sierhau y Gyf n-ewidf a. Bycld i Arglwydd Sheffield lyiwyddw ar y 30ain o'r mis 'hwn mewii cyfarfod Rhyddfryd- ig evdd i (gael ei gynnal yn Neuadd y Pen- rhyn. Bangor, pan y traddodir araeth g:an Mr. Chiozza Money ar Fasnach Rydd.' Pen derf v nodd! yr yiiadoii. yn Tüwyn, dydd Mawrth, draddodi dyn ieuange, o'r enw Ar- thur Stewart Moore, o Madeley, sir Stafford, i sefyll ei brawf yn y fraiwdlys chwarterol, ar y c:\4iuddiad o dori i mown i Talgarth Hall, Pennal, cartref Mrs. Flora Annie Steel, y nofelyddes. Yn ngliyfarfod Cynghor Dii-nes-ig. Bangor, nos Fercher, penderfynwyd rhoddi aitrteb naoaol i lythyr dderrbyndwyd! oddi wrth y Gymdeithas Amaethydclol Genedlaethol Gym- reig, yn gofyn a oedd y cynigihor yn barod i wahoddi v gymdeitba<si i gynnal ei bard.d.ang- osfa yn Manger eleni. Barn a Mr. 0. M. Edlwtaxcb nadl oes un man o'r ymlieiod'raeth yn m!ha un y maae dwy ifcM-tb yn cael ei ddvisgiu mio-r effedthdol ag yn Ngliymra. Y mae eyfarwyddwyr laddysg o -oüb rhan o'r ymiherodrae-th yn tahl ymweliad S. Ghyrnru, yn neillduol yisigolion yn iNTigoglc-dd-, iCymru. er cymmeryd s-yllw o'r d'ulbau fabwys- ioclir i ddysgu dwy iiaith. Ffuriiwyd can.^en o Gyngbrair Glaus'ione yn Peurhynside, Llandudno, nos Fercher. Yr oedd Dr. J. Spintber James, Llandudno, trefnidydcD Cymireig y Cynghrair, yn breson- nol, ac eglurodd ei bainea n ion, a dywedodd mai cangen PenirhyniSide oedd y gyntaf i gael ei ffurfio yn Nghymru1. Y munodd xliyw han- her cant o aeloduti a'r gangen hon. Cyfarfyddodd Mr. H. C. Vincent, maeI" Bangor, yr ymgei'sydid gorchfygedsig; fwr- deisdrefi Caernarfon yn yr eitiiolkd cyffrediin- ol, a, chorpih ei gefnogwiyr yn Mangor am y wa t'i gyntaf ar ol yr etholiad, pan y tra- ddododd y Cynghorwr J epheott, Birming- ham, anerchiad y iioson o'r blaen ar Ddi- wygio y Tariff,' yn Neuadd y Penrhyn, Ban- gor. Costau ethdiadol Mr. Elhs W. Davies, yr aelod dirois Eifion, ydoedd 322p. 0&. 3c z, thalswyd yr oil gan etholaeth Mr. Da vies, Yr oedd oostau Mr. Priestley, yr ymgeisydd Ceidwadol, yn cyrbaedd 973p. ls. lie. Yn rhanbarth Arfon ccstan yr taelod Rhyddfryd- ig, Mr. William. Jones, ydoeddl 460p. 2s. lie., tra yr oedd edddo ei -v\-rth\vyne'cid yn cyj- haedd l,C51p. 5s. 2c. Cyfarfyddodd dyn o'r enlvv Wilbdm Harris, gyat. o Birkenhead, yr hwn oedd yn gweithio ar adeiktcku Col eg y BrifyiSgOil, Bangor, a damwain ddifrifol boreu ddydd Gwener, trwy syrthao o ben twr adeiladau y coleg, yr liwn 'sydidl yn awr wedi cyrhaedd yr iiehder <> 40 i 50 o droedfeddi. Symmudwyd ef i Yisbytty Baiigor, He yr cedd meiwn cyflwr peiyglu's. Y mt-ae gjanddo wraiig; a thrii 0 blant. Yr wythnos ddiiveddaf dathlai y Parch. D. L. w'iUkaus ei hanner cianfed flwydd fel rheithor pivvyf Llanvvnda, sir Gaernarfon. Rrodcro Fexryside, sir Gaerfyrddin, ydyw I Mr, Wolliaans, ac y miae yii, a'r unig ddi&gynydd yn fyw, i'r dilweddar Barch. Peter vVilliams, yr esboniwr enwoig, ar y Beibl. Y mae elms ei 90 mhvydd oed, ac yn un o'r clerigvvyr hynaf yn eegobaeth Bft.neor. Bwriada y pWyfolion gyflwymo, anrheg idda. Y cierta cynta.f fu gan Mr. Lloyd George, pan ddealireuodd efe didiillynei alwedigaeth fel cyfreithiwr ydoedd y Parch. Dr. J. Moel- wJn Hughes, Aberteifi, gynt o jastelln-dd. Dywedai Dr. Moehvyn Hughes nad oedd yn w yhoclam neb -allai didiarllen mor fuan a ir. Lloyd George. Ychydig dawn o a.nrser gymmemi i fynsd trwy lyfr. Ei awduron tfafredig, yr adeg hono, oeddynt < Froude, Gibbon, Iliuiskin, Eimer'Sio-n, Mazzini, F. W. Robeitf.«»n Rr gsley, Sentt Rclert Louis Stevenson, Adam, Smith. Faecal, Bhakespefare, Burns, Morgan Llivvydi o Wyn- edd, a Cheirio-g. Yr osdidl Mr. Lloyd George yn ystyried Shakespeare, BurnEI, a Cheiriog, y beirdd goreu. Dywed Dr. Hughes na chaf- odd neb feietr miwy caredig nag ef t,ra yr oedd yn ngwasanaeth Mr. Voyd George.
. Y DEHEU.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y DEHEU. Perniodlvvyd Mr. W. J. Davies, Po,i-ityp,ridd, yn rheolwr Cyfnswidfa Liafur Merthyr. Darpara. amearrgyfrif gwarclieidwaid1 Aber- tawe ar gyfer codiad o o. y bunt yn y treth- iad. Dewiswyd Mr. a Mrs. W. R. Bowen, o Un- deb Shorediteh, Llundain, yn feistr a. meistr- es Tilotty Narberth. Mewn cyfarfod yn Bedwas, Fercher, penderfynwyd ffurfio is^gangen o'r Cynghor Cymdeitha&ol Rkyididfrydig. Derbyniodd y Parch. Edivvdn Burgess., Six Bells, al'ivad i fueilio, eglwys y Syrnmudiad Y mOÐOdbI yn y Porth, Cwra Rhondda. C'yuiH'lir Cymdeitha&fa Chwarterol nesaf y Met'hodistiaid Calfinaidd yn y De yn Nazar- eth, Pent re Rhondda, Eibrill 5ed, 6ed, a'r 7fed. Yn nghyfarfod Cymdeithas Ryddf-rydig y Forth, dydd Llum, siaradodd Dr. Chalk ar Ganlyniadaai yr Etholiad Cyffredinol, a'i wA'Sl.' Profwyd ewyllys Mr. Pask&t Wedlake, 20, Diilwyn Street, Abertawe, perchenog llong- au, &e. yr :hwn a fu farw,alr y ISfed o Dach- weddi diweddaf. Gadawodd j'stad gwerth 13,123p. 2s. lie. Tulodd Dr. J. T. Marshall, prifatbiaw Colcg y Bedycldvvyr, Manchester, a IIywydd Undelb Bedyddv\wr Lloeigr a Chymiu, ymwel- iad ag Ab £ rtawe; a chafodd gynnulliadau lli- i wranidaw arno. Sicriiaodd Misis Gwladys James, brodor o Llanelli, mown y £ golori:aeth agored, gwerth. 109p. Y mae Miss James, yr ton wad ydyw ond 12 mlwydd oed, yn nith i Mr. R'. Ri- clivardls, High Street, Llanelli. Hysbysir m.arwolaetb Dr. Richard Kneill Janes, y meddyg enwog o Floyd, New York. Yr cedd Dr. Jones yn fab i'r dilweddar Barch. Richard Jones,^ gweanidog y Methcdarjtiadd Calfituaiidd jn Nghaeirgybi. Bu yn dalyja ci &iwedip^aeth fel ineddyg, am ryw^gymofaint rstr vn sir Fon. Deugiain anlynedd yn ol ymfud- odd i'r TJnol Dialaethaiu, lie y daeth yn enwog iawn fel meddyg. Trwy crohymyn Bwrdd Aniaethyddiaetb, o'r laf o Ebrillnesaf, rhaid i igwn. beidio bod ar y prif-ffyrdd yn sir Fynwy, neu mewn un- rhyw le cy'hoeddxis, heb goler, gydag eiinv a. ekyfeiriad y perchienog. Cynnaliwvd cvmmanfa ganu gan eglwyfw A>n- u i by no 1 Beulah, Bryngwenitli, Bry mair, Brynmioria, Glynartlien, a Ha wen, yn Glyn- arthea, dvtld Mercher. Yr arwemydd oedd Mr. C. Meud'wy Davi?s, Llanelli. Y mae Mr. David Jenkins., Mus. Bac., wedi oh el v 11 awn dSlitl o. Broffeswr gan Gy- nghor Coleg Prifysgol Oymrti, fel cydinabydd- iacth o'i waith yn." darparu ymgeiswyi' am radd gerddorol yn. Mhrilyfi^ol Cynmi. Cyhuddwyd deuddeg 0, fechgyn yn yr Y s- trad, dydld Llun. o dori i unewn i Ysgol Tre- herbert. Cifixhl d!au o konynfc, oedd dros 16 mlwydd oed, eu di-rii-yd I 10s. bob un, a rhoddwyd gorchymyn i'r lleill gael iprofi bias y fedwen. Y mae y gwaith o ddysgu garddiu i gael ei helaethn yn sir Fynwy. Yn. bresennol eym- marir yr ysgolheigion melwrn 23 o erddi yr ys- gol, er gwneydl arddangosiad ymarferol. 0 hyn al-lan bydd 30 o ysgolion yn cymaneryd hyn i fyny. Y m-ae Mvlinau Bapur Bersham, ger Gwrecsam, wedi ciael eu hail agor. Am dros 2no o flynyddoedid, d fyny iryw ychydig flyn- yddoedd yn ol, yr oedd y melinau lxyny yn enwoa am wneyd ipapu-r wedi e.i wneyid! a gwaith Haw. 6 dan yr o The Old Tur- key Paper Mills,' daetbant yn 'e-nwog: am gynnyrchu papur 'hank note.' Fel y gwyr prawb, mae Syr S. T. Evans., Llywydd newydd Llys Ysgarkd, yn Gym.ro; ond hwyrach nad yidyw pawb yn gwybod ei fod yn gerddor gwyob; ac nid yn unig c-ym- merodd yr irvM;tiia<l Mieivm eyrnrnanfaoedd canu, ond datganwyd daw neiu dri o ddarn- au o'i gyfansoddiadau cerd'dorol yn yr uchel- wyliau hyny, gyd i hwyl neilld!uol. Y mae yr ens; ynion icanlynol o wiaith y d'i- weddar Nathan Dyfed yn hynod dd&sgrifiadol o raiadr y Mellte :— Afon Melltwy, didofn, ym-wylltiaw^'—a draidd Rhwng dwv drwm serth-gribawg, A niagwyrydd amgaerawg Yn boer g:wyn icld ei beiw gawig. B vlrymia, lleiibia y llif—ochr y graig Chwenw-grych daranllif, Ei ffrau ruadlau dirif, A is,wn deil fel sain dylif.
B R E C H F A .
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
B R E C H F A CAPEL Y MF.THODBTIAID C A LFT N, A L r-) D. Prydnawn dydd Gwener, sef y p^dwerydd o F-wrtb, cynnalindd deiliafd Y.-aoi 8ah- botliol y capel uchod en gwle-'d tlynyddol mewn te, a phob dante/thion cymmhwvs iddo, yr hwn a gafwyd yn rhhd trwv garedigrwydd Mr. a Mrs Thomas, Abergoleu, ynghvd a Mrs. Evans, Fforest, Rrechfa. Arlwywyd y byrdd u gan y boneddigesau canlynn]:—Mrs Jones, Llwyn Griffith Mr T somas Br- r.teg; Mrs Thomas, Pantyoeryg, a Mrs. Jones, Na> tvfuwch yn ciel eu cYllllorthwyo gan nlrYw eraill. Yn yr hwyr cynnaliwyd cyf- arfod adloniadol a chystadleuol, i'r hwn y daeth torf o bell c agos ynghyd. Gwasan aethvvyd tel cadeirydd yn ogystal ac arwein yrld gan Mr. I). Jones, Nantyfnwch, yrhwn a IiI nwodo ei le hyd yr ymvlon. Beirniad, Mr T. Melinddwr Davies, Llansawel Saif ybnd ugwvr fel v canlyn :—Unawd, dan 12 r ed. I G Evans, Glen view 2, M. E. Jones, Tirbach unawd i rfli heb enniil o'r hlaen- L H. Thomas. Keeper's Lodge; 2. D I«ib erts, Meiros Hill; unvwd, agorei i f ei ion rhanwyd rh wng J Thomas a Phil M, ses, Maesyrhai'ld unawd i ferebeI-T. Evans, Ulen view: deuawrl-1, I), Owen a Miss Lewis, Llythyrdy; pedwarawd — Parti Brechfa, o dan arwei iad J Davies, Salach prif d larn --1, f6r Abergorlech, o d n L' rweiniad Mr Philip Mioses, Maesyrhaidd, Llanfvnydd adrodd Psalm. i rai o dan 10 oed—1, M. Har- ries, Plasyparciau adroddiad, 'Redd yn yr ,i rdd I- 1, D. J.Jones, Penybont adroddiad, 1 Cartref,' o dan 14 oed—1, T. Lewis, Llain adroddiad, Yr Ystorm1, Geta h'va- s, Cwmcothi; araeth, Nodvveddion gwir addol iad-l E Davies, Llain, Dderwen lwyd; nraeth ar y pryd—1. B Davies, Biaencwm. Horeb arebedd goren-I. James Clark, Fforest. Dygwyd y cyfarfod i derfyniad trwy ganu Hen wlad fy Nhadau/ Cadeirvdd y pwvligor ydoedd Mr. J. D. Williams, School fl"use; trysorydd, W. Thomas, Abergoleu; ysgrifenyddion, W. Davies. Fforest, a D J Rees, Llystyn Cottage
ARBRAWF GYDA MEDDYGINIAETH…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
ARBRAWF GYDA MEDDYGINIAETH ADNABYDDUS AT BESWCH GAN WYDDONYDD 0 LUNDAIN. Ysgrifena Hyatt Woolf, Yaw., F.R P.S F.R.S.L., golygydd y Pomdar Science Sitt- ings, fel y canlyn yn ei lyfr newydd 4 Truths about things we live on and duily u-e.'—'Gyda'r amcan o ddarganfod ffurf o feddyginiaeth i leihau croniad cynnorthwyo pasweh boeri, a lliniaru y ilwybr anadliadol, rhoddais brawf ar Vena's Lightning Cough Cure yn y fferyllfa, ac mewn ymarferiad. Cefais fed y fedd- yginiaeth hon yn cynnwys amrywiol fathau o faterion cyfaddas i estyn esmwythad yn yroll o'r achosion hyny lie yr oedd peswch yn ar- wydd. lNid yn unig hyny, ond yn oedd yn esmwythydd ac yn tonic pendant i'r nerf, a gellid ei ddefnyddio nil yn unig gyda man tais mewn achosion o besweh y corn chwytb, ond hefyd 1 beswch y cylla. Byddai, befyd, o werth neillduol mewn darfodedigaeth, dang- osai allu arbenig i liniaru arwyddion o dwymyn, ac mewn achosion y darfu i mi ei ddefnyddio, yr oedd dylanwad Veno's Light- ning Cough Cure yn un o'r fath fwyaf hynod. Y mae y I,Cou--h Cure' wedi cael ei gym- mysgu mor dda fel yr oedd hyd ya oed yn ddymunol i'w gymmeryd, ac yr oedd ei arogl hoddhâoJ yn cymmeradwyo ei hun i'r un mwyaf anhawdd ei foddio. Nid oes ynddo ddim cwsg-gytfyr a all wneyd niwed.' Cymmerwch Venn's Lightning Cough Cure ar gyfer pob anhwylder ar y frest, y gwddf, a r ysgyfaint yn yr ieuangaf a'r hen. Pris 9!c., 2 Is. lie., a 2. 9c. i'w gael gan yr holl fferyll- 2 wyr.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Cynnelir Cvmmanfa Weisleyaid Cymru eieni. yn. Ninbvch, yn mis Mehefin. Bydd amryw o brif enwogioll yr eaiwad yn bresen- ) nol.
OHWlLOG.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
rcan Selthenyn.l. OHWlLOG. Aetii Robert Jo,no. B-rynihydd, ac Evan Jones, Bryn Gwyn, i gyifreithio, yr wythnos ddiweddaf. vnlgjliyldh- drfaid. flonai R. Jonoe fcid E.' Jones daTu 4p. iddo c-1 am ddefaid. 13aeth y.r helynt. a'r dHcd-lys, !fl,ydd Mawrth. Tysblodd y diffyiiydd ei fed wedi talu 3p. o'r ariau. mewn t^afarn yn Mhwll- at- Mrs. Owen, gwradg y dallai-ii, i brofi hyny. Ond :ni» gallai thi didy- weyd dim yn ffaifr y diffyiiydd nLa. bod R. Jonos nc yntan yn arfer dyfod yno. OoKod- wyd air y 'difi'ynydd dalu yr ariian. Flaw] i-a i Robert iiiefydi, 12p. gan Wm. RobørtG, Brynh.yfryd, eaiii foch. Gw&rthcdd R. Jones i Robert:S y llyne'cld, wertli tua 40p. iO fcch. ac yr oedid Wedd der- by n 38p. o'r arian.. Ty&tiwyd gan W. Ro- berts iddo d.aLu: 10]) ia 2:p. i Jones, heb haw yr 28p., ond1 ii ciha-wsad ddangosiad'.—Ded- e, ovhr Jones.
SARN.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
SARN. Yn Nyledlys Pwllheli, ddydd Miawrili, can- iatawyd 10s. yn yr wythno.3' o. dawn d Evan Jones, Pencoed, Sarn, yr hwn a. irilweddiwyd tra yn ngwa.san.aeit.h Harry Griffith; Ty i w r. Mr. Daniel Jones, Brynodol, Rhyddfirydi- wr, ddyclhwelwyd; i gyiinrychicJi y rhanbartht ar y C,ynghor Sir. Y T. E. Owien, y T'heithor, oedd ed wrthwynebydd. Y mae Mr. Jones yn aelod, ibefyd, o Fw.rdd v Gw'arcihedd'waid.
BRYNCROES.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
BRYNCROES. Ceicdwyd; gan berchenog: Tianlon, Bryn- ,c.ro,e,s, yn. Nyledlys Plwlllieli., ddydd: Mawrth, droi Ellen Evans al-lan o'r Ik". Ond da-mgois:- wyd mad. nid hi oedd y tenant, a t-h&ifhvyidl yr aoh-ois allan. Yr oiedd hi yn byw illiefolli thad yno.
--LLANBEDROG.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLANBEDROG. Eltholwyd: Mr. Hugh Pr-itchard, 'oyfreith- iwr, Pwllheli., yn Gyngtho-rwr Sirol dros y •rhanbarth. Mr. G. C. Yale oedd y eyn- lirycihiolydd blaenoTOl.
RHIW.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
RHIW. Ail etholwyd Mr. GrifEtk Jones, Penry- !bout, yn Gynghorwr Sirol. Kh/juMiPrydlwr mawr yw efe. Ed flaenorydd oedd Dr. W. Thomas (R).
TRETiH Y TiLODION.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
TRETiH Y TiLODION. Er cymumadn-t y dirwasgiad nnai&ntachol bydd t re ill y tlodiion yr banner bliwyddyn nes- af ddimai y bunt yn llad nag oedd yr amise-r cyferbyniol y llynedidi. Er enghraifft o'T dir- wasgdad ymd-dangoisodd gwr, g;wraig, ia phlentyn ger broil Bwidd y Gwarchedidiwiaidi, dydd Mercher, a dywedodd y gwr (go-f), ei •foidl v,edi met-h-u ciael gwiaith- 10' unrhyw faitib; ac yr oedd un o'.d blant yn wael. Mb gwyddad beth i wmeyd. Can-iatao-dld y Bwrdd m. yn yr wythnos: at y plent-yn-.
PWLLHELI.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
PWLLHELI. Dyckwelwyd Dr. 0. Wynn Griffith d'r Cy- nghor Sir, t-rwy fwyafrir mawr ar ei wi-tihr- wyn-ebydd, Mr. Henry Hughes (C). Cynnelir sasdwn pregøthu. yn Mhen Lleyn yn Mehefin. v G'.v;naed cyfeird-ad, ncs iSul fcyii y ddwedldaf, yn y Tabernacl (B), rart y ffedith fod Mr. Rees, y igweinidog, wedi bod yno- am saith, milynedd1, ed fod wedi llaifur-io yn Uwyddiann-u-s, ac fod pob peth yn yr mewn. sefyllfa fodd- ihao-1. Gallaf fmnau ddyweyd, fel dyn y tu allan i'r eglwys, nad -oes dim gwednddog mwy cymmeradwy a ph-oblogaidd yn miysg yr holl enwadau yn Mhwlliheli a Lleyn na Mr. Tlee-s.
BEIRNIADU GORMOD BEL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
BEIRNIADU GORMOD BEL. C'redai Mrs. Casiion, Porthmadog, a Mr. Richard Williamis^ Blaen-aUj. y (gallent Irw-y gymnuaryid plant ani'dddfaid, a go-sod i let- tya hero teulu yn y Blaten.au. Ond attaliwyd 'hwynt gaai Mr. Wm. Th-omais-, y ewyddog el-usenol. Daeth Mrs. Ca-s&on..a'r inat-er ger broil Bwrdd y Gwarchedclwadd diydcl Ma.-v/rth, a choirdeuiniccld yimdidygia.'di Mr. Thomas yn llc-d chwerw. Cefnogwyd hi gan- Mr. Wil- liams. Ond dywedodd Mr. Thoma.s mai efo ddelid yn-gy-fi-lifol am y plant., a oedd: y ciaa't-ref y bw.riedi.d eu icymime-ryd iddo yn lie cymmhwys dddynt, yn ol ed farn cf, a chan nad oedd y cyttundleb goifyne-dig wedi ei barotoi, symmudodd efe y plant j'-r tlotty. Y eat cirydd a ddywiedodd fed Mr. Thoma;; wedi gwneyd ed waith yn T-heolaidd, ac yr Mrs Casson a Mr. WiUkatas xv-c (ii g yn groes i orchymynion iiwirid y Lly'V'K-iraoih L,eol. Cynnygictld! fed y Lm ret 1 yn cymmeradwyo- yr hyn a wnaetlm y Riwyddog. C'efnogodd Mr. R. Ricbards, a phaisiwyd liyiiy.
LLEIHAD YN MHRISIAD XJNDEB…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLEIHAD YN MHRISIAD XJNDEB FFESTINIOG. Y mae lleihad o tua 4,000p. wedi cymimier- yd lie yn mh.ri.siad Unidleb Ffestiniog, y flwyddyn ddiweddaf. Bydd y dreth eleni yn fwy o -210. y bunt. Costia ail brisdo yr undeb tu.a, l,000p.
PORTHMADOG.I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
PORTHMADOG. Y mae Mr. Willie Jones-, naab y diwedd-ar Mr. Wimi. Jones, larolygydd! lleol y North and South Wales Bank, wedi pricdi yn Ne Affrim. foneddiges o'r enw Mrs. Tait. Cynnaliwyd cyngiierdd yn nghapel y Garth, noa Fercheir, er budd He.Qlion y c;a.p.el. Daeth Mrs. Jones, priod y diweddar Cad- bell T. Jemeø, llywydd y Provence,' a. goll- odd ar arfordir Norway, adref dydd Meiroher. yngbydi a'i phlentyn bach, yr hwn oedd gyda hi pan yr acbubwyd y criw (oddi gierth Cad- 'ben Jones), a hi o'r Hong cyn iådii sucldb. Y mae mam- Mrs. Jones yn fweddw, aic 'wedi toolld ei gwr ar y nior as y mae ei chwaer yn weddvv, ac wedi colli ei phriod ar y mor. Anfonwyd eisampltau o'r llefrith a werthdr gaii ddyn, ffermrwr yn y drefa i'r dlad'anBodd- wr cyh-oeddu-s a'r wythno'S ddiweddaf fe dclarllenwyd ei adroddiad yn v Cynghor Din- esig, pryd y dlywedwyd! fed sylwcddiau annym- unol yn y llefrith. Penderfynwyd tynu ,sylw y gwertbwyr at hyn, gefynwyd i'r gclieb- wyr beidio cyhoeddii yr enwau. Ofi na cheir dijwygiad, rh-oddaf yr env,u yn y dyfodol. Disigwylir brwydr boetli .am y isedd'au air y Cynigihor Diuiseig eleni. Buasad yn oitliaf peth ohwynu y cynghor presennol. Ond an- noethineb msia/wr fydldad peidio. ail etboi y lleill. Nis. gellir cael ciu: cysta.1 yn y dre-f. Ce-rir yn mlaen waith oenbadol bob Sul mewn gwahanol rarnau o'r dref. Nos Sul tyn y diweddaf, yn nghapel y Pare, yr oedd y cyf- arfod, pryd. y llywydidai Mr. Wm. Williams., Oakeley Cottage. Oymmerwyd rban gan Mri. J. T. Jones, larolygydd y N. & S. Wales Brak; D. llugilie-s, John Thomas,, .a'r llyw- ytM; a phregeth-odd Mr. R. G. Humphreys. (R. o Fadog), Cenadw.ri CaetheiSi Fach.' Eiiityndr y pibelli dwfr oddi yma d, ymyl y Gareg Goch, Morfa Byohian. I Ni oha y Cynlgh.c.r Tr'efol ddad'Iiw'ytho caa'th- ion v dref yn y Traet-h. R'hadd i'r Cynghor Trefo-1 ail ystyiried y ■cynlhm oedd gandidynt d wmeyidl ;v yn y Llyn Ba-ehi, i sierhau tir yno lie y gellid dy-ivi'i-iiw^l cartliion y drff.
CRICCIETH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CRICCIETH. Gwnaet'Ii y Cyniglror Trefol yn ddoeili yn dyfoct i gyttundeb a Mr. John 'Marine- Terrace, yr hwn a hawlia-i dawn gan- ddynt am y ii ddle.r'bynd.an.ai y gwympo i y Bwriccii-r gwneyd gweilkuUau pwysig yn yr or&af. D'>.i7iwy]ir 1\fr. D. Lloyd George yma. gwyliau.
- HARLECH.!
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
HARLECH. Am i David Mo-rg.au-, Aberdyfi, goidd itnur ar d-ir tad ei fenoh yn y Llechwed-d, .Ha.rlech, fe ddarfiit rhywuii; aT ran John. Lloiyd, Harlech, ddymclnvelyd y wa-1, lar s'ail yr hon:.id maii ed eiddo ef oedd y tir. Daetb y nua-ter ger bran Dyleidlys Pc.rbhunadcg d'ydd Mei.rcher. Dywedwyd dros Morgan i'r tir :ty gael Ip11 rho-ddi gan da-id M-iiss Morgian i'w mam, 11'i. bc-di hdthau, ar farwolaeth ei mam, wedi dyfod yn etifeddM o'r eiddb. Yr un faint oedd y ti.r yn awr rag; oedd pan y aiboddiwyd ef Mrs. f;.c .ar yr nn tir y oodwyd y Gofyiiiwyd eon iawn s in i'r wa.1 gael ci il) a fl ii d la-wr, ac am aroheb .i. rwy»stro> Lloyd; wneyd 'yr un peth ett-o. Hoinai Lloyd yr elai lliwivbr drwy y fiau lIe y codwyd y inur arno. Nid oedd y tir hwniw ysr y rhodd gafo-dd Mm Push gan ei thad. Dyhrnwyd yn ffafr D. Morgan.
---HAWL AM HWC-H.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
HAWL AM HWC-H. Gofyna-i Mrs. Celfn- Y 4p. gan Griffit-h HngbeiS, Hafod-y-llyn, am hweh. yn Nyledlys. Po-rt-bmadovg, dydd Mercher. Dyiwe-d-O'dd Mrs. Joneo idiclii we-rthu hwch i Hughes-, ac idda .of,Jll lawer gwaithi iddo am yr «irk-n. Ad^dawodtl d,1,u dro-ion. Dtadl Hu.gbes o-cdidl Ícklo, werthu dau Iwyth o eitibin i Mrs. Jon-eis. a r-boddi, jpiorfa i ddau ferlyn. ac un fusweh dddii. Yr oedd ei lhaiwll ef yn ed herb-yn hi yn 4;p, 12in. Wrth gael ei groeshcli, dywedodd Hushes y bu arno eof 20p. gja.seig i lVhs. Jone.s. Cynimerodd dir-GS flwyddyn i dalu am d.ani. Honai efe nad oedd yr hwch yr hyn ddisgwyliasai efe, \}. da¡rfu iddi ddinystird-o pedwar O'¡ji pherchyll. Mrs. Jones a dystiod-d, i drhtu ferlyn a'i buweh gael lie i bori igan .Hugh-eis, o herwyidd ei chare-dig,rwydd hi tuag -,I;to; yniglyn a'r gaisea. Ni hi ddau Iwyth to. eithin garddo. Rhoddwyd dsedfryd yn ffafr iYlns. Jones.
MACHYNLLETH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
MACHYNLLETH. CYHUDD1 AD () f. DHATA ORFADUR AUR. Yn 11 vs yr ynadon yn Machynlleth ddydd lau cyhuddwvd William Rees, diweddar o'r Dovey Valley Hotel, ach s yr hwn ohidwyd, (I ladrata oriadur aur, gwert-h 3p., eiddo Miss Elizabeth Jones, tferm Dolfondy, M iwrth 3ydd. Yr oedd yr achos wedi bod o flaen y Ilys y dydd LlulI b!ae:iorol, a chafodd ei ohirio ar gais y cyhnddedig, er iddo allu sicrhau cyn- nortlnvv cyfreithioi. Pan alwyd yr achos yn mlaen dydd Iau [Ii woaeth y cyiiuddedig ei ymddangosiad, 1 phenderfynodd y faingc roddi warrant' gymmeryd i fyny. Yr oedd y dysti laeth a roddwyd yn y gwrandawiad cyntaf l'r perwyl fod y cyhudd edig wedi galw yn y ffenn Mawrth 3ydd, lie yr oedd y tennit yn gorwedd yn farw. Arosudd yno rhyw gymmaint i siarad a'r teulu, a chollwy f yr oriadur o'i lie ar yr hoel. An fonwyd am yr Heddgeidwad Evans, a chafwyd yr oriidur ar lawr, yn ymyl traed y cyhuddedig.
.»----BGNTU CHEL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
»- BGNTU CHEL. Dydd lau, Mawrth 3ydd, c.ynnaliwycl tryd- y-dd cystadleuaeth Cau a. Chloddio Bout Uchei, ar Ilerm y Fedw Las, tiwrv gar-edjig- rwyd-dl y tenant, Mr. Elias Jones, yr hwn befyd, a gyflenwodd yr ymgedswyr a ddgon- edci o yinboi til. Caed diwrnod hynod .0 braf, a dia,eth rhyw cldlau ar hugadn o ym^eiswyr i'r macs i gvtstadlu yn y gwahamoT ddos-' barthiadau o gau a chloddio. Dosha-rth, I (agored).—1 Mr. John Wil- liams, Drefecihan, Llanvnys; 2, David Da- I vies, Egryn, Nantglyn 3, W. Jones, Ty'ny- pistyll, Nantglyn 4, R. David Williame, Cyiiwyd; 5, Thomas Lloyd, Brynbag, L1.an- rhaiadr. Rhoed gwobr arbenig, liefyd. gan Mr. J. T. Lloyd, Gyffylliog, am y goreu- gore-u, Mr. W. Jones, Ty'nypistyll. Hefyd, rhoddodd! v Mri. Gittiiis a Beech, Iron-Mongers,' Rhuthyn, g,ryman cau am y plygiad goreu—ennillwyd hwn gan Mr. D. Davies, Egryn. Dosbarth II, i rai dao 24ain oed, heb en- niil cyntaf nac ail wobr o'? blaen—1, Edward Wynne, Saron 2, John Williams, Llanfair. Rhoddodd Mri. Gee a'i Gyf., Rhuthyn, gryman cau yn y dosbarth hwn am y clawdd gorBu; ennillwyd y wobr hon gan Edward W.yn ne. bosbarth III., agored i raii heb ennill gwobr erioed o'r blaen. Ymgeisiodd deg:— goreu, Edward, Edwards, Ty Gapel. Rhiw 2, R. Wynne, Foclas; 3 David Humphreys, Gyffylliog; 4, David Jones, Cllocaenog; 5, Thos. Williams, Nant Isaf, Groes. Rihoddodd Mr. Aldrich, 'iron-monger,' Rhuthyn, gryman cau. yn y dosbarth Ihwn, am y clawdd) goren-I, Mr. Evan Ellis Evans, Gallteigfa, Rhuthvn. Hefyd, rhoddodd Mr. Robert Roberts, Coed Marchan, wobr i'r cyntaf ii ddarfod en- ndllwyd gan Mr. Pavid Jones, Clocaen'og. Rhoddodd Mr. David Evans, Drilledvdd, Rhuthyn, the.fyd, nwyddau gWíerth, haiiner corotn i'r cauwr goreu yn yr olt c'r dosbarth- iadau; goreu, John Williams, Drekchan. Y goreu am wneyd Basged Borthi ar v cae, ydoedd Richard Morris, Bodfari, rhodd- edig- gan Mr. Roberts, Hand Brewery, Rhuthyn 2. William Bundred, Flas Llainyn- vs, rih-odd Mr. Isaac Roberts, Bry-nffyaifnon. Y goreu am wneyd llawffon yidioedd W il- liam Morris, Pare, rheddedig gan Mr. Hugh Lloyd, Pant glas Isa. Am Avnieyd Rhaff wellt, go-reu John Salis- bury. Penii rhiw—y wobr yn rhoddedig gan Mr. It. 0. Jones. Caerhafod. Etto am y Rhaff Wadr; goreu David Joneis. Plas Meredith, v wobr yn rhoddedig gan Mr. J. T. Williams, Foel Ucihaf. Gwasanaethwyd fel Beirniaid eie:ii(i gan y Mri. Robert Roberts, Be'ndre, Clawdd new- ydd, a George Edwards, Garth Neuadd, Llanelidan, ac fel ysgrifenydd gam. Mr. D. Jones, Forge; trysorydd, Mr. John Hughes, Ffordd Las. Time keepers, Mri. Hugh Ro- berts a J. T. Lloyd. Llywydd y pwyllgor ydoedd Mr. W. Turner. Gwnaethamt oll eu gwaith i foddienrwydd cyifrediinol.—TJn oedd yno.
"'r_-_-__'''---LLYSFAEN.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
"'r_ LLYSFAEN. OWItTfIWVNELIIAD SIR GAERNARFON I SIR DDINBYCII. Mewn cyfarfod o blwyfolion Llysfaen, a gynnaliwyd ychydig ddyddiau yn ol, pasiwyd penderfyniid i wrthwynebn cais Cynghor Sirol sir Ddinbych i drosglwyddo y plwyf, yr hwn sydd yn rh,U1 o sir Gaernarfon. ond wedi ei wah inu oddi wrth y sir lnrio, ac yn cap! ei h ini^vlc !nu g n sir Ddinbych. i'r air cIaf. Y r oedd y Cynghor Plwyf, hefyd, wedi pasio penderfyniad cyffelyb Yn nghyfarfod y trethdalwyr traddododd clerc Cynghor Sirol a chlerc Pwyllgor Addysg sir Gaernarfon anerchiadau. Eglur- odd y cyntaf fod sir Ddinbych wedi codi echwyn yn mron hyd y cyfyngiad a ga Liateid heb archeb neillduol, ond os cynimerid Llysfaen drosodd, byddai y gallu i godi echwyn yn fwy, mewn canl/niad i'r chwaneg- iad mewn gwTerth trethiadol ynsir Ddinbych. Yr oedd sir Ddinbych yn rhwym o ofalu am heddgeidwad i Llysfaen, ac ni chariiataai i Idysfaen wneyd hyny. Cynnelir vmchwiliad Bwrdd y Llywodraeth Leol i'r cwebtiwL1 yn Colwv n liay, ddydd Mercher (heddyw).
LLANGEFNI.
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
LLANGEFNI. CYSTADLEUAETH AREOIG. Dydd Gwener cymtneiodd cystadleuaeth arediii le mewn cae yn agos i Llangefni. Yr oedd saith ar bugain yn ymgeisio, y rhai a ranwyd i dri dosbarth. Ymgeisiai wyth am yr her-gwpan, tra yr oedd saith yn ymgeisio yn nosbarth y campwyr; yr ennillwr ydoedd O. Lewis, bachgen I i-eg mlwydd oed. Yr oedd Dosbarth 111. yn cad ei gvfyngu i erydr pain, ac yr oedd deuddeg yn ymgeisio. A ganlyn syd-l restr o'r rhai enniilodd wobrwyon :— Dosbarth I.-William Williams. Rhcsboth- an, Llandd nie1: 2. Humphrey Davies, Nant Isaf, Llaneugrad • 3, Robert Price, Cerygy- ddewi, Llangwvllog; 4, R. Willhms, Maes- IIwyd, Llanbedrgocli; 5, Owen Jones, Caer- narfon. Dosba th II —1, Owen Lewis, Plasgwyn,, Llinbedrgoch 2, J. Thoma s, Plasbrain, etto 3, J Jorn-s, Rhiwhu, Llansadwrn William Thomas Jones, Cefnucha, L'angefni; 5, Joseph Thomas, Rrvnglas, Ty'nvgongl. Dosbarth Ilf.-(pplu).-I, W. Jones, Bod- wena, Tregaian; 2. 0 Morris, Tyddvn Siencyn, Llangwvllog; 3, W. Williams, Tv'nrhos, etto; 4, Hugh Jones, Hodvnys, Pehmynydd. Arbenig i ery(ir 'Sttir.Williain Williams, Ty'tjrhos Thomas Williams, Penlan, Llan gefni; 3, John Williams, Ynysbwlch, Llan- erchymedd Y rhych cyntaf goreu—W. Williams, lih s- bethan, a Humphrey Davies cyfartal). Y rhych olaf -W. Williams. Y rhvch cyntaf yn Do?barth II.—Owen Lewis, Plasgwvn. Etto, ohÜ W Thomas Jones, Cefn ucbat. Gw dd ogeffylau,- L Hugh Williams, Pen Ian, Llangefni; 2 0 Morris, yddyn Siencyn. Etto. 4 blwv<'d ac odan hyny. —1, Michael Parry, Yrnys bach, Llanerchvmedd; 2, O. H. Parry, Rryngors IJangristiidus Ceffyl-1, O. It Parry; 2, M. Parry, Ynys- bach. Caseg.-I, M. Parry; 2, Mis Jones, Bod ynys. Beirniaid.—Aredig, Mri. Hugh Oliver, Car- wad, Beaumaris; Richard Evans. Bodowyr Fawr; a William Thomas, Bryn gol u, L!an- dyfrydog. Gweddi, iNl i. Hugh Williams, Bodrwnsiwn R. W. Owen, Bontfaen; a W, H. Jones, Fferam Rhosydd.
Un Peth Angenrheidiol.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Un Peth Angenrheidiol. Heb dan, dim gwres! Heb fwyd wedi ai dreulio, dim nerthl Dyna gyfraith Natur,. ac y mae yn rhoddi yr un tiriniaeth i bawb. Y mae bwyd wedi ei dreulio yn ein gwneyd yn gryf, egniol, ac iachus. Y mae bwyd heb ei dreulio yn eiiii gwneyd yn wan a sal. Y mae pobl sydd yn dioddef oddi wrth ddi- ffyg treuliad bob amser yn wan a sal. Yr oIl sydJ: yn angenrheiddol i'w gwneyd yn gryf ac iach ydyw y gallu i dreulio ymborth. a dyna yr hyn y mae Mother Seigel's Syrup yn ei roddi. Y mae yn rhoddi help i'r cylla, yr afu a'r elwlenau, i wneyd eu gwaith yn briodol Dyn,a'r oil, ond y mae yn ddigon. Dywed Mrs. Rodway, Hillesley, Wotton- under-Blge, Gorphenaf 28ain, 1909:—Yr ydym nd yn gwybod gwerth Mother Seigel's Syrup er's dros 20 o flynyddoedd, ac nid ydym yn gwybod iddo erioed fethu gwella tralTerthd^ii y cylla. Arferwn gael poenau. dychrynllvd yn y frest, a rhwng fy ysgwyldd- au. Yr oeddwn yn cael gwynt poenus yn y cylla a dwfr poeth. Weithdau pan wnawn fwyta ychydig o bastai surber, tedmlwn y byddai i mi fyned yn wallgof. Pan yn bil- ious,' ac y taflwn fy ymbort-h i fyny, cawn wared o'r boen; ond, wrth gwrs, gan nad oeddwn yn cael dim maeth, yr odddwn yn myned yn deneu. Hyd yn oed ar ol tamaid a fara ac ymenyn, teimlwn yn drwm, ac mewn poen, nes yr oeddwn yn ofni gweled amser prydau bwyd yn dyfqrf. "ri-oais-fol y dlylaswn, mewn gwirionu odd, wneyd er's ilawer o amser-at Mother's Seigel's Syrup, a darfu i ychydig o botelau fy adfer i ieohj-d.' A dywedai Mr. Wm. Rodway, ei gwr:— Yr oed'dwn wedi bod yn dioddef er's tro oddi wrth deimlad o iselder ysbryd, colli chwant at fwyd, &c. Aethum yn bur den- eu, a chollais yn fy mhwysau Yna, rhodd- ais brawf ar Mother Seigel's Syrup.' Er hyny, yr wyf yn teimlo yn berson gwahanol. Y mae fy chwant at fwyd wedi dychwelyd, ac yr wyf yn awr yn mwynhau fy mhrydau bwyd. Y mae y teimlad o iselder ysbryd wedi pasio i ffwrdd yn bollol, a gallaf wneyd fy ngwaith dyddiol gyda phleser. Yr wyf, hefyd, wedi ennill yn fy mhwysau, ac yn teimlo yn sicr yn fwy cryf. Y mae Mother Seigel's Syrup, trwy weith- redu yn araf, onld yn uiriongyrchol, ar y cylla, yr afu, a'r coluddion, yn adfer treul- iad iachusol sylfaen gwirioneddo] iechyd a nertlh. Cynnwysa y hotel 2/6 dair gwwilth gymmaint a'r un lfli