Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Ln C nsal ym Manoeinion.
Ln C nsal ym Manoeinion. Dyddiadur, I IONAWR 1914 24-Te Parti Mawreddog yn Pendleton OHWEFROL 6—Darlith y Gymdeithas Genedlaethol 13-Cytarfod y Gymdeithas Genedlaethol 14—Oyngerdd Undebol y Band of Hope 22-C)farfod Pregethu Lord Duncan Street 28-Cyngherdd Gwyl Dewi yn Holdsworth Hali Cenhadon y Sul Nesat. I Y METHODISTIAID OALFINAIDD. Moss SIDE-10.30 a 6.30, Thomas Hughes, Rhiw PENDLETON-10.30 E W Roberts 6; R Williams HEYWOOD STREET-10-30, E Humphreys, Rochdale 6 « E W Roberts HIGHER ARDWICK-10.30 R Williams 6, E Humphreys LEIGH-6, FARNWORTH—10.30 a 6, J Edgar Roberts EARLESTOWN—10.30 a 5.45, W ARRINGTON-10.30 a 6. Edmund Griffith, Lerpwl EGLWYS UNDEBOL ECCLES-ll a 6.30, W Roberts, Lerpwl YR ANNIBYNWYR OHORLTON ROAD-1 0.30 a 6.15, BOOTH STREET-] 0.30 a 6-15, M Llewelyn LD DUNCAN ST., SALFOUD—10-30 a 6-15, J Morris QUEEN'S ROAD—10-30 a 6-15, ROLLINWOOD-IO.30, Cyf Gweddi 6.15, W W Hughes WEASTE—10.45 a 6, W W Jones Y WESLEAID DEWI SANT—10.30, 6, J Roger Jones HOREB-IO.30 J Roger Jones 6, Cyf Gweddi SIGN —10.30, Cylarfod Gweddio 6 A Lloyd Hughes BEULAfi-2.30, A Ll Hushes 6 G Tibbotfc CALFAlUA-IO.30, J TEllis 6, J M Williams ECCLES-2.30, J M Williams. 6.30 Y BEDYDDWYR UP. MEDLOCK ST.—10.30, a 6, J H Hughes LONGSIGHT-10.30, a 6.30, ROBIN'S LANE. SUTTON—10.30 a 5.30 -1 COLOFN Y CYFRIN. I EGIN MEDLOCK STREET.—Cynhaliwyd CyfarfodCystadleuol Ysgol Sul yBedyddwyr, Medlock Street, y Sadwrn, diweddaf, a pharato- wyd to rhagorol.i' r plant a'r bobl ieuainc gan chwiorydd yr eglwys. Daeth nifer luosog i'r cyfarfod, ac yr oedd y-i llawn mwynhad. Beirniadwyd yr ymgeiswyr gan Mr. J. G. Jones Mrs. O. R. Williams, Moss Side Mr. Edward Lloyd, Victoria Park. Llywydd- wyd gan y Parch. J. H. Hughes. Cyfeiliwyd gan Miss A. E. Evans a Mr. G. H. Williams, ac arweiniwyd y plant gan Mr. R. C. Jones. Enillwyd y gwobrwyon gan y rhain :—Ad- roddiad (dan 10 oed) Nellie Roberts a Gwennie Rogers. Adroddiad (dan 15 oed) Madge Roberts a Ceridwen Williams. Canu, Tyner wyn y praidd Miss Madge Roberts. Unawd, Beth a wnai di a'r Iesu": Miss Nellie Jones. Canu hen alaw Gymreig Misses Gwladys Jones a Myfanwy Williams. Daeth dau barti i ganu'r don Bethania, a bu'r ddau yn gyfartal. Adrodd, Pethau bychain Misses Dilys Williams a Nellie Jones. Caed hwyl dda gyda chystadleuaeth cyfansoddi llythyr caru, ac enillodd Mr. G. H. Williams. Am wneud Table Centre 1, Miss Worsley Jones 2, Mrs. John Roberts. Canwyd yn y cyfarfod gan y plant a Mr. R. J. Jones, ac adroddwyd gan Mr. James Thomas, a Misses Branwen Morgan a Dolly Jones. 11 i "J —— HOs CWPAN, CWPAN LA:N.-Mae eglwys I M.C. Pendleton wedi cael pawb ei gwpan cymun, a thrwy hynny wedi dangos eu bod i fyny a'r oes. Mae amryw o eglwysi'r cylch yn cyndynnu gyda'r hen ddull a wrthodir yn awr yn dra chyffredinol. Mae'r modd brawd- ol y symudodd eglwys Pendleton yn anrhyd- edd iddi, a dylai fod yn symbyliad ac esiampl i ereill. Datblygodd y syniad gyntaf ym mhlith y chwiorydd rhoisant y mater i ystyriaeth y blaenoriaid a gofynasant hwythau lais yr eglwys, a phleidleisiodd yr aelodau yn unfryd. Ymrodd y chwiorydd i gasglu'r arian angenrheidiol, a danghoswyd sirioldeb a haelioni inawr. Credaf na fyddai aelodau'r un eglwys heb i bawb gael ei gwpan yn fuan iawn pe caent eu rhyddid a'u hawl i bleidlcisio ar y mater. Y mae'r hen ddull yn hollol groes i lanweithdra, ac i bob arforiad teuluaidd a chymdeithasol. Nid yw syndod yn y byd fod cynifer yn troi eu cefn ar y seiat gymun, neu'n ffugio yfed o'r cwpan, yn yr eglwysi sy'n parhau gyda'r hen ddull. Nid diffyg parch a chysegredigrwydd ydyw ystyried ein dyledswydd gyda hyn, pan gofiwn fod meddygon swyddogol ein trefi ar eurgoreu yn ceisio atal lledaeniad afiechyd gan ddangos perygl arferion cyffredin. II —< $ F COFIANNYDD YR HEN BENUEL.-Lle tra chynhyrchiol yn yr ystyr o gyfansoddi Ilyfrau yw'r dref hon gan Gymry'r gorffennol, ac hefyd y presennol. Yr olaf i wneud y gwaith hwn yw'r Parch. J. H- Hughes, gweinidog y Bedyddwyr. Gelwir ei lyfr yn Camnlurydd- iaeth Penuel, Bangor. Hanes y Bedyddwyr ym Mangor ydyw, o'i ddechreuad gan mlyn- edd yn ol hyd yn awr. Un o blant eglwys Penuel yw Mr. Hughes, a'r hynaf ohonynt yn y weinidogaeth. Cyfleodd yr hanes yn fanwl iawn, ac mewn modd diddorol a dar- llenadwy. Dosrannodd ef yr benodau, a'r rheiny drachefn yn adrannau byrion,a gweith- iodd yr hanes i mown o ddolen i ddolen mor hapus, fel y cefais ddigon o hyfrydwch i'w ddarllen trwyddo heb ei roddi o'm Haw. Dichon y bydd darllen yr hanes, i'r rhai sydd yn cofio llawer o'r hen gymeriadau, yn foddion i adnewyddu ambell atgof sydd megis ar goll yn awr a phetae y rhai hynny'n anfon yr atgofion ar eu hunion i awdur y llyfr, ceid cyflawnach hanes erbyn y bydd eisiau ail argraffiad. Da fyddai i hynny gael ei wneud gyda phob llyfr hanes. Mae Mr. Hughes wedi cofio ei hen gartref ymhell ohono, a gwaith rhagorol fyddai i ereill ei efelychu gan ysgrif- ennu yr hyn a wyddant am eu cartrefi hwy. thau. Dechreuad bychan iawn oedd i achos y Bedyddwyr ym Mangor, ond y mae ei gynnydd graddol a chryf yn rhyfeddol. Cewri crefyddol oedd llawer o'r rhai oedd a'u "hysgwyddau dan yr arch, ac y mae'r ychydig ddvfyniadau a geir yn yr hanes amdanynt yn darawiadol. Dyma ddarlun Arwystl o Thomas Thomas, trydydd gweinidog yr achos yn y lie Dyn bychan, del, coesfyr, sionc, a dibwyll. Safai arno'i hunan fel top, a throai cyn chwyrned-pan ai yn ei flaen ni byddai ewyn yn ol iddo, a pha ffordd bynnag. yr ysgogai, ymlaen neu'n ol, byddai ei draed daDo." Mae'n bleser gweled y llyfr yn yr orgraff gywir, ac nid oes ond ychydig eiriau fel y rhai canlynol yn frychau arno, "neill duol," adgof," cyrhaedd," "canghen," etc. ond nid yw'r brychau ond megis dim bron wrth gynnwys gwerthfawr y llyfr. CHWALFA DRisT.-Ailao trysorau'r fonedd- iges dalentog a goludog, Miss Gaskell, ar I werth yn awr. Bu farw ychydig amser yn ol. Yr oedd ganddi lyfrgell fawr a gwerthfawr. Cyfansoddodd nifer dda o lyfrau, a gwnacth lawer o ddarluniau, ac amryw ohonynt yn olygfeydd Cymreig. Yr oedd ei serch at ei Ilyfrau, a'i darluniau, yn angerddol ond y fath chwalfa, fawr fydd arnynt igyd mewn byr amser wedi iddi hi gau ei llygaid arnynt am byth. Anfynych y ceir golygfa fwy trist.
Gwlitli Gwladgarvvch.
Gwlitli Gwladgarvvch. Gair o'r Hen Dre, sef Tre Caernarfon SASIWJST Awan a Chan Dyna a gaed yng Nghaernarfon nos lau ddiweddaf, gan fod tri o wyr mawr Cymru wedi eu gwahodd yno i'w hanrhydeddu am eu gwasanaeth i'w gwlad a'u cenedl, ac ni chrynlloWyd cymaint o wladgarwch a miri i gyn lleied o le erioed o'r blaen. Pe cai Cymdeithasau y Cymrodorion sychion a stiff sydd yng Nghymru a rhai o drefi Lloegr un diferyn o'r gwlith gwladgar sydd yn y gymdeithas hon, byddent yn fwy iraidd a gwresog nag ydynt. Os oes rhyw Gymro yn awyddus am gael ei galon yn fflam am bedair neu bum awr, ceisied gael trwydded i'r gymdeithas hon yna mynnai gaol gwneud rhywbeth i geisio Codi'r Hen Wlad yn ei hoi." Ar yr un pryd, dylent gofio mai cyfyng yw y porth," ac am hynny, y mae'n werth ymdrechu am y fraint. Perthyn iddi hufen lien a cherdd yr hen dref Gymreig sydd a'i hysbryd yn deilwng o Gymru, a gwyr praff ydynt hefyd. Rhyw oddaith o wladgarwch oedd nos Iau ddi- weddaf, ac yr wyf yn sier fod pob gronyn o snobyddiaeth oedd o fewn muriau'r dref y nos hon wedi cael ei grasu neu ei ddifa ga,n y gwres o ystafell Clwb. Yr oedd yr ystafel] fel corlan o firi a hwyl, a phob calon yno o dan ddylanwad cyfaredd yr Anthropos, golygydd Trysorfa'r Plant, ac awdur sydd wedi gwneud cymaint a neb i gyfoethogi llenyddiaeth ei wlad yn ystod y chwarter canrif diweddaf, gan iddo gyhoeddi oddeutu dau neu dri ar hugain o lyfrau, ar wahan i'r pentwr anferth o ysgrifau o'i waith sydd wedi ymddangos mewn chwarterolion, misolion, a newydd- iaduron. Efe yw "Brenin y Clwb," a golyga hynny lawer. Y mae ei nod a'i felly'n wir yn ddigon i greu mor o grechwen. Os yr amheuwch wirionedd y gosodiad hwn, Mr. Golygydd, ewch i holi'r Ap Lleyn rhadlon ei wyneb a gwresog ei galon, oedd yno gyda'i wyneb llydan, hawdd- gar, yn diferu o chwys dan ddylanwad cyfaredd arabedd y llywydd. SynnwD i ddim na cherddaFr Ap o Lerpwl i'r Clwb y tro nesaf pe digwyddai fod yn streic ar y ffordd haearn, neu'r Mersey wedi rhewi. Y "'gwyr mawr gwahoddedig y tro hwn oedd Mr. T. Gwynn Jones, awdur yr awdlau Ymadawiad Arthur a Gwlad y Bryniau, sy'n addurn i'n hiaith Mr. J. H. Davies, M.A., Aberystwyth, y gwr sydd a'i gymwynasau i'w wlad a'i genedl yn ddirif-gwr sydd wedi casglu trysorau nad wyr neb eu gwerth i lenyddiaeth Cymru, ac sydd hefyd wedi symud ymaith lwch canrifoedd oddiar hen lawysgrifau rydd oleuni ar gyfnodau tywyll yn hanes ein gwlad a'r Athro J. Morris Jones, M.A., Bangor, awdur hyglod y Gra- madeg sydd yn fri ar ein gwlad; a chydrhwng y rhai hyn a'r doniau lleol amryfal eu teithi, gwelir fod yno ddefnyddiau hwyl direol. Arfer y Clwb bob amser yw cael gwledd, a rhaid oedd ei chael yn arbennig y tro hwn, i groesawu y gwyr dieithr ac ar ol y te a'r coffi, etc., ymestynnodd rhai at y ffrwythau amrywiol oedd yn huliedig ar y byrddau estynnodd ereill at y pibellau. Ynghanol y mwo;, cymerodd y llywydd—Anthropos—-eile, a dyna i chwi guro dwylo cynnes a fu ar ol hynny. Agorwyd y gweithrediadau gyda chainc ar y piano gan Mr. Orwig Williams, a chyffyrddodd yntau a'r tant drwy ein difyrru & threfniad i'r piano o Alaw Gwyr Harlech. Mater y drafodaeth oedd Cymru'r Ganrif Newydd ac o'r boncyff hwn caed pedair cangen 1, Awen Cymru 2, Lien Cymru 3, Cerdd Cymru 4, Celf Cymru 5, Sefydl- iadau Cymru a phe clywech y drafodaeth goeth a gaed ar y pum pwnc a nodwyd Edrychir ymlaen ymhob cyfarfod at araith agoriadol y llywydd a phan gododd i gyf- arch nos Iau, yr oedd ei ysgogiadau yn tiwnio'r tannau," a'i ymadroddion arabus fel gwefr yn cyffwrdd pawb. Ei osgo a'i ymadroddion ef sydd yn penderfynu tym- heredd y cyfarfod. Ar ol lledu'r hwyliau, galwodd ar y brodyr amryddawn o Fala- deulyn-G. ac 0. W. Francis-y ddeuddyn hawddgar ag y dywedodd Ap Lleyn amdanynt yn Y BRYTHON diweddaf,— Ddau gerddgar, pawb a'u carant- Fe gar y Nef hogia'r Nant i ganu Mynd yn hen," a dyna hwyl a fu. Canu pennill bob yn ail a wnaethant, gan gyduno yn y pennill olaf a chlywsoch chwi erioed y fath guro dwylo a fu yno ar ol iddynt orffen. Mynnai'r Clwb eu cael i fyny eil- waith, ond meddai'r llywydd, ynghanol berw afreolus o chwerthin-" Y maent i ganu eto, a 'does dim golwg cryf ar y naill na'r llall." Canwyd y piano iddynt gan Mr. O. H. Hughes, bachgen medrus o Faladeulyn. Yn ddilynol, galwyd ar Alafon lan ei ym- adroddion a choeth ei iaith, i draethu ar Awen Cymru," ac ni roed gwell croeso i ymherawdr yn unman erioed nag a gafodd ef. Y mae yn un o ffyddloniaid y Clwb, a chan mai hwn oedd y tro cyntaf iddo ddod yno ar ol ei waeledd, hawdd deall ystyr y croeso a estynnwyd iddo. Ni fedrai Alafon draethu'n wael ar y mater a ymddiriedwyd iddo, a choeth oedd ei draith y nos hon. Pan alwodd y llywydd ar Mr. Gwynn Jones—un o'r gwahoddedigion—bu yno guro dwylo a thraed dibaid, a gall y darllenydd ddychmygu mor fedrus y triniodd Gwynn ei fater. Dywedodd ef fod cadw'r iaith yn hanfodol tuag at gadw fyny genedlaetholdeb Cymru, a chafodd gymeradwyaeth unol y Clwb fel set ar y dy- wediad. Yna galwyd ar y dwfn-faswr Mr. H. Vaughan Davies, un o aelodau'r Clwb eto, i ganu Cymru fy Ngwlad," ac yr oedd y gan yn cydfyned a'r tymheredd. Y nesaf a alwyd oedd y Parch. J. E. Hughes, M.A.,B.D., i draethu ar "Lên"; a dyma'r tro cyntaf iddo yntau, fel Alafon, wynebu'r Clwb ar ol gwaeledd. Yr oedd y wen a'r croeso a roed iddo yn dystiolaeth ddiamwys fod yno lawenydd o'i weled, ac ami i guro dwylo a fu pan oedd yn trafod ei adran. Prin yr oedd ef yn cyd-olygu a'r syniadau a draethwyd yn ninas Y BRYTHON ers pythefnos yn ol ar farddoniaeth Gymreig a rhwng crom- fachau, megis, yn y fan hon, nid oedd neb arall o'r dysgedigion a draethodd eu barn. Gal- wyd ar Mr. Radford Jones i ganu Oes y byd i'r iaith Gymraeg (dywedodd yr Athro mai ef wnaeth y pennill cyntaf, ac mai Alafon wnaeth y gweddill), a hwyl ryfeddol a gafodd ar ei chanu. Cododd ysbryd canu yn y Clwb, a chanwyd y cydgan i'w ganlyn. Pan alwyd ar yr Athro i annerch ar Len Cymru," rhedodd rhai eiliadau cyn iddo gael dweyd dim, oherwydd y curo dwylo cyffred- inol a brwd. Beth pe clywech ef, Mr. Gol.,yn tidrodd englyn Dewi Wyn i Bont Menai Pe na bae ond wedi gwneud hynny, rhoddasai i ni ddigon o dal am ei ywadd a'i groeso, ond cawsom ragor o emau trwy iddo adrodd ewpledau o waith Goronwy, Tudur Aled, ac ereill o'r hen gywyddwyr molys, a dywedodd fod Awen Cymru wedi ei pherffeitliio gryn dipyn wedi perffeithio mewn ffurf, a bod awdl Ymadawiad Arthur o eiddo Mr. Gwynn Jones ar y blaen i gerdd Tennyson. Go dda, ouite 1 Pan ddywedodd hyn, bu agos iddi dorri'n orfoledd yno. Yn nesaf, galwyd ar Mr. G. W. Francis i ganu "Fy Ngardd" o waitb yr Athro" a ''Chywydd Penmon o waith Mr. Gwynn Jones a thra y bydd Clwb Awen a Chan mown bod, ni anghofir datganiad y cywydd. Yr oedd yn un o'r pethau perffcithiaf, melysaf, a mwyaf ysbrydoledig a glywsom erioed, a chynheuwyd ysbryd gwladgar pawb nes yr oedd y lie yn un oddaith. Ar ei ol ef, galwyd ar Mr. J. H. Davies, M.A., i roddi ei araith ar Sefydliadau Cymru," ac ni fu ball ar guro dwylo cynnes i'r boneddwr gwir deilwng hwn. Bu raid iddo yntau aros am ychydig hyd nes i'r gwres oeri," yna rhoddodd ei fysodd ar dannau a dynnodd swn melys a chlap cynnes ac ami oddiwrth y gwrandawyr. Drwy ei ysbryd llednais, ei galon gynnes, a'i drem garedig, ennillodd galon y Clwb yn llwyr. Cyfeiriodd at y gwaith mawr a wneid gan "Sdydliadau Cymru," ac yn arbennig y Llyfrgell Genedlaethol. Yn ddiweddar yr oeddynt wedi derbyn pentwr o hen law- ysgrifau gwerthfawr perthynol iCyrnolHughes Kinmel, ac yn eu plith oddeutu hanner cant o gyfrolau trwchus yn lla,wysgrif Angharad I Llwyd. Ar ei ol ef, galwyd ar y tenorydd melysber—-un arall o ffyddloniaid y Clwb- Mr. Tom Thomas, i ganu Ffrwd y Mynydd," y geiriau o waith Anthropos. Tynnodd yntau y ty i lawr gyda'i gan. Cynhyrf- wyd awen Monander a Gwynfor, a chaed englynion ganddynt. Melys oedd yr hyn a draethodd is-lywydd y Clwb, Mr. S. Maurice Jones, A.R.C.A., am y Tri Arwr," a chynnes oedd ei ddiolch iddynt, a dilynwyd ef gan Mr. Isaac Edwards, mown araith ferwai drosodd gan frwdfrydedd a sel dros yr iaith a chyn eistedd, cyfeiriodd yn ddeheuig at y Sefydliadau." le," moddai'r llywydd, wrth gyfeirio at rai o'r aelodau newydd, ac yn eu mysg y Maer, dyma'r tro cyntaf i mi fod o flaen y Maer," a gellir dychmygu'r canlyniadau. Aeth yn rhy hwyr i fedru gorffen y rhaglen ac ar ol cael araith hwyliog a brwd gan Mr. H. aParry-Williams, Rhyd-ddu, galwyd ar Mr. R. Lloyd Jones, iganu" Hen Wlad fyNhadau." Dyna i chwi, Mr. Gol., ryw gip fer ar "A wen a Chan nos Iau. Pe yno eich hunan, buasai eich "merlYD yn afreolus o lawen, a gwaith hawdd fuaasi ei ddenu atom y tro nesaf, gan y buasai'r ebran wrth ei fodd.
0 Chwarel a Cblogwyn. I
0 Chwarel a Cblogwyn. Sef o Ddyffryn Nantlle. GAN YSBRYD GLASYNYS. CHWARAB TEG I ELIDIR.-Creodd anerch- iad y cyfaill uchod gryn waith siarad yng nghabanau y chwarel, a phawb mown syfrdan yn gwrando'i ddedfryd ar bethau goreu'n cenedl. Holwyd a dyfalwyd llawer yn ei gylch, ac y mae ei enw'n fwy hysbys ymhlith yr hogiau y dyddiau diweddaf na nemor neb. 'Does hafal i'r chwarelwr am ddyrnu a churo ym myd y chwarel, a. rhag ei waethaf llithra i'r arferiad hwnnw ym myd moes a chrefydd a chafodd yr Elidir ami i ddyrnod drom gan y rhai mwyaf gwladgar ohonom, ac ami un arall yn gwaeddi Amen ",(bob tro y medrai), ac yn cadw chwarae teg iddo. Faint bynnag o wir sydd yn ei eiriau, taflodd Gymru ben- baladr ar ei metal i adystyried ei sefyllfa. Cynhyrfodd donnau'r mor, ac y mae angen hynny weithiau, os yw'n ffrwyth argyhoedd- iad gonest. Chwarae teg iddo am gyhoeddi ohono'n groew a difloesgni, heb falio botwm corn yn nebun. BALADEULYN-.—Cymdeithas raenus at ei gilydd a geir yma,athyf ohoni rai atebol i sefyll yn eu rliych ar Iwyfannau yma a thraw. Yr ysgrifennydd eleni yw Mr. Rowland J. Jones, Yr Yard, a llywyddir hi gan y Parch. M. Will- iams a phan na bydd ef yno, eistedd yr is- lywydd, sef Mr. J. E. Edwards, yn y gadair, efe'ri un o'r rhai mwyaf parod a ffraeth ei ateb. Cyfarfu nos Iau, a'r hin yn oer ac er mai cynhulliad teneu oedd yno, cafwyd papurau godidog gan ddwy athrawes, sef gan Miss Nel Robinson ar Martin Luther," ac un arall, ar Dr. Griffith John," gan Miss Winnie Evans. Bob yn eilnos, nodir aelod i ofyn cwestiynau, a'r rheiny heb eithriad yn rhai bachog, a rhai felly gafwyd gan Mr. Llewelyn J. Jones nos Iau. Cyferfydd y gymdeithas eto heno (nos Iau), a cheir darlith gan Mr. G. T. Roberts, B.A.,—un o'n plant ni yma. Gwahoddir pawb yno am y tro. Yn ol pob tebyg, ceir cynhulliad cryf.
Advertising
LLYFRAU CYMRAEG. BEIBLAU. TESTAMENTAU. LLYFRAU HYMNAU A THONAU. CANEUQN. Telir sylw prydloa i archebion gyda'r pos t Hugh Evans a'i Feibion, SWYDDF A'R "BRYTHON," 358 STANLEY ROAD LIVERPOOL IBM LIVERPOOL THE ShQftesbury  Pleasant ?????NBE?????? About 4 mins walk from Lime at Central A First-class TemperaD, Hotel, moderate charges Tele.: Shaftesbury Hotel, L'pool." 'Phone: 8182 MORRIS EVA S' HOUSEHOLD OIL. The never-failing Remedy FOR Rheumatism, Sciatica, Lumbago 6c Burns Scalds. Cuts, Bruises Oc ALWAYS HANDY IN THE HOME ITS ClIRITIVl POWERS ARE WO'kDERfUL. Get a Bottle at once from your Grocer or Chemif Price 11 lid. c;, 2/6 Or direct from- MORRIS EV 4NS & Co.. THE MANUFACTORY, FESTfNIOG. N. WALES. Yn awr yn Barod. COFIANT THOMAS GEE, GAN — THOMAS GWYNN JONES. Cynnwysa y cyfrol 650 o dudalenau ynghyd ag amryw ddarluniau. Pris wedi ei rwymo mewn llian hardd, 6/- Cyhoeddedig gan GEE a'i FAB. Cvf., Dinbych. Balls' Wedding Rings. Guinea Gold Wedding Rings from 7/6 to. 60/ Half dozen Best Electro-plated Spoons given to each purchaser of a ring. BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, 33 LONDON ROAD, LIVERPOOL Finger Size Card post free. If you want The most Comprehensive I POLICIES AND THE BEST TERMS, write for particulars to The Gresham LIFE, FIRE, AND ACCIDENT Insurance Offices. I Head Office: I St. Mildreds House Poultry, LONDON. E.C. Branch Office G14 Exchange 3'1 d s LIVERPOOL I JAMES H. SCOTT. General Manager I VSTOP ONE MOMENT V ?? Oh. Dear Doctor ■ ■ ,ust My Darling Die? There is very little hope, but try Tudor Williams' PATENT Balsam of Honey. WHAT IT IS! Tudor "Williams' Patent Ba'sam of Honey Is an essence of the purest and most effios- cious herbs, gathered on the Welsh Hills and Valleys in the proper season, when their vir tues are in full perfection, and combined with Pure Welsh Honey. 4.11 the ingrediento are perfectly pure. ij i S B _i WHAT IT DOES I J Tudor Williams' Patent Balsam of Honey Cures Coughs, Colds, Bronchitis, \sr,haa Whooping Cough, Croup, and all disorders o the Throat, Chest, and Lungs. Wonderfu Cure of Children's Coughs after Measles. It is invaluable to weak-chested men, delicate women and children. It suceceds where all other remedies fail. Sold by all Chemists and Stores in 1/ 2 /6, and 4 /6 bottles of direct from Proprietor for 1/3, 2/9, 5/ Great saving in purchasing the large size bottles. WHAT IT HAS DONE FOR OTHERS A Stipendiary and Magistrate in the County of Glamorgan remarks :—" I feel it my duty to inform you that T have been using your Tudor Williams' Balsam of Honey in my family, which is a large one, for many years, and have proved its great value, having used nothing else for Cough during Measles, Whooping Cough and Bronchitis, and can highly recommend it to all parents for suet, complaints." YOU NEED NOF SUFFER Disease is a sin, inasmuch that, if you act rightly, at the right time, it can, to a great extent, be avoided. Here is the preventative. The first moment you start with Sore Throai, take a dose of Tudor Williams' Patent Balsam of Honey, It has saved thousands it will save yoi. It is prepared by a fully qualified chemist, ant is, by virtue of its composition, eminently adapted for all cases of Coughs, Coldfs Bronchitis, Asthma, etc., it exercises a dil!8 tinct influence upon the mucous lining of the throat, windpipe, and small air vessels, so that nothing but warmed pure air passes into the lungs. THE CHI' DREN LIKE IT It is the product of the Honeycomb, cheml.. oally treated to get the best results. THEY ASK FOR IT. So different from most Medicines. 1 Nice to take Cures Quickly For vocalists and public speakers it has no equal, it makes the voice as clear as a bell. Inventor D. TUDOR WILLIAMS, R.B.D.L Manufacturer: TUDOR WILLIAMS, M.R.P.S., A.S.Apth. Analytical and Consulting Chemist and Druggist by Examination. MEDICAL HALL, ABERDARE, WALES WHOLESALE AGENTS Messrs. Robert Davies li Co Grocers Grayson Street. Liverpio Messrs: Evans, Sons, Lescher 6 Webb Wholesale Druggists, Hanover St Liverpool Messrs John Thompson 6 Co., I Wholesale Druggists, 58 Hanover St:. L'pool ..Lost Property.. UMBRELLAS. Railway, Tramway, Police Beautiul Umbrellas & Sunshades, 1 1 /4, 1/9, 2 upwards Walking Sticks 2d upwards. These are good knock-about umbrellas. Northern Umbrella Depot J 28a Bold St. !,upstairs), few doors from Church St > YR IAITH GYMRAEG: El HORGRAFF A'I CHYSTRAWEN. D. Tecwyn Evans, B.A. Nid oes el hafal t bawb awyddus I ddysgu starad ac ysgrifennu Cymraegyn gywir. Wele ei gynnwys l-ORGRAFF A CHYSTRAWEN. 1. Rhaglith. II. Dyblu' Cydseiniaid. III. H," Ff," a Chydseiniaid Ereill. IV. Ai-Ei Au-Eu Ae A-U E- Y etc V. Y Blaenddodiad Di- Dy-»" "An- VI. Yn." VII. Rhai Ffurfiau a Gwallau Cyffredin. VIII. Eto (parhad). IX. Y Rhagenwau Perthynasol (Relative Pronouns). X. Y Modd Dibynnol (Subjunctive Mood). XI. Berf-Enwau (Verb. Nouns). XII. Brawddegau Sym) a Chymysg. XIII. Y Ferf a'r Gweithredydd (Verb and Subject). XIV. Rbrv (Gender). XV. Acen a Phwyslais. XVI. Nodion. 2—CYMRAEG Y BIBL. I. Orgraff. II. Cystrawen. III. Pfurflau Anghyffrodin. 3.—GEIRFA. Pris mewn Llian, Is. 6ch. H ugh Evans a'i feibion, Swyddfa'r t% Srvthon/