Y Dinesydd Cymreig

TRYCHINEB SIR FON. I Ym Mra-wdlys Sir Fon ddoe (ddydd Llun), o flaen y Barnwr Coleridge, cy- huddwyd John Elias, 78, amaethwr, Lldn- faethlu, o lofruddio ei fab trwy ei saethu gyda dryll. Rhoddwyd tystiolaeth i brofi nad oedd y tad a'r mab, y rhai oedd yn byw gya'u gilydd, ar dermau da. Can- fyddwyd y mab yn fanv gydag archoll yn ei ben, a dryll wrth ei ochr. Dywedodd dau feddyg eu bod o'r fam na allai y mab wneud yr archoll ei hunan, ao na allai y traocedig yehwaith osod y dryll yn y safle y cafwyd cf. I Gohiriwyd yr achos hyd heddyw. DIRWY 0 GAN PUNT A'R COST^U. I Yn Llundain ddoe (dydd Llun), dirwy- wyd yr Anrhyd. Bertrand Russell i lOOp a lOp o gosfau o dan Ddeddf Amddiffyn Gwlad. Y cyhuddiad yn ei erbyn ydoedd cyhoeddi pamffled yn delio gyda iledfryd rbddwyd ar wrthwynebydd cydwybodol. Mae'r cyhuddedig yn wyr i Arglwydd John Russell. Rhoddwyd wyth niwrnod iddo i dalu, neu 61 niwrnod o garchariad. Hys_ bysodd y llys ei fod am apelio yn erbyn y ddedfryd. FFRWYDRAD MEWN FFATRI DDILLAD. Cafodd un dyn ei ladd a dau arall eu clwyfo ntewn ffrwydrad mewn ffatri ddillad yn Mile End dydd Llun. CANIATAD I APELIO. Rhoddodd y Llys Apel Troseddol ddoe (dydd Llun) ganiatad i Albert Bright, yr hwn ddedfrydwyd i benyd wasanaeth am ei oes ym Mrawdlys Leeds, i apelio yn erbyn ei ddedfryd. Cafwyd ef yn euog o geisio cael gwybod- am,h o weithfeydd y Mri Vickers, Shef- field, fuasai'n ddefnyddiol i'r gelyn. TRYCHINEB CARTREFOL. Gan na ddaeth dispenser o'r enw Charles Warlow Farrow, 38 oed, Chirkdale Street, Lerpwl, at ei waith, aethpwyd i fewn i'w dy, a chanfvddwyd ef a'i wraig yn gor- wedd yn eu gwely, aru merch mewn cryd. Yr oedd ei wraig yn farw ac yr oedd ef a'r plentyn yn anymwybodol. Symudwyd hwy i Stanley Hospital neithiwr (nos Lun), a dywedir eu bod yn gwella. yn fodd. haol. GLANIAD TRIBICH LINCOLN. Dydd Llun, cyrhaeddodd Tribich Lin- coln, cy$_ A..S. dros Darlington, yn Lerpwl ar y Cameronia, ao aethpwyd ag ef i Lundain. Dygir ef o flaen ustusiaid Bow Street heddyw. DIANGFA GYFYNG I'R CAISER. Yn ystod ymweliad diweddar y Ca-iser a Mitau, ar lannau y Baltic, ehedodd dau awyrwr Rwsiaidd uwchben y dref, a goll- yngasant nifer o ffrwydbelenau. Gad- awodd y Caiser y dref yn frysiog. CORFF MEWN BEUDY. Mae corff dynes wedi ei gael mewn beudy yn Ashby Folville, Leicestershire, ac y mae'r heddlu yn chwilio am ddyn y gwelwyd hi gydag ef ddiweddaf. Tua 40 oed ydoedd, o ymddangosiad crwydryn. BOODIAD DAU FRAWD. Mewn (;west yn Woodplumpton, nos Lun, ar Thomas Hargreaves, gwas ffarm, a Stephen Hargreaves, preifat yn y Loyal North Laneashires, bwriwyd rheithfa,rn o "Foddiad damweiniol." Bu'r ddau foddi yng Nghamlas Preston a Lancaster. Gwelwyd y ddau yn oerdded ar hyd ochr y gamlas nos Sadwrn, ac ni welwyd hwy yn fyw wedyn.

I OYDD MAWRTH. I BRWYDR NORTH SEA. Mae colledion y North Sea. yn llawn i law yn aWl". Y cyfanswm ydyw 14 o'n llongau, ac nid 17. Mae y Morlys wedi eu boddloni fod y gelynion fan leiaf wedi colli 18 o'u llongau, os nad Uawer lllWY. Dyma y rhestr ddiweddaraf:— Colledion Germanaidd. Dreadnought Battleships 2 Dreadnought Cruisers 2 Light Cruisers newydd (Weis- baden a'r Elbing) 2 Light Cruisers hynach 2 DistrywyJdion (y fan leiaf) 9 Submarine 1 Cyfanswm 18 Colledion Prydain. Dreadnought Battleships 0 Dreadnought Cruisers 3 Armoured Cruisers 3 Distrywyldion 8 Submarines 0 ('yfanswm 14 inid oes unrhyw amheuaeth yn awr na ddarfu i'r Ljnges Brvdeinig gael buddug. oliaeth fawr, a buasai wedi diffwrytlioll, gelyn onibai iddynt, ddianc tua'r diwedd. Dywedir fod cyfansnru ein colledion fwy nag im-ar-ddeg gwaith trymach na brwydr Trafalgar, ac fod 5,421 wedi eu lladd, achubwyd 45 o swyddogion a 107 ¡ o'r dwylo. BU DOUG OLIAETH RWSIAIDD. Daw y newydd swyddogol o Rwsia am fuddugoliaeth ddwbl. Yn nhiriogaeth y Dvinsk i'r gogledd o linell y rheilffordd yn Ponievece, darfu i'r gelyn, ar ol ysgubo ein ffosydd gyda than, geisio cymeryd yr ymosodol, ond taflwyd hwy yn ol. Bore Sul lledodd yr ymladd o ffrynt yr Afon Pripet i derfynau Roumania. Mewn am- ryw sectors cafodd ein milwyr, drwy gy- morth ein cyflegrau, Iwyddiant mawr. I fyny i heddyw y maent wedi cymeryd tua 13,000 yn garcbarorion, a meddiannu gynau a gynau peirianol. Mae, ein cyf- legrau yn symud ymlaen yn rhagorol, gan dynu i lawr waith y gelyn ar bob Haw, ac fel y mae'r cyflegrau yn gweithio mae ein milwyr yn symud ymlaen gan gymeryd meddiant o safleoedd y gelyn. Ynghwrs ,n' ymladd ddydd Sul lladdwyd Cyrnol J. Lowrie, ac anafwyd yn ddifrifol y Cyrnol Von Tsigler. I SUDDIAD TRANSPORT AWSTRIAIDD. Adroddir yn swyddogol fod un o'n Hongau rhyfel ddvdd Sul wedi torpedio a suddo un o transports y gelyn yn Dalma- tian Channel. I SYNDOD EIN MORFILWYR. Mae morlilwyr porthladdoedd y gogledd- ddwvrain yn methu deall amcangyfrif y Morlys o golledion y gelyn., Mae criw tair o ddistrywyddion sydd wedi cyirae J.I J i'r harhwr yn hawlio iddynt hwy wneud i ffwrdd a saith c longau'r gelyn: pump o ddistrvwyddion a dwy submarine. Dy- \vedant fod eu cychod hwy yn ymarferol wedi dod heb yr un niwaid. I n ADRODDIAD GERMANAIDD. xlawiia r adroddiad Germanaidd ddoe eu bod wedi atal yr holl ymosodiadau Prydeinig yn nwyreinbrth Ypres ddydd Sul, a'u bod v ed" ymosod yn llwyddianu is ,ar ein ffosydd ar ochr orllewinol y Meme. Dywed yr adroddiad fod bnvydro ffyrniix yn myned ymlaen rhwng Cailette Wood a Damloup, ac fod y magnelwyr German- aidd wedi atal holl ymosodiadau y Ffranc, od gyda eolledion trymion. Y FFRYNT ITALAIDD. I A ganlyn ydyw adroddiad Rhufain ddoe :—Yn Nyffryn Lagarina darfu i'r gelyn ddoe ymosod ar ein safleoedd mor belled a Pasubio, ond atebodd ein mag- nelwyr yn effeithiol iddynt. Yn ystod y dydd ar hyd y Trntino darfu i'n cyflegr- wyr ymosod yn Uwyddiannus ar y gelyn. Nid oes unrhyw gyfnewidiad yn y safle yn Nyffryn Sagana. Gollyngodd awyrwyr i'r gelyn ffrwyd-belenau ar Ala, Verona, Vicenza, a Schio. Yehydig ddifrod wnaed ganddynt. Fel ad-daliad ymosododd ein hawyrwyr ar wersylloedd y gelyn yn Nyff- ryn Astico, a, chawsant ganlyniadau rhag- orol. Dychwelasant yn ddiogel. Dywoo- ir fod yr Awstriaid yn Trentino wedi colli I y pedwerydd ran o'u byddin. YN ARMENIA. Dywed adroddiad o Petrograd fod y Rwsiaid wedi encilio o Mamakhatun oher- wydd fod adgyfnerthiadau Twrcaidd wedi ymddangos yn y lie. Nid oedd hyn, fodd bynnag, yn annisgwyliadwy. Rhwng y lie hwn a. Kirkabazar rn:)e'r Twrciaid yn eef- ydlu byddinoedd mawrion. Nid yw yr enciliad hwn o eiddo y Rwsiaid yn effeith- io dim ar ffrynt y Caucusus gan y gallant gadw eu gohebiaethau i fyny ar hyd y ffrynt. Y FYDDIN SERBIAIDD. I Dywed adroddiad o Salonika fod y 1 fyddin Serbiaidd wedi ei hail sefydlu, ao i yn ddiddadl mae'r digwyddiad hwn yn un o wyrthiau y rhyfel. Chwe mis yn ol ni ellid dweyd ei bod mewn bodolaeth. Mae golwg rhagorol ar yr holl filwyr, ac y maent yn barod am frwydrau pellach. Onibai am y cymorth roddwyd iddynt gan y Prydeinwyr a'r Ffrancod buasai'n am- hosibl iddynt byth ddod i fodolaeth dra- ehefn.

TRIBUNAL SIROL ARFON. I Y Dyfarniadau, I Bu eisteddiad o'r uchod dydd Mercher a, dydd lau diweddaf yng Nghaernarfon. Cyn dechreu ar y gwaith galwodd y Cyn- rychiolydd Milwrol sylw y tribunal at gylchlythyr y Swyddfa, Ryfel ynglyn a safle y dynion wrthodwyd gan y meddyg ar ol Awst 14. Yn y Mesur Gwasanaeth Milwrol TRhif 2) rhoddwyd hawl i Gyngor y Fyddin i alw ar y dynion hyn i fyned o dan arholiad feddygol arall, a rhybudd i'w anfon allan cyn Medi laf. Os y byddai y dyn yn cael ei dderbyn am wasanaeth o dan yr ail arholiad, ni fyddai y dystysgrif gyntaf yn dda i ddim iddo. Dywedodd hefyd fod y ddau fis o ras i ddynion heb aidystio- wedi ei dynu i lawr i bythefnos. Mewn achosion dynion gaf- odd ryddhad am eu bod mewn "starred trades," mae ganddynt hwy hawl i'r ddau fis o ras, ond rhaid iddynt fod yn y galwedigaetliau hynny er mis Awst di- weddaf. Mae gan y dynion sydd yn gweithio mewn ffatrioedd arfau hefyd hawl i ddau fis o ras. Mae felly yn aros gyda dynion I sydd wedi eu rhyddhau am resymau eraill i wneud apeliadau newyddion, naill ai i'r tribunal lleoel neu sirol. Fodd bynnag, I rhaid gwneud hyn ymhen pythefnos o Mai 25ain. I Y Dyfarniadau. Y dyfarniadau oeddynt:- S. Cecil Ingham, Hendy, Caernarion, rhyddhad hyd Mehefin 30ain. W. E. Whiskin, Orchard House Caer- narfon: Dim rhyddhad. John Elias Jones, Rallt Deg, Llanrug: I fyned o dan arholiad feddygol. J. Pritchard Jones, Llanrug: Dim rhyddhad.. Thomas Evans, Tyddyn Llwydyn, Caer- narfon: Dim rhyddhad. John Richard Jones, 34, Pool Side, Caer- narfon Dim rhyddhad. Ebenezer Hughes, Blaenyfoel, Nebo: Ddim i'w alw i fyny hyd Mehefin 30ain. John Jones, Pontcloddfa'r Lon, Nantlle: Rhyddhad hyd Gorffennaf 31. Robert D. Jones, Bryn Derwen, Rhos- tryfan: Rhyddhad hyd Gorffennaf 31. R. Williams, High Street, Ebenezer Dim rhyddhad. Abram Hughes, Foel, Dinorwig: Rhydd- had hyd Mehefin 30. R. A. Owen, Bryn Elen, Waenfawr: Dim rhyddhad. J. Lloyd Jones, Taleithin, Ebenezer: Rhyddhad hyd Gorffennaf 31. W. J. Hughes: Cross Keys, Clwtybont: Dau fis. Owen G. Jones, Bryn Hyfryd Terrace, I Penisa'rwaen: Dim rhyddhad. Robert Hughes, Glynafon, Waenfawr Dim rhyddhad. Brutus C. Jones, Glanrhyd Terrace, Llanwnda: Dim rhyddhad. O. Price Rowlands, Caradog Place, Ebenezer: 1 fyned o dan arholiad feddygol. O. J. Thomas, Dinas, Waenfawr: Rhyddhad amodol. Robert Williams, Ty Cape], Ebenezer: Dim rhyddhad. R. H. Williams, 67. Bangor Street, Felinheli: Dim i-bvd(lh,-td. Michael M. Jones, Brithdir, Llanberis: Dim rhyddhad. Ellis Jones, Fronhyfryd, Llanrug: Ddim i'w alw i fyny hyd Gorff 13. R. R. Williams, Cae Glanrafon, Nebo: Rhyddhad amodol. Henry Price, Caerffynnon, Penisa'r_ waen: Rhyddhad hyd Awst 13. John Thomas Jones, Albion Inn, Caer- narfon: Ddim i'w alw hyd Gorffennaf 31. Price G. Williams, 14, County Road, Penygroes: Rhyddhad 0 wasanaeth ym. laddol. J. E. Thomas, Glanllyfnwy, Penygroes; I fynd o dan arholiad feddygol. Gwrthodwyd apel Mr David Thomas, 4, Brynderwen, Talysarnj ond rhoddwyd caniatad iddo apelio i'r Tribunal Canolog. Thomas Jones, Lleuar Fawr, Penygroes; Ddim i'w alw hyd Gorffennaf 31. John E. Jones, Cefn Elen, Llanrug: Dim rhyddhad. Edward Jones, Lawr Ynys, Bontnewydd: I fyned o dan arholiad feddygol. Richard Parry, Twlcisaf, Nazareth: Dim rhyddhad. E. J. Rowlajids, Penbrvn Madog, Tal- ysarn: Ddim i'w alw hyd Gorffennaf 31. Thomas Hughes, Tanywaen, Rhos- tryfan: Ddim i'w alw hyd Mehefin 30. E. H. Griffith, Bryn Ifor, Upper Llan- dwrog: Dim rhyddhad. W. Williams, Canton House, Penygroes: Rhyddhad amodol. Levi Jones, 8, Eifion Terrace, Talysara: Ddim i'w alw i fyny hyd Gorffennaf 31. M. R. Williams ,Ty Newydd, Llanberis: Dim rhyddhad. Rowland Williams, Glandwr, Waenfawr: Pedwar mis. Hugh Jones Roberts, 15, Water Street., Penygroes: Ddim i'w alw hyd Mehefin 30. W. J. Thomas, Fron Chwith, Rhos- tryfan: Ddim i'w a,lw hyd Mehefin 30. J. H. Jones, Tyddyn Mawr, Groeslon: Rhyddhad llwyr.

DYDD LLUN. GWEDD NEWYDD AR Y FRWYDR LYNGESOL. Mewn miroddiad gyhoeddwyd neithiwr, ) rhydd y Morlys wedd newydd hollol ar y frwydr lyngesol. Mae'r colledion Ger- manaidd, iekeddii-, yn drymach na'n rhai ni, a ohynnwysant ddwy long ryfel, dwy battle cruiser; pedair light cruiser, naw distrywydd, a bad tanforol. Mae'n ym- ddangoa fod y frwydr wedi dechreu 3.30 prynhawn dydd Mercher, ac y mae'r colledion yn ddifrifol ar y ddwy ochr. Y COLLEDION. A gaulyn ydyw'r oolledion Prydeinig:- Gwiblongau: Queen Mary, Indefatigable, Invincible, Defence, Black Prince" War- i-ior, Distrywyddion: Tpperary, Turbu- lent, Fortune, Sparrowhawk, Ardent, No- mad, Nestor, Shark. SWYDDOGOL PRYDEINIG. A ganlyn ydyw adroddiad y Pencadlys Prydeinjg yn Ffrainc ddoe:— Ddoe darfu i 26 D'if hawyrlongau dan- belonu rhai lleoedd a bwysigrwydd milwrol a chrgdir y gwnaed difrod aruthrol gan- ddynt. Tynwyd un ohonynt i lawr i linellau y gelyn, ond dychwelodd y gweddill yn ddiogel. Yng ngogledd Fri- court, ar ol tanbeleniad trwm, darfu i'r Germaniaid ymosod ar ein ffosydd, cad gyrwyd hwy yn ol gan ein magnelwyr, a dioddefasant golledion trymion. Yngog_ ledd yr afon Ancre, oddiamgylch Serre, darfu i ddau barti o'n heiddo fyned i mewn i'r ffosydd Gcrmanaidd, a lladdasant rai o'r perchenogion. Frfydrwyd mwnfa gan y gelyn n Fricourt a phedair arall yn Hulluch, ond ni wnaed unrhyw ddifrod ganddynt. 0 FFRAINC. I Dywed yr adroddiad Ffrengig fod ym- osodiadau y Germaniaid yn erbyn eu safle- oedd yn yr Argonne wedi eu torri i lawr. Yn Couriers Wood, darfu i'r magnelwyr Ffrengig rnweidio yn ddifrifol y magnel- feydd Germanaidd. Hanner dydd hedd- yw, ymosododd awynvyr Germanaidd ar Toul. Goilyngasant amryw o ffrwydbelen_ au, a lladdwyd chwech o bersonau, a chlwyfwyd tua deg. Ni wnaed unrhyw ddifrod ar eiddo. Darfu i'n hawyrwyr ymosod arnynt, a thynasant un i lawr yn ein llinellau ger Stanzcy. Syrthiodd dwy arall i lawr yn y llinellau Germanaidd. SYMUDIAD RWSIAIDD. I A ganlyn jrdyw adroddiad Petrograd ddoe :—Ar ffrynt.y Caucasus, ymosododd y Twciaid ar ol darpariadau magnelyddol helaeth, ar ein safleoedd yn ne-orllewin Erzingan, ond ataliwyd hwy, a gwrth- giliasant tua deheubarth Enikel. Ar lethrau mynydd Burnagel, gyrrodd y Rws- iaid y Twrciaid ymaith. Bywiogrwydd cyflegrol fu'r prif beth ar ffrynt y Dvinsk. Dywed Berlin a Vienna nad oes ddim o bwys wedi cymeryd lie ar ffrynt y Dvinsk.

I MARCHNADOEDD. I Caernarfon, Mehefin 3.—Ymcnyn^ Is lc y pwys; wyau, 9 i 10 am Is; ffowls, 4s 6c i 5s 6c y ewpl; pytatws, 6s yr 112 pwys. Pwllheli, Mai 31.—Ymenyn, lOc y pwys; \vyau, 10s am 120; biff ? Is i Is 2c y PWYS; myton, Is 2c; lamb, Is 4c; pore, Is 2c; mech tewion, He y pwys; perchvll, 30s i ] 35s yr un. I GWENITH. I Lerpwl, Mehefin 2. Gwan ydoedd gwenith ar y spot, a'r prisiau Ie i 60 yn is na'r farchnad flaenorol. Am y 100 pwys: Blue Stems 12s i 12s lc; AwstraL aidd, 12s 5c i 12s 6c; Walla, gwyn; lis 7c i lis 8c; No. 2, Red Winter, lis i lis Ie; No. 2, hard, 10s 9c i 10s lie; Daluth, Northern, ,No. I,' lis i lis Ie; Manitoba, No. 1, lls Ie i lls 3c; cnwd newydd, 10s 110 i lis; No. 3 Northern, 10s 9o i 10s 10s; Rosafe, lis 7c ills7!c Baril, Ils Sc.

I CYNGOR GWYRFAI. I 0 danlyv.yddiaeth Mr 0. T. Hughes, Y.H., Ebenezer, cynlialiwyd cyfarfod o Gyngor Dosbarth Gwyrfai, dydd Sadwrn. Pasiwyd gyda gofid i dderbyn ymddi- swyddiad Mr J. Watkin Thomas, Arolyg- I ydd y Ffyrdd, yr hyn gymer le Medi 30ain. Yn bwyllgor arolygol i'r dosbarth pas- iwyd dros Llandwrog, Mr D. J. Owen; Llanfaglan, Mr W. Jonos; Waenfawr, Mr J. W. Tliomas; Llanberis, Mr W. Abel Davies; Llanddeiniolen, Mr Henry Parry; Llanrug, Mr T. J. 'Lloyd; Llanfairisgaer, Mr J. Roberts; Clynnog, Mr W illiam Thomas; Iianllyfni, Mr T. H. Griffith; Llanwnda, Mr J. E. Williams. Pasiwyd i gadarnhau gwaith y pwyllgor plwyf ynglyn a'r swm godir am ddwfr ar Glwb Ceidwadol Felinheli, a'i fod yr un fath ag or blaen. I DEDDF GORFODOL. I f Pasiwyd ym Mhwyllgor y Ffyrdd fod cais yn cael ei wneud i'r Tribunal am I ryddhad i Mr Wm. J. Jones, y sanitary foreman. I Sylwodd Mr R. G. Roberts, Penygroes, fod y mater uchod wedi bod gerbron y Cyngor fis yn ol pan drowyd y cyfryw Gyngor yn bwyllgor, ac yr hysbyswyd fod yna chwech o weithwyr y Cyngor o fewn yr oed ran milwrol, y rhai oedd yn dyfod o dan y ddeddf newydd. Cynygiwyd yn hwnnw on bod i ofyn am ryddhad i'r sanitary foreman; ond cynygiwyd ac cil- iwyd, os oeddym am ofyn am ryddhad i un eu bod yn gofyn am ryddhad i'r oil. Ond am ryw resymau, ni roddwyd y mater i bleidlais. Dywedodd Mr R. G. Roberts hefyd ei fod yn metiiu deall pahani vr oedd aw- durdodau cyhoeddus yn gofyn am ryddhad i ryw bersonau neillduol. Dylai pawb fod ar yr un tir, neu gofyn am ryddhad i'r oil heb ffafrio neb; a chynygiodd, fel gwelliant, nad oedd y Cyngor yn gofyn i'r Tribunal ,.in ryddhad i'r un ohonynt. Cefnogwyd gan Mr D. Davies, Llanberis. Rhoddwyd y mater i bleidlais, a, phasdwvd y gwelliant. I Rhoddwyd rhybudd o welliant gan y Parch R. W. Jones fod i'r Cyngor i ofyn am ryddhad i'r oil, a chefnogwyd ef, a I rhoddwyd y mater i bleidlais drachefn: ond pasiwyd nad oedd y Cyngor yn gofyn am ryddhad i'r un ohonynt.

I ) Xahe'0 popular Cafe. I BRIDGE STREET, CARNARVON Y LLE MWYAF CYFLEUS A CHYSURUS AM BRYD 0 FWYD GWIRIONEDDOL DDA. Tyrfa Fawr 0 Gefnogwyr, a phob un a gair uchel am y lie. Defnyddir y Te Byd.Enwog Gold Medal yn unig. Pob Math 0 Ddanteithion Uwch. raddol am Brisiau Cymedrol. PERCHENOGION I LAKE & Co., Ltd., Carnarvon. I

I TORWR BEDDAU ANHEBGOROL. Mae Tibanal Dulverton, Somerset, wedi rhoddi ped.var mis o ryddhad i glochydd a thorwr beddau. Dywedodd y ficer fod eisiau dyn cryf at y gwaith, gan fod y fynwent yn llawn o greigiau.

I wwii mm 111 iiiim—iimiii wim ■imwiiu J. FLETCHER. LTD.. MEMORIAL WORKS. CARNARVON a BANGOR. j Argraffwyd a chyhoedchvyd g.an Gwmni y Dinesydd Cymreig, Cyf., yn 16, Palace Street, Caernarfon.