Y Dinesydd Cymreig

DAN Y GROES NELYNTION TEULU ADWY'R 1 CLAWDD. PENXOD LXV. Teulu Adwy'r Clawdd. Cyrhaeddodd Sadi i Adwy'r Clawdd tnewn pryd iw cael with y bwrdd, a bn lawen ganddynt ei wcled a rhoddi cad air iddo gael tamaid gyda hwynt. Wei, Sadi, rwyt yn edrych yn lied lawen heddyw. Be su'n bod dwad? Town i ddim yn meddwl fod yna wahan- iaeth i'w weled yn fv ngwynab, ebai Sadi. Mae yna, ebai Dorothy, a gwahaniaetli go fawr hefyd, Sadi. Pwy fasan meddwl peth felly, cbai Sadi. Rydw i yn methu duall ryw atli- rawiaeth fel lxona. Rhaid i chi ddim ofni, ebai Mrs Dafis. We all know it, and see it too. Tydw i ddiin yn eich ama chi o gwbl, deud rydw i mod i'n methu duall y peth. Toes dim isio i ddeall o Sadi, ebai Doro- thy. Mi ryda ni yn mcdru profi peth felna drwy ei welad a'i deimlo fo. Toes yna ddim dyn a dynas iawn nad ydi i lygad a'i wyneb o yn siarad be su tu fewn iddo fo, Beth pe gwelech ddyn neu dclynes heb fod felly, gofynai Sadi. Well, tydi rheini ddim yn genuine, ebai Dorothy. Khagrithwyr dau-wynebog ydynt. Felly wir, ebai Sadi. Be su'n bod lieddvw Sadi, gofynai Jabez Dafis ? Dim ond rlivw (ktloi-a rhyfcdd mae'r Yswain wedi neud hefo mi a'r briodas, ebai Sadi. Telerau, ebai Jabez. Pa fath rai yd- ynt. Gobeitliio iia ddaru i chi ddim 1 rhuthro iddynt heb i styried hwy. Ia wir, ebai Dorothy. Wiw i ni gym- ryd pob peth. Tydw i ddim wedi derbyn na gwrthod dim, ebai Sadi; onl1 mi ddwedais y baswn yn eu hystvried, a'ra bod yn dwad yma ato chi yn syth oddiyno. Mi wnest yn iawn, Sadi, ebai Jabez. Fe feddylith fwy o ohonot am neud, mach- gen i. Ond be ydi'r telerau, gofynai Dorothy. Ydw i yn dwad i mewn iddynt? AVO ydan, ebai Sadi. mi ryda ni yn dwad i mewn i gid i'r bowt dweutha yma. Be, fi, ebai Jabez. Be su a wnelo fi a'r peth ? Twn i ar y ddeuar be su haru y ddau, f ebai Sadi. Mae o'n trefnu gneud i wullus, ac yn gneud y cwbwl i Cecil, ond Adwy'r Clawdd, am fod y lie yma yn eael ei roi drosodd i chi, Jabez, tra rhed y dwr, a phan fydd farw Cecil mae'r stad i gyd yn dod yn eiddo i mi a Dorothy. Goodness, gracious, ebai Mrs Dafis. ydi peth feina yn ffaith, medra i mo'i coelio fo Gadweh llonudd iddo fo orffan, mam, I ('bai Dorothy. Dw i'n gwcIad fod ganddo fo chwanag i fyny ei lew?-s. 0fs y mae, ebi Fe ddwedodd v. rtlia i ei fod yn bwriadu rlioi yr agent ar ei bensiwn, ac- i minnau gymeryd ei le. ac y cawn i 800p yn y flwyddyn hyd ncs y byddai yr hen agent farw, pryd y cawn iiiil puna i gyd. Ardderehog, Sadi, ebai Jabcz. Yn tydj yr lien Y swain yn wr bonheddig nobyl Dyna ti a. Dorothy a nina ar ben clil digon am byth rwan. la, cin bellad ag y mae arian yn mYlld. ebai Sadi;; ond nid arian ydi pob dim wedi'r cwbwI. Mae yun rywbeth gwcll a phwysicaeh nag arinn. TIe ydi hyny, Sadi, gofynai Jabez. Techyd, ebai Sadi. Be fasa'r Stad yn dda os na chawsem iechvd F Tydw i ddim yn rhoi j hyw lawer o bwysa ar arian. Quite right, ebai Mrs Dafis. Ond v mae arian yn lielpu i hrynu a chadw iechyd. Nag ydi wir, ebai Dorothy. Tydw i ddin: yn credu hynny; er cystal ydi arian. Mae cariad ac iechyd yn ddau beth na ellir (a prynn. Hidiwch befo hyny, ebai Jahez. Dynia fi yn. alright am Adwy'r Clawdd. ?!i I fydd yn bleser gneud rhywbcth yn y He j rwan pan yn gvvybod mai 'i gaiff dderbvn I pob cvnnyrch a gwelliant, Diokh yn ) faw am hyn, ftc-has tDcdd gen i cldim caIon | | i weithio o'r blaen. Wei tydi byw ar ffarm dyn ai-all ar brydles na rhent, ebai Sadi, ddim given!). Mi ellith rhywun weithio pi ffann i safie go lew ac yn y diwadd gael ei droi ohoni ar v rhybudd lleia. Rhywun aral] yn dei-bvii budd oddiwrth ein llafur ni. Tydi hwnyna ddim yn deg. AVel nag ydi, ebai Jabez, tydi o ddim. Y cwestiwn mawr ydi be fasa lli vn ei neud tasa ni yn landlordiaid ein hunain. J Ii fvddj di vynrdro, 11 c-ystal a landlord yn union dog. Silt un i)'S di, tybarl ? Mi ofala i na wna i ddim cam a'r im o'r tenantiaid ac mi rydw i'n ddigon siwr no v. na i ddim cam a'r landlord dnvaith. (,1;ni Sadi. I berig o ydi meddwl gormod am prill. | ebai Dorothy Take care of Number One ydi'r policy goreu, ynte nliad. Nage, nage, ebai Jabcz. Both pe bu- Ry-ai Cecil wedi gv.neud hynny, ,sut v bu- asai arno chi eich dau ? j Ie, ond Sadi ddaru abertJiu gyntar. ebai Dorothy. » J ydi hyny yn altro dim ar y case, ebai Sadi, pobol sal ydi'r bobol selfish yma r;y'n meddwl am neb na dim ond hwy eu hun- ain. lown i ddim yri meddwl am hyny, ebai Dorothy, a'i plien yn ei phlu. Toes dim isio i chi fod mor bigog. rigog, ebai Jabez, dyn a dy gato; fe! weli lot o betlia rjiyfadd ar 01 priodi. Bydcl yn J'haid i ti lympio gryn dipin ar 01 mynd i'th dy d.v hun, ac fe gei ddigon o dnvbvvl mae'n siwr. Fc neith les i un wedi ei magu mown clofer a sidan. Clieso ni fawr o clofar na s;dan, ebai Mrs Dafis. Dan v grocs rydw i yn ein cofio ni rioed. ii gewch fyud ar ei pIlcn yn y man, ebai Sadi, fe ofala i am hynnyt rj yrd ona, cbai Jabez, mae arnaf eisiau gweld dy dad a'tli fin, ac fe gaiff Doro- thy aros gyda'i mam. Tyrd Sadi. Gvvnowch baned erbyn tua pedwar, mi ddown yna ill dau yr adeg hono. Bora da, ebai Sadi wrth y ddwy. (I'w barhau). —

CHWARELWYR PENMAEN- MAWR. Rhyddhau Dynion i'r Fyddin. Cynhaliwyd cyfarfod o Dribuiial Apel Sir Gaoi-narfon a Tribunal Penmaenmawr ( yr wythnos ddiweddaf, dan lywyddiaeth Mr J. reaves. A mean y cyfarfydd- iad oedd ymwneud ag aehosion oeddynt wedi eu I'hyddhau oddiwrth wasanaeth milwro], ond yr oedd eu cyflogwyr, Pen- maenmawr and Welsh Granite Co., yn eu rlivfldhall i vasanaeth milwrol. Gwnaed hyn mcwn apel i gais yr awdurdodau milwrol. Yr oedd 30 wedi eu galw i fyny ar Ilydref 30, a ehyflwynwyd yn awr 50 e enwau i ddewis ohonynt. Yr oedd ] G ohonynt wedi gwneud apel am resyxnau personol. Penderfynodd y Tribunal Apel na ell id yntyi vd ;i'r rhai hyn hyd ncs y gwrandewid eu hapel personol. H'olwvd j y dynion er cael allan beth ocdd tu seil- iau dros gael eu rhoddi mewn rheslr ddi- wcddarach. Credai Mr W. H. EIJis, Llanfairfechan, y dylasai Tribunal Iilanfairchfechan fod i mown yn y cyd-gyfarfyddaid, gan fod nifer o'r dynion yn lJYw yn Manfair- fechan. Penderfynwyd gohirio yr aehosion am bedair wytlmos, a liod Tiibunals Pen- maenmawr a Llanfairfechan i fviied i mcwn i'r aehosion hyn rhagblaen. Efallai y gellid cael GO o ddyn ion yn lie 30 ymJien y mis. Dywc-ciodd y Cadeirydd y hydd i'r per- chenogion bnrotoi rhc.sh- o'r oil o'r dynion j oeddynt mewn ocdrau milwrol yn eu gwasanaeth. Awgrymwvd hefyd fod i' oil o'r rhai o fewn yr oedran milwrol gae1 en rhoddi dan arcluviliad moddygol cyn y cyfarfyddiad nesaf. Ymgymerodd yr Tsgaoten Cradoc Daviea y byddai iddo wneud trefniadau i'r dynion gael mynd i Wrecsam yr un diwrnod.

Y SWYDDFA RYFEL A PHRIS Y GWLAN. Cwestiwn yn NhyV Cyffredin, Gofvnodd Mr Ellis Davies i Ysgi ii'en- ydd Ariannol Swyddfa Rvfel a ocdd efe yn deall fod gwlan yn Sir Gaernarfon yn awr yn cael ei brynu wrth y gradd, ac nid yn ei grynswth fel yr arferid, a thnvy hynny fcd y pris delid mewn ] lav.er o aehosion ya is na'r pris delid yn 19L3, ac yn Ihi o 35 y cant na pin-is 1914; ac yngwyneb y ffaith nad yw v gv/erthwr yn ca-el ei gynrychioli yn ystod graddiad na'r prisiad. pa nmddiffyniad roddir i'r fferm- 31 r Forster Gellir prynu cneifiad o 200 o gnu ac isod yng Nglivmru gan fasnach- u wvr awdurdodedig at- en prisiad eu hunain he]) unrhvw ddosbarthiad. Ym inhnsiad symiau mwy o gneifiad rhaid cael dos- barthiad at- ran yr adran, er mwyn atal y prisiad rhagbarotoawl ac er amddiffyniad i'r Swyddfa "Ryfel a'r ffermwr i-hag c:1m-j gymeriad yn ansawdd a natur y gwlan. Dangowr yt- invoices easing returns i swyddogion v rhanbarth cyn y gwneir y tal, ac os nad yr," y fl'err.iwr yn fodlon ar y prisiad gall apelio at y swyddog. Os bydd i'r aelod anrliydeddus roddi i mi y manylion am yr achosion yn y rliai y talwycl nai na'r prisiau f-afonol bender- fynwyd gan y Pwyllgor C'anolog at- 131",Yn- iaut Gwlan, y rhai a sylfaemvyd ar gyfar- bledd y prisiau yn Meliefm a Gorffennaf, 1914, gydag ychwallegiad o 35 y cant, bydd i mi wneud yr ymchwiliad gofvnol. )-.i- wyf verli cael achosion o dan fy syIw, ond ar oJ gwneud ymehwiliad profwyd fod ¡ y pris yr hyn ddylai fod. ——— rtHto

PAPURAU NEW YI) I) LLAL 1 Bwi'ifdir cyflwyno Mcsur i Senecld Flrainc i'w gwneud yn orfodol i leiliau mamtioli papurau llcwyùd. Bydd i'r papurau fad yn ddwy tudalen ar ddau ddiwrnod yn yr wytlmos.

CHINEAID AC OPIUM. Aeth lieddwas i dy Chineaidd yn Lerj)wl, a gwdcùd ddnl yn 11, wyd a hwy gerbron yr ynad, a chawsant ell dinvyo i 21p yr un.

SUDD IACHUSOL DAIL CARN YR EBOL gan GRIFFITH OWEN, CAERNARPON, rrf:'v ei fod yn rhyddhau y phlegm, ac yn C;I,o ,ine-n y frest. I' Fw gael mewn poteli Is 2c yn y Siopau I Druggist; gyda'r post, 15 Be.

SENEDD Y PENTREF. NED, I-tI A -IOAIOS, I GWEITUDY WMFFRA TOMOS, Y CRYDD. CENEDLAETHOLI'R DDIOO. Y Sgwl: Beth yw eich barn am genedl- aetholi'r ddiod, AN'mffra ? Wmffra: Fa.swn i'n tybio mni peth siort ora fasa fo, a piti na fasa nliw wedi gneud i crstalwm. Be yda chi yn i ddeud? Y Sgwl: Hwy'n crcdu mai cam dda iawn ydvw j gyfeiriad sobnvydd fy hunan. Hwy'n gredwr cryf iliewn cenedlaetholiad. Mae'n cgwyddor sy'n gwiietid popeth i gael ei weithio er budd pawb fel eii gilydd. Wmffra: Dyna chi yn union, fe gaift y genedl ÍlHhl oddiwrth y iasnach yn lie bod y darllawyr a'r cwmniau yn gncud i ffor- tiwn arni. Y Sgw!: 0, diar me, nid y ffordd yna y dylclll edrych ar y mater, Wmffra. Os aiff v \x. ladwriaeth i weithio v fasnach i neud arian ohoni waeth i ni y dai'llawyi IlHi-Y na hithau. Y cwestiwn mavrr sydd tu cein i genediaetlioliad ydyw cael [i-heo?'iddioyfasnach Mygdiir cadw I ii, (-atiw Wmffra: Ond neiff hi ddim taln J weithio y ifordd yna. Sian Ifans: Tipin o fistec ydi'r bnsnas yn siwr i chi. Fydd o ddim yn paying concern, a neith y Wladwriaeth ddim spfy]] yn i chollad; dw i'n siwr o hyny. Y Sgwl: Toes neb wedi bwriadu iddo dal" yn lllliongyrchol, ond feI araB. Mi ddaw y broffid o bcidio medd?-i i mewn drwy ffordd a rail, a bydd hwnnw'n well o lawer i'r wlad. Sian Ifans: Sut y daw proffid o gonsyrn na I ydd yn talu. Toes yna ddim sens mewn peth felna. Wmffra: Fedra ina mo'i wclad o. chwaith. Y Sgwl: Mae'n debyg fod y Llyaodr- aeth yn deal] yn iawn mai colled ariannol gcir wrth brYJlu drosodd y fasnach yn enwedig pan yn ei phrynu drosodd gyda'J uwriad o atal meddwdod. Ond y macnt yn deall gyda hynny, y buasai ataJ meddwdod yiv troi yn fendith ac yn ennil] mev, ?! eyicinadau era ill. Drwg medtlw- dod ydyw gwanychu gaiiuoedd cynyrchiol dynion a merched, a'u gwneud yn llai o leddy livy r ac o weithwyr. Os eeir hwy i beidio meddwi fe'u eeir i feddwl ac i weithio, a. thrwy hynny ddod i wneud y wlad yn fwy cynyrchiol a chyfoetliog. Dyna'l' ffordd v maent yn mynd i ennil] d i eiin *l l yn ol y golled. Wmffra: Mao. yna dipin o sellS yn lama; hyny ydi, os ea nlnv be mae nhw vn i feddwl. Wil Ffowc: la wir, os ca nhw. Tydw i ddim yn credu dim yn y cenedlaetlioli yma fasnach, nag ydw i wir. Y Sgwl: Diar mi. a chwitlia yn rhoi eich hun yn gymaint o Sosialydd. Hwy'n synu atoeh, Wil Ffowc. Wil Ffcwc: Paid i chi ddim .svnu wir. Mi rydw i o blaid cenedlaetlioli pob dim y mae'n rhaid wrtlio i gadw bywyd; ond am y sothach died yma tydw i ddim yn meddwl y dylid gwneud cymaint a hyn gydag ef. Y Sgwl: pam y ddiod mwv na ,rJ () Wil Ffowc: Hwy'n synu atoeh yn gofyn y c.vestiwn Yila, ydwyf wir. Tydi glo yn gwneud lies i bawb, a'r ddiod yn difetha dynion a mcrchaid, gyrff ac eneidiau. Ac i mi y mac, cenedlaetlioli v fath beth a'r fasnach feddwol yn afresvmol. Wmffra: Tydi o ddim yn afresymol, doc'sbosibgpni. Wil Ffowc. Wil Ffowc: Ydi, afresymol i j- eitlia. Cs y.sa ni yu eydnabod ei bod yn difetha'n pobol ac yn peyglu pin diogelweli a'n buddugoliaeth nid ci chenedbetholi a ddylem ond ei difodi. Y Sgwl: Yn ara deg mae mynd ymheli, Wi1 J fowe Fe ddaw hynny toe. Wil Ffowc: Waeth gneud rwan mwy na j toe. I be ma isio ocdi <> gwbwl. Os geiyn dinistriol yw, pam na thefiir ef di-os v liurdd ar unwaith? Mi rydw i'ji ei-eciii tod cenedlaetlioli y fasnach yn rhwyul o wneud mwy o niwed nac o les. pam, medda ehi. ^el, dyma fo mae cymeryd •masnach drosodd j reoleiddiad y Llyw- odraetli yn ei wiieud yn rhan o beiriant y ladwriaeth, ac felly yn fasnach sy'n cael ei cliydnabod gan LywodraetJi y vdad yn un gyfreithlon, dyna'r pam. Sian ifans: Sut roedd iii o'r blaen r Y Sgwl: Roedd yn gyfreithlon o'r bbcn gyda'r amod o gad trwydded. Wil Ffowc: Tydi dau ddu ddim yn gneud un yn wyn, medda ri unwaith eto. Son rocddach chi lod cenedlaetholi yn mynd 1 wella ond sut y mae hi'n gwella os mai yr un fath y mae ond i bod hi wedi newid dwylo, a'r arian yn mvnd i goffrall craill. Deudwch chi a fyno chi, t tydi cenedlaetholi y fasnach sy'n cael ei cliydnabod yn felldith ac yn niwed ddim j yn Ünrll. Twn i ddim fy hunan a yw yn deg talu am dan] chwaith, aehos talu i'r bobl am ddwyn nerth a gallu dynion ac anuldii'adu gwlad o'i chynnvrch priodol ydyv. IC talu am iddynt beidio dv» vn dim mwy, ac i'r Wladwriaeth ddwvn Hai. Wn i ddim fasa'r IJywodraetli yn talu i herwlielwyr am i collad pe stopient liela, ac am adael llonvdd rhagllaw! Wel, yr un peth ar scale anrhaethol fwy ydi talu i fragwyr a tliafarnwyr am robio gwrag- edd, robio gvvvr, robio plant, robio'r wlad ar hyd y blynyddoedd. A dyma'r IJlyw- odraeth yn mynd i neud yr un petli eto ar scale fechan Toes yna ddim Soens yno fo. Y Sgwl: Fe welaf eich pwynt yn awr, Wil Ffowc, ac y mae'n eitha rhesymegol; ond nid yw rheswm bob amser yn prac- tical. Rhaid i ni gymeryd yr amgylch- iadau fel y maent, a gweithio gyda hwyii t. Sian Ifans: Siarad trwy'i het mae Wil 1.'1O. Mae o run fath a Xow'r Injan yn son am i Brcgeth ar y Ytynydd, a'r criadur bach yn methu byw pregetha ei wraig a'i blant. Wil Ffowc: Rheswm ddim yn practical yn wir. Mj rydych yn eamsynio'n arw. Y Haith yJi nad nv practice ddim yn rhesymol. Dyna fel dw i'n gwelad petha. Cliawn ni ddim byd os rhaid aros nes l bydd petha'n barod i'w derbyn. Fe ofala'r byd am csgns i beidio eu cymryd bob tro. Y Sgwl: Hwyrach wir. Wil Ffowc. Wil Ffcwc: Toes dim hwyrach am dani. Wmffra: Wei oes wir, Wil Ffowc. Mae I I rlly hwyr i fynd dim ymhellach gyda'r pwnc bono, dyma'r oil i gyd wedi darfod a'r lamp yn mynd allan. Dowcli oddua mewn munud neu mi fyddwch yn y twll- wch yn taflu fy nhwls dros bob man. Tyd ona Wil, paid dechra arni eto. Tendiwch yr hen garag yna, sy yngwaelod y step. Nos daweh i gyd.

I DYWEDDIO ARGLWYDD KENYON. Hysbvsir fod Arglwydd Kenyon a Miss Howard, mcrch Cyrnol Howard, IJan- elwy; wedi eu dyweddio. Lleinw Ar- glwydd Kenyon le amlwg yjn mywyd sdd- ysgol Cymru. Vn ol hy&bysrwydd gvflwynwyd i Gor- ffoiaetli Llundam mai yr eiddo yn v Ddinas yn wertli l eiddo D d N-11 II-clrt l i C), 9 ,5 5 6 4 2 p- e;(Ido trethianol yn wertli o,800,262p.

RKIWMATIC ANHWYLDEB Y KIDNEY. Y mae Rhiwmatie yn ganlyniad uric acid crystals yn y Hywethau a,'1' cymalau, ettaiJi gormod o uric acid yn y cyfansodd- iad y methodd yr elwlod (kidneys) ei symud fel y bwriadodd natur; gyda hyn v cytuna pob meddyg graddedig. A'r acid hwn yw'i- aehos o boen yn y cefn, lumbago, sciatica, gout, anhwyldeb y dwr, carreg, grafel, a dropsy. Mae lhvyddiant Tabledi Estora at drin Klnwmatic a ffurfiau eraill o anhwyldeb vr ¡ elwlod i'w briodoli i'r ffaith eu bod yn ad- teru r elwlod i weithredu'n naturiol, a thrwy hynny symudir achos yr anhwyldeb, yr hyn o angenrheidrwydd a syniuda'r efleithiau di wg a dueillia o hono; ac mae weai lachau aehosion dirifedi gwedi meth- iant meddyginiaethau ereill, yr hyn sy'n eyfrif am diiivilt yn prysur gymeryd lIe'1' meddyginiaethau hen ffasiwn a werthir am brisnxu sydd allan o gyrraedd pawb ond y cyfoethog. Mae Tabledi Estora yn llawn deilvngu v desgrifiad ol-onynt-nieddyginiaeth onest am bris gonest-l/3 y blwch o 40 dabledi, nen chwc blyehaid am 6/9. Ar werth gan r reryd||wyr ymhobman, neu'n rhad trwy'r post, am y prisiau hyn oddiwrth Estora Co., 132, Charing Cross Road, London, w.e.

I MERCHED. jJioddefa Merched yn fynych oddiwrth I saldra, cur a phoen, o dan yr argraff eu bod yn ebyrth i afiechydon sy'n gyffredin i r ystlen drg, ond yn amlach nag i'r (i W 1, ty-tieb v mae i'w briodoli i'r elwlod (kidneys), ac mcwn achosion o'r fath fe iydd i flycliaid neu ddau o Estora Tablets eu lhvyr adferu! 0 leiaf, mae'r prawf vn werth ci wnend. gan fod dedwyddweh* a ilwyddiant merch ar hyd ei hoes yn di- byunu yn hollo] ar ei hiechyd. Agents, Boots Cas^ n Chemists.

M E D D Y G INI AETH NATUR. 1 mae yna feddygmiaeth ar gyfer bob math o afieehyd yn y deyrnas lysieuo], ac nid oes un amheuacth nad dail earn yr ebol yw y Jlysieuyn ar gyfer pesweh ac aDhwylderau y frest. Mae Sudd Dail Cam yr Ebol mewn poteli la 3c.

BYDD RICHARD EVANS, MEDDYG ESGYRN (Bone Setter), ADFER LE, GAOL STREET, PWLLHELI, yn \mweied a'r lleoedd canlynol yn wythnosol:— Dydd lau.—Market Vaults, Llan- gefni. Dydd Gwener.—Sportsman Hotel, Pcrtmadoc. Dydd Sadwrn.—Emu Temperance, 2, Palace Street, Caernarfon (gerllaw y F'archnad) Oil at y Gewynau i Ddynion ac Anifeiliaid am Is lie a 2s 6c y Botel, 3c yn ycbwanegol drwy'r Post.