Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
30 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
YR AFR AUR, Caernarfon. RI rnar ????? ??? ? M BEtM MNN ? i? ? ??? ? ? jj?jj? t??M   MMNtf ?w ? ^OGMJDD ????W ? GOGLEDD 7v X?h, STOCK ANFERTH. BARGEINION MAWR. Deckreu Didd Gwener Nesaf-am Dair Wytbnos. j Bydd y Shop yn Gauedig trwy Dydd lau. PIERCE & WILLIAMS. 1"-
DIRWY 0 BEIDIO GWEITHIO.'
DIRWY 0 BEIDIO GWEITHIO. Yn Lancaster dirwywyd Elizabeth Woodhead, un o weithwyr cad-ddarpar, am beidio gweithio i bunt. Arosodd o'r gwaith am ddiwrnod, a gwrthododd weith- io yn ol y cyfarwyddiadau.
Y MWNWYR I WEITHIO.
Y MWNWYR I WEITHIO. Trwy fwyafrif llethol, penderfynodd cynrychiolwyr y mwnwyr ar fod y mwnwyr i weithio yr wythnos hon. Fe orffwys hyn yn fwy esmwyth ar gydwybod y wlad.
PRYSURDEB Y GWYLIAU.
PRYSURDEB Y GWYLIAU. Yr oedd y prysurdeb ar reilffyrdd lan- au Gogledd Cymru y Sadwrn yn eithriadol o drwm, llawer yn fwy na deuddeng mis yn ol.
-APEL -MR GINNELL, A.S.-
APEL MR GINNELL, A.S. Bwriada Mr Ginnell, A.S., apelio yn er- byn y ddirwy o lOOp roddwyd arno yn Bow Street, am weithred oedd yn erbyn Deddf Amddiffyniad y Goron.
RHYBUDD I YMADAEL.
RHYBUDD I YMADAEL. Rhoddwyd mis o rybudd i ymadael i den- ant yn Abergele i'r Arglwyddes Dundon. aJd, yr hon na thalodd rent am bedair blynedd. Y rhent ydoedd Is 6c yn yr wythnos.
TEULU MR LLOYD GEORGE YNG…
TEULU MR LLOYD GEORGE YNG NGHRICCIETH. Mae Mrs Lloyd George, Olwen, Megan, a Capten Gwilym Lloyd George wedi cyr- raedd yn Erynawelon, Criccieth, i dreulio yehydig ddvddiau.
CYHUDDIAD 0 LOFRUDDIOI MEDDYG.,
CYHUDDIAD 0 LOFRUDDIO I MEDDYG., Yn Llandilo, ddydd, Sadwrn, cyflwynwyd David Davies, mab amaethwr, i sefyll ei brawf ar y cyhuddiad o lofruddio Dr Glyn Jones ar GGorff. 15fed.
BODDIAD FICER. I
BODDIAD FICER. I Dydd Sadwrn, yn yr Afon Severn, yn Portskewelt bu i'r Parch Percy Dewe, ficer Chepstow, foddi. Ymdrochai gyda'i fab 15 mlwydd oed, yr hwn aeth i'r dwfn, ac wrth geisio ei ddal i fyny boddodd y tad; ond achubwyd y bachgen.
CYNNYDD MEWN -CYFLOGAU.t
CYNNYDD MEWN CYFLOGAU. t Ynghyfacfod chwarterol Sheffield cangen I Undeb Gyfunol Genedlaethol o Lafurwyr I hysbyswyd fod mil o'r aelodau wedi sicr- hau cynnydd yn eu cyflogau yn ystod y flwyddyn, yn gwneud 33,378p o godiad ar j flwyddyn.
— -I YR IAITH GYMRAEG. I -…
— I YR IAITH GYMRAEG. I I .1 Ym Mwrdd Uwarcneiowaia uonwy, ddydd Sadwrn, cododd Mr Wm. Davies, Colwyn Bay, y cwestiwn o ddysgu'r Gym- raeg yn y Sefydliad. Ymddengys mai Saeanes sy'n edrych ar ol y lie, ac fod plant Cymru heb fod yn medru iaith eu tad a'u mam. Ond ofer fu ei ymgais ef ac eraill i gael dim sylw. Beth ddaw ohonom, tybed as gadewir i bethau fynd ymlaen fel hyn? .J. -1-
I AWSTHALJ A A GORFODAETH.
I AWSTHALJ A A GORFODAETH. J raioaif yn y newyutiiaduron Awstral- aidd y posiblrwydd o rwyg yn y Blaid Lafur o berthynas i orfodaeth. Nid yw yn syndod, oblegid dyna ydyw natur gor- fodaeth ymhobman. I
APEL GWEITHWYR CORFFORAETH.
APEL GWEITHWYR CORFFORAETH. Mao gweithwyr Corfforaeth Southport wedi gwneud apel am 4s yn yr wythnos o godiad yn lie y 2s war bonus sydd yn cael ei dalu yn awr. Bwriada Pwyllgor y Cyf- logau dderbyn cynrychioIwyr y dynion ar y mater.
I CENADWRI ARLYWYDD FFRAINC.
I CENADWRI ARLYWYDD FFRAINC. Mewn cenadwri i'r Brenin George dywed yr Arlywydd Poincarre:.—Yr wyf yn eich sicrhau fod Ffrainc, er gwaethaf ei choll- ed ion a?.¡ hebyrth, fel Prydain Fawr a'r Cyngreirwyr ff-yddlon, yn benderfynol o barhau y rhyfel nes bo i gyfiawnder orc- hfygu.
I--' IBYGWTH STREICIO,
I I BYGWTH STREICIO, Yi- oedd gweithwyr Dociau Grimsby wedi bygwth streicio, ond dydd Sadwrn cynhaliwyd cyfarfod, a. gallodd yr arwein- wyr gael gan y dynion i beidio streicio nes cael cyfarfod cydrhwng cynrychiolwyr y gweithwyr a'r perchenogion llongau. Cy- mer y gynhadledd le prynhawn ddydd Mawrth.
IMARW SYR A. MARKHAM. I
I MARW SYR A. MARKHAM. I Dydd Sadwrn bu farw Syr Arthur Mark- ham, A.S., yr hwn gynyrchiolai ranbarth Mansfield, Notts, fel Rhyddfrydwr er 1000. Xid oedd ond 50 mlwydd oed. Yr oedd yn ewyno crs misoedd, ond er iddo gael ei gyfatrwyddo gan ei feddyg i gymer- yd seibiant, ni allai adael Uonydd i'w waith. ( laddwyd ef ddydd Mawrth yn
CYFLEUSTERAU YR EGLWYSI. I
CYFLEUSTERAU YR EGLWYSI. I Dywedodd Esgob Carlisle nos Sul fod y I bobl cyn y rhyfel yn Ilawn eilun-addol- iaeth. Yr oedd yna lawer o fafceroliaeth, a rhoddid arddangosiad chwilfrydol yn yr eglwysi. Yn awr gwelid arwyddion o frawdoliaeth yn dileu y gwahaniaethau dosbarthoJ. Ni ellir goddef gwamalrwydd heddyw. Troir cefn ar glybiau ffasiynol. Yr oedd vngafael yr eglwysi gyflmulterau na fn eu tebyg am o leiaf 1,500 o flynydd- nu.
CLORIANAU ANGHYWIR. I
CLORIANAU ANGHYWIR. I Dydd Sadwrn, yn Abergele, cyhuddwyd I Cvi'mni Rhcilffordd v London a North Western o gadw clorianau anghywir, ond mewn amddiffyniad dywedwyd fod y gvrneuthur vyr wedi eu hysbysu o'r ang- hywirdeb, end eu bod wedi esgeuluso y Jlythyr yn eu hysbysu. Gwnaed "allow- ance" gan y gorsaf-felstr wrth bwyso nwyddau er mwyn clorianu yr anghywir- deb. Dywedodd Mr Gamlin, yr hwn gyn- rychiolai y cwmni, wrth gyfaddef y tro- sedd, y gallai bledio, gan fod y Llywodr- aeth yn rheoli y rheilffyrdd, mai hwy mewn gwirionedd oedd yn gyfrifol. Gallei roddi Mr Asquith neu Mr Lloyd George i amddiffyn yr achos (chwerthin). Dirwy- wyd y cwmni i 10s. ,1, ')' _.3"
I DIM CIG AM BEDWAR NIWRNOD.…
I DIM CIG AM BEDWAR NIWRNOD. I Dydd Llun daeth mesur i rym yn Rwsia yn gomedd bwyta cig am bedwar diwrnod bob Wythnos.
I NINEVEAID DE AFFRIG. I
I NINEVEAID DE AFFRIG. I Cafwyd pedwar o'r Nineveaid yn euog o lofruddio JSlr Smellie, ei wraig, a'i bleAtyn, a dedfrydwyd hwy i farwolaeth. Fe gofir am hanes y lofruddiaeth ymddangosodd yn y "Dinesydd" beth amser yn ol. Mae'r lilywodraeth yn ceisio symud y Nineveaid oherwydd eu rheolau a'u harferion an- foesol, ond y mae y gymdeithas yn parhau o hyd yn y mwnfeydd ac yngliarchar. 1
I ■I 11 AELOD BERWICK. I
I I 11 AELOD BERWICK. I Ni fydd etholiad yn Berwick fel canlyn- iad i symudiad yr Ysgrifennydd Tramorol i Dy'r Arglwyddi. Y mae y Ceidwadwyr wedi penderfynu gadael i Syr Francis Blake, yr ymgeisydd Rhyddfrydol, fyned i mewn yn ddiwrthwynebiad. Anfonasant longyfarchiad i Viscount Grey ar ei godiad i'r Ty Uchaf.
I DATGANIAD SYR ROBERT BORDEN.…
I DATGANIAD SYR ROBERT BORDEN. I Dyma ddatganiad Prif Weinidog Canada: I "Am ddwy flynedd yr ydym wedi ymladd a darpairu; y drydedd flwyddyn hon bydd I i ni ymladd o ddifrif. Yr wyf fi fel un I yn teimlo fod ein hachos yn sier." Mae teimladau Canada yn uchel, ac y mae mil- oedd o'r hechgyn yT wythnos hon yn glanio yn Ffrainc.
IR.HYDDHAU AELOD LLAFUR.
I R.HYDDHAU AELOD LLAFUR. Yn Nhribunlys St. Pancras, ddydd Sad- wrn, bu achos Mr W. C. Anderson, aelod llafuur dros Attercliffe, Sheffield. Apeliai am ryddhad oherwydd cyfrifoldeb ei waith. Derbyniai o 30 i 40 o lythyrau bob dydd yn galw am sylw drwy eu hateb gyda llyth- yrau neu ymweliadau personol. Yr oedd wedi pasio at wasanaeth gwyliol tramor, ond credai y gwasanaethai y bobl yn well drwy "annibynia-eth ddilyfet-hair." Can- iatawyd rhyddhad am elnve mis gyda hawl i apelio drachefn.
APEL PREGETHWR 0 LANRWST.…
APEL PREGETHWR 0 LANRWST. I GwrtK-wynebwr Cydwybodol. I Gwrandawyd achos Thomas John Hughes, 'Joiswen, Llanrwst, y gwrthwyn- ebwr cydwybodol gymerwyd i'r ddalfa yn ddiweddar gan yr heddlu am beidio yrnuno a'r fyddin, gan y Llys Apel Sirol yn Rhu- thyn, yr wythnos ddiweddaf. Bu'r achos hwn o flaen y tribunal lleol a'r sirol am- ryw droion, a phenderfynodd y ddau eu bod yn gwrthod calliatau ei apel, ond eu bod yn ei roddi yn y corfflu gwith.ym- laddol. Ymddangosai Mr J. D. Jones, cyfreith- iwr, Llam-wst, dros Hughes yn awr, a gof- ynodd iddynt newid eu dyfarniad, er mwyn iddo gymervd i fyny waith o bwysigrwydd cenedlaethol. Mewn atebiad i'r CvnrycMolydd Milwrol dywedodd Ni- apelydd na, wnaethai ei gyd- wybod ganiatau iddo ladd neb, ac na. allai ymgymeryd a gwaith y Groes Goch, gan fod y sefydliad hwn o dan reolaeth milwrol. Daliodd v llys wrth eu dyfarniad blaen- orol. _¡,
TRAGWYDDOL GOSB.I
TRAGWYDDOL GOSB. I f Gan J. T. W., Pistyll). I Os yw dioddef ffi-wyth ei bechod Yn adferu dyn o'i fai, Pam rhoes Duw y Mab i'w gosbi? Oni wnaethai llawer llai P Beth yw ystyr Pen Calfaria? Beth yw angen "Gwaed yr Oen," Os y gweithir peehod allan Trwy i'r euog ddiodde'i boen? Gwir mai hen yw y gwirionedd, Ond mae'n newydd yr un pryd, Er mai "Goleu" grewvd gyntaf, Newydd yw y wawr o hyd! Hen wirionedd lachawdwriaeth, Trefn y cadw trwy y Groes, Sydd wirionedd Hen dragwyddol, Ond daw'n newydd at bob oes! Yr hen Feibl sydd ddatguddiad Diymhongar—symyl iawn, Hen adfellion cestyll rheswm Ar ei lawnt yn ami gawn; Ef a ddengys heb gamarwain Mewn dilychwin werin iaith, Ffordd a'r pie rhed afon cariad, Lie y tardd-a gwely ei thaith. Gwir benthycia "dermau amser," "Arfer Dwyrain,"—bore byd, Ni fenthyciodd ond oedd gymwys I ddatguddio'r Gwir 'run pryd; Nid yr amlen sydd yn bwysig, Ond y genad ynddi gawn, Meddwl syml yngoleu'r Ysbryd Gaiff o Feibl oleu iawn. Awyrlon^au cryfaf rheswm Wrth fordwyo cantau'r nef, Ni chanfyddant i'w boddlonrwydd Drumau gwyn "Ei Gariad Ef." Gwelant drum—tu draw i drumau Uwch, ac uwch yn codi bi-fli! DisgyTn raid cyn dechreu mesur "Uchde-r a'r dyfnderau" syth! Chwi, athronwyr, i'm danghosweh Ryw seryddwr, mewn un man, Ddengys i'c-h a'i ysbienddrych Holl pysondeb nefoedd gan; Un rosy ma, oddiwrth Heddyw Beth a ddigwydd 'mheh can oes; Ni bydd h-woiw'n ddim ond baban I resymu Gwaed y Groes. Fendigedig-Nef ddirgelwob I Oh! na chawn i roi fy nhraed Ar y Bryn fu'n dal y Croesbren, Lie disgynodd Dwyfol waed; Disgwyl 'wyf— os na chaf hynny, Caf fi deimlo'i riniau rliad, [ Ac y caf dragwyddol synu Gydag Ef mewn nefol wlad. Chwi, "esymwyr cvmoedd Cymru, Cym'rwch yr Hen Ddwyfol Air Yn agoriad ac arweinydd I iawn ddeall "Baban Mair" Swn dieithriweh sy'n eich trafod, Gwneud yr Oes yn feibl bach, Llyfr yr Oesau yw y Beibl Trwyddo ef y dowch yn iach. Awst 3ydd, 1916.
YNADLYS SIROL CAERNARFON.
YNADLYS SIROL CAERNARFON. Achos Marsiandwr Glo o Dalysarn. CynhaliAvyd y llys hwn dydd Sadwrn, o flaen Mr Issard Davies ac ynadon eraill. Cyhuddwyd G. Griffith, Gwynfaes Farm, Llanllyfni, o ladrata sheet o haiarn o hen chwarel Tyddyn Agnes, yr hon ddefnyddid i amddiffyn ffenestr shed. Ameangyfrifid ei bod yn A/erth lp. Profwyd yr achos gan Mr J. E. Jones, Llanberis Road, Caer- narfon, a'r Heddwas Davies (43), Llan- llyfni. Plediodd yn euog i'r cyhuddiad, ond dywed jdd mai ar lawr y cafodd hi. Dirwywyd ef i bunt. Gworthu Glo dan Bwysau. Cyhuddodd Mr H. Yaughan Davies, Caernarfon, William John Hughes, Snow- don House, Talysarn, o werthu glo dan bwysau, ac o beidio cario clorian. Erlyn- wyd Nan Mr Evan Jones, ac amddiffynai Mr W. R. Hughes. Dywedodd Mr H. Vaughan Davies iddo bwyso y bagiau, a chanfu fod pedwar ohonynt o dan bwysau, un yn 81 pwys, a'r lleill 2, 2, ac un pwys yr un. Mewn atebiad i Mr Hughes, dy- wedodd fod un bag yn pwyso 127 £ pwys, tri yn 118 pwys. dau yn 120 pwys, a dau yn 116 pwys. Mr Isaard Davies: Yna fe oedd yn goll- edwr ar y llwyth. Dywedodd y diffynydd ei fod yn fyr o ddynion, ac na ddarfu iddo bwyso y glo y diwrnod dan pylw. Dirwywyd ef i lp ar y cyhuddiad cyntaf, ond taflwyd yr ail gyhuddiad allan.
BONUS RHYFEL I ATHRAWON.
BONUS RHYFEL I ATHRAWON. Mae ilywodraethwyr Ysgol Sirol y Wvddgrug wedi pendeifvnu rhoddi lOp y flwyddyn o bonus rhyfel i bedair o ath- rawesau cynorthwyol a dau o athrawon cynorthwyol. Gohiriwyd cwestiwn codi cyflogau hyd derfyn y rhyfel. ———— ————
SOSIALWYR GERMANAIDD AC ARMENIA.
SOSIALWYR GERMANAIDD AC ARMENIA. Dywed y newyddiadur Germanaidd "Liepsig Y olkszeitung" fod y Blaid So- sialuidd wedi anfon at y CangheUor yn gofvn am wybodaeth ynglyn a thriniaeth yr Armeniaid. Bydd barn gyhoeddus pob gAvlad yn disgwyl am atebiad i'r cwestiwn hwn. ———— -4. ————
GWASANAETH AELODAU SENEDDOL.
GWASANAETH AELODAU SENEDDOL. Dywed Air Lloyd George yn y papurau Seneddol nad ydyw aelodau Seneddol gaiff dystysg) ifau yn dweyd nad ydynt yn gym- wys am wasanaeth cyffredinol i gael eu galw i fyny. ————
BODDIAD PLESERDEITHWYR.
BODDIAD PLESERDEITHWYR. Daeth pleserdeithwyr o Staffordshire i Winsford, Sir Gaer, mewn char.a-banc fodurol, ddydd Sul, aeth naw olmnynt i gwch, a rhwyfasant ar yr hyn elwir yn "Flashes." Wedi mynd bymtheng llath o'r oohr suddodd y ewoh, a bu pump o'r naw foddi, sef tair o wragedd a thri o ddynion. Achubwyd tri. X -= ,t-i. T '=-- -Ä"