Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
10 erthygl ar y dudalen hon
DAN Y GROESI
DAN Y GROES I NELYNTION TEULU ADWY'R CLAWDD. PENNOD XCI11. I Yr Anwylyn y= y Fiech Goch.  y Fi-ech Goch. I Mor belled ag yr oedd addysg yn y cwestiwn, tyfai Gilbert Cecil gyda chyf- lymder. At hynny yr oedd yn iach fel y gneuen, yr dywedii, fel mai ycliydig bryder geid y ffordd hon. Cyn iddo fynd i'r ysgol nid oedd fawr ddim afiechyd na blinder allan o'r cyffredin ar lwybr bach ei fywyd, heblaw poen sy'n dilyn buchfreehu a thorri dannedd. Calondid mawr i'r Yswain, ac yn enwedig i'w daid, y Dr Gravel, ydoedd gweled deunydd dyn cryf yn ei 'lVj'r-; a llawer gwaih y dywed- odd wrth Sa-di "mai job go sal fuasai doctor pe buasai pob plentyn fel Gilbert bach." Ond cawsai Sadi bleser wrth ateb ei dad na fyddai dim i'w wneud ond cadw at hen drefn y Chineaid drwy roddi cyfiog i'r meddyg am bob dyn iach, a thynu oddiwrtho pan fyddai thy in vn ei gylch yn afiach. Chw< rtliai ei dad yn galonnog pan glywai llyn. Modd bynnag, wedi i Gilbert fynd i'r ysgol yr oedd Mrs Gravel fel pe'n disgwyl am i felldith ddisgyn arno, ac yr oedd bron wedi hanner pwdu wrth y bachgen fel pe byddai ganddo rhywbeth i'w ddweyd ar y mater. Yn awr, aeth ei hymddygiadau tuagato i'w gwneud yn atgas gan Gilbert Cecil. Nid oedd dim a wnelai yn iawn, a mynai ci nain ddweyd ei fod yn efelychu vulgar actions hogia isel y gweitliiwi-s cyffi-edin oed(I yn yr un ysgol ag ef. Aeth i-not- bell un diwrnod ag i ddweyd ei fod yn mynd i odrych yn waeth bob dydd er pan aeth j'r ysgol, 3 mynai, er i Dr Gravel ei gwrthwynebu, fod y wasting disease wedi gafael arno, ac na fyddai ytio yn hir iawn i boeni neb. Peth ofnadwy i'w feithrin vdvw rhag. farn! Y mae'n curro pob specialist am wneud gwydrau llygaid i siwtio'r amgylcli- iadau; ac raewn achos fel eiddo Mrs Gravel y mae'n gallu bod greuloned a'r arth, a rhoi ei bawenau angeuol ar y pethau anwylaf. Nid oes ddadl nad Gil- bert Cecil oedd y perlyu gloywaf ym meddwl Mrs Gravel. ond yr oedd rhag- farn ddisynnwyr a ffol yn erbyn evmvsgu ag arferion a chyrff plant y gweithwyn yn mynd rhwng Gilbcrt baeh a ehael ei le yn ei chalon. Teimlai Sadi'n gynddeiriog yn ei her- byn, ac yr oedd bron a cholli pob teimlad mabaidd tuagati. oherwydd ci dellni a'l ffolineb ancsgusodol ond ni ddywedai iawr ddim, gan ei fod yn crcdu mewn parchu ei fam am ei bod yn fam iddo. Yr oedd safle Cecil yn wnhanol, a gallodd ef roddi ambeJl i bwyth iddi aethai drwy graidd ei henaid. Ofnai Mrs Gravel ddigio mab yr swain, a hyr.ny yn unig a'i cadwai rhag cloi'r drws rhagddo. Dy- wedodd lawer tro wrth Elizabeth fod yn gas ganddi wpkd ci wyneb hagr heb son am glywed ei lais atiafar. Rhwng pob peth yr oedd v safle yn bur annifyr i Gilbert Cecil bach yn yr adwy hon ar lwybr ei fywrd, I wneud pethau yn waeth dechreuodd Gilbert- baoh glatyehu, a r .ethwyd yn lan a deall belli oedd arno. Yr oedd Sadi a i daid yn credu'n sicr mai poeni oher- wydd vmddygiad ei iii4PaLo Mvnai Dorothy mai y ffordd ddoethaf fyddai galw ar ei daid yno i'w archwilio cyn i rywbeth a fyddo gwaeth afael ynddo. Hynny a fu, a chafwvd Dr Gravel yno. Wei, ebai'r Dr, mae arnaf ofn ei fod yn casglu at ryw glefyd, a fedra i ddim dweyd yn iawn hyd bore foiu beth yw. ) Mi alwa. i ma yn y bore, ac fe gawn weld j yn derfynnol yr adeg honno be su arno. Cudwch ef yu gynnes hyd hynny, beth bynnag a wnewch. Ar ol iddo fyned yr oedd ei dad a'i fain yn bur anesmwyth yn ei gylch, a'r newydd ei fod yn easgh: am glefyd wedi en braw- ychu'n fawr. D x-iiit fo. nu-ddai ei fain, rown i'n deyd mai i hyn y deuai wrth ci yrru i'r ysgol at blant y gweithiwrs. dyma' su i'w gael wrth gymysgu gyda phlant budr. Twn i ddim sut y medrwch chi fadda i chi eich hun nvan am fynu ei gaei yno Sadi. 0, mi fuoch yn frwnt wrth eioh bachgen! Peidiwch a rllUthro i gasgIjadau yn rfiy fuan, ebai Sadi. Wyddo ni ar y ddeuar be ydi o etc. Heblaw hynny, ryda ni yn gwybod yn eitha. da nad oes yna neb ohono ni yn osgoi y clefyda yma sy'n digwydd fblant, y syndod ydi ei fod heb gael dim un eto. Mi ges i bob un yn ei dro a mina wedi cael ysgol breifat ar hyd fv oes. I Waeth gen i prun, ebai ei fam, yr hen ysgol fudr yna su wadi dwad ag 0. Sadi, It iv.- v'i) synu atoch yn peidio poeni am ei ynu iddi Raid i chi ddim, ebai Sadi, rwy'n gWJhod pcthau gwell; ond na hidiweh, gadeweh i ni weled be ddaw o 'r bachgen. Aeth y ddau i'w gwely yn bur brydenus y noson honno, a phan godasant yr oedd Gilbert bach wedi ei gyfrio drosodd gyda 'r frech goch. dia-l itia i mai dyna oedd hi. IMi wriaiff les iddo ond i ni gymeryd gofat ohono. Sut cafodd o hi, tybed, gofynai Doro- thy. Oddiar pwy y daeth hi iddo Sadi ? Rhaid i chi fynd i holi i'r ASgol y bora yma. Pwy wy i' o ble y dat th. ebai Sadi. Hwyiuch mai efe ydi'r cyntaf i'w chael yn y lie yma. Kin gwaith ni vdvw odrych ei fod yn mendio. :1 1 rhwystro i gerdded ymhellach. Thai hynyna ddim, ebai ei fam. siwr ein bod yn cadw'r ty yn rhy lan i gael dim cJefyd o fath yn y byd. Y mae'n rhaid i chi fynd i'r ysgol i holi. Os bydd i hynny eich plesio fe af. ebai Sadi. Te eweh, a deudwch y drefn wrth y mcistr. ebai wrtho. Chwarddodd Sadi yn harti, yr llyn a wylltiodd Dorothy yn enbyd. ond pan ddneth yr a Riser aeth i'r ysgol i holi, ac er ei fawr syndod nid oedd yno lJeb ag argoel y frech arno. Dywedodd y meistr rywbeth a'i synodd yn fa^T, sef ei fod wedi sylwi fod plant y hobl dda aHan, a'r rhai sy'n cael y gofal mwyaf yngljni a bwyd a dillad a glanweithdra yn fwy parod i gael en goddiweddyd gan glefydau na phhiat y tlodion a'r esgeulus. Dyna brofiad fy syhvadaeth i, meddai. Yr ydych yn mynd yu erbyn. damcan- iaeth wyddonol yr oes, ebai Sadi. Onid yw deddf ieehyd yn galw am lanweithdra, ac onid yw hynny yn atal clefydau? Wel, ebai'r athro, tydi damcaniaeth ddim yn eyrraedd i bob man, wyddoch chi. Mae brech yr ieir, y frech goch, i phethau o'r fath yn rhyw bethau ua I elweh eu cyfrif ond cwrs naturiol i buro fel ag y maE"r eira a'1' rhew, y daran a'r feU t cn. neu y gwynt ar gwlaw. Fel rheol plant y rhai glanaf sy'n cael y pethau hyn a elwir yn frechau amlaf. Dyna fy mhroliad i beth bynnag. Gall damcaniaeth wyddonol fod yn fy erbyn ond y mac profiad a ffeithiau o'm plaid. Diolch i chwi, ebai Sadi, wna i iiloleli cadw yn hwy. Bore da. Pan gyraeddodd adref vr oedd ei dad yno. a dywetlodd >ir iianes wrtho. wst t-i be. ebai'r Swl ddiiii bell o'i le ond wiw i mi ddweyd peth felna, nen fe'm cyfrifir yn ddwlyn 1 gan bob! yr oes; ond ùyua'r ffaitli. Ond paid poeni am Gilbert bach, bydd wedi fuan, mae hi wedi torri allan i yn grand. Cofiwch edryc-h ar ei 01 yn iawn. lr oedd y Doctor wedi cael Dorothy drosodd i gredu Sadi; ond am Mrs Gravel I yr oedd hi yn iiiobeltlilol. Mendiodd Gilbert yn tuan, ac yr ocdd I yn yr ysgol fel ariorol mor iached a hoen- used ag erioed. ———— ————
TRIN TIR YN SIR GAER.i jNARFON.
TRIN TIR YN SIR GAER. NARFON. Gweddoedd Milvvrol. 'I ing A giivngor Sir Arfon, ilywe<lodd Mr Jones Morris eu bod wedi disgvvi v • gellid ychwanegu 10,001) 0 aceri dan drm- iaeth. Y flwyddy ddiweddaf yc-hwan- egwyd :3,0(10 o aeon, ac erbyn iiyri ych- wanegwyd o,oOO o aceri, a chafwyd o iO i 400 a rail yn Lleyn. Cynn3!\v\d ilawer o rantldaliadiHl yn y sir, yn enwedig yn Llandudno, Porthmadog, a Llanberis, ac yn y Do olaf penodwyd gwr piofiadol i y northwyo y i han-ddalwy •. Sicrliawvd aradr ager i'r sir. ac yr oedd yna bed;'r o weddoedd milwiol ar waith, ac yr ocd.L yIlt yn disgwyl naw arall yn ddyddio!. Pris vr aradr ager oedd 17s 6c yr ace1 Vr oeddis yn ceisio trefnu fod pris y j gweddocdd yn cael ei benodi am yr un swm, neu ynte bydda'i anhawdd i fferm- wyr bvchain fanteisio ar y cyfleuste-an gynnygid. Bwriadwvd gwneud dfe,i-/Jt'. o'r carcharorion Germanaidd i drin tir yn Aberdaron, ond ni ellid eu cael. Cymer- wyd .j0 iicer tJ-wy ertodaeili ym MhwlJ- heli. yr hyn all fod yn rhybudd i eraill. Mae gweinidog, sef y Parch Robert Jones, B.A., Chwilog. wedi y III I gofalu am yr aradr ager am 25s yr wyth- nos (clywch. clywch).
 YSGOUON SIR GAERNARI?1).N.…
 YSGOUON SIR GAERNARI?1).N. I Apwyntio Prif Athrawon mewii I Tair Ysilol. Ym Mhwyllgor Addyg Sir Gaernarion, gynhaliwyd ddydd lau. gwnaed yr apwyntiadau canlynol :— Prif athro Ysgol Deiniolen, Mr Roberr Griffith Williams, Penmaenrhos. Prifathrawes Ysgal y Babanod D ;n- iolen, Miss Ann Jane Roberts, Eberhrr Prifathix) Ysgol Rhosgadfan, Mr Rj?h ard Ogwen Wlliiams. Glanadda, Bangor,
- t CYFRANIAD 0 GAN MILIWN…
t CYFRANIAD 0 GAN MILIWN 0 BUNNAU. I Dydd Mercher, yn y Senedd, cyliwyn- odd Mr Austen Chamberlain y penderfyn- iad canhnol "Yn gymaint a bed Llywcdraeth yr India yn ystyried llwyddiant a buddian- nau yr Ymherodraeth Indiaidd yn dibynn mewn modd pwysig ar weithrediadiad lhvyddiannus y rhyfeJ, gan gymeradvvyo cylraniad i gael ei wneud drwy ei osod ar gyllid India tuagat y cyfryw. y cyfraniad hwnnw i gynnwvs y swm o liil),OC)!),("")Op i'w ddarparn mewn rhan o dderbyniadaa benthyciad godir yn yr India, a'r gweddill drwy gymeryd cyfrifoldeb am log ar Fen- thyciad Rliyfel Prydeinig i'r sum gofyn- nol, a chan fod y cyfraniad hwn wedi cael ei gynnyg i Lywodraeth Ei Fawrhydi ac wedi ei dderbyn yn raslawn ganddynt, ac y mae L'ywcdraeth yr India yn awr wedi deddfwriaetl u ae yn ei hamcangyf- rifon o'u cyllid a'u treulion i gyfarfod drwy foddion o drethiant ychwanegol a phethau tebyg osod swm blynyddol o log a chronia suddol o bertiiynas i'r cyfraniad crybwylledig, fod y Ty hv/n yn cydsvnio fod y cyfraniad o I00,000.000p osodir ar gyllid yr India, i gael ei wneud tuagat gostau y rliyfel. India er dechreu y ihyfei. a rhoi teyrng' uchel i'r milwyr anfonwyd oddiyno i'r gwalianol faesydd. aeth Mr Chainberlaui ymlaen i egluro safle yr India yn ei bertliynas a Lancashire a'r fasnach gotwm. Gofynid i'r Llywodraeth, iiieddii, patiaiii na, fu- ascnt yn cad w at ddatganiad y Llywod- raeth ddiweddaf y bnasent yn gadael poll problem gyllidol fawr hyd ar ol terfyn y rliyfel. Pe byddai yr amgychiadau wedi I aros heb newid, ni fuasai byth wedi newid y penderfyniad, ond yr oedd yr amgylch- i iadan wedi nevoid. Gallant ddeibyn neu I h d f "1 d wrthod cyfraniad o'r fath a gynnygir, ond ni allan fynd i daeru uwch ci ben (cym.). Ni allant ddweyd -i;i cliymerent ef ond ar eu liamndau en limiain. Ni allant wrth- od cymeryd yr aria 11 am nad oeddvnt VB hoffi'r modd y codir vr arian. Gotynai i'r Ty dderb) 11 y rhodd yn yst;d y rhoddid hi. a chyturio i ddymuniad yr India i fod,v11 gyfranog yn y mesur llawnaf gydag ebyrth yr oedd v gweddil! o'r Ymerodraeth yn en gwneud. A allant wrthod i India yr haw! iddi gy- meryd ei lie gyda'r trpicdipapthan mawr- ion eraill er cadw i fyny 'Uirliydedrl y C-x(yl.on P Ni wyddai pa fwriadai aelodau Lanvashire ei gymeryd. Deaflai fod yna, weliant i gael ei gv.iryg. Nid 1 oedd y gwelliant osodwyd i fel \n datgan achos dros y diwydi im 1 cotwm ddymunid ei osod i s-;Iiv'i- I, 'I- J. achos gyflwvnwyd iddo ef y dydd < 'r blaen. Yr ocdd achos y gwelliant yn un o bryder o [)! ,7 dt-il tyner i bobl yr India, a gofid am fod beichiau diangenrhaid yn cael eu gosod arnynt (chwerthin). Barn y ddirprwy. aeth o Lancashire ydoedd y byddai yn rhaid cau y melinau yn Laiicashiie ((,y, iti. a chwerthin). Yr oedd v ddau syniad yn anghymod!on. ddiii svt)ia d Dvwedai y ddirprwyaeth na fvddent yn abl i da-lu y drcth yohwanegoi a byiv, ond os codid y prisiau beth oedd ganddynt i'w gwyiii) yn ei erbyn (cym.). Yr oedd yn argyhoeddedig nad oedd y niwed mwyaf yn bosibl ellid ei wneud yn Lancashire ddim yn debyg i'r hyn ddychmygid. Ni (IdN, fi d tybio fod Llywodraeth India trwy osod y dretii ydnvanego! o 4 y cant yn gosod I- lasnach Brydeinig yn a gored i analluogrwydd eitliriadol. Hyd vn nod gyda'r yelnvanpgiad yma, yr oedd ma«nach gotwm Lancashire yn cael ei drin y /VairtuI yn India un ddi- wydfa Brydeinig «ral| (e!v\vch. clywch). Nid oedd gandd i uurhyw le.vrpas eudd a niweidiol mewn golwg. Yr oll a wnai ydoedd gwastadhau triniaeth cotwm Lan- cashire i raddau rhanol i driniaeth nwydd- au eraill a wneir. t Apeliai ar i Lancashire godi uwchlaw eu hofnau. Gadawer iddynt fod yn hy- derns yn eu gallu. eu medr, a'u hantur- iaeth. Onid oedd en hewyllus dda o'r hyn raid fod en marchnad fwyaf yn M'erth lhywbeth oedd yn fwy na'r pedwar y cant disylw (cym.). Apeliai at y cyn-Brif Weinidog. Gwyddai am ei deyrngarweh i'w gydweithwyr (cvmeradwyaeth ucliel a pharhaol, a gwaeddodd un aelod: "Dar danelles"). Gwyddai am fawi'frydig- rwydd yr aelod gwir anrhydeddus (cym.) Gwyddai nad ocdd ef a i gydweithwvr Ceidwadol erioed wedi rhwystro oj Lvw- odraeth drwy wasgu'n mlaen yn anamserol unrhyw faterion fyddo'n rhanu y pleidiau cyn y rliyfel. Gwyddai vr aelod gwir anrhydeddus na fyddai iddo godi y storm oedd wedi byrstio gylch ei glustiau i wasanaethu pwrpas plaid. Pe byddai eisiau codi Diffyndollaeth nid dyma y flordd y gwnai.
GWELLIANT. I
GWELLIANT. I Cvnnygiodd Mr Barton (Oldham i y gwelliant canlynol, ac eiliwyd ef gan Syr I Henry Norman: "Fo(l y Ty lu\ 11 yn cotnodi ei ddiolch- ganvch i Lywodraeth N-t- Itidia a" hargym- helliad fod cyfraniad o lOO,OOO,OOOp i gael ei wneud tuagat gostau y rhy fel, ond yn gofidio fod y dda rpariaeth a chyfarfod y gofynion at y cyfryw yn cynnwys newid yn y gyfundrefn sefydledig 0 dollau ar nwyddau cotwm, a thrwy hynny yn taflu baicli diangenrheidiol ar bobl yr India, ac o angenrheidrw.vdd yn achosi trafodaetli eydrhwllg galtanol ran nan y Llywodraeth, yr hYll oedd yn beth mwyaf anfuddiol i'^ godi yn ystod y rhy fel."
ARAITH MR ASQUITH. I
ARAITH MR ASQUITH. I Dywedodd A1 r Asquith fod vna un I pw.vnt yr oedd yn falcli ganddo ddweyd fod barn y Ty yn hollol unfryd, a hwnnw ydoedd cydnabod yn ddiolchgar nid yn unig y cyfraniad arinol sylweddol yr oedd India yn ei gynnyg i bwrpas y rhyfel. ond y gwasanaeth arvvrol a dygn y mae holi ddosbarthiadau y wiad fawr honno wedi ei wneud gyda hunaiiaberth a theyrn<j-n. well yr hwn, gredai, nad oedd ond ych- ydig cyffelvb i'w gael mewn hanes (cym.). Am hynny, yr oedd vii beth i'w ofidio yn fwy os byddai i unrhyw nodYll anghydgord amharn eu cydnabydd. iaeth o'u gwerthfawrogiad. Nid oedd am di-afod teilyngdod nac anlieiiyngdod y tollau. Yr oedd yn dal yn hollol at yr hyn ddywedodd yn yr araith ddifynwyd gan Ysgrifennydd dros India, ac a ym- ddengys iddo ei I'lta idodi ugain mlynedd Pan, dipyn dros riryddyn yn 01, yr oedd y Llywodraeth Indiaidd mewn anhawsur i fanfoli eu eydlid a'u treulion tebygol y cynnygiwyd cyim /> aliadaii yn y tollau, ac yr oedd peth ohono, addefaf yn rhwydd, a sawyr diffyndo!jl arno, pen- derfynodd Llywodraeth y dydd mewn tefn i nvstro adfywio hen ddadleuon. y dylai y mater gael ei adael i'w bender- f.vnu wedi gorffen y l'hyfd, mewn cysyllt- iad a phoJisi cyIIidol cySredinoi yr Ym- erodraeth. Yn ei farn ef. yr oedd hynny yn saHo ddoeth a chadam i'w chymeryd ifyny (cym.). Prim ai iawn neu beidio I yw'r cyfnewidiad y mae o nodwedd ddnd- leuol (cym.)). Y funud y codir (f i syhv y mae cynnwrf yn rliwyni o fodoli yn y ddiwydfa fwyaf allforol sydd gennym, sef gwneuthuriad cotwm. ac yn yr holi ddiwydianau eraill sy.'n dibynu ac yn gys- ylltiol ag cf. Nid achos rlnnlg Lancashire ac India ydoedd, yr oedd yn rhy fawr i hynny. Yr oedd yn effeithio ar y wlad yn gyff rediiiol. Teimlai fod yr hyn wnaed a'i effaith yn ddiff.vndollol. Yr oedd yn ddiamheuol yn gam ymlaen. ac yn gam o nodwedd herfeiddiol (cvni.). Yr oedd yn achos r oedd yn rhoddi amddiffyniad nid yn erbyn I y traniorwyr i gyd, ond yn erbyn y Fam- Japan. r oedd liyn yn rheswm arall dros ystyr. icu nevrid c'r fath yn dra dadfeuoJ. Ofnai na allai weled ei ffordd yn glir i gytuno yn g^-fangwbl gyda Mr Chamber- lain pan yn dweyd fod y safle wedi newid ei pan ddaeth y Cabinet i'r penderfyniad y flwyddyn ddiweddaf. Dylai mater o'r I fath yma fod yn fater o drafodacth gyf- ejllgar cydrlr.vrig Llywodraeth yr India I "r a w duixlodau \merodrol eyn cymeryd I unrhyw gamrau. AcniweJaipamxa ellid dod i ddealltwriaeth gyda Llywod- raeth yr India, gan bwyntio allan y bydd- j I ai yn welt hyd yn nod < er cael llai v o swm | mewn arian er mwyn cyflwyno eu cyfran- iad yma heb fod ynddo destun dadl u chvthrwflu (clywch, clywch). Nid oedd gan y Ty unrhyw reolaeth uniongyrchol o Unrhyw fath ar y Gyllideb Indiaidd. Yr oedd yn amheus a oedd penderfyniad v Llywodraeth yn angenrheidiol o gwbl. Mr Chamberlain Nid vw yn angen- rheidiol fel mvynt 0 gyfraith. ond y mae'n angenrlieidiol t-r anrhydedd y Senedd. | Galwodd Jlr ASfjuith syhv y Ty. ac yn -It y pwysig- r'ivydd o gael undeb, ac er mwyn yr Ymer- odraeth awgrymai i'r Llywodaeth ddei- byn yr ychwanegiad canlynol at eu pen- derfyniad — "Ac y mae' r Ty ar yr un pryd yn dat- gan ei farn fod y cyfneividiadau gynygir yn y Gyllideb Indiaidd yn y gyfundrefn o drethi cotwm Indiaidd i gael eu hystyried pan y byddo perthynas g^vllidol y rhanau gwahanol o'r Ymerodraeth y naill i'r llall, a'r gweddill o'r byd yn dod o dan adolyg- iad ar ddiwedd y rhyfel" (cym. uchel). Dangosodd Mr Bona r Law a Mr Chamberlain en eydsyniad. Siaradwyd vmhollach gan Mr Lloyd George, Syr J. Handles, a phrotestiodd CaptcI1 Albert Smith a Mr Phillip Snow- den yn gryf a chroew yn erbyn Mr Cham- berlain, ac er yn cefnogi y gwelliant, dy- wedai fod araith Mr Asquith a Mr Cham- berlain yn datguddio peth wmbreth o wrthddywediada u. Gwrthodwyd y gwelliant drwy 265 o bleidleisiau yn erbyn 125. Derbvniwyd gwelliant Mr Asqi.ith. C-ytunwyd a chynnygiad Mr Chamberlain fel y gwell- hawyd ef. ———— ————
FFERMWYR A FFESANTS.
FFERMWYR A FFESANTS. Awgrymodd Mr J. R. Hughes yng K ghyngor Sir Arion. yngwyneb vr angen- rheidrwydd o ychwanegu y cj-nnyrch bwyd, fod yr oil o't- afonydd i'w hagor i bvsgota. Yr oedd yna. hawl i Baethu ftesants. Mr Jones Morris: Peidiwch gur.eiul camgymeriad Mr J. R. Huglus Dywcd y jlunau y gall ffarmwr saethu ffesant os gall ddod o hyd iddo (chwerthin). Dywedodd Mr Jones Morris yr hoffai aIw sylw at hyn. Nid oedd gin ffarmwi? hawl i ladd (Fesant nes gwne id o wn i Bwyllgor Gweithiol yr A111 aeth wyr a pin-oil i'w boddlonrwydd Fod difrod yn cael ei achosi. (-.iel ei acliosi.
TRIN TIR AR Y SUL.
TRIN TIR AR Y SUL. Cydsyniad Archesgob Caergaint. Allfonodd Mr Prothero. Llywvdd Bwrdd Amaethyddiaeth, i ofyu barn Archesgob Caergaint ar y priodoldeb 0 drin y tir ar y Sul el' mwyn y cyflenwad bwyd. Ateb. odd yr Arehesgob ef fel y canlyn: Annwvl Mr Protheoro,-Diolchaf i cliwi am eich llyt-hyr ynghylch Uafur ar Y Sul yn y ma?sydd yn ystod yr wvthnosau eit.h nado b?-y.ig hyn. ?ap ein hetifeddiaetb 0 r Sal Seisnig, gyda'i ragoifraint o ym. atahad wldiw.-th waitli cyflrodin. yn fen- ditli Dduw-rhofldedig o werch amhrisiad- \\T, ac yr wyf yn dymuno ei amddiffyn a'i gadw ymhob flordd resymol, ond fe all achlysuron godi pan ei- mwyn eysur pob I em gwlad y rhoddir ihwymedigaeth- au eithriadoJ arno 111. Fel Gweinidog Amaethyddiaeth yr yd- yeli yn ein sicrhau fod argyfwng o'r fath wcdicodi. a bod sicrw-ydd am gyflenivad bwyd y ^n. (] 0 hosibl yn dibynu i radd- au helasth ai- y llafur eUir ei gy^gn, a.r y tii- vn ystod yrychydigwvthnosau nesaf. Gan pi bod fel livil. vi- wyf jn ei-edu, trwy ddilyn yr anveiniad roddir yn yr Efengyl os mewn achos eyffelyb yr ydym yn ym. adael dros gyfnod oddiwrtli ein i-heol. Dywedaf yn ddibetrus yngwyneb angen yr wythnosan hyn y gall dynion a me,rch- ed wneud gwasanaeth ar y maesydd ar v Sul gyda chydwybod glir. Dvlid trefnu Wrth gwrs, dwg gorfodi unrhyw un i wneuel hyn os y credant ei fod yn ddrwg, neu ynte rai ag y byddai ychwanegu eu gwaith yn peryglu eu hiechyd.
CARCHAR YN LLE'R FYDDIN.
CARCHAR YN LLE'R FYDDIN. f<Dylaswn fod yn y Fyddin. ond credaf y byddaf yn well allan vng ngharchar," f dyn. gvhuddid yn Llun<lain o ffu°io anan-nodau.
Advertising
ACROSTIC. E DMONDSON'S Grand Toffee and Sweets are really quite the best, f. DMONDSON'S Grand Toffee and Sweets are rea1ty quite tbe best, D ECIDEDL Y they're pure, aF can rely, M ADri, with greatest care, and long years, have stood the test, OF best ingredients only, they employ. NOTED for their "Value" and sold for miles around, DELIGHTING both the young as well as old, QWEETS that you can relish, all so good and sound, ONE quality "The Best" is only sold, NOURISHING the Toffee is Ideal," in more than name, & WITH Pennies children, both the weak and strongest C, ALL they do for Edmondsoirs, the Toffee mat's won fame, O BSERVE thcy- o, its best and lasts the longest. F. X* u.