Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
fo Big y Lleifiad
fo Big y Lleifiad Arglwydd y Wledd- Y mae Arglwydd Howard de Walden, Castell y Waun-sef oefnogydd a rhoddwr y canpunt gwobr flynyddol am y ddrama Gym- reig oreu-wedi rhoi ei air i ysgrifennydd y Gymdeithas Genedlaethol y daw i'w Chinio Gwyl Ddewi nos Sadwrn, Chwefrol yr 28ain. Y mae'r yswain llengar yn prysur ddysgu Cymraeg tan arweiniad un o Gymry hyddysg Caerdydd yn meddwl y byd o lenyddiaeth a theithi a dyfodol y Cymry a diau mai y fo fydd arglwydd y wledcl y nosbn honno. 0 Berfedd y Byd- I Danghoswyd llythyr imi'r wythnos hon at I gyfnither iddo oddiwrth y Parch. Edward Evans, brodor o Wyddelwern sy'n genhadwr ers blynyddau tan y Sudan United Mission ym Mukuru, Gogledd Nigeria, ac oedd yn werth cael cip arno gan fel y codai'r lien ar bob rhyw hai a helynt sy'n blino bywyd efengylwyr y parthau pell ac anwar hynny. A'n helpo pregethu aberth yr ydym ni, glyd arnom, yn y wlad hon aberthu y maent hwy yno, a gorfod stwytho i wneud ami i orchwyl feunyddiol na chym'rem ni dalsyth mo'r pumpunt am fynd o fewk y filltir iddi. Ond am ddygnu arni ac aros yno y mae Edward Evans, er y cwbl i gyd, gan feddwl mwy am Goron Ddrain ei Feistr nac am feitr yr Esgob na'r hwyl a'r poblog- rwydd peryglus a byrhoedlog a gaiff eilunod y tyrfaoedd yng ngwlad y breintiau mawr. A dyma ddywed wrth ddibennu ei lythyr :— "'Roedd yn syn gennyf weled yn Y BRY- "THON am farwolaeth Mrs. Evan Owen. Bydd yn chwith gennyf feddwl am Lerpwl hobddi. Mae'r Cymry wedi cael colled, "ac y mae'r meysydd cenhadol drwy'r byd wedi cael colled yn ei marwolaeth. Pwy ohonoch a garia ymlaen yr un gwaith gyda'r un diddordeb ? Gair go uchel i'r wreigdda honno o berfedd y byd. Ceisio Tyllu'r Pared- Clywais mai Tuhwnt i'r Llen oedd testyn darlith Dr. A. G. W. Owen, Laird Street gerbron Cymdeithas Lenyddol Parkfield, nos Iau ddiweddaf. Mr. P. H. Jones, F.I.C., yn y gadair, ac amryw'n siarad ar ol. Nis gwn pa beth a ddywedodd Dr. Owen end pared teneu iawn sydd rhyngom a'n cyd-eneidiau'r tu arall i'r lien, onite ? ie, teneu iawn, ond o ddeunydd rhy galed a gwydn i'r cryfa'i ben roi ei bin drwyddo i wneud hie y gallo'r pelydryn 116iaf o oleuni ddod trwodd. Sylw da iawn oedd sylw'r Parch. John Hughes, M.A., mewn oedfa-gladdu gweinidog y dydd o'r blaen 'Rwy'n credu mewn anfarwildeb a thra- gwyddoldeb am fod Duw wedi medru ei gudd- io rhagom mor ardderchog." A diau mai am ei fod wedi cael ei guddio mor anhydraidd y mae dynion yn ysu mor anesmwyth i fedru tyllu'r pared a rhwygo'r Hen. Am Angau a'r Bedd, inverted light yw'r ddau oleu hynr>.y, ac yn pelydru'r cwbl i'r Ochr Arall, ond yr un llygedyn i'r Ochr Yma. Ac er fod yna adnod yn dweyd Yr hwn a ddug fywyd ac anfarwoldb (rid anllygredigaeth) i oleuni," euddio'r Parch. J. Hughes sy'r iawn o hyd. Our little life is round 3d with a sloep "— dyna cyn belled ag y medrai'r Shakesp3are loew'i lygad weld. Ac falty, aros yn ddi-dwll y mae'r Pared hyd yma.  Pwyo Pen y Ddraig Las- I Geilw'n cymydog—Mr. Griffiths, Grassen- I dale-s.-ylw yn y Ffetan at ysgrif y Parch. John Williams, Brynsiencyr, yr y Beirniad ar Enwadaeth, saf nid ar ddrw g y peth ynddo'i hun, ond ar y sectyddiaeth gas, gul, amheugar ac anghristnogol a gyfyd ohono—dau beth gwahanol. Achlysurwyd yr ysgrif honno gan lith flaenorol y Parch. D. Tecwyn Evans,B.A., ar yr un pwnc yn yr un cylchgrawn a gwel- wn oddiwrth rai o'r cylchgronau cenedlaethol ei bod hi wedi deffro'r De cystal a'r Gogledd, ac fod goreu pob enwad yn unfarn am ei neges a'i hamcan. Ceir y Proff. Joseph Jones, Aber honddu, yn Wales, yn pleidio cael Llyfr Hym- nau Cydenwadol, sef un y medrai pawb a'r pedwar enwad eu cyd-ganu, fel un cam at glosio'r llwythau Ymneilltuol yn nes at ei gilydd. Eithaf awgrym, cyn belled ag yr aifii; ond peth go hawdd yw'n cael ni'r hen Gymry i gyd-ganu ein cael i gydd-deimlo a chyd- wefthio ar ol canu, dyna'r gamp a 'does dim ond un peth all wneud y wyrth honno, cyd- syllu ar ogoniart y Person nas deifio pob cenfigen gan wres Cariad y Crist. Diolch fod arweinwyr yr enwadau yn dywedyd eu medd- yliau mor rhydd ar y mater, ac yn dangos fod pob dyn da, o ba Iwyth bynnag y bo, wedi dod i lwyr ffieiddio'r teimlad sal a sectol sy'n anghyfanu ac yn anfelysu cymaint ar fywyd Cymru. A choded pawb ohonom ei bastwn i bwyo pen yr hen Ddraig Las. -o- O'r Gors i'r Graig.- Cyfarfod prudd-ddiddorol iawn oedd hwn- nw a gynhaliwyd yng nghapel Chatham Street nos Sul ddiweddaf, sef i wrando'r chwiorydd lafuria ymysg cwympedigion Cymreig parthau isa'r ddinas yn dweyd hanes y gwaith, yn ei Iwydd a'i aflwydd. Y chwiorydd hyn yw'r Chwaer Evans (yn llafurio tan nawdd y Cyfarfod Misol), a'r Chwiorydd Williams a Watkins (yn llafurio tan nawdd rhai o chwiorydd Cristnogol eu hysbryd a hael eu calon o Chatham Street ac eglwysi ereill). Caed gair byr hefyd ar y diwedd gan Miss Radcliffe, wna waith cyffelyb ymysg y Saeson. Wedi anerchiad, i ddechreu, gan y Parch. R. R. Hughes, B.A., clywd y tair chwaer yn codi'r lien ar ami i aelwyd enbyd a welent, nes gyrru ias o dristwch ac arswyd dros y dorf, ond yn sirioli a chalonogi pawb dro arall wrth ddweyd am ambell enaid a godwyd ar ei draed byth i gwympo'n ol, gobeithio. Byddai'n iechyd i'n haelodau hamddenol a chysurus eu cyflwr gael clywed a dirnad mwy am y gwaith a wneir a'r ofn- adwyaeth a welir. Ac y mae'r iechyd clywed fod un neu ddwy o chwiorydd cyfrifol Chatham Street yn ymweled a Soho Street a heolydd cyffelyb, ac yn cael o hyd i ambell Gymraes yn y ffauau ffiaidd sy'r ffordd honno, ac yn gwnued eu heithaf i'w rhyddhau o hualau chwant a chymdeithion sy'n eu tynnu i lawr llwybrau llithrig y trythyllwch. Da yw eu gwaith, a'r Nef yn ei wylio a'i roi i lawr yn ei Ilyfr. Ond gresyn, megis yr awgrymodd Mr. J. J. Bebb, na fuasai modd cael rhyw Noddfa (Rescue Home) i ddiogelu a chadw'r genethod druain ar ol eu cael, rhag iddynt lithro'n ol i'w hymdreiglfa yn y dom, a mynd yn hollol anadferadwy-i olwg y ddaear, beth bynnag am olwg y Nef. Awgrym da, ac yn werth rhoi ami i degan eglwysig heibio er mwyn ei gael lie i godi'n cwympedigion Cym- reig o'r Gors i'r Graig. Proffwyd a Phesimist- Y mae gen i syniad pur uchel am graffter a gwybodaeth Elidir Sais, ac a fyddaf bob amser yn mawrygu ei arddull goeth a'i ddull byw a bachog o draethu ei feddyliau prin fod haiach sgrifenwr ymysg llenorion ieuainc Cymru ac a anelais yn awchus a disgwylgar i aelwyd y Gymdeithas Genedlaethol nos Wen- er ddiweddaf i'w glywed yn nithio Beirdd Newydd Cymru mwynheais ran gynta'r ddarlith, lie y traethid mor feistrolgar ar ystyr y gair dwfn ond lledrithiol hwnnw Barddoniaeth," ac a gydolygwn, rhaid dweyd, a'r chwip heger a roes i'r peiswyn y cawn ormod lawer ohono yn yr anerchiadau Eisteddfodol ond pan draethodd am dros awr mor gain a diddorol ar Farddoniaeth N ewydd Cymru, ac yna a ddibennodd gyda dywedyd nad oedd y fath beth, wel, fe chwarddais yng nghyntaf ac a frochais yn ail. Arfaethaswn, er mor anwybodus rhagor y fo, godymu ag Elidir ar y pwnc yn Y BRYHON ond gwelaf fod Dyn y Drych wedi gwneud hynny, ac wedi dweyd fy meddyliau gymaint gwell a galluocach nag y medrwn i, nes nad oedd raid i mi ddywedyd dim yn rhagor nag Amen. Stori Modryb.- Heb lol na rhith, un o'r straeon tyneraf a ddarllenais ers talm yw stori Modryb a John, gwaith Pedrog,sydd yn Nysgedydd mis Ionawr, ac heb ami ddim o'r 61 gwneud hwnnw sydd mor atgas ar waith y prer tisiaid ansoddeiriol derllyn y cwbl mor urddasol a phe bai wedi digwydd bob gair a dichon mai felly y gwnaeth. Sut bynnag am hyiiny, 'does lygaid na leithiai wrth fyrd dros y breuddwyd a'r brofedigaeth a bortreadir mor fyw ac mor fedrus. -&■ Y ddau Francis. I 'Does odid i neb a wna gymaint y blynydd- au hyn i gadw hen delyn Cymru a hen benhillion Cymru a hen iaith Cymru rhag mynd i ganlyn lli' Lloegr na'r ddeufrawd G. W. ac O. W. Francis, Nantlle. Canant beunydd drwy chwesir y G ogledd, a hynny nid er mwyn cregin a chlod, ond er budd rhyw glaf neu'i gilydd, a phob rhyw achos da a chref- yddol. Buont yn Lerpwl yma droion gan adael tine hyfryd anghyffredin ar eu holau yng nghulst pawb a'u clybu. Aiff pobeth yn swynol tan eu hudlath, ac eco clogwyni'r Hen Wlad ymhob tant a thirawiad. Ac er mwyn i chwi gael syniad am wedd wyneb y ddau Ffrancis, dyma fo :— A dyma englyn Ap Lleyn i'r ddau :— Y ddau hyn a ddihunant—enaid dyn &'u tyner adloniant; Ddau cerddgar, pawb a'u carant- Fe gar y Nef hogia'r Nant. AP LLEYN. Darlith Syr Vincent- I Arbediad Cofiechi Cenedlaethol Cymru (Welsh National Monuments and their Pre- servation) oedd testyn darlith Syr Vincent Evans, Llundain, gerbron Cymry Cilgwri, sef Cymdeithas Genedlaethol Wallasey a'r Cylch, nos Fawrth, Ion. y 13eg Mr. John Morris. Y.H. (David Street) yn y gadair a'r Mri. T, Taliesin Rees, F.R.I.B.A., W. Garmon Jones, M.A., a H Huggins yn diolch amdani dros y cynhulliad. Dawgair ymhellach yn ein nesaf.
IDAU TU'R AFON I
IDAU TU'R AFON I Y mae Mr. F. J. Williams, wedi pasio arholiad y F.C.R.A., sef Fellow of the Corpor- ation of Registered Accountants ac wedi penderfynu ymgydio a busnes ei dad, Mr. O. Jones-Williams, F.A.I., Estate Agent, etc. yn 17 Boundary Place, Moss Street. --9- EGLWYS WILLMER ROAD.-Nos Sul ddi- weddaf, ar ol pregeth felys gan y Parch. J. H. Howard, cadd cynhulliad cryno yma wledd gerddorol o radd uchel am awr o amser, gan y Lyric Male Voice Party. Canwyd amryw ddarnau cysegredig yn rhagorol, a theimlai pawb ar y diwedd eu bod wedi cael gwledd i'w hysbrydoedd. Rhydd y gwyr ieuainc hyn esiampl dda i gorau'r cylch drwy roi eu gwasanaeth i'r eglwysi heb dal na diolch. Bendith .arnynt.-I.D. MARTIN'S LANE, LISCARD.-Cafwyd noson lawen yn Ysgoldy'r Annibynwyr nos Iau ddiweddaf, sef i gyflwyno awrlais gyda'r enw a'r dyddiad yn gerfledig arno, gan G6r Un- debol Cymreig Wallasey, i Mr. Tom Roberts ar achlysur ei briodas. Llywyddid y cyfarfod gan y Parch. T. Price Davies, gweinidog yr eglwys. Yr oedd rhaglen ddifyr wedi ei pharatoi gan Mr. J. Hughes, ysgrifennydd y Cor, a fwynhawyd gambawb. Wedi iddynt gael eu digoni a'r danteithion oedd o'u blaen, cyflwynwyd yr anrheg gan y Parch. T. Price Davies, yr hwn a siaradodd yn uchel am gymeriad a gwaith y cyfaill cerddgar yn yr ardal, ei barodrwydd i roddi ei wasanaeth i'r Eglwys a'r Band of Hope, ac i helpu yr achos- ion crefyddol yn gyffredinol. Cafwyd ych- ydig eiriau gan rai o aelodau'r Cor, ac atebodd 14r. Tom Roberts, gan ddatgan ei werth- v fawrogiad o'r teimladau da a ddanghoswyd ato ef a'i briod. Anrhegwyd Mrs. Roberts a bouquet dlos gan Miss Eunice Jones. Rhodd- wyd y danteithion gan aelodau'r Cor, ac yr oedd Mr. Jones, Seaview Road, yn ol ei arfer garedig, wedi gwisgo'r byrddau a, blodau tlysfrith. Hir oes a phob Uwydd iddynt yn eu byd newydd. CAPEL CYMRAEG WEST KIRBy.-Nos Iau ddiweddaf, cynhaliwyd te a chyfarfod tan nawdd cymdeithas y bobl ieuainc. Wedi'r wledd (a roddwyd trwy garedigrwydd Mr. a Mrs. Richard Williams, Katharos Bakery), cafwyd cyfarfod adloniadol llwyddiannus, o dan lywyddiaeth Mr. Rd. Williams. Y canu a'r adrodd a'r dadleu yn dda ac effeithiol. Cafwyd cryn lawer o fwynhad hefyd gyda chystadleuaeth addurno hetiau merched- (cyfyngedig i feibion), a dyfarnwyd Mr. Med rad Jones, West Kirb, yn oreu. IY cyfarfod yn cael ei gynnal yn gyfangwbl gan dalentau lleol,—aelodau o'r eglwys.—D.H.J.
ICymry'r Alltud.I
I Cymry'r Alltud. I Goreu Cymro, Cymro Oddicartref. I SOUTHPORT.—Cynhaliwyd y te a chyng- erdd blynyddol Capel Portland Street ddydd Calan. Gwasanaethwyd wrth y byrddau gan chwiorydd yr Eglwys. Llywyddwyd yn yr hwyr gan Mr. R. Lloyd Phillips, Princes Road, a gwasanaethwyd gan barti o Liverpool. Deuawd ar y piano gan Mrs. E. W. Davies a Miss Katie Griffiths. Canwyd ac adroddwyd gan Mr. O. R. Hughes, Miss Maggie Hughse, Miss Roberts (Llandudno), Miss M. E. Jones, Mr. J. S. Bagshaw, Mr. W. G. Williams, Mr. Tom Jones, Miss A. K. Jones, Mrs. John Williams (ieu.), Miss Minnie Doyle, Mrs. E. W. Davies. Anerchiad gan y llywydd, yn yr hwn y llongyfarchai'r Eglwys am y bywyd a'r gweithgarwch ddanghosid ganddi, a'r Ilwyddiant eithriadol ar ei Basar. Rhannodd y gwobrwyon hefyd i'r plant am eu ffyddlon- deb yn dilyn yr Ysgol Sul. Adroddiadau gan Mr. Tom Jones o wahanol gymeriadau. Diolchiadau i'r llywydd, y cantorion, a'r gwasanaethwyr wrth y byrddau, gan y gweinidog, a'r Mri. J. Pritchard a W. D. Owen. Terfynwyd cyfarfod da drwyddo-y caneuon a'r adroddiadau o nodwedd uchel, a'r perfformiad yn rhagorol-trwy ganu Hen Wlad fy Nhadau." Y Basar.—Mae cyfrifon y Basar yn awr wedi eu cwblhau. Cyfraniadau, £ 127-12-0 derbyniadau y Stalls-Southport (tair stol) £ 223-18-11 cyfanswm Southport, F,351-10- 11. Eglwysi Liverpool Fitzclarence, £ 52 Bootle, £ 70-0-10 Anfield, £ 62-0-6 Walton Park, E33-15-0 Chatham Street, £ 28-17-9 Newsham Park, £ 24-6-1 Douglas Road, £ 21—16-5 Princes Road (casgliad), £ 20-12— lj Webster Road, £ 20-2-6 Seacombe (casgliad) E20 David Street, £ 14-7-0 Edge Lane, £ 13-19-2 Garston (casgliad), £ 10-4-6 Waterloo (casgliad), £ 10-4-0 Parkfield, £ 5-9-0. Cyfanswm Lerpwl, £ 407-15-8 Ticedi i'r diddorion, £ 21-15-5 cyfanswm, £ 781-1-10 Taliadau, £ 59-11-3 Nett, £ 721-10-7 y ddyled, £ 680 gweddill, E41-10-7. Yr ydym fel eglwys yn dymuno diolch yn fawr i eglwysi'r cylch am ein cynorth- wyo'n hael ac yn enwedig i swyddogion ac eglwys Fitzclarence Street am roi eu hystafell- oedd eang a chyfleus at ein gwasanaeth, heb- law ymgymeryd a darparu'r lluniaeth am y tridiau. T ASHTON-IN-MAKERFIELD.—Nos ola'r flwydd- yn, yng nghapel M.C. Carmel, cafwyd gwledd a gwylnos, wedi ei threfnu gan chwiorydd gweithgar yr eglwys a ni oil yn gytun gyda'n gilydd, gwawriodd y Flwyddyn Newydd arnom gyda gwen. Dydd cyntaf y flwyddyn newydd, cynhaliwyd eich huchel-wyl gys- tadleuol, a drodd allan yn llwyddiannus iawn. Y cadeirydd ydoedd J. C. Roberts, Ysw., Aintree, ond gofidus i ni oedd derbyn llythyr oddiwrtho yn datgan ei anallu i ddod, ond yn anfon cheque dywysogaidd. Arweiniwyd gan y Parch. Edmund Griffith, a chlorian- nwyd yn y cystadleuon gan y Parchn. R. J. Williams, Lerpwl, R. Parry Jones, Mri. R. Vaughan Jones (Bootle), Wm. Parry (Bolton), T. Ramsden (Ashton), Griffith Jones (Caerdydd). Yn canlyn, dyma'r buddugwyr: Prif draethawd J. W. Dodd. Eto, dan 25 Morris Williams, Llanrug. Pedwar pennill, Caredigrwydd John Parry, Pensarn, Amlwch. Holiadau ar yr Hebreaid Moses H. Morris. Unawd (dan 12): 1, Miss G. Roberts 2, Miss Barbara Roberts 3, Miss Maggie Roberts. Unawd (dan 16): I, Bar- bara Roberts 2, R. E. Blythyn; 3, Annie Davies. Unawd i rai heb ennill yn Carmel Blodwen Davies a Rees Griffith (yn gydradd). Can ddisgrifiadol parti Miss M. E. Thomas. Unrhyw ddeuawd John Lloyd a Peter Roberts. Yr unrhyw unawd Wm. Roberts. Pedwarawd Parti D. Jones Roberts. Parti o 16 i 24, Yr Udgorn a Gan Bryth- oniaid, dan arweiniad Wm. Roberts. Ad- roddiadau—dan 10 1, Eleanor Roberts 2, Maggie Roberts 3, Caradog Roberts. Dan 15 1, Florrie Davies 2, Annie Parry ac Ellen Jones. Prif adroddiad Mrs. Jack- son. Unrhyw ddadl Gymraeg Mrs. A. Jackson ac O. H. Jones. Dysgu adnodau o'r Hebreaid Mrs. A. Jackson. Eto, o Lyfr Josua Edith Morris. Pwyntil-ddarlun o chrysanthemums: Aneurin Glyn Williams, Rhosrobin, Gwrecsam. Lliwio mewn olew, chrysanthemums Leonard Williams, Rhos- robin. Darlun mewn inc o lowr yn myned i'w waith J. W. Dodd. Pwyntil-ddarlun o ben Pwll y Maines Samuel Rogers. Gweithio twll botwm 1, Ellen Jones 2, Ellen Jones 3, Blodwen Thomas. Gweu hosanau Mrs. Rees, Earlestown. CAPEL UNDEBOL ECCLES.-Nos Iau ddi- weddaf, bu'r Parch. D. D. Williams, Moss Side, yn darlithio'n benigamp i'r Gymdeithas Ddiwylliadol ar Benhillion Telyn. Yr oedd yn dryfwl o ddoniolwch iach ac o wersi buddiol, wedi eu cloddio'n fanwl o'r cyfnod 1606 i 1850, a phwy yn well na D.D. am hyn, gan ei fod, nid yn unig yn un o fawrion plwyf Llanfrothen ond yn awdurdod ar hyn o ymchwil. Diolchwyd iddo am y wledd, a'i aberth yn dod atom.a'i barodrwydd bob amser.-W.P. o-- :ji'4::œ SIm I d, — o —
fMANCHESTER.1I
fMANCHESTER.1 I Y mae Mr. Hugh "Lloyd wedi pasio I Final Examination y Chartered Institute of 1 Accountants, Ionawr, 1914.
I Ar Lannau'r Honddu.
I Ar Lannau'r Honddu. Y BARDD buddugol yn Llanwrtyd ar y farw- nad i Penry Lloyd oedd y Parch. D. J. Howells, Llanymddyfri, gwr cynefin a'r gwaith, ac yn llawn o'r awen wir. Madog Fychan ?nillodd y gadair dderw hardd am adrodd yn Aberaman nos Iau ddi- weddaf. Yr oedd i adroddiad o'r Ffoadur" yn un o'r pethau mwyaf byw a glywsom erioed, ac yn llawn deilwng o gael cludo'r Gadair at y llu oedd garddo eisoes. Cynhaliwyd Eisteddfod dan rawdd y "Buffs" (R.A.O.B.) yn neuadd dref Aber- honddu Ionawr 7fed. Llywyddion, J. Con- way Lloyd, Ysw., ymgeisydd Toriaidd y Sir a W. H. Jones Parry, Ysw., Ariandy Cymru a Lloegr; arweinydd, y Proff. T. Lewis, M.A., B.D. Beirniaid Cerddoriaeth, Jacob Gab- riel, G. & L.I.S.C. llenyddiaeth, etc., Rees Rees, Teifi," Caerdydd gwaith nod- wydd, Mrs. G. T. Jones. Cyfeilwyr, R. W. Muck a R. S. Dowell. Ysgrifenr ydd, Mr. Francis Pugh. Eisteddfod nad anghofir yn iuan, a chafodd yr Anglo-Welsh Crowd fwyd heb ei ail. Daliwch ati, fechgyn, i godi'r hen iaith yn ei hoi yn rhre doriaidd Aberhonddu Unawd i fechgyn neu ferched dan 12, Duw gadwo Tywysog Cymru": 1, Annie Price 2, Lizzie Watkins. Unawd i fechgyn dan 15, Ymlaen i'r Frwydr 1, W. Clarke 2, T. Jenkins. Unawd i enethod dan 15 L. Davies. Deuawd i rai dan 16, "Y mae Cyfaill i blant bychain Bessie Middleton a Rosy Jones. Unawd ar y berdoneg Miss R. Davies, Llangorse. Unawd tenor, HoS wlad fy ngenedigaeth Evan Evans, Aber- honddu. Unawd bass, Lead, kindly Light cydradd—Oscar Watkins, Aber- honddu, a David Jones, Abercrave. Unawd soprano, Beyond Miss Eva Miles, Tre- degar. Unawd contralto,<e Abide with me Miss Gwladys Arthur, Pontnewydd, Mynwy. Cor cymysg, Fisherman's Bride (J. Price): Aberhonddu. Pedwarawd Oscar Watkins, W. T. Jones, Miss King a Miss Arthur. Cor plant, Ha, ha, melys wyliau ha' 1, Aber- honddu; 2, Llandilofan. Can, Tanchwa Senghenydd Ap Cledlyn, Ystalyfera. Can, Gwigfa Aberhonddu" Madog Fychan. Englyn, Aberhonddu Madog Fychan. Adroddiad i'r plant: 1, Olwen Rowlands 2, Harry Edwards. Adroddiad i rai mewn oed, Merchant of Venice cyd. radd, Miss Harris, Clyn, a Mrs. Jones, Llan- gynidr. Araeth ar y pryd, Yr Enfys Mrs. G. T. Jones. Gwaith Nodwydd Table Centre Miss Winifred Edwards, Aber- honddu Child's Pinafore Miss Maggie Lloyd, Talybont Nightdress Case Miss Florence Wilson, Aberdar. o
GAIR OR RHOS.
GAIR OR RHOS. CAEL TELYN I BOB Ty.-Un o arwyddion yr amserau sydd yn taro tant cynnes yng nghalon pob gwir Gymro yw'r ymgais i ddwyn y delyn i sylw a'i bri cyntefig. Mae llawer Cymdeithas yn gweithio'n ddistaw ond yn ddygn i hyrwyddo hyn, ac efallai mai y mudiad diweddaraf mwyaf calonnog yw bwriad Awdurdod Addysg ami Sir yng Nghymru i ddwyn y delyn i'r ysgolion dydd. Fe geir yr Alawon Cymreig mewn llawer ysgol heddyw, ac y mae'n hyfrydwch gennym feddwl fod y delyn ar ei ffordd yno hefyd. Dyna amcan yr hyn a gaed y nos o'r blaen yn Ysgoldy Bethlehem, Rhos. Dygwyd y delyn Gymreig yno, a thelyn fach hwylus ar gyfer tai a theuluoedd cyffredin, gyda Miss Nancy Richards, Pen y bont fawr, idynnu miwsigo'r tannau tyn, a Mr. Jacob Edwards (Alaw Maelor), Rhos, i draddodi darlith ar hanes hen y delyn a chyfrinion Canu Penhillion. Y mae Alaw Maelor i'w longyfarch yn fawr fel dar- lithydd. Nid oes ond canmoliaeth ddi- gymysg i'r delynores fwyn, anfynych y ceir ei hafal, a llawn deilyngai bob encor a gafodd, a mwy o lawer. Llywyddwyd gan Dr. Peter Price, M.A. Awgrymodd y priodoldeb o gael nifer o bersonau i bwrcaeu telynau bach i'w tai, a ffurfio dosbarth i'w dysgu, a chanu gyda hwy. Hybyswyd fod Cymdeithas y Ddraig Goch yn darpar telerau arbennig gyda'r math hwnar delynau. Pwy a Wyr na cheir telyn ymhob ty yn yr ardal boblog hon yn y man, a sain tant a phill yn llenwi'r awyr. Brysied y dydd byddai'n llawer mwy dyrchafol i'n pobl ieuainc na maswedd y rag long a gbrrir mor fynych.—Taqo Ddu, I o ——
[No title]
Dyma Feibl Annwyl Iesu a Telynau'r Plant (W. O. Jones, A.U.C.W.). Cyhoeddedig gan D. R. Jones (Alaw Madog), 103 Hampstead Road, Lerpwl. Pris, chwe cheiniog yr up.—Dwy gan newydd, y gyntaf i Mezzo-Soprano, Contralto, neu Baritone, yr ail i C. neu B., a'r naill a'r Hall yn addas i blant a chantorion ieuainc. Geiriau Cymraeg a Saesneg i'r ddwy. Y mae'r gyntaf yn seiliedig ar Telynau'r Saint o eiddo'r cyfansoddwr uchod, a'r ail yn gyffelyb o ran ei chynllun. Caneuon byrion, tlysion, gweddol syml, a hawdd ei canu ydynt, ac y mae lie i ganeuon o'r dosbarth hwn i blant a rhai ieu- ainc, oherwydd clywir plant yn awr ac eilwaith yn canu caneuon pell uwchlaw eu cyraedd- iadau, a thueddol i niweidio'r Heisiau. Y mae y caneuon uchod yn hollol y peth y gellid ei ddymuno o ran eu cylch a'u cynnwys, a diau yr apeliant at gantorion ieuainc. Syniad hapus oedd eu dwyn allan, a llongyfarchwn y cyfansoddwr.—G.W.H. 11 in
Advertising
MITCHELL BROS. Marsh Lane, Bootle. English Manufactured MAPLE BLOCK FLOORING. All Sizes kept in Stock. Largest Stock in the Kingdom Phone 639 Bootle Tel. Ad.: Peremptory" Li verpoo Liverpool Guardian Trade Protection Society 'Phone 4865 Bank. Wires Preoantion" The Oldest ProTinclal TRADE PROTECTION SOCIETY A MUTUAL SOCIETY Governed by a Board of Honorary Directors. For terms write-F. MEATHER, Secretary, 41 North John Street. Liverpool. W. DAYIES, Conductor, Adludicator, Accompanist. Teacher of Singing. Violin, d Pianoforte. Terms for Festivals, Concerts, Eisteddfodan. At HAFOD, DEGANWY, N. Wales I V
Advertising
Xmas Gifts. USEFUL AND ACCEPTABLE Great Sale OF VERY RELIABLE HIGH FASHIONABLE DliM JEWELLERY Saving fully 10/- in every ii SPECIAL VALUE. SALE LIST POST FREE. Davies s. 30 Low Hill RAILWAY ALLOWANCES TO CUSTOMERS FROM A DISTANCE. Close to Hippodrome and Olympia. EARLY CLOSING ON WEDNESDAY AT 1. Diamond 18-ct Watch Bracelet Davies's Sale 11 1/18 Usual f,35 SLIGHTLY SECOND-HAND,.indistinguishable to now 18-ct. Sold Gold fashionable, latest Self-Expanding bars. Lever Watch Bracelet, surrounded with 30 BRILLIANT DIAMONDS, finest quality, pure white Itawle intense fire and lustre; Highest-grade move- lawlessA, CCURATE TIMIST. Warranted 30 years; ment, rare bargain; will advance £ 12 any time. Also magni- ficent 18-ct. Diamond and Ruby Self-Expanding Watch Bracelet, fine quality; Sale Price £ 13/19/ usual £30. Also Superb Diamond and Emerald ditto; Sale price £ 18/10/ regular price £ 50. All warranted time- keepers. SALE PRICE ACCURATE WATCH BRACELETS. Pearl & Peridot Gold Pendant Davies's Sale S !9/- UsunlY,5 LATEST DESIGN, Beautiful Circular real Orienta PEARLS AND PERIDOT PENDANT 1-in. diameter with pearly loop, lustrous gems, most charming jewels Also Solid 15-carat Pearl and Tourmaline Pendant, rich gems; Sale Price, £ 2/5/ usually E5. Also 15- Oarat Diamond and Pearls, with pearl drop; Sale Price, E3/1916, originally £ 9. Various Diamond Jewellery Usual Price Sale Price. 99 DRESS STUD, Gent'sPingle-stone First-water DIAMOND Combina- O '1 Q tion Pin or Stud, rare lustre, 3/ XI7/ 15-carat Claw set. ag DIAMOND BROOCH, beautiful 15-carat, latest split bar, set with 3 flawless Diamonds in cross-over ()/l Q/ style ?/ic/* f,21 EARRINGS, Exquisite, DIA- MOND CLUSTERS, selected white gems, rare lustre, platinum set swing drops, 18-carat gold wire. 1 Q/] A/" Will advance C1J-10/- ?.?'?.U £87 DIAMOND'WATCH BRACELET, ————————— 18-earat gold' 30 finest gems, Highest-grade Lever, full- jewelledl movement Guntimist 13/18/- Barg in. "5 BROOCH, Triple DIAMOND ————————— CLUSTER, 27 large first-water flawless stones, platinum bar QQ/lif"l/ Ii in. long. Will advance £ 27. Usual £ 2/10/- Davies's Sule 25/- Gold Curb & Padlock Bracelet Fashionable massive flexible curb and Padlock Solid Gold BRACELET, stampe v iink (the widest at the price), complete in velvet ase). Also ditto at 23/6, usual B3. Also the loliow ag BAR( GAINS IN "BASKET" PATTERNS tt ;J/-reduc- tion in every E, as follows :-26/- :3.=' <- 1-, 55/- also very fine 9-bar "Basket" Bracelet a«i-v £ 3/12/6 usual M. Reliable and undoubted |ua ity )nly. Approval. Payments. Over 200 Bracket r ectfrom. GOLD BRACELETS 10/- LES IE £ 18 Ct. Diamond Engagement I Usual Price. Rings Price. Usual Price. Price. £3 DIAMOND AND SAPPHIRE Half-hoop, stylish 7-stone service "IQ/C able claw-setting, 18-ct iw/v 94 DIAMONDS AND SAPPHIRES 5 gems, heavy 18-ct. Half-hoop; -C "I <fi/_ all lustrous gems; rare bargain U/ S4 DIAMONDS, 5-stones. Half-hoop stylish claw, 18-ct. gold, double-cut n "1 IIP/ gems; rare fire and lustre x/ JL\}/~ B5 DIAMONDS, 5 first-water large lustrous gems, fine white quality heavy solid 18-ct. claw half-hoop others at £ 2/10/ £ 2/12/ and £ Q/C/ E2 /15 0 F.6 DIAMONDS, fine 5-stone large ? diamonds, each gem of great beauty, heavy 18-ct. gold claw set; -C 0 /T7 will advance 50/- ■*»«/ A f M DIAMONDS, 5-stone,very lustrous gems, first water, carved stylish claw set 18-ct.; will advance £ 3/16/- £21 DIAMONDS, 5-stone platinum Coronet," half-hoop white clean 'Ustrous gems, very high grade, ^£ OQ//1iUC/ latest design; will advance ?8 -8/16/ I Lady's Diamond Half-Hoop. LARGE SECOND-HAND 5-STONE SALE PRICE. DIAMOND RING, Claw-Set "CORO- NET," Latest, intense lustre, 18-ct. plft/ir and Platinum advance £ 9/15/- any f-10/15/ time. Also large 3-STONE DIA- MOND OROSS-OVER RING; Sale Price £ 16/10/ usual £ -3. Also USUAL SQUARE CLUSTER DIAMOND RING, 5-stones' Sale Price £ 14/17/- £ Ol usualMS. Alw very large 2-STONE 12l DIAMOND' CROSS-OVER RING, White Stones; Sale Price £ 35/10/ usual Y65. 1 SAVING 10/- IN EVERY £ Daviess Miscellaneous Bargains. Usual Price SOLID GOLD ONLY Sale Price. 21/-NECKLET, Diamond Out Links 10/6 20/-LOCKET, oval, engraved, hall-marked 7/6 21/-SIGNET RING (Gent's) shield, heavy. 9/6 20/-LINKS, oval, engraved, hall-marked 8/11 17 /-SIGNET (Lady's), shield top, strong 7/6 IS/-PIN, real Diamond centre. 9/6 18/-PIN, real Diamond centre. 9/6 93-BANGLE RING, 18-ct. wide, heavy gi lie I- f.2-SIGNET (Gent* s), 18-ct. solid gold shield.. 18 30/-BROOCH, real Diamond centre 101- 35/-BRACELET, stiff, wide, engraved 16/6 JM—DIAMOND & Sapphire 3-stone Scarf Slide 35/- £ 10-PIN-STUD, Diamond & Sapphire Cluster.. 941121- 29-WATCH BRACELET, Russell's Solid Gold Lever £ 3/18/- £ 14- BRACELET, 15-ct. band, 3 Diamonds £ 6/18/- £ 35-WATCH BRACELET, 18-ct. Diamond and Rubies £ 13/18/- Heavy I ucky Wedding Rings 22-CARAT PURE GOLD. Special 20/- Special. (USUALLY 27/9). A jPresentation with each Ring. DAVIES'S, 30 lOWHILl, Liverpool. s.