Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
. Beirniadaeth..
Beirniadaeth.. PRYDDESTAu Yt' Afon Bw," sef testun I Cadair Eisteddfod Meirion, Calai-i, 1914. I. (JPctfMc! 0'1' 1'hfY¡, diweddaj. .,1 Hiraeth.-Mae'r enw'n burion arwyddair i'r gerdd hiraeth, neu ddyhead, dyn am dded- wyddwch sydd ynddi. Mae yma ddyfnder yn galw a.r ddyfnder "—dyfnder enaid gwag, a dyfnder afon lawn. Dechreuodd y bardd a darlun tlws o afon fach a redai trwy fro ei faboed ond fe welir wrthei ddilyn ddarfod i'r afonig honno ddeNro yn ei galon ryw ddyhead nas gallasa-i hi ei gynenwi:- Aros mae ei chyfrin ysbryd Yn fy raron o hyd, o hyd, < Fyth i son am afon arall. Draw mewn ardderchocach byd. prin y ceir neb yn y gystadleuaeth yn meddwl mor eang ag ef, nac yn gryfach ei ergydion. Dyry a ganlyn enghraint o'r cwmpas sydd i'w syniad am afon Delw'r pell sydd yn dy lygad, Swn y traphell yn dy li' Hud dadeni'r hen ddyfnderoedd Ddyddir yn dy ysbryd di. Sonia am yr hyn a eilw yn reddf," ac yn ddwyfol-ddynol reddf," mewn dyn, o'r hon y tardd ei ddyhead anniwall am ddedwydd- wch dwyfol. Olrheinia, disgrina, a dehongla'r reddf honno fel yr ymweithia trwy bronad dynolryw o'r dechreuad, end heb ei bodloni. O'r diwedd, fe ofyn,— Ai nid y ddwyfol-ddynol reddf, a'r nos Ofnadwy tan ei sang yn troi yn rhos Oedd eiddo loan greddf yr Henfyd mawr Yn ymlawenn''n ngoleu sanctaidd wawr SY byd Tragwyddol ? Fel yr a ymlaen, daw'r syniad o aberth yn amiwg yn ei gerdd. Gwel yr egwyddor yn y cread Gwaedlif bron Y greadigaeth ydyw'r Afon hon. Yr un modd ym myd y sant a'r mer- thyr Yr Afon Bur o hyd, yr Afon Bur Yw gwaedli'r Galon Fawr ym myd y cur. Ni roddwyd ond ychydig o nodau ffordd y bardd galluog hwn. Ac mae ganddo rai darnau godidog. Ond mae i'r cyfansoddiad ddiSygion pwysig. Mae ei arddull yn ami yn bur draethodol, brydiau ereill yn aneglur, ae, yn ddiau, mae ei syniadau yn rhy gySredinoI. Nid yw pennill fel hwn yn farddoniaeth :— Afon fach ddamhegai'n loew Afon bur yr Ysbryd Mawr, Gyfrin-lifa rhwng ershwynion Bodolaethau net a llawr. 0 yng nghanol byd b.inderog, Lie mae'r nos yn mynd a dod, Melys meddwl, wedi'r cyfnos, Fod yr Afon Bur yn bod. Gotynna,— Ai onid grym ei Hi gynheuodd dan Y Pentecost, a goleu ysbryd can Y pererinion, ar y tyiau serth, Wrth ddal i fynd ymlaen o north i nerth ? Etc,— Nid meddwil am y cur DdiSeithia'r fron yn sgil ofnadwy'r gwynt- oedd gwaed, Ond meddwl na phrofasant ddafn o'r dwr a gaed O'r Afon Bur. Nid yn erbyn dyfnder na cnyfrinedd y medd- yliau y ewynir, eithr yn erbyn ei haneglurder a rhodres annaturiol yr arddull. GaIIesid yn hawdd ddyfynnu darnau helaeth ereill, eyff- elyb i'r uchod. Wedi caniatau rhyddid bardd i'w helaethrwydd mwyaf, amhosibl dwyn darnau go feithion o'r bryddest hon o dan lygad y testyn, ac mae llawer o'r hyn sydd destynol yn beiriannol a diafael. Gerddan.-Dyma fydrydd cynefin a,'i greSt, a chan yn rhwydd a chelfydd. Mae ganddo &wen hoew, a nodweddir hi gan dlysni tyner yn hytrach na beiddgarwch a north. Y mae, ar y cyian, yn bur lan oddiwrth rodres ac a.mleiria.et.h, ac yn "glir fel y grisial." Ni theimlir yma unrhyw ymgais i efelychu, nac osgo at ymddyrchafu at yr hyn nas gaUsai'r bardd ei gyrraedd. Dyma enghraifft o'i arddull,— Ni chyfyd cwmwl rhwng y net a'r afon, Sydd fel y nef ei hun yn risial clir Ac ni ddaw nlwloedd gyda'u pebyll llwydion I dabernaclu ar y glannau ir. Medd fedr darluniadol o radd uchel, cynawn- der o gymariaethau addas, a chraffter i ganfod awgrymiadau'r testyn yn ei amrywiol weddau. Nid yw ei olygiad o'i destyn mor feddylgar, na gyrfa'i syniadau mor newydd, a rhai sydd yn y gystadleuaeth ac mae yma rai yn canu'n ehangach a chynawnach nag ef. Tueddaatail-adroddiad yn nwy ran olaf ei bryddest. Ymddengys nad yw wedi sylwi ar y condemniad Uym a wneir yn ddiweddar ar yr arferiad o ysgrifennu edyn yn lie adanedd, neu adeitydd, oblegid edyn a geir yn ei gerdd. Hefyd, ysgrifenna pyIi" yn lie pylM. Ond cymharol ddibwys yw pob llithriad llenorol sydd yma. Gallasai gaboli mwy ar ambell bennill, a thuedda at gy-Sredin- edd, annheilwng ohono'i hun, mewH mannau, megis yn y llinellau hyn,— Yfaf ffrydiau y gorfoledd, Darddant o orsedd-fainc Duw A diolchaf am eu rhinwedd, Yn yr ardal bum yn byw. Mae'r cyfansoddiad hwn mor awenyddol, mor Bymi ac eglur, ac mor dlws a swynol, fel y gallai y darllenydd cySredin ei fwynhau ac am hynny, pe cyhoeddid ef, diameu y byddai'nboblogaidd. Yrhynachwanegasai at ei worth fuasai mwy o ddyfnder, newydd- deb, a nerth. Ond mae hi'n tynnu'n lew am y Maen yn yr ymdrech hon. Awel Patmos.-Mae gwisg lenorol y gerdd hon yn bur ddifrycheulyd. Ond gofaled yr awdnr rha.g ysgrifennu "camrau" yn He camre, onite fe'i condemnir gan yr awdur- dodau diweddar. Cyfunir meddylgarwch a eymledd ynddi. Un o nodweddion arbennig y bardd hwn yw ei hamdden. Gwel ei Nordd yn glir, a cherdd i'w yrfa, trwy wahanol gylch- oedd ei gynllun, yn ddibetrus. Nid carlam tnarch gornwyfus sydd i'w daith, eithr dyn ar draed, yn rhodianna'n hyfryd, ac yn myfyrio ar a w6L Braidd nad yw'n ymdroi gormod gyda'r un peth, ambell waith. Teimlir hynny yn rhan gyntaf ei gerdd, lie y dyfala ddirgelwch tarddiad yr Afon Bur. Ond ni chySyrddodd neb araH bwynt mawredd yr Afon yn arafwch ei Hit mor egeithiol ag y gwnaeth efe Ymbwylla rhwng y g'lennydd, mawredd yw, Mae tlysni yn arafwch Afon Duw. Wedi'r ddwy linell uchod, prin yr oedd eisieu \1 ychwanegu,— Arafwch yn awgrymu dyfnder cudd. Gallsai bardd mor oludog o feddwl a hwn Sorddio rhoi mwy o Ie i awgrymiadau, ac esbonio Hai. Megis y gwna rhai ereill o'i gyd- ymgeiswyr, edrych yntau ar brydferthwch o cread fel amlygiad o rinwedd yr Afon Bur :— 'Rwy'n caru gweld ei Hit yn Ilawn Ym lYlherthi glan Mehe&n., A phan ymsudda haul brydnawh Dros donnau y gorllewin. Dilynir yr Afon trwy randir Rhagluniaeth," Bendithion rhagluniaethol pur Yw Hit Ei dyner galon, Anifail bras fyn leddfu'i gur Uwoh Afon fawr Ei roddion. Wedi cychwyn y ffordd hon, naturiol fu iddo fynd ymlaen at ystyr ysbrydol yr Afon, ar yr hyn y can yn helaeth, ond weithiau'n lied gySredinoI a diwedda'r adran honno mewn apel genhadol nerthol. Ac i derfynu, cymer gipdrem ar effeithiau'r Afon Bur ar ddynol- ryw. Dengys ei rhediad trwy hanesiaeth Ysgrythyrol, gan gyffwrdd amryw gymeriad- au nodedig ar ei hynt. Teimlir ei fod yn ymdroi gormod ar hen Iwybr, ac weithiau'n lied gySredin. Dyma enghraiRt,— Heibio palas Jeroboam y daw Afon fawr y Rhi, Ac Abiah ei fachgennyn olchir yn ei dyfr- oedd hi Fel blodeuyn bach yr eira, chwardd gan daenu nefol sawr, Un o flodau g!an yr Afon ydyw, heria farug mawr Annuwioldeb ei rieni '—annuwioldeb ar bob Haw, Afon Bur yr lor a'i golchodd ar ei Hordd o'r nefoedd draw j I Geilw gyda "Manasseh a "Magdalen," a, daw atom adsain yr hen emyn cyneSn,— Golchwyd Magdalen yn ddisglair, A Manasseh'n hyfryd wyn. Nia gallwn deimlo fod llinellau fel y canlynol mown cydnawsedd a chytgord a'r Afon Bur,- Croesaw, croesaw iti, afon, fynd oddeutu'r ddaear lawr, Golch yn ddyfal dan sylfeini cestyll annuw- ioldeb mawr Ti eill wneud yr holl wrhydri-ti yn unig ym mhob bro, Eill ddymchwelyd cestyll Satan, gan eu dwyn bob un i'r gro. Er gwaethaf y darnau cynredin sydd ynddi' mae yn y bryddesthon lawer o farddoniaeth y testyn, a digon o brofion o feddyliwr craS, ac o ddychymyg hoew. Ymddengys fel pregeth farddonol, a'i rhwysg areithyddol, ambell dro, yn amiycach nag arddull mwy cryno a manwl y bardd. Ac mae'n syn i ddyno alluybarddhwn beidio ag osgoi rhai hen Iwybrau cochion, pan y gallasai, yn ddiameu, agor Ilwybrau newydd iddo'i hun. Cedeqvain.-Canodd yr awdur hwn yn wahanol i'w hoU gydymgeiswyr-yn wahanol ei olygiad o'i destyn, gwahanol ei gynllun, a gwahanol ei syniadau. Efe, yn ddiau, yw y coethaf o ran iaith ac arddull. Mae graen IIenyddol ar ei holl waith. Efe a suddodd ddyfnaf i ystyr y bywyd sydd yn y testyn, a chanddo fwy o ddyfais na neb arall yn ei ddatblygiad o'i feddylddrych llywodr- aethol. Rhed gwythien o philosoffi trwy ei gerdd, yn peri unoliaeth i'w holl rannau. Ond nid philosoSi ddansoddol, oer sydd yma. Mae'r ymdriniaeth yn farddonol o ran Nurf, a'r egwyddor a red trwyddi yn wisgedig a. chymeriadau a darluniau byw a phrydferth. Nid yw'n ynidroi gormod a dim. Ceir yma gySyrddiadau cynnil y geirlunydd celfydd, ac awgrymiadau barddonol heb fawr o fanylder traithodol. Modd bynnag, braidd na fu i'w awen yntau gyffwrdd ei haden yn llwch eyffredinedd mewn man neu ddau, megis yma,— A mi yn. pro6 nefol flas Yr Aforl Bur drwy wybod, Canfum y Sordd at gryfach ffrwd, Mown pronad drwy Adnabod. Nodweddir y bryddest hon ganamrywiaeth cyfoethog. Cymer yntau olwg ar yr Afon fel y Hit trwy fywyd a phrydferthwch y cread. Can yn rhagorol ar ddylanwad cyfrinedd, gwybodaeth a doethineb. cariad ac aberth, ar bronad dyn, gan derfynu mewn mwynhad o'r Cariad Dwyfol. Dyma fel y dechreu y gerdd, A mi yn crwydro'r ddinas gref ei Hi', A mawrdrwst treigl bywyd yn fy nghlyw, Mi ganfum rhyw Sieiddiaf araf ddwr, A elwid yno'n afon. LUfai'n swrth, Fel petai'n wylo'i wae i'w fron ei hun Rhy aflan oedd i ganu ar ei daith, Ceulannau budron lyfai dan ei faich, Ac nid oedd ddail na blodau ar ei lan, Rhy leidiog oedd ei wyneb llwyd i'r Hoer Ymbincio ynddo fel rhyw fenyw lan, A gar edmygu'i thegwch yn y drych Cyhoeddi gwae a marw ar bob llaw A wnai y merddwr araf ar ei daith, Ac wrth ei weld mi gonais am y Hi' 0 wae a phoen a llygredd sy'n y byd, A syrthiodd deigryn pur i'r dwr Ond troes Y deigryn glan yn ddrych o obaith gwyn. Gwna'r bardd ddefnydd medrus ac effeithiol o ddeddf gwrthgyferbyniadau, yr hon a awgrymir ganddo yn y dechreu. Wedi pron o ddyfroedd amryw ffrydiau, dyma fel y can ei bronad tua diwedd ei gerdd,—- Nac wyla," medd Gobaith, mor dyner a'r chwa Chwareuai rhwng Ilwyni o lus, Os archoll a gefaist a rwygodd dy fron, Gan gleddyf cnawdolrwydd a blys, Mae Afon na welwyd gan farcud na dyn, Yn llifo o fywyd yn llawn, 0 fynydd y Cariad, ymhell y tu hwnt I reswm ei ddirnad yn ia,wn. Eiddilaf bToNwydi yn datgan ei rhin, Yw'r ffrydiau a welaist i gyd, A hon ydyw'r Afon a leinw bob ffrwd, A lifa i lonni y byd. Y Duwdod ei Hunan yw Bywyd y byd, A llifa Ei burdeb yn Hi', A'r cariad a dorrodd argaeau y nef ? Ddaw etc a gwynfyd i ti. Llithriad eithriadol yn y gerdd hon yw'r fath beth a Llija'n Lli." Mae yn y gystadieuaeth amryw bryddestau gwir deilwng o Gadair Eisteddfod Meirion, ac onibai am un ohonynt, nis gallaswn fodloni fy hun mor ddibetrus gyda golwg ar yr oreu oil. Ond y mae yma un, yn ol fy marn gyd- wybodol i, yn rhagori ar y gweddill, yn ddiainheuol a hwnuw yw Cedewain. Cad- eirier Cedewain, oherwydd y i'nae'n wir deilwng o'r gadair a'r wobr. -0- PEDROG. I
Dirlor iI
Dirlor i I Sefyd!u r Parch R. H. Watkins. I CHWE'FROB y 6ed, cynhaliwyd cyfarfod sefyd- lu'r gwr uchod yn weinidog Eglwys M.C. Dinorwig, dan lywyddiaeth Mr. 0. J. Roberts. Dechreuwyd y cyfarfod gan Mr. John Will- iams, Disgwylfa. Yna caed hanes yr alwad gan y Hywydd. Cyfeiriodd at yr Eglwys fel wedi cael gwasanaeth dynion pwysig ac enwog yn yr enwad—hen. eglwys y Parchn. R. 0. Williams, LIundain Hugh Myfyr John Williams, Caergybi; John Puleston Jones, M.A. a M. W. Grimth, B.A., LIun- dain. Dilynwyd gan y Parch. Mordaf Pierce, a gynrychiolai Gyfarfod Misol Gorllewin Meir- ionydd. Yr oedd Mr. Watkins, meddai, wedi ei eni yn Sir Drefaldwyn cychwynnodd bregethu yn Nhrefaldwyn Isaf, a dechreuodd weinidogaethu yn Nhrefaldwyn Uchaf. Mynd i fyny y mae o hyd ei weinidogaeth gyntaf wrth droed Plumlumon, yr ail wrth droed Cader Idris, a'r drydedd wrth droed y Wyddfa fawr yn Arfon. Dyn yn tyfu ydyw Mr. Wat- kins, meddai Mordaf yr ydym yn anfon ambell un i ffwrdd na wyddom ddim pa ffordd y tyf, ond y mae'r gwr yma wedi tyfu yn ddyn trwyddo, ac fe dyf eto. Y mae yn ddyn amiochrog iawn yn Ilenor dan gamp, ac yn fardd ardderchog yn ddyn yn meddu cydymdeimtad mawr a. dynion ereiU. Gell- wch ymddiried ynddo. Mi ellwch wneud cyfaill ohono ni chlywodd neb erioed yn dweyd ei fod wedi ei siomi ynddo. Mi ellwch ymddiried unrhyw beth iddo, a dweyd eich calon wrtho. Dyn boneddigdd hefyd byddaf yn meddwl fod yn Sir Drefaldwyn ryw allu i fagu dynion llydain, yn fwy felly nag yn Arfon, y mae'r mynyddoedd yn gwas- gu ar bobi yn Arfon, nes eu gwneud yn gulion. Dyn IIydan ei ysbryd ydyw Mr. Watkins ond eto, nid ydyw'n ddyn cyBawn. Y mae eisieu iddo roddi un cam ymlaen eto, ond mae amaf ofn, os aiff yn ormod o Hrindiau hefo gweinidog Capel Coch ac Ariander, na rydd o mo''r cam byth. Os aiff yn ffrind mawr i Lloyd Capel Coch, mae arnaf ofn mai yn y gornel y bydd ac os aiff yn Nrind mawr i Ariander—bancer yw ef-y mae amaf ofn iddo fynd yn gybyddlyd. Yr oedd wedi bod yn y prif gadeiriau heb eu chwennych nid oedd ciefyd swydd wedi ei daro erioed. Bu yng nghadair y Cyfarfod Misol yn arwein- ydd diogel. Credai y bydd Mr. Watkins yn gaffaeliad i bulpud Arfon ei fod yn cymeryd tranerth gyda,'i bregethau, nes y byddent yn werth eu clywed. Yna dywedodd y Parch. T. Lloyd, Capel Coch, eiriau caredig ar ran C.M. Arfon. Gwerthfawrogai yntau ddyfodiad Mr. Wat- kins i'n mysg. Siaradodd yn dda am C.M. Arfon fel lie i ddyn gael bod yr hyn a aflo fod Mr. Wat*kins yn ddyn rhy fawr i'w guddio, ac fod y pethau sydd yn anfantais i ddynion llai yn trofn fantais iddo. Dywedodd hanesyn glywsai gan y Parch. T. J. Wheldon, —yr oedd yn LIanberis pan oeddwn i yn hogyn hen wraig yn byw mewn lie o'r enw Ty Mawn ty mawn oedd y pryd hwnnw, a chan fod ei furiau wedi mynd yn frau, yr oedd llawer o greaduriaid bychain yn dyfod i nino'r hen wraig. Yr oedd hi un diwrnod wedi mynd dros y mynydd draw i chwilio am gawellaid o fawn wrth ddyfod yn 01, gwelai'r hen dy ar dan, ac y mae'n sefyll yn syn, a'r gawellaid fawn yn Ilithro ar y llawr, a'r hen wraig yn codi ei dwylo i fyny ac yn gweiddi,—" Wel, diolch i Dduw, dyna derfyn ar y chwain." Pethau bach sydd yn blino pobl. Mi fydd yma bethau mawr, digon mawr i chwi droi at Dduw am gyfarwyddyd arnynt, ond fydd y rhain ddim yn blino neb. Caed gair cyfeillgar gan y Parch. H. Edwards (B.), —rhoddodd air da i'r ardal a'i phobi fel rhai sy'n arfer parchu gweinidogion. Siaradwyd gan Mr. T. Williams ar ran Eglwys y Fachwen, ac hefyd gan Mr. Owen Jones, blaenor yn Ninorwig. Siaradwyd gan holl weinidogion y cylch bron. Atebodd Mr. Watkins yn ddoeth a phriodol. Anogai ni i beidio a gwrando ar farddoniaeth Mordaf, a thelynegion y siaradwyr ereill. Dywedai mai y gwir syml ydoedd mai gwr bach iawn ydyw ef gwerinwr yn caru byw gyda/r werin, a'i gwasana.ethu. <3a.Hai ddy- wedyd nad oedd yn gwybod dim yn eu mysg ond "lesu G-rist,a. hwnnw wedi ei groeshoeno." Credai ei fod yn gwybod hynny, a dyna i gyd. Darllenodd yr ysgrifennydd, Mr. 0. Llywelyn Jones, niter o lythyrau oddiwrth gyfeillion nad allent fod yn bresennol, ac un yn cyn- nwys yr engtynion canlynol gan Alafon :— Ddinorwig, amryddawn wron-a gest .— Dyn a gwyd dy galon Hylaw'n wir gwna lenorion, A da iwydd i deulu Ion. R.H.W. ym mraint Seion-tithau gest Waith gwych, mown bro dirion Yn Ninorwig cei ddigon 0 ddeunydd Ilwydd—a nawdd lion. Gwasanaethwyd yn gampus gan y canwyr Mri. Gwynfab Hughes a Griffith Thomas, Mrs. Jones, Tan y Sordd. Cyfeiliwyd gan Mr. David Roberts. Fyn eglwys bron Elidir dlos Ddim arcs fawt yn unig, Ei huno wnaed a gwr o nod, Mown amod cysegredig A Watkins onest fydd yn dwr, Ac arwr yn Ninorwig. Bu ganddi rai cariadau gwych Yn edrych arni beunydd Ond er eu hymdrechiadau dwys Am eglwys bert y mynydd, 'Doedd neb yn dallt yr outs a'r ins Fe] Watkins o Feirionydd. Dinorwig. T. JONES-PARRY.
Advertising
O'RMWG I'R MYNVDD Llithoedd Gol y Brython Oddicartre 24 0 LUNIAU ENWO&ION CYMRU 170 tudal. 2s. 60. o'r Swyddfa hon a ctan bob Llytrwerthwr.  ?' LIVERPOOL TEE Shaftesbury, Mount Pleasant About 4 mins. walk from Lime st & Central Stations A First-class Temperam? Hote', moderate charges. Tele.: Shaftesbury Hotel, L'pooL" 'Phone: W82 MORR!S E V A,S9 HOUSEHOLD 0!L The never-foiling Remedy FOR Rheumatism, Sciatica) Lumbago <&c Burns Scalds, Cuts, Bruises <5c ALWAYS HANDY IN THE HOME ITS CURITIVE POWERS ARE WONDERFUL. Get a Bottle at once from your Grocer or Chemit Price 11 lid. e 2/6 Or direct from- MORRIS EVANS & Co., THE MANUFACTORY, FESTtNtOG. N. WALES. Yn awr yn Barod, COFtANT THOMAS GEE, — GAN THOMAS GWYNN JONES. Cynnwysa y cyfrol 650 o dudalenau ynghyd ag amryw ddarlunia.u. Pria wedi ei rwymo mewn Ilian hardd, 6{- Cyhoeddedig gan GEE a'i FAB. Cvf, Dinbych. BaHs' Weddmgr Rings. Guinea Gold Wedding Rings from 7/6 to 60/ Half dozen Best Electro-plated Spoons given to eàch purchaser of a ring. BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, 33 LONDON ROAD, LIVERPOOL Finger Sixe Card powt free. If you want The most Comprehensive POLICIES AM THE BEST TERMS. write for particulars to The Gresham UFE, FtRE, AND ACCIDENT Insurance Offices. I Head OfHce: us& I St. MMdreds House Poultry. LONDON. E.G. Branch OMce Gt4 Exchange B'lda LIVERPOOL. I JAMES H SCOTT, Genera! Manager. I VSIOPONEMOMENIV Oh, Dear Doctor ? ? Must My Darling Die? There is very little hope, but try Tudor WHt!cms' PATENT Balsam of Honey. WHAT IT IS! Tudor Williams' Patent Balsam of Honey Is an essence of the purest and most eSioa* cious herbs, gathered on the Welsh Hills and Valleys in the proper season, whera their vuf tues are in full perfection, and o')mbined with Pure Welsh Honey. AH the ingredient* are perfectly pure. WHAT IT DOES I Tudor Witliams Paten Balsam of Honey Curea Coughs, Colds, Bronchitis, Aatkm Whooping Cough, Croup, and all disordera o the Throat, Chest, and Lunga. Wonderfa Cure of Children's Coughs after Measles. It is invaluable to weak-cheated men, delicate women and children. It succeeds where all other remedies fail., Sold by all Chemista and Stores in 1/ 2/6, and 4/6 bottles; M direct from Proprietor for 1/3, 2/9, C Great saving in purchasing the targe atM bottles. WHAT IT HAS DONE FOR OTHERS! A Stipendiary and Magistrate in the County of Glamorgan remarks:—" I feel it my duty to inform you that I have been using your Tudor Williams' Balsam of Honey in cay family, which is a large one, for many years, and have proved its great value, having ua«t nothing else for Cough during Measlea, Whooping Cough and Bronchitis, and eaa highly recommend it to all parents for sue& complaints." YOU NEED NOF SUFFER Disease is a sin, inasmuch that, if you Mt rightly, at the right time, it can, to a great extent, be avoided. Here is the preventative. The first moment you start with Sore Throat, take a dose of Tudor Williamsl Patent Balsam of Honey. It haa saved thousands; it will save yoa-. It is prepared by a fully qualified chemist, &n<t is, by virtue of its composition, eminently adapted for all oaaea of Coughs, Colch4 Bronchitis, Asthma, etc., it exercises a die* tinct influence upon the mucous lining of tht throat, windpipe, and small air vessels, M that nothing but warmed pure air pasaM into the lungs. THE CHHLDR.EN LIKE IT It is the product of the Honeycomb, ohemt oally treated to get the best results. THEY ASK FOR IT. So different from most Medioinea. Nice to take Cures Quickly For vocalists and public speakers it has M equal, it makes the voice as clear as a beU. Inventor D. TUDOR WILLIAMS, R.S.D.& Manufaoturef t TUDOR WILLIAMS, M.R.P.S., A.S.Apth. Analytical and Consulting Chemist <md Druggist by Examination. MEDICAL HALL, ABERDARE, WALES WHOLESALE AGENTS :— Messrs. Robert D&vies iS Co, Grocers Grayson Street. Hverpeo Messrs: Evans.Sons, Lescher & Webb Wholesale Druggists, Hanover St. Liverpool Messrs John Thompson & Co., Whotesate Druggists, 58 Hanover St:. L'ooot Al ?, 1. ,? ,? 'I- I I Z, I -Lost Property.. UMBRELLAS. Railway, Tramway, Police Beautiul Umbrellas & Sunshades, 1 1/4, 1/9, 2/. upwards. Walking Sticks 2d upwards. Theae are good knock-about umbrellas. N ortherll:Umbrel1a Depot 28a Bold St. (upstairs), few doors from Church;St I YRtAtTH GYMRAEG: Et HORGRAFF At CHYSTRAWEN. D. Tecwyn Evans, B.A. Nid oes et hafal t bawb awyddus l ddysgA siarad ae ysgritennu Cyrwaeg yn gywir. Weleeigynnwys: l—ORGRAFFACHYSTRAWEN. I. Rhaglith. n. DyMu* Cydseiniaid. III. H," Ff," a Chydsemiaid EreiU. IV. Ai-Ei Au-Eu Ae A-U E-Y," etc V Y BIaenddodiad Di- Dy- An- VI. Yn." VII' Rhai FfurSau a GwaIIau CySredin. VIII. Eto (porAod). IX. Y Rhagenwau Perthynasot (Relative PfOttonna). X. Y Modd Dibynnot (Subjunctive Mood). XI. Berf-Enwau (Fef&- Nouna). XII. Brawddegau Syml a Chymyag. XIII. Y Ferf a'r Gweithredydd (Verb and Subject). XIV-11 Rhyv (Gender) XV. Aoen a Phwyslais. XVI. Nodion. 2-CYMRAEG Y BIBL. I OrgraS. II. Cyatrawen. III. Ffurfiau Anghyaredm. .-GEIRF A. Pris mewn Llian,ls. 6ch. Hugh€vansa':Feibion, Swyddfa'r Brvthon.' ?