Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
31 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
31 erthygl ar y dudalen hon
--------ITR ADR AN GTMRAEG.…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
ITR ADR AN GTMRAEG. NODIAOAU.. CYMRU A LLYDAW. BrwcLfrydig iawn oedd y cyfarfcdydd yn tlYdaw, a enynes y crceso a eetynwyd gan y ^"i'dav.TuiJ i'w brc-dyr o Gymru. Nid eiiir *fticu'r dylanwad da a cdy cyfarfodydd o'r faih tr eu ho!, ac y niacin bob aimser yn tuc-ddu i 4Ynnu gwJcdydd byd yn ago,ach at eu gilydd ao 1 hyrwydd-o hoddvvch rhyngwladwiiaethol. Ar "ab,a.n i'r teimkd Gcjta-idd sy'n uno'r f ^Jrriry a'r Llydawiaid, amryw o'r wlad lion a.mi yn hwyko trc<iodd i fwynhau egwy!, ac cac] cyfle i adnabcd Celtiai-d LIyJaw yn eu fcvviad eu hunain. ilyd yn hyn, Kirch byniiy, ^cKv<lig a pobl go rile win Ffrainc am fyn- I Cyrurii a Uwybrau cynhoJin eu teidiau; ddok-n anwcle.J,ig a giynia'r ddwy ?Qruk_U wrth eu gilydd yn tynhau'n flynyddoli dcilon yn doi i i'r golwg trwy'r dyrys- III i gyd. • • • • ^WADALWCH YR IIIN. Mu<c'r tywydd annyniuRcl a gaed yn ystcd yr vythricti-tu divveddiii wedi adgyfcdi'r hen gri yn I etbyn anwadalv,h y tynihorau. Ni a glywn yr n cwyn bob haf, a dywed rhai gcfio o honynt adog pan oe-dd tymhorau'r flwyddyn yn gyeon- h iddynt eu hunain na weithian. Eithr er múr I yn vniddangosiadol, y myntvgiadau hynny, 11146 tystioiaoth swyddogoi yn dra gwahanoi. Yn 5* ystadogau a gyhocddir nid oes yr un prawf y tymhorau wedfi nGwid ii raddau aorilwg j ac os oymer neb y drafFerth o ddarllcn hen ra,,u a chylchgronau coir gw-el d fod yr un ^ynion yn y wlad tua clian' mlynedd yn ol r cwynion hynny i'w priodoli nid i mxrhyw au oysvlltiedig a 'hinsa-wdd gwjad, citlu- T Jneddwl dyncl. Pan yn nwyfiant mahinogi 1, pobpoih yn waJvuiol iawn i'r hyn yw (Ill ^el'd trwy amrant henaint, ac nid yw'r cyfartaledd. bryd hynny, wedi ei lawn ^atb!yg-u. Foliy nid ccd-d yr un haf ddydd dec- hafddydd oin taieucnctyd ni, na'r urirhy w cYn wymied ag cira dyddiau'r yegol. h- t "YFYG ADDYSG CYMRU. J. yr adroddj ax.1 sy nowydd1 ei gyhoedidi gan •Hwrd^ Addysg ynglyii ag adidytsg oanoii-addol oVru> telir eylw pwysig i a<ldyfeg y Gynuax'.g- a'r yn yr ysgoiion, a dyianwad yr addyisg v^*y ar effeithioirwydd addyi-g yn gyfYrvxlm. .n\'Ieodir mai diffy,g pønnaf addyeg yr yegoiion |^c'jr'adidiol yw anwybodaeth y riian fwyaf o'r _%yblion o'r fk-iirnig a'i llenyddiaeth, a myn, raa-holwr mewn J.en. eu bod nid yn uinig yu t,o I,. gwybo-da^th bersonol o'r iaith ond yn methu gwerthfawrogi'r darna« mvvyaf wiadoL mewn rhyddiaeth. Eithr nid yw'r yn prio(loli htyny i Gymra^g y plant. I n JT ardalocdd lie mae'r Gymra^sg ^aJaf mae'r ^bodaeth. fwyaf o'r Seasnig; a lie bo'r hem- ^Xiraf n*a^'r arddull lan a nodvvedda gyfan- -j'adau'r plant yn ouddio'r aanbcJl brdod'-dd'ull a lithra i mown er eu goreu. Mewn Jd ° 'L)! ^'at-ir;lwon ychydi:g amser yn ol ,.n«'yd fod gwybodaiefthi o'r iaith Gymraeg, er rwy^tr i'r plant yn y doe- iselaf, yn gymorth i'r dostAriiiiadau c. Hwyraoh rnai'r gwir rcewm am dlodi'r g yn yr ysgoiion canoJraddol, magi3 a W-d Prjf Adiolwr y Bwrdd C-a-nol, yw'r am- t\ ri a roddir i'r iaith gan lawiwxi y daflen ac hy-d yn oed pan. dre-uiir awr gydia'r ^1111' cyf yngir y wers i raraadeig a sadn, ao nid yjj r i daJu'r sylw dyladwy i lenyddiiaeth 6j hy-Sitr lawnaf. f, wo DYLEDWYR. tr *ae Ivieitbian banner o&a' nilynedd wedi cilio ddiddymwyd y gall'u d garcharu dylodNvr ei oo;, ao yn awr syndod yw i ni fod deddf r annoetli wcdi bod mewn grym gyiiyd. i ca dai dylodwyr pwysioaf yn Uoeigr yr adie.g V> y "King's Bench," y "Majrabalsea" Lll. ^°ly>u'gh Compter." Yn y flwyddyn 1759 b r fod d,ros ugain mil o bobl yn Mhiydain r a r Ivvcrddon Wiedi eu oaroharu olierwydd yfedion. Yr oedd y cynllun inor ddiefFaith y °6dd yn annoeth. Oa«thiiwyd mwy na haner am fethu oJionynt dalu'r cyfreitii- a u hamddiffy nasai, ao yr oedd gan y rhan o honynt yng ngharohar eu teuhioedid yn Yl>tal. Ni-di oOOd na. uhiafdy na baddonau yn V^J'tiecbg a'r carcharau, ao yn amllun yr oedd ,<^<ieudd'eg cant yn treuiio'u bywyd gyda'u K4*ydd, °^-0NRR BRENIN. |- Wyth mlynedd yn ol cydunodd pawb- yn y ^w«nydd ynglyn a CJhoroniad IarwertJi Frenin, I gwneir parotoadau dd-vvyd gogyfer a | ■^■Oaeth cyffelyb y flwyddyn neoaf. Fe r i Groroniad Iorwertli y Seithfod ei ohirio «Ofcier oherwydd gwa^iedd i^rygl-us y prif *W* a'r an'Y:uvd hyny oedd yn gyfrifol am a,mryw o r ymwelwyr estronol cn"wog j;, ddod tro-odd i'r gwasanacth cyntaf. ./° i gyd, yr oedd y gwaaana-eth. ooroni yn 1902 j Urwyddianua a tharawiadol, ao nid ha-\vdd a gafodd y fraint o'i weld, anghofio yis- j, a°dra'r olygfa a dy.fned parcJi y pendefigibn lirenin, Yr adeg honno yr oedd dros mlynedd' gwedi'r ooroni ad' diweddaf ym ?~)ry<ia.in) ac o'r herwydd rhaad oedd i'r aw- ^Pdodau chwilio hen gdlyfrau, oedd wedi ou 11. guddio gan lwch ameer, er eu galimogi i ^rh&u man-ylion ynglyn a'r gwaear/aoth u-rdd- •bol, oJ c. nf w t CENEDL NEWYDD. Daw'r aon fod cenedl newydd o goraohod wedi darganfod yng nglianolbarth New Guinea, yr fawr a orwedd o'r tu gogleddol i Awstralia. I ad ran honno yw'r ehangaf o ranbarthau an- y byd. a dywedir fod yr h-anca a gees ^°ithian oddiwrth Brvdeinwj'r yr ynvs honno yn ^tiifawr. Mao anhawsterau lu i'w cyfarfod I ^"th fforio'r wlad, ac anodd iawn yw sicrhau *gon o breswyhvyr y giannau d gario'r g-waith ttdaen yn liwyddiannuts. Mae trigo'ion y ^■riolbarth yn gyfrwys a bradwrus, ac mae *^ithder dirfawr yr hin. olierwydd y glavv di- ^i<l yn go3od treth drom ar yr ymgyrch. Er *od y gWaith wedi ei gycliwvn amryw fisoedd ol nid ydys etc wedi cyrraedd naniyn uchder ddwy fii o droedfeddi, tua thriugain milltir, i ri i'r oanoidir, tra'u hwynebau ar udhder o 17,800 o dronifc-ddi yng nghand y Mynyddoedd Ia. Uthr er gwaetha'r holl anhawsterau m' ae'r cWnxni'n bemk-rfynnol i sicrhau llwyddiant i'r attUxriaeth, a taer yr apel am gynortfiwy. Ym- Easgl y trigol'on dioit.hr with y rndlocdd i fud- eyllu ar eu cyfeil'ion crocn-wyn, ac 'hyd yn hyn ddangiioBvvyd ganddynt yr un arwydd o elyn- th chwerw. Ilyli iawn yw cu hymddanghoeiad SU-101, y gwyr a'r gwragcdd, eithr tlysach,nieddir, ^yruebpryd y plant na'r rhienc. Credir eu bod n perthyn i'r un cyff a choraohod oanolbarth I ■Africa, <a.i3ir or byrr o gorff nid ydynt oiddi. 4lQ Do diog y gwyr nid yw'r gwragedd yn 01 toown diiwydrwydd. a AWST. Wymied oedd inaenol Mai, Gyda'i chy«ha<eaf blodau; Qwynnach yw ydfaffi A wet, Gyda'i fil-mil tywj-seuau. Oiwilied y Haw fu'n liau Bellach am Ion a ehryman- Esmwyth yw tonnau'r twf Cyn llifo i mewn i'r ydlan. Ceinciau o dan eu ffrwyth, Ffrwythau o dan y bra,nar- Pwy a ddyfalai, fod Becliadur ar wyncb daear? Erchwe.h i wyr a phlant Eistedd ar lawr y lasfro; Bu Duw yn eyflawni'r wyrth 0 borthi y miloedd eto. EIFION WYN.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Enillodd Mr Eliia LI. Williams, B.A., athraw ^ynorfchwyol yn Ysgol Sirol Beahp>eda, ysaoior- laeth y Mothodistiaid CaJfittaidd yn y Ba4a, Rwerth 50p, a gynygid i fyfyrwyr ar 'g:rI y >i^nidogae<3i.
I Llith Die Jones. I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
I Llith Die Jones. I
YMWELIAD A LLANELWY.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YMWELIAD A LLANELWY. ABERTII COUNCIL LLANDUDNO. LLYS NEWYDD I COLWYN BAY. Wel dynia ni wedi cyraedd canol yr haf y neu "height of the season," fel bydd y Sais yn dweyd, a mac yn dda gen i g-yliocddi y ffaith fod yna fwy o ddi.cithria:d wcdi ym- wekd a glanau mor Cymrtt yn ystod yr wyth- no-s ddiweddaf na welsom eriocd o'r biaen. LLYS NEWYDD I COLWYN BAY. Pan awgrymwyd dio yn ol mai buddiol fyddai agor llys man-ddyledion (county court) yn Colwyn Bay ni cdrychwyd ar y cynhvgiad gyda. fifafr, ac f-elly rhaid i achosion o Colwyn Bay a'r cyffiniau gael eu trin yn Llandudno neu Conwy. Ond yn awr mae yr awdurdodau wedi bod mor lia-el ag agor county court yn Colwyn Bay. Fel rydych yn gwybod pan fydd siop aewydd. yn cael ei hagor mi fydd pobol fel rlitol yn gadael y siopau He buont yn prynu, ac yn treic y siop newydd. Wyrach y bydd yna rywbetli cyffelyb yn uglyn a'r llys newydd. SIBRWD CARIADON LLANDUDNO. Wcl, fel y dywedais o'r blaen, mi ryda ni wedi cyrliaedd canol haf, ac wedi oeinu ar wythnos mawr y Banc Holid-e, a, rliwiig y cawodydd mac Mistar Die Jones wedi bod yn ymweled a rhai llefydd yn y gymydogaeth, just i edrych sut l'oedd y trigolion yn mynd yn mlaen. Y lie cyntaf ymwelais ag o oedd Llandudno, a phan gyrhaeddais yno mi roedd pawb wedi mynd i'r Dyffryn D-td- wydd, lie "roedd Mista,r William Jones, aelod Seneddol dros Arfon, yn mynd i agor llidiart y Marine Drive, er mwyn i bobol gael oerddod round yr Orrne o hyn all an heb dalu toll. Wel i chi, mi roedd yr aelod Cym- raeg1 yn ei liwyliau goreu, ac yn edrych yn iacii ac yn ddedAvydd, tra roedd y dyrfa yn casglu o'i gwmpas, a'r band Y11 chwareu "Hen wltad fy nhadau." Wrth gwrs cyn agor y giat mi roedd yn rhaid iddo wneud araeth. Un o'r petha. cyntaf ddvwedodd oedd fod yn arwydd dda fod y oerimoiii yn cymeryd lie "yn Dyfl'ryn Dcdwydd, Dyffryn Sibrwd y Cariadon." ABERTH COUNCIL LLANDUDNO. Wedi mynd yn mlaen isiarad am Llandud- no fel un o'r trefydd prydferHiai yn y byd, talodd deyrnged i'r Council trwy ddweyd wrth y miloedd dieithriaid beth ocdd Llan- dudno yn aberthu er mwyn y visitors. Dy- wedodd fod yna 80,000 o bobol wedi talu toll am fyned ar hyd y Marine Drive y flwydd- yn ddiweddaf,ac y bydda gadael iddynt fyned ar hyd y Drive h-eb daiu toll yn rhad ac am ddim yn golled i'r Council o dros 300p yn y flwyddyn, yr hyn olygaa i drethdalwyr Llandudno dalu oeiniog ychwaneg yn y bunt o dreth bob blivyddyit.. Felly roeddynt yn gweled liaelioni y Council yn aberthu cymaint dros eu visitors. Tydw i ddim am wrthddweyd ffigyrau Mis- tar William Jones am foment. Mistar John Burns, LIywydd Bwrdd Llywodraeth Lleol, dd-aru orchymyn i'r Drive gael ei hagor yn rhydd o doll, gan ddweyd fod yr amser penod- edig i godi toll arni wedi dod i ben. Fo ymidrechodd y Council eu goreu i gael h.ela<ethu yr amser, er mwyn arbed y dr-et-h o geiniog, ond roedd Mr Burns yn benderfynol, a bu raid i'r Council foddloni ar y drefn. Cyn gynted ag agorodd Mistar Jones ly gate dyna y bobol yn rhuthro trwodd, ac am y cyntaf i gyfiawni y siwrna o bum' milldir round y mynydd i giat y Gogaxth. Dau hogyn bach gafodd yr anrhydedd o fod y rhai cyntaf i gcrdded round yr Orme heb dalu toll, a dyma cu henwa.u, Bertie Wiilias, mab Mistar Simon Wiilias, y London Hotel, a Dick Clwyd Griffith, wyr i'r diweddar Arcli- dderwydd "Clwydfardd." YMWELIAD A LLANELWY. Gooawu i Llandudno a'i helyntion, ac awn am dro i ddinas ddistaw a. phrydferth Llan- -elwy. Roeddym braidd yn disgwvl gwekd Mistar John Lothian yn ein cyfarfod yn y station, ond er mawr sioiacdig- ateth mi roedd o wedi Jtnvned am dro i Dyaerth. Mi roeddl yn ddrwg gen i am hyn, adhcs roedd wn yn dLsgwyl oael ctefnydd llitJ1 gan Mistar Lothian, gan fod! o nuewn cysyllti-ad a dhymaint o faterion cyhoeddus y ddinas ac yn gadeirydd y Co unci L Wir wn i ddim syd* bosa petha yn mynd ymlaen. fieb Mistar John Jones, Pen-y-Palment, a Mistar Lothian. Wel i chi, tcedd) dim am dani ondniy;iied i'r Llythyrdy i odryc'h am fy hen gyfaill, Sam Parry, y Post- man, onkil diiiiii olionora toedd yntau didim ar gael ciiwa-ith. Wedi cyflawni saith mlynedd ar ibugajtit 0 wa.&8ivaer,h, ffyddlawn mae S-am Parry yn awr yn byw ar ei bension. Ma.e'r lien gyfaiil wedii bod )7.1, rhywbefch heblaw iK^tman yn ei aniser. Mao o wedi bod yn gerdidor da iawn, ao yn aelod o gor yr Eglwys Blwyfol. Er nad ydii. o ddim 11 awr o tldlyn politics, iiiae o yn Dmi at y earn. Rwyn dymunoo. hir oes a ieohydi iddo fwvniiau ei bension. CWRDD A CYFEILLION. Tra. yn Lianewv givelais Mistar Robart Gril- fiths, yr rhwn oedd un. adeg yn ti-igo yn y ddinas. and sydd yn awr yn byw yn LI, ao wedi cael ei wncud yn flaenor capel Methodist yno. Walter Claradoe Roberts oedd, y ncsai welaia yn y ddinas, a chefaia groesaw Cymraeg ganddo. Mae o yn awr yn oadw ffann. CJhefais i ddim amser i fyneJJ cyn balled a Ffordul Las i gtuel golwg ar y stoo, ODd itti rydNv i am fynod yno he-io Edwin Williaa rhyw ddiwrnod pan fydd EdV-'in eisdo prysiu diefaid'. Wei, rni roeddwn wedi meddSifl rhoddli dip\n o ihanes fy ymwetiad a Dwygyfylehi i chi yr wythiruos yma, end mae'r gofod1 wedi mynd, a rhajid ei adael tan ryw dro eto. DTC JONES.
Tanfa ar Long Tanforawl.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Tanfa ar Long Tanforawl. SAITH WEDI EU NIWEIDIO. Mae damwain ara-11 i'w gofnodi yn ngJvn a'r llong tanforawl "Al. Cymei-odd yr anffawd le yn Portsmouth, ddydd Sadwrn, a chafodd saith eu niweidio. Yin Mawrth di- weddaf fe goiir i'r un llong suddo gan golli yr oil ar y bwrdd. Eithr liwyddv.yd i godi'r llong drachefn.
--_-Rhodfa Llandudno.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Rhodfa Llandudno. YN AGORED I'R CYHOEDD. Mae'r "Marine Drive," I^landudno, wcitiiian yn agored i'r cylioedd yn ddi-dal, eithr rhaid i wyr cerbydau dalu'r doH mogis cynt. Ddydd Sadwrn ymgynullodd aelodau'r Cynghor, yn nghyda Mr Win. Jones, A.S., gerllaw'r "Happy Valley," ac awd trwy'r scrcmoni o agor y rhodfii, a daeth llu o bobl yn nghyd i wylio'r gwasnn- aeth. Gwnaed y rhodfa ar y cychwyn cyn belled yn ol a'r flwyddyn 1879, gan gwmni cyfyngedig, a'i gwerthwvd i'r Cynghor yn 1897. Yn ol y ( Y- tundeb ar y pryd rhaid oedd ei gwneud yn rhydd i wyr traed gwcdi cyfnod arbenig. Yr oedd trculiau'r rhodfa i'r trethdalwyr hyd yn hyn yn gan punt y flpyddyn, ac yn awr rhaid ychwanegu at y swm hyny y tri chan* punl a aricrid cu casglu wrth y tollau,
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Derbyniodd llywiawdwyr Ysgol Sirol Gwrec- eam rodd o 200p oddi.w,rth Mr Urban II. Broufjliton, yr hwn Kydd yn awr yn byw yn yr Unol Daliietliaii, tuag at •uryeorfa yr yfigol He y bll-ef yn ysgolor tua 35 o flynyddoedd yn oJ. Ma.b ydyw Mr Biouflrtori i un fu gynt yn liyw- odraethwr Ffordd llaiarn Gwrecsam, Wyddgru-jr, « Oonnahw Quay.
Nedion o Qlip y Gop.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Nedion o Qlip y Gop. (Gan "Wil y Gweithiwr"). Wedi Eietcddfod Treflawnyd dyma fel y dy- "wedai wag ivrthyf -Pe buasai y neuadd new- ydd wrdi ei gwneuthur o India rubber efallai v gall«sid ei hestyn i gynwys lie i'r canoedd oedd yn metliu cael Ha i mewn. Ef- allai y daw xhywun a'r plan hwnw allan, ond rhaid aros tipyn i ediych a ddaw pris y rubber i lawr. METHU YN EI GYMWYNAS. Adroddai boneddwr wrthyf yr vrytlm-oa hon ei fod ef a'i deulu yn aros mewn ty ffoenn hen ffasiwn heb fod yn mhell o Clip y Gop. Y noswaith gyntaf cyn myncd i orphwyso agorodd y ffenestr mor lydan ag y gallodd, ac yn swyn yr awclon balmaidd oedd yn dyfod i'r ystafell aeth i gysgu yn y fan. Yn ddamweiniol yn hwyr aeth y ffermwr allan a gwelodd ffenestr y dieithr-ddyn yn llydan a go red, ac or mwyn gwncuthur cymwyua« ag ef aet-h i gyrchu YFgol a chauodd hi yn ddyogel o'r tu allan. Yn y man deffrodd y llettywx, a thybiodd ei fod wedi ei gau i fyny yn ei vstafen i fygu. Ceisiai gyda pliob ymdrcch a,-or y ffenestr, ond methai. Yn y boreu tybiai yr hen ffamwr y derbyn- iasai groesaw mawr gan y g-wr dieithr am ei ofal dros ei icchvd a'i gwsg trwy gau yr awyraJIan o'i ystafell, ond fel arall y bu; ni chafodd ond tafod earug am ei waith. Mae y Sanson gymaint mwy hoff o'u ITenestri yn agored na ni fel Cvmry. BFiIH YW Y RHESWM NA CHAFFAI E1 WEITHIO? Wrth roddi tystiolacth fi-afriol ar ran Pres- t-atyn a'r gymydogaeth dywed gohebydd fod tua. 300 i 400 o" vert hwyr wedi colli cu bywol- iaeth pan at.oi:wyd gwnith Talargoch, nid oherwydd fod t:- "c-eth wedi dariod, a chan nad oes neb wed. vi ail-gychwyn gefyna yn ddigon fiynwyrol ai un o achosion masnach rydd ydyw hyn. Wei, fy nhyb i ydyw mai peth digon purion fuasai gofyn yr un ckftstiwn yn nghlyn a, phethau eraill yn ein gwlad. Wa,t-ii he-b geisio gwadu y pwno y Tnae llawer i ddweyd d.ros oeod toJl ar nwyddau tramor a Pawer o oc1. y gweitli- wyr i ddadleu yn erbyn masnach unoclirog, fel <y cerir hi yn mlaen v dyddiau hyn. TYFU TRWY E1 GAP. Pan ofynwyd unwaith i hogyn pa 6ut yr oedd ei gap wedi my nod mor ddrylliog, ei atebiad ydoedd am iod ei wallt wedi tyfu trwyddo. Cwynir y dyddiau hyn fod pob- logaeth y wlad hen yn debyg o fyned yn ddigynydd. Yr hen gwyn ydyw ein bod yn sathru ixa-ed ein gilydd yn y wlad hon, a'n gwalltiau yn tyfu trwy ein capiau. O'm rhan fy huran, oer lleshad pobl dlod- ion, gwaith da fuasai i'r holl fercLed baihau i fod yn hen ferchcd, ac i bob llanc fod yn hen lane hyd nes bydd marchnad y diwaith wedi ei gwaghau, a'r holl drampwyr Rydd yn rhy ddiog i weithio wedi eu hysgubo oddiar wyneb y ddaear. Cyngor hen amaeth- wr i un arall ydoedd: Ccdwch ystoc dda, gwneud i ffwrdd a haner o'r rhai sydd. genych, a rhoddweh eu hymborth i'r rhan arall." Gwnaeth yntau hyny, a dacth yn mlaen yn llwyddianus a.r ol hyny. Ewch i bob gwaith y dyddiau preeenol y gwyn ydyw fod vno fwy na digon o ddwy I aw. NEWYDD DA I FERCHED. Gwelais fod rhywun wcdi dyfeisio hetiau i ferehed o nodwedd lied anghylfredin. Trwy y ddyfa-ts hon gallant wis go yilddy-nt bob math o flodau natur;ol heb golli eu pryd- fertliwch, trwy y oeir cronfa o ddwfr a.r eu coryn i'r dyben o ddiwallu y blodcu a lleith- der. Y rp-ie digon o g.1-sgl u ar flodeu gwyllt- ion ein meusydd y dyddiau hyn, ond bydd mwy wedi i'r ffa.siwn yr hetiau newydd hyn ddyfod i y mar fori ad. GAIR YN EI AMSER. Y dydd o'r blaen, wrth glustfeinio, clywais un yn gofyn i'r Hall beth oedd y gair Cym- raeg am "quorum." "Wn i ddim." ebai un. Wel, wn inau ddim," ebai y Hall; a chan nad ocddwn yn hoJ101 sicr fy hunan aethum yniaith yn llcchwraidd, rhag y dichou y cawswn mau yr un cweetiwn, ac yn rhy analluog i'w ateb. Erbyn hyn, yn ol av\*iur- dod y Cymrawd medrus, Mr Gronwy Jones, purion i tiob Cymro fyddai ootio mai y gair Uynrraeg am "quorum" ydyw "argysbwyll."
Prisiau Uchel ar Wartheg.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Prisiau Uchel ar Wartheg. Yn ol barn gwr profiadol (J'r Unol Dalaethaiii y ii.-io pob rhagolwg y bydd prisiau uchel yn ifynu ar warthog da, am beth amser eto. Dywed ef foo' y priÚau uchel dclir a.m dir mown rliajiau o'r America, yn nghyda phrindcr a drudaniaeth Indian Corn, yn rhwystr i lawer o amaethwyr m ferent bes.gi gwartheg wneud hyny ere amser bellach. Os y dnw Indian Corn i lawr yn ei bris etc mae yn bo.sibl i lawcr ail ymaflyd1 yn y gordi wyl o besg-i, ond ni byddai ond ychydig o ertaith nyny ar y faiohIlad gig am ,'awer o lis. cedd.
Marw Ysgolhaig Celtaidd.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Marw Ysgolhaig Celtaidd. Yr wythnos ddiwediiaf, bu Jarw y Dr. Ilein- rick Ziinnier, athro yn yr ieilJioedd C-eltaidd yn I/hrifysgol Berlin. Ymwelodd a Chymru a-m- ryw welthiau, a bu'n aros gyda, Mr Parry Wil. liams, Rbyd-dd'U. Sa.radai Gymraeg yn rhwydd, ao yr oedd yn edmygvdd mawr o'r Dr. Lewis Edwardsi, o'r BaJa. YsgTifonodd ar bar-es Cyrnru a'r Iwcrtklon, heblaw ar ieithyddiacth Geltaidd a Germanaidd. Cafodd lawer a.nihydedd uchel, ac yr ccdd yn -aelod o gymdeithas uchaf \sgolheig.on yr Al- macn yn Merlin.
------Eisteddfod Genedlaethol…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Eisteddfod Genedlaethol 1912. Fe welir yn ein colofnau hysbysebol fod 7-3. grifonydd Oymdl&'th'ae yr ElSteddfod yn crces, awu oeisiadiau oddiwrth ranhartluiu ddol Cymru yn nglvn a chyniul yr Eiiteddifod Genodl- aebhol yn 1912. Rhaid i bob cak, yn ng-hycla. ehopi o'r ymrwymiad uriano], fod yn ilaw'r ya- grifenydd erbyn y 17eg o AWDt.
Anrhydedd i Ogleddwr.I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Anrhydedd i Ogleddwr. Gwahoddwyd Mr D. Jephson Williams, prif- athror Ysgol Siir Betheada, gan Fwrdd Addysg i barotoi adroddiad arbennig ar ddys.gu rhifydd- iaeth ytig Nghymru, yr hon a gyflwynir gan yr adran Brytk'inig i'r Gymiadledd Ryngwladwr- iaethol- ar RjfyddiaeLh a gyforfj dd yng Nghaer- grawnt yn 1912. Mae Mr Williams y 11 barod wedi dcchre ar y gwaith o gasglu'r defnyddiau angeairhekliol at yr adroddiad. Ni chyfarfu y gynnadledd hon ond dwy waith o'r blaen, y tro cyntai yn Philadelphia a'r eildro yn Rhufain. Bydtd hwn felly y tro cyntaf iddi ddod i'r Deyr- nas GfunoJ. M:lc'r anrhydedd lioii yn un uchel iawn.
lMorwr o Boi-thniado.- Wedi…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
l Morwr o Boi-thniado.- Wedi Boddi. r Dydd lau derbvniwyd y ncwydd yn Mhortii- madog fod Mr Thomas Lewis, ystiward ar fwrdd y "Wynnstay," wedi boddi yn ymyl Iquiqac. Aeth y llong i'r Ian yno, a Mr T. Lewis oedd yr unig un o'r criw a gollwyd. Gwnai'r ymad.iw- edig ei gartref flynyddoedd yn ot gyda Mr Joseph Evai?(* Siop Lcstri, High-street, Porth- madog, ac a ol hyny gyda, Mr Wm. Ow.m, High-street, a Mr W. Morris Jones, Cambrian- terrace. Yr ocdd tua 56ain mlwydd oed, ac yn ddibriod.
————. Gystadleuaeth .5aethu…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
———— Gystadleuaeth .5aethu yn Aber. ann cysmdleuaeth saothu yn Aber yn 11ionG,- a'r WetsSi (Cartuu-von) R.G.A., am gwpan g-ynshygir gan Lieut, t^orbet Owen. Ymgeisia.i ?-7j a'r a mod an oedd saethiu bam' gwaith mewn ■d'eugaiii) eiKad) am bellter o ddau gant o latheni a p.'hum' gwaith mown deoigain eiliad am 500 llath. Enillwyd y gWl¡,an gan Gunner Robert Roberts gyda 28 o farciau aliall o 50 poiibl. Yr oed<i tii arall yn gydradd gyda 26 o farclUl, sef Gunner P, J. Jones, Rhingyll J, E. Jones, a'r Corporal Lewis, Ceir fuelodau a.cl'd'aw()l yn y cwmni fel y pnofir gan y ffaith mai dyma.'r ail dro yn un% y bu yr ietenvlaf o honynt, Gunner P. J. Jones, yn anelu dryll.
--_-
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y Cyngor Trefol Machynlleth, a Mr David Davies, A.S.i wedi gwnend trefniadau gyda golwg ar gadw hen senedd-dy Owen Glyn- dwr, ac y mae gwoiuxrtxl y trOBglwytldiad ar gael ei ohwbihau,
Congl yr Awen.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Congl yr Awen. BWYD YB HEN GYMRY. Canaf rfod i fwyd y Cymry, Bwyd fu gynt yn codi cewri, Bwyd na fu ei fath un unman 'l{olalItudio oes y cxo-cham. Bwdran, syccan, a cnawl erfin 'Oent y dysglau mawr cyfTr-edm, Ac ax foethau o'r fath yma Gynt y megid d-ewrion Gwalia. Er mai talp o haidd o'r dua Oedd y dorth, 'roedd bias ar fara, Ac os barfog oedd y oo-syn Byddai'n llasus gyda'r cnwyn. Llaeth lueb hufen a maidd ten-en 'Roent ddigymar wrid ar fochau; Pwy feddyliai am eiddilod Ond cael bwyd fel hyn bob diwrnod." "HEN GYMRO." RHOSYNAU FY NGARDD. 'IY>eul.ia'r aw-rn lu o oriau 'N mysg rhosynau heirdd fy ngardd, Tawel seddant ar y canrau— Myn eu gw«nau lonn?'r bardd; Perarog-lau braf sy'n Henwi 'R awel heiiii' rhwTig y dail, Dyma balaa harddaf tlysni Dan oleuni ter yr haul. Si giant ddwylaw a'r awclon Yn eu swvnion ar eu s0(1d, Nef ddaearol i fy nghalon Yw prydferthion byw eu gwedd; Wodi dcrbvn o gusanau 'fer wefusau'r huan t-los, Duw eneinia eu dalenau A defnynau gwlith y nos. LLINOS WYRE.
Hen Fesurau.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Hen Fesurau. I.-Y PERSON PLWYF. Nid oes un gwr a gerir mor gu, a bexchir fwy Gan bobl na'r oftoiriad, y duwiol Berson Phvy' Ef yw eu cynghorwr, a'r cyfaill goreu i gyd, Mae'n barod law a chalon i'w helpio hwy o hyd. Pwyf rif ei gymwynasau i blant annedwydd Ffawd? Ni wyr ond Duw Ei Hunan ei gardod i'r tylawd, A phan y sych y Fenai bob dafn fe fydd ar ga.el, A chadw ei gwpanaid o ddwfr i druan gwaeJ. Fe gar y plant, a hwythau a'u carant ef yn ol, Fo wyr efe eu henwau, fo fuont yn ei gol, Bob un wrth y Bedyddfan yn faban bach, a rhoes Ar eu talcenau "arwydd y Grog" yn fendith oes. Mae d-eall a duwioldb yn urddasoli 'i wedd, Y Beibl a'r clasuron ei dd-ewis olaf wledd, A choeui ae addfed ydyw ci feddwl ef a'i farn, Boneddwr hawddgar ydyw, a Christion gwir i'r earn. Ar foreu Sul y Cymlln Bendigaid hulia wnedd I'r "anwyl cancdigion," a phwy a wyr yr hedd A'r bendigedig brofiad sydd yng nghalouau'r saint 0 gofio'r Grog a'r A berth Anfeldiol mawr ei fraint? Mae ganddo air o gysur i'r gajon dan ei chlwyf, Ni fedr neb ddiddanu'r gwan fel efe drwy'r plwyf, Ac nid oes careg aelwyd ar hyd a lied y fro Ar na, fu ar ed ddeulin ar weddi lawer tro. Bugeilia yn ofalus, a'i ffon gref yn ei law Fe a ar ol y defaid a'r wyn drwy'r gwynt a'r gwlaw, Gan eu harweinio yno lie mae y blewyn gla.s, A dwg y farus adref yn falch o'r anial cra-s. Fe ga ef grocso calon i'r bwthyn ac i'r p?as, Ac ni wnaefe ragor rhwng arglwydd a rhwnr; gwas, Y mac de mor barod a'i gcrydd ag a'i A'i air gan bawb a bcrciiir, yr ieuanc fod yr hen. Y Litani a. gweddi a chredo'r Eglwys Lan Darllena'n ddwys, gan roddi calonau'r saint ar dan, A'r llithiau "yn llawn Hythyr" ag aoen grocw, gref, Ac yna'i bivg-etii fuddiol a geir, a'i fendith Ef. Mewn "glan briodas" una efe y mab a'r ferch, A'i fendith ar y fodrwy rydd, a sel ar Iw eu serch; Gwyn fod y neb a rwyir gan allor Llan y Plv,,y' I 0 ddechreu byd dan fendith Duw ni raid ofni mwy. Ger erchwyn gwely cystudd fe fu ef lawer gwaith Yn paroboi'r pcrerin i'w ddieithr olaf daith, A phan io cysgod angan yn drwm, y galou wan Gysura ef a'i weddi dan ywen ddu y Llan. Ar d-erfyn ei brydnawngwaith foe huna ef ei hun Yng nghwmni ei blwyfol,'<)n,-fel used fydd ci hun Yng nghysged muriau'r Eg-lwys, uwchlaw pob loes a. chlwyf, A'r gloch a g«n ei hir aet-h a hedd i'r Perp.071 b Plwvf. AP CEREDIGION. O.N.—Honir hyn o wreiddioldeb, sef fod y testyn ar enw mesur y gcrdd.
Dyfais Gerddorol Ryfedd.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Dyfais Gerddorol Ryfedd. LLWYDDIANT CYMRO. Oddeutu ugain mlynedd yn ol, achoswyd llawer o syndod mewn cylchocdd cerddorol yn y wlad o hysbysu fod o Benrhyndeu- dra-eth, f Mr J. W. Mitelierd, organydd yr Eglwys, wedi dyfeisio cyi'undrefn newydd o nodiant, yr hwn oedd yn symleiddio pob nou- iant arall. Honid y pryd hyn na byddai angen ond Graddfa C yn uiiig gyda'r cyn- 11 un, a golygai llyny ddysgu ond un "scale" yn lie pymtheg yn ol yr Hen Nodiant. Caf- odd y gyfundrefn newydd adolygiadau fl'afriol yr adeg hono gan rai o brif gerddorkm y wlad. Yr oedd dau anhawster, t-crch hyny, ar ffordd llwyddiant Nodiant Mitcherd. U11 anhawster oedd y byddai raid trawsnewid y damau c-erddorol i'r Cywair C, a'r anhawster a.rall oedd gydag offeryniau. I gyfarfod a'r anhawsterau hyn, awgrymodd Mr Mitcherd v gellid dyfeisio' Cyweirfwrdd Symudol (Mov- able Keyboard) a'i gysvlltu ag offeryn cyff- redin, ar ychydig iawn o gost. Erbyn hyn mae'r dyfeisydd wedi cyfarfod a'r anhawster- au, a'i honiad ug3.in mlynedd yn ol wcdi dyfod yn ffaith, a dusgwylir y bydd y ddyfajs new- ydd yn y farclmad cyn hir. Yl1 av/r y maR'}, Nodiant a'r offervn newydd yn c/fateb i'w gilydd, a thrwy hyny m«'r gwaith wedi ei rwyddhau. Gellir cysylltu y ddyfais ag un- rhyw offeryn. Y mae yn perthyn i'r ddyfais yr hyn a ehvir yn "Position Keys," a'r rhai hyn sydd yn rheoleidd:o y trawiSgyweiriad.;iu a'r cyweiriadau gwali an iaethol. Gellir rhe- oli'r cyfan gyda'r fawd, heb achosi wdiad o fath yn y byd. Y mae dyfelsiadau newydd Mr Mitch-eid yn rliwyddhau llawer ar yr hyn sydd wedi bod yn dramgwydd i lawer a fu'n ceislo ymbalfaiu ag anhawsterau. (-Iorwif- feistr yn y Dyffryn, Meirionvdd, ydyw Mr Mitcherd.
PENMAC-H-NO AIR--CWM.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
PENMAC-H-NO AIR--CWM. AR EGWYL. Yn y Ddol eryd y Parch Ow. n Jones, Wigan, am ychydig scibiant, ao edrych fel pe'n mwynhau ei hunan yn fawr yn awolon y bryniau. Yr wythnos udiweddaf dacth amryw o'r bechgyn ieuanc gartref o'r Deheudir, a'r oil yn edrych yn dda, Y TYWYDD GWLYB. Yehydig inwn o'r gweiriau sydd wedi ei gael i ddi(ldosrwydd y ffordd hyn, ao nid oes lawer o arwyddion eto beidio o'i' gwlaw, DYCHWELYD.—Yr wythnos ddiweddaf dyeli- weledd Mi-is M. J. Davies or Brifddinas i aros pin ychydig g,ydn'j rhieni yn Swch, Cwm.
1 Lloffion.I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Lloffion. Tua chan' mlynedd yn ol, pan yn adgyweirio hen dy yn Aberhonddu daethpwyd o hyd i god arian yn mur y simne, ac ynddo amryw o ddarn- au aur ao arian oddiar adeg teyrnasiad Harri VIII., Phillip, Mary, ac Elizabeth. • • » Y ulae mab-yri-nghyfraith i'r diweddar enwog Llew Llwyfo yn troulio ychydig fie, oedd yn Nghymru. Y mae blynyddau er pan a-eth y rt collier boy" anoed yn Rhosllan- erchrugog, ac a elwid "Jim" Sauvage, i'r America, ar ol gyrfa gerddorol gyda. r Lllew yn y wlad hono. Triga, vn awr yn Newark, N.J. j < Dywedir fod dros dair miIiwn o bobl yn 1w- rop yn siariad yr ieithoedd Celtaidd. Siaradir Gae!eg gan 680,000 yn yr Iwerddon, 252,000 yn Ucheldiroedd yr Alban, 3000 yn Ynys Manaw; siaredir Brythonog gan 910,000 yn Nghymru, a chan 1,312,000 yn Llydaw. a me Yn Awst, 1820, cymerodd anhap prudd le ger- llaw Caernarfon. Suddodd y ceubal oedd yn crocsi'r Menai, ac o'r ugtiin a rhagor o wragedd a gychwynoddo Fon i farchnad Caernarfon un yn unig a gyrhaeddodd y lan yn ddiogel. Cyfrwys iawn yw Mr Lloyd George yn ol y "Western MaiL" Pan yn siarad ag athrawoa neu'n ysgrifenu i'w cylchgrawn, geilw ei hun yn fab i ysgotfeistr; pan yn Manceinion siarada megis un o "frodorion Manceinion;" pan yn Nghaernarfon cfelycha Ceiriog, a geilw ei hun yn fab y mynydd; pan ar daith trwy'r Albin sonia am berthynas agos y Ccltiaid gwasgaredig a "Chymro" twymgaion a "Mab yr Ysgol Sal" yw yn mhob cwmwd o'r Dywysogaeth J. R. Trvfanwy, Poi 1 hnxadog, enillodd y Giadair yn Eisteddfod Pwllheli ddvdd L!un, UwiJym Deudi-a«th, Eerpwl, a enillodd y Gadair yn Nghorwen yr 1U1 diwrnod. • • • Mae swydd y siryf yn hen yn hanes Lymru, a chawn ami i sylw am dano yn hen lawysgrifau a chywyddau Cymraeg. Dichon mai'r son cyntaf am siryf yw hwnw yn "Statutum Walliae" lor- werth y Cyntaf, lie v gorchymynir penodi siiyf yn ngliymydau'r Wyddfa, yn Mon, Caernarfon, I1 flint, Ceredigion, Llanbedr, a Chaerfyrddin. » » • • Yn lied fuan ar ol y cyhoeddiad fod y olwyf wedi tori allan mown rhan o'r Deyrn- a6 Gyfunol, derbyniwyd archeb yn gwar-afun anfon da. byw oddiyma i'r United States a'r Argentine. Achoea hyn gryn fesur o golled i wertliwyr yn y wlad hon, a hyderir y gallir rhoddi yr yinosodiad i lawr ar unwaith, ac y bydd i'r ataliad yn ganlyuiad i hyny gael ei dynu yn ol. < < < < Llawddog, yn nechreu'r chweched ganrif, oeJd abad eyntai Ynys Enlli, a Sior Conwy, yn nheyrn- asiad Harri VIII" oedd yr olaf. Gwcdi lladd y mynachod yn monachdy eang Bangor-is-yCoed, deuddeg cant o honynt, am iddynt weddio am lwyddiant eu cyd-wladwyr yn erbyn Ethelf ritli yn rhyfel Caer yn 613, cynyddodd rhif y Tnyn- achod yn Ynys Enlli, a daeth duwiolion o bob rhanbarth o Gymru i heddweh yr ynys. Dydd- orol yw ylwi yr edrychid ar y gyflafan yn Man- gor-is-y-Coed megis cyflawniad o felld tii Augus- tine oherwydd gwrthod o'r crefyddwyr Cymreig ymuno ag ef ddeng mlynedd yn nghynt i geisio troi'r Sacsoniaid o'u crefydd gau. • » » Un o'r pethau mwyaf dyddorol yn ngliyfarfod y beirdd yn Llydaw oedd cysylltu'r dau haner liafn o'r cledd a dorwyd o wahanu'r Celtiaid ganrifoedd yn ol. Arwyddai uno'r cledd yn un- deb tynn a fodolai rhwng y ddwy genedl er rhuo u'r irior rhyngddynt. "• • • • Yn Eisteddfod PwHhdi bu Glyin Hefin, Waerv faiwr, yn ffed-ua i ffH«o y wobr odd-isr 44 o ym- gci'swyr ar yr onglyn i "Lii'r Dwr." \Velc'r onglyn Haf faner bro afonog—o liw od,— Hit y waen wJybyrog, Irddail glan ei gwyrddiiw glog "0 Ddil adu gorsydd lteidiog. • • • • Dvma rai o anerchiadau'r Cymry yn Ngorsedd y Beirdd Llydaw :—■ Da frodyr, difyr ydym—un o waed, Ac o nodwcdd gyflym; Un o iaith ac awen y'm, Ac un gynes gan genym. Anhawdd eistedd yn ddist,w--i gwyno, Mae'r genedl yn deffraw Bore ddydd yn ebrwydd ddaw I drallodus dir llydaw. DYFED. I Lydaw Ion cleni, Y casgl cyff y Cymry, I gadw delion y fam wlad, lilr oes a rhad fo i ni. ELUNED TAWE. Un yw'n dwywlad, un pin cledd, Un ein defion, un ein hedd, Un a'n dwylaw ar y tant, Un ein calon heddyw yn Naut. Ar y Maen Calcdfwlch sy' Yn Dderwydd Mor Breiz Izel gu; Gyda'r wawr fflaeh seren wen Delfryd Celtia UWdl ei ben. Dyfed hofyd—Hwfa'r beirdd- Lywia'r cledd a'r meddgvrn heirdd; Saif mat ysbryd Cymru Fydd Yn ddychryn rhagrith Cymru p.ydd. Ust! clywaf si adenydd clyd Hen freuddwvdion heirddion hud: Gwelaf hwynt, angylion blvdd, Yn y ddawns ar doriad dvdd. IFANO.
Twyllwr Cyfrwys.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Twyllwr Cyfrwys. Yn Rammacca, tr-efian feclian yn agos i Catania, ,11 Sicily, y ma.e amgylchiad ncwydd. ddigwydxt sydd yn dwyn mawr debygrwydd i helynt Koepenick, yn un o dreflanoofd yr A1 maen, iddwy neu dair biynedd yn ol. Tua diwedd mis Meheiin daeth gwr urddasol yr olwg arno i mewn ar ffrwst i luesty y filwriaeth yn y lie, gan "ddweyd y drefn" yn hallt am na fuasai oerbvd wedi ei anfon i'w gyrchu ef o orsaf y ffordd haiarn, fel yr ordd efe wedi pellebru. Mynai gael gweled y Maer, er mwyn ei alw i gyfrif. I hwnw dangos-odd nifer o ysgrifau yn profi mai ar- olygwr oedd cfo wedi ei anfon gan y Llyw- odracth i wneiid ymchwiliad i'r lladradau Hu- osog ar wartheg oeddynt beunydd yn cym- cryd lIe yn y gymydogaeth. Rhoddodd Maeu- or y filwriaeth ei hun a'i ddvnion vn gwbl at ahvad "arolvgwr y L]yv,oaraeth/' 1.1 y galwai efe ei hun. Aethant ar daith trwy yr holl gymvdogaetli, a gwnacth yr "arolyg- wr" amryw o amaeth wyr dalu trwyddedau uchel iddo am walianol freintiau; ac yr oedd amryw yn dlotach wedi- vmweliad y swvddog dieithr. Eithr wedi i r "arolvgwr'' ddianc, braidd yn ddirybudd, caiwyd'nad oedd ond twyllwr or rath waethaf. Yr holl bapyrau a ddangoswyd ganddo oeddynt wedi eu ffugio. Bydd yn helynt blin ar y blaenor milwraSdd a gymerodd ei hud-ddenu mor rliwvdd; ac yn awr mae chwilio prysur led-led y wlad.
Wesleyaid Gogledd Cymru. --
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Wesleyaid Gogledd Cymru. NEWID OYLCHOEDD GWEINIDOGION. Yn Ngoglodd Cymru cleni mae deuddeg ar hugain o gyfnewidiadau o'u cymharu ag un ar bymthcg y llyncdd. Dyma rai ohonynt: Disi- bych., y Parch Peter Jones; Lionel wy, y Pacch Alfred Blnckwell; Prestatyn, y Parch Francis E. Jones; Abcrgelo, y Parch D. Williams; Conwy, y Parah D. Tocwyn Evans: Llaiifairfechan, y Pa.rch R. Carret.t Roharts; Biwmaris, v Parch W, L. Davies; Pwllheli, y Parch David Thomas; Cricd<,th, y Parch Edward A. Morris. Yn y cylchdeithoccld Seisnig nid oes ond tri cyfnowidiad ar llanau'r Gogledd, sef v Parch J, Montgomery P&scoe i Rhyl; y Parch F. War- burton Lewis, o Caergrawrit, i Aberystwyth; a'r Parch T. Harold Ma:lineon, i Langoilen.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y inae Mr Jjeonard Hughes, R.C.A., o Gastell Dyeerili, yn tynsj darlun mawr. nu-vii olew. o GiLmrhct.'lydd y Dr.yserf a. Y M*r Hug-iiea wedi eiriil enwoigrwydd mawr ana y da.rluniau o am ry w enwogioq oyhoeddus a djynwyd gw-idde,
- Penillion Coffadwriaethol.I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Penillion Coffadwriaethol. I'r Diweddar Mr Wm. Maurice Evans, Ty'n Twll, Pandy Tudur. Frawd dymunol! hawdd ei garu, denai serch y fro i gyd, Naturioloo. oedd -a'r wawrddydd ar roeynau teg y byd; Fel briailen lednais ydoedd, ac yn llaW11 tir- ioni'r ha', Ynddo ef ar hyd ei fywyd welwyd dim ond pethau da; Nd halogodd twyll ei wefus, gonest oedd fel haul y nen, Ni bu dichell dan ei wenau megis sarff dan lili wen; Llaw i roi (nid dwrn i daro) ar bob adeg feddai ef, Gwyddai'n dda mai'r Ilaw ey'n rhoddi sydd yn derbyn goreu'r Nef. Carai fywyd enciliedig, gyda'r "wedd" ar dalar gwaitli, Gwell ocdd ganddo hamdden Natur na phry- surd-eb dinas faith; Ei wyleidd-dra fel y lili, blyga'i phen clan wlith yr hwyr, Yn ei rodd a'i garedigrwydd gallai guddio'i hun yn Hwyr: Laned oedd ci grefydd brydferth, o dan gwmwl Chwefror oer, Wyned hefyd ei gymeriad ag yw'r ewyn dan y lloer; Ar ei fin eajod saJm felusber, yn ei glyw swn llanw'r mor, Ac ar Iwydniwedd gorphwysai llewyrch tangnef Cariad lor. Cwmwl angeu ddaeth yn araf, oedodd uwch ei ardal ef, Uwch ei arch fel cawod Ebrill, wylo wnai y dyrfa gref; Athraw gwych a'i ddosbarth ieuanc dan ei arch yn cwrdd ynghyd, Lleithd-er hiractli ar bob wyneb, cryndod ar bob gwefus fud: Hardd eu gweled yn ei hebrwng i dawelwch "erw Duw," Os mewn bedd mac'r athraw diwyd, mac ei wersi eto'n fvw: Glendid buch-rdd William Evans geidw'i barch oj dyfu'n ir, Methai'r ffair a'r farchnad wyro gair y cyf- aill gTvir. Yn vr Ysgol Sul a'r "Seiat," ar ei ol mao'r dagrau'11 lli', Cadair wag sy'n son am dano, hyawdl iaith ei gwagdcr hi, Un o arwyr y "Diwygiad" llawer gwaith ei weddi gaed, Dan ei baich i'r Nef yn esgyn, ar ei baden liw y gwaed: Dcinydd balm o,dd yn ei eiriau, ni roes frath i reb erioed, Mwynder ei frawddegau diHyn oedd fel Mai rhwng cangau'r coed Ei amynedd yn dawel fel yr hainos ar y donn, "Cauwyll Pwy 11" oedd yn goleuo drwy ei fywyd-gyfaill Hon. Aeth i'r Nef i ni'n rhy fllan, Na! at y Gwar- edwr mwyn, Pwy erioed aeth yn rhy ieuanc?- Ll-e mae ef uwch nych a. eh wyn; Dim ond pedair blwydd ar hugain, hawdd yw rhifo blwyddi hyn, Ond n'd ocs all fc-sur heddyw, maint a hyd ei fywyd gwvn Adr-ef aeth yn Ebrill einioes cyn i Bagfyr h-enaint gwyw, Wynu'i ben allv/ydo'i ddwyrudd, aeth i i'yth- ol wanwyn Duw: Trwm oedd gvrci 'd ei feddrod cyn ar, eto yn ei arwyl dri.st, Cafodd barch hynafgwr duwiol ar ol byw i I-esu Grist. Os yn sydyn oedd yr alnad, cyn i angeu guro'r ddor, Trwsiodd Ffydd ei aden arian, bed fan wnacth i Wvnfa'r lor; Cliwefror OPT oc-dd yn yr awel, a di-gan oedd cangau'r coed. Pan v Nghladdfa Pandy Tudur, ei wedd- illion marwol roed: William Maurice Evans an wyl! engyl Duw a wylio'th fedd, Sawru'n ber wna t'vsni'th fywyd osedwinodd angau'th wedd Nawdd ei aden lydan hefyd dros dy fam fo yn parliau, A'tli ehwiorydd a dy frodyr, nes i'r glyn am danvnt gau. WILLIAM M. JONES. Gwytherin.
Teymged Paris.j
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Teymged Paris. Bwriodir gwneud i 1hndd ag un o hen vstrydoedd Paris yn fuau, a- gwneir ystryd newydd yn ei lie, dan yr en w Heot Edward y Seit-hfed. Yn y pen isaf ohoni bydd gardd, a clicn-ddplw oi Fawrhydi ar farch ynddi, am mai efe oedd y penadur tramor mwyaf poblogaidd yn y ddmus.
A ddylai'r Ferch bregethu?
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
A ddylai'r Ferch bregethu? Yn Nghynadledd y Wesleyaid, yn Brad- ford, yr wytlnios o'r blaen, daeth y cwestiwn uehod o dan sy;w. Dadga-nodd y Gynhadledd ei barn fod yr achosion yn y rhai yr oedd yn ddymunol i ferehed bregetliu yn rhai eithr- iadod ond lie yr oedd merc.li yn meddu dawn arbenig, ac yn dwyn tystiolaeth ei bod wedi c.ael gahvad Dwvfol i bregethu, y dylid rhoddi rhyddid iddi i arfer ei doniau.
-----Cynhadledd y Tlodion.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Cynhadledd y Tlodion. Yr wythnos lion yn Llanbedr, cynhelir cyn- hadlcdd fav.r o gynrychiolwyr o bob rhan o'r Deyrnas Gyfunoi i ymdrin ag adroddiadau y Dairprwyaeth a fu u ch iliol bancs Deddf y Tlodion. Cynhelir dau gyfarfod bob dydd am bythefnos, a darllenir papyrau gan wyr enwog ar wahanol agwetldau ar y cwes- tiwn.
Adroddiadau Amaethyddol.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Adroddiadau Amaethyddol. Arferir casglu gwybodacth am ystad y cnydau mewn gwahauol biroedd gan y Bwrdd Ainacih- yddiaetii, ac fel rlieol rhoddir cryn bwys arnylit, gan eu bod yn cacl cu parotoi gan wyr adna- byddus. Nid ydyw amaeth wyr East Kent, modd by nag, yn foadlon arnynt, ac ymosodwyd yn lied iiniog ar y B\\rdd nxewn cyfarfod ychydig ddyddiau yn 01. Hacrwyd nad oedd gohebwyr y Bwrdd yn meddu y cymhwysdcrau i roddi ad- roddiad top, ac hyd nes y byddai i'r Bwrdd dalu pris rtiosymol a.m gasglu y wybodaeth nas gellid disgwyl i wyr hyddysg ymgymcryd a'r gwaith.
------Ei Lladd wrth gario…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Ei Lladd wrth gario Gwair, DIWEDD CYMRAES 0 FEIRION YN AMERICA. Daw'r hanes o West Wmfleld, N.Y., fod Mrs Win. R. WiliiaiiM wedi cyfarfod a d&mwoin a dredd yn anzeiiol iddi. Yr oodd Mrs Williaius yn dadKvyiho liwyth o wa:.r gyda-'u p-hnod, a phan oedd y llwytli baner ffordd i fyny yn yr yEiPTU'bor torodd un o ystrapiau y oeffyl, a dis- gynodd y Ilwyth yn ol. gyda'r oanlyniad 1 Mrs Wïdiam; gaei ei t'haro yn ei hoclir. IXoddff- odd boen d;.fr>foi o wyth o'r gloeb y boicu hvd bump yr hwyr, [ K~\d y bu farw. Aeth Mrs Wil- lia.ms i America yohydi'.g ar ol ei phriod yn 1907, o Lanbodr, Sir Feirionydd, lie y nwyd hi yn Icraawr 1 Ic-g, 1S53, yn iorcli i'r diweddar Edward ao Anne Williams.
ONE MOMENT PLEASE.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
ONE MOMENT PLEASE. Robert L<?«ke, 11, Silver-street., Barnslcy. wriles»—"I a.m jiloa-sed to say yc.ur pills of prk-e'.ess wci-th, and I will sound tneir firaio^e wherever I go." Mrs King, Runwell-road1, Wiokfcuvl, sass:- "Duty own-pels use to tt-11 all who suftcr-fhat your pills cured me after two ye^ra of pai n. SufTere-r- from Gravel, Lumbago, Hie Kid- neys, Briy'lit's, DmjiKy, etc., ScJ a tic j, RJIIu- matism, ajw? Gout, will find) a jKeitive cure in Holdroyd^s Gra\el PiJ^s. Is 1W., all chemist; J po=it free, 12 »tamp«, -— HOLDROYD'S MEDICAL HALL, CTeokLeatodV Yorks.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
FRED. ROBERTS & SO. House Furnishers and Removers GET OUR ESTIMATE FOR Yeur Removal, Renovating Suites, Blinds, &c, Vphelstering (joods, ANti Bedding made up by us. TERMS :—CASH OR EASY PAYMENTS PEN-Y BR YN OLD COLWYN. — COKL. UNEQUALLED FOR QUALITY and PUICE, Rowland & Co.. WYNNSTAY CHAMBERS, COLWYN BAY. TKLiFjlONic 92 T 66071 I. SAMUEL BQP & SONS, JoiDBi-s, Builders and Contraeton, SHOP & OFFICE FITTERS, AND General Repairers ol Property* GREENHOUSE MAKZH3, MIDDLETON VILLA, Belgrave Road, Colwyn Bar. ESTIMATES FREE I Mr. fi.W.CHARNLEY, D.B.O.A. (by Exam.), Founder and Head of the Firm of CHARNLEY & SONS, having Branches at Birmingham, Leicester, Peterborough, j Bedford, Lincoln, ) & Grimsby, is now in attendance daily, and may be consulted personally at 17, PENRHYN ROAD, COLWYN BAY. ADVICE FREE. HOURS-10 to 12-30 2-30 to 5-30. Wednesdays, 25290P 10 to 12-30. <I' RHYL BATHS SUSSEX STREET. SWIMMING BATH (WARMED SEA WATER). Russian, Vapour, and Private Pure Sea Water Baths. r- THE "U. kF TEAS. SPECIAL NOTICE. To remove an impression B that the Company deals g in High Grade Teas only, I UNIVERSAL BEVERAGE. "U. kF TEAS. SPECIAL NOTICE. To remove an impression that the Company deals in High Grade Teas only, the Public are notified that all qualities are sup- plied, the prices ranging from 1/2 per pound up- wards. Of leading Grocers and Stores. Fras ^am^Iea and Price List on appiicaiioa to the Secretary. UNITED KINGDOM TEA. CO., Ltd., ciiants by appointment to the Royal Family § plied, the prices ranging from 1/2 per pound up- B wards. Of leading Grocers and Stores. Fras tzam,ilei and Price List on appiicaiioa BB to the Secretary. I B UNITED KINGDOM TEA. CO., Ltd., Bt 1, Paul Strast. London. E.C. Tea Slar- H I g ciiants by appointment to the Royal Family J Darlington's Handbooks "Notblng bettr oould be wishtd for.BRITlSH WC¡¡LV. Far scpedoi to ordinary gcid6N_.b.v CHROKTCLC. Viaitori to London (and Resi-,Ients)ftuiduso DAR Ll NGTON'S Vcry cicpbaticallv 4cpt them »U."—DAILY Caxr<uc. LONDON —ACADEMT. • Nn By E. C. COOK tnd 6th £ «*»> RtYtMC K. T. COOK, M.A. %/■ Emmcm, It'- best HitdbooV. lo Locdor. c*cr —LrvrspocL DAILV Port. 60 IIlus. Maps & Plans, 5/- 100 I!lus. Mapi k T".ans, NORTH WALL8 ( DEVQW and CORK WALL t< lllaytratiotn, 6 lIt..pa. NORTH DEVON & NORTH CORNWALL.4 dO 11I.ti.. fl Maps, 2 6 SOUTH DEVON & SOUTH CORNWALL, THE HOTELS OF THE WORLD. A Hiwrdbook to the 1-.A.Ig H. tk-ugh..t the Warl& vJSiioT5 10 tambuTL-ft, t.Li1"&OW. Hnt(lHou. Ea«tbournc, Hast* Ing!>, St. Lf;c,nards. ,"ortt:u;> EGu,nu..¡u.outh. Exeter, Torquay Paignton, E¡¡lTIOUth, SUlmoolb, TIg;>DlOuth. Dawlisb, Plymouth, Diijtmouih, r>antnocr, E "moor. Taimoutli, Tho, Lizard, p"UzaJKe. Land's Eod, Stilly Wes. St. hes, Newquay. Tietagel, ClovcUy, JIIr.1:>e. Lyntcmr MlneheAd. Piddon), Wye Vaflev, &('[11 Valley, Bath, \cstoD-supcr-Mare. MaJvem, Hereford, Worcester, Gloucester, Chc]lenh*m, Usjidftrwiod, Bala, Brecon R5. Tlntera, LtangoUcn, Abervstwith, Towyn, Barmooth. Dolgelfri' Harlech, Criccieth, Piibili, I Rhyl, Conway, Colwyn Bay, Pezimaennuvr, Lianfairfechan. Baagor, Carnarvoii, De<id|re' lert, Sttowdcn. Festiniog, Trefrlw, l>ttw^-v-coed, Norwich. Yar- mouth, Lcwrstoft, Norfolk Broads. Isle Wight, and Channel Islands, should use Parling-ton's Handbooks cach: | Post free irom Darlington & Co., UaD¡;dlen. Lla.goltm Dariingun & Co. Londo-za Simpkin's. Paris &nd New York -Orrdntm 'a. Tke Railway Bookstalls and all Booksellers.