Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
NOD HEB ESBONIAD.
NOD HEB ESBONIAD. (Gan MYFYRFAB). -Ffordd Chwareus y Cadfridog. Y mac gennyf o fy mlaeii ddarlun o -Capteii Duncan Campbell, A.S., yn annerch cyfarfod. Drwg gennyf os rhaid ar rhywun i ofyn pwy vw v capten? Ai fel hyn y mawrygl c; eexxti ? Onid efe a ddatganodd am frawd Seneddol yn y model parchus hyn "Pe buasai Mr Outhwaite yn fy ngwasanaeih i buaswn yn ei honguui ef i fyny a llinyn gerfydd bodiau ei fysedcl. Cly wsom ddj-wediada .1 felly g.:m Zabernests o'r Almaen. Ond Almaenwyr yw y rheiny, a Sais yw y capten. Pa bryd y dvsgwn wa- haniaethw yn briodol ? Gwn fod Attila wedi dysgu ac ymarfer yi addysg. Wrth gwrs, dysgu 111 a c y Capten ac awgrymu i rhywun arall ymarfer. Beth felly oedd pechod yr aclod dros Hanley. Yn syml yr anfadwaith o lefaru yn erb--i, gorfod- aeth mihvrol. Buasai rhai yn dysgu fod agwedd y capten yn c']'\iarn!lau gwrthwynebiad ei frawd. LV- ae'ii debyg fod rhai yn ystyried y Capten yn ei le. Oblegid ni chlywsom ei fod wedi ymddiswyddo. Ond, oh, am esboniad ar y geiriau "rhyddid" a "chyfin wilder" arferir gyda'r fath lithrigrwfdd A Oes Arnom Eisiau Heddwch? Gellid medclw1 fod y gofyniad yn ddiaijgenrhaid. Ac etc pocnir ni gan amheuaeth. Dywedodd goheb- ydd Amcricanaidd "fod Wall Street (prif gyrchfan marsiandwyr arian) yn -crynu pan y bydd son am heddwch." Dyna gadarnhau ein hofnau pcnnaf mai ystryw fasnacliol yw rhyfel. A wnaethpwyd rhvwbeth i wrtliweithio yr argraff ofnadwy yna? Gwnaeth y Pab gais fwy nac unwaith i geisio heddwch. A chavvsom y gofid o iN,.el,,d adod Seneddol Ymneilltuol yn gwawdio y cynnygiad gan godi bwgan y Babaeth. Can cin bod ynghylch bwganod, pa 1111 fwyaf y gyfundrcfn Babyddol ai y gyfundrcfn filwrol? Ond a yw heddwch mor amhoblogaidd fel na roddir dust iddi? Ofcr yn yr -awyrgylch yma yw cyfeirio at Gym- deithas Llyvrodraeth Wcrinol sydd "wedi ei cliveliwvii vn Germani. Peid- f r iwn i gyd a chvchwyn am Berlin wedi cly wed yr hanes "Ccfnog.nc'h i bob ymdrccli i weithio i mewn i wleidyddineth a diplomyddiacth Iwrop y syniad o gydymgais hcddychol a chydwcith- rediad. "Ni bydd hyn yn bosibl lies i'r gyfundrefn bresennol gael ei dym- chwclyd cyfundrefn sydd yn cania- tau i ychydig ddynion bcnderfynu tyngecl miliynau o fodau dynol." Mae hwnyna yn swnio yn iawn. Ond na,—rhaid ei wrthod—"Made in Germany." Dim Eisiau Gweddio Yr ydym yn arfer a darllen llawer o d'datganiadau rhyfcdd o dro i dro. 'Ond cymer y datganiad dilynoi y Iaw- ryf heddyw "Dr Eliot, proffeswr ym Ihrif- ysgol Havard, a ddywedodd mewn cynulliad o glerigwyr nad oedd y dyddiau presennol yn cyflwyno am- ser i weddio am heddwch, yn ar- bennig heddv. ch ar unrhywbris." 'Cofus gennyf am ferch fieb wrtli gychwyn ar ei gwyliau haf yn dwevd, "Ffarwel Icsu Grist nes dof yn ol. "Vr wyf yn cychwyn ar fy holidays." Ond dyfna y dyryswch o hyd-- I beth mae yr eglwysi a'r dcrigwyr dcUt? Os na.d vdynt i weddio, paham na hvddant gyson a mynd allan i ym- ladd ? Y mac bron wedi dod i hyn Cadfridogion yn y pwlpud a chleng- wyr ar y ffrynt! Carwn wybod pryd caniata cvdwybod Dr Eliot iddo nil ddechreu gweddio. "Megis yr Oedd yn y Dechreuad." Dyma ddatgamad Henry Richard (gwrthrych teilwng iawn o arteith: glwyd y Catepn Campbell pe yn fyw). Son v mae am y rhyfel yn Ffrainc "Defnyddiwyd y Wasg. i ddyclr ryn y bobl trwy ddweyd fod Pry- j (jail, dd 1 a 11 xddift) "> I y gallai LH1; Nape1 eon ein uo S f gyn pan fyii" tcidian Y" yn'.Y.?ud Felly! Bu ein teidiau yn ynuvueud a'r un chwarui a nlnnau. Pwyfy<? y gormcsdcyrn nc?f gan v wasg? Edrychwn cyn bo hir am weld yr n Wasg yn siarad reit barchus am Wil- Irelm ive(li-li wane y cwmniau rhyfel  t e: gynawni. ?U cyfranddalwyr ei gyflawni. I "Lladd er mwyn Sport. Enw 1IN fr o eiddo Bernard Shaw yy yr uchod. Ond nis gallaf ei vrrth- ddweyd. Ac er 11a chrewyd neb tebyg i G. B. S., nid yw hwnyna yn ddigon o reswm am beidio gwrando beth sydd ganddo i'w ddweyd. Ym- osod ar herwhela fel ymarfcriad y mae. Dywed yn groyw mai ladd er mwyn dif>-rwch y mac dyn y gwn a'r cwn. Ac y mae cymeryd pleser mewn lladld y diamddiffYll yn gosod dyn ar yr un lefel a'r anifail ysglyfaethus. Wei, oni ddysgwyd ni fod dyn yn hvy o wertli na chreaduriaid direswm ? Ac os yw cael pleser mewn lladd carw neu pliesant yn greulon, pa faint mwy cael pleser mewn lladd dyn? Eto dywedodd chwaer un o'r cadfriidog ion mwyaf enwog nad oedd ei brawc: byth yn mwynhau ei hun yn unjtnar fel ar faes y gwacd. Yn awr 11 i ganwn, "Haw caethion dtion India," f.c. Terfynaf rhag ofn y Capten Campbell o swynol goffadwriaethr
I TORRI El WDDF.
I TORRI El WDDF. (Gan ARFONWR.) I Darllenais i wr dall yn Bath dorri ei wddf nes Ularw yn ddisyfyd oher- wydd yr ofnai y byddai i'r German- iaid dorri drwy y rhengau yn Verdun (a glanio ym Mhrydain cyn bo hir, n12e'u debyg). Po fwyaf feddyliaf am y g\vai3gofrwydd dall sydd1 wedi dod dros Iwrob, mwyaf tueddol wyf i gredu mai ofn yw achos y cyfan yn yr holl dcyrnasoedd. Yr ydym yn union fel y dyn dall yn Bath yn lladd dn hltmaill rhag ofn y drwg a fydd yfoiy. Yr ydym yn y wlad hon yn d\"rysu teuluoedd, yn dymchwcl mas- 11achoedd, yn anfoii craill yn fethda1- wyr, yn ei gwneud yn anhawdd, os nad yn amhosibl, i gario ymlaen waith y fferm sydd mor angcnrheidiol i'n cynhaliaeth. Mewn gair, yr ydym pi rhuthro gyda phrysurdeb (sydd braidd yn \Tsmala} onibai ei fod mor drist), i dorri cin gyddfau rhag i'r Germaniaid gael y cyfle i wneud y gymwynas honno a ni. Beth sydd wedi tarro celili)ctdloc.(I(i Iwrob a'r fath wallgofrwydd ? "Amddiffyn eich gfwlad," efoe pleidw-yr rhyfel. Dyna gri Germani ac Awstria hefyd. Am- ddiffyn ein g\vlad yn wir! Ai ffwlbn fel hyn yw miKkliffyn gwlad? Ai ei gwaedu i farwolaeth, creu anhrefn a gAvnend pawl) yn cllodiol-i--ai peth fel yna clivir yn "amddiffyn gwlad"? Pc buasiai y dyn dall yn Bath yn sefyll i feddwl am funud buasai yn gwybod nad allai y Germaniaid ond torri ei wddf a'i waedu i farwolaeth. 0 gyd- wladwvr aiinwyl, pa bryd y deuwn i fcddu synnwyr? Nid wyf fi yn gallu deall beth sydd wedi meddiannu cen- hcdloedd I wroo. "Ffwlbri, Fwlbri," fel y can J. T. W., Pistyll, yn rhag- orol. Dynion a chenhedlocdd yn myncd i draffcrtli fawr i dorri eu gyddfau a gwaedu eu hunain i farw- olaeth, ac yn galw y peth yn hunan- amddiffyniad. 0 ddallineb heb ei fath. Ac ynghanol yr heldrin y mae ein gwlad yn gwaedu i farwolaeth (a Germani yn waeth, os yr un) a galwn hynny yn hunan-amddiffyniad. 0 ryfeddol ymresymiad. Son am y cwymp. Rhaid fod y creadur dyn wedi ewympo yn anrhaethol. Nid ydym yn ages yn 11 awn synnwyr. Nid rhk'fedd i Carl vie ddweyd fod yna 40 miliwn o bobl yn y wlad hon, y Rhan Fwyaf yn Fiyliaid. I Nid wyf yn tybied fod fy ngwlad fy I huu yn waeth nac craill. N id ynl- cklengys i'eliy. Creiadur arferion yw dyn. Y mae yr 1111 ffunud a'r anifail. Ni all newid ei ddnll o fyw, ond trwy' brofiad, a phrofiad cliwerw yn anil. Dywedir mai gweled trwy brofiad fod y byd yn gallu mYll<ù ymlaen yn hwylus heb y tegan costns o frenhiniaeth wnaeth i'r Ffrancod dygymod a Gwerin- Lvwodraeth. Creadur pur ofnus yw dyn y mae arno arswyd dim newydd. Clywais genhadon yn dwcyd y bydd rhai paganiaid anwar yn cerdcled o gwmpas coedcn fydd ar lawr yn ln-trach na neidio drosti. Ac ar ol dechreu, y mac cenhedlaeth ar ol cen- hedlaeth yn dilyn yr un esiampl; ar- swyd calon gwneud dim yn wahanol i'r hen arfcricni. Yr ydym ninnau yn bur debyg yn nil adrodd yr un ffwlbri disymuvyr « oes i oes, heb feiddio aros i ofyn a oes sjrnnwyr yn y peth. Dyna 1111 ffwlbri nv "amddiffyn gwlad" (wrth ei gwaedu i farwolaeth) uYr ydych yn barod i am- ddiffyniad y Wbdwriacth," ebe pleidwyr y rhyfel wrtlv.-m. Dvtia 'hen ffaldirald ddaeth i ni c'r hen oesau,tywyll, ) canol oesau neu cyn hynny. Nid yw yn wir, ni all y Wladwriaeth ein hamddiffyn (ni all Assar ein hachub). Ni all y meddyg achub ein heinioes, ac ni all y milwr achub Cill bywyd. Hen syniadau paganaidd yw y rhai hyn. Nid yw yn ffaith fod y milwr yn am- ddifT\ni ei wlad, nac yn y wlad hon rxac yn Germani. Canys pa un o'r ddwy wlad sydd agosaf at Iwgu. Onid yw pobl yn y ddwy wlad yn graddol golli eu heiddo ar holl helynt amddiflYniad y wladwir- iaeth a'r milwr. Pa amddiffyn i ni yw y milwr neu y WladwTiaeth? Nid yw ffeithiau bvivvd yn profi y peth. A siarad yn ffigyrol, y mae y I Wladwriaeth yn y Ffurf o Gydweithrediad Cynyrchiol yn amddiffyniad neu yn nerth i ni. Ond ni wna y milwr fel milwr ond diuistrio. Nid wyf eto wedi clywed yr un rheswm s3rnhw3rrol dros ryfel, ond ofn, ofn beth fydd yfory, sef beth ddcuai ohonom pe caniataem i'r Ger- maniaid ddod i'n gwlad heb eu gwrth- wynebu. Ni all neb, ond Duw, ateb gofyniad o'r fath, mwy nag y geliki dwcyd lieth ddeuai o Ffrainc heb frenin. Rhaid aros i weled. Ynfvdrwydd yw ceisio profi priod- j oldeb rhyfel drwy ddod a phethau personol ac unigol ymlaen. Beth pe gwelech eich chwaer 3-11 cad ei cham- drin, neu beth pe bac rhywun yn eich taro, ac yn y blaen. Nid yw y pcth au Illyn yn yr un byd a rhyfel. Mewn amgylchiadau personol gwelwn y drwg, end ni allwn fod yn sicr fod y neb sydd yn ein taro mewn rhyfel yn wir elvii i ni. Nid yw rhyfel a byw- yd preifat i'w cymhani. Ond o bob gwan ynlrcsymiad dros ryfel dod a'r addfwyn Iesu i geisio profi rhyfel yw y mwyaf tila. Y mae yn rhaid ci bod Y11 wir galed ar amddiffynwyr rhyfel pan y rhaid iddynt alw am help yr Iesu, yr addfwyn lesu. ("Corson ysig nis tyrr, a llin yn mygii nis diffydd") Yr Iesu yn pleidio i 'fel ai e? Wei, wel! Diau mai haid o ladron yn yspeilio, ac eraill yn eu rlnvystro oexld -teiic)c I rhyfel i ddechreu. "Yn uniOn fdly," ebe rhy-xvi-iii. "Dyna yw yn awr. Piydain yn gyfocthog, a Germani eis- iau yspail. Oni ddylem i:iiO-I .ffvii ein gwlad rhag y lladron ?" Ie, dyna y rhen ddull bier, fwngleraidd. Y'n dcliweddar clvsoasom ofyn pah un y mac y dyn yn lladrata? Crogid dyn- ion unwaith am ladrata N2 lx-.Tdclodd-bynnv mwy nag y 11 wy ïda rhyfelocdd. Y11 lie lladnna y }T,ae pobl grtllacli ein hoes ni wedi ymuno i fyned ar streic i gael \Tchwancg gvflog. Buasai yr un bob 1 mewn oes gynt yn lladrata dafad ac yn cael eu crogi. Angen a diffyg trcfn gym- deithasol sydd yn ami yn achosi fod dynion yn lladrata. Ac yr wyf yn crcdu mai crafanc Piydain gyda'i banciau ar y byd fu yr achos fod Ger- mani wedi parotoi ers hir amser i ryfel yn ein herbyn. Y mac Prydain wedi cael Gaiael ar Bwrs y Byd I (trwy ei gonestrwydd dihafal a'i din wydrwydd). Yr oedd Germ 1.11 yn genedl e^niol, allucg, a balch, < v.d cymharol ddiarianog, a theimlai fod a theimlai fod Pry dain yn gwasgu ar ei gwyut. Yna ymfyddinodd. Dyna yr esboniad goreu welaf fi ar betlinu. Digwydd hyn yn ami. Ymfyddinodd y chwar- I elwyr yn erbyn y sgweiar oedd yn meddiannu pwrs y gymydogaeth. Dull bier yw streic, ac un blerach yw rhyfel o unioni pethau. Dylem ddef- nyddio ein synllwyr a gofyn oni fydd- ai hcddwch 31 Germani yn llai colled i ni na'r rhyfel ddifaol bresennol. Y mac goiud a snobyddiaeth yn costio yn ddrud i'w pherchenog. Gwell i ni fyddai bod yn llai o "Feistres" y moroedd ac yn fwy o gyfeilles. Lie y mae ofn mae ydredd, ebe Emer- son. Yr ydym fel Nebuchodonosor wedi anghofio Dnw, wedi anghofio "mai y goruchaf sydd yn llywod- raetliu ym mrenhiniaeth dynion." Beth bynnag yw I)n.,i Gennani, neu fu ei beiau, dylem geisio edrrch ar beth- au o'i safbwynt hi, a thrwy ddod i ddeall ein gilydd yn well ddod i liedd" weh. Ymac y Goruchaf yn hyr- wyddo daioni pawb, ac o weled fel y gwel Ef fe welwn yn iawn.
TRETH INCWM YN FFRAINC. I
TRETH INCWM YN FFRAINC. I Ar Mawrth i, 1916, rhoddwyd treth I incwm mewn grym yn Ffrainc. Bydd pawb na bo cu hinewtn yn aoop a phenau teuluoedd yn rhydd o'r drcth. Felly, mae Ffrainc yn mynd yn ol at gynllun trethol 11a fcdolodd yn y wlad hoiino er dyddiau y Chwil- droad Mawr.
[No title]
inlac 4,000 0 fcrched yn gwasan aethu ar y trasmy Berlin. Amcangyfrifir fod rhwng 15,000 ac 20,000 o wrthwynebviyr cydwvbodol i wasanaeth mihvrol yn y wlad hon.
RHIFEDI Y BWYSTFll-666: -
RHIFEDI Y BWYSTFll-666: (Gan W. G.). Beth amser yn ol rhoddais ysgrif yn y "Dinesydd" dan y pennawd "Gor- scdd Beirdd Ynys Prydain." Yr hyn sydd gennyf i'w ddweyd yn a\\T ydyw mai yr amser y mae son gyntaf am fodolaetli y fath Orsedd a Gorsedd y Beirdd ydyw ar ddechreu y cyfnod oedd yn dechreu "660" o flynyddoedd yn ol. Fe ddylai pob Cymro fod yn gyfarvvydd a'r cyfnod hwnnw, oblegid mai dyna y pryd y mac hanes Cymru yn dod gyntaf i'r golwg, ac hefyd yn diflanu yr un pryd, a hynny oherwydd y eyfiiewidiad mawr mewn hanesiaeth y pryd nwnnw. Dyna'r adeg mewn gwirioncdd y ganwyd teyrnasoedd presennol Iwrop. A'r gallu ddaeth i fed gyntaf erioed' y pryd hwnnw yd- oedd y Prif Ysgolion. Ac nid oes eisiau dewin i weled mai gallu v Prif Ysgolion, ac nid y clecld 11a dim arall, sydd wedi bod yn penderfynu tynged teymasoedd Iwrop byth er hynny. Hwynthwy ydyw yr unig aUu sydd yn gvfrifol am sefAdlfa ofnadwy Iwrop lieddyw. Hanes Iwrop lie-ddvin- ydyw fod ynddi fwy 11a chymaint d'dwy waith o wahanol genhedloedd ag sydd yn- ddi o deyrnasoed<l. Y styr hynny ydy.v fod y Prif Ysgolion yn ystod y chwc canrif diweddaf wcdi llafurio i ddifodi cenhedloedd er mwyn scfydlu te3 rnasoedd. A'r hyn y mae llvw— odraeth a teymas yn un ynddo hedd- yw ydyw diwylliant meddyliol y Prif i Y sgolion. A chartrcf addefedig di- wylliant meddyliol y byd ydyw Ger- mani. Cll we aanrif yn ol yr oedd y fath gcnhcdloedd a chenhedloedd Gwydd- cliff, Ysgotig, a Chernywig, yn siarad eu hieithoedd eu hunain, ac yn meddu eu ffurfiau eu hunain o addysg a di- wylliant. Olid erbyn heddyw, trwy fod y Seisnig mewn addysg a diwyll- iant, y maent wedi llwyr golli eu hiaith a'u holl sefydliadau cenedl- aethol. Effaith awdurdod addysg y Prif Ysgolion amynt. Mae yr un dynged yn aros Poland, Bohemia, Pec. Amcan Germani yn gwneud ei hun yn ganolbwynt y Prif Ysgolion ydoedd traws-ddenu y gwledydd i osod Ger- mani-dan goclil diwylliant ac addysg —yn ben awdurdod i lywodraethu y byd. Ac, fcl ym Mhrydain, y cwes- tiwn gorbwysig bob amscr fyddai, nid fod un yn gwybod yn berffaith fod dan a dau yn gwneud pedwar, end yn hytraeh ymha ysgol y bu yn dysgu hynny. Oblegid cedwid gofal man- wl na ddclai neb i mewn drwy ddorau Prif Ysgolion os na byddai sawyr di- oytnysg Geneva arno. Buasai Rhcs- ymoliaeth neu I "Kultur". Germani I wedi pi-ywo allan o'r byd o flaen dysgcidriaeth Geneva onibai am 1wgr wobrwyiaeth y Prif Ysgolion, -yn rhoddi pob saile ac anrhydcdd i'w hefrydwyr ymhob gwlad. Ac i'r dibcn o sefvdlu uiloliaeth- Prif Ysgolion, yr oedd yn rhaid pan scfydlwyd hwy gyntaf yn y i3eg ganrif,—"666" o nynyddocdd yn ol— lunio i ddistrywio holl ffynhonellau addysg a gwybodaeth flaenorol y, byd. Ac oherwydd hynny, liollol ofer yw i neb feddwl chwilio am hanes na. gwyb_ odaetli am (Mim yn flaenorol i'r 13cg ganrif. Ond yn unig fel gwelwyd yn dda ei ailysgrifennu a'i wyrdroi gall y ser sjTthiedig y pryd hwnnw at ddibeniou newydd y Prif Ysgolion. Fel y dywedais, dyna'r adeg y mae hancs Cymru yn diflanu; ond ni or- ffenwyd cludo trysorau addysg Cymrl1 hyd ddistrywiad y mynachlogydd yn vr Ibcg ganrif, dan goclil y Diwygiad Protestaniaid. (Fe gofia y darllen- vdd na bu Prif Ysgolion o gwbl yng Ngli3rmru hyd o fewn y 30 mlynedd (hwcddaf) # ♦ # Digwyddiad mawr y 13eg gnnrif yddd dymchwdiad hen Ymherod- racth Eglwysig Germani trwy i'r Eglwys 3anwahanu oddiwTtlii, a symud o'r (hwcdd o Rufain i Ffrainc. Darlunir yr hen Ymherodraeth Eg- Iwysig honno (a sefydhvyd" yn y ofed ganrif yn eglur hwn yn y i2fed hen- nod o'r Datguddiad "A Rhyfeddod mawr a welwyd yn y nef, Gwraig wedi ei gwisgo a'r haul, a'r lleuad (neu yr dan c-i tliraed," adnod i. Darlunid hen ymlierodracthau yr oes- oedd Paganaidd- yn yr Hen Destament dan vr artfyddluniau o Fwystfil yn codi o'r mor,—sef mor helyntion y -ll diflanu y naill ar 01 y llall. Ond gan loan yn y Dat., "Gwraig," a honno "yn y ncf," ydyw yr arwyddlun. Gel wir y wraig Y "Butain Fawr," hefyd yn pen. xvii. i Mac yn amhosibl cael disgrifiad per- ffeithiacli o hen Ymherodraeth Eg- lWyslg Germani na'r arwyddlun hwn gan loan, oblegid fod ymherodracth gysegre-dig y ncf, a'r Eglwys (y llcuad) "dan ei thraed," y cydna- byddid ei holl awdurdod. Ond clywed loan fod y Wra,ig--sef yr hen Ymherodraeth—"mewn gwe- wyr i esgor ar fab gwrryw, yr hwn oedd i fugeiho'r cenhedloedd," ac hefyd fod Rhyfeddod arall wedi ym. ddangos yn y net yr un adeg, sef I Draig Goch Fawr, a saith ben iddi, a deg corn, yr hon oedd yn hatrod i ddifa y plentyn gwr- ryw* Pnf arwyddlun gallu y byd pagan- aidd ymhob oes a gwlad yccedd y Ddraig—anghenfil awyr, mor, a tijir. Prif ymffrost holl filwriaeth yr oesau Paganaidd ydoedd ymladd a"r Ddraig ac y mae y Beibl hefyd yn c\"dnaood eangder ei gallu a'i h«^xlurdod bag- anaidd. Yn wahanol i'r bwystfilod, crcaduriaid tir yn unig ydynt hwy, er fod Daniel yn eu darlunio Yl1 codi o'r j mor, ac fod adcnydd ganddynt. Ond yr oedd y bwystfilod, fel yr hen yiir herodraethau, yn diflanu y naill ar ol y llall, tra y ceir y Ddraig yn aros o hyd, hyd amser y "Saith Bla Di- weddaf." Ac er mai arwyddlnniau o'r byd paganaidd vdoedd y Ddraig a'r BwystfiIod, mae yn eithaf cglur fod y Bwystfilod Ymherodrol yn tres- pasu ar aw-durdod y Ddraig, trwy sefydlu ymlierodaethau lie yr oedd: y Ddraig yn flaenorol mewn gallu Dyna dystiolaeth chwedloniaeth baf- anaidd yn ogystal a'r Beibl, yr hini sydd yn golygu fod y Ddraig yn cyn tychioli hawliau annibynnol y gwled- ydd yn erbyn gormes ymherodrol y Bwystfilod. Ac yr ydym yn ci chael yn v 12fed bennod o'r Datguddiad, pan y mae "y Wraig" ymherodrol yn esgor ar "fab gwrryw," a bod yn y nef," a saith ben iddi, yn parotoi i ddifa Mab Gwrryw y Wraig. Y "mab gwnyw" y chwildroad gymerodd le yn hanes Iwrop Y pryd hynny (amserau y Pab Hildebrand), i ysgaru crcfydd oddiwrt'h yr ytnhey- odraeth. Ond fe gymerwyd y mab gwrryw i fyny "i'r nef" oddiar ffonld y Ddraig; ac yn y nef y ma,e,ocf y symudiad i ysgaru crcfydd oddiwrth y gallu gvvladol,—byth er hynny. Mewn canlyniad ffodd y Wraig ar adenydd eiyr (ei chvfoeth ymherod- rol) i'r diffaethweh (adn. 6). Ac fel mater o ffaith hanesyd'dol, yn v, di- ffaethweh y mae yr hen Ymherodraeth Eglwysig livdl heddyw, tra y mae y teitl o "Holy Empire" yn cael ei gynnal i fyny yn ddidod gan Ymher- awclwyr Awstria. LIadd yr etifedd hwn ydoedd yr achos o'r rhyfel ofn- adwy prcscnnol. Ond oherwydd methiant y Ddraig i ddifa'r mab gwnyw, bu rhyfel Gfn- adwy "vn y nef" rhwng Michael a'r angelion a'r Ddraig a'i hangelion hithau (adn. 7). Gwclir yn amlwg oddiwrth hyn mai arwyddlun yn cytt- rychioli y byd deallol, fel Michael, ydyw v Ddraig, ac nid y Byd Milwrol fel y Bwystfilod, I ac mai rhyfcl dysgeidiaeth rhwng dwy blaid fawr o feddylwyr yn y 12fed ganrif ydoedd y rhyfel hwn "yn y nef" rhwng Michael a'r Draig. Methodd y Ddraig a gorchfygu. Bu nertli dadleuol "Gwaed yr Oe11" yn drech na nerth dadleuol "Saith ben y Ddraig" (adn. ii). Mewn canl3*mad bvvriwyd y Ddraig—a el wir yr hen Sarff, Diafol a Satan—allan "o'r nef." A phan welodd fod ei safle am byth wedi ei ddifetha yngolwg y byd -eÏ bod wedi ei "bwrw i'r ddacar" (adn. 9, 13), llidiodd yn erbyn y Wraig, a bwriodd allan o'i safn ddwfr (celwyddau) megis afon fawr ar ei hol i'w chario i ebargofiant. 011.1 agorodd y "ddacar" ei genau, ac fc lyncodd y llifciriant o gelwydd a fwi" iodd y Ddraig o'i safn (adn. 16), hynny yw, achoswyd deffroad beim- iadol mawr, a ddaeth yn fuan yn y 13cg ganrif yn ddeffroad llen- yddol, gan gelwydclau anferth Y Ddraig. Llidiodd y Ddraig oherwyilc. hyn, a throdd 1 "wneuthur rhyfel r lleill o'i had hi, y Thai oedd yn cadw gorchymynion Duw a thystiolaen Tesu Grist ganddynt" (adn. Ii). Yn awr, yn ol rhagfynegiadau Myfr Daniel a Llyfr y Datguddiad, y prif argyfwllg helyntion mawr y byd wedi cymeryd lie yn 13eg gan.'ii y mac:2,300 o flynyddoedd o amser Dan- iel a'r 1,2600 flynyddoedd o'r amser yr oedd loan yn rhagfynegi, yn cyd- gyfarfod yn y 13eg ganrif; ac y mae tystiolaeth amvadadwy addysg bre- sennol y byd yn dangos yn i-lit fod y Gwrthdroad mwyaf yn bosibl wedi cy- meryd lie yn hia-iies holl wleivld u1- nabyddlls y byd o'r adeg honno. hyn y mae loan ymhellach yn e' uo.^i [ fel arwydd o'r cyfnewidiad hwniiw ydyw Bwystfil anferth yn codi iir> r mor," a saith ben, a dleg corn a deg coron arno, ac ar ei bennau "enw cabledd." Ymddangosodd 1. Bwyst- fil hwn mewn canly-niad i ddymchwel- iad y Ddraig o'r nef i'r ddaear. Nerth Paganaidd y Ddraig ymhob oes yd- oedd mai hi oedd yn cynrychioli aw* durdod y nef yn y byd Paganaiddi. Dysgir hyn yn y Bibl yn eglur. Ym Mharadwys yr oedd ar y cychwYll- yn Llyfr Job darlunir Satan ywhlith meibion Duw-geihv Esaiah ef hefyd yn Lucifer, Mab y WTawtdd5rdd~a dywed yr Iesu hefyd "Mi a welais Satan yn syrthio inegis mellteH o r nef." Fel pan gafodd y Ddraig Eawr, yr hen Satan, ei bwrw o'r nef yn der- fynnol yn y 13cg ganrif, fe gollodd ei safle byth mwy fel arwyddlun 0 allu yr hanes y byd. Fel pall Y111- ddangosodd y Bwystfil mewn canlyn- iad "yn codi i fyny o"r mor/' rhodd- odd y Ddraig iddo ci gallu yn ddiynr droi. Ac o'r adeg honno hyd hedd- yw, y Bwystfil yd' y prif allu S3dd yn ceisio ennill awdurdod drossy byd. Ond gwelir hefyd fod y Wraig a'r Ddraig yn ogystal yn Yd\veithredl1 a'r Bwystfil; ac fod gan y Wraig, Y Ddraig, a'r Bwystfil "saith ben," neit yn hytrach fod pob un o'r tri y gweithio trwy nerth y "saith hen" oedd yn gyffredin i'r tri. SaIth Etholydd yr hen Ymherodraeth Eg- hvysig ydoedd y rhai hyn. Ond y mae y rhai hYll wedi diflannu ers ped- air canrif (dyddiau Martin Lather) end wedi trosglwyddo eu havvduTdOd i Fwystfil arall, yn codi "o'r ddaear" (Dat. xiii., 2) a "dau gom g)a??" sef Ymhcrodraeth Awstria ac Y?h? odraeth Gerniani, a holl allu y bitst- fil cviitai y mae y bwystfil ail yn el Wllcllthur; a.c yn peri i'r holl ddaear addoli y Bwystfil cyntaf. Feny, y mae yBwystfil, y Wraig a'r Ddraig yn cvdweithio ers dros chwe channf I sefvdlu gwareiddiad yn y byd sydd yn ol loan yn "Gabledd" yn erbyn dyn a Duw.
Advertising
G. D. ROBERTS, PIANO STORES, 21. HIGH STREET. CARNARVON. GRAMOPHONES and RECORDS. Largest Stock to Select from in North Wales. ALL WELSH RECORDS ON HAND. GRAMOPHONES from 22s Od.
SUDD IACHAOL OAJL CA In: I…
SUDD IACHAOL OAJL CA In: I YR EBOL gan Griffith Owen, Caernarforl. ydyw ei fod yn rhyddhau v phlegUl. ac yn cilio poen y frest I'w gael mewn poteli IS 20 v? V Siopnti T)rllz?Y-iRt 7 s ?""
Advertising
COUPON INSURANCE TICKET. Applicable only within the Uoitaft Kingdom^ GENERAL ACCIDENT, FIRE AND LIP. Assurance Corporation, Lti. Chief Offices- GENERAL BUILDINGS, PERTH, SCOTLAND. GENERAL BUILDINGS, ALD- WYCH, LONDON, w.e. F. NORIE-MILLER, J.P., Gefltnrf Manager, To whom Notice of Claims under Uit following conditions must be tent within seven days of accident. 100 ONE HUNDRED POUNDS will be paid by the <t?e? Corporation to the legal personal zmpw sentatives of any person who is killed kg an accident causing material danage to the passenger train in which the doosomf was travelling as a ticket bearing « paying passenger, or who shall hare baotf fatally injured thereby, should death tO suit within one calendar month aftotf suoh accident. Provided that the period so killed or injured had upon his os hi person or had left at home this MMMt, with his or her usual signature, writfcas prior to the accident, in the vpaoe paw rided below, which, together with At giving of notice within seven days to iho above Corporation is the essenoe of Ifcie contract. This Insurance only applies to peromw over 14 and under 65 years of ap, is subject to the conditions stated above mi contained in the General Accident Fire and Life Assurance Corporation AcA, 1907, and holds good for current wot only, No person can recover under moem than one Coupon Ticket in respect of khs same risk i r Signature This Coupon must not be cut out, hi loft intact in the "Dinesydd Cymreig" as that, being (lated, forms the only evidsao* Y DINESYDD CYMREIG' Newyddiadur yr Aelwyd LLANWER Y FrUPt" AR UNWAITH. Dyma ein Prisiau am Hysbysiadau Blaendaliadol. 12 Gair am 6c yr Wythnos; am dair VVythnos, Is. 7 FFURP YN EISIEU. ["- I ¡