Y Dinesydd Cymreig

LLANRWST A THREFRIW. I Wedi Ymunc.—Mae 3lr Hugh Roberts, fferyllvdd, Denbigh Stieet, wedi ymirio b' --1a r R. W .F. Ncwydd Trist.—Mysbysir am farwc.lacth Miss Lily Wolfshohun, yn Burley, dydd Sadwrn. Brodores o Chili ydoedd, ac yr oe.dd yn nith i Mrs John Blackwall. Nid oedd ond 19 mlwydd oed. Treuliodd am- ryw flynyddau yn Hendrc, ac yr oedd yn dra adnabyddus yn yr ardal. Angladd. Dydd Mercher, claddwyd gwf Idlllion Mr William Williams, Gwalia Wen. Tretiiw. y Parch P. Clenvev Morris, fic( i'. yn gwasanaetiiu. I'u farw y dydd I Sivd^vrn blacnorol. yn 74 mhyydd oed.

PENRHYNDEUDRAETH. 0 Ffraine.—Mac Capten David Oliver, I Cae Ednyfed. adref am ychydig seibiant o I Ffraine. Mae amryw o filwyr eraill adref hciyd. Y Tribunal Llrcl.—Deliodd hwn gyda 25 o achosion yr wythnos ddiweddaf. Hhod(hyyd ocdiad amser yn amrywio o fis i bum mis i'r oil ohonynt oddigerth un.

PWLLHELI. Gwywc'n bynnar.—Dydd Sadwrn, bu farw Mr Alfred Chamberlain, School, To-racc, Abercrch. ;2: efe ond 17 mlwydd i) l- Mul y Groes Goch. Sylweddolodd ai- werthiant mul y Groes Goch lip 6s. Yn Criccieth sylweddolodd 13p. Mae'r Maer wedi cynnyg y mul i Porthmadog er niwyn iddynt gynnal arwerthiant gyffelyb yno. Marw.—Dydd lun, bu farw Mrs Jane Jones priod Mr John Jones, Bodawel, yn yr oedran teg o 73 mlwydd oed. — Dydd Mawrth; bu farw Mr J. W.- Humphreys, Tynycoed, Rhosfawr, a chladdwyd ef dydd Sadwrn yn Aberercli.

RHOSTRYFAN. Dyrchifiad Milwrrl.-Llongyfaivliwn Mr I W. Owen, mab Mr W. Owen (Tryfanog) ar ci ddyrchafiad yn rhingyll gyda'r 3-6 R.W.F. Erys ar hyn o bryd yng Nghroes- oswallt.

BODDIAD BACHGEN. I Prynhawn Sadwrn, tra.'ll chwareu gyda. ohyfeillion ar oehr pwll clai yng ngwaith brics Fflint, syrthiodd Albert Hewitt, 9 oed, mab y Rhingyll William Hewitt, 3.5 R.V\F., 54, Mount Pleasant. Northop Road, Fflint, i'r dwfr, a boddodd eyn yr anfonwvd cynortlnvy iddo. Yr oedd v dwfr amryw droedfeddi o ddvfnder. ————

LLOSGI I FARWOLAETH. I Xos Sadwin llosgwyd mab pedair mlwydd oed i Mr W. Lloyd Roberts, paent- iwr, Rhyl, i farwolaeth. Yr oeddynt vn paratoi i roi bath iddo, a thra'n chwareu gyda ci, syrthiodd i badell ddwfr poeth, ac ysgaldiwyd ef.

f CAERNARFON. Y Gwron-filwr Gartref. Cawsom y fraint o weled Lance-Corporal Willie Wil- Hams. Chapel Street, yr hwn enillodd y fr-C.M., g3(-lali- Isgapten Vexunore, o Ler- P- I Y mae'n edrych yn clda ond nid YW hcb fod wedi cael ei ysgwyd yn enbyi gan yr hyr. ddaeth trwyddo. Mae pawb yn hoff o Willie, ac yn dymuno'n dda iddo.

BETHESDA. I Mai-,N.-DN-cld Gwener, Mai 5ed, ar ol cystudd maith, bu fal-W Mrs Elizabeth Jone. gweddw Mr Thomas Jones, Peny- bwich, Mynyud Llandegai, yn 77 mlwydd oed ct ( -lydd 'NI -t l i, -1 °ed, a dydd Mawrth, Mai 9, liebryngwyd yr hYJl oedd fanvol ohoni gan dyrfa luosog a pbat-clius i fynwent St. Auue's, Uan- degai. G \v a s an a e til \v yd ar yr achlysur gan y Parch James Jones, W aentawr. Y r ()Cdd vi- Niiiada%ve(lig yn Cjl o drigohon hynaf yr ardal, ae yr oedd iddi bareh cyffrcti:r.c,l fcl priod a mam ofalus, ac fel cymydoges dawel a charedig. Gadawodd ddau fab a dwy fercli mcwn galar dwys ar ei hoi.

CWMYGLO. Marw tin Gorsaf-Feistr.—Gyda gofid y ci'cnithvn am farwolaeth Mr \V. Parry, gorsaf-feistr. yr hyn gymerodd le dydd Llun. Mai 15, ac efe ond 56 mlwydd oed. Cafodd g tHdd maith a phoenus, a goifu iddo bsth amser vn ol fyned o dan weitli- litv,feddygol yn Ysbyty Bangor. I ti'edid Hr v cychwyn y bcasai yn gwella, ?nd angeu a orfu. Gedy weddw, mab? a ?erch i alaru ar ci 01, gyda'r rhai y eyd- ynideimlwn. Cleddir ef yn Llan rug ddydd ¡ Gwener nesaf.

DOLGELLAU. Mown Ysbyty.-Daetl- hysbysiad i law fod yr Isgapten Evan W. Edwards, mab ieuengaf Mrs Edwards, Llwyn Hall, wedi ei glwyfo yn Ffraine, ond nirl yu ddifrifol. Mae me-vn ysbyty ar hyn o bryd.

DYFFRYN NANTLLE. I Clad'Ju.—Dydd Iau, Mai 11, claddwyd J' gweddillion Mr John Jones, 59, High Street, Pen ygrocs (Llannerch, Groeslon, J gynt). Cafodd angladd parehus iawn, a cherddodd amryw i fynwent Brynrodyn. Gwasanaetlnvyd with y ty gan Pat-ch AY. K. Williams, ac ar Ian y bedd gan y Parchn W. E. Williams ac E. Arfon Jones, Br ynrhos. Gofuiwyd am y canu gan Mri Hugh Morris -Jones a J. W. Griffith, G. and L. Boirniadu Canu.—Bu Mr J. W. Griffith, Q. and L., yn bei rniadu canu Vllg Nhy- ttianfa Plant Rhostryfan, y Sadwi-n di- Wedda,f, a gwnaetli ei waith yn ganmol. adwy iawn. j. Gwr parod ei gymwynas w bob amser. Y Cor. --Dal ati wrth eu bodd y mae Cor ^enygro^l a'i arweinydd, Mi* WiUiam Parry Ysgol y Cyngorj-'yh paratoi'ar gyfer y dd^rlith ar "Ann Griffiths" nosIau, Mai 18fed. Bvdd clywed y tonau a'r emynau y" vcliwiinegiad diddoi'ol at ddarlith Llifon. Damwain.—Tra vn dilyn ei ahvedigaeih, Mr Hugh Zgchariali Jones. Nantlle, a dam- wain trwy dorri ei i'ys i ilvvrdd. Dymun- vt", iddo welli'iaj buan. Cydymtleimlad.—Pasiodd Cor Penygrocs fod i NJ I- T. W. Griffith, yr vsgrifennydd, anfon llythvr o gydymdeimlad a Mr W. Jolln Jones ar farwclaetli ei dad.

FELINHELI. I Gwaclcd^.—Dydd Mercher diweddar ou Aubrey. Carnarvon Buad. o dan ^'eith ifd law-t'eddygol bwvsig yn Ysbyty ^angoi. a throdd allan yn liollol lwydd- ^unus, a gobeithiwu fel ardalwyr y b.M-,] Yn fuan yn cael ei Ilwyr hadfeiyd i'w chynefin ieehvd. Newydd Trist. Yr oedd Mr Owen Hughes, Brynffynon Road, wedi ymuno a'r PYddin 'c, tuag ugain mis yn ol., ac wedi Illylied gyda'i gatrav/d i'r Aittt, a bore ■^lercher diweddaf derbyniodd ej briod hYshYrwvld o Swvddfa'r Rliviel ei fod ^edisyrthio yn farw ar v maes ar y tjed o r this lnvn. Yr oedd yn 42 mlwydd oed. Gadawa briod a phump o blant i alaru ar 0l ol, a chydyindeimla yr ardal a hwy yn Gl1 "dydd blin" a'n profedigaeth chwerw. Angladd.-Prynha.wn lau eymerodd ang- 1 add Ir James Hughes, Augusta.Place, le ("u eofncJiad am ci fanv yn ein colofnau 1 Wythnos ddiweddaf). Daeth eynulliad fichus ynghyd i hebrvvng ei weddillion i ^"invent L'lanfairisgaer. Gwasanaethwyd l'th y tyac ar lan y bedd gan y Parch J. E. Hughes, B.A., B.D., Brvn Menai, ^einidog yr eglwys yr oedd yr ymadaw- etlig yr aelod ohoni.

LLANRUG. Marw.—Dnvg gennym yr wythnos yllla ofnodi marwolaeth Mr William R. AVil- lams," Gwynfryn, Llanrug, ar ol byr ond t .,J 0' ,J gystudd. Mab ydoedd i'r diweddar -h* R. S. Williams, cariwr, o'r He urhod. u farw yn nhy ei frawd (Mr David S. Williams) nos Lun, Mai 8, yn G6 mlwydd Prynhawn Sadwrn daeth torf fawr i dalu y gymwynas olaf iddo, prvd y dod- wYd ei weddillioll i orwedd yni mynwent anrug. Gwasanaethwyd with v ty ac ar lan y bedd gan y Parch ■— Roberts, curad y plwyf. Cyn cyohwyn oddiwrth y ty camvyd "Mae nghyfeillion adre'n mviied." Yn yr eglwys canwyd "Dechreu canu, declueu canniol," ac wrtli lan y be-dd "Torf o'm bi-odyr sydd yn gorwedd." ï r oedd yr ymadawedig yn g\ meriad pur adnabyddus yn yr ardal, ac yr oedd gan. ddo iu o gyfeillion. Y mae iddo un chwaer, sef Mrs Roberts. Beulab Square, Caernarfon, a phedwar o frodyr sef Mri H. S. Williams. Llansilin^ ger Croesos- waiil H. S. Williams, Bryn Orwig, Ban- gor; H. R. Williams, Tlioiiiistoii-ii, Casnewvdd, De Cymru; a D. S. Williams, Douglas Hill, Llanrug, gyda pha rai y mae ciii llwyr gydymdeimlad.

NODION 0 FFESTINIOG. I Marw Milwr.—Yr wythno.i ddiweddaf, yn Whitchurch, bu farw Preitat Roland Edwardy, o'r R.A.M.C., mab Mr H. Edwards 3, Summerhill Terrace, fel can- lyniad gweithred lawfeddygol gyda'r "ap- pendicitis." Nid oedd ond 19 mlwydd oed, ac r oedd yn ddisgybl o Brifysgol' Bangor eyn ymuno, wedi ennill ysgolor- InctJi yn yr Ysgol Siro). Jle y bu ganddo yrfa Iv.yddiannus. Eistc: dvcdcl.—Enillodd Bryfdir amryw o wobrwyon mown elsteddfodau yn ystod y Pasg, ac enillodd Mrs M. H. Thomas, Wynne Road, 5p yn Eisteddfod Rhosesmor II am g\ ransoddi drama. Gymreig. Yr oedd saitli yn cystadlu gyda hi. Diaccniaid. Mae'r brodyr eanlynol wedi eu hethol yn ddiaeoniaid gan eglwys Bryn Bowydd (A.):—Mri John Jones, Fron, Dorvil Street; Cadwaladr Williams, Llys Brytlion; W. C. AVilliams, Bryn, Wynne Road; a John R. Jones, Benar View. Marwolaethau.Dydd Mercher, bu farw Mr John Joseph Jones, Uuest, High Street, ii iiiiii-vkid oed.—Bu farw Mr Hughie Davies. mab Mr William Davies, Llwvnygell, yn Aberystwyth, ar ol cys- f tudd maith. Nid o<5dd ond 33 mlwydd tnùd maitl!, Kid oedd ond 33 mhndd ced.

PORTHMADOG. Llawfcr. — Mae y Misses Maggie Hughes, Ynys Towyn; Dorothy Jenes, Ty'r Ysgol; Annie Pritehard, Comet Stores a May Roberts, 1;), New Street, "vcdi pasio arholiad mcwn llaw.fer. Ail-Eth'ol.—Mae Mr ?ilojgan Roberts, Gelliago. licddgelert, wedi ci ail-etliol yn gadeirydd Cyngor Gwledig Glaslyn, a'r Parch Collwyn Morgan, yu is-gadeirydd. Yn Dulyn.—Cyrhaeddodd Capten Hum- phrey Owen, Borthygest, o'r sooner "Gracie" yn Nulyn y diwrnod y torodd y gwrthryfeJ allan. Bit yn y ddinas am yn ages i bythefnos, a gwelodd olygfeydd di- frifol. A r oedd yn y llythyrdy ychydig funudau cyn i'r rcbehvyr gymeryd medd- iant ohonno Apwyntiad.—Mae Miss Mollie Thomas, mereh iNlr Arthur Thomas, Trwynederogo, wedi ei liapwyntio yn glere i Ariandy y London City and Midland, ym Mhwllheli. Dyrchafiad. Mae Preifat Eifion Tho. mas. y tenor adnabyddus o Dremadog, yr hwn fu gda'r Cheshire Regiment yn Ffraine am ddeimaw mis, wedi ei ddyr- eliafu yn Tiauce-CoiMtoral.

—— -——————————— =——— 0 PENTYIVIOR. I DIGWYDDIAD PWYSIG I DISCOUNT SALE | I 1\ YN I   T R AF R A Caernarfon. TRWY Y MIS HWN I MoMr Is 8c y Burt neu Geiniog y Svllt o Ddisconot. Y STOCK FWYAF, YR OREU a'r RHATAF YN NCOGIEOD CYMRU PIEIICE & WILLIAMS. j-JLtbmL/i? oc ???JLLjI?i.?Lisi??. < ?  ——?———.?-—-———-—————.—-—.   

TYDWEILIOG. I Marw.—Bore Sadwrn, y 13eg, bu farw Miss Mary Aun Hughes, Gwarllyn. yn 18 mlwydd oed. Bu yn Avael am fisoedd, ond dioddciodd yn dawel. Pasiodd aiholiad y Pre], CeTt. y Nadolig diweddaf. Mae cyd- ymdeimlad mawr a'i mam weddw yn ei hunigrwydd. Cleddir yn Llanbedrog, ang- ladd anghyhoedd. Llwyddjant.—Llongyfarehwn y rhai can- lynol ar eu llwyddiant yn Arholiad Sirol y M.C., LIeyn ac Eifibnydd:- Dan 14, 3ydd: Rachel Roberts, Plansymhenllech. Dan 16, 3ydd: Katie Roberts, Tymawr. Dan 18, laf: Evan R. Williams, Gwarllyn 5ed, I Mary Ellen Jones, Brynawel. I ————

DAU DDIGWYDDIAD TRIST. I Hysbyswyd am ddau ddigwyddiad trist yn Wilmslow dydd Sadwrn. Collodd Mr Joel Ogden, masnachwr aduabyddus. ei brioc1 a'i fab ymhen ychydig oriau i'w gil- ydd. Cymerwyd ei wraig yn ddifrifol wael ar ol marwolaeth ei mab. ————

I RHYDDHAU CARCHARORION. ( —1 Mae Lhwodraeth Prydain wedi cytuno i ryddliau 35 o ddeiliaid gelyniaethus gy- merwvd oddiar fwrdd y llong American- aidd China, a datgan ei gofid am yr am- gylchiad.

EI DDAL. I "Mi fetia i pe lvai gan enetli y plwo i gYUIlyg i chwi na bae gennych y nerf i'w gwrtbod." "0, na! Os byddai gan eneth y nerf i gynnyg i mi, ni gennyf y plwc i'w derby ii hi,"

RHYDDHAU REBELWYR. I Rhyddhawyd 25 o ddynion gymerwyd i fyny ynglvn a therfysg y Sinn Fein yn Limerick, ar yr amod iddynt gadw yr hcldweh rhagllaw. MR ASQUITH YN BELFAST. Talodd y Prif Weinidog ymweliad brys- iog a Belfast ddydd Lluu. Y datganiad I swyddogol ydyw iddo "fyued yno i gyfar- fol, ar ei ddymuniad ei liun, ychydig o'r dineswyr, i gael trafod yn llawn a rhydd y sefyllfa fel yr oedd yn awr." Nid oes dim swyddogol arill wedi ei dderbyn; ond adroddir fod cynhadledd Belfast yn delio gyda'r cwestiwn o gael diarfogiad cyff- redinol yn yr Iwerddon o'r Gwirfoddolwyr, a sefyllfa y Gwirfoddohvyr Ulsteraidd. CASEMENT YN Y LLYS. I Yi- oedd golygia anarferol yn Llys yr H&adlu, Bow Street, Llundain, ddydd Llun, pan agorwyd achos prawf Syr Roger Casement ar y cylitdd-iad o fradwriaeth. Daeth ceidwaid y cai-chai- a dau o garchar- orion i'r llys, sef Syr Roger a' Gwyddel iouanc o'r enw Daniel Julian Bailey, y ddau yn cael eu cyhuddo o fradwriaeth yn eiliyn eu gwlad. Y Dadleuydd Cyffredinol agorodd y prawf dros y G'oron, yn cael ei gynorthwyo gan Mr A. H. Bodkin a Mr Travers Hum- phreys a Mr Artemus Jones a Proffeswr Morgan dros Casement. Yr Arolygydd Qrtinn oedd yngofal yr achos dros Scotland Yard. Syr John Dickinson oedd yn llyw- yddu vr vnadon. Aethpwvd i mewn i hanes Syr Roger a'r hyn avweiniodd i'r prawf. a chafwyd datganiadau brawyclius gan Daniel Julian Bailey. Datganedd Syr Roger fod Bailey yn ddieuog o' r eyhuddiad. a dvnmnodd iddo gael eystal amddiffyniad ag yntau, a'i fod yn foddlon taJu'r gost cirosto. W rdi oisteddiad maith, goliiriwyd yr I aclios hyd ddydd Mawi th. Y MESUR GORFODOL. I \n y safle derrynol o'r Mesur nos Lun, yn Nhy'r Cyflredin, eymerodd oefnogwyr y gwrthwynebwyr cydwybodol gyfleustra i geisio cael amddifryniad iddynt. Ofnai Mr Philip Snowden y buasai i'r gwfthwynebwyr cydwybodol anfonid i Ffraine, v rliai na ufuddhaent i'r gorcliy- mynion, gael eii saethu. "Bydd i swn y Yil y v. lad lion gjiiyrchu y futb gon- demniad fel y gan wneiid i'r digwyddiad. au gofldns gymerodd If yn yr Iwerddon gael eu eyHawni eto." Condemniai lvft- Long y svniad o fvgwtli y LIvavoelraeth gau Mr Snowden. A oedd wcdi anghofio fod vna ddwy neu dair mil- iwn o ddvnion yn y Fyddin P Am droi cefn a llwfrdra yngwyneb y gelyn yr oedd mdwy i' yn agored i gael eu saethu. Gol- ygai hynny eu bod yn y, ffosydd ar y ffryn t, lie nad oedd y gwrthwynebwyr cydwybodol i fyned iddo. Ar y ffyrdd, yn gweithio ceri-ig, neu ar y rheilffvrdd, y byddant hwy. Ceisiodd Syr F. Banbury roi adran new- ydd i'r Mesur yn gwrthod esgusodiad eyd- wybcdol os nad oedd yn aelod ar Mchefin 1. 1911, o ryw enwad gydnabyddid fel yn erbyn milwra. Tynwyd ef yn ol. MEDDYGON GERMANI. Hysbysir fod Germani wedi colli 565 o fcddygon ei- dechreu y rhyfel. WYAU'R BRENIN. Mae r Brenin wedi aiifou 116 o wyau petris i'r morwyr a'r milwyr sydd yn Ys- byty Guy. GOHIRIO ACHOSION GWYR PRIOD. Darfu i Dribunal Pwllheli, ddydd Llun, ohirio holl apeliadau gwyr priod hyd nes y gwneir darpariadau gan y Llywodraeth i gyfarfod a'u hachosion. DAMWAIN MEWN LLYS. Dydd Llun syrthiodd darn o blaster o nell LIvs Bow Street, Llundain, yn ddarn- au ar y bwrdd. Cafodd Mr Lynch, bar- gyfreithiwrr ddiangfa gyfyng. DWYLAW Y "TARA." Mae eyfanvydelwyr RheilfFordd y Lon- don and North Western yr wythnos lion yn rhoddi ciniaw i ddwylaw y "Tala" yn Llundain. Bydd tren arbennig yn eu cludo o Gaergvbi yno. SAITH PLENTYN DAN DDEG. Mae gv.raig John Barton, Hart Street, Southport, wedi rhoddi genedigaeth i dri phlentyn. Rhoddodd enedigaeth i efeill- iaid yn Haenorot, ac y mae ganddi saith plentyn yn iyw. Nid j'd^vw'r hynaf ond naw oed. DOCWYR LERPWL. Mae lhagolygon y eyrhaeddir i rhyw gytundeb yngJyn a gofvniad docwyr Ler- pwl am god i ad yn eu cvflogau. Mae per- chenogion llongau wedi cynnyg swllt y dydd iddynt yn fwy na'r hyn roddwyd ychydig amser yn ol, gyda swllt yn ych. wauegoI am weithio yn v nos. PLANT A GWAITH RHYFEL. fod 30,000 o blant yu ysgolioa Newcastle nad ydynt yn mynychu yr ys- golion ond am hanner en hamser. Maent yu treulio y gweddill mewn gwasanaeth rhyfel. Y REBELIAID. Aowidiwyd dedfryd o farwolaeth oddiar saith o'r Rebcliaid i ddedfryd o benyd wasanaeth. Dedfrydwyd pump araB i benyd wasanaeth yn amrywio yn y blyn- yddoedd. Anfonwvd 12 j garchar gyda 1 la fur calcd am flwyddyn. Cynwysa y ibestr 197 o enwau carchar- orion wedi eu symud ai- Mai 9 o Richmond Barracks i Loegr. DODDI TRA'N PYSGOTA. Mewn cwest yn Armatliwaite, Cumber, land. ddydd Llun, ar Cyrnol F. Wlil. right, Gables, Lee, Llundain, hysbys- wyd ei fod wedi treulio rhai dyddiau yn pysgota. ar yr Afon Eden gyda'i briod a swvddog arall. Yr oeddynt vn pysgota ar wahan, a thra'n dychwelyd i gael to canfydchvyd led y Cyrnol ar goll. Cafwyd y corff yn ddiweddarach yn yr afon. Bwr- iw^d rhcibh farn iddo foddi yn ddamwein- iol.

Creel Usfcusiaid Tottenham y d.%Itii yr liedi(lu ffvii i I gyda bechg,vn dnvg.