Y Dinesydd Cymreig

YR AMGUEDDFA GYMREIG. Rhodd Ddienw Haelirydig. Derbvniodd Pwyllgor yr Amgueddfa Genedlaethol Gymreig rodd ddienw o 1 20,000p. Bydd hyn yn galluogi'r pwyJl- got- i gwblhau y gontract adeiladn. I ———— ————

CODIAD YN Y LLECHWEDD. Yn dilyn y newydd da am godiad o bump yn y cant yn Chwarelau yr Oake- leys, Ffestiniog, cawn fod Chwarel y Llechwedd, Ffestiniog. yn codi pedair ceiniog yn y dydd i ddechreu'r flwyddyn I newydd. Yr ydYIH yn llawenhau gyda'r newyddion hyn. ac yn disgwyl y bydd iddo ledaenu. ymJaen, ac y caivn glywed fed Bethesda, Llanberis, a Dyffryn Nant- tie yn cael yr uu hysbvsrwydd. Byddai II yn rhoddi ysbrydiaeth newydd i gan- tioedd. ac yn foddion i roi gobeithion ynghalonnau miloedd sy'n pryderu I ynghylch dyfodol chwarelyddiaeth yng Ngogledd Cymru. I -———— ————

ATEBIAD I NODYN GERMANI. | A TEBIAD I NODYN GERMANI. Yr hyn Anfonwyd i'r America drwy Firainc. Yn Invyr nos Sadwrn cyhoeddwyd ateb- ia-d unedig y deng GaUu Cyngreiriol i Nodyn Heddwch Germani, ac a gyflwyn- wyd gan Lywodraeth Ffrainc i Lysgennad America ym Mharis Rhagfyr 30ain. "Datgana'r Cyngreirwvr nad oes un- rhyw heddwch yn bosibl mor bell ag nad ydynt wedi sicrhau ad-daliad am dorri hawliau a rhyddid a sicrhu gwarantiadau am sicrwydd dyfodol y byd. Mae'r try- chinebau achoswyd gan ddatganiad Ger- mani o rytel ar ysgelerderau afrifed gyf. lawnwyd gan Germani a'i chyngreirwyi yn hawlio cosbiadau dinvyol, ad-daliad. a gwarantiadau. Nid ydynt yn nodi unrhyw ysgelerwaith arbennig oddigerth a wnaed yn Belgium, ac yma dodir y ffeithiau yn gryf. Y mae'r Cyngreirwyr yn gomedd cymeryd haeriad y Germaniaid o roddi ar eu cefn- au y cvfrifoldeb o barhad y rhyfel, a dis- griflant hawliau Germani o fuddugoliaeth fel yn anghywir. Mae y cynnygion hedd- wch ffugiol hyn, meddent, yn aros a-i ddaearlen rhyfel Ewrob. y rhai gynrychiol ant ddim mwy nag agwedd rithiol a sy- mudol o'r safte. ac nid nerth gwirioneddoi y pleidiau rhyfelgar." Yn ol ;i eilir gasglu y mae'r atebiad yn cael ei ystyried gan y newyddiaduron yn gyffredinol yn un pendant a chymwys, ac y mae'r Americaniaid yn awr o blaid rhoi'r bai am barhad y rhyfel yn gyfan- gwbl ar Germani. ———— -eie- —————

BETH YW PUNT? f Cais Gwfcithwyr y Ffyrdd. I Gwnaeth gweithiwr y ffordd cais ych- ydig amser yn ol at Gyngor Gwledig Din- bych am godiad yn ei gyflog neu bygythiai adael ei waith. Cododd y Cyngor o bunt i 22s. Dydd Sadwrn, mewn eyfarfod o't Cyngor anfonwyd "round robin'' oddiwrth I yr holl weithwvr yn gofyn am godiad c 4s yr wythnos, i wneud eu cyflog yn 24s. Ystyriai yr aelodau fod eu hawliad yn gyfreithlon, a dywedodd un amaethwr fod dynion sengl ar ffermydd yn cael los yr wythnos bwyd a'u llety, ac yr oedd yn afresymol disgwyl i wyr priod fyw ar bunt yn yr wythnos. Penderfynwvd rhoddi 4s yn yr wvtimoh o war bonus, yr hyn olyga, chwe phunt yn rhagor ar daflen cyfloga'r wythnos. "Peidie.r son am y pedwar swllt," nid yw i ond megis gronyn tywod y dyddiau hyn.

CATRAWD 0 LLOYD-GEORGE- 1 IAID. t Gwarogaeth i Arwriaeth y Cymry. I Mewn ymgom talodd un o Gadfridog- ion Prydain sydd newydd ddod o'r ffrynt orllewinol warogaeth arbennig i arwriaeth y Cymry. Dywed fod y Catrodau Oym- reig wedi gwneud enwau anfarwol iddynt eu hunain. Maent wedi cael y lleoedd gwaethaf a chaletaf i'w hymladd, medd- ai, ond yn dod allan bob tro yn loew. Cariodd y Royal Welsh safle unwaith safle oedd wedi treehu flawei- ymgais cyn liynny, ac a vstyrid yn anorchfygol. "VVedj i'r Gennaniaid gael eu gwthio allan yr oedd yu rhaid i'r Cymry, niedd- ai, fyned drw: noswaith anhraethadwy o arswydlawn Yr oedd y pelenau yn disgyn fel dylif drwy y nos, gan filwyr arbennig a dewisol y Germaniaid; ond daliodd y Cymry atynt, meddai, fei teigrod, gan daflwn ol pob ymosodiad, a thrwy hynny gadw eu hunain hyd nes daeth rhyddhad, Y mysg y carcharorion gafwyd yr oedd Cadfridog Germanaidd. yr hwn oedd wedi treulio 11awer o'i am- ser yn Lloegr, a chanddo wybodaeth am y mwnwyr Cymreig. Pan ddeallodd mai dynion o'r rhanbarthau mwnol Cymreig gymerodd y safle ddiysgog oedd gan- ddynt, dywedodd, "All, mai hynyna yn I ei esbonio. Yr oedd gennych gatrawd o Lloyd-Georgeiaid.

TROI TIR YN FWYD. CYNLLUN Y LLYWODRAETH. Anfonodd Llywydd Bwrdd Amaethydd- iaeth at Bwyllgor Sirol Rhyfel Amaeth- yddiaeth, a geilw eu syhv at y pwyntiau canlynol 1. Trefniant Pwyllgor Amaethyddol Rhyfel. 2t Arolrgiad ar y Tir. 3. Aredig Tir Pori, 4, Trefniaht i Dyfu Pytatws a Chadw Moch yn y pentreh. Gyda golwg ar arolygiad (suiTey) y tir, dywed Mr Prothero Yr amcan un- | iongyrchol ydyw ceisio gweled a yw yn bcsibl cadw y tir aredig presennol mewn cynnyrch, ac, os felly, i geisio gweled inaint a safle tir arall, yr hwn, heb gost fawr a llawer o lafur megis treinio, &c., a ellir ei roddi i gynyrchu bwyd angen- rheidiol at y gwanwyn. Yr amcan arall ydyw nodi y tir y gellir ei aredig at gyn- haeaf 1918. Mae prinder llafur wedi achosi esgeuluso glanhau a chlirio y ffos- ydd, &c. Pan y mae hyn wedi achosi i'r tir fod o dan ddwfr, trefnir i glirio y cyf- ryw ti-wy roddi nifer o ddynion at yr am- can hwnnw. I Mae Bwrdd Amaethyddiaeth wedi sicr- liaii gwasanaeth y carcharorion rhyfel sydd wedi cael profiad amaethyddol Go- beithiant hefyd gael gwasanaeth motor tractors. Er mwyn gwneud y defnydd goreu o'r llafur hwn, dylai y Pwyllgor Amaethyddol anfon at y Bwrdd i ddweyd faint o aceri o dir y gellir ei drin ar un- waith yn eu cylch, ac hefyd fanylion ynghylch trefniant y tai. Mae yn bwysig ychwanegu at swm y tir aredig, a theimlir yn siomedig os na wneir ymgais i wneud hynny. Hyderir y bydd i'r landlordiaid svlweddoli hawl bernaf y genedl i'w hangenrheidiau. Credir na wneir camddefnydd gan am- aethwvr profiadol o'r galluoedd i droi y tir pori. Xi all y Bwrdd ar hyn o bryd ymgymeryd a chwilio am hadyd Dylid cael allan faint sydd eisiau ac anfon y cytryw i'r Bwrdd. Dywed Mr Prothero fod y Bwrdd yn bwriadu cael gallu i gymeryd camrau 1 mewn achos lIe y mae ffermydd wedi eu hesgeuluso neu ynte na wneir defnydd I priodol ohonvnt. un aj trwy gymeryd meddiant o'r ffermydd a gwerthu y cyn- yrch neu ynte trwy ofalu am y llafur priodol at y gwanwyn a gwneud i'r fferm- wr dalu am hynny Bwriedir hefyd gwneud (lefn 'vdd J' milwyr er mwyn hyrwyddo v gwaith ymlaen. Hefyd rhoddir cynlinn mewn g^ eithrediad i ddwyn llafur merched i mewn a hynny ar raddfa eang. Gyda gohvg ar drefniant i dyfu pytatws a chadw iiioch yn y pentrefi, awgrymir foci i'r Pwyllgor- Amaethyddol ddirprwyo y gwaith hwn i berson neillltuol neu gym- deithas o fewn eu cylch. Fe alj yr aw- durdodau addysg ymhob sir weitlilo, allan y cynllun tnvy yr athrawon a'r athrawes- au ymhob pentref. Neu ynte gellir gad- ael yr oil o'r trefniant i Mr J. L. Green, ysgrifennydd y Cyngrair Gwledig. gan fod gan y Cyngrair swyddogion mewn amryw ganolfanau yn y wlad. Mae gan Bwyllgor Amaethyddol y Merched swydd- ogion mewn Iluaws 0 bentrefi, a gallant ]lw3-tliatt rodtii gwasaiiaeth amhrisiadwy.

1 PRIS Y CEIRCH. Mae Cyngor y Fyddin yn cyimyg gwneud ev-ttindeb am geirch marchnadoi da m 1917. Y pris ydyw 41s 3c y chwar- J -viv 41s 3c v c l iwal- ter o 320 pwys. Rhoddir y pris hwn i rai yn dal tir pwrpasol ag sydd yn awr yn I clir pori parhaol. Bydd y pi-is cvf fi-edinol am geirch, yr hwn nodir gan y Llywodr- aeth yn fuan, o dan y pris ucliod. Yn ystod y 30 mlynedd diweddaf gada- wyd i bedair miliwn o aceii fynd vn dir pori.

ATEB YSPAEN I'R AMERICA. j Gwrthyd yr Yspaen gydweithredu gyd- a'r ArJywydd Wilson yn ei gYllnygion heddwch, am nad ystyria yr adcg yn gvf- addas. Gan hynny y mae'n oedi gweith- redu. Mae'r Llywodraeth, fodd bynnag, yn barod i ymuno gyda'i- gwledydd am- hk-idiol dros amddiffyn eu cydfuddiant  sy 'n cap.1 ei effeithio g' rbvfel.  Mae yr Arlywydd Wilson wedi anfon Nodyn arall i'r pleidiau rhyfelog yn eg- luro'r cyntaf; ond nid yw wedi ei gyf- Iw7. n0 eto.

DIM GWIRODYDD I NEW- FOUNDLAND. Dydd Linn daeth Newfoundland dan waiiarddiad 11 wyr cddiwth tldiodyld meddwol. iNi cliamateir i ddiody,ld meddwol ddod yno na'i wneuthur na'i II werthu yno o hyn allan. Mae pawb am gael y blaen ar Brydain. Pam?

DINISTR LLIFEIRIANT YN I QUEENSLAND. Cant yn Colli eu Bywydau. Aehosodd hyrddwyntoedd yng Ngogledd a Chanol Queensland lifeiriant anghy- marol, a chafwyd trychineb mawr yn Clarmont, lie golchwyd ymaith dii chwar- ter o'r prif heolvdd, ac vr ysgubwyd ym- aith y tai oeddynt mewn manau orwedd- ant yn isel. Adroddir fod cant o'r bobl wedi boddi neu ar goll, ac y mae 50 o gyrff wedi eu cael. Rhagfyr 27ain y digwyddodd y trychineb. ac y mae Cler- mont tua, 200 o filltiroedd i'r gorllewin- ogledd-orllewin o Rockampton. ac yn ol cyfrifiad 1911 yr oedd y boblogaeth vn 1,184.

CWMWL YN TORRI. Torodd eWlUwl yn Tasmania Ddeheuol, ac acliosodd niwed mawr ac eang. ———— ei ———

'EGLWYSI RHYDDION A'R I DDIOD. Apel at yr Holl Weinidogion. I Anfonwyd llythyr arbennig, wedi ei I arwyddo gan Gadeirydd Cyngor Cenedl- i aethol yi- Eglwysi R bydd ion, v Parch J. H. Shakespeared, M.A., a'r Ysgrifenydd- ion Mygedol, Dr F. B. Meyer a Dr Scott Lidgett, i holl weinidogion yr Eglwvsi Rliyddion dnvv'r wtad yn awgrymu y priodoldeb yngwyneb sefyllfa ddifrifol y deyrnas, fod y Sul cyntaf o'r flwyddvn yn gyfle i'r pwlpud roi datganiad cryf 1 ddymuniad ar j'r Llywodraeth weithredu gyda. brys i weithretlu er cyfyngu ar ddylanwad dinistriol y fasnach feddwol. T'ybed na chaiff yr apel sylw ymarferol gan bob pregethwr gymer y pwlpud y Sul nesaf. Os na chaiff, byddant yn euog o wrthod roi eu goreu i'w gwlad, i'w cyd-ddynion. ac i'w Cdst. ,a-

DIM GOLFF HEB HEDDWCH. ) Y r wythuGshon cauwyd golf links Clwb Nefyn hyd ddiwedd y rhyfel. Yr oedd- ynt o r farn y byddai y dynion gyflogid ar y lie o waeanaeth gwrell ar y tir mewn sftfleoedd Vraill, Agorir v cwrsi wedi cvhoeddiad heddwch. I ———■#»«»•

GWEINIDOG I ABERTAWE. I Mae y Parch Peter Jones, gweinidog y Bedyddvvyr yn y Tabernacl. Colwyn Bay. ers dros 14 mlynedd, wedi derbyn galwad cglwys Caersalem Newydd, Abertawe. Cafodd anrheg o anerchiad oreuredig a I 60p gan yr eglwys a'i gyfeillion, a foun- tain pen a phwrrs ac aiian gan y Cyfaifod Chwarterol. Yr oedd yn aelod o Fwrdd Chvarcheidwaid Conwy, ac yn ddinesydd dylanwadol mewn cylchoedd eraill. ————

CYNWYS NODYN I GROEG. Hawliau y Galluoedd Unedig. ilawha yi- ail Nodyn anfonwvd i Lyw- odmeth Groeg drosglwyddiad byddm Groeg i Pelopomesus, saliwtio banerau y Cyngreirwyr ar y maes agored yn Athen ymhresenoldleb y Gweinidog Rhyfel a'r gwarchodlu cynulledig, ihyddhad y Vene- I zeliaid carcharedig, digolledu y personau diniwed o'u colledion achoswyd yn y di- gwyddiadau gymerodd lle'n ddiweddar, a thynu i lawr y cadfridog cyfrifol am gyn- hvrfiadau Rhagfyr 1 a 2, gydag adferiad rheoleiddiad y Cyngreirwvr. Bydd i'r gvvarchae gael ei barhau hyd nes ceir boddlonrwydd ar yr holl bwynt- iau. Crybwyllir y gall y Cnygreirwyi lanio milwyr a'n trosgludo hwv gyda'r rlieilffordd Salonika. Adroddir fod y Nodyn wedi cael ei dderbyn mewn egwyddor gan Cabinet Groeg. Hysbysir fod larll Granville wedi cael ei apwyntio yn GynrychioJydd Diplomat- aidd i'r Llywodraeth Brvdeinio- yu Salonika ein cydnabyddiaeth ffui-fiol ddiplomataidd gyntaf o'r Llywodraeth Genecllaethol. Mae Ilw sici wedi hysbysu o'i clivdnci- byddiaeth o gynrychiolydd diplomataidd o AVeinidogaeth Venizelaidd yn Petro- grad. -+++-■ ———

CYFARCHIAD Y KAISER. I Yn ei genadwri i'w Fyddin am y flwydd- yn newydd dywcd y Kaiser fod y Fyddin a'r Llynges wedi bod yn fuddugoJiaethus yn ystod 1916 ymhob maes i'r rhyfel at for a thir. A datgana fod eu hysbryd rhyfelgar anghymarol yn sicrwydd y bydu i fuddugoliaeth yn 1917 aros gyda'u ban- erau, a diwedda gyda dwevd, "Bydd i Dduw hefyd fod gyda ni yn y dyfodol."

ARGLWYDD RHONDDA A'R TIR. Ar awgrymiad Argiwydd Rhondda, bydu i'r holl gwmniau glo yr oedd ganddo gys- ylltiad gyda, hwy, er mwyn hyrwyddo troi y tir at gynyrchu bwyd aredig canneedd o aceri o dir gyda eheffylau y glofevdd. Bydd i'r rhai hynny gaol eu gosod i'r dyn- ion i blanu pytatws.

FFRWYDRIAD NWY. Nos Sadwrn, cafodd Mrs Humphreys. 24, Relph Street. Bovtvgrsf:, Portlimadog, a'i dwy ferch waredigapth wyrthioJ. Di. gwyddodd ffrwydriad nwy yn eu hanedd. Chwytliwyd y ffeneetr lie yr eisteddasant draws yr lieol, a, dinistriwyd y dodrefn saethwyd un o'r genethod i'r iieiifwd, ond osgodd niwed, ac ni niweidiwyd yr ieu- engaf; ond anafwyd Mrs Humphreys yn ei choes drwy i ddodrefnyn trwm ddisgyn arm.

CYNLLUN RHAGOROL. I Lancashire a Chyflenwad Bwyd. 1 Mae y Royal Lancashire Agricultural Society, ddydd Llun, wedi mabwysiadu cynllun 01 dan yr hwn y rhenir 500p mewn .v rhenir 5COp iiieivii gwobrwyon yn y ffurf o stoc War Loan er mwyn calonnogi yr ymgais o gynyrchu ychwaneg o gyflenwad bwyd vn Lanca- shire. Y mae'r cynllun yn cymeryd 1 mewn bob dosbarth o amaethwyr mewn gwahanol gyfeiriadau.

MR HENDERSON GER BEDD El I FAB. Yr wythnos ddiweddar bu Mr Hender- son, A.S., gyda'i ail fab, yr hwn ey'n I swyddog yn yr Army Service Corps, yn Foureaux Wood, yn gweled bedd ei fab hynaf, y diweddar Isgapten Henderson, a laddwyd yn Homme. Dywedir fod yr amgylchiad wedi c-yffwrdd yn fawr a theimlad y tad a'r brawd.

MARW YR ANRHYD. R. SHAW EDEN. Dydd Gwener bu fanv yn 76 mlwydd oed yr Anrhydeddus R. Henley Shaw Eden, cynrychioIydd Y stad Syr Henry Robertson, Pale. Mab ieuengaf ydoedd i'r trydydd Farwn Auckland, ac yn Ustus Heddwch dros Feii ionydd a Wor- cestershire, ac yn aelod o Bwyllgor Hedd- lu Meirionydd. Yr oedd yn amaethwr j bywiog ac yn dra phoblogaidd ymysg y tonantiaid Cymreig. ————

MR ELLIS DAVIES. A.S., AR HEDDWCH. V m Mrvneroes, nos Wener, dvwedodd Mr Ellis Davies, A.S., y ciedai fod y rhan fv/yaf o r bobl o blaid telerau heddwch ein Pnr einidog. Nid oedd yn credu y Sitrheid heddwch trwy ddiffyndolli 11a threfniadau trefnidol. Yr oedd y rhai hynny yn cael eu hyrwyddo ei- budd y cylalafwyr, ae nid er Ulwvn heddwch.

ENNILL GOLEU DYDD. Gyrwyd yr awrlais awr ymlaen drwv Awstralia ddvdd Llun, er ceisi0 enndl I goleu dydd I ————

ADEILADU TAL I Gofynai y Gymdeithas Adeiladu Tai 1, Nghymru i'r Llywodraeth am -odd, llqi 11 a phum miliwn o bunnau at bwi-3a, I adeiladu tai yng Nghymru wedi gorffer_ j y rhyfel. -1

GLASGOW SOBR. I Dydd Cyntaf o'r llwyddyn i'w gofio fydd y cyntaf o Ionawr, 1917, yn Glas- gow, fel yr un tawelaf a'r mwyaf sobr yn ei hanes. Yr oedd y dystiolaeth fwyaf i y Bwrdd Llywodraethol, I yr hwn a glodd allan werthu dlOd 1 W I yfed o ddydd Gwener hyd ganol dydd 1 Mawrt h.

TIR CHW AREU YN DIR TYFU. Mae ( yiigor Plwyf Llanddulas wedi pen- derfynu troi tit- chwareu Criced y plwyf yu dir i dyfu bwyd. ———— ————

MARW SYR CHARLES HOB- HOUSE. Nos Sadwrn bu farw Syr Charles Hob- house, tad Mr C. E. Hobhouse, A.S. droB Ddwyrain Bryste, yn Manor House, Monk- ton Farleigh, Bradford-on-Avon. Yi oedd yn wael ers tair wythnos yn dioddef oddiwrth yr anwydwst. ————

CORONI BRENIN A BRENHINES HWNGARI. Dydd Sadwrn coronwyd vr Yiiiei-awjwr Karl a'r Ymerodres Zita yn Frenin a Brenhines Hwngari. ———— ————

PLEIDIO CYFLAFAREDDIAD. Drwy bleidlais o 677 yh erbyn 100 pen- derfynodd Undeb Boilermakers y Ferswy ddydd Sul o blaid Reflo en hanhydweled- iadau drwy gyflafai,eddiad, -——— ————

£ 100,000 I YSBYTY. Hysbyswyd yn y Royal Infi'iiiaiy, Glasgow, ddydd Llun, fod ymddiriedolwyr y ddiweddar Miss Margaret Shankschaw wedi lleoli 100.OOOp Ili- E;(,fvdli,,itl <•

EI .WNEUD YN FARCHOG. Mae'r Brenin wedi gwneud Mr Gordon Hewart, K.C., y Twrne Cyffredinol, yn Farchog. ————

MEDDIANNU EDAU LLIAN. Bwriada'r Cyngor Rhyfel gymeryd meddiant o'r holl cdau llian _Tdalr pwr- pas 0 sicrhau cyflenwad digonol ar gyfer gwasanaeth awyrol,

APWYNTIAD IARLL WOLMER. Apwyntiwyd larll Wolmer, A.S., yn Rheohvr Cynorthwyol yn yr Adran Mas- nach Rhyfel yn lie Mr W. C. Bridgeman, A.S., yr hwn sy wedi ei apwyntio yn Is- Ysgrifennydd Gweinidog Llafiu-.

NODYN NEWYDD I GROEG. Cyflwyno y Cvngreirwyr Nodyn arall i Groeg. Pellebrodd yr Holy Synod Groeg i Archesgob Caei- Gaint ac i'r Holy Synod Rwsiaidd yn erfyn arnynt gael gan y Galluoedd Unedig i roi fvnv y gwareliae.

Y DOCWYR YN LERPWL. Nid yw y Docwyr yn foddha,ol ar ddy- farniad Syr George Askwitb 0 barth i'w cais am ychwaneg o gyflog. Y maent wedi hysbysu eu cyflogwyr eu bod yn tynu yn ot eu cais, end yn cadw yr haw] i wneud cais arall. .——-

Y CYLLID CENEDLAETHOL. L vianrii y cyllicl cenedlaethol am y naw mis diweddaf ydoedd 293,14061lp, eyn- nydd o 125,880,000p, a'r treuliau yn 1,56.5,919,245p.

GENI. PRIODI, MARW. PRIODI, Evins Abel I—Rhagfyr 24, yn EglWYb 14 Llanbeblig, Caernarfon, Mr Godfrey James Evans, 13, BeuDo. Terrace, Bont- newydd, a Miss Mary Alice Abell, Bod- wyn, ger Bontnewydd Roberts-- J ohnston-Hhagfyr 25, yn F.. Iwys Lady Glenorchy, Edinburgh, Yn- gotland, Mr Thomas Jobli Frondeg, Hill Street, gc Eas^ite street. Caernarfon, a Miss Annie Join I' (on Edinburgh. Hughes-Evain,s-Illiagf,vi, 2Q, ynghap-il M.C. Bontnewydd, Mr T. G, Ifugbes, fferyllydd, Ebenezer, a Miss Myfanwy Evans, gynt o'r Garnedd, Ebejuezor. Sleesol—Owen—Rhagfyr 27, yn Swyddfa r C ofrestrydd, Bangor, Staff h'evgeant Sleesol, Limerick, Iwer(}don, a l'.li,:s Ann Owen, 11, New Street, EbenofL MARW. Roberts Rhagfyr 26, Mr David U oerrs. Bron Iwrch. Groeslon. Thomas-Miss Catherine Thomas, Miu- ffordd, Groeslon, yn 62 mlwYdd oed.

J. FLETCHER, LTD., MEMORIAL WORKS, CARNARVON » BANGOIRT, Aigraffwyd a chyhoeddwyd gaxi Gwmni y Dinesydd Cymreig, Cyf., yn 16, Palace Street, Caernarfon,