The Amman Valley Chronicle and East Carmarthen News

Meysydd Lien a Chan. I I [Gan HOMER."] I Yr wythnos hon ceisiwn roddi ehydig o hanes y diweddar fardd rhagorol, Elfyn. i Ym marw Elfyn, collodd Cymru un o r beirdd galluocaf, ac yn ddiau y mwyaif beirdd Un y mwya, diymhongar o'r cewn. Un 0 felIdd y gynghanedd ydoedd, ac fel y dywedodd Dyfed am dano unwaith: Y mae' n amlwg nad yw'r gynghanedd yn llesteirtp dim ar yr ymgeisydd hwn. Ei duedd, yn wir, ambell waith ydyw myned ar gyfeiliorn drwy ormod rhwyddineb." Yr oedd y pedwar mesur ar hugain iddo ef yn dragwyddol heo l." Canai yn ddi- dramgwydd ymhob mesur, a chanodd fel y gallai'r werin a' r miloedd fwynhau el brydyddiaeth. Yn e, femiadaethar awdlau Gwlad y Bryniau, dywedodd y Prifardd J. l Williams mai Alas.tor," yr ail-oreu, sef Mr. R. Williams Parry, yw'r cyngharedd- WT goreu'n fyw. Nid oes neb yn bwnadu dadleu a J. J." pwy yw' r campwr ym myd y mesurau caethion, ond yr hyn sydd bwySlg yw-a ddealiix barddoniaeth beirdd y gynghanedd fel R. W.P. ac eraill gan werin Cymru? Pa mor uchel bynnag yw syniad y beimiad am awdlau Yr Haf a Gwlad y Bryniau," R.W.P., meiddiwn ddweyd y bydd ei In Memoriam" i Hedd Wyn fyw yn hwy o lawer yng nghof y genedl, a'r rheswm am hynny yw y deallir In Memoriam" ar y darlleniad cyntaf, pryd y rhaid darllen ei awdlau lawer gwaith trosodd cyn y gwelir cenadwri'r bardd ynddynt. Y cerddi a ddealiir gan y genedl a werthfawrogir. Ni fwynheir un gan y rhaid wrth eiriaduron i' w hesbonio. Am geiddi Elfyn, nid oedd niwl a thywyll- wch yn agos iddynt; yr oeddynt yn ddisglair fel y grisial, ac 61 llaw pen saer celfydd amynt. Ni phryderai'x bardd i ba ddosbarth y rhoddid ef gan ei gyfeillion, nac i ba ysgol o feirdd. Cwynir heddyw fod yr hen ysgol o feirdd yn cilio o un i un tros y gorwel, a tho o awenyddton wedi graddio' n y colegau yn cymryd eu lie; ond y cwestiwn yw, a ddeallir ffrwyth awen beirdd yr ysgol newydd gan Gymru Sydd? Braidd yn amheus yw Brynfab o hyn, a dywed rhwng rhyw ddifri a chwarae, Faint gwell yw' r werin o dclarflen dam o farddoniaeth os na ellir amgyffred ei gynnwys? Pe gellid cael gan Carnegie i dalu yn dda i fechgyn yr ysgol newydd am argraffu eu llyfrau, gellid eu pentyrru yn yr Amgueddfa Genedlaethol tan yr amser y deuai gwerin Cymru yn ddigon o frudwyr i'w deall, —ymhen mil neu ddwy o flynyddoedcli Nis gellir dweyd fod y diweddar Elfyn yn perthyn j' r ysgol hon, am na raid aros munud awr i ddeall neges ei farddoniaeth, ac os argreffir yr oil o" gerddj*, ni bydd angen i'r gwerinwr symlaf ei roddi heibio am na fedr ddeafl ystyr ei wath. F-n-illodd gadeiriau a choronau lawer, a gellir ychwanegu at y rhestr faith o" lawryfon a ymddangosodd yn un o gylchgronau y genedl yn ddiweddar. Enill- odd Gadair Rhydarnan a'r awdl Hwyr- ddydd Haf,' a' r delyn a dorrwyd yn gynnar, sef Ben Bowen, yn ail-oreu, ac fel y canlyn y dywed Myfyrfab am y gystadleuaeth hon yng nghofiant y bardd: Yr oedd cystadleu- aeth Hwyrddydd Haf yn un ardderchog. Fei y gwyddis, Elfyn a enillodd, a hynny ar un o'r awdlau mwyaf swynol, a byddai'n waith anodd i'r un bardd Cymreig ei guio, chwathach crotyn un ar bymtheg oed.' Ceir yr awdl hon yn y Geninen am Gorffetmaf, 1897. Diwedda gyda' r englyn a ganlyn O! filoedd bydoedd tanbeidia' ,—yn fwyn Fy enaid ddymuna Am dragywydd ddydd o Ha' Tu ol iddynt i wledda." Ennallodd ar y cywydd, YT An- ffyddiwr," yn Eisteddfod Genedlaethol Bangor, 1890, a dywed y beirniaid, Meiriadog, Berw, ac Isaled, am y cyfansoddiad yma o'i -eiddo: Cywydd axdderchog ymhob ystyr yw eiddo Camlan,' yn wefr-farddonol drwyddo oil. Dechreua fel y canlyn:- Annuwiol un! wele wr A'i dyb wrthyd ei Borthwr; Dewisa fyw hyd oes fer Yn ddi-nefoedd yn ofer." Yn Eisteddfod Genedlaethol Llandudno, 1896, enmllodd y wobr o £ 15 a thlws aur ar awdl i Glwydfardd," a dechreua gyda'r i' r,JIao hyn:— Ymofynaf am funud-o seibiatit, A Sabbath i f'ysbryd, gyweirio uwch gweryd par.oau ngherdd, a'u dwyn ynghyd. i wylo ar bob daIen.-rhoi hefyd I Glwydfardd ddiwyd glodforedd awen." Eimillodd y Gad air Genedlaet1--?! yn Ffes- Vniog, 1893, ar awdl Awen," o c1deu- Ideg o ymgeiswyr, y cawr 1.r log yn ail- oreu. Y beirniaid oeddynt Dyfed a Berw. Wele ran o'r feimiadaeth: Dyrna nr. o'r I awdlau mwyaf dymtmol, mWY:I' tyrer faxdd- 0001 a ddaillenasom ers llawer dydc; mae inot naturiol a bwrlwm ffyrnnon heb un c.ygcv1 o ymgais am effaith annheg ar y darllenydd. Diwedda'n hapus fel hyn:— Dda awen, rho faddeuart-i wendid A phrinder fy raoliant; Maddeu di y trymaidd dant Ganodd gan ddiogonia.,tt. 'Hwyrach mewn gwell gororau,-awen ber, Y cei burach odiau Fe'th lona-f a thelynau Engyl nef, os caÏ nglanhau." Y mae' r awdl drwyddi yn frith o emau nad ydynt i'w cael ond ym meysydd yr awen. Ac er fod gennym syniad uchel am deilyng- dod amryw o'r awdlau eraill sydd ger ein bron, nid oes ynom y petruster lleiaf i gyhoeddi eiddo Einion Urdd yn oreu, yn deilv/ng o gadair Eisteddfod Genedlaethol 1893. Huned yr annwyl fardd yn erw Duw dan gysgod y Moelwyn, a chwythed yr awelon yn dyner tros ei olaf orweddle. Erys ei gerddi yng nghof y genedl Tra Mor, tra Brython."

Nodion Teithiwr. I Dydd Mawrth diweddaf, cawsom ein hunain yn Uchel Rodfa Thomas (Thomas I Terrace), yn nhref LLANDEILO-FAWR. .1 Yn Rhif 10 yn y rhodfa uchod yr oedd cynulliad pobloedd lawer. Yr atyniad oedd priodas Mr. John Davies, brodor o'r Felin- wen, ger Abergwili,' a gwasanaethwr ym Maelfa y MTi. Isaac Thomas a'i Fab, Ty- cornel, Liandello, a Miss Bessie Davies, merch hyaaf M. David Davies, o r cyfeiriad uchod. n y Capel Newydd, Heol y Crescent, y cafodd y cwlwm ei sicrhau gan y gweinidog, y Parch. W. Davies, yn cael ei gynnorthwyo gan y Parch. D. J. Williams, Nantymoel, yr hwn oedd yn gefnder i r briodasferch. Daliwyd breichiau y gwr ieuanc i fyny gan Mr. John Phillips, ly Llythyrdy, Felinwen (ond yn awr o Aber- tawe), a gofalwyd am y wraig ieuanc gan ei chwaer, Miss Maggie Davies, ac anrhegwyd John a'r trysor gwerihfawr gan ei thad, Mr. David Davies. Chwareuwyd yn ddeheuig ar yr organ gan Miss Olwen Williams, yr organ- yddes. Cafodd yr holl gwmpeini fwynhau y boreufwyd priodasol yn nhy tad y briodferch, ac yr oedd y darpaiiadau yn bopeth ellid ei ddymuno. Wedi clirio y llieiniau, cafwyd anerchiadau diddorol gan a enwy d ac exa I l l' a r' c4t P,y gwe i n, i dogion a enwyd ac eraill, a'r oJt' j?n" dymuno y goreu i'r par ieuanc, pa rai sydd yn or-barchus gan dref a gwlad. Ymadavvodd y bob I ieuainc yn ddiweddarach yn y dydd er treulio y melys- fii yn Blackpool. Yr oedd yr anrhegion yn lluosog a chostfawr. Dymuna pawb yn dda iddynt, a ninnau ymysg y Uu a ddywedwn— Priodas dda Ïr ddau i fyw ynghyd Yn ddedwydd iawn tra fyddont yn y byd j HiT oes i' r ddau, a hefyd bywyd iach, A chyn bo hir boed swn y teulu bach; Eu hoes ar hyd a fyddo heb un clwy, A'u diwedd yn y Nef, heb ofid mwy. I DAMW AIN. Fel yr oedd Mrs. James, Upper Walk, a nifer 0 chyfeillesau, yr wythnos ddiweddaf, yn cychwyn ar daith ymweliadol mewn cerbyd ysblennydd a merlyn o' r radd flaenaf, yn an-- ffodus cyfarfuont a rhwystr, pryd y dym- chwelwyd y cerbyd a thaflwyd y deiliaid i'r ffordd fawr. Ond da gennym, ni dderbyn- iasant ond niweidiau ysgafn a thipyn o om, ond cafodd y cerbyd y gwaethaf fel ag yr anafwyd ef yn enbyd. Yn yr amgylchiad hwn collwyd y llestr, ond achubwyd y dwylo oil. Rhaid yw bod yn ofalus. YR ARWERTHIADAU. I Mae y rhai hyn yn lluosog iawn yn y wlad, y dyddiau presennol, a byddant yn myned yn y blaen yn hwylus, heb gymorth y gwlybwr hwnnw sydd yn pend ronni dynion. Gwelliant mawr yw hyn. Nid oes neb yn ysbio am y rhanwr a'i ddiod lestr, ond yn llygadrythu am y nwyf y mae yn ysbio am dano. A bydd pob un mewn sefyllfa i wybod y peth y mae yn ei herwydd. Y dydd o'r blaen cawsom y fraint o wrando yr arwerthwr doniol a llygadgraff, Mr. T. L. Harries, Llandeilo, ac wrth ei wrando, yn ei hyawdledd arferol, daeth cyfansoddiad yr enwog T. H. W., Abertawe, yn fyw t'n cof, pan y dywedodd efe am yr arwerthwr:- "Dan ei forthwyl newid dwylo,—gar nwydd, 1 Gyr e'n uwch wrth ff rostio; Un, dwy, tair—rhaid taro, Dyna wers ei fyrdwn o." PRIODAS ETTO. I Un boreu yr wythnos o'r blaen yr oedd pentref swynol a glandeg Penybanc yn fywyd trwyddo i gyd, mal twrnpat'i o forgrug. Yr achos o'r bywiogrwydd a'r boreu godi oedd priodas Miss Lizzie Anne Jones, merch hynaf Mr. a Mrs. Jones, Brynywawr, ger y lie uchod, a Mr. Luther Daniel, o'r Felinfoel, ger Llanelli. Y n gweinu ar y gwr ieuanc yr oedd ei frawd, Mr. Silas Daniel; a'i chwaer, Miss Mary Jones, yn gweinu ar y wraig ieuanc. Unwyd hwy mewn glan briodas yng nghapel Siloh, yn mhresenoldeb y cofrestrydd, Mr. O. D. Jones, gan y Parch. Stephen Thomas, gweinidog, a aAoddwyd yr anrheg werthfawr i Luther gan ei thad, Mr. Timothy Jones; a chafwyd yr hynt-daith briodasol yn swynol ar yr organ gan yr organyddes enwog, Miss R. Thomas, Cefnrhiwlas. Wedi y ceremoni, aeth y parti tTWY gawodydd o rice a confetti i axtref y briodasferch, lie yx oedd y wledd briodasol wedi ei darparu yn y modd goreu. Yma yr oedd perthnasau y par ieuanc o bob tu wedi cydgyfarfod yn gysurus wrth fwrdd y wledd. Yma yr oedd Miss Thomas, Comer House, a Mrs. Evans, o Weithdy'r Undeb, yn gweinu gyda'r serchowgrwydd J mwyaf. Ymadawodd y par ieuanc er treulio y mis mel yn Aberystv/yth, a dymuniad pawb yw iddynt oes hir a dedwydd. Yr oedd yr anrhegion yn, lliosog a chostfawx iawn. Yn mlith y dorf ewyllyswyr da idd^'nt mae ysgrif- enydd y llinellau hyn:- I Luther dymunaf bob amser fawr lwydd, A Lizzie fo' n ffrwythlon, a da yn ci swydd Boed iddynt fendithion, yn xhifo tros gant, Eu ty yn ddymunol, a'i lonaid o blant; Eu gyrfa'n gysurus trwy' r anial bob cam, Heb ddim anesmwythder i'r tad nac i'r fam; A phan yn ffaxwelio, a gorffen a byw, Eu gyrfa derfyno mewn undeb a Duw. JOHN F. JAMES. I Llwyncelyn. Llandeilo!OHN F. JAMES. I

Bring us Your New BUTTER AND SUGAR CARDS LET ys HAVE THE PLEASURE OF SERVING YOU. You will be served at keen prices, with promptness and civility, by a staff whose one aim is to please you. Shop at the Store that marks all their Goods in Plain Figures. STAR SUPPLY STORES. AMMANFORD: COLLEGE STREET. GARNANT: COMMERCE PLACE. LLANDILO: RHOSMAEN STREET. Manager-Mr. D. M. Evans. Manager-Mr. J. Lewis. Manager—Mr. E. D. Jones. BRANCHES THROUGHOUT ENGLAND AND WALES.

LARWM. I Aniddig aflonyddwr-oer ei gan, Heria gwsg â 'j ddwndwr; Uwch ei stad cynyrchu stwr Yw hanes y dihunwr. I Brynaman. D. BRYNFAB THOMAS. Brynaman.

I ABERAYRON. Aberayron ydyw'r fan I ddynion gwan ac eiddil; Os am fyw yn glos i gan Heb ddant o ben bwy gilydd, Dewch ï r fro yn glaf ac iach 'Gael tipyn bach o lonydd. Dyma 'r lie i ddynion pell I ddod i gael gwell iechyd; Yma ceir pob peth mewn bias Dan wybren las a hyfryd- Bara, 'menyn a Ilaeth a the, A digon o hono fe hefyd. Mackerel tew a thato rhost A sycan-post ac enwyn- Y goreu oU heb fawr o gost I iach a thost a phob un; Harrt and eggs-beth bynnag fo'ch haw l— Neu gig a chawl a chennin. Yng Nghymru fach mae'n ddigon gwir Mae ami i sir go deidi; Y hi Sir Gâr am dorri scwar, Morgannwg am aur, a Mynwy, Ond i mi'n wir o fewn y tiT 'Does un fel Sir Aberteifi. TIM.

LImeHau ddarllenwyd yng nghyfarfod j croesawu E!!m, Tirdaii, i Sergt. E. R. Davies, Cyniais View:- Dod yn ol o Balestina, Wedi crwydro amser maith,— Melus yw ffynhonau Elim, Wedi'r bell, beryglus daith; Myn'd o Elun i wlad Canaan Wnelai'r pererinion gynt; Dod o Ganaan a wnest tithau, 'Nol i Elim ar dy hynt. Diolch wnawn am yr amddiiffyn A fu trosot pan ym mhell, A chael byw i'th weld yn holliach Pan y gwawriodd dyddiau gwell. Wedi profi holl galedi, A pheryglon maes y gad; Wele Evan Rees drwy T cwbwl Yn d'od "nol i dy ei dad. Faint o ryfeddodau welaist Ar dy deithiau mawr i gyd? Sut y teimlet pan yn sangu Yn 01 traed Gwaredwr byd? Gweled Bethlem a Bethania, A heolydd Salem frof Tebyg fod emynau Cymru I Yn dod yno'n fyw i'th go*! Gwelaist hefyd ryfeddodau Tir yr Aifft a'r anial mawr, I Ar dy gamel yn Sahara Txeuliaist lawer difyr awr. i Gwelaist ddinas Alexandria, Tref y dysgedigion cliæ; Fu'n cyfieithu'r Beibl Sanctaidd I ddeallus Roeg y tir. Maddeu inni os disgwyliwn Ddarlith gennyt maes o law- Darlith ar dy holl brofiadau Pan yn teithio r gwiedydd draw. I Ond cei heno fod yn ddistaw, I fwynhau ein croeso'u ia.vn,; Mae dy deimlad yn rhy dyner, A dy galon heno'n llawn. gyw clan balmwydd rwyrdaion Elim Wnelot mwy am Ay i hir; Mae'r hen ardal lawn mor samctaidd HuTdyw ag y A Canaan dir. Fe gysegrodd lesu'r cread Pan bu air y ddae'J yn byw, Pa le gwell na chapel Elim, Pa le gwell ri Chynlais View? I N. I

CERDD BRIODASOL I Llanferch, Llandebie, a MT. Johnny Vaughan, Penybanc. Carodd MOD yr Eisteddfod, A charodd hen Walia wen; A thynodd gadeiriau a gwobrau lu,- Yn gawod o glod am ei phen; Carodd ddysgu y Werin, I garu hen Cymru fad— A charodd ei Johnny yn dawel fwyn, Yn gymysg a charu ei Gwlad. Heulwen cysur fo' n gweni Ar fywyd y ddau-ddyn hyn, I godi adroddwyr a beirddion gwych, A'u dawn yn gwneud Gwalia n fwy gwyn: Ymdrech pob mab, medd yr hanes, Yw dringo yn uwch na'u tad; Ond prin credaf fi daw na mab na merch- Gura MOD ar "CARWN EIN GWLAD." Gwlawied y Nef fendithion Ar Iwybrau'r briodas hon; Ac na ddoed na stormydd na chymyl du, ..Fyddo'n pylu eu Uygaid rloo; winoeddhedd fo'n sirioli Eu bywyd bob cam o'r daith, A cherdded dros lwybrau da.ioni'lf byd Fyddo rhan amlycaf eu gwaith. Duw fyddo'n ben eich teulu, A'i air yn rhwyfo pob ton; Diogel yw pawb yn yr arwaf storm Tra'r Beibl ddefnyddiant yn ffon: Chwyddo byth fo' ch gobeithion, Am adfyd na chlyw-wch son, A Nef yn y diwedd tu draw i'r bedd- Fo i Johnny a Madam Vaughan. RHYDFAD HENDB"

PENILLION Ddarllenwyd yn Ngwrdd Ymadawol y Parch. Corris Davies, Llandeilo. F farwelio ydym heno A phroffwyd sanctaidd Duw Sy' n myn' d o dre Llandeilo I Pontypridd i fyw. Parchedig Corris Davies Yw'r gwron sydd yn mynd, Ac anhawdd ydyw canu A dweyd, "tood-bye, fy Ffrind." Bu yma am rai blwyddi Fel tyner angel hedd, a" Yn synnur saint a'i ddoniau, I A darpariddynt wledd; Pregethwr enwog ydyw, A bugail aT braidd Duw, A chyfaill tyner galon I bawb mewn ingol friw. Caiff yr holl gylchdaith golled Ar ol lath weithiwr mwyn, Fu n porthi y mamogiaid I Ac yn addysgu'r wyn; Tra pharod oedd bob amser I gynorthwyo'r gwan, A gweithio â ï holl egnå I godi dyn ïr lan. Eglwysi hoff y gylchdaith Sydd heno'n drist eu bron, Am golli un mor ffyddlon O'n plith yr adeg hon; Trueni fod rheolau Ein henwad ni fel hyn, » Fod rhaid i bob gweinidog I fyn'd bob hyn a hyn. Mae Mynyddbach, Cwrt Henri, Yn teimlo' n drist yn awr; Llwynronen sy'n hiraethu, Yr un modd Llandilo-fawr; Ac eglwys Llandebie Ac Amanford sy'n brudd, Am fod ein hoffus fugail Yn myn'd i Bontypridd. Bedyddwyr ac Eglwyswyr, Ac Independia fawr, A Chorfl y Methodistiaid C. led "Good-bye" yn awi; A u\\i iddywedaf wrthych, A hyny'n ddiymdroi, "Os cewch chwi gam gan rywun- 0 dowch yn ol yn gloi." Yr hawddgai Mrs. Davies. A fagwyd yn Troedrhiw, Sycui wedi llanw'r envy 0 brÍiod i wr Duw; Mae hi a." ger-th Virion Yn fawr eu parch trwy'r wlad. A chysur a chynorthwy Y'nt gyda gwaith y Tad. Wei, gan mai myned ydych Dymunaf i c.hwí'n rhan, Gael goreu nef a daeaT I'ch dilyn yn mhob man; Llwyddiannus fyddo'ch gyrfa, Heb fawr awelon oroes, A chysgod lor i'ch teulu Yn do ar hyd c eich hoes.

CAN Y CYMRO. Ym maes y tlodion, medd y Gair, Wrth dxefniad Duw, mae ymborth: Ond dyn i ddyn, drwy dwyll a thrais, Lesteiria fam a chymhorth; Yng ngwlad y Cennin ni cheir cawl: Mae'r hawl i gyd yn Llundaiin; Bum bron a d'wedyd: Aed i r D-I Gynlluiniau mwll yr Yswain! Cymhellir llymion dlodion gwlad I fagu ni o hlant! A diolch beunydd am gael byw Oes gyfan yn y pant! I bobl eraill-nid i chwi, Y mae holl foethau'r byd: Eich rhan yw chwys, a llafux trwm, A dwy-lath ar eich hyd! Cewch fagu mochyn yn y Cut, Ond Gut y Sais, a* i bwyttu; Cewch chwifhau Yankee yn ei le, Gan sawr y mor yn drewi; Bydd hwn, wrth bwys, yn rhad ddi-gwyn 0 lfaen ei drwyn i w gynffon: Cewch ddewis ran, o 'i groen a' i flew, Go lew am Hanner Coxon Caws gwych Caexffili gynt a fu, Yn nerthu em cyhyrau; Ac ambell granc, o lan y mor, Yn arfog dan ei fachau; Ond heddyw, hil y Coeds man Y n unig geir yn tirio: A ilawer teulu mewn mwynhad, Hyd afrad—rhag amhwyllo f Y Sul diweddaf, yn Brynbras, • Ceid bias ar Basta Fala; Scedenyn Coch oedd yn Cwmdu, Y teulu oil yn gwledda! Mae mynd ar hwn y dyddiau hyn, Wrth bwysau-neu rif esgym: Beth yw y gwastraff arnom sydd, Mae'r Senedd fawr yn gofyn! Na sonier mwy am fara-llaeth Yn iachus fwyd i'r plentyn: I'r dref a'r hufen oil i gyd, Yn newid am aur melyn; Mae gwanc y gwiaid yn gwahardd Bron ff,rwyth yr ardd i'w fwyta: Os nad yw hyn eithafion trais, Nid uffern yw Gehenna Clir y clybuwyd, dro yn .ol, Nad hawl y gwr cyfoethog Oedd dala Salmon yn y llyn, Na saethu Ysgyfamog 1 Ond dyn a'th helpo'r llwyd a'r Uwm, Mae'r Gwningen fach mewn bri! Cydrhwng ei chroen, a hi ei hun, l Mae hon uwch law i ti! Tair ceiniog chwaneg am ei chroen: Dyfarniad Arglwydd Rhondda! Beth fyddai cael Cor Amanford I gyd-gord: Ta, la-la-la "? Ac wedyn: Gwledd o'r pryfyn main I fajvtion byd a Senedd; Gwahodder hwy i ddod i gyd, A chofio dod a' u dannedd! Cydgan- A chofio dod a'u dannedd, A chofio dod a'u dannedd: Gwahodder hwy i dd' i A chofio dod a' u dannedd I MEPHIBOSETH. I

CWMTWRCH. I Nos Fercher, daeth y frawdoliaeth farddol at ei gUydd i ?tonj Gwcledydd ar ei wa?h yn dpio'r goron, y dydd o'r blaen, am bryddest air Y Fyn vent." Cyn6liwyd cyfres o gyfarfodydd efengyl- aidd yng Nghwmtwrch, Yr w ?.or ddiweddar, pryd arlwywyd bwrdd yr Efengyl gan y Parch. J. D. Lewis, Brynaman. Cafwy r^b arwyddion i r Iesu gael ei goroni yn ystod yr wyl. BRUTUS. I

CEFNEITHIN. I Chwith gennym gofnodi marwolaeth sydyn ac annisgwyliadwy yr annwyl Mrs. Main- waring, priod holl Mr. Griffith Mainwaring, Brynhyfryd, Gorslas. Nid oedd ystad ei hiechyd ers peth amser bella,ch yr hyn ddymunid, ond ni bu yn gyfyngedig i'w gwely o gwbi. Daliodd i godi bob dydd, gan ymroddi hyd cut haf ei galiu gyda dyled- swyddau'r aelwyd; ac wrth ei gwaith yr ydoedd pan ddaeth y diwedd, nos Wener, Awst 15. Aeth y newydd pruddaidd am ei symudiad sydyn fel saeth i galon y gymdog- aeth. Or braidd y gallem gael ein hunain i gredu fod y peth yn wir, gan mor fyw a siriol yr arferem ei gweld. Prynhawn Mercher dilynol, daeth tyrfa fawr, o bell ac agos, ynghyd ïw hangladd. Yr oedd y trefniadau yn llaw ei gweinidog, y Parch. D. HariG" Evans,- ac efe a'r Parch. D. Davies, Llan- lluan, arweiniodd y gwasanaeth yn y ty. Ar lan y bedd, ym mynwent y Tabernacl, Cefn- eithin, gweddiwyd gan y Parch. J. tyincent Thomas, Cross Hands, ac yn y capel gwasan- aethwyd gan y Parchn. A. Britten, Gorslas, Job Herbert, Penygroes, J. G. James, Rhosy- caerau, a D. Harford Evans. Gwelwyd hefyd yn yr angladd y Parchn., B. O. Janjes, Cross Hands, a W. Bowen, Penygroes. Derbyniodd ein cyfaill nifer o lythyrau oddi- wrth gyfeillion oedd yn methu bod yn bre- sennol, yn amlygu eu cydymdeimlad dyfnaf ag ef yn ei drallod mawr. Ac nid oedd yr un werthfawrogid yn fwy ganddo .a¥ eiddo'r meddyg hynaws, Dr. Henders<Jh,v Llwyn- hendy, yr hwn am flynyddoedd lawer fu yn lletya gyda hwy ym Mrynhyfryd. Fel hyn y dywed yn ei lythyr am yr ymadawedig: She was one of the best that I ever met or could meet. Her activity, tidiness, cleanliness and care of her household was characteristic of her. During the nearly twenty years under her roof, I never once heard a high word, but was ever treated with greatest attention, promptness and kindness. Cadamheir y dystiolaeth uchel yna gan bawb adwaenai em hannwyl chwaer. Nid oedd ball ar ei gofal a'i diwydrwydd yn ei chartref. A'r un ydoedd ei hanes hefyd yn ei chymdogaeth a'i chysegr-bob amser yn ffyddlon a pharod i wneud a allai dros bob mudiad da. Yr hyn a allodd hon, hi-a'i gwnaeth." Torrodd flwch ennaiimt ei bywyd ar ben Iesu Grist, ac mae arogl ei charedigrwydd yn llanw'r eglwys a'r gymdogaeth. I'w phriod hoff, sydd wedi ei adael yn unig iawn, heb neb ganddo yn y ty, bydd yr atgof am dani, er ar adegau yn llethol, eto 'n hyfryd a dymunol, ac yn ysbryd- iaeth iddo i ymwroli yn y gobaith o gael eto gwrdd. Fel un arall o'j flaen, diau mai ei bxofiad yw:— Felused oedd' ei chwmni! Sixioled oedd ei gwedd! Mor galed fu ei hebrwng I Ian y tywyll fedd Ar ol y melus hedd! Ond er i angau dorri- Yr undeb cadarn, cry'! Mae llinyn y berthynas Yn gyfan yn y Hi', Ac un o hyd ym ni! .< CYFAILL. I

-I Llandovery Gossip. IBy CIW BOWDDWR."] I The peaceful slumber of Ye Ancient Borough has been disturbed, and even some of the Cardiff dailies have rescted to scare headlines over the controversy now in being over the profiteering question. Matters have reached a stage of ugliness, and there appears on the horizon the tr'Herir clouds. The City Fathers have realised tt. signiticance of the;r office, the Profiteering Committee has become famous, and, what is more, maittexs* have reached such a climax that even the forthco ting Council election has been almost forgotten. Speculation, however, is rife as to the appearance of seve-J aspirants for muni- cipal honours. The oLd horses have run the tace and run it well. The four retiring members 07, the Town I Council arc Messrs. Dani. -vis, H. idavard, Den Jackson, and David jenes. The two l':ter gectlemen .were co-opted, one on the ele/ation of Mr. T. Roberts to the alder- manic bench, and the other on the resignation of Mr. C. V. Pryse-Rice, LlJvynybraan. There is to be no aldermanic election until 1920, when Messrs. C. P. Lewis and D. T. M. Jones will retire. Mr. H. Havard is one of the oldest mem- bers on the Council, as well as being one of the oldest native inhabitants. It is an open secret that, had he wished, he could have occupied the Mayoral chair some years ago. His brother, Mr. Isaac Havard, is one of the borough mace bearers. Mr. Danl. Lewis, Orchard Street, one of the Labour members of the Council, is by trade a mason. He takes a keen interest in athletics, and is a member of the local Rugby Club Selection Committee. He is also interested in vocal music. Long g<> ko -~«.o «. nf tbe Llandovery Town Football Club, and also a member of the celebrated Vicar Prichard Choir, which in its day was triumphant at many an eisteddfod. The success of the eisteddfod to be held on Saturday under the auspices of the dis- charged men is already assured. There is a record entry for the different competitions, particularly so in respect to choirs and solos. It is anticipated that there will be a great influx of visitors from the Amman Valley and [ the upper reaches of the Towy. Among those who have recently left the town for annual holidays is Councillor John Nicholas, Central Drug Stores. Rumour is busy-what foundation it has in fact we cannot say—with the name of Mr. W. J. Williams, The Grange, as a probable candidate at the municipal election in Novem- ber. He is the president of the local branch of discharged men. Should Mr. Williams elect to stand, he would undoubtedly be returned with an encouraging majority over some of his opponents. When is a move likely to be made with a view to acquiring a Recreation Ground for the town? The Committee appointed to deal with the matter at a public meeting some time ago, has been strangely silent. Could the Mayor-elect throw any light on the subject? Mr. Isaac Haley, M.P., has now suffi- ciently recovered to be able to be about again, and recently he presented to the children of Cynghordy peace mugs. The youngsters, numbering 80, were in addition entertained to tea at Glanbrane Park. Amongst the distin guished guests present were Mr. and IV ss Whitehead, Rev. Samuel Harries, an,1 the vicar, the Rev. H. Lloyd. Has the Committee, which w? appointed at the last Council meeting ? go into the question as to the advisabfMy of putting a lamp by the Clarence Cornr, yet fet? It is high time that they should d6 so, as the turning is a most daafgus one on dark nights. As will have ae en noticed, there has lately been a liv if discussion in the newspapers over the. alleged profiteering at Llandovery. Like xt^y others, I am of the opinion that, how,ver fair-minded tradesmen may be, they ,C,taml y ought not to sit on these Commit- tees. It would be sufficient to get them to tender evidence as experts when the occasion for their assistance arose. Some of the members of the Town Council are still on holidays. Dancing has become quite a rage at Llan- dovery, and already two important functions have been. advertised to be held, in aid of local sport. I notice that Ald. C. P. Lewis is included in the list of supporters. The local Rugby Club played a trial game on Saturday last. A very large number of players were present, and an exciting game was witnessed. The Selection Committee has an eye to business. The Llandovery Male Voice Party has once again resumed its former activities, and on Saturday next will'compete at the local eisteddfod. Mr. Willie Williams is the.con- ductor.

FREE TO ???.s. Free to Ladles. ,¡ wr.itI mmediately for ? ..r< '<tt<n<c "[ the "Trtumph"Tt??* "The M&? a: ?t Wiset?m Anirregu?riti ?vithuut Medicine by ur New Method. SULCI in evebryy case. Acts instantly wher, -As failed. So why worry ? The 10skrageresb t 8RASSí:UR V_ — Ltd., (Dept. 71, ?0«Z,W? '*<; r t .fSt. iu. t :'??han< Work.-Paso¡, P"ria, France.

Y BYS. Ys da weithiwr ystnvytha-a: holl waith Y llaw'r bys a'i fforddia; A'r lleill wedyn ymuna, Bob un i wneud dwrn da! HOMER.