Welsh Gazette and West Wales Advertiser

Achos y Parch. W. O. Jones, Lerpwl. YN Y GYMDEITHASFA. CANIATAU AIL BRAWF. x Cynhaliwvd Cvmdeithasfa Gogledd Cymru yn ^gholwyn Bay ddyddiau Llun, Mawrth, Mercher a jaii, yr wythnos ddiweddaf, dan lywyddiaeth y arcbn Griffith Ellis, Bootle, ac Evan Roberts, Dol- Yr oedd nifer y cynrychiolwyr yn llawer ^Uosocach nag arfer oherwydd y dyddordeb a I y Syrnerid yn achos Mr W. O. Jones, B.A., LerpwL Cvfarfu yr amrywiol bwyllgorau ddydd Llun, a y I <1Ydd Mawrth, ar ol ymdrin ar ychydig fan faterion, 4Le(i i drafod apel Mr W. O. Jones. Y LI vwydd Y mae yn ddealledig nad oes neb i tod yn bresenol :yn awr ond aelodau y Gymdeith- sfa, ac os oes rhywrai yn bresenol heb fod yn elodau o'r Gymdeithasfa, yn weinidog neu yn flaenor. a fyddwch chwi mor garedig ag ymneillduo yn awr ? Gofvnodd y Parch J. Williams, Prince's-road, ^eth am y pregethwyr oedd yno. Y Llvwydd: Nid yw pregethwyr yn nelodau o'r gymdeithasfa pan heb eu hordeinio; felly yr Jeddvm yn dweyd gweinidogion neu flaenoriaid. I*wy byn:ig svdd yn weinidog ordeiniedig, a phwy bynag sydd yn flaejior yn y cyfundeb, mae iddo herffaith ryddid i fod yn bresenol. Ar hyn, trees nifer mawr eu cefnau ar y He, a gwyr v wasg yn eu plith, eithr deallwn y bu'r gWeithrediadau wedyn fel y canlyn :— Hysbysai Mr Williams, Liverpool, fod deiseb Wedi ei rhoddi i'w ofal ef yn nglyn a'r achos hwn, a gofynai a allai ei chyflwyno. Yr oedd wedi ei harwyddo, meddai, gan dros un fil ar bymtbeg o aelodau y cyfundeb. Dywedodd y Llywydd nad oedd yr achos gerbron. Gofvnai rhywun a oeddynt i ddeall nad oedd adroddiad i fod yn y Goleuad." Dywedodd yr Ysgrifenydd os oedd rhai yno tn.ewn cvsvlltiad ag unrhyw newyddiadur yn hawlio bod yn bresenol, nad oedd yn ystyried ei fod yn Qeg iddynt, gymeryd mantais ar yr hawlfrainfc hono ba.s gallasai y gohebwvr a aeth allan ei chymeryd. na aeth yr ysgrifenydd yn mlaen, a darllenodd 11 y banes yr helynt o'r dechreu, yn cynwys y genadwri 1 Gymdeithasfa Pwllheli, yn cymhell diarddel Mr Jones. Yna darllenodd gofnodiad o waith y Gym- deithasfa yn diarddel Mr Jones, a'r llytbyr a dder- byniwyd yn mben rbyw deir awr wedyn oddiwrth Jfr Jones yn gofyn i'r Gymdeithasfa oedi cadarn- bau y penderfyniad, gan y disgwyliai fod ar dir ebyn y Gymdeithasfa nesaf, i apelio yn ffurfiol yn el erbyn. Y pryd hwnw (meddai yn ei lythyr) nis allai wneyd byny yn unol a gofynion y rheolau am y rhesyman ca nlynol :(I) Yr oedd yr itrnp,er yn rhy fvr iddo allu rhoddi y rhybuddion v Ylailwy. (2) Yr oedd yn anmhosibl cael y tyst- I tolaetba-u angenrheidiol mewn pryd, oblegid fod tri o'r tystion yn forwyr, ac nn arall, o'r pwys mwyaf, yn Ngorllewin Affrica. (3) Nid oedd efe yn gwybocl af ba gyhllddiadau y condemniwyd ef na beth oedd y tystiolaethau a ystyrid yn eu profi. Darllenwyd rhai o honynt yn ei bresenoldeb pan yn y pwyllgor, ond nid yr oil. Gomeddwvd ei hysbysu gan y pwyllgor, ac wedi hyny gan y 0 f tr- fod Misol, beth oC'dd y tystiolaethau, ac ar ba rai o honynt y daethpwyd i'r dyfarniad. Yna dywedodd yr ysgrifenydd ddarfud iddo, gan fod y llythyr yn rhy hwyr, ymgynghori a'r llywydd, ac un neu ddau ereill o aelodau y cyfeisteddfod ar ddiwedd cyfar- fod nos Fxwrih, a galw cyniferaga ellid yn nghyd o aelodau y cyfeisteddfod i gyfarfod boreu Mercher. Wedi ystyried cynnwys y llythyr, penderfynwvd Ïr ysgrifenydd gydnabod ei dderbyniad, a hysbysu Mr Jones nas gellid ail-ystyried yr achos yn y Gymdeithasfa hono. Gwnaeth yntau hyny. Ni ddaeth gair oddiwrth Mr Jones i Gymdeithasfa Llanfair P.G. Y peth cyntaf dderbyniodd ef wedyn oedd llythyr oddiwrth Mr Jones, dyddiedig Chwefror 20, 1901, yn apelio yn erbyn ei ddiarddeliad. Ychwanegodd yr Ysgrifenydd y galwyd y brodyr yr ymddiriedid iddynt ystyried materion a ddiohon godi rhwng dwy Gymdeithasfa yn ol rbeol 5 rheolau sefydlog. Cyfarfu y pwyllgor yn Nghaer, Chwef- ror 28ain. Darllenwyd apel Mr Jones, a chyfar- wyddwyd yr ysgrifenydd ijgydnabod ei dderbyniad. Cydolygwyd nad oedd yn perthyn iddynt wneud dim, ond ei gyflwyno i ystyriaeth cyfeisteddfod y Gymdeithasfa a chan nas gallai y cyfeisteddfod hwnw chwaith wneud dim ar wahan i'r Gymdeith- asfa, na welid yr atebai un dyben ei alwyn nghyd cyn y Gymdeithasfa. Barnwyd, fodd bynag, mai priodol i'r ysgrifen- ydd ei alw i g yfarfod prydnawn dydd Llun, Ebrill, 2ain, ac felly fe gyfarfu y cyfeisteddfod 1. Wedi rhoddi ystyriaetb i gais Mr W. O. Jones, B.A., a chenadwri Cyfarfod Misol Lerpwl, -1 em bod yn penodi y brociyr caniynoi i eurycn 1 mewn i'r achos yn unol a rheol VII. (apeliadau), a dwyn adroddiad arno i'r Gymdeithasfa: Y Parchn W. James, D.D., T. Gwynedd Roberts, J. Owen, BIA., y Gerlan Mri J. Bryn Roberts, A.S., J. Herbert Lewis, A.S., P. Roberts, U.H., Richard Williams, F.R.A.S., Newtown; y Parch E. James Jones, M.A., ysgrifenydd y Gymdeithasfa, i fod yn gynullydd ac ysgrifenydd y pwyllgor. 2. Fod y Gymdeithasfa yn cyflwyno drosodd i'r pwyllgor uchod gofnodion pwyllgor ymchwiliadol C.M. Lerpwl, ynghyda'r tystiolaethau a osodwyd ger eu bron. Ein bod hefyd yn cyflwyno y tystiol- aethau a dderbyniwyd gan swyddogion y Gym- deithasfa i'r pwyllgor. 3. Ein bod yn ystyried fod yr holl drefniadau yn nglyn a dygiad yn mlaen yr ymchwiliad neu yr apel yn unol a rheol VII., adran 6, yn llaw y pwyll- gor, ond dymunir datgan, os gwel y pwyllgor yn addas roddi i Mr W. O. Jones yopi o'r tystiolaethau a roddwyd gerbron pwyllgor yrnchwiliadol y C.M., eu bod at eu rhyddid i wneyd hyny. 4. Ein bod yn ystyried yn ddyledswydd ar y pwyllgor wneud ymchwiliad trwyadl i bob tystiol- aeth a ddygir ger eii bron mewn cysylltiad a bywyd ac ymarweddiad Mr. W. O. Jones fel gweinidog yr Efengyl, ac os dygir yn miaen unrhyw dystiolaeth ychwanegol i'r hyn a osodwyd o flaen pwyllgor y Cyfarfod Misol, fod Mr Jones i gael rbybudd priodol o'r cyfryw, ac fod amser rhesymoli'w ganiatau iddo ateb. 5. Fod Cyfarfod Misol Lerpwl yn penodi tri i weithredu drostynt, yn nglyn a'rymchwiliad neu yr apel, ac fod rhyddid i Mr W. O. Jones yntau gael yr un nifer o'i gyfeillion i fod yn bresenol, ond rbaid iddynt fod yn aelodau o'r Gymdeithasfa. 6. Fod y pwyllgor at eu rbyddid i geisio gwas- anaeth ysgrifenydd llaw-fer os gwelant hyny yn addas. 7. Pe byddai i Mr W. O. Jones wrthod rboddi ei bresenoldeb, yn ol adran 5, yn ngyfarfodydd y pwyllgor, wedi y rhodder rhybudd dyladwy iddo, fod y pwyllgor yn myned yn mlaen i wneyd yr ym- chwiliad yr un modd a dwyn adroddiad i'r Gym- deithasfa yn ol adran 4. Cynvgiodd y Parch Benjamin Hughes, Llanelwy, fod y penderfyniad o eiddo y cyfeisteddfod i'w gadarnhau a'i gario allan. Cefnogodd Mr Parry Jones, LIanberis. Mewn atebiad i Mr Edward Jones, Bangor, dywedodd y Llywydd yn mis Chwefror, neu ddech- reu Mawrtb, fe ddaeth at y pwyllgor oedd yn meddu hawl i weithredu rhwng dwy Gymdeithasfa, gais i dderbyn tystiolaeth yr oedd boneddwr yn ei chynyg ar yr achos. yr hwn na fvddai yn y wlad hon ar adeg Cvmdeithasfa Colwyn Bay. Fe drefn- wyd i dri wneyd hyny, sef Ysgrifenydd y Gym- deithasfa, Ysgrifenydd Cyfeisteddfod y Blaenoriaid, a Thrysorydd y Gymdeithasfa, ac fe wnaed hyny. Yr oedd Mr W. O. Jones ei hun yno yn clywed y cwbl, ac yn cael cyfleusdra i groes-holi y tyst. Yr oedd gydag ef Mr R. J. Williams, ac yr oedd hefyd yn bresenol ysgrifenydd llaw-fer yn cymeryd notes o'r cwbl oedd yn digwydd. Ar ol gorphen y gorchwyl, ac hefyd dderbyn tystiolaethau tyst yr oedd Mr W. O. Jones yn ei ddwyn gerbron, dodwyd y cofnodion dan sel. Dywedodd Mr Williams, Lerpwl. fod deiseb wedi ei chyflwyno iddo, gan ofyn i'r Gymdeithasfa ei derbyn. Yr oedd wedi ei harwyddo gan 16,248 o aelodau y cyfundeb, yn dymuno ar fod i'r Gym- deithasfa roddi i Mr W. O. Jones y telerau rhesymol yr oedd efe yn gofyn am danynt. Dywedodd yr Ysgrifenydd y derbyniodd lythyr yn mynegu fod hyn yn debyg o gael ei wneyd. Fe y osodwyd y llythyr hwnw gerbron y Cyfeisteddfod ac ar ran y Cyfeisteddfod, dymunai gynnyg Nas gall y Gymdeithasfa dderbyn deiseb yn yr achos hwn nag mewn unrhyw achos arall, am y byddai hyny yn anghyson ag arfer y cyfundeb o'r dechreuad, ac hefyd am y gallai hyny agor y drws i ddylanwad annbeg" (cymeradwyaeth). Cefnogodd y Parch. Owen Evans, Llandudno Junction. Yna, rboed cynnvgiad yr ysgrifenydd gerbon, a dyweddod y Llywydd na chodwyd llaw yn ei erbyn. Gofynodd v Parch. Owen Evans. Llandudno Junction, a oedd rhywbcth yn mhenderfyniad y Cyfeisteddfod fu yn ystyried y mater yma yn dangos eu bod yn ail-ystyried penderfyniad Cym- deithasfa PwlIbeH ? Dywedodd y Llywydd fod y cynnygion oedd ger- bron yn cynnwys fod ymchwiliad llawn a thrwyadl i'r achos i'w wneyd, ac adroddiad i'w gyflwyno i'r Gymdeithasfa, a phan gvflwynir yr adroddiad hwnw, fe welid a oedd ymyriad i fod a'r penderfyniad a basiwyd yn Mhwllheli. Dywedodd Mr T. J. Williams y dywedid ar hyd ailed y wlad fod a wnelo Mr Bryn Roberts rywbelh a'r pwyllgor diweddaf. Os oedd, onid gwell fuasai ei adael ef allan, er v buasai vn dda ganddynt ei gael i mewn 1 Dymunai vr Ysgrifenydd ar i'r llywydd ofyn i Mr Williams gyfyngu ei gwestiwn, gan mai gofyn cwestiwn yr oedd, ac nid areithio. Dywedodd Mr T. J. Williams ei fod yn meddwl y gallai, wrth anerch y Gymdeithasfa, ofyn hanner cant o gwestiynau, os mynai; ond os oedd y llywydd yn dywed nad oedd mewn trefn mi eisteddai i lawr. Y Llywydd: Y petb yr wyf am ofyn ydyw i cbwi gyfyngu eich hunan i'r un pwynt yr yclych yn ei godi, er mwyn i ni neu rywun gael mantais i ateb. Mr Williams A oedd, neu nad oedd, a wnelo Mr Bryn Roberts a gwaith y pwyllgor fu yn gwneyd ymchwiliad o'r blaen. ac yn dwyn ei adroddiad i mewn? Dywedodd y Llywydd fod yn Ifaith yr ymgynghor- wyd a Mr Bryn Roberts, yn Lerpwl, ar ddau bwynt. Y pwynt cyntaf oedd, A allai Cyfarfod Misol Ler- pwl apwyntio, yn ol cais a roddodd Mr W. O. Jones, ddan neu dri 0 aeIodau y Cyfarfod Misol i weith- redu fel diffynyddion ? Yn ail, A allai y lCyfarfod Misol gydsynio a chais pellach i roddi o'r neilldu "privilege" mewn cvnghaws mewn Ilys cyfraith ? Yr oedd y Cyfeisteddfod yn ystyried nad oedd dim a fyno y ddau gwestiwn yna a'r ymchwiliad i gvm- eriad Mr W. O. Jones, nac mewn un modd yn an- ghymhwyso Mr Bryn Roberts i weithredu fel aelod o'r pwyllgor. Mr T. J. Williams Mae yr atebiad yn foddhaol. Mr William Jones Gan fod apel Mr W. O. Jones gerbron, a oes gwrthwynebiad iddo fod yn bresenol? Yr Ysgrifenydd. Datganiad y Cyfeisteddfod mewn atebiad i gwestiwn Mr Jones ydyw hyn: Nad oes caniatad i Mr W. O. Jones fod yn bresennol yn yr eisteddiad hwnw o'r Gymdeitbasfa pan fyddo ei achos o apel dan ystyriaeth, os bydd yn gofyn am hyny. Gofynodd Mr Robert Richards a oedd pender- fyniad y Cyfeisteddfod yn derfynol, fel nad oedd gan y Gymdeithasfa ddim fw ddyweyd ? Teg i Mr Jones gael gwybod pwy ddewisid ar y pwyllgor. Nid oedd ef yn hoffi dull yr ysgrifenydd yn dyweyd mai fel hyn mae y Cyfeisteddfod wedi dyweyd, ao fel byn y mae i fod." Dywedodd yr Ysgrifenydd nad oedd yntau yn dewis i'r byn a ddywedodd gael ei ddweyd yn y ffordd y dywedodd Mr Richards ef. ond dyweyd yr oedd ef mai dyna farn y Cyfeisteddfod, ond wedi roddi i fod yn arweinydd i'r Gymdeithasfa ar hyn, yr unig arweinydd dynol i'r Gymdeithasfa." Dywedodd Mr R. O. Jones, Waunfawr, ei fod yn tybied fod gan Mr W. O. Jones hawl i fod yno, tra byddai achos yr apel yn aros i'w benderfynu. Cyn- nygiodd Mr Jones byny. Cefnogodd y Parch Owen Evans. Nid enillai y, Gymdeithasfa ddim trwy unrhyw gulni na diffyg gwroldeb, ond derbyn nnrbyw beth oedd gan Mr Jones i'w ddyweyd ar y mater bwn. Yr oedd dyn i'w ystyried yn gyfiawn hyd oni chondemnid ef, ac yr oeddynt hwy yn awr wedi caniatau yn y fan yma ail-ystyriaeth i'r mater a benderfynwyd yn Mhwllheii. Dywedodd Mr John Jones, Ducie-street, fod Mr. W. 0. Jones yn cydio telerau wrth ei apel, ac felly nad apel mohoni o gwbl. Gofynodd Mr William Thomas, Bootle, oni ellid gwneyd hyn yn unol a rheolau y Gymdeithasfa ofynai fod yr apelydd yn bresenol pan y gwneid yr apel. Dywedodd y Llywydd fod hyny i'w ddeall bob amser, nid pan fyddai y Gymdeithasfa yn ystyried derbyn apel, ond pan fyddo yr ymchwiliad yn cael ei wneyd (cymeradwyaeth). '1 Gofynodd y Parch J. Eiddon Jones a oedd cyfle wedi ei roi i Mr Jones i godi gwrthwynebiad i unrhyw un o'r rhai gynnygid ar y pwyllgor. Dywedodd y Llywydd nad oedd. Nid oedd dim, bvd y gwyddai ef, wedi ei hysbysu i neb o'r byn a wnaed gan Gyfeisteddfod y Gymdeithasfa nes hysbysu y Gymdeitbasfa ei hun. Y Parch J. Eiddon Jones A ellir rhoddi lie iddo os ydyw yn dymuno gwrthwynebu 1 Yr Ysgrifenydd Nid yw yn arfer cael ei wneyd, >syr. Dywedodd y Parch J. Gwynoro Davies nad oedd vn meddwl y collai y Gymdeitbasfa o gwbl, ond fod ganddi bobpeth i'w enill wrth roi; hwyrach peidio son cymaint am arfer, ond er ei fod mewn eydymdeiirflad a'r cynygiad i Mr Jones gael bod yn bresenol, yr oedd yn meddwl mai myn'(] i annhrefn a thrybini niawr a wnant fel Cymdeithasfa os na pbenderfynid rhywbeth yn nglyn a'r cynnygiad o eiddo y Cyfeisteddfod cyn i Mr Jones ddod i mewn. Rhanwyd, a chaed 59 dros gynnygiad Mr R. O. Jones, a cbaed mwyafrif yn erbyn. Yna, cynnygaodd Mr Edward Jones, Bangor, gymeryd adroddiad y Cyfeisteddfod bob yn bwynt. Cefnogodd y Parch J. Richards, ond caed mwy- afrif yn erbyn hyo, a derbyniwyd yr adroddiad. Gofynodd y Llywydd a roddai y Gymdeithasfa, fel na byddo raid aros am Gymdeitbasfa. eto—os digwydd hyny-awdurdod i swyddogion y Gym- deithasfa, sef y Uywydd, y Cyn-Lywydd, y Trys- orydd, Ysgrifenydd y Gymdeitbasfa. ac Ysgrifenydd Cyfeisteddfod y Blaenoriaid, yn ngbyda'r aelodau o'r pwyllgor a fydd yn alluog i weitbredu, i lanw i fynu unrhyw le gwag o fysg brodyr ereill, oedd yn agosaf o ran nifer y pleidleisiau at y rhai a ddewiswyd. Mr Rawson Williams Yr wyf yn cynyg byny. Mr Ashton, Croesoswallt: Yr wyf yn cefnogi. Pasiwyd ef yn unfrydol. Cynny Cynnygiodd y Parch William James, D.D., fod Mr Jones i gael copi o'r penderfyniad gynted ag y gellid gwneyd copi. Cefnogodd y Parch William Williams, Glyndyfr- dwy, a phasiwyd yn unfryd. MR BRYN ROBERTS, A.S., YN YMDDI- i SWYDDO. Anfonodd Mr Bryn Roberts, A.S., lythyr at y pwyllgor a benodwyd i wneud ymchwiliad i achos Mr W. O. Jones, B.A., i ddweyd ei fod yn gwrthol myned ary pwyllgor newydd uchod, a hyny am ei fod wedi cael gofyn ei farn mewn achos blaenorol gydag un o'r pleidiau yn yr achos. Y GYMDEITHASFA NESAF. Hysbyswyd y cynelid y Gymdelthasfa nesaf yn Nghroesoswallt ar Mercber, Iau, a Gwener, Mehefin 26ain, 27ain, a 28ain, yr hon fydd yn Gym- deithasfa Ordeinio.

Y RHYFEL YN AFFRICA. Dydd Iau bysbyswyd fod y Cadfridog Rundle, yr hwn sydd wedi bod yn darparu er's rhyw gymaint oamser i'ddechreu symuniad newydd o Harrismith, wedi cychwyn y Sadwrn o'r blaen, a bod ei ynau mawrion ar waith y 'diwrnod canlynol. Y mae ganddo o dan ei lywyddiaeth gorph luosog o wyrar feirch; a deallir, er nad ydyw wedi cael ei ddyweyd yn bendant, ei fod i glirio y rhan ogledd ddwyreiniol o Drefedigaeth yr Afon Orange. Dywed gwefreb o Pretoria fod y corphluoedd Prydeinig wedi cymeryd 355 o garcharorion, 386 o reifflau, a gwn Krupp 12 pounder, a 15,000 rounds o gad-ddarpariaethau arfau bychain.

RHYFEL YN CHINA. Y mae y milwyr Prydeinig wedi meddianu un ar bymtheg o fagnelau Krupp ac amryw gerti o gad- ddarpariadau yn Kai-Ping, rhwng Taku a Shan- Hai K wn. Darfu i'r Chineaid gynyg i'r swyddog Indiaidd brodorol ddwy wagcniad o arian, ar yr amod na byddai iddo gymeryd y magnelau a'r cad- ddarpariadau. Y mae hysbysleni yn yr iaith Chineaidd wedi eu rhoddi i fyny ar hyd Pekin yn galw ar y Chineaid gwladgarol i wneyd cais, ar y 15fed o'r mis nesaf, i anfon y tramorwyr o'r dref. Deallir nad oes weledigaeth eglur yn nglyn a'r trafodaethau yn Peking parthed yr iawn arianol a ofynir gan y Galluoedd oddiar China. Pery Prydain Fawr i geisio gan y Galluoedd i gymedroli eu hawliau. ac i ofyn am fwy o fanteision masnacbol. Ebrill 23ain a 24ain, bu pedair brwydrger y Mur Mawr, rhwng pedair colofn o dan arweiniad y Cadfridog Ketter a'r milwyr Cbineaidd o dan lywyddiaeth y Cadfridog Liu. Er eu gwrtb- satiad cyndyn, gyrwyd y Chineaid yn ol dros y mur, ac ymlidiwyd hwy mor bell a Kn-Kwan. Yr oedd colledion y Germafuaid yn bedwar swyddog wedi eu clwyfo, tri milwr wedi eu Iladd a deuddeg ar hugain wedi eu clwyfo. Ni chymer- odd y milwyr Firengig ran yn yr ysgarmesodd.

Llith o Landyssil. 'Na falch w i mod i wedi pryni a darllen y Gazette yr wthnos wetha, mi weles fod rhwyn wedi clywed y gwcw, a mi roiodd hyny fi ar fy ngwyliadwrieth rhag i'r deryn llwyd bach ar gan ddou nodyn i nala heb arian yn y mhoced. Wn i'm os na rwyn wedi clwed y gwcw yn Llandyssil 'to ne beidio ond osna ddaw hi'n go gloi bach nawr, fe eith yn gwew Glame, cosyn dime'' arrii, ond ta hi heb gani nes bo hi Ffair bach yr Hat' mi gadwa i rhw geinog fach yn poced watsh y nhrowser. Dyw Nansi byth yn cario arian yn i phoced bob dy ond dy Calan, ond wedi iddi glwed fod y gwcw obiti dachre cani ma da hi ddime yn i phoced bob dy yn gymysg a chwpwl o jili lings" a phupir min-trops." Er mod i wedi cal tipyn o yscol yn ddiweddar rw i heb ddadblygu digon os dywed y sosinied ma, i beido credi fel carne o bobol y plwydd, yn yr heu wheddel, os bydd arian yn 'ch poced chi pan glwoch chi'r gwcw gynta, bydd 'da chi adigon drw'r flwyddyn." Dyw Nansi'm wedi cal fowr iawn o yscol; dim ond dyst digon i sgrifeni a darllen y pryddeste 'ma sy'n cal i rhoi ar folante; a 'dyw Nansi ddim wedi clwed son am y pethe ma'r dynion mowr yn i alw'n wyddoniaeth. Ma bin gyfarwydd iawn a gwyddon ,y cynbos llyne, ond ma hi mor ddierth i wyddoniaeth a, vw'r Sosin cvffre(liri we(li bod i'w Feibl, ond o o ran byny ma hin bwer o beth i'r rhan fwya o'n Calfinied ni hefyd fod dy Sul i gal er mwyn cadw'r Hen Lyfr rhyg llwydo; wir os na drycha meistri llyne a'i gyd-fforddolion ati fe eith yr "hen sosinied ma heibo nhw wath ma'r Sosinied yn cadw Bible Classes nawr yn rheoledd bob geua. Dw iddimyn diall fod hen gapel Arminaidd gynt, y Llwyn yn symud fowr yn mlan yn y ffordd byn, a mae lie i ofni ma dim ond drw rbw gwpwl bach o adnode wedi dadgyssylitu wrth 'u ciiwior *y(id, a'u preinto ar phylacterau y pwlpit a'r welydd, i brofi credo i'ach nhw, ma nhw yn profi pob petb a dala yr hyn sy'n dda yn ol hen arwyddair Yr Ymofynydd. Ma yna lond cwpwrt mowr o lyfre yn bilontio i'r "Hen Gapel" ond ma nhw mor ddiwerth a'r Parish Cownsil gan nag o's neb yn treio gneyd dim iws o boni nbw o gwbwi. Ma'n well da rhan iwya o honi 1 kw gani Comic Songs a whare acto bach sha amser N'dofig co na threio gwrteitho tipin ar i meddylie. Whare teg i'r "Young Bloods "hyn: ma rhowde o ddynion yn dod i clwed nhw a ma nhw'n werthin ac yn clapo dwylo, a phwy ryfedd fo(\ yr actwyrs yn dachre credi na fuodd ariod shwt (litynion a nhw am acto, ond wir, coele nbw ne beido, rhw "whare ty bach yw rhw acto felny. Ma gwisgo mass eitha salw yn ddigon i hala pob COptt o ddyffryn Clettwr i werthin nes bo nhw'n gorwe. Fe fuodd goleu cryf yn gweu o'r Llwyn ond ma'r Canhwyll- bren wedi symud—pwy leinwr'r twlch ? Rown i wedi addo gweyd rhwbeth am yr eisteddfod mowr fuodd yn Llandyssil adeg y Pasg, ac er mwyn cadw ngair mi dreia weyd rhwbeth nawr. Alia i ddim rhoi banes nbw'n Ilawn, wath dynion o bant gas y rhan fwya o'r gwobre, a down i ddim yn nabod neb o honi nhw. Dynion o Bencader—" y dre nesaat y tunel" ma Nansi yn galw'r edlych pentre, aeth a shew o breisis o Landyssil, a gwyr Aberbanc na' ath a'r rhan fwya o'r goden a'r code o Bantdefed. Ma'r becbgyn odd yn treio o Landyssil yn fibis iawn byth oddi ar hyny. Enillso nhw ddim byd ond cwpwl o beth o nhw'n galw solo twps arni nhw, a rhw ganu nad odd dim neb yn i sefyll nhw. Dos dim ise i fi weyd wrthocb chi, fod pob fin gollodd wedi cael cam, a phe buse fe'n barnu y buse fe wedi sgubo'r cwbwl o'i flan. Roedd y traethodau yn weddol yn Llandyssil, ond yn fain iawn yn mhentre Shifft. Rhyw englynwyrs talcen slip yw y rhan fwya o'r crugyn beirdd sy yn y North Ward a barnu oddiwrth eire y beirniad-awdwr darnau melus Ar lan y mor. Fe fydd gen i ragor ar hyn yr wthnos nesa, a fe. fydd sylw neillduol yn cal i roi i wyr penstar Long Room y Porth a'r swn a gerdde o lawer ceg lydan a phen gwag. WION BACH.

PENLLWYN. SUNDAY SCHOOL —Mr Thomas James, J.P., Ael- ybryn, and Mr J. Richards, Dolblodau, have been appointed superintendents, while Mr W. H Morris, and Miss Gwladys J. Adams were appointed secretaries, of the C.M. Sunday School. HUNT.—A number of foxhounds belonging to Lord Henry Vane Tempest, Plas, Machynlleth, had a three days' hunt in this neighbourhood last week. The days being so fine and dry. The hunt each day had to start before dawn. Though starting so early several of the inhabitants nevertheless, joined in the sport. The first morning three young foxes were caught in a den in a field above Aely bryn. On Friday a start was made to Blaendyffryn woods, but proved a little one. Near Cefncoch it was clear that Mr Reynard was near, by the tremendous barking and howling of the hounds, but anyhow no catch was made. On the banks of the Rheidiol, opposite Tanrallt, two old aLd one young fox were caught in their den. One of them made a rush to cross the river, but the hounds were to quick for him he was caught after a very fierce struggle in the middle of the river while making a desperate attempt to escape.

Business Notices. R. SAYCIELL, FISH, GAME, AND POULTRY DEALER. GREAT DARKGATE STREET, ABERYSTWYTH. HORNER'S CLOTTED CREAM AND CREAM CHEESE, FRESH DAILY. SOLE AGENT FOR Palethorpe's celebrated Cambridge Sausages in the district TELEGRAPHIC ADDRESS: SAYCELL, ABERYSTWYTH." TELEPIIONE:-No. 6. E. L. ROWLANDS, FAMILY AND GENERAL GROCER, LIVERPOOL HOUSE, ABERDOVEY. Choice Selection o General Provisions and Italian Goods, etc., always in Stock. CAMBRIAN FACTORY. LAMPETER DAVIES BROS.' BOOTS AND SHOES ARE POPULAR IN ALL TOWNS, — f STEPHEN VAUGHAN DAVIES, CORN F LOUP, AND p ROVISION MERCHANT, LAMPETER. THE Finest Te Man Brith that can be procured for Is. 4d. per lb. Sole Proprietor of the Tea Britli Stephen Is. lOd. with its marvellous, flavour and Superb Quality, has sprung with a bound into the highest in public flavour. Hotels. BRYNAWEL PRIVATE HOTEL, Llandrindod Wells (Two minutes' walk from the Railway Station, Pump House, or Rock House Mineral Springs). ACCOMMODATION FORIETENTY VISITORS. This Private Hotel is situated on one of the highest sites in Llandrindod Wells, commanding an uninter- rupted view of "Ye Olde Druid Circle," Temple Gardens, and the surrounding country. Built with all modern improvements and perfect sanitary arrangements. Centrally situated. Handsome Dining and Drawing Rooms. Private Sitting Rooms (en suite). Smoking, Writing and Billiard Rooms. Tennis, Croquet, and Bowling Green. Fine South aspect. Electric Light throughout. All diet arrangements under the special supervision and advice of Dr. Bowen Davis. Personal superintendence. Terms on application. MR. & MRS. JEFFREY JONES, PROPRIETORS. G W A L I A HOT E L, Ltd., LLANDRINDOD, WELLS. THE origin of the Llandrindod "GWALIA is the well-known "GWALIA" OF UPPER WOBURN PLACE LONDON. It was started 1889 by the season of the following year, extensive additions had to be made to meet a rapid increasing business; these extensions have culminated in tho NEW PREMISES, whioh was opened last year (July 27th, 1898,) The situation of the "GWALIA" is unrivalled. Beautiful outlook, commanding the finest views ossible, perfect South-West aspect, close to Park and Mineral Springs—Saline, Sulphure, and Chalybeate. Heating apparatus good supply of Radiators on balconies and corridors. ELECTRIC LIGHT. PASSENGERS' LIFT. BILLIARD TABLE. EDWARD JENKINS, Manager. AND "GWALIA" UPPER WOBURN PLACE, LONDON. THE QUEEN'S HOTEL, ABERYSTWYTH. Table D'Hote, 7.30. Boarding Terms frem 3 Guineas per Week, or 12s. 6d. per day. THIS Hotel is replete with every modern appliance, and contains Coffee and Dining Rooms, Ladies Drawing Room, Recreation Room, Library, Billiard, and Smoking Rooms, and about one hundred Bedrooms. Having a frontage of 150 feet, all the Public and Private Sitting Rooms face the sea and are Lighted by Electricity. W. II. PALMER, Proprietor. BELLE YXJE HOTEL, ABERYSTWYTH. (Facing the Sea and close to the Pier.) Is one of the most reasonable and comfortable Family and Commercial Hotels in Wales. TABLE D'Hote, 6-30. Boarding Terms from 2 £ Guineas per week, or 9s. per day. 'Bus meets all Trains Tariff on Application to the Manageress. W. H. PALMER, Proprietor. WHITE HORSE HOTEL, ABERYSTWYTH. CLOSE TO SEA AND RAILWAY STATION. TERMS MODERATE. Proprietress: M. A. REA. ABERYSTWYTH, "THE WATERLOO," FACING THE SEA. HIGH-CLASS FAMILY AND COMMERCIAL HOTEL. THE LARGEST AND MOST COMFORTABLE HOTEL IN THE PRINCIPALITY BOARDING TERMS FROM X2: 2: 0. BILLIARDS. ELECFRIC LIGHT. POSTING. TERMINUS HOTEL, ABERYSTWYTH. THE Hotel is now under new management. It is situate close to the Station and is the most convenient Hotel in Town for Travellers and others. It has recently been enlarged and is now replete with ever} modern convenience and is lighted throughout with the Electric Light. T, E. SALMON, PROPRIETOR. PENYPONT HOTEL, TALYLLYN. POSTAL ADDREss-OORRIS, R.S.O. TELEGRAPHIC ADDRESS-ABERGYNOLWY This Hotel, which is situate at the west end of the far-famed Lake. Tourists, Visitors, .and Cyclists will fed every accommodation and comfort at moderate charges. Guides for Cader Idris. Posting. Lake and River fishing free to Visitors at the Hotel. THOMAS LLOYD, Proprietor. W. M. JONES, GENERAL DRAPER, GLASGOW HOUSE, MACHYNLLETH. AUTUMN AND WINTER GOODS IN GREAT VARIETY. 'lUelsb Gazette' PRINTERIES, BRIDGE STREET ABERYSTWYTH. GIG LAMPS. Edmund Edmunds SADDLER & HARNESS MAKER, COLLEGE STREET, LAMPETER, Begs to inform the Public that he has a Gra Selection of GIG LAMPS IN STOCK, AT VERY MODERATE PRICES. All kinds of Repairs neatly executed on the shortest notice. SADDLES, CUSHIONS, HARNESS, &c. REWARD & PRIZE BOOKS ALL PRICES. A visit is respectfully solicited. Orders by Post strictly attended to. NEW FANCY STATIONERY 6d. and Is. CABINETS. W. JENKINS' 23, Great Darkgatc Si. And 13, BRIDGE STREET, ABERYSTWYTH. Business Notices. WILLIAM PIORIN RELIANCE HOUSE AND 15, PIER STREET, Working Watchmaker, Lapidary, and Jeweller. Parciiaser of Brilliants, Old Gold and Silver Modern and Antique Plate. CASTLE HOUSE, ABERAYRON. John Hugh Jones, The oldest established Draper in Aberayron. LARGE STOCK OF DRAPERY OF EVERY DESCRIPTION. FOR WELSH MATERIALS Of all description unsurpassed in the Town MODERN SHOWROOMS. Ladies and Gentlemen are respectfully requested to visit the above Establishment They will be surprised at the variety of the Stock. FOR REAL WELSH FLANNEL AND WOOLLEN .GOODS GO TO J. & E. EVANS, GENERAL DRAPERS AND MILLINERS, 40 L GREAT DARKEG:A:T:E STREET- BERYSTWYTH I F. BENNISON, FISHMONGER AND FRUITERER, LISBURNE HOUSE, TEIRIZACE IIZO-kll). -) FRESH FISH DAILY FRESH FISH DAILY CAUGHT BY OUR OWN BOAT IN THE BAY. Albatross and Plover. FRESH SALMON FROM THE TEIFY, SEVERN, AND OTHER RIVERS. ICE always on hand. Homers' Clotted Cream and Cream Cheese. Fruit and Vegetables fresh daily BENNISON'S NEW AND COMMODIOUS POSTING ESTABLISHMENT PORTLAND STREET, ABERYSTWYTH. CHAR-A-BANCS leaves Lisburne House Terrace-road, at 10.15a.m. Dailv for Devil' Bridge, Plynlimon, Llyfnant Valley, other places of interest; also AFTERNOON DRIVES. Excursions made to Hafod, Taliesin's Grave, Monk's Cave, &c., &c. SPECIAL TERMS FOR PRIVATE PARTIES. Landaus, Victorias Waggonettes, Phwtons, Dog- carts, Irish Jaunting Car, Governess Cars, and Donkey Carriage for Children always on Hire. COMMODIOUS BICYCLE STORES. SPECIAL DRAPERYsrECIAL. N EwG OODS!! I NEW G OODS! In all Departments JUST ARRIVED. London House, GREAT DARKGATE STREET. ROWLAND MORGAN. JOHN LLOYD & SONS, TOWN CRIERS, T BILL POSTERS AND DISTRIBUTORS, HA\ E the largest number of most prominent Posting Stations in all parts of Aberystwyth and District. Having lately purchased the business and stations of Aberystwyth Advertising and General Bill Posting Stations, they are able to take large contracts of every description. Over 100 Stations in the Town and District. OffiGial Bill Posters to the Town and County Coun- cils, G.W.R. Co., Cambrian Railway Co., all the Auctioneers of the Town and District, and other Public Bodie 44 I)] )I Che "iUelsl) Gazette" IS ON SALE IN LONDON AT Messrs. W. H. EVERETT & SONS, Bell's Buildings, Salisbury Square. LONDON, E.C. Mr. W. H. ROBERTS, Bookseller, 10, Cecil Court, Charing Cross. BY POST 6Q. 6d. A YEAR. TAILORING ESTABLISHMENT, 13, TOIER STREET, A BERYSTWYTH DAVID JAMES. Suitings, Coatings, Trouserings, &c., im the beat fashion and at reasonable prices. CAMBRIAN RAILWAYS. WEEK-END TICKETS tre issued every FRIDAY and SATURDAY all L. k N. W. and G. W. Stations in LONDON TO ABERDOVEY, ABERYST- WYTH, DOLGELLEY, AND BARMOUTH. Available for return on the following Sunday (where train service permits) Monday, or Tuesday For full particular see small hand bills. CHEAP WEEK END EXCURSION TICKETS ARE NOW ISSUED ON EVERY FRIDAY AND SATURDAY TO Birmingham, ""Wolverhampton, *Walsall, Peter: borough, Leicester, *Derby, *Burton-on-Trent| ♦Stafford, ""Coventry, Manchester, Preston, Black- burn, Bolton, Leeds, Dewsburv, Huddersfield Liverpool, Birkenhead, Wigan and Warrington FROM Oswestry, Llanymynech, Llanfyllin, Montgomery Welshpool, Newtown, Llanidloes, Machynlleth Borth, Aberystwyth, Aberdovey, Towyn, Barmouth Dolgelley, Harlech, Portmadoc, Penrhyndeudraeth, Criccieth, and Pwlheli, Similar tickets are issued from Aberystwyth Borth, Aberdovey, Towyn, Barmouth, Dolgelley, Harlech, Penrhyndeudraeth, Portmadoc, Criccieth, and Pwllheli to SHREWSBURY. "'Tickets to these Stations are not issued from Welshpool. Passengers return on the Monday or Tuesday following issue of ticket. THOUSAND-MILE TICKETS. The Cambrian Railways Company issue FIRST CLASS 1,000 and 500 MILE TICKETS, the coupons of which enable the purchasers to travel between Stations on the Cambrian Railways durin « the period for which the tickets are available unti the coupons are exhausted. The price of each is £ 5 5s Od 1,000 miles, and P,2 17s 6d, 500 miles being about lid per mile. Application for the 1,000 or 500 mile tickets must be made in writing, giving the full name and address of the purchaser and accompanied by a remittance, to Mr W.H.Gough, Superintendent of the Line, Cambrian Railways, Oswestry (cheques to be made payable to the Cambrian Co. or order), from whom also bookscontaining 100 certificates for authcrisingthe use of the tickets by purchasers family, guests, oremploveescanbeobtained,pric 6d each book; remittance to accompany order. C. S. DENNISS, General Manager Oswestry, Match 1899. Business Notices. SPLENDID BARGAINS REES JONES « EMPORIUM, rjIREGARON Now offers for Sale at Low Clearance Prices S. a fine lot of MEN'S, YOUTH'S, AND BOYS" OVERCOATS. JACK EDWARDS. (LATE E. EDWARDS,) B OOKSELLER AND STATIONLER, 13, GREAT BAliTvGATE ST. A HERYSTWYTH. OUR MOTTO- GOOD VALUE FOR MODERATE PRICES r PRINTING 'OF EVERY DESCRIPTION QUICKLV AXD NEATLY DOXE AT THE "Welsh Gazette" PRINTERIES BRIDGE ST. & ^JRAY'S JNN RD 1/1 ABERYSTWYTH. NEW OFFICIAL SIZE WITH P R I N TED ADDRESSES, 6s- (jD., 78, 6D., AND 8 6 D Per 1,000, ACCORDING TO QUALITY Orders should be sent to the WELSH GAZETTE OFFICE, ABERYSTWYTH