Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
0 FOELWYN I FANOD.
0 FOELWYN I FANOD. [GAN Y CUDYLLI. I Bbynhawn dydd Iau, lonawr 8fed, wedi e chystuddio yn galed iawn am fis, bu farw Miss Edith Owen, merch hynaf Mr. a Mrs. Stephen Owen, arolygydd yr Heddlu, a hi ond 23 mlwyddoed. Niddisgynnodd llaw oer angau ar gymeriad glanach, prydferthach, na char- edicach erioed. Ni ddiferodd gair caled nao ymadrodd chwerw dros ei gwefus lan- ac ni chafodd ond y glan le i aros yn ei chalon am funud. Hawdd ydoedd canfod ers blyni, yddau yn wir ei bod hi yn addfedu i'r wlad Lie mae'r awel fyth yn dyner, Lie mae'r wybren fyth yn glir. Dodwyd oedd farwol ohoni i orwedd ym Mynwent Llanaber, ger Abermaw, brynhawn dydd Llun, lonawr 12fed. Nawdd y nef fyddo dros ei rhieni trallodus a'i hunig chwaer, Agnes H. Owen. Nos Sadwrn, yn Ysgoldy Jerusalem, cyn- haliwyd y cyfarfod dirwest wythnosol, pryd y gwasanaethwyd gan Obeithlu Bowydd, a berfformient fath ar ddrama fechan, Y Lili a'r Rhosyn. Cyfarfod gwych. Mae argoelion fod y fasnach yn awgrymu bywiogi braidd yn ein hanes ninnau, a mawr hyderwn fod haul llwyddiant wedi hollti'r cymyl. Ddydd Gwener, wedi cystudd trwm, bu farw Robert Griffith, Gelli uchaf, yn 56 mlwydd oed. Mae ein cydymdeimlad dyfnaf a'i blant sy bellach heb dad na mam, ond Tad yr Amddifaid.
Advertising
hughes, 20 xton Rd.; I Birkenhead. Z- Tel. No. 157y For Present X Season in the Newest Shades. Best Materials, Latest ????\ Style & Workmanship (J' MODERATE PRICES t lephone Royal 1157 Established 1864 ROBERT ROBERTS ESTATE AGENT. 33 Netherfield Road South. Has Property to Let In various parts of the own. Mortgages arranged. Valuations made Established 1884 'Phones 205 Bootle —— 547 T. WOOSNAM ROBERTS, F.A.I., Estate Agent and Valuer, Sootle Estate Office, Practical, Prompt and Reliable Management of all Classes of Real Estate. 52 STANLEY ROAD, BOOTLB, (2 doors from Bedford Road). Telegrams: Woosnam, BOOTL B Telephone No. 7909. J. LEWIS JONES, ESTATL AGENT A VALUER. 60 Victoria St., Liverpool. Properties carefully managed. Rents per- sonally collected. Purchases and Sales ne- gotiated. Mortgages arranged and Insurance, effected. THOMAS Q JONES, ESTATE AGENTS VALUERS. IHVBSTMKMT BMILDINGS. 67 Lord Street, Liverpool. Telephone No. -3868ABank. Properties Bought and Sold. Mortgages arranged. Valuations made. Rents collected. Tax. 217 Asrtuxa). ESTABUSHBD 1872. Stephen Roberts & Son, ESTATE AGENTS db VALVER8. 137 Everton Road, Liverpool. Properties carefully managed. Rents per- sonally Collected. Purchases and Skies negotiated. Mortgages arranged and In- surances affected. Henry Jones, ESTATE AGENT, VALUER &.PROPMTY AUCTIONEER, 3 Lord Street, Liverpool TNLI BAOT 4084. Excellent Building Land for Sale in the Vale of Clwyd. Lewis & Bromley Edwards, ESTATE AOENTSj 102 Kirhdale Rd. Liverpool Tel. 1840 Royal O. JONES WilliAMS, F.A,I., ESTATE AGENT & VALUER, 17 Boundary Place, Moss St. Liverpool. Est. 1885. Telephone 567 Royal. Telephone 8586 Ba nk JONES HUGHES, ESTATE AGENTS, 13 Whitechapeli Liverpool PROPERTIES CAREFULLY MANAGED Rents Collected. R. E. HUGHES, Estate Agent, Surveyor Valuer, Charing Cross, Birkenhead. Telephone No.—56 B'head. Has Houses to Let and for Sale in various parts of the Town and out districts Also Land to be Sold for Building purposes. Advances made to Builders. Estates laid out. Rents Collected, and Property carefully managed. D. GRIFFITHS & SON, 221 Breck Rd, L'pool PIANOS AND ORGANS from By allth e a, PER leading S/* MONTH makers. TELEPRONE-456 Anfleld LADIES BLANCH4RD PILLS Are unrivalled for all Irregularities, &o., they speedl ly afford reUet and never fail to alleviate ail sufferings They supersede Pennyroyal, Pil Oochla, Bitter Apple, &0 BLANCHARPS are the best of all Pill for W omea." sold in boxes, 1/14 by Boon' Branches, Tatioe's Branches, and all Chemists, or post free, same price, from ESLIE MAKTYN. Lte. Chemists.34 Dateton Laue. London. Mr. HARRY EVANS, Conductor, Adjudicator, Organist Teacher of Singing, 26 Princes Avenue. Liverpool 0. W. HUGHES,a. & L.T.S.C (Arweinydd y Canu yng Nghaptl M.C. Prince* Roa), Arweinydd Cymanfaoedd Canu, Beirniad,lac Arholwr. Parotoir Fmgeiawyr at Z'ya??rt/'MM MMe?y Co?Q' ? Ro?a. JEfe? Nodiant a so?K, 70 KINGSLEY ROAD, LERPWL. Y LLADMERYDD: OYLCHGRAWN MISOL AT WASANAETH YR YSGOL SABOTHOL. Dan olygiaeth y Parchn. E. Davies, Trefriw T. E. Davies, Abertawe; a Proff, D. Jenkins,!Aberystwyth, Yn y rhifyn am Orffennaf dechreuir dwy gyfrea newydd bwisig-Ysgri tau ar rannau o'r Epistol at yr Hebreaid gan y diweddar Barch. D. Charles Davies; ao Ymsom ao Ymgom gan y Paroh Peter Hughes Griffiths, Llundain. cyhoedJdi1i-y ad, yn ychwanegol at gynnwys arferol y j Pris Dwy Geiniog y mis. Gan y dosbarthwyr lleol, neu yn uniongyrchol oddiwrth y Cyhoeddwr: E. W. EVANS. DOLGELLAU. P. Lloyd Jones FUNERAL DIRECTOR, 364 Stanley Road, L'pool. TELEPHONE-261 BOOTLE. Telephone 751 Anfield" JOHN JONES, 0 FUNERAL FURNISHER, 19 Preston Grove, StyleaQuality. Economy, Attention. SUPERIOR WBDDING BROUGHAMS, Krtbwutfoa including all charges on application' HODBR-Mad o«»hinrbTw craylltlad rhma Mo ag irtsl ma eaw. AnfloldL J. T. JONES, Funeral Undertaker, 55 & 57 Brech Road, L'pool Funerals personally arranged to all parts. Telephone—215 "Old Swan." 16 Whltland Rd., near Shell Rd., Fairfield. R. W. EVANS, Funeral and Wedding ldirector, (Agent for Thomas Porter 4c Sons, Ltd.}. All orders personally attended to throughout at moderate charges. Highest testimonials can be seen. NO PRELIMINARY FEES MONEY LENT PRIVATELY In large or small sums (not less than £10) ON BORROWER'S OWN PROMISSORY NOTB ESTABLISHED FORTY-THREB YEARS and now lending UPWARDS OF ForJ Prospectus and Terms apply to GEORGE PAYNE & SONS 3 CRESCENT ROAD. RHYL. AND 16 SCHOOL LANE, LIVERPOOL. Attendance every Thursday afternoon at 15 KING STREET, CHESTER. Goni g Plant. GWERSLYFR I DDOSBARTHIADAU CYMRAEO Wedi ei ysgrifennu a'i drefnu dan nawdd Undeb Ysgolion M.C, Lerpwl, gan OWEN EILIAN OWEN. s Pria 4c. drwy'r post 5c. Cyhoeddedig yn Swyddfa'r Brython. 890willioms & sons, COAL, COKE AND CANNEL MERCHANTS Head Office: 7 Rumford Street Depots- Marsh Lane, L. 6 Y- Ry. 217a Crown Street, and 3 Jackson Street,JBirKenhead. Special Prices for Dealers. Write forTerme
YS]AFELL Y BEIRDDI
YS]AFELL Y BEIRDDI Y eynhyrohion gogyfer a'r golofn hon i'w cyf- I eirloPEDROG, 217 Prescot Road, Liverpool. DIWEDD BLWYDDYN. jBlTH yw swydd diwedd blwyddyn ?—mae'n 'N amneidiol ein terfyn [nodi A nodwedd pob munudyn } Ydyw byrhau dyddiau dyn. Caergybi, CYBI FELYN. "BLWYDDYN NEWYDD DDA." Chwi FBYTHONwyr clywch leferydd Brwd awenydd o Ro Wen, Yn dymuno "Blwyddyn Newydd Dda i chwi, o ben i ben A nis gellir gwell dymuniad Ar ddechreuad blwyddyn lan Boed pob mynwes dan eneiniad, A phob calon lawn o gan. Lion fo cywair iach y flwyddyn, Heb un tant yn lleddf ei d6n, Engyl lloniant fyth yn dilyn, A phob dydd dan nawdd yr Ion Glan ddymuniad ar ei ymdaith Yn ei afiaeth at bob dor, A sibrydion cynnes gobaith Ar bob cerdyn-dyna st6r 1 Pwy na ddylai ddiolch beunydd Am y flwyddyn newydd hon Sydd yn 11awn arwyddion cynnydd A thestynau diolch lion ? "Heddweh yn teyrnasu'n addas Uwch pob dinas, tref a gwlad, Pawb yn un fel glan gymdeithas, Heb alanas oer, na brad. Yn y wain mae'r cledd ddiogel. f Nid yw'r fagnel chwaith ond hyf, Heb gadernid hedd aruchel Wrth y llyw, beth sydd yn gryf ? Boed pob calon mewn cyweirnod I gydnabod "hedd yn ben, A theyrnased yn ddiddarfod, Nes dod Cymru'n Gymru Wen." Bo wen. Ioajt AT Ioan 1913 A 1914. I CENNAD newydd wrth dy dd6r Wisga wrid ieuenctid Eilw di i lannau'r mor— Dyfnfor bywyd. Bore 'fory, drwy gil drws, Amser ddaw yn gyfrin, Bydd ei gwedd yn wenau tlwa— Goreu'r flwyddyn. Heddyw, wedi mordaith hir, Doi i'r hafan dawel, Rho i'r flwydd fu'th gar mor bur Dyner ffarwel. Os mai prudd dy gan a'th ddawn, Os mai lleddf dy delyn, Os yw'th gostreLheddyw'n llawn Dagrau'r flwyddyn. Drwy ei thymor, rhodd i ti O'i bendithon goreu Ac wrth gofio'i dagrau hi Cofia'i gwenau. Q Wrth gofleidio'th newydd serch Ac ymrwymo'i dilyn, Beunydd cofia'i bod hi'n ferch Yr hen flwyddyn; Gyda'r'cennad wrth dy ddor Dos i'th fordaith hyfryd, Croesaw gei ar lannau'r mflr,— Dyfnfor bywyd. Rho dy lestr ar y donn, Rho dy hwyl i'r awel, Rhoed I6r it' y flwyddyn hon Fordaith dawel. Lion erch rugog. RHOSTDD. FFARWEL I'R FLWYDDYN. I Ffarwel iti, flwyddyn annwyl, Hedeg wnaethost ti Draw tuhwnt i fyd ac amBer- Dyna'th hanes di Ynnot cawsom gwmni diddan, Gwnaethost ti dy ran Codaist ddyn, am hynny canaf Fawl i ti 'mhob man. Daethost yma'n nghanol gaeaf, Pan oedd pawb yn brudd, Pan oedd natur fel pe'n gwywo, Blodau oil tan gudd, Dest a'r Gwanwyn i'n sirioli Gyda chor y wig, Yn ymbincio ar y gangen, Heb un arwydd dig. Yna'r Haf a'i wres a roddaist, Gyda'i wlith a'i wlaw, Natur fel pe bae yn chwerthin Welwyd ar bob llaw Yna rhoddaist inni'r Hydref, Amser casglu'r yd,— Amser rhoddi diolchgarwch I Greawdwr byd. Yna, pan y daeth y diwedd Ar dy einioes di, Rhoddaist le i arall flwyddyn I'n croesawu ni Ffarwel iti eto roddaf, Byth ni chodi mwy, Huna'n dawel yn dy wely— Ni chei yno glwy'. Rhyd lewis. DAN THOMAS. Y GOF. HEiBio'i dalent bedoli,—cywrain yw, Cawr o nerth ac ynni; O'r dwylo brwd hael eu bri, Daw haiarnwaith diwyrni. W. Pbts OWEN. DYMCHWELIAD AC ADFERIAD Y DELYN. Bu achwyn mai gan bechod-y daliwyd Y Delyn hir gyfnod Adre'n ol o annuwiol nod Y Diafol mae wedi dyfod. Hyfrydle foddiai'r afradlon-wnaeth ddwyn Ei thannau melysion 'Nawr gyda'n plant a'i thant a'i th6n Y geillf yn ein hysgolipn. Rhoi gwasanaeth cenedlaethol- 'dyw bryd Ei bron edifeiriol Adgynneu y ddawn ddadgeiriol Wneith i ni ar ei thaith yn 01. Troi'n ol i'r ddwyfol ddefod-hi geir 'nawr Am gor y nef uchod Bydd gyda'r llu'n clymu clod, Dwedir, ynghantre'r Duwdod. I 0- ISALLT.
Eisteddfod Gadeiriol Bethesda.
Eisteddfod Gadeiriol Bethesda. I Beirniadaeth. DAETH pump o straeon i law, ac y mae'u safle fel a ganlyn Bleddyn.-Stori weddol hir, yn troi o amgylch Plas Coetmor yn yr ail ganrif ar bymtheg. Dylai Bleddyn astudio Hanes cyn dechreu storia yn niffyg hyn aeth i brofedig- aeth. Dylai hefyd, wrth ddisgrifio ardal, ddefnyddio ei lygaid lawn cymaint a'i ddy- chymyg. Drwy beidio a gwneuthur hynny, dywed fod yr Wyddfa i'w gweled oddiwrth amaethdy Coetmor. Fel hanesydd, dengys ei wendid drwy ddywedyd fod arwr y stori yn ennill y cyflog bach o swlit y dydd pan ddech- reuodd weithio'n hogyn yn y chwarel,—yr oedd Fwllt y dydd yn gyflog da i ddyn yr adeg honno. Rhydd ormod o le i'r chwarel yn yr ardal mewn cyfnod mor fore dywed fod yr arwr yn myned i'r Ysgol Sul pan yn hogyn, ac ni anwyd sylfaenydd yr Ysgol Sul hyd 1735, pan oedd y ddeunawfed ganrif yn 35 oed ei fod wedi croesi i New York mewn deunaw niwrnod yr adeg honno fod y water balance cyntaf wedi ei godi yn y chwarel pan oedd yr arwr yno'n gweithio, a dywed awdurdodau'r chwarel mai 63 mlynedd yn ol y daeth y water balance cyntaf i mewn. Erys yr arwr ryw noson ym mhrif westy Bethesda,-ac yr oedd Bethesda mor fawr a hynny yn yr 17eg ganrif Enfyn lythyr hefyd at ei gariadferch, ag urgent ar yr amlen, ac aiff y postman ag ef iddi, a derbynia hithau'r llythyr ymysg nifer o lythyrau ereill,-Ilythyrau rhad felly yn yr 17eg ganrif. Aiff yn streic yn y chwarel hefyd. Alltudid y gweithwyr pe streicient yn yr 17eg ganrif. Os am leoli stori mewn cyfnod neill- tuol, rhaid bod yn ffyddlon i'r cyfnod hwnnw. Y mae'r stori ei hun yn ffug urddasol ac ami- eiriog, a'r cariadon yn gariadon pren. Defn- yddir y ffurf hwyaf i frawddeg bob amser. Canmolir y gariadferch yng ngeiriau gohebydd cyffredin papur newydd yn canmol urddasol- ion cyfarfod llenyddol, neu ryw ymadaw- edig o blith y saint. Y mae'n dywedyd popeth, ni chymer ddim yn ganiataol, ac nid eiddo iddo gyffyrddiadau'r llaw fedrus. Ychydig o gysylltiad sydd rhwng y stori a bywyd chwarelwr. Chwarelwr yw'r arwr, dyna'r cwbl. Ap Chu, arelwr.-Cymraeg da ar wahan i'w sillafu, y mae hwnnw'n wan. Daw a'i holl gymeriadau ymlaen ar y dechreu, fel plentyn yn gosod ei filwyr i gyd ar y bwrdd cyn dech- reu chwarae a hwy, yn lie dod a'i gymeriadau ymlaen fel bo angen amdanynt. Y mae'n farddonllyd wrth geisio bod yn farddonol, a metha ddisgriflo golygfeydd a meddyliau oain er hynny, y mae'r disgrifiad o'r eco yn Nant Ffrancon, at ei gilydd, i'w ganmol. Metha ddangos urddas y tragic, aiff yn gyff- redin o dan law. Cyffredin yw'r cynllun, a chyffredin ac ystrydebol yw hanes Rhys yn llwyddo, ac wedyn yn cynnal ei noddwyr. Prin yw'r cysylltiad rhyngddi a bywyd chwarelwr, a gwnaethai gystal ystori bysgota a etori'n ymwpeud a bywyd chwarelwr. Y mae'r cynllun yn Hac ac anniddorol. I'r un dosbarth y perthyn Bleddyn ac Ap Chwarelwr. Y mae Tan y Clogwyn a Ned mewn dosbarth uwch. Tan y Clogwyn.- Ysgrifennwyd y stori hon braidd yn frysiog, ond gall yr awdur ysgrif- ennu'n rymus.. Y mae mwyofywydchwarel yn hon. Merch y stiward yn caru un o'r gweithwyr, ac yntau'n ei hennill wedi mawr dreialon, dyna galon y stori. A dyma un o nodweddion mwyafrif y straeon hyn,—casineb y chwarelwr at y stiward, a'i gariad at ferch y stiward. Y mae'r disgrifiad o fywyd chwarel- wr yn fyw iawn, a symuda'r stori'n ddi-wast. GwnaiS y tragic yn urddasol, ac y mae'r disgrifiad o'r c6r yn canu yn un o'r pethau grymusaf yn y gystadleuaeth. Y mae cariad yn ormod o fusnes yn y stori,-sieryd Harri'r arwr a'i fam, a Gwyneth a'i thad, ynghylch y pwnc, yn rhy beiriannol, neu'n fwy fel bar- I geinwyr na chariadon. Y mae'r disgrifiad o'r stiward yn ei wneuthur yn wr rhy arw i feddalu mor gyflym ag y gwnaeth, a rhoddodd y ffalsgi George Da vies i fyny'r ysbryd yn rhy fuan. Disgrifiad ffug-ddramatig braidd yw'r un o Gwyneth yn mynd ar ei gliniau o flaen gwely Harri, yn yr ysbyty, i ddatgan ei chariad tuag ato, yng ngwydd ei thad, a'r weinyddes, ond yr oeddynt yn ddigon call i fynd all an. Y mae gan yr awdur syniad clir beth yw stori fer, ond anwastad yw ei chryf- der. Ned.-Merch y stiward eto, a llencyn o chwarelwr. Ysgrifenna'n rymus iawn mewn rhannau. Y mae rhannau'n naturiol dros ben, a dyma'r beiddgaraf ei gynllun, ond niweidir y cwbl drwy ei waith yn gwneuthur cwymp Wil Eban yn un mor hawdd. Cryfhau cymeriad o'i fath ef,—o leiaf, o fath y gwr a ddisgrifir yn nechreu'r stori—a wna erlid a dioddef, ac nid ei ddinistrio fel petai'n un o'r rhai meddalaf yn y wlad. Os am i Wil gwympo, ni ddylid ei ddisgriflo ar y dechreu fel un mor berffeithgwbl. Y mae'r disgrifiad o Wil wrth y ffenestr yn gwylio merch y stiward yn rhy gignoeth. Gallesid cyfleu'r un peth drwy gyffyrddiadau ysgafnach yn wir, gellid grymuso'r disgrifiad drwy hynny. Gormod o baent sydd yma ar y cyfan, a braidd ar y gormod o frwmstan wedi ei gymysgu ag ef. Er hynny, ni ellir darllen y stori heb deimlo fod rhyw rym anghyffredin mewn rhannau ohoni. I Ned y.buasai'r wobr onibai fod ei well yn dod. II Y mae Rhys yn ddosbarth ar ei ben ei hun. Rhys.-Dyma awdur wedi ei eni'n ysgrif- enwr, ac y mae ganddo ddawn storiwr. Y mae rhai rhannau o'r stori yn bradychu llaw'r prentis llenyddol, ond dengys rhannau ereill bosibilrwydd llenor rhagorol. Y mae'r cy- ffyrddiadau'n fedrus, y disgrifiadau'n gyffrous heb fod yn amleiriog na chwyddedig. Egyr olygfa inni drwy un frawddeg weithiau. Y mae'n llawn o arabedd, ac ni ddarllenasom ddim mwy byw ers llawer dydd na'r disgrif- iadau o'r dosbarth Ysgol Sul, a'r llanc yn. caru'r weinyddes, a donioldeb cwt y chwarel Dwg ei gymeriadau ymlaen pan fo angen amdanynt, a Chilian t wedi gorffen ohonynt eu gwaith. Y mae'r cynllun yn dda, try'n hollol o amgylch bywyd chwarelwr, ac y mae treialon a theimladau chwarelwr yma i'r dim. Wedi gorffen ei stori diwedda, ac ni lusga ymlaen yn ddiflas. Y mae storiau Tan y Clogwyn, Ned, a Rhys yn deilwng o'r wobr, ond yn ddibetrus eiddo Rhys yw'r oreu. r IFOR WILLIAMS E. TEGLA DAVIES. g ■ I Pryddest /TNant Ffbakcon. I DERBYNIWYD tair. Pererin.-Y mae arddull y bryddest hon drwyddi draw yn rhy ryddieithol i adael ar- graff farddonol ar y darllenydd. Ceir llawer iawn o'r testyn ynddi; ond o'r braidd y cyfarfyddir ynddi, o'r llinell gyntaf i'r olaf, a darlun artistic. Amlwg fod yr awdur yn gyfarwydd iawn a'r Nant; ondpelliawnofod yn effeithiol yw ei ddarlun ef ohoni. Y mae ei hiaith yn lied dda, a'i mydryddiaeth yn weddol ond gellid nodi lawer o wallau yn y naill a'r Hall. Er hynny, nid yw'n amddifad o ryw fath ar deilyngdod. Bugail.-Ni raid darllen llawer o'r bryddest hon na chanfyddir mai cynnyrch bardd ieuanc ydyw—cynnyrch un dipyn yn anghyfarwydd a chynllunio a mydryddu. Er hynny, ceir ynddi lawer iawn o arwyddion awen, a llawer iawn o hwyl—yn wir, ormod o hwyl a rhaid dywedyd y ceir ynddi hefyd lawer o ysbryd- iaeth Nant Ffrancon, ac ambell ddisgrifiad neilltuol o dda. Y mae'r iaith ar y cyfan yn lied dda-ond gallem nodi llawer o wallau a,c y mae r un peth yn wir am y fydryddiaeth. Ond ein prif gwyn yn ei herbyn yw, y cyn- hwysa lawer o syniadau na pherthyn yn uniongyrch i'r testyn arwydd o anadd- fedrwydd, debyg, yw hyn. Os mai dechreu- wr yw'r ymgeisydd hwn, yn sicr gall ddod yn fardd da iawn. Y "was Bach.-Rhagora pryddest yr ym- geisydd hwn ar eiddo'r ddau arall. Y mae hon yn bur ffyddlon i'r testyn, ac mewn mannau yn wir farddonol. Y mae'r iaith a'r fydryddiaeth hefyd yn lied ddiwall-gellid nodi ychydig bethau y gallesid eu gwell, ynghyda nodi nifer o fan wallau, ac ym- adroddion rhyddieithol. Dywedasom ei bod yn bur ffyddlon i'r testyn. Ac y mae hynny'n wir, ynenwedig cyn belled agymae a fynno darluniau adrannol o'r Nant a'r cwestiwn. Ond dylid cofio mai camp y bardd-fel eiddo'r arlunydd—ydyw dar- lunio'r gwrthrych yn y perspective iawn hynny yw: rhoddi'r man-ddarluniau yn eu lie priodol yn y darlun cyfan neu, yn iaith yr athronwyr, edrych r y rhan neu'r rhannau yng ngoleuni'r oil." A dyma ddiffyg pennaf pryddest Y Gwas Bach. Disgwyliem gaffael Hud Nant Ffran- con i gyd i orffwys arnom drwy'r holl gerdd ond graddau ohono yn unig a geir yng ngherdd F Gwas Bach, er cystal hi ar lawer cyfrif arall. Gwedi darllen ohonom y tri chyfansoddiad a ddaeth i law, ofnasom ein bod wedi gosod y safon yn rhy uchel a chan gofio mai ysgol i ddeffro a datblygu egin athrylith yw'r Eisteddfod, ynghyda'r ffaith fod gwaeth cerdd nag eiddo Y Gwas Bach wedi ei gwobr- wyo a chadair cyn hyn, cytunodd Berw a minnau i wobrwyo'r tro hwn. Felly, cadeir- ier Y Gwas Baeh. IOB. BERW.