Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

12 erthygl ar y dudalen hon

EWYLLYS SHON MORGAN.I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

EWYLLYS SHON MORGAN. I (CHWAREUGAN MEWN DWY OLYGFA) I Gan "Glynfab." I CYMERIADAU: Shon Morgan( Datta, oddeutu dO occl) Dafydd Morgan (Mab Shon: Ysgrifwa.s) Mary Morgan (Gwraig Dafydd) John Jone." (Glowr: Wab-vii-ngviraitli Shon.) Golygfa: V.stafell yn nhy Dafydd Morgan. Amser te. Mary Morgan yn gosod y bwrdd. Shon yn eistedd mewn cadair freichiau yn y gongl ger y tan. glion: Ma Dafydd ar ol ei ainser heno, Mary. Mary: Odi. Datta. bach, ond fydd e' ddim yn hir iawn. Y mae cymaint o'r hyn y ma'r Sais yn ei alw yn "extra work" yn gorphwys arno y dyddi-au presenoi". Smociwch Datta, fe fvdd v te yn barod mewn eiliad. Ust, dvma Dafydd yn dod. (Dafydd yn dod i mewn). Fe ddaethoch cyn pryd heddyw, Beio, vmolehwch a thrwsiwch eich hunan, y mae Morgan ar y tan, ac wedi dechreu. canu. (Dafydd yn ymneillduo, Mary yn mynod i godi'r tegell, etc.. etc.) Shon: A ydw i yn y ffordd Mary? Mary (yn garuaidd): Yn yn ffordd i ? Datta. Nac ydych, chwi bia'r cornal—:c, chwi sydd i gael y He goreu yn y tv 11 wn. Yn fy ffordd yn wir (yn <-h worth in). (Dafydd yn dyfod i mewn). Dafydd: Wel Datta sut i chi'n teiinlo hcddyw ? Shon: Symol, oni bai am y lumbago, a rheumati: yma (yn rhwbio ei goes). Dafy" dd: "Old age does not come by itself, Datta bach. Nid roccyn i chi nawr ooftweh (yn cymeryd ei sedd wrth v bwrdd). • Marv: Treiwcfi godi Datta. i mi gael %N, ,-n d eich stol at y bwrdd (yn gwneud). Cydiwch yn fy mraich i, nawr d:jwth vmiaen (yn ei osod i eis- tedd). !•> gowch gwppanaid o de, Datta, cyniiesu, a fo fyddwch fel crwt ugain oed. (Shon yn siglo'i ben). Druan o Datta. bach. (Pa .vb yn bwytta. Mary yn of a! iis i roddi'r dallwithioll i Datta). Dafydd: Fuoch chi allan o gwbl Datta ? Shon: Am dro bach. Dw i ddim yn I hoffi trvvbwl i neb; 'dyw Maiy ddim Nt ca-1 chwareu teg i lanhau'r tv a. r:innau—lien gr:ppil fei w Î- vn v cornel. c l iwi Mary Datta! Nawr, peidiwch chwi a dwevd pothau fel yna cto. Mae'r lie goreu, y pethau goreu, a bwyd I ..g1)reu, i fod chwi tra byddo i byw. 0 odi. (Yn arllw\>. uv-. r i'r tepot) .Shon: Gwn, gwn, fy merch tacii 1: yr y'c.h, Mars-, wedi profi eich hunan yn ferch i mi mea gwirionedd. Duw Llwvddo. Am fy merch fv hunan Bessie,—wel, goreu po leiaf dclyw xl- ir am dani. (Yn syllu yn drist o'i flaen). Mary: Rhagor o ufen ar eich te, Datta bach, peidiwch a gadael i "Bessie, .a'r "common low fellow.' bnododd hi, •drvblu dim ar eich meddwl. Dafvdd: Ble buoch y boreu, Datta? Shon: Fe es am dro i office Mr Evans, v cvfreithiwr. (Dafydd a Mary yn syllu ar eu gilvdd vn s" vn). Dafydcl: Oh, oh (yn ehwerthin). Btdl oedd gan -Shon Morgan i'w wneud a chyfreithiwr, dwedweh Mary: 0, Datta, chwi fuoch yn sly (yn eh wertMn.) Cymerwch fara ymenyn. Shon: Wcl, fe es "no cr mwyn gwneud fy Fo' ddaw Mr Evans a hi VlEa heno. Rw' i am ym- adaal a'r byd, a phob peth wedi ei drefnu yn rheoiaidd, ac yna pan ddaw Mary: Hush, Datta, peidiwch son a in yiruidael: alia i ddim meddwl am wol'd eich stol yn -ilia i ddim— (yn sy. hu ei I'ygaid a'i cliadnch). Dafvdd: Mary, arferwch dipyn o ^vnwyr. Shon: Mary an wyl, pcidi.vch wylo: 'dvw gwneud ewyllya cldim yn golygu fod yn rhaid i fi farw. Dafvdd: N:-c rdyw, nac ydyw, Datta. b.a,c h, Shon: Does dim eisiau i <hwi ofidio, fe wnos bob pe-th yn iawn. Gadewais vr oil i chwi eich da.u. Mary: Datta. dw i ddim ;v.n glywed, --na, rw i wodi gofalu am danoch fol pe buasech dad i nii. Odw a fe wna. hyny oto hob ddi.sgwyl dinau goch: llafur carisd "yd oedd, a llafur cariad yw e nawr, a llafur car;I fydd e' yn "Y dyfodo!. Shon: yr ycych wedi gwncud eich rhan, a gobeithio y bydd i'r hyn wues i hcddyw, brofi yn ad-dillad bychan. Fo gewch wel'd, paji ddaw'r Ewyllys. fy mcd wedi gadael y cytan i chwi, rywbeth fel wyth cant o bun- au, R.wvf wedi gorchymyn i Mr Evans roddi yr c'.Tyliys i'ch gofal personol c-hwi. (Mury vn syllu mewn synded i lygaid oi gwr). Marv: Dw i ddim yn foddlon fod vn cae! ei gadael allan c'r ewy" llvs Datta.ond dyna fe ofala i am dani hi druan. Rhagor o "Welsh f oakes" Mrs. Thomas, Datta P Dim rhagor? Wei trowch at y tan, a dynia gwar'e- (j facco Ringer i chwi i gael "real enjoyment." (Shon yn codJ. Cvdiwch yn fy mraich i, Datta* ba?h. D  yn eistedd yn ci ff.. (Shon vu cistedd y-n -el i g¡;ngJI. Xow Rest in Peace. Dafydd (o'r neilldu): Mary, rha.id i mi fyn'd yn ol i'r office am awr (yn tnvned i vmofvn ei got fawr ai hat: yn dod yn ol. Mary yn brysio i glirio'r bwrdd). Galwaf yn office Mr Ei,ans. Mary: Datta, mae Dafydd yn gorfod myn'd yn 01 i'r office am awr, a rhaid i minnati dalu ymweliad a'r shop. Fe ofa-lwch am danoch eich hun. (Mary yn gwisgo ei hat. Shon: Gwnaf, gwnaf. (Dafvdd a Mary yn myn'd allan). Mary: Dafvdd anwyl! Dyna beth oedd Santa. Claus ship-wyth cant! (yn ..cau v drws). (Shon yn <-odi ac yn myned at y ffenestr i syllu ar ol y ddau). Shon: Dyna ddau mor hapna a.'r gog; wel, yr wyf wedi gwneud fy I rhan. Beth? (yn syllu yn bryderus o'i amgylch). Glywais i ryw un yn dweyd —Bessie. Dyna fe etto! (yn agor y drws). Na; does neb yna (yn myn'd i'w sedd). Bessie, ie. Bessie! Ond fe ofala Mary am dani hi. Diwedd yr Olygfa Gyntaf. YR AIL OLYGFA. I (Yr un ystafell yn mhen chwe' mis. Shon yn ei sedd arferol ger y tan, a bwrdd bychan crwn yn agos iddo. -Mary yn brysur barotoi y bwrdd, yn disgwyl ymwelwyr; yn gosod y tegell ar y tan yn taro yn erbvn Shon Morgan). Mary (yn sarug): Yn enw pobpeth, Datta, fe fydd arnoch eisiau yr vstafell i gyd i'ch hunan cyn bo hir. Dyma'r ail dro y bum i bron syrthio ar fy mhen i'r tan. Shon (yn addfwyn): Mae'n ddrwg gen i, Mary, oiid mae'r hen goesau yma bron m'11d yn ddiffrwyth. Mary: Diffrwyt-h yn wir, cystal i fi canu cloch, er mwyn i chwi gael amser i dynu'ch traed i mewn. (Yn brysio at y ffenestr). Dyma Miss Williams yn dod (yn rhedeg i agor y drws). Deweh i mewn (yn ei chusanu). Take your things off. Ble mae Miss Rees ? 0 dyma hi'n dod. Dewch i mewn, darling. (Miss Rees yn canfod Shon Morgan). Miss Rees: Cystal i mi siglo Ilaw a Mr Morgan. Mary: Na hidiweh, he's a hit of a nuisance—you know-girls. Dw i ddim yn gwybod i ba ddyhen y mac lien hobl vn cael caniatad i fyw. Miss Rees (yn dynesu at Shon). Mary: "Leave sleeping doys lie," ferched. Ond os oes rhai i chwi. Miss Rees: Sut ydych chwi, Mr Morgan? Mae main ma, yn danfon ei cliofion c\Ties attoch. Shon: Mae'r hen gyma-lau yma fel astyllodd; mae yn bryd i mi fyn'd o'r byd. Aroswch, Blodwen fach ydych chwi ? Miss Rees: Ie, Mr Morgan. Marv: Dowch, Miss Rees, come my dear, he is not a very interesting ob- ject now. Shon: Cofiwch fi at eich marnroa, Blodwen. Mary: Twt, twt, dowel 1 yn mlaen, Blodwen. Miss Rees: 'Dyw Mr Morgan ddim yn cae l te, Mary ? Mary: Ridiculous. Na fe gaff (le ar y fo)rd fach round y mae fel habi wrth V bwrdd. (Y tair yn cychwyn i fwynhau y te, etc. Dafydd yn dod i mewn). Dafydd: Prydnawn da, ladies. Halo! Dyw Datta ddim yn cael te? Mary: Afternoon tea yw hwn: 'dyw Datta ddim a.m ei de cyn yr amser arferol. Gadewch idclo, v mae wrth ei fodd. Eisteddweh. (Dafydd yn I eistedd—ymgom gyffredinol ar destyn y dydd); Y to drosodd—Miss Williams a Miss Rees yn parotoi i ymadael. Dafydd a 'Mary yn eu hebrwng. Mary: Datta, fe ddown yn ol yn mhen awr, a chwi gewch de at- y ford fckch. Y pedwar yn myned allan. Shon yn mvned i syllu drwy'r ffenestr, yn myned yn ol i'w sed d)'. Shon: Yn mhen awr; te ar y ford round; a beth glywais i Mary yn ddweyd-a nuisance, a: lumber. Y mae weùi cvfn-ewid-braidd nad oes chwant arnaf ddweyd fel yr Hen Simeon—"Attolwg yn awr, Arglwydd, cymer dy was mewn tangnefedd. Dyma rywun yn dod. (Curo). Dewc-li i mewn. (Dyn ieuane o wisgia.d hardd yn dyfod i mown). Prydnawn da, Syr. Pwy ga i ddweyd ydych chwi? Y Dyn Ieuanc John, gwr Bessie. Shon: Beth? Pwy? John, gwr Bessie? Eisteddwch, eisteddweh. Ry'ch chi wedi gwisgo yn grand iawn, yr y'ch chi yn fachgen lluniaidd. John: Ie. Mr Morgan. (Yn gwenu). Shon: 'Ron nhw'n dweyd wrtho i mai ryw banner blaggard oedd gwr Bessie, rhyw Shoni o'r gweithe, yn meddwi, yn tyngu a rhegu yn-yn-. John: Mae "nhw'n" dweyd llawer o bethau, Mr Morgan, ond dyma fi- John Jones, Head Manager, PwH Cwmharris, gwr i un o ferched glanaf, anwylaf a lIlwvaf darbodus Sir Ben- fro, Bessie eich merch chwi Syr. Shon: Ydych chwi wedi cael te? Dw i ddim, ond os arosweli am awr fo ddaw Dafydd a. Mary yn ol mae yma ferched wedi bod yn cael beth na nhw yn ei alw yn "afternoon tea." John: R'wyf wedi cael te., diolch i clmi, Mr Morgan, 'rwyn aros yn yr Hotel. Nid dyma'r tro cyntaf i Dafydd a. Mary yfed te heb eich cwmni chwi. Shon: Nage, nage; eitha' gwir, v mae pethau wedi cyfnewid oddiar pan y rrwnes i ————— John: Eieh ewyllys, onide ? 'Rwyn gwybod y cyfan; v mae gan Bessie a minnau ddigon o arian, ond yr wyf am i Dafydd a Mary gael gwers. Mae'r ewyllys gyda Mary dan glo, v mae yn sicrhau iddynt wyth cant o bunnau pan fyddwch chwi farw. Hyd nes i'r ewyllys gael ei gwneud, yr oedd Mary yn rhoddi'r He goreu yn y ty i chwi. Erbyn heddyw, rwy'n clywed ei bod vn dweyd eich bod yn "lumber" ac yn "nuisance." Shon: Mae'r ewyllys yn ddiogel. John: Does dim gwahanaeth, fe fydd yn eich dwylaw chwi yn union, a phan y cewch hi, taflwch hi i'r tan. Shon: Sut y caf ti yr ewyllys, a hithau dan glo.? John: Gadewch hyny i mi, a peidiwch dweyd gair. Dafvdd a Mary yn dyfod i mewn yn ynu wrth wel'd t- dyn ieuanc. Jem yn codi). Dydd da. Rwvf wedi dwvn newydd dda i'r hen frawd, shon Morgan. Mae y shares oedc ganddo yn Mhwll Cwmharris wedi troi allan yn "good investment." Gwerthwyd hwynt yr wythnos ddiweddaf am bum' cant. Mary: Eistediiveil, Syr. Pum cant! Glywaoch chwi, )atta bach? Shon: Do, Mfry; ond 'doedd ond brith gof gon-nyu am danynt. R'wyf braidd yn sicr nad oes gair o non am danynt yn yr evyllys. (Mary yr brysio i gyrchu'r ewyllys). Nac oes, Dafjdd, rwy'f braidd yn sicr, a diolch i -hwi, Syr am fod mor garedig a dod a'; newydd. (Mary yn dyfod i mewn I ewyllys). Shon: Gadewch i fi gael golwg ami hi, Mary, 'rwyn gwybod y man i roddi I bys arno—os-—oes &on am y shares. (M?rv vn estyn yr ewyllys. i Shon). Ma,e arnaf ofn nad oes. Y mae dipyn yn dywyll (Shon yn proccio'r j tan). Dyna welliant. Mary: Datta bach, does dim eisiau i chwi drafferthu i broccio'r tan, fe ddo i a chanwvll. Shon (yil parhau i broccio'r tan): Na, Marv-, fe ffeindit i ffordd i gael goleuni heb ganwyll (yn gwthio'r ewyllys i'r j fflamiau). Dyna dan, Mary! Dyna, dyna dan Dafydd! Fe ddywedir yn y Beibl am buro trwy dan, a gobeithio y bydd tanio'r ewyllys, yn foddion i'ch tanio chwithau i wneud eich dyled- swydd tuag at hen bererin, deg a thri- ugain oed, pa un a. fyddech yn disgwyl arian ar ei ol a'i neidio Mary: Datta. Datta! (yn. eistedd yn syn). John: Rhy ddiweddar Mrs. Morgan, Y mae yr hen frawd yn dyfod gyda mi, heno, i gychwyn ei daith i dy ei ferch Bessie. Ei gwr ydwyf fl, Head Manager Pwll Cwmharris. Chwi, Mrs. Morgans, wenwynodd feddwl Datta yn erbyn ei unig ferch, chwi hauodd an- wireddau am danaf fi. Ni fydd angen i Datta adael yr wyth cant i mi a Bessie, yr ydym, trwy drugaredd Duw, wedi ein breintio a (figon. Digon tebyg y bydd i dlodion ein gwlad gael rhan dda o'r wyth cant. Deuwch, Datta, fel yr ydych, cewch de yn yr Hotel, cewch gysgu yno heno, a nos yfory byddweh yn Cwmharris, araelwyd I merch sydd er ys blynyddau yn hir- aethu am eich gwaled. (Distawrwydd tra I y symudai Shon dan fraich John i gyfeiriad y drws. Y ddau yn myned allan Marya Dafydd yn mud-syllu.) Mary: Wyth cant! (John yn ail agor y drws). John :0s bydd y newydd o un cysur i chwi, cystal ei ddweyd, "Doedd gan Datta DDIM Shares yn Mhwll Cwm- harris. (Yn cau y drwe, w yn myned ymaith.) LLEN. —

Advertising

Germany from Within.I

-I JCOALING AT SEA.t

Advertising

BRITAIN'S MEAT BILL.

LLANELLY VICTIM OF GERMAN…

CLERGY AS SOLDIERS.

MILITARY FUNERAL AT BRYNCOCK

FATAL CAT'S SCRATCH. I

[No title]

TEN THOUSAND MILES OF TRENCHES…