The Amman Valley Chronicle and East Carmarthen News

Dadl Fawr Penygroes. CREFYDDWYR CYFEILIORNUS I PENYGROES. At Olygydd CRONICL DYFFRYN AMMAN. Syr,—Gwelwn fod Dinesydd wedi ym- gynhyrfu i ddadleu ei blaid yn y ddadl y mae efe ei hun wedi godi i fyny, gan chwythu bygythion a chilanedd, a chyhoeddi "ana. thfnia" ar bawb fyddo'n ddigon her- fviddiol i fêddwl gwrthwynehu ei syniadau enllibaidd. Gwybydded Dinesydd hyn. nad ydvw wed) fy nghtwyfo i mewn unrhyw ii,,t( l (I N- ?N- v,-e d i ?v 11 fodd yn ei lithiau goralluog debygau, y rhai y niae yn credu cymaint yn eu niedr; ond tto, nid ydynt aiugen nag Efydd yn seinio, neu synibal yn tincian." Prudd iawn a theimladwy y niae yn fy nghyngori i beidio troseddu yn erbyn ei urddas rhag ofn i nii goll 'ni gwaitli dear me, oddiar pa bryd ydych chwi wedi fy emplojo, Mr. DinesyddV lieu oddiar pa bryd mae r awdurdod hyn gen- nych? Ie. arha, ofti hefyd y hydd raid i mi i yuiostwng i ofyn atn gompensation i'ch mawrhydi ffroenuchel a balch, o'r un bach. Pe gwyddech mor lleied yw eich dylanwad a'ch gallu, nid wyf yn credu y byddech mor barod i fynd i gymaint o eithation. Gwy- bvdded befyd nad wyfl wedi dweyd dim o gwbl am y diwygiad nid wyf yn dewis nag yn meddwl (I weyd dim ycbwaith. Ond y sect o ddiwvgwyr cyfeiliornus yma sydd yn yr ardal wyf fi yn gyfeirio atrynt: ac yr wyf wedi profi eiaoes nad yw dylanwad y cyfryw oddiuchod. ac yna. bamed "Dinesydd" o ha Ie y mae. Gwelir digon o arwyddion fod eu dylanwad yn myned yn llai o ddydd i-ddydd. Tua pbedair neu bum' mlynedd yn ol, hwy oedd yn blaenori yn eu rhwysg yn inhob capel drwy'r ardal, a dim ond eu swn hwy oedd i glywed yn yr heolydd; ond pa le y maent erbyn heddyw? Nid ydynt ond rhyw dwrvn yma a thraw, a'r rbai hynv i gyd yn ymrafaelio a'u gilydd. Os parhant 1 ddiflanu yn y dyfodol fel y maent wedi gwneud yn y gorphenol, byddant hwy a'u dylanwad wedi eu cyfrif yn mhlirh y petbau a fu yn fuan. Pa beth y mae hyn yn ei arwyddo, trhed Gwelwn fod "Dinesydd yn gosod ei Inman allan fel Cristion pur a difrycheulyd ond y mae ei lefervdd yn ei gyhuddo lilac ei lithiau drwyddynt, fel llawer o areith- iau wyf wedi glywed o bryd i bryd o'i eiddo.. llawn rnalais a chynnen i gyd. A VA, Dinesydd u n cre.'ln tod dynioii uior ffol a chredu fod unrhyw gyssylltiad neu oerthynaa rhwng y tafodau dieifhr sydd yn c-tel eu liarfer vn ydvd(flau livii a'r riiii N- laae son am danynt ar ddydd y Pentecost I wel'd y gwahaniaeth rhyngddynt, ceisiwn egluro ychydig ar y tafodau dieithr y dyddiau livn yn gyntaf. Nid yw y rhai presenol yn defnyddio un iaith ddealladwv. nag yn aiarad n rheolaidd. nag vn ymresymu ag eraill luewn unrhyw fodd; ond pawb yn bloeddio fel y mynno, a pheth a fynno, yn annhrefnus ac ar yr un pryd. Neu ar droion eraill y mae un yn unigol yn siarad y ieithoedd dieithr," ac un arall vn ell evfieitbu yn ddealladwy i'r lluaws. Yn awr, cyferbyniwn yr leitfioed(I dieithr hyn a'r ieithoedd di- tithr ddydd y Pentecost. Yr oedd hon yn wyrth—yn weithred oruwebnaturiol, ac wedi ci rhagdrefnu i ddigwydd mewn amser pwr- pasol, ac i atteb diben benodol. Yr oedd yr act o dywalltiad yr Y spryd Ulan a'r taf- (idau dieithr yn wyrthiol; ond yr oedd trus- glwyddiad yr ieithoedd gan yr Apostolion i'r lluaws yn ayml a naturiol, gan ddysgu ac osbonio y g-,tir iIr IluaiA-s aiii riew.v(l(iion da o lawenydd mawr," a siarad a phawb o honynt yn ei iaith gynefin ei hun—" tafodau gwahanedig "—sef" amrywiaeth ieithoedd. Os a Rhufeiniwr hyddai un o r Apostolion yn siarad ag ef. hyddai YIl siarad yn Llatin os a Groegwr. yn y Roeg; os ag Arabiad, yn yr Arabaeg. ac felly alll bob iaith arall. Yr oedd miloedd wedi dyfod i Jerusalem o bob parth o'r byd adnabvddus, nid yn unig i'r wyl, ond yr oeddent befyd yn disgwyl am y Messiah, canys yn ol y proffwnlol- iaethau yr oedtl i fod i ymddangoa tua r adeg yma. ac yr oedd y ffordd a'r modd wedi eu rhagdrefnu gan y Llvwodraethwr Mawr, er profi i'r lluaws fod y Messiah addawedig wedi ymddangos, a'r prophwydol- iaethau wedi eu cyflawni; ac i'r diben hwn y cyflawnwyd y wyrth hon ar ddydd y Pente- cost ac yna yr oedd y wyrth wedi cyflawni ei chenadwri. ac nid oedd angen am ei ehyf- lawni mwyaeh. Ni chlywwvd hanes fod tafodau dieithr wedi cael eu harfer o hynv allan, byd yn ddiweddar gan rai o ddiwyg- wyr Penygroes. Ceir fod y diwygwyr byn v. e di cyflawni llawer o weithredoedd an- naturiol, onrl nifl. nlynt wecii cyflawni un veithred oruwebnaturiol, er fed llawer o Jionynt wedi cynyg gwneud hyny amryw droion tra mae eraill o honynt yn honi eu bod wedi llwyddo. Rhoddaf cngraifft o un (1'1' honiadau hyn. Dyma baragraph wyf wedi ddifynu o'r newyddiadur Shouer of Blessing.?. Rhag ofn nas gallaf ei gvfieitlni yn gywir i'r Gymraeg, cewch ef fel yr oedd r yn Saesne g NBWS FROM WAI.F.S. We have had with us our dear Brothers and D. of Penygroes. We praised the Lord for their visit. Bro. W. tells how he was led to see a brother, who was laying dying of consumption. He was so ill that the doctors had given orders not to talk. Our brother in company with another brother, was allowed to enter the sick room. The power of the Lord fell upon them as they were praying—Bro. W. hllrt into the unknown tongue; the sick iiiaii ilso burst forth; the joy of the Lord filled then! and hecnllle their strength. Bro. VY. was then led to take the sick brother by the hand, and lay the other hand upon his forehead .and he called out in the name of Jesus." Be healed," and immediately the sick brother sprang up and shouted Hallelujah I am healed. No more doctors: the Lord has giv-?n me new lungs." Two days nfter, h^ walked quite n distance, and the week following the Ilea 1 i IIg 011 r brother was preaching with a l.iMl voice in the Mission Hall. These ;,i,,) told u,, (,f .i -in i%-Iic) "Is a cripple for ?>0 years, and who resides at Glanamnian. after being prayed for for four months and two weeks was completely healed. The last time he was prayed for before healing took place w.is on a Satur- day night. There was no change. After pra yer, he retired to bed ns usual, but when he awoke next morning he found he was quite restored. Let us pray that the Ijord will come upon Waie3 in mighty power. We have just received news that the Lord is blessing in a few places. Hal- lelujah Ni (-ii, .,I Ron alII v fat!, wyrth wedi ei cbyflawni neb yn ardal Penygroes, ac os yw wir, y gwaith hawddaf fyddai i Dinesydd neu y ddau irawd hyn i enwi y persunau gawsant y fath iachad union- gyrciiol, neu os na allant enwi y cyfryw, rhaid mai celwydd yw, a phwy, tybed. sydd yn gyfrifol i gyhoeddi celw (i d I dwyltor bvd ? Mae lie i ofni y bydd rhan y rhai hyn yn yr un sefyllfa a'u hrodyr sydd a banes am danynt yn Efengyl Matthew. Llawer a ddywedant wrthyf yn y dydd hwnw, Arglwydd, Arglwydd, oni phrophwyd- asoin yn dy enw Di V ac oni fwriasom allan vii (iv enw Di-? ac oni wnaethom wyrthiau lawer yn dy enw Di ? Ac yna yr addefaf wrthynt, Nis adnabum chwi erioed ewch ymaith oddiwrthyf, chwi weithredwyr anwiredd." Yr wvf vii N-ii yn nybinwad yr Yspryd Glan, ond nid yn hollol yr un lath a Dinesydd." Yrniaeyr Yspryd Glan yn cael ei gyffelybu i golomen, v dervn bach mwyaf mwyn a diniwed o'r boll adar: ond mwy priodol fyddai cyffelybu yr vspryd niae Dinesydd yn son am dano i t'arcud naerllug a distrywgar. Llatld a din- ystrio mae taranau Seina, ond y lief ddistaw fain sydd yn Ilyhnwadu ar y galon. Dywedaf etro mai syml a naturiol yw dylanwad yr Yspryd Glan. A chwi a dderbyniwch ddawn yr Yrprvd Glan." Nid yw y dawn hwn yn meddwl ei ddoniau gwyrthiol Ef; eitlir ei ddylanwadau achubol cyn belled ag yr ydynt yn angenrheidiol er eu cysur, eu heddweh, a'u sancteiddhad. Dilvnwch heddweh a phawb a sancteiddrwydd, heb yr hwn ni chaitf neb weled yr Arglwydd." Nid ydyin mewn attebiad i'n "weddiau i ddisgwyl a III da no i sihrwrl yn udigyfrwng wrthym ein bod yn blant i Dduw, nag ychwaith er dadguddio hyny i ni mewn un tfordd arall, amgen trwy ein tueddi i weithredu ffydil ac edifeirweh yngliyd a chariad at Dduw a'n cyd-greaduriaid. Dywed yr anfarwol Howe Fod yr Yspryd Glan yn ei weithrediadau sancteiddiol yn ymwneud a ni mewn ffordd tra chyffelyb i'r un naturiol. Megys yr ydym yn sicr yn nghynaliaeth cin bodolaeth natur- iol, fod yr achos cyntaf (Duw) yn cydweith- redu ag all achosion, er nad yw y dylan- wadau dwyfol yn cael eu cvfranu i'r perwyl hwnw TlIcwn moild teimladwy, neu mewn ffordd ganfyddadwv ag y gallem ni wahan- iaethu y dylanwad sydd yn deilliaw oddiwrth yr achos cyntaf, oddiwrth yr un sydd yn dyfod oddiwrth yr ail achos; ei- vii vr amgylchiad hwn ,y mae ein rheswm a'n cred yn ein cadarnhau yn ngwirionedd yr hyn na ddichon ein synwyr ei amgyflfred. Felly yma, y niae yr Y spryrl Dwyfol yn ymgyf- addasu at ein ffordd ni o weithredu. yn gweithredu ynom mewn modd cVllllnoI a'n hanturiaethau, ac er bob amser nad allwn trwy arwyddion eglur i wahaniaethu y cyn- hyrfiadau a ddeilliant oddiwrtho ef; etto, y mae pin ffydd yn ein dysgu i briwloli pob da ynolll cin hunain iddo Ef." Etto, gan awdwr galluog arall God gives us good disposition of mind, as He gives us our daily bread, in a natural, and by no means a super- natural, manner; it is by the help of means adapted to impress our mind. and never with- out them. If this doctrine be true (and the whole tenor of Scripture and reason confirm it), the doctrine of instantaneous conversion is altogether a delusion." Gofod balla i mi i ynihelaethu ymhellach V trc) hwn; hyderaf v caf hamdden vn fuan ir eddaf Dinesydd." Y'dwyf. yr eiddoch. EILTR. CREFYDD YN MHENYGROES. I At Olygydd CRONICL DYFFP.YN AMMAN. I Syr.—Svnais yn ddirfawr pan welais ysgrif Eilir yn eich papur am Tach. 13eg. yn condemnio Dinesydd am ddyweud y gwir am grefydd Penygroes. I ddechreu, dywed fod y diwygwyr yn condemnio yr hen bobl. On id oedd aclwd condemn io llawer o honynt o herwvdd cewri y dafarn yw colofnau llawer eglwys' Mwy hwyliog ydynt yn swn dad- wrdd y dafarn nag yn swn cenadwri y cysegr. Ddvwedodd n<d) wrth yr hen bobl am droi o'r neillduo, ond neillduo eu hunain i'r Arglwydd, a rhoddi eu cyrph yn aberth byw i'r Arglwydd. o herwvdd hyn vw ein rhesymol wasanaeth. Nid wyf yn amheu nad yw yr hen wedi hod gyda'r gwaith ac wedi disgwyl am ddiwygiad. rei yr Iwldewon am y Messiah, a phan ddaeth "hwy a'i croeshoeliasant Ef." Yrun fath yw hi etto. Nid yw y gwas yn fwy na Arglwydd. Dywed Eilir befyd fod crefydd vr lieit bobl fel tan glo gwresog. Gwell gan ftwei- o honynt fod wrth dan glo yn y dafarn nag wrth dan Duw. A phwy oedd pwyllgor y sports diweddaf fu yn y lb1 ond yr hen grefyddwyr, fel y geilw Eilir hwy, ag ar dan hefyd yn mwvnhau eu hunain gydag angrhedinwyrr ac annuwiolion a thebyg fod Eilir" yno. Cofiwch. Ni allwch waSiillaethu Duw a Mammon." Dywed Eilir yn mbellach nad oedd chwareu yn y ddarllenfa byd yn ddiw- eddar iawn. Paham v rhaid ei gici N-it aNN-r ynte' Xid yw amser yn c\fnewid dim ar bechod. a fy nghyngor i Eilir yw iddo vsgrifenu -it erbyn y tywvllwch sydd yn y lie, a gadael y goleuni i lewyrchu, o herwvdd ni fedr efe. er ei boll ddoethineh, ei dd iff mid. Y'r eiddoch. I

CLYWEDIGION 0 BENYGROES. (Gan y SCOUT.I I Clywed fod hi yn habit gan rai o ferched ieuanigc balc'n y gymydogaerh yma pan yn ymdrwsio o flaen y drych i ddodi eu gwefusau yn eu lie bob tro cyn myned allan. A rlarfu I I iiii o r riiiii hyn yr wythnos o'r blaen, tra vii Y'sgeil Sul. i instilto un o 'i i-i- lion oedd yn gwisgo diilad hrown, dnyv ddwenl wrthi nad oedd brown yn y ft'asiwn eleni. pryd y cafodd yr atel) pa rod ac annisgwyliadwy Can di dy ben rhag ofn ith wefusau fyntd aHan oï lie." Clywed fod yma ddosbarth arall o fenywod i'w cael lawr tua heol Pantyblodau, y rhai sydd yn hoff iawn ar foreu dydd Sul o sefyll vn eu ffenestri, gael gweled y rhai fydd yn pa.sio i'r cwrdd. Dengys hyn eu bod yn leico gweled eraill yn mynychu lleoedd cyssegr- edig. os nad ydynt yn myned N-tio e,, hunain. Und er y cwid, hen arferiad wael sydd gandd;, or. C!yw<>d. fod lladron ffowls wedi (leelli-ell it- eu gwaith yn yr ardal eleni eto, ond gwa.etii na'r cwhl clywed fod lladron gwelyau wedi tori allan yma hefyd. Darfu i ryw leidr yn y gymydi)gaeth yma ladrata gwely cyl'an oddiar ei gyd-ddyn y dydd o'r blaen gwerth plili,* pr.nt, heb gymaint a gofyn iddo. Gwell f'uasai i'r rhai hyn pe rhwyniid luaen melin am eu gwddf. a ';) taflu i eigioit y i!:6r. Clywed fod r.nesmwytlider yn bodoli yma ynglyn a'r ddarllenfa gyhoeddus, trwy fod y billiard room yn rid ages j'r readi,ujrol) Iii a hyny, wrth reswm. yn aflonyddu ar heddwi-h y darllenwyr. Gc.lieitho y bydd i'r committee dalu sylw arbenig i hyn yn fuan. er mwyn cadw heddweh yn y lie. Clywed fod eglwys Annihynol Penygroes yn dyfod yn rnlaen yn llwvddianus iawn dan ofal y gweinidog newydd. Y IlIac yn cyn- ydilu yn gyflym mewn aelodaeth, ac y mae y gwejn¡Jo ieuanc yn traddodi pregethau gryimis, nerthol, ac adeiiadol i gvnulleidf'a- oedd I.-i iier-iioll i(. oe(i,l I)ol) ',?,u]. Da cliv?-1. ( i(i.Ntil'Otl eich gafael, cyn yr tl dydd gras heibiu.

THE BROTHERS WATKINS—JAMES AND GEOHUE (formerly of Ammanford;, now occupying important positions in the United States. -4 I —

Cymdeithas Cymrodorion Rhydaman. Dymunol yw'r brwdfrydedd newydd a deim- lir zi r hon eleni. Rhoddir croeso eto i'r niferoedd o nymry aeddgar sydd I yn y lie a'r cylch i gael rhan o'r wledd o i gerchl a chan a ddarperir, o hyn hyd wyl i Ddewi. Nos Wener (nos yfory), ceir darlith | gan un o hrif gerddorion y gcnedl, y Dr. D. Yaughan Thomas, Abertawe, ar un or cerddorion mwyaf athrylithgar a fagodd Cyniru erioed, sef y Dr. Joseph Parry. Chwar. eir darnau o gampweithiau Peiicerdd America, a dehongJir ei genadwri a ï safte. Rhoddir hefyd. yn yehwanegol at hyn, gyngerdd o radd i uchel, yn cynnwys unawdau, deuawdau, tri- awdau, a phedwarawdau 0 waith Dr. Parry, gan ganturion a chantoresau dan galllp. Dis- gwylir y hydd ysgol y Gwynfryn yn orlawn. Bvdd rhaglen y gymdeithas allan, cyn y cwrdd. (iwelir fod gwyr enwog i annerch y Cymrodorion ar faterion dyddorol a phwysig. Rhoddir eyfle i ymaelodi i'r neb a ewyllysio, drwy dalu swllt ac ucbod. Annogir y neb a fyddo am ymuno a' r dos- barthiadau Cymraeg i gyrchu i Ysgol y Gwyn- fryn am chwarter wedi saith, nos Wener, fel ag i drefnu gwaith. Bwriedir cynnal dati ddosbarth y naill ar gyfer y sawl ni wyr fawr Gymraeg; a'r Hall ar gyfer y sawl sy ii awyddus alii fedru ei bvs(rrifeiiti n gywir. j Taer erfynir am ffyddlondeb yn o i-a ii, fel y galler adrodd gyd a hyfder yn Rhydaman englyn y (liweddar Archdderwydd Hwfa Mon Y iliac rhegwyr ein Cyinreigiaith a'u gwragedd Aiii ,,ro,,rl'r Oiiieriziitli Ond creded gwyr, bruddwyr hradwaith, Y crogir hwy, cyn crogi'r iaith.

ODLAU'R MYNYDD DU. I.—YN NYFFRYN amanw. Yn nyffrvn Amanw, oesau yn ol, Elw oedd hela dros gwm a dol, C'. Dilvn y carw wnai cwn y fro, Dilyn yr helgwn wnai gwyr Cors-to. O Lynfell, Lwchwr, o wawr i hwyr, Sawl bytheuad gollwyd, Sawl carw enillwyd, Does un a wyr. Yn nvffrvll Amanw, flwyddi yn ol. Crynnwyd y nerthoedd oedd dan y ddol. Galwyd ar ferlod y Mynydd Du i A'u cefnau dan bvnau a fwnau fu Holwyd am oleu ar ddechreu y dydd. j Nes aeth meibion Owen I o dan y thwarclwn Yn lowyr rliydd. Yn nyffryn Amanw, pan oeddem blant 'Roedd gwyn ion fythynod ar fryn a plialit. Ar drothwv ac aeJwnl-croeso a chan, j A diddan yr henwr o gylch y tan. Yti oe;ifit'r ddrycin, yn oedfa'r ser, 'Roe(l(l caloii v I)wtlivii Fel miwsig yn dilvn Yn bur, yn her. j Yn nvffiyn Amanw mae eraill blant Y'n canu alawon ar frvn a phant, j M ae tadau (lewrioii a iiiztniiii iiiwyti Yn cofio cyn noswv] fod croeso i'w tlwvn 0 Lyiifell i Lwchwr, o wawr i hwyr. Sawl deigryn a gollir, Sawl brwnlr cnillir I Ond Duw a wyr. II.—CERDD IFAX MEREDYDD. 'Roedd gen i dri 0 fechgyn. ? A'r tri yn lysti, iach, Rhyw nefoedd oedd eu mbagu Ar aelwyd Penlan-fach. Mi es i ffair I/andeilo T'n I)ore ,,vr"l,l* t'l. Ond ni ddaeth 'run o honynt Adre gyda mi. j Aeth Dai i Galiffomia, A Wil i dorri glo. Tra Tom y tal penfelyn j Sy'n Af foi-v i Liiidello I'r ffair A-ii fore bach. Pe Fy nghalon fyddai n iach. j III. f P:tn aethiiiii o c'N, Ilt;if. Fv chwaer fach ddanfonodd i mi Dwsw o flodau Oddiar y caeau. A grug v Mynydd Du. Danfonwyd i mi ar ol hyny, A byth ni anghoftaf y tro, Nid twsw, ond deilen t j O'r hen werdd ywpn Y Llan sydd yn y fro. yi, fv iiii-,ild 'i-oeti(i Ar letlir vr hen Fy'nydd Du, -Pi-;ii(id oe(i(i lioffte A chanai dan bwys helbuloi: Alawon ei genedl gu. IV. Y'n nydd fy nliad 'roedd angladd Y bugail o r Haf'od i r Llan, Fe aeth y praidd ar wasgar, Daeth ywlad yngliyd mewn galar A dagrau i wlychu'r fan. Neithiwr es innau i weled Ei Peddrod yng ngwaelod y glyn, Mud oedd y tafod fu'n canu, Ond cl-wa is ei grin, er hynny, Yn atsain ar y bryn, Yn atsain ar v bryn. Manceinion. M. LLEWELYN.

CYFARCHIAD NADOLIG. (I'r rhai sydd bell (iros v iiior.) Er pel led y'n gwahanwyd j Ar wyneb cread lor, Mae ffordd i ysgwyd dwylaw Ar hrydiau dros y mor. 'Dvw i)ell(lei- ddim i gariad, Mae fel y meddwl chwini, Mae'n caiini cyfandiroedd, Y'n gwneud eigionauHddin). Hwyl i chwi, denlu anwyl, Hedd i chwi, geraint pell, Hoed hwn i chwïn NarJolig Na fu erioed ei well; Os ]),I el),INA-jl we],(] ein gilydd A threulio'r wvl vnghvd M ae llewyrch gwlad Ephrata Y'n t'wynu dros v byd. NANTLAIS. v

Llinellau a Ddarllenwyd yng Nghym- deithas Cymrodorion Rhydaman Tach. 21ain, 1913. Breuddwydiais unnos freuddwyd gas.— Mi welwn wanwyn hanlll YII gwenu; A hithau'r gog a ï haden las Yiigliwriiiil''r I )r:iiii yn dysgu canu. Anghofio wnaeth ei deunod gu Wrth geisio dysgu'r ffordd i grawcian. A gwelais hi VII newid plu A cheisio myn'd yn fran ei IlImall Ond er ei gwaith yn newid can, A'r gamp o newid lliw ei chlog, Rhy lwyd oedd hi i fod yn fran, Rhy ddu (xald hi i fod yn gog; Wrth geisio bod yn arall un Hi aeth i fod pi ddilll ei hun. Dihunais (iraiiiioetli ,v(la'r -,N-av%-r A phryder newydd yn fy ngwanu Rha? ufn fod ?viiirti fach yn awr Yn dya?u crawcian vn lie canu. Pa I)etli yw'r TIeWV(f(i ititli t laiii Ein bryniau man a'n dolydd breision Sawl un sy'n gwadu iaith ei fain? Sawl un sy'n gwisgo plu v Saeson? Gymrodor iioff, wrth newid nais A I)Iilii, ti gel '(iv Iiiifi:iii rvw(Iro Y n orlllod CVlIlro i fo(I vii is. A gormod Sais i fod yn Gyntro. Ar byd y llwybr hwn yn chwim Aeth llawer cenedl gref yn ddim. Ond lia mi welaf oleu'r wawr Yn addaw inni fore tirion. Mae pely(Ir bach o lioll i*il awr Yn chwarc vn ein Cymrodorion. Ni wel ein heniaith fedd nac arch, Ailenir hi i fywyd newydd Daw'r Cvtnro pur yn oi i'w barch A gwae fydd i bob Dic-Sion-Dafydd. Mae carwyr gwlad fel bore wlith Yn dwyn urhoddion inni'n goflaid Mor amlwg heno yn ein plith Y'w earedigrwydd yr Evansiaid.* Ein Llywydd, er ei glod distaen, A fyn ein gwisgo gyda geinau Dewch yma oil a dillad plaen, Daw Mr. Evans a'r botynau. Fel gwerthwr hadau iiii wn, ;Nf,ie'ii ejiwog trwy ein hroyrld Ilvdain. Ond heno ar y botwn hwn Mae 'n rhannu inni genu in eyfain. Ac eto'r ddau foneddwr mad Arferent fod mor groes eu hanian,- rae IIn yn rhoi Efengyl rad, A'r Ilitil vii rlioi v (,fr:i tii all;iii Ond hello;n IIn VI; llornïr He A byrddau llawnion byd yr vinyl, A ninnau i gyd yn yfed te Yn ngwydd y (iyfraith a'r Efengyl. A'r engvlesau siriol wedd Fu'n gweini arnom ni mor gynnes, Kes inni deimlo yn y wledd Mai coron byd yw boneddiges; Diolchwn iddynt hwy i gyd, A pharehed gwlall ei rhagorolion; Boed gwawr eu bywyd ar y byd, A'u bendith ar ein Cymrodorion. GWILYM MYRDDIN. *Rhoddwyd y botynau gan Mr. Evans, Ffer- yllydil, a'r te gan Mr. T. M. Evans, M.A., Cvfreithiwr, a'r Parch. E. J. Rosser Evans.

 For the Blood II Knp the For ,he Blood B Blood Pure." LH»." darker Blood i a medicine. If you suffer from g iust such a medicine, any such disease as H t is compos of I mentioned below, B ingredients. which don't waste time and || quickly attack, over- money on lotior.3 or g come, and expel from ointments which can- g the blood all im- not get below the purities from what- surface of the skin. ever cause arising. I What you want is a H and by rendering it ■ medicin that will B clean and pure, it t horoughJy free the g never fails to effect blooJ of the impure a a complete and last- B mailer which i; the B ing cure. Thousands ■ true cause of all your H of testimonials. Over h mlierings. Clarke's H 50 years success. S Blood Mixture is H Pleasant to take. II CURES r-' ¡ B 1 CCZIMA.. GLANDULAR BLOOD POIION. H SCROFULA. SWELLINGS- PILES. g i BAD LEGS. BOILS, RHEUMATISM. B ABSCESSES. PIMPLES. GOUT. B 3 ULCERS, SORES. te., Co. B—rf 01 all Ch»ml»t» Stor«», 2 9 per bottli. w BiJy REFUSE SUBSTITUTES.

AT WEITHWYR DOSBARTH Y I GLO CARREG. Etholiad yr Is-oruchwyliwr. ANWYL GVD-WEITHWVR— Mae yn hyshys i bawb o honoch erbyn hyn fod y Cynghorwr Dafydd Lewis, Gwaun- cae-gurwen, yn ymgeisydd am y swydd o Is- oruchwyliwr Dosbarth y Glo C'arreg. Mae Dafydd Lewis yn ddyn hynaws, o deimladau caredig, vn barod bob amser i estyn eynorthwy mewn ystyr weithfaol i bawb gweithwyr ag sydd yn haeddianol o hyny—ac weithiau i rai anhaerldianol a drwg. Y iiite, mewn amser ac allan o amser, mewn parch ac an- inharch, yn aberthu ei hun ar allor gwasan- aethgarweh er gwella amgylchiadau ac aru- gylehoedd ei gyd-weithwyr. Mewn ethol- iadau, lawer jjryd, gwelir ymgciswyr uchel- frytlig uehelfrydetld ag sydd yn datblygu yn falchder, yn hunanoldeb, yn hunan-ddigon- oldeb ac hunanglod. Bydd llawer yn proffesu egwyddorion uchel, ac yn gwneut hur cryn swn yn eu cylch. yn enwedig yn nhwrw ethol- iadau, ond yn eu hYlllarweddiall a u gweith- rediadau yn eu gwadu. Nid un felly yw "Dafydd Lewis y Waun," end dyn cydwy- bodol; boneddwr didwyll. Mae boll weithwyr Glofeydd Gwaun-cae-gurwen yn barod i dys- tiolaethu Illai y goreu yn eu pi ith i ddwvn unrhyw anghydwelediad i (lerfyniad boddhaol yw y Cynghorwr Dafydd Lewis. Y mae yn lowr o'i febyd. Genedigol yw o Landebie, ond v niae wedi hyw yn ardal y Waun dros 25 0 fhnvddoedd, ag llIae YII ber/faith gyd- nabvddus a phrofiadol o anigylchiadau a sef- yllfaoedd gwahanol wythienau glo y Dosbarth. 'Does dim yn gysegredicach i'w fywyd 'does clim yn nes i'w galon, na liawliau ac iawn- derau ei gyd-lowyr. Pwy fel efe sydd yn sefyll yn ddisigl pan mae ymddangosiadau yn ei erbyn"? Y" niae yn ddyn nad yw yn ofni gwg neb, na cheisio ffafr unrhyw ddyn. Dyna v ganinoliaeth uehelaf a all dyn roddi i ddyn svdd mewn sefyllfa o ymddiriedaeth ac aw- durdod dros eraill. Ac y mae bywyd a gweithrediadau y Cynghorwr Dafydd Lewis yn haeddu rhoddi o honom y deymged hon iddo. Nid ydym am foment yn honi nad yw yn ddarostyngol i gamgymeriadau. Ond hyn yr ydym yn ddweyd, na fu neb yn fwy gonest nag ef erioed yn gofyn am ein pleidleisiau. Y' mae yn weithiwr profiadol; yn siaradwr bob amser i'r pwynt, fel y dywedir; yn fedd- ianol ar y wybodaeth angenrheidiol i'n cyn- rychioli; ac yn benaf oil, y mae ganddo "asgwrn cefn i sefyll lie mae eisieu sefyll pan yn amddiffyn ei gyd-weithwyr. Os am Is-oruchwyliwr llwyddianus, geirwir, diamwys, un ag a'n gwasanaetha o galon, rliown ein pleidleisiau i Dafydd Lewis, Gwaun-cae- gurwen, yr hwn sydd wedi profi ei hun yn frawd i'w gyd-weithwyr bob amser. IN O'l (- I eN (iYD-WEITHWYH.

I A CANDIDATE FROM TUMBLE. A public meeting was held at the Ivorites Hall, Ammanford, on Monday evening in support of the candidature of Mr. Stephen O. Davies, Great Mountain Colliery, Tumble, for the post of Sub-Miners' Agent of the Anthracite Miners' District. The candidate was supported by the Rev. Oliver Bowen, B.A., Cardiff, and the chair was occupied by Mr. T. G. Davies, Ammanford. The Chair- man said they were present to discuss some of the great and fundamental issues of life, and from the knowledge he had of the speakers that meeting would not reflect the spirit and practice of the orthodox electioneering gather- ing. Mr. Stephen O. Davies then addressed the meeting, and he immediately expressed himself wholly in agreement with the re- marks of the Chairman. The speaker pointed out that the dominant characteristics of the industrial world to-day were the universal discontent manifested by the workers, and the clear recognition by their leaders that the present relation between capital awl lahour must be radically changed. All their griev- ances as well as all the grievances of the in- dustrial workers, in their ultimate analysis, could be traced to the one sole cause, viz., the monopoly of the means of material existence. He wanted them as industrial workers to be conscious that all modern states were indus- trial states, i.e., they rested upon industry. upon the activities of the industrial workers. If the industrial army of workers withheld their labour for any length of time, then chaos and paralysis were the inevitable conse- quences. He therefore exhorted them to rise to the full dignity of the indispensable ser- vices that they were rendering to this earthly scheme of things. The workers, asserted the speaker, must realise that every great social evil which existed to-day amongst them, had its chief, if not its whole, cause in the unjust industrial conditions obtaining in the country. Their local grievances, such as the 5 per cent. difference, the six turns for five for nightmen, the mal-administration of the Compensation and Minimum Wage Acts, etc., should appear, and would in fact appear to men conscious of their position in the life of the state, but as the merest babbles that could be annihilated by one collective breath of the workers. The candidate was followed by the Rev. Oliver Bowen, B.A., Cardiff, 'who delivered a remarkable and well-appreciated speech. He knew from experience that Mr. Davies had already abundantly proved what it Î:; to suffer for his principles, and to fight as a man should fight for the interests and welfare of the people of his class.

DEATH OF A KIDWELLY SCHOOLMASTER. The death took place on Saturday afternoon rather suddenly of Mr. James Knoyle, head- master of the Mynyddygareg Council School, Kidwelly. Mr. Knoyle, who wa.s 47 years of age, had been ailing for sOllie time past. He was a native of Llangennech and previous to going to Kidwelly two years ago was head- master of the Council School at Llangathen. He was a temperate advocate and an official of the Rcehabite Society. He leaves a widow and one child.

The distribution of prizes to pupils of the Narherth County Intermediate School took place on Friday. The Rev. T. Lewis, B.A., J.P., presided, and the prize distrihution was made by Mrs. E. L. Baugh Allen, of Hill, Narbeth.

GLANIAD Y FFRANCOD YN ABERCWAUN (1/6). OLWEN PLASCWYN (1/-). DWY OPERETTA yn caei eu perfformio gyda Ihvyddiant anarferol. Y CENHADWR, Ie. NOS A DYDD, Ie. Dau Ddarn rhagorol i T.T.B. B. J, Tua'r Gwynfyd, Ie. Lhvybrau'r Groes, Ie. At wasanaeth y Gobeithlu a'r Ysgol Sul. > YN Y WASG Cantawd Gysegredig, 'GIDEON.* Yr oil i'w cael gan yr Awdwr— D. W. Rowlands, F.T.S.C., Upper Cwmtwrch, Glam.

GOOD TEMPLARY AT AMMAN- FORD. On Monday evening last at the Y.M.C.A- Hall the Ammanford Lodge of the I.O.G.T- spent a very pleasant evening, being enter- tained by the Ammanford and District Brancli of the National League of Young Liberals. The Vice-Chairman, Councillor 1. Martin Davies presided, and explained that a large number of members of t he Young Liberal League also belonged to the I.O.G.T. and would willingly join himself if he had the time. He thought it would be a good thing. if the other socities of Alllmanfonl would foster mutually and entertain one tiiotlier, and hoped that the I.O.G.T. would next en- tertain the league. The following com- prised the programme Mrs. Tom Joshua r who was well received, sang a beautiful solo. "The Flight of Ages"; Mr. W. H. Jenkins- delivered verbally a short address on "True Citizenship," which was very appropriate on the occasion. Miss Clirissie Davies rendered two fine recitations which were heartily ap- plauded, the first one, "At the ball" caused much laughter. The next item on the pro- gramme was by the Chairman of the league, Mr. John Lewis, who delighted the audience with a short hllk on "Hats and Heads," which brought roars of laughter when he des- cribed the old fashion hats, and so many different kinds of heads caused great amuse- ment. Mr. Mod. Thomas gave two fine dramatic recitations, which were thoroughly appreciated, the first one, "At the Switch," heing very realistic. Mr. Joshua obliged again with a very sweet solo. Miss Hannah Jones, C.R.A.M., ably accompanied during the evening. After a few words from the Chief Templar, Bro. D. J. Edwards, ahearty* vote of thanks to the Young Liberal League. especially the ladies, for such an enjoyable evening, was proposed by Bro. Hiely Harries, and seconded by Bro. Ben Johnson, was carried with acclamniation. The Chairman responded on their behalf. Next Monday the Rev. J. T. Rhys, of Swansea, the well known lecturer, will deliver an address on Temper- ance Reform." This will be an open session. The Lodge will open at 7.30. the lecture to commence at 8. p.m. sharp. ,| ■ 41

BETTWS LECTURE. The Rev. Rhys J. Huws, Glanamnian, on Monday night, gave a most interesting lecture at the Capel Newkydd Mutual Improvement Society on "The Crowd." The vestry was well filled with an appreciative audience, who were kept spellbound by that Amman Valley master mind from start to finish. The chair was taken by the Rev. B. Ellis, B.A. A solo was very kindly rendered by Mr. tialU I Jenkins, and a hearty vote of thanks was corded to the speaker, the Rev. WM. Richards, and Mr. William Jones, Gwilym Mvrddin submitting resolutions. i

RAILWAYMEN'S STRIKE POST- PONED. j I I I DECISION OF MASS MEETING AT SWANSEA. A mass meeting of railwaymen of al grades, held at the Theatre Royal, Swansea on Suixtay afternoon, (tiscussed the decisioi arrived at a week ago to come out on strikt over the question of an eight hours day to: locomotive men. It was now decided, whilst adhering to tin previous resolution, to postpone the date fo withdrawal of labour for the present. On. of those present said the change of fron was due to cowards and weaklings. It wa stated that while Swansea, Llantrissant, an. Tondu had expressed themselves solid fo striking, other centres were not by any mean unanimous. The case of Driver James (Llanelly), wh was discharged hy the Great Western Rai way Company for refusing to handle Dubli goods, was also discussed at length, and resolution was passed demanding that th Executive Council immediately negotiate wit the company for James's reinstatement, fai ing which the meeting decided to withdnr their labour immediately the result WE known. Mr. Parfitt (Associated Society of Loci j motive Engineers and Firemen) stated th: the G.W.R. directors had passed a resolutio for James's discharge, and the company ha got their backs to the wall. The meeting decided to approach the Parli; i mentarv Committee of the Trade Union Coi gress with a view to taking up James's cas. f

A HUGE SUBWAY. Four hundred tons of structural stell ar 38,000 rivets have been used in the constru tion of the subway at the foot of Ridgewa; street. Fort William, leading from Svndica Avenue to the water front of the Ivaniinisqu; River, under the tracks of the Canadia Pacific Railway Company. The superstru ture is now compjleted, and all that reniaii to be done to complete the work on the sul way is the pavingfi of the road.

The Rev. B. Williams, pastor of Tabe nacle Chapel, Llwynhendy, near Llanell for the past sixteen years, has accepted a I invitation to the pastorate of Bethel, Abe nant.