Y Dinesydd Cymreig

DYDO MERCHER. 1 BRWYDR VERDUN. I Parhaodd brwydr Verdun yn hyuod flyrnig nos Lun, ond ddoe ni chymer- -odd unrh^^v weithrediad o eiddo y gwyr traed le. Mae'r Gcrmaniaid yn sefydlu eu hmiain ar ochrau Poivrc Hill. Trodd yr holl ymosodiadau oddiamg-ylch Douaumont yn fanteisiol i'r Ffrancod. Adroddir hancsion difrifol am y colledion ddicddefodd y Gcrnianiaid yn ystod cu hymosodiad- j ail yr wythnos ddiweddaf. Anican- gyfrifir fod cyfanrif eu lladdedigion yn 45,000. TYNNU AWYRLONGAU I LAWR. Hysbysa adroddiad o'r Penoadlys j Prydcinig yn Ffrainc fod ein hawyr- wyr wedi sacthu dwy awyrlong Ger- manaidd i lawr yn nwyreinbarth Bethune. Ddoe, ymosododd ein magnelwyr ar ffosydd y gclyn oddi- amgylch Ovillcrs, Authuille, a From- clles. Bu magnelwyr y ddwy ochr yn hynod fywiog yng nghymydogacth Vpres. Xid ocs dim pwysig i'w hysbysu o unman arall ar y ffrynt Prydeinig. 0: I SUDDO CLUDLONG FFRENGIG. Credir fod tua mil o fywyd.au wedi xolli gyda'r gludlong Ffrcngig Pro- vence, yr hon suddwyd dydd Sadwrn ym Mor y Canoldir tra'n cludo mil- \T i Salonika. Mac yn agos i 300 ""(t'r rhai achnbwyd wedi eu glanio yn Malta, ac acliubwyd tua 574 gan ager- longau Prydeinig a Ffrengig. Yr oedd tua 1-800 o ddyiiiou ar ei bwrdd. Ni fu ond tua 14 munud ar y gwyncb I ar ol cael ei tharo. o YN Y BALKANS. I Yn ol adroddiad o Salonika, dyw I newyddion o Bwlgaria fod cyfarfod- ydd cyhoeddus yn Sofia yn mynnu cael diorseddu y Brcnin Ferdinand, a choroniad y Tywysog, yn ogystal a chiliad yr holl frlwyr Gcrmanaidd o'r wlad. Daw newyddion o Rhufain yn dweyd fod Bwlgaria wedi hysbysu Awstria y bydd ail-orseddu y Tywysog Von Wied yn cael ei ystyried fel gweithred elyniaethus. Dywed Prif Weinidog Bwlgaria fod Rumania wedi cymeryd meddiant o gyflenwad bwydydd i Bwlgaria, y rhai wrthod- odd ganiatau eu trosglwvddiad. — • V • YN Y MOR DU. I Dywcd adroddiad o Pctrograd fod bywiogrwydd Llyngcs R wsia yn cyn- yddu yn y Mor Du. Darfu iddynt ddydd Llun suddo pcdair Hong TWTC- aidd tuallan i'r glannau Anatolaidd. Mae'r Twrciaid yn prysuro i adael Tre Ijizond a'r trcfydd cylchynol. Ych- j ydig ddyddiau yn ol ymosodod-d "seaplanes" Twreaidd ar fad tanfor- awl Rwsiaidd, ond afiwyddiannus fuont. Ki welir byth unrhyw ryfel- longau Twrcaidd yn y Mor Du. diolchgarwch yn ddylcdus i Lynges Rwsia. HAWLIAD Y GELYN. I Hawlia yr adroddiad Gcrmanaidd ddoe eu bod wedi meddianu Manheul- lers a Champton trwy ruthriad, a'u bod i fyny i nos Lun wedi cymeryd yn garcharorioll 228 o swyddogion a 16,575 o ddynion. ynghyda 78 o ynnau mawT, ac 86 o ynnau peirianol. Hawl" taut hefyd eu hod wedi meddianu safle bwysig i'r Ffrancod yn Thiaville, yn nwyreinbarth Badonviller. Dywed yr adroddiad Ffrengig eu bod trwy ail ymosodiad wcdi adfeddianu Man- heullers- ond ni wneir unrhyw gyfeir- iad ganddo at y ddatt le arall. -:0:- LLYNGES ITALI. Hysbysir gan Amsterdam fod Llyngcs Itali yn parhau i danbelenu y ffordd sydd yn rwain i Durazzo. Mae'r porthladd ci hunan mew 11 fflamau. fel caiilviiiad i. dan dorodd allan ynghanol y dref. Cyfaddefa yr adroddiad na all y rnagnelwyr Avstro-Hungaraidd wrthsefyll y rhyM lcntrati. ac fod yn amhosibl i'r Aw»ti iaid fyried i mewti i'r dref. Mac nifer fawr o Iti wedi eu llosgi i lawr yn barod. -:0:- LLWYDDIANT RWSIA. Dyvycd adroddiad o Petrograd fod y Rwsiaid yngliymydogaeth Dvinsk, ger Jarbunooka, wedi gyrru y Ger- maniaid yn ol, ac wedi gwneud ych- ydig o gynliydd. Rhwng Llynoedd Ilzcn a Medmuss ceisiodd y German- iaid fyned i mewn i ffosydd y Rwsiaid ond ataliwyd hwy. Cyfanrif y coll- cdion Twreaidd yn ystod yr ymosod- iadan ar Ezerum ydocdd 235 o swydd- ogion a 12,753 o ddynion. 0 Y FFRYNT BELGIAIDD. Hysbysa yr :1(lPuddiad Belgiaidd I fod eu magnelwyr wedi bod yn hynod fywiog yng nghymydogacth Dixmude. Yn ystod prviihawn dydd Llun tor- odd dwy o awyrlongau yn rhydd ar y ffrynt Belgiaidd, a. syrthiodd un ohonynt i'r mor tuallan i La Panne. Gwnacd y dwylaw yn garcharorion. — • A • • u • • RHEWI I FARWOLAETH. I Hysbysir gan Amsterdam fod y I Gcrmaniaid ar ffrynt y Dvinsk yn dioddef yn ddifrifol oddiwrth oerni. Canfyddwyd dau wyliwr ger Illuxt wedi rhewi i farwolaeth. Dywed yr un adroddiad nad oes dim pwysig i'w hysbysu o un o'r ffrvnts.

DYDO IAU. SEAPLANE GERMANAIDD. I Nos Fercher aeth seaplane Ger- manaidd dros ran o'r Glannau De- cldwyreiniol, gan ollwng ajnryw o bombs, ond lieb wncud unrhyw niwaid milwrol. Adroddir fod un baban weili ci ladd. x: 0 GWMPAS Y VERDUN. Mae y gweithrediadau amgylch Ver- dun wedi cael ei gyfyngu i fombardio, nid oes unrhyw wieithrediadau eraill yn eymeryd lie. I'r dwyrain o'r Meuse yn y \V ovrc, mae gynnau y Ffrancwyr wedi hod yn gweithio yn brysur yn erbyn yr oil o ffrynt y gelyn. —: o — DIFETHA TREFNIADAU'R GELYN. I'r gorllcwin o Pont a Mousson, ar y Moselle, bombardiodd y Ffrancwyr ail a thryddd linell y ffosydd gwar- ch'odol Gcrmanaidd, a difethwyd trefniadaM'r gclyn yn y Bois de la Petre. x: YR ADRODDIAD GERMANAIDD. Delia yr adroddiad Gcrmanaidd yn fwyaf neilltuol gyda bywiogrwydid cyflegrau y Cyngreirwyr yng nghym- ydogaeth yr Yser, yn Champagne, a chydrhwng y Meuse a'r Moselle. —: x — YR ADRODDIAD PRYDEINIG. Edrydd Prif Swyddfa Prydsin fod ytia symudiadau pur fywiog gyda'r gynnau tua Yprcs, ynghyda chwalu adran o'r gelyn i'r gogledd o Somme, ac ugain ysgarmcs awyrol. Dywed v FfraiieNN-yr fol yna danio Ffranco- Prydeinig yn agos i Boesinghe. » A •' —• • V • —— Y LLYWYDD WILSON. Hysbysir fod y Llywydd Wilson wedi cymeryd y Gcrmaniaid mewn Haw o barth i'w datganiad i ruddo poh "long farsiandiol arfog." Mae wedi herio'r Gyngres i bleidleisio ar y ewestiwn, a hawlia, benderfyniad dioedi, "modd y bydd i bob amheu- acth a thyhiau gad eu chwalu ym- ,ict f l 11 j'ith." x — I CYNHADLEDD Y TY GWYN. Cynhaliwyd cynliadledd yn y Ty C"T11 ddoc, cydrh;vng y Ltywyddi, Senator Stone, a'r Cynrycliiolwyr. Deallir fod amvinw-yr y Gynhadledd wedi datgan fod cefnogaeth y Gyngres 1 Dr Wilson. —: x — I. SIBRYDION PWYSIG. Adrcddid fod yna gryn anrhefn ymysg Staff Cyffredinol Germani fel canlyniad i fethiant ymosodiad Ver- dun. Cynghora ainryw o'r Cadfrid- ogion yn crbyn parhau yr amddiffyn- iad; Ira y mae y Cadfridog Von Fal- kenhayn yn parhau i anfon adgyf- nerthoedd. NIFER ANFFERTH 0 GLWYF. EDIGION. Anodd ydyw dyclnn\rgu nifer coll- edion Germani, mac cu clwyfedigioai yn dylifo'n ol o bob cvfeiriad. Dydd Sadwrn yn unig anfonwyd 15,000 o glwyfedigion yn ol. Mae colledion y Gcrmaniaid o ddydd Gwener diweddaf hyd ddydd LI an, yn 01 amcangyfrif un o swyddogion Staff Cyffrcdinol Germani yn 75-000. :x:- I Y TYWYSOG CORONOG. Dywedir fod y Tywysog Coronog wedi cael ei alw i'r Bnf Swyddfa G ,-ffrcdino I He disguylir digwyddiad- .J au eyffrous. Ni fydd i'r Tywysog ddychwelyd i'r ffrynt frwydrol am beth amser. Yn y cyfamscr Due Wurtcnberg fydd yn llywio byddin y Tywysog. X: Y CAISER YN MYND I'R I FFRYNT. 1 Pellebrir drwy Amsterdam, yn ol gohebydd milwrol y "Vesische Zeit- ung," tra yn foddhaol gydla'r hyn gj'rhaeddwyd gaii yr ymosodiad ar Verdun, a chyngliorir y cyhoedd i Ixnclio disgwyl canlyniadau mawrion fel canlyniad buan iddo. Acth chwech o gerbydau modur drwy Lou- vain, ac yr oedd y Caiser yn un ohon- ynt. Vlrth wneud sylwadau ar ym- osodiad Verdun, dywed adroddiad Berlin yn y "Telcgraaf" am ddydd Mercher, fod ymosodiad arall yn cael ei ddarparu ar Verdun, ond fod yr ymosodiad cyntaf, fodd bynnag, wedi profi yn fethiant. —: x: — YN SALONIKA. I Mae yr adgyfnerchoedd yn dod i mewn i Salonika yn ddyddiol. ac ar raddfa fwy nag erioed. Mae yr oil ohonynt yn filwyr profedig. Dis- ^ylir i Fyddin Serbia o Corfu gyr- raedd yn g>iuiar yn mis Mawrth.

DYDD GWENER I LLWYDDIANT Y PRYDEINIAID. Hysbysa y Pcncadlys Prydeinig eu bod wedi meddiaiinu y ffosydd goll- wyd gennym ar Chwefror 14, ger Camlas Ypres. Yn ychwanegol at hyn meddianwyd "salient" yn y llincllau Gcrmanaidd gennym. Ceis- iodd y gely-li ei adfeddiannu ymhen ychydig oriau, ond ataliwyd hwy. Syrthiodd 180 o garcharorion i'n dwylaw. yn cynnwys 4 o swyddogion. Bu magnelwyr y ddwy ochr yn hynod fywiog rhwng Vierstrate a Boesinghe. • V — I TUA VERDUN. Mae'r gelyn wedi adnewyddu eu bywiogrwy^dd yng nghymydogaeth Verdun. Ymosododd y Germaniaid ar saflcoedd y Ffrancod yn Fresnes, yn y Woevre. Ar ol darpariadau magnelyddol helaetli. llwyddasant i fYlled i mewn i rai o'r ffosydd Ffren- gig; ond adymosodwyd arnynt, a gyrrwyd hwy albn. Dywed yr ad- roddiad Gcrmanaidd fod y Ffrancod wedi abertliu eto amryw o ddynion mewn ymdrechion difudd i geisio ad- feddiannu amddtilynfa Douaumont. I YMGYRCH Y RWSIAID. Dywcd adroddiad o Pctrograd fod y gclYl1 wcdi tanbelenu ar amryw leoedd ar y ffrynt Rwsiaidd. Yn Galicia, ataliwyd yr holl ymosodiadau Gcrmanaidd yn rhwydd. Ar y Cau- -cusus, yng nglijrferiiad Evaindjan, mac'r Twrciaid yn parhau i encilio. Maent yn parhau i encilio hefyd yng nghyfciriad Bidis. Mae'r Rwsiaid wedi meddiannu Kamakh a Mokavank saith milltir i oglcdd-ddwyrain Bit lis. I Dywedir fod y Rwsiaid at eu gyddfau mewn eira ar ffordd Trebizond. I ADRODDIAD Y GELYN. I Ha,wlia yr adroddiad Gcrmanaidd fod eu magnelwyr wedi bod yn hynod lwyddiannus ar y ffrynt Rwsiaidd, a'u bod wedi tynnu awyrlong Rwsiaidd i lawr yng ngogledd-orllewin Mitau, ac wedi cymeryd y dwylaw yn gar- charorion. Hawliant hefyd fod en hawyrwyr. wedi ymosod yn llwydd- iannus ar >\Iolodeczno. Byr fel arfer ydyw adroddiad Vienna, a dynved nad oes dim o hwys i'w hysbysu o unrhyw7 un o'r gwahanol ffrvnts. O FFRAINC. D3rvved adroddiad o Paris fod y mag. nelwyr Ffrcngig wedi dinistrio amryw o •scf\Tdliadau Gcrmanaidd yn IHvyr einbarth Stcenstraetc. Rhwng y Somme a'r Oise, dinistriwyd safle Gcrmanaidd bwysig yng nghymydog- aeth Blauvraignes ganddynt. Yn Champagne, dinistriwyd awyrlong Gcrmanaidd gancldynt. Yng ngog- lcdd-ddwyrain St. Mihiel, tanbelenodd y magnelwyr Ffrengig orsaf Vig- neulles, ac hysbysir gan awyrwyr fod amryw gerbydau wedi eu taro, ac fod peiriant wedi ei chwythu i fyny. YMOSODIADAU AWYROL. Dydd Mercher ymosododd yr a\vyr- wyr Ffrengig yn llwyddiannus ar orsaf Chambley. Gollyngwyd 44 o ffrwydbelenau ganddynt. Gollyng- asant ffrwydbelenau hcfyd ar orsaf Bendsdorf, ac ar scfyclliadau y gclyn yn Avricourt. Er i awyrwyr y gelyn ymosod arnynt, darfu iddynt ddych- welyd yn ddiogel.

DYDD SADWRN. I BRWYDRO OFNADWY. I Hysbysir yn swyddogol fod brwydro ofnadwy yn cymeryd lie yng ngogledd Verdun, ac y mae'n ym- ddangos y ceir penderfvniad yma yn fuan fydd yn effeithio ar holl gwrs y rhyfel. Ar wahan i'r holl ystyriaeth- au milwrol pwysig, buasai methiant Gernianaidd yn effeithio yn ddifrifol ar eu hechwyn rhyfel, ac yn sicr o brysuro terfyniad y rhyfel hon. I — o — HAWLIAD Y GELYN. Mae'r ffordd Gcrmanaidd i Verdun yn gorwedd rhwng Pepper Hill ac amddiffynfa Douaumont. Er mwyn sicrhau hyn y maent eto yn ymosod gyda'r un ffyrnigrwydd ag a wnaeth- ant ar y cychwyn. Hawlia yr ad- roddiad Gernianaidd eu bod wedi gwthio cu llinellau i ddeheubarth a gorllewinbarth pentrcf Douaumont. Hawlia yr adroddiad hefyd eu bod wedi gwneud cynnydd mcwn amryw leoedd yn y gymydogaeth. — u — YR ADRODDIAD FFRENGIG. Ni wna yr adroddiad Ffrengig un- rhyiv gyfpiriad at yr amddiffynfa, ond cyfaddcfant fod y Germaniaid wedi myned i mcwn i'r pcntrcf, ac fod brwydro ffyrnig yn myncd ymlaen. Costiodd yr ychydig 1 wyddiant Inyn yn ddrud i'r gelyn. Yn ystod yr ymosodiadau diweddaf, hysbysir fod eu colledion yn aneirif. --6\ • v BYGWTH VAUX. Mae'r gclyn wedi ymood drachcfn .i ynioo d dracl?cfn ar bentref Vaux, ac hawlia adrodd- iadau answyddogol Gernianaidd yn barod fod eu magnelwyr wx;di di- nistrio yf amddiffv-nfa, ac fod y Ffrancod wedi gadael yr amddiffynfa. Dywcd adroddiad swyddogol o Pans fod eu magnelwyr wedi atal holl ym- osodiadau y gelyn, ac fod pentyrau o gyrff Germanaidd ar y mwngloddiiau. -:0:- FFAWD AWYRLONG. Cyhoeddodd y Morlys neitliiwr fod yr awdurdodau Ffrcngig yn Dunkirk YJ1 hysbysu eu bod wedi pigo awyr- long Gernianaidd i fyny ddydd Iau dair milltir i ogledd y Middlekerke Bank. Dinistriwyd hi nos Fercher tra u d\'cl?wclyd o LoegtYr oedd y gvvek-d}-dd wedi bodcli, ond can- fyddwyd y pilot yn y mor, a gwnaed ef yn garcharor. o: LLWYDDIANT PRYDEINIG. Hysbysa y Pcncadlys Prydeinig eu bod wedi ffrwydro nnnIfa ger yr Ho- henzollern Redoubt, a'u bod wcdi meddiaiinu y craters. Ataliwyd 3-m- osodiadau ffyrnig o ciddo y gelyn gan- ddynt hefyd. Mae'r ffosydd fedd- ianwyd gruiddynt ddydd Iau wedi eu cadarnhau. Yn ychwanegol at hyn, maent wedi meddiannn 200 Hath o brif ffosydd y gclyn, a syrthlcdd 254 o gar- charonon i'w dwylaw. • V • GYDA'R RWSIAID. I Hysbysa Petrograd fod y Rwsiaid yn parhau yr ymgyrcli ar ffrynt y Caucusus, er gwaethaf y rhew a'r cira Nos Iau, mcddianwyd tref Bitlis gan- ddynt tnvy ruthriad, a chymerasnilt chwech o 3*11 nau. Ymysg y Twrc- iaid gymerwyd yn garcharonon, y mae 170 swyddogion, un ohonynt yn llywydd ar gatrawd. Ymosododd y gelyn yn ff\Tnig ar safleoedd y Rws- iaid yng ngogledd C7artorysk, ond ataliwyd hwy yn rhwydd, a dioddefas- ant golledion trymion. -:X:- HAWLIAD TWRILAII)-, Hyshysir gan Amsterdam fod dis- trywyddion i'r Cyngreirwyr dydd Iau wedi tanbelenu Sedd-ul-Bahr, Tekke Burtu, ac ar drefydd gcr Smyrna, ond hawliant na wnaed unrhyw ddifrod ganddynt. Dywed yr adroddiad nad oes dim pwysig i'w hysbysu o un- rhyw ffrYllt arall. YN BELGIUM. I Bu y magnelwyr Ffrengig yn hyno'd effeithiol yn Belgium. Tanbelcnas- ant yn effeithiol ar safleoedd y gelyn yng nhymydogacth Langemarck. Yng ngogledd yr Aisne, gwnaethant ddifrod aruthrol ar ffosydd y gelyn. Yn yr Argonne, buont yn hynod fyw- iog hcfyd. Tanbelcnasant linellau y gelYll yn La Fille Marte, ac yn Bois de Chcppy.

Y TYST, DRUAN! "Gall dyn cyhoeddus ddarllen ei araith, a phregcthwr ei bregeth, ond nis gall tyst ddarllen ei dystiolacth," ebe y Bannvr Cluer wrth dyst yn Llys Sirol Ckrkenwcll yr wythnos ddi- weddaf.

COLLEDION ARSWYDUS. Yn ol Syr Alfred Mond, A.S., yr hwn oedd yn Paris ar y pryd, rhydd awdurdodau milwrol Ffrainc golledion y Germaniaid yn Verdun rhwng 300.000 a 400,000, o ba nifer yr oedd 100,000 yn feinv!

CYNILO-fl AM 15s 6c. Mae y Lljrwodraeth wcdi darparu cardiau cvniilo at bwrpas y rhyfel trwy gyfrwng y Llythyrdy. Mae y card- inn hyn i'w cael wrth bwrcasu nodyn cliwe cheiniog, ac mae He arnynt i roi y nodau chwe cheiniog. Ymhen pum mly-nedd, caiff y person ip am bob 155 6c dala i mewn.

I GOFYNION COSTUS. Mac Cyngor Sir Llundain wedi gorfod mynd i dra111 o 2,ooop er pwr- casu gorchuddlcni o liw Jywyll ar ffenestri yr ysgolbn nos, er cybdod a'r gorchynn-nion golcuo.

Y FORD RYDD. I (Gan WENFFRWD). "Y Wyrth Fawr." Yn y "Cambridge Magazine" ceir erthygl ar y penawd uchod, )"11 yr hon y ceisia yr ysgrifc-t.nydd wneud allan na ddylcm fyth eto fod yn dlawd. Daw i'r casghad terfynol hwn am fod Prydain Fawr heddvxv, wedi medru gweld ei ffordd i gael pum mil- iwn o bunnau yn y dydd i'w gwario am amser amhenodol. Sieiyd hyn, meddai, 11a ddylai hod yr un plentyn anghcnus, yr un- slym, na thloty; mewn g-wirioncdd, ni ddylai bod un math o dlodi yn y tir. Y Gyfundrem Dreinidiol. Daw canlyniadau trefnidiol heddyw. Yl1 ol yr ysgrifennydd galluog hwii yn gondemniad diarbcd ar y gyfuir drcfn drefnidiol y buom yn byw tani. Dcngys nad ocs cisiau ond cyfran fcchan o'r boblogaeth i gynyrchu cyf" oeth, a hynny heb ein hamddifadu o'n hangenrheidiau. Canmolir o'r ddctr tu Iwyddiant yr ymdrccliion heddyw; ond yn cnw pob synnwyr paham nad arferid y fath athrylith cyn y rhyfel? Paham y gwawdicl ac y cyhg--ddid Y rhai apeliai am dano fel penboethiaid aflywodraethus a delfryclwyr anymar- fcrol ? Mewn adcg o ryfel dangosir fod cyfocth aruthrol lie 'rccdd tlodi mawr pan ocdd heddweh yn ffynu! Pan elid i gurro at ddrws y Llywodr" acth a'r Wladwriaeth i ofyn am ull- rhyw welliant, yr oeddynt jti rhy dlawd, ac ni ellid dioddef y baich ddis" gynai arnynt pc caniateid y cais. Yr un modd pan gurai llafur wrth ddrws cyfalaf, yr oedd y meistr yn rhy dlawl a'r cyllid yn brin Daw yr olygfa yn glir hcddyw, ac fe welir nad oedd dim mwy anwireddus mewn bod, na dweyd fod1 y wlad yn dlawd. Fe fu i'r ffugdlodi hwn weithredu feJ mantell. i gysgodi y bobl grafanglly-d bocedu eu miliwnau, tra yr oedd roil" iwnau ohonom bron llwgu. Ond mac y, wyrth wedi ei chynawni, a dyma'r wlad yn gallu fforddio pum miliwn o bunnau vai y dydd i gelsio symud y Germaniaid o'r byd, a hynny heb y11 agos ddod yn fethdal wyr. Faint ddylai fedru ei godi a'l wario yn Y dydd 1 symnd tlodi ac anghyfiawnder o'r wlad? A yiv gwladgarwch yn gallu gwncud gwyrthiau nad ydynt ynghyrraedd dyngarweh ? Ffei ni, Brydain 0 — Triii y Tir. Cwcstiwn llosg y dydd ydyw cynil- deb, a sut i gad y goreu o ddyn, ar ian, ac eiddo. Mae y Prif Weinidog a'i swyddogion am i bob Prydeiniwr fyw yn ddarbodus, a rhoi o'r neilltu bopeth afreidiol, gan droi popeth yr' arian ac yn ddeunydd at wasanaeth y Wladwriaeth. Da iawn, dcchreucd y dynion hyn gartref, a bydd siawns iddynt gael y wlad ar eu hoi wedyn. Mae'n hawrdd iawn g)d! b3rwyd plaen a difoethau roddi dros. odd i'r Wladwriaeth allan o 5,ooop, beth bynnag 4,8oop yn y flwyddyn, neu y mae ISS neu 255 yn rhy, fychan i w'eithiwr na neb arall fyw amynt! Dywcd y Llywodraeth wrthym am droi pob clwt o dir er cael cymaint o gynnyrch ohono ac sydd yn bosibl Ond sut mae gwneud hynny? Hawdd yw gorchymyn, ond ble mae'r tir, v dynion, a'r arian at wneud? A yw pob sgweiar a stad am droi tiroedd magu ffesants a cheirw at gynnyrchu bwyd- i ddynioli a merched? Os ydynt, da iawa. Pam na waria y tir- feddiallwyr ariannog diDyn er mwyn dyfnbau yr afonydd mewn lleoedd a ddifethir gan lifiad dyfroedd. Fe allesid ennill canoedd o aceri yn Sir Gacrnarfon, a phob sir arall o ran hymn', pe cymerai y tirfeddianw yr y drafferth o wrario yn brodol, a hwynt- hwy yn y pendraw fanteisiai fwyaf. Onid cael y tir i gynnyrchu niNA-Y ydyw troi ambeU i gae llawn eitliin a drain yn dir i fagu d«faid ? Nild oes eisiau ond symud yr eithin na cheir digon o le, ac y mae magu defaid yn dal yn gynnyrch sylwcddol. Yn wir, pe byddai i'r Senedd symud Yr eithin o'u cae lnvythau fe gawTsid llawer mwy o gynnyrch i'n gwlad.

NID OES DIM SYDD MOR DDA A'R CONWAY COUGH CURE. Y Deyrnged Ddiweddaraf. Post Office, Llanbedr, Chwefror 9fed, 1916. Annwyl Syr,—Darfu i'ch "Cough Cure" wella pesweh poenus fu arnaf am beth amser. Byddwch mor-garedig ag anfon i mi ar unwaitli ddwsin o boteli Is llc, gan fy mod wedi canfod na allaf wneud heb beth ohonno yn fy siop.- Y r eiddoch, J. OWEN.' I'w gael gan y Goruchwy lwyr canlynol: Mr Roger Jones, Junction; Mr W. A. Roberts, Llandudno; Mr Lloyd, Colwyn Bay; Mr Parry, Llanrwst; Mr Bryan, Penmaenmawr; Mr Roberta, Llanfair- fechan; Mr Owen, Bangor; neu gan yr unig Wneuthurwr: J. D. MELLING, CONWY.

I GWYR LLYDAW I Ailgymerodd Caer Douaumont. Dywed y "Petit lourral" (Ffrainc) mai y milwyr a ail gymerasant Gaer Douaumont oddiar y Germaniaid oeddynt, y rhan fwyaf, y Llydawiaid. Mae y Llydawiaid yn pcrthyn yn agos i'r Gaeliaid, y Cymry, Cernyw- iaid. Gwyddelod y Gorllewin, a tlirig- olion Celtaidd eraill yrYllysoedd Pry- deinig. Pysgctwyr ydynt y rhan fwyaf, a chyfcmv.mt y dcfnydd goreu a ckaletaf i'r Llynges Ffrengig.

CYNGOR PLWYF LLANLLYFNI. I Cynhaliwyd cyfarfod rheolaidd y Cyngor nos Fawrth, y 29ain cynfisol, pryd yr oedd yn bresennol. — Mri Ro- bert Jones (Cadeirydd), Henry Wm. Owen, Evan Pierce Jones, Hugh Jones, John Jones (Til-N-sarii), Robert Wm. Thoma, Richard Roberts, Robt. Thomas, Griffith Evan Jones (Peny- groes) Griffith Llewelyn Griffith, John R. Roberts, lohn Parry, Griffith Jones (Llalilllvfiii) Cofncdicn. Ar gynygiad Mr G. E. Jones, yn c:d ci eilio gan Mr John R-. Roberts, pasiwyd i gadarnhau y cof- nodion. Gohebi,ietl,.ati.-(i) Ysgrifcnai per- chcnog Ty'n]lwyn ci fod wedi sicrhau "fencing" at gau o gwmpas y chwar- el, ac y caiff y gwaith ei wneud yn fuan. (2) Darllcnwyd llythyr Mr Evan R. Da vies yn addaw y byddai iddo sicrhau darlithydd i roddi addysg at barotoi y tir a phlanu pytatws. Pasiwyd i'r mater fyned i cf-I y tri sydd wedi eu penodi i ofalu am drefnu y cyfarfodydd. Cynyrch Cartref.— Cafwyd adro-dd- iad calonnogol am y cyfarfodydd gyn- haliwyd yn Festri Saron ac yn Drill Hall: cynulliadau gweddol a gwran- dawiad astud. Corsyllyn. Penderfynwyd ceisio cad terfyn uniongyrchol ar yr ymdra:- fodaeth ynghylch y dresmas ar y bont &c., gan fod digon o arian wedi ei golli i ddisgwyl am hyruiy. Llwybrau. (1) Hysbysiad fod Llwybrau (a) Maesyneuadd, (b) Penralltgoch, (c) Gorlan Gron, wedi eu hadgyweirio, a chanmolid eu gwaith. Pasiwyd i dderbyn yr ad- roddiad a chadarnhau y taliadau.— (2) Cackirnhawyd gwaith y pwy^lgor yn rhoddi archeb (yn ol tender) am giatau ar lwybrau (a) Tynyfawnog, (b) Taleithin. (3) Llwybr Bryncoch i styried ei sefyllfa gan y Pwyllgor Llwybrau—(4) Llwybrau (a) Peny- bont i Tynfawnog, (b) Cefn Shop i Engine Talyllyn, (c) y Gamfa Haiarn i gael eu hadgyweirio, Mri John R. Roberts,, Henry William Owen, a Richard Roberts i ofalu. Ariannol.—CyfUvynwyd (1) CYf- logau gweith wyr wrth y dydd, (2) cais y trethgasglydd i'r Pw\-llgor Ariannol. Pris Ymenyn.—Darllenwyd llythyr Mr Rowland Williams, a chafv\yd ym- dra fod aeth ar y mater unwaith yn rhagor. Pen derf37 n wy d (I) cyf- lwyno yr achos i gyntychiolwy-r TaJy- sarn; (2) gwneud ymchwiliad gyda'r un sydd yn penodi y pris i Farchnad Caernarfon. Y Cyngor Sir a Safon Trethiant. — Cafwyd adroddiad am ganlyniad yr apcl uildebol Y11 erbyn y Safon Sirol ac yn crbyn parhau i godi treth y sir ar chwarelau ydynt wedi peidio a gweithio ers blynydrloedd. Dyinunai yr overseers am i'r Cyngor ddatgan ei I&wenydd am fod gostyngiad mor sylweddol wedi ei sicrhau, sef 900P. Pasiwyd i d-derbyn yr adroddiad. Derbyniadau a Thaliadau.-Yn ol adroddiad y Pwyllgor Ariannol, yr oedd y derbyniadau i fyny i ddiwedd Ionawr oddiwrth v claddfeydd (1) Am feddiant beddrod, 8p 6s; (2) tom beddau, 33P 10s; fees gweinidogion, 14P; a tbalwyd yn gyfartal am y ddau ddiweddaf. Tahvyd ar Y cyfrif cyffredinol (a) audit stamp, 2p; ad. gyweirio giat, )&c.. us; argraffu, 6s; yswirio gweithwyr, ip; llv\y4>rau, ip 15s 8c. Colled Ffermwyr.—Y11 ol adrodldiad Mr Robert Thomas, yn cael ei ategu gan ddau ne" dri craill. yr oedid ffermwyr yn cael colledion difrifol, trwy fod cwn yn dinistrio defaid ac wyn. Pasiwyd fod apel i gael ei wneud am i'r Prif GA-nstabl weith- redu trwy ei swyddogion.

I DIANGFA GYFYNG. Y Teulu yn y Gwely, Y Gegin ar Dan. Cafodd tculu yn trigo yn Nolan Street, Southport, ddiaugfa gyfyng rhag niweidiau difrifol mewn canlyn- iad i dan, nos Iau. Yr oeddynt yn eu gwelyau ers tua awr, pryd y deff- rowyd un o'r merched gan arogl mwg. Aeth y tad i lawr y grisiau, a challfyddodd y gegin mewn fflamau, ac yr oedd y fflamau wedi dechreu gafael ym manistr Y grisiau hefyd. Llwyddodd y teulu i ddianc, a threul- iasant y nos mcwn ty c\'myd';g. Credir mai dilladau fu actios i'r tan dorri allan, gan fod ganddynt rai yn hongian wrtho pan 3-11 mvned i'r gwcly.

Mae "John Bull" yn cornio Snow- den yn ffyrnig iawn yr wythnos hon, bnd nid a chyrn y lleddir dyne