Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

12 erthygl ar y dudalen hon

iNI'N ^DOI.-I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

NI'N DOI. I OICGYN 0 ANNAS DAI A FINNA A'R RYFA1. I 1 San GLYNFAB. I 4 Awd,wr "Sowt Ymlan"—Buddnagol y* yr Eisteddfod Genedlaeihal, 1911. Tafodiadth Canol Rhondd*.) I Y DDOI-NAWFAD SHWRNA A'R I ICCAN. "WARA PLANT AG AEROPLANE." I .t'SCWT YMLAEN I NI'N DOI YTTO I —D.C.M. Ni'ch gydawson chi yn y shwrna ddi- -wetha. miwn diccyn o ywmwr gesso on -do fa.; gesso bothdi beth odd wetti dic cVtdd i Ni'n DOl, pun a. angladd ar 01 cal yn mocu yn yr eiTa, 00 diccyn o show off aT "dmtacks of war," fel mil scrifenwrs Sysnag ma yn dishgrifo amall i strokan smart. Wei i chi'n dychra specto ma r tin- tacks of war' gariws y dydd, ne fysswn i ddim yn apaJ i scribblan y diecyn shwr- na ma. Lawr a dath yr Aeroplane, fel rwy dderyn dychrynllyd o fawr German machine odd a wetti colli i lfOTdd yn y storom. Miwn ticcyn fi dwtchws a'r llawT. Fua-s i ddim wincad cyn i throttan i trw'r underground trench i warno pob un o'r snipers i fod yn wide-awake, a doti bachan i bippan mas. 0 nw'n eetha cool, pob un mor alffsoke a bricoan. Ma'r pilot yn crippan mas o'r Aeroplane, yn ettrych ina a co mor urt a Wil-bach-trowsis-rib pan odd y teacher yn yr yshgol bo-dydd yn gofyn iddo faint odd twice-one-are- -two. Cympohir ma fa'n dychra wara i ddeelo, a ninna yn gvsseitmant o flan y'n trad o dop y'n pen. On fwdjws ddim un o ni! Na. o ni'n well-trained, odd na anvdd i fod, pan fyssa ni yn cwatto, cyn byssa. un o ni yn wyflyd un fotfadd. On', yr arcol, miwn shiffad cyn byssa chi yn apal i wayd Rhosllanerchrugog-yn- Mochnant fi welson ddeg o Sossinjars yn eefvll roun i'T machine, a iraor gysseited a Band-of-Ope roun i durnabouts Danter ne Studts. "Buck up my boys," myntwn i. "I'll give the signal, &n we'll bag the bloomin lot." "Roias y signal! Mas a ni fel bota o'r bvd anweletic! "Ands up myntwi i. a fi nethon miwn wincad. Odd a'n ddiccon i ala cerfyi i gnoi gil wrth woeld y sossinjars, poor dabs yn ettrych arno ni. 0 nw'n siwr o fod yn cretti y'n bod ni newrdd gwnni yn gorfforol o'r bedd. Na beth odd staran. W i'n cofio stori am faohan odd yn arfadd cal booze nawr a yn y man, a wrth gwrs yn cal i unan yn amal yn lodgo yn y gwttar ar ochr yr ewl. Un noswath i ddigwyddws gwmpo i'r gvttar .0 flan shop undartakar. Odd y gweethwra ooffinna bothdi cwppla am y diwetydd, a phan ddethon nw mas i'r ewl, na oeson mw Ianto yn y gwttar yn cyscu fel plecyn. Odd i'n noswath eetha. or, on odd na ddicr-on o f'ene vn benna.'r boys odd yn maniffrakshro C()ffmœ i wppod y b-vss?'r poor dab yn apt o rewi yn delpyn cyn y bora. "Citchwch| "Boys," mynta'r foreman, "Citchwch yn Ian to, fi cariwn a i miwn i'r shop, fi gaiff gyscu miwn ooffin am eno, i fydd yny yn fwy cyffwrddis na chwttar." "Right 0," mynta'r boys, a fe ga,riwd y cyscattur i miwn i'r shop, i dotwd a miwn coffin odd eb i gwppla, i gloiwd y drws, a off a'r gweethwrs sha thre. CrLatur odd Ianto odd yn amal yn cal "stop lamp," y fe odd ola gwt bob amser. I gas i warno a'i "warmo" gan mishtir yr yshgol-bo-dydd o bothdi bod yn ddi- weddar; gas ilawar i wipsy ar y cron noth gan i fam, an son on. On No Good Na an cam i chi o garritor Ianto. I gys-gws, i warnws, i ddiunws! Fi ,ddath y wawr i ddvwnso ar i wynab a, fi goclishws un o belytTa'r oil blan i drwyn a. I e-gorw S. liooed Drychws roun i'r room, rwbbws i licced nes i bod nw mor gochad a llicced Kippar-errin I gwnw s ar d ishta, odd a'n eotha sobor DaWT. Dim on coffinna odd roun ddo. "Wel, myn yffryd i," mynta fa. "Ma i! Ia ar mencos i. Wei, raid lwo, i warnwh mam fi la war gwaith o bothdi bod miwn pryd. I wetws y manidjar y ceswn ni "Stop Lamp" diwetha cympohir. a wir ddyn, gwir y gwetws a. Ma i! Ma'r at- gyfottLad wetti cymryd lie, a Ianto wetti le-al i atal ar ol. Wei, cistal 001 mwgyn bach, ne jaw o baoco Ringar, er mwyn coolo diccyn or y menydd. Sdian i neud ■on' ceesho i thrackan i ar i ol nw ai y'n ook y'n unan." Odd Ianto diccyn yn fwy cool na'r sos- sinjars, cllwch wpod wrth yr annas. Fi nabson y crew i gyd mor rwyddad a wara plant. "Eleven prisnars," mynta Dai, "an a flyin' concordance in good rypar. Now, Sossinjars, all ands on deck, an carry the paraffarnalia. to the British Ead quar- ters. Off a ni, a'r Sossinjars yn cario'r Aero- plane, sha dreckshwTi y'n lines ni. Na rzadiboo odd yn y camp pan greiddson ni no. Wel, i grettas i y byssa'r officars yn cwmpo ar y'n gwddwca ni, i'n cysanu ni, do wir ddyn. I ath Dai a finna a'r boys erill i dent y General, a na He odd ffest olwb o'r short ora yn y'n aros ni. My gallant comrades," mynta'r Ker- I nal, "You will all be mentioned in dis- patches. The two Lifftenants will be re- oom.mended for the D.C.M." Wrth fynd mas i wettas "Dai," myntwn i, "Os os xaccor o brom- oehions i fod, i fydd yn raid i Ni'n Doi shapo TWY gontrivance i gario'r titles." "W i'n cofio dairllan." mynta Dai, "yn un o'r cOedda.ta.'T plant, am ddefed Syria fod i cwtta nw mor fawr, nes odd y beecal yn gorffod elyniu cart bach i gario'r gwt. Allu di fentro, Shoni, y bydd cistal droppo notyn at William y Sar yn bwll y Winsor i ddychra plamo cwppwl o blanka i neud bobo gart i Ni'n Doi i gario'r dygrees ma." Pan o ni'n yfad iechyd i'n gilydd yn v tent, o ni gyd yn teemlo eesha rwpath i dwymo'n inside ni, wath o ni bron sythu ar ol trampan trw'r eira. Fi gwn- nws y Sais fi Dai yn i bwnsho os slawar dydd ar i drad. "Ealth to the Kernal," mynta fa, "An a check to influenza." Son am influenza, w i'n cofio story glywas i am fachan odd yn jotadd o wrth influenza, a ma bantnar yn dod, a'n roi diccyn o ddreckshwns iddo shwd i roi stop ar y clefyd. "Cerwch a phottal o whisci gytta chi i'r gwely eno, a dotwch y'ch 'hat' ar y pillo, a na shure shot i'ch gwella chi." lira," mynta'r claf, ma amall i ddoctor yn recommendo whisci., on beth sy gytta'r 'ha.t' i neud a'r fisnas?" "Gnewch chi fel w i'n weyd. Miwn a chi i'r gwely, cymrwch eetha glasad o whishci,.a pippwch ar yr 'hat. Ia," mynta'r claf. "Os ma un 'hat' fydd no, cymrwch eetha vlasad ytto." "la," mynta'r claf, w i yn i gweld i ar mencos i. Go on." "Pippwch ar yr 'hat' ytto, a os bydd dwy hat no, wel, ma'n bryd i chi stop- po'r moddion am y nos." Odd y bachan yn gweyd y story wet- tyny. "Fe liccas y moddion cistal, a fe stic- cas at y 'conscription' a.r mencos i, nes erbvn cenol nos, odd no ddiccon o hatta ar y gobennydd i starto Jumble Sale. On cofiwch chi. "Kill or Cure" odd taclo moddion mar gryfad ar y rate na.. Odd na fachan unwath a'i wraig yn eetha climercog i ieohyd, i wetws y doctor y byssa'n raid cal 'confirmation' arni cyn y byssa i'n gwella. Bachan eetha ishal yn i ymgylchiata odd y gwr gwraig, a odd a'n gwpod y byssa cal confirmation, fel ma Dw yn i alw fa, yn gostus. "Look ere,' mynta'r doctor, "I know you are poor, I'll make the sase on on these terms-One pound-Kill or Cure." Na setlwd. on diwadd y gwt i ddiffot- ws y fenyw fach rwmg i deelo nw. Cympohir ma Bill doctor yn dod. "0," mynta'r gwr, nawr yn witwar, wrtho i unan. "Aros diccyn bach, doctor, con track y w contrack." Lan a ge i'r surjury. "Wot is this Bill V mynta fa yn eetha werw. "For medical attendance," mynta'r doc- tor. Ay, ay," mynta'r gwitwar, "the con- tract was One Pound-Kill or Cure." "Quite so," myata gwr y salse a'r senna. "Doctor, ariser me a question or two. Did you 'cure' er?" "No," mynta'r doctor, "And no one Di"d N o, l d. kill' her?" else could." Did you 'kill' her?" "Wot man ? Certainly not!" "Well mun you 'ave broken the con- track. You didn't cure er, nor you did not, kill er. Good mornin, ser." I startws y doctor ar i ol a, on miwn ticcyn ma fa'n dychra wyrthin, a wara teg iddo fa, odd gwell principle yn'do na Will o Berlin, i stickws at y oontrack— "Kill or Cure." (I Barhau.).

I ——— IWOMAN'S BRITTLE BONES.

MR C. MEUDWY DAVIES I

Advertising

PRIZE POEM-I

"Y MOCHYN DU." I

Advertising

SAW THE FALKLAND FIGHT. I

rWHY MR A. HENDERSON I II

TWO GERMAN SPIES HANGED BYI,…

SOLDIERS SMOKE IX EEfr

Advertising