Y Dinesydd Cymreig

DYDO IAU. jDDIAMGYI.CH VERDUN. I Ddoe, ni ddarfu i'r Germaniaid wneud rliagor o ymosodiadau yn er- byn Dead Man's Hill, ac ni ddarfu i'w gwyr traed ychwaith adnewyddu eu hymosodiadau yng ngogledd-orllewin Verdun. -Darfu i'r Ffrancod, fodd' bynnag, adymosod arnynt, a llwydd- asant i adfeddiannu rhan o'r tir fcdd- ianwyd gan ddynion y Caiser gyda lholleclion difrifol yr wythnos ddi- weddaf. HAWLIAD GERMANAIDD. J Hawlia yr awdurdodau sw-yddogol I Gcrmanaidd eu bod wedi gwthio eu llinell o Crow's Wood i Dead Man's Hill, a'u bod wedi cymeryd 1,075 o'r Ffrancod yn garcharorion. Dywed yr adroddiad hefyd fod eu magnelwyr wedi bod yn hynod effeithiol ar ffyrnt Verdun. GWEITHREDIADAU AFFRICA. I Derbyniwyd yr adroddiad canlynol oddiwrth y Cadfridog Smuts o Ddwyr einbarth Affrica gan y Swyddfa Ryfel ddoe:— Dydd LInn, meddianodd Cill mibvyr Moshi ac uchelderau Kilimanjaro., ac v Germaniaid wedi gadael Ar- usha, 50 milltir i orllewin Moshi. ]Nlae'r gelyn yn ymddangos fel pe yn encilio i'r dc, eu sYmudiadau yn cael eu cvnorthwyo gan Reilffordd Tango. NEWYDDION DA. -1 Cyhoeddir yr adroddiad canlynol gan y S\\yddfa Ryfel yn ymwneud a'r gweithrediadau ym Mesopotamia :— Mawrth 1 ieg, darfu i ni ymosod ar safle bwysig i'r Twrciaid ar y Tigris. PidogT^yd nifer fa\\iT o'r Twrciaid, a dych^elodd ein milwyr yn 01 gyda dau swyddog a 50 o ddynion yn gar- charorion. Dywedir fod y Cadfridog A vlmcr saith milltir 'o ddwyreinbarth Kut-cl-Aamara, lIe mae'r Cadfridog Townshend wedi ei warchae ers 91 rliwrnod. YMOSODIAD AWYROL AR I ESSEN. Hysbysir gan Amsterdam fod awyr wvr i'r Cyngrcirwyr ychydig ddydd- iau y11 01 wedi ehedeg uwchben Muen- chcu-Gladsheds ac lessen, ac fod clnvcch o sheds wedi eu dinistrio Y11 Essen. Yn y He hwn mae ffatrioedd arfaU Krupps. Mae'r ddwy dref en- wyd yn Westphalia. Ni ttderbyn- iwyd ^Hr^yw adroddiad swyddogol o'r Pencadlys Prydeinig yn hysbysu am vr vdosodiad. ATAL YR AWSTRIAID. I yn ol adroddiad o Rhufain, fel can- lyniad i'r ymosodol Italaidd newydd atali^y^ tair adran o'r Awstriaid, rhwttg 5o,ooo a 60,000 o ddynion, oedd ar fedr cychwyn am y ffrynt Ffrengig i adgyfnerthu y Germaniaid, yn Innsbruck. Mae'r magnelwyr Italaidd Wedi derbyn canlyniadau rhagorol yn barod ar yr Isonzo > gan J fod y gelyn wedi gadael amrytv o'u safleoedd pwysjg- Nid oes gyfnewid- iad yn y safle ar unman arall ar y ffrynt Italaidd. Y FFRYNT PRYDEINIG. I A gatllyn ydyw'r adroddiad swydd- ogol 0 r Pencadlys Prydeinig neith- iwr Bore Illddnv darfu i'n magnelwyr ymosod yn llwyddiatnnus ar safleoedd v gclyll Y11 neheubarth Verwarenlock. Bu m^S^^wyr y ddwy ochr yn hynoo fywiog" oddiamgylch Hulloch, Ploeg- steert, ac Ypres. Cymerodd amryw o j-tndrc^hion aNN-yrol le ar y ffrynt Prydeinig yn ystod y ddau ddiwrnod diiweddaf. Corfu i un o awyrlongau y gely11 ddisgyn i lawr pan ymosod- wyd arm. I Y FFRYNT RWSIAIDD. I Ar ffrynt y Caucusus, cv, niercdd y Rwsiaid 347 o'r Twrciaid yn garchar- orion, ynghyda dau wn peiriannol. Yng nghymydogaeth Illukst a Ponie- viec, dinistriodd y magnelwyr Rws- iaidd safle bwysig i'r gelyn, a than- belenasant yn effeithiol ar eu ffosydd rhwng Medmus a Demmcn. Byr fel arfc-r ydyw adroddiad Vienna. Hawlia eu bod wcdi atal holl ymosodiadau y Rws-iaid. I ûYDA'R BELGIAIN I Yn ol adroddiad o Paris, ar wahan i ychydig o fywiogrwydd magnelyddol yng ngogledd Penyse md oes dim o bwvs i'w hysbysu oddiar y ffrynt Bclg- iaidd. Alac myyrwyr Germanaidd o Ramscappelle yn parhau i ymwclcd I vn y nos ar Furnes, ac er fod y trigol- ion i gyd wedi gadael y dref, goll- I ton 1 too.J. b yllgir ffrvvydbelenau ganddynt.

I OYOO GWENER I I AFLVVYDDPANT GERMANAIDD. I Ddoe, ar ol bod yn ddistaw am ych- ydig ddyddiau, darfu i'r Germaniaid ymosod yn ffyrnig ar safieoedd y Ffrancod ar Dead Man's. Hill, yng ngorllewinbarth y Meuse. Methas- ant a meddiannu unrhyw un o'r safle- oedd, a gorfodwyd hwy i syrthio yn ol tuagat Crow's W ood, a dioddcfas- ant golledion trymion. Nlac, r mag- lieliN-Yr Germanaidd wedi c\mnyddu eu bywiogrwydd oddiamgjdch Douau- mont a'r Vaux, a bu y niagnelwyr Ffrengig yn hyiiod effeithiol yng nghymydogaeth y Woevre. SUDDO AGERLONG FAWR. Mae'r agerlong "Tubanitia," perth- 37tiol i Holland, wcdi ei suddo heb rybudd tuallan i lannau y wlad. Ym- osocTwy*d adni tua haner awr wedi dau yn y bore. Yn ffortunus, bu Y Ilestr ar y gwyneb am oriau cyn suddo, ac achubwyd yr oil oedd ar ei bwrdd, tua 430 mewn nifer. Derbyniwyd y newydd gyda brawycliiad yn Holland. Yr oedd amryw o Americaniaid a dciliaid gwledydd amhleidiol eraill Ymysg 3* teithwyr. SAFLE RUMANIA. Dywed adroddiad o Bucharest i Rhufain fccl pob perthynas rhwng Bwlgaria a Rumania wedi eu torri yuialth, fel canlyniad i Bwlgaria wa- hardd i nwyddau i Rumania gael eu trosglwyddo ar draws ei thiriogaeth. Dywed yr un adroddiad fod milwyr Rwsiaidd (gwyr traed a gwyr meirch) wcdi glanio yn Ismail, ar y cyffiniau Russo-Rumanaicld a ger y Mor Du. BRAZIL A'R RHYFEL. I HYsbysir y bydd Llywoclraeth Bra- zil efallai yn dilyn esiampl Itali a Portugal, trwy gymeryd mcddiant o'r holl longau Germanaidd sydd yn ei phorthladdoedd. Cafwyd anhawster- au mawrion ynglyn a throsgludo nwyddau o Brazil, a hyn fydd achos y camrau gymcrir ganddynt. -DY- wedir fod 44 o agerlongau German- aidd ac un llong lia-yliau, ynghyda 4 o agerlongau Awstriaidd, yn cael eu cadw ym mliortliladdoedd y wlad. Dywedir fod y Germaniaid yn dal gwcrth saith miliwn o goffi perthynol i Lywodraeth Sian Paulo. LLWYDDIANT YR ITALIAID. A ganlyn ydyw'd adroddiad swydd- ogol o Rufain neithiwr:—Bu Y mag- nelwyr Italaidd yn hynod lw-yddian- nus yn NyffrYll Lagarina, ac yn Up- per Astico. Ar yr Upper IsonZO aflonyddodd niwl ar weithrediadau ein magnelwyr. Ar y Carso ceisiodd y gelyn adfeddiannu y safle feddianwyd oddiarnynt yn San Martin, ond atal- iwYd hwy. ac yr oedd, y tir yn y lie wedi ei orchuddio gan gyrff. Nid oes gyfnewidiad yn y safle yn unman arall yn y ffrynt Italaidd. SYMUDIADAU GERMANAIDD. I Yn 01 adroddiad o Amsterdam, mae y Germaniaid wedi trosglwyddo 25,000 o filwyr o'r magnelfeydd Belg- iaidd i ffrynt Ypres, tra y mae milwyr o Ypres wedi eu hanfon i'r Woevre. Cyfaddefa yr adroddiad fod awyrlong Germanaidd ger Azonnes wedi ei thynnu i lawr gan y Ffrancod. ac fod y dwylaw wedi eu lladd. BYWIOGRWYDD PRYDEINIG. I Cyhoeddwyd Yr adroddiad canlynol o'r Pencadlys Prydeinig yn Ffrainc gan y Press Bureau neithiwr:— Neithiwr ger yr Hohenzollern Re- doubt, bu y gelyn yn hynod fywiog gycla "grenades." HeddYw, darfu i ni ffrwydro mwnfeydd yn ne-orllewin Looes, a chafwyd canlyniadau rhag- orol. Bu magnelwyr y ddwy ochr yn fywiog dros ben oddiamgylch Loos ac V, Pres. Dim cyfnevidaid yn unman arall ar y ffrynt. YMGYRCH Y RWSIAID. DerbyniwYd yr adroddia-d swydd- ogol canlynol o Petrograd ddoe :— Ar ffrynt y Caucusus, yn ystod er- ledigaeth y Twrciaid. darfu i ni gy- meryd yn garcharorion 19 0 swyddog- ion a dros 250 o didyniou. Cymerodd brwydro gyflegrol ffyrnig le ar y ffrynt gorllewinol yng nglymydogaeth Dalcn ac Illukst. Yn nwyreinbarth Bonicviecz, defnyddiodd^y gelyn nwy gwenwynig, ond aflwyddiannus fu eu hymdrechion. Ni wneir unrhyw hawliad gan adroddiad y gelyn o'r ffrynt Rwsiaidd. YN ALBANIA. I Yn ol adroddiad Germanaidd, mae'r Awstriaid wedi croesi y Semen. wedi meddiannu Fieri, ac wedi synmd ymlaen tuagat yr afon Voyousva. Yn y lie hwn darfu iddynt gyfarfod a'r Italiaid, ac hawliant eu bod. wedi cu gorfodi i syrthio yn ol i gyfeiriad Valona. Ni wneir unrhyw gyfeiriad at hyn yn Yr adroddiad Italaidd. I

DYDD SADWRN. I YMDDISWYDDIAD SWYDDOG I FFRENGIG. Hysbysir yn swyddogol fod y Cad- fridog Gallieni, Gweinidog Rhyfel presennol Ffrainc, ac amddiffynwr Paris yn y dyddiau enbyd oedd yn- ddynt yn 1914, wedi gorfod ymddi- swyddo ar gais ei feddygon. Ei ol- ynydd fydd y Cadfridog Roques. Ychydig wyr pobl y wlad hon am dano ef, ond y mae yn hynod boblog- aidd yn y fyddin Ffrengig. Mae heb ei .ail am wneud cynlluniau. ac efe sydd yn gyfrifol am wasanaeth awyrol cYlltaf Ffrainc. YR AGERLONG SUDDWYD. I Dywedir fod America yn bur ddig am i'r agerlong Isellmynig gael ei suddo heb rybudd, ac hcfyd am yr imoso-cliad aflik-yddiniitius wnaed ar agerlong Ffrengig yr un diwrnod. Dywedant nad oedd ddim diolch i'r Germaniaid fod y tcithwyr wedi eu hachub. Dcngys y cyfan i gyd faint o werth' sydd yng ngair Germani. Mae'r Isellmyniaid Yn gofyn a ydyw hwn i fod yn ochos arall i Germani gad gwneud esgusodion, gan fod swyddogion yr agerlong wedi gweled y torpedo. CYNLLWYN DICHELLGAR. Dywcd adroddiad swyddogol o Rhufain ddoe fod' ffrwydbelenau wedi ] eu canfod yn y Palas Brenhinol yn | Sofia. Mae itmryw wedi eu cymeryd i'r ddalfa yn y lie ynglyn a'r di-, gwyddiad. LLWYDDIANT RWSIAIDD 1 ARALL. Hysbysa Petrograd am lwyddiant I arall yn y Caucusus. Ar ol brwydr < galed tua 60 milltir i orllewinbarth ] Erzerum, meddianwyd tref lamak- I hatan ganddynt. Syrthiodd yn gar- charorion i'w dwylaw 44 o swyddog- ion a 770 o ddyuion, ynghyda 5 gwn peiriannol ac amryw o arfau eraill. PRAWF DDIGON, I Mae pob dydd yn clod a pnrawf yclr wanegol o aflwyddiant- y gelyn yn erbyn safleoedd y Ffrancod oddiam- gylch Verdun. Ymosodasant bum gwaith yn ffyrnig ar bentref Vaux, ond ataliwd hwy. a dioddefasant goll- edion trymion. Prawf eu bod wiedi eu siomi ydyw ni chyfeirir ganddynt at hyn yn eu hadroddiad swyddogol, ond hawliant fod Dead Man's Hill yn eu meddiant. Yn Champneu- ville, dinistriodd y Ffrancod ystordy arfau Germanaidd. TWRCIAID A'R BWLGARIAID. I Hysbysir fod y milwyr Twrcaidd sy'n gwersyllu yn Duskoule, Matoka, a Caercystenyn wedi gwrthryfela yn erbNTi y swyddogion Germanaidd. ac fod dau ohoiwnt wedi eu lladd. Dy- wed adroddiad o Salonika fod gwrth- ryfel wedi torri allan yn Dviram hefyd, ac fod amryw wedi eu lladd a'u clwyfo. HAWLIAD AWSTRIAIDD. I Hawlia, yr adroddiad Awstriaidd: ddoe eu bod wedi ymosod yn llwydd- iannus ar safteocdd y Rwsiaid ar Y Strypa, a'u bod wcdi atal holl ymos- odiadau yr Italiaid ar ffrynt Isonzo. Hawliant hefyd eu bod wedi medd- iannu uchelderau Zemzir, ac fod 185 o garcharorion wedi syrthio i'w dwy- law, yn cynnwys pum swyddog. Dy- wcdirfod y Germaniaid wedi tynu eu milwyr o gyffiniau Rumania, ac wedi galw amryw o'u swyddogion o Bwl- garia, a Thwrci.

lpoqp- DYDD LLUN. u AFLWYDDIANT ARALL. I Yn nwy rain y wieuse, ar ol tanoel- eniad ffymig, darfu i'r gelyn ymosod ar amddiffynfa Ffrengig rhwng Vaux a Damloup, ond hyrddiwyd hwy yn ol gan y magnelwyr Ffrengig. Bu magnelwyr y ddwy ochr yn hynod fywiog yn Verdun. Tynwyd awyr- long 1-r geiyn 1 lawr gan y cytiegrwyr Firengig. (IYO-A AWYRWYR JFFRAINC. I Bu'r awyrwyr Ffrengig yn hynotl fywiog yn ystod y dyddiau diweddaf. VmoscKlasant ar orsaf rhleiltfordd Metz, Sablons, ystordJai arfau y gelyn yn Chateau Salins, ac aerodrome Dieuze. Golfyngasanc 30 o ffrwyd- belenau yn ystod yr ymgyrch, 20 ohonynt ar orsaf Metz. Ymosododd 27 o awyrlongau Ffrengig ar Stapshein a Mulhouse hefyd, a gollyngasalit 72 o ffrwyd-belenau, ond ni wyddis taint o ddifrod wnaed If A WLIAD GERMANAIDD. I Hawlia adroddiad Berlin eu bod yng ngogledd-ddwyrain Vermelles wedi meddiannu ychydig o'r ffosydd gymerodd y Prydeinwyr wedi ymosod eto ar dref Lens, ac fod 3 wedi eu lladd ym ystod yr yinosodiad awyrol ar Metz. YMOSODIAD AWYROL AR I CAINT. Prynhawn Sul darfu i bedair "sea- plane" Gcrmanaidd ymosod ar ddwy- rain Caint. Gollyngwyd ffrwyd- belenau ganddynt ar Dover, Deal, Ramsgate, a Margate. Y colledion, yn ol yr adroddiadau sydd i law, ydynt 9 wedi eu lladd a 31 wedi eu clwyfo. Yrnddiangosodd un ohonynt uwchbcn Wesgate, ond gorfu iddi wrthgilio. Darfu i un o'n hawyrwyr erlid un ohollynt 30 milltir allan i'r mor, ac ar ol brwydro am 15 munud, gorfu iddi ddisgyii. Lladdwyd y gweledydd. GYDA'R RWSIAID. I Hysbysa Petrograd am tywiog- rwydd yn y goglcdd, ac fod y Rwsiaid wedi meddiannu rhai o ffosydd y gelyn ar yr Upper Strypa. Suddwyd ager- long Twrcaidd yn y Mor Du yn 11awn o "benzine." Hawlia y Gcrmaniaid eu bod wedi atal y Rwsiaid yng nghy- mydogaeth Narocz, n,lu bod wedi eyf- rif 9,270 o gyrff Rwsiaidd ar y maes. Y FFRYNT PRYDEINIG. A ganlyn ydyw'r adroddiad o'r Pen- cadlys Piydeinig yn Ffrainc, ddoe:— Fel canlyniad i ffrwydfriad tair mwnfa, yn yr Hohenzollern Redoubt, darfu i'r gelyn feddiannu y tri crater. Heddyw bu ein magnelwyr yn hynod fywiog oddiamgylch Arras, Armen- tieres, a Wytschaete. Tynodd ein hawyrwyr awyrlong i'r gelyn i lawr ger Rahingham. Nid oes gyfnewid- iad yn y sane ar unman arall ar y ffrynt Prydeinig. COLLED I LYNGES FFRAINC. Hysbysir fod y torpedo-boat Re- naudin wedi ci uddo yn yr Adriatic gan fad ianforawl i'r' gelyn. Achub- wyd 2 swyddog a 34 o'r morwyr, ond collodd 47 eu byvvydau, yn cynnwyrs tri swyddog. SYMUD YMLAEN. I" 'Mae y Rwsiaid yn v Caucusus wedi symud ymlaen 70 milltir i'r gorllewin ar ol meddiannu Erzcrum. Dywedir < hefyd fod y Twrciaid, o dlan swyddog- ion Germanaidd, yn adciladu amddi- ffynfeydd a-i hyd y llinell o Kireslm, -Cara, Hissar a Sivas, a'u bod yn ynnu eu gynnau mawr o ffrynt y 1 JJJrdandlcs.

DYDD MAWRTH. GWEITHGARWCH AWYROL. 11 Mae yna symudiadr pwysig wedi rymeryd lie gan yr awyrwyr Cyng- rciriol ar y ffrat gorllewinol. Gwnaed rhuthr ar orsaf y "seaplanes" 311 Zeebrugge a'r aerodrome yn Houltade cIdydd LInn yn y bore gan 65 o aero- planes Prydeinig, Ffrengig, a Belgi" aidd, yn cael eu gwneud i fyny o 50 o beiriaimau bombardio a 15 o bcir- lannau amddiffynnol. Cariasant yn agos i 4 tunnell o ffrwydrennau. DyelixN-clo-c-ld yr oil. D}Twed adroddaid Ffrengig fod ein hawyrwyr ar hyn o brikl 3-11 gwneud gwaith rhagorol wrth ymosod ar y llinellau Germanaidd, a'u hystordai arfau. Hawlia y Germaniaid eu bod wedi tynnu 5 o awyrlongau Ffrengvg i lawr ar y ffrynt hwn. Dywedir fod bywiogrwydd y gelyn ar ffrynt Verdun wedi gwanhau yn ddirfawr yn ddiweddar. Ni ddarfu iddynt ddoe wneud unrhy INv, ymosod- iad pwv'sig, ond gwnaed ymosodiid gwan ganddynt ar Pepper Hill a Malancourt, ond ataliwyd hwy yn rhwydd gan y Ffrancod. Hyshysa y Swyddfa Rhyfel fod cyf- anrif y marwolaethau 3-11 ystod, yr ymosodiad awyrol ar Caint prynhawn Sul wedi codi i 12, gan fod tri o'r clwyfedigion wedi marw. Alac cyf- anrif y colledion yn awr yn 40, sef 12 wedi eu lladd a 28 wedi eu clwyfo.

COFIO'N DEWRION. J Cynhadledd Bwysig yng Nghaer- I narfon. Dydd Sadwrn, yng Nghaernarfon, dan lywyddiaeth Arglwydd Raglaw y Sir, cynhaliwyd cynhadledd bwysig o gynrychiohvyr y gwahanol enwadau yn siroedd Arfon, Men, a Meirion. Ei hamcan (ydbedidi rhoddi mewn gAveithrediad gynllun sydd wedi ei ffurfio gan y Cadfridog Owen Thomas i ddiogelu buddiannau y milwyr a'r morwyr Cymreig, a'u dibynyddion. Ar gynnygiad Mr Ellis W. Da vies, A.S., ac ciliad Maer Caernarfon, pas- iwyd penderfyniad Yl1 datgan fod iddynt roddi pob cymorth i'r mudiad. Ar gynnygiad y Parch John, Wil- liams, Brynsiencyn, ac eiliad Mr Wil- liam George, pasiwyd y penderfylliadi canlynol :Fod i Bwyllgor Cenedl- aethol Cymreig gael ei ffurfio i apelio at Aelodau Seneddol Cymreig i gy- meryd y camrau anjeenrheidiol i sicr- hau fod y rhan o'r 'grants' Seneddol roddir i Gymru a Sir Fynwy gad eu trosglwyddo i'r Pwyllgor, dan Ddeddf y Pensiynau Milwrol a Llyngesol. Pasiwyd ar gynnygiad Dr Wjnnne Griffith, ac eiliad y Parch William Morgan, fod apeliadau i'w hanfon i'r holl gapelydd a'r cglwysi yn Gwynedd i wncud casgliadau mor fuan ag y gallont, a'u bod yn gofyn i Esgob Bangor a llywyddion y gwahanol en- wadau Ymneilltuol- i gydweithred-u gydatr Cadfridog Owen Thomas i ddod a'r apel i sylw yr eglwysi a'r capeli. Apwyntiwyd y rhai canlynol yn g\rnrychiolwyr y siroedd ar y Pwyll- gor Gwdthiol Sir Fon: Y Parch J. Williams, Brynsiencyn; 'Mr E. H. Griffith, Llangadwaladr; a Dr Thomas Jones, Amlwch. Sir Gaernarfon Dr Wynne Griffith a'r Mri W. George ac Issard Davies. Sir Feirionvdd: Syr Osmond Wil- liams, Mr William Owen; a Dr John Jones, Dolgellau.

Y "SNIPER" WRTH Y FFYNNON I Adroddir hanesyn am un o'n mil" Ayr ag oedd wedi ;i ddewis yn "sniper. Anfonwyd y "sniper" allan i aflon- yddu ar y gelyn. DcNxisod-d ffynno-n fel y Ilecyn goreu. Bu yiim am tua 16 o ddiwrnodau, a chariodd allan ei ddykdwyddau i foddlonrwydd. Yn ystod un bore lladdodd naw o Ger- maniaid mewn awr. Ar/y pymtheg- fcd dydd yr oedd yn teifnlo yn lludd- edig. Ymddengys iddo gysgu yn hwy nag arfer, ac er ei fraw gwelodd fod ei loches wyedi ei darganfod. Gwelodd Germanwr yn dod a yn araf. Adfeddianod'd y milwr ei hun, a llwyddodd i saethu ei elyn. Ymhcn ychydig oriau rhyddhawyd cf.

Yr oedd y Prif Weinidog yn wad yr wythnos ddiweddaf, ac yn analluog i fodyn bresennol yn Nhy'r Cyffredin. Mae icchyd Brenin Siam wedi torri ] lawr.

PEIDIWCH OEDI MOMENT os oes gennych BESWCH ANWYD neu BRONCHITIS. CeisiwcJi wpeud i ffwrdd a hwynt, mao oedi yn beryglus. Jjofvnwch am CONWAY COUGH CURE. Y Feddyginiaeth Ddiogel i rai mewn oed a phlant. 11c a, Is He y Botel. I I'w gael gan y Gorucliwylwyr canlynol: I Mr Rogor Jones, Junction; Mr W. A. Roberts, Llandudno; Mr Lloyd, Colwyn Bay; M. Parry, Llanrwst; Mr Brvran, ppeniiiaen Mawr; Mr Roberts, Llanfair- "f'ecJian; Mr Owen, Bangor; neu gan yr ynig WileuthULWr: J D. MEALING, CONWY. m- PYTATWS. LLWYTH LLONG 0 DATWS afarddercfiog Up-to^Sbated" o'r eYWerddon, ai ICadyd neu &fmfsowth. Newydd Gyrhaedd Porthladd Caernarfon. ——————— o ——————— Mewn Bagiau 112 Pwys yr un, 4s 6c y Bag (A'R BAG YN GYNWYSEDIG). o PWYSIG.-ANFONIR LOTIAU 0 DDWY DUNELL, AC UCHOD. AM Y PRIS HWN, I UNRHYW ORSAF RHEILFFORDD YN MON NEU ARFON, A THELIR Y CLUDIAD. TELERAU ARBENIG. Rhaid Talu am y Tatws cyn eu symud. Anfoner pob Archebion i LAKE & Co. Ltd-, 18, BRIDGE STREET, CARNARVON.

CYNGOR SIR ARFON. I EFFAITH DARLUNIAU BYW AR GYMERIADAU. Pwy Wnaeth y Llythyr? I Bu cyfarfod o'r uchod dydd Iau di- I weddaf yng N ghaernarfou. I Apwyntiadau. I Ar gynnYgiad Mr J. R. Prtchard1, ac I eiliad Mr R. E. Jones, apwyntiwyd yr Henadur Richard Thomas yn gadeir- ydd y Cyngor am y flwyddyn ddy- fodol. Ar gynnygiad Mr R. Muir, apwyntiwyd yr Henadur Robert Ro- berts, Llandudno yn is-gadeirydd.- Ail-etholwyd yr un Ilenadurwyr yn unftydol,se f Mri D. Lloyd George, E. W. Davies, J. E.. Greaves, J. T. Jones, Maurice Jones, R. 0. Jones, J. Owen, a G. Hugheston Roberts. Dylan wad y Chwareudai. J Pan ydoedd cynnygiad fod i gofnod- ion cyfarfod Pwyllgor Dewisiad Pwyll- gorau gad eu cadarnhau gerbron, gofynodd Mr Issard Davies beth yd- oedd gallu y Pwyllgor Trwyddedau Chwarcudai. Cyfaddcfai fed y rhai hyn yn myned ar gynnydd yn y sir. Yr wyf yn cyfeirio at y darluniau byw. Mae tri o'r llcocdd hyn yng Nghaernarfon, ac yl1 myncd bob nos. Byddant 3-11 sicr o effeithio ar fywyda1 dynion a merched yr oes S3~dd yn dyfod. Gwehvch y lleoedd hyn yn 11awn o ddynion, gwragedd, a phlant ac yn ol fy mam i dvlid bod rhyw atalfa arnynt. Mr Jones Morris. Yr ydym wedi bod yn ceisio atal plant i fyned iddyut Yr ydym yi\ gwybod fod y lleoedd hyn yn Hawn bob nos, a byddallt yr sicr o ddwev-d ar gymcriadau y rhai sy'n myned iddynt. Daeth cais o Landudno i beidio eu hatal, gan y buasai yn sicr o ddweyd ar yr ynnvcr wyr ddeuai i'r lie. Yr ydym atal plant o dan 14 oed i fviied iddynt yn y nos os na fydct en rhieni gvda hwy. Mr Maurice Jones: Gwn am feelr gyn wedi eu cospi oherwy id yr ar- ddangosfeydd hyn. Pan wnejr apd-, adau am y trwyddedau hyn dylai y rhai sydd yn eu gwrthwynebn ddrd i'r pwyllgor. Mae'r pwyllgor ar y cyfan yn eu herbyn. Ni ddyiii plant o dan 14 oed gael myned Iddv nt vn v nos. Cymdethas y Cynghorau Sirol. I Galwodd Mr Issard Davies svl-v at etholiad eyilrn,chiollvyr uc'i-• a dywcdodd nad oedd yn ei deall o gwbl Mae gan bob un o'r ck-.i-,i- *vcii-olwyr liawl i gael 5p tuagat ei dreuliati, a pile byddai y 4 cynrychiolwr syd.J gennym yn mynychu bob un o'r cyf arfodydd ynglyn a hi, buasem yii gorfod talu 300P yn flynyddol. Cred- af mai gwastraff ar arian ydyw hyn. Mae Syr John Roberts a Mr E. R- Davies yn eithaf digon i gynr.Ychioli y cyfarfod hwn, a clmim-giaf ein bod i gael ein cynrycfiioli gan y ddau hyn yn unig. Eiliwyd ef gan Mr Henry Parry. Mr E. W. Roberts: Nid ydYw syl- wad,au Mr Issard Davies yn wir i gyd. Gwn am y deyrnged ucliel delir gan y gyilideithas i Mr J. R. Hughes. "\11 Cadeirydd Ni fuasai gan y ddau swyddog hawl i bleidleisio. Ar ol trafodaeth pellach, af>wn;- iwyd y "Mri J. R Hughes ac 1". W. Roberts i gynrychioli y Cyngor, a rhoddwyd awdurdod i'r ddau swydd- og íyned i'r cyfarfodydd, -pan !IV- bysodd Mr J. R. Hughes y bua^^i 3r Cyngor ar eu colled os na fyddanl -V vnddynt. Pwy Wnaeth y Llythyr? I Cynnygiodd y Cynghorydd Ilenry Party fod i bwyllgor o saith gael ei ap;vyntio i chwilio yn fanwl i fewn i I weinyddiau cyflogau a gwasanaela- yddion y Cyngor gyda golwg ar gyn- ilo, er mwyn cario allan ddymuniadau y Bwrdd Llywodraeth Leol, y rhai argymhellwyd gandjdynt i fyrddjn cyhoeddus craill. Dywcdodd fod hyn yn cael ei wneud gaii bob sir. Crecb ai fod yn rhaid i ni wneud ar lai o swyddogion, ac fod yn rhaid i ni hefyd wario llai o arian. Mae hwn yii. adeg y dylem edrych i r-lexi ii i bob peth. Mr J. R. Hughes: Sylv^:if fod y rhybudd wedi ei wneud gyda "type writer. Ai penderfyniad Mr Parry ei hunan ydyw ai rhywun arail, Mr Henry Parry: Ni wnaf a lei ? y cwestiwn yna. Mr J. R. Hughes: Yn swyddia pa gyfreithiwr yng Nghaernarfon y bu- och gyda'r penderfyniad hwn? (chwerthin) Mr H. Parry Ni fyddaf yn cerdded o swyddfa i swyddfa fel chwi. Cynnygiodd Mr Chas. A. Jones welliant, sef fod i'r mater gael ei ohirio hyd ar ol y rhyfel. Pasiwyd y gwelliant gyda mwyafrif mawr. Pasiwyd ar gynnygiad Mr J. R. Pritchard nad oes ond pedwar o gyf. arfodydd i'w cynnal y flwydd3rn hon. Eu dyddiad ydyw: Ebrill 27. Gorff. 6, Hydref ig, a Mawth 16, 1917.

-—-— ei- BLWYDD-DAL YR HEN. Hysbysa Canghellor y Trysorlys,. mewn atcbiad i gwestiwn roddwyd iddo ynglYll a chynyddu svvm y pen- siwn roddir i'r hen bobl, y gobeithiai wneud mynegiad ar y mater yn fuan. Mae'r Blaid Lafur trwy'r wlad yn gofyn am yel-knvaiiegi.akl yn y swm ar gyfnf y cynllydd aruthrol sydd wedi cymcryd lie ynglyn a chost byw.

———— RHYDDHAU CYFFREDINOL. Ymddengys fod yna anesmwythyd yn bodoli oherwydd fodtlys Apel Llanfyllin yn rhyddhau eymaint o ddynion. Hyd yn. hvi-i gwrandawyd 578 o achosioii) ond ni wrthodwyd ond 20 o achosion. Caniatawyd felly 558 o apeliadau.

Bu farw yr Arglwyddes Kelvin ddydd Iau.

GENI. PRIODI. MARW. Marw. THOtAS-Mawrth 14, Mr JoHiI Thomas, Skinner Street, Caernar- fon' yn 25 mlwydd oed. WILLIAMS—Ma wrth 14, Mrs Wil- liams, 18, Ganion Street, Caernar- fon, yn 60 mlwydd oed. WHISKIN Mawrth 14, Miss Whiskin, Waterloo Port, Caernar- fon' yn 89 mlwydd oed. ROBERTS—Yr wythnos ddiweddaf, Mr John Roberts, Ma nod- Road, Bl. Ffestiniog, yn 26 mlwydd oed. WILLIAMS—Mawrth 16, Master John Gwilvm Williams, 27, Ed- ward Street, Caernarfon> yn 14 mlwydd ced. HUGHEvS—Mawrth 14. Mrs Hughes, -pri(xl, Mr R. Hughes, gyriedydd, •^Jarcus Street, Caernarfon, yn. tt5. mlwydd oed.

I J. FLETCHER. LTD.. MEMORIAL WORKS, I CARNARVON a BANGOR. i Argrurfwyd a chyhoeddwyd its Gwmt11 y Dinrsvod Cymreig, Crt., yn 16, Palace SUiet, Caernarfon.