Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
a ill Y TAFWYS
a ill Y TAFWYS [GAN Y QWYLIWRi Westminster, Nos Fawi-th, 28 iv. 1914. Mwg Ulster. I Dyryswch ac anwybodaeth yw'r nodweddion amlvcaf ymhlith ein Haelodau Seneddol y dyddiau hyn. Dyfeisir lliaws o bethau, ond nid oes neb yn gwybod, o'r hyn lleiaf, neb sydd yn debyg o ddweyd. Hwyrach fod Mr. Asquith a'i gydaelodau yn y Cabinet wedi gwneud eu meddwl i fyny gyda golwg ar Ulster, ond hyd yn hyn y maent yn cadw eu meddwl iddynt eu hunain. Disgwylid ar ol cyfeiriad y Prif Weinidog ddoe at y "grave and unprecedented outrage" gyflawnwyd yng ngwlad y Carson yr wythnos ddiweddaf, pryd y dygwyd i mewn nifer mawr o gyflegrau- gwahaniaetha'r rhif o 20,000 i 50,000-at wasanaeth gwrthryfelgar addefedig, y buasai heddyw yn amlygu bwriad y Llywodraeth yn Wyneb y fath amgylchiad. Ond nid felly y digwyddodd, ac y mae genynm ddigon o ffydd ym Mr. Asquith i gredu mai hynny oedd oreu ar hyn o bryd. Hwyrach y teflir goleuni ar y mater cyn terfyn y ddadl ar gynhygiad con- demniol Mr. Austen Chamberlain, end yn y cyfamser yr ydym mewr dygn dywyllwch. Heno, tywyllodd Mr. Winston Churchill y tywyllwch ei hun Yn ystod ei araith, wrth son fod drws cymod eto'n agored i Ulster, gwnaeth ddefnydd o ymadrodd ynghylch federalisation sydd wedi gyrru nid yn unig y Tý ond y Gallery yn ben-ben. Prin y ceir dau yn cytuno ar yr esboniad priodol o ystyr S geiriau a ddefnyddiwyd,a bore fory, mae'n ddios gennym yr adlewyrchir yr amrywiaeth barn yng ngholofnau'r holl newyddiaduron. Hawlia'r Toriaid fod Mr. Churchill yn foddlon i roddi i Syr Edward Carson, er mwyn hedd- wch, bopeth a hawlir ganddo. Deil y Rhydd- frydwyr ei fod yn sefyll yn gadarn dros y Mesur Gwyddelig fel y mae, ond ei fod yn agor y ffordd i ymheddychiad yn y man, ar federal lines. Yr ydym yn lied hyderus y clirir yr awyr pan ddaw'r Prif Weinidog i symio i fyny. Gobeithio yr ydym y gosoda bolisi'r Weinydd- iaeth yn eglur gerbron y wlad, ac y bydd y polisi hwnnw yn unol a hawl eynrychiolwyr y werin i lywodraethu yn gyfansoddiadol, heb gymryd eu tarfu gan na phendefigaeth na byddin. 6- Bonar Law'n mynd is, is. I Wrth gwrs, y mae a fynno cwestiwn Ulster lawer a Mesur Dadgysylltiad. Gellid meddwl oddiwrth y modd y gwylia'r Esgobion bob symudiad ynglyn a Mesur YmreoJaeth mai ar fethiant hwn y seiliant eu disgwyliadau am ddinistr Mesur Dadgysylltiad. Gwelir Dr. Edwards o Lanelwy, a Dr. Owen o Dvddewi, yn gyson yn Nhy'r Cyffredin p'run bynnag o'r ddau ddigwydd fod o dan ystyriaeth. Ond nid yw seiliau eu gobeithion yn crvfhau'r dyddiau hyn. Cafodd Mr. Bonar Law, ar ol disgyn yn is inewn difriaeth o'i wrthwynebwyr na neb o'i ragfiaenwyr, gan Mr. Austen Cham- berlain ymgymeryd a chvnnyg vote of censure ar y Llywodraeth, ar gyfrif (medd ef) natur ddifrifpl y symudiadau llyngesol a milwrol a fwriedid yn erbyn Ulster, anghywirdeb eu datganiadau o berthynas i'r cyfryw symud- iadau, a'u methiant i drin y sefyllfa mewn modd teg ac agored. Gwan iawn oedd ym- osodiad Austen, er iddo gymeryd 11 awer o amser i'w thraddodi. Bydd yn rhaid i Arweinydd yr Wrthblaid gyflawnhau ei ym- adroddion beiddgar gyda golwg er unionder y Prif Weinidog lawer mwy nag y llwyddodd Mr. Chamberlain i wneud neu syrthio o dan gondemniad fel camgyhuddwr. Y mae gen- nym bob hyder y gwelwn ef o dan y fflangell cyn yr ymddengys y llinellau hyn yn y BRYTHON. -0- -0- Cael mwy na'u haeddiant. I Ond s6n am Fesur Dadgysylltiad yr oedd- em. Mae hwnnw wedi pasio'i ail ddarlleniad gyda mwyafrif rhagorol. Ni ddaw eto ger- bron, yn ol pob tebyg, hyd tua chanol mis Mai, y deunawfed yw'r dyddiad yn ol y trefniad presennol. Teimlir cryn lawer o anesmwythter gyda golwg ar fwriadau'r Llywodraeth o berthynas i'r gwelliantau awgrymiadol sy'n debyg o gael eu dwyn ymlaen gan yr.Wrthblaid cyn y trydydd darlleniad. Yr wyf yn deall ar seiliau diam- heuol fod Canghellor y Trysorlys (Mr. Lloyd George), yr Ysgrifennydd Cartrefol (Mr. McKenna) a'r Is-Ysgrifennydd (Mr. Ellis Griffith) yn gadarn yn erbyn caniatau unrhyw freintiau pellach i'r blaid Eglwysig. Teimlir eu bod wedi cael eisoeslawer mwy na'u haeddiant. Ond mae'n sicr y gwneir pob ymdrech i grafangu rhagor, ac yn enwedig i gael rhodd ychwanegol i gadw'r curadiaid. liyddai'n dda gennym allu dweyd fod yr aelodatt Cymreig yn unfryd yn erbyn hyn, ond eiddil a llesg dros ben yw llawer ohonynt ac er gwaethaf Cymdeithasfa a Chwrdd Chwarter, nis gellir dibynnu arnynt.
Advertising
Y MAE dros ugain mil [20,000] o bobl ar hyn o bry d -'L yn gwisgo OWYDRATT F. & H. Gan ein bod wedi eu haddasu'n llwyddiannus. a gawn ni'ch ffitio CHWI ? Y mae'n prisiau'n dra rhesymol. FRANOIS a HOLLAND, Llygadyddion Cymeradwy, 5 Bold Street, Lerpwl [uwchben Wright's Eagle Range Co.]
Goreu Cymro: y Cymro Oddicartref.
Goreu Cymro: y Cymro Oddicartref. EGLWYS M.C. Gymeaeg BLACKBURN.- Nos Iaa ddiweddaf, mewn ysgoldy cyfleus, perthynol i gapel Bedyddwyr Seisnig Mont- ague Street, cynhaliwyd cyfarchwel olaf y tymor mown cysylltiad a'r Eglwys Gymraeg uchod. Yn absenoldeb y llywydd, ymgymer- odd y gweinidog, y Parch. O. Jones,Wigan, a'r arweiniad. Agorwyd trwy i gor y capel ganu ton, a dilynwyd hwy gan arweinydd y Cor, Mr. Maurice Hughes, yn canu Gvtnewch Bopeth yn Gymraeg can, Llythyr fy Mam Miss Maggie Jones adroddiad, Lancashire Dialogue, Mr. Smith can ddigrif, Mr. Taylor; adroddiad, Rhannu'r Asgvtrn, Miss May Pritchard deuawd, A.B.C., Mrs. Jones a Mr. Hughes can, Yr Hen Gerddor, Miss S irah Jones pedwarawd, Ti wyddost beth ddywed fy nghalon, Nurse Thomas, Mrs. Jones, Mri. E. P. Jones a M. Hughes can, Neges y Blodeuyn, Miss Priscilla Davies adroddiad a chan ddigrif, Mr. Taylor can, Cartref, Miss Naomi Jones adroddiad, The Monarch, Mr. F. G. Linaker. Yr oedd y cantorion a'r adroddwyr yn eu hwyliau goreu, ac ail alwyd bron y cwb] ohonynt, a chawsom amryw o'r hen Alawon Cymreig yn encor, a thrwy hynny gorfuwyd gadael rhai o bethau ereill y rhaglen allan. Liywyddwyd yn ddeheuig iawn gan Mr. E. P. Jones, Ysgolfeistr Belthorn, un o flaenoriaid yr eglwys. Yr oedd trefniadau'r cyfarfod yn nwylo'r ysgrifennydd, Mrs. Hughes, ynghyda Mr. F. G. Linaker, a Mr. R. Roberts. Gofalwyd am y te a'r danteithion gan Mrs. Farmory, Miss Ellis, Miss Wynne, a Nurse Thomas, yn cael eu cynorthwyo gan amryw o ferched y capel. Gwnaeth Miss Alice Davies y tro hwn eto ei gwiith yn ganmolad- wy yn yr hen wisg Gymreig, a gofalwyd am y tocynau a'r arian wrth y drws gan drysorydd yr Eglwys, Mr. Robert Roberts. Cyfeiliwyd gan Mr. Jonathan Jones. Canwyd Hen Wlad fy Nhadau i ddiweddu gan Miss Maggie Jones. Mae eIw dau gyfarfod y tymor i fynd i drysor- fa'r Eglwys. Daeth nifer dda ynghyd, a phawb wedi eu boddloni. i reuhwyd y Sul diweddaf fel So both yr Ysgol Sul. Darllenwyd papurau rhagorol iawn y prynhawn gan y Misses Sophie Jones a Susie Phillips. Gan mor dda oedd cyfansodd- iad y ddau papur, ar ddymuniad yr ysgol- heigion, darllenwyd un o'r papurau yng nghyfarfod yr hwyr, ac fe ddarllenir y llall rhyw nos Saboth eto. Caed sylwadau hefyd gan Mr. Evans, Darwen, ac ereill. Pregethodd y Parch. O. Jones. Mae'n amIwg fod gennym dalentau disglair mew-o ami gyfeiriad o fewn yr eglwys yma, a gychwynnwyd oddeutu un mlyuedd ar ddeg yn ol. Bychan yw'r nif«r heddyw o'r aelodau oedd yma ar ddechreuad yr achos, ynghydag ychydig ddaeth yn fuan wedi hynny, ac y maent wedi gofalu am yr acnos yn ei wahanol adrannau ar hyd y blynyddau, ac yn parhau i fod yr un mor ffyddlon. Dyledus ydym fel y rhai diweddaraf sydd yma i'r cyfryw rai am fod gennym Gartref Oddicartref." Gwnir yr Eglwys i fyny erbyn hyn gan mwyaf o ferched ieuainc o wahanol gyrrion yr HIm Wlad, ac amryw ohonynt, er mwyn eu hiaith a'u cenedl, yn rhoi enwadaeth o'r neilltu, gan ymuno a'r Cymry, a rhoddi eu gwasanaeth i achos yr Argiwydd yn Blackburn.—Jonathan Jones.
O'R BALA.
O'R BALA. Y Siom Wleidyddoi. Nos lau ddiweddaf, y 23ain cyfisol, bu Cwmni Cymdeithas Ddiwylliadol pnnrhyn deudraeth yma'n perfformio Endaf y Gwladgarwr. Yn yr hysbysiadau, a'r slips a ledaenid yn y dref, rhoddid ar ddeall i'r sawl a'u darllenai, y ceid golygfeydd seiliedig, i raddau beth bynnag, ar rai o amgylchiadau I bywyd y diweddar Mr. T. E. EUis, A.S. a chan fy mod yn bur gydnabyddus a'r am- gylchiadau hynny, o faclig-ndod y gwir wladgarwr hwnnw hyd ei farwolaeth, yr I oeddwn yn dra awyddus i weled y perfform- iad. Hysbysid hefyd yn y Braslun o'r Ddrama," ei bod yn sylfaenedig ar y Deffroad Cenedlaethol yng Nghymru, yn 1867-72 a dyfynnid sicrhad yr awdur mai nid dychymyg na breuddwyd yvr, ond ffeithiau wedi eu melysu ychydig; a'r rhai, gyda threigliad agos i hanner can mlynedd, a ail adroddir ar dir diogel. Parai hyn hefyd imi ddisgwyl yn awchus am y cyfle i gael myned I trwy fath o fwynhad eilwaith o amgylchiadau a digwyddiadau, politicaidd a chymdeithasol, y bum trwyddynt yn ystod y cyfnod o 1868 hyd yn awr. Mae hanes ymron holl ethol- iadau Smeddol Gogledd Cymru, o fuddugol- iaeth fawr Parry Madryn hyd yn bresennol, yn newydd ar fy meddwl, yn neilltuol felly etholiadau Meirion. Dyfal wrandawn, a mynnych ddisgwyliwn ac edrychwn, am i rywbeth yn y chw u-ae droi i fyny y gallwn glywed neu w:'Jled ynddo rywbeth tebyg i gysgod rhai o'r ffeithiau ag y gwn amdanynt. Ond cefais fy siomi. Dachreuodd y perfform- iad yn boliticaidd. A rhaid i mi ddweyd yn y fan hon, er mwyn darfod a hynny, fod Mr. Twine, yr hwn rywbryd, rywsut, oedd yn meddwl am gael mynd yn A.S., wedi actio ei ran yn bur foddhaol. Endaf, wrthgwrs yw, prif gymeriad y chwarae ac Endaf fel gvtladgarttr ond honiadaeth oedd ei wlad- garwch bron i gyd, ebychiadau tebyg i hyn 0 fy hen wlad annwyl fy hen Gymru fendigedig "—" yr wyf yn dy garu o waelod fy nghalon," etc., etc. Cawsom gymaint o hyn fel yr oedd llawer wedi diflasu ar y peth. Nid beio'r gwr ieuanc talentog oedd yn cyn- rychioli Endaf yr wyf. Gwnai ef ei waith yn dda, yn Ilawer rhy dda i'r peth oedd ganddo. Llongyfarchaf ef ar eglurder ei barabliad, a'i feistrolaeth lwyr ar yr holl ddarn. Gwna Gwilym Roberts y tro i fod yn aelod o gwmni o fedrusiaid dramodol. Pa ryfedd ? Onid yw talent y teulu yn hysbys drwy'r wlad ? Yn lie yr honiadaeth wladgar, o hyd, hawdd fuasai cael golygfa effeithiol iawn ynglyn neu mewn canlyniad i'r scuffle honno yng nghyfar- fod yr ymgeisydd Rhyddfrydol, Mr. Puw. Pn ddigwyddai rhywbeth bychan o'r fath hynny yng nghyfarfodydd politicaidd y 60's, byddai ysweiniaid Toriaidd y wlad, a'u cyn- ffonwyr o bob math, yn dwrneiod, stiward- iaid, personiaid, etc., yn sicr o wysio pwy bynnag a glwyfid i ddod o'u blaenau hwy i'r Llys Ynadol, a llogid celwyddwyr i dystio eu bod yn dorwyr yr heddwch. Digwyddodd hynny ym Mhenmaehno yn 1868. Meddyl- iodd pen-cipar Mr. Pennant y Penrhyn, noson y lecsiwn, fod bechgyn y chwareli am ymosod arno, a'i droi allan o'r byd yma, fel y trowyd ei feistr o'r Senedd. Taniodd yr ynfytyn i ganol y dorf oedd ar heol y llan, a niweidiwyd amryw yn ysgafn. Gwysiwyd pob un o'r cyfryw i ymddangos o flaen mainc Doriaidd Betws y coed, i ateb y cyhuddiad o dorri'r heddwch, pryd nad oedd y bechgyn yn medd- wl dim o'r fath, ond yn unig cael tipyn o hwyl mewn canu a bloeddio i ddathlu'r fuddugol- iaeth. Cafwyd Eyton bach Fflint i amddiffyn y bechgyn yn y Betws, a Morgan Lloyd i'w hamddiffyn yn y Frawdlys yng Nghaernarfon. Clywodd y Toris gryn lawer o bethau nas dymunent yn y prawf hwnnw. Hawdd, meddaf, fuasai cael golygfa debyg yn y Ddrama hon, a chael un ai Davies-Hughes Corwon, Louie Rhuthyn, Eyton bach Fflint neu Morgan Llwyd, i chwarae'r amddiffyniad, Dyna'r gwyr oedd o blaid y bobl yr amser. hwnnw. Ond waeth heb siarad, does dim o'r fath yn y Ddrama. Pe buasai, y mae digon o sail iddo mewn ffeithiau o'r cyfnod hwnnw. Gadawaf y Ddrama gyda dweyd fod yr hyn addawai fod yn brif linell y chwarae, sef gwladgarwch, wedi troi i fod yn rhyw garwch arall, pur wdthredol hefyd, yn fuan iawn. Amrywid hynny gyda chanu emynau, a a dynwared y Ddyledswydd Deuluaidd, a dechreu intonio yn glerigol iawn wasanaeth priodi Eglwys Loegr, ar ol datganiad swynol o emyn gyfaddas gan gor o blant mewn gwen- wisgoedd Fel yna y terfyna Drama Endaf y Ouladgarwr. Gair bach ymhellach am yr actwyr. Soniais eisoes am Endaf a Mr. Twine. Y diffyg amlycaf deimlwn i oedd yr anystwyth- der yn adroddiad y nifer fwyaf o'r actwyr, pan fyddai ganddynt dair neu bedair brawddeg i'w dweyd. Llithrent yn union i siarad yn llyfrol, I neu ramadegol, ac felly i beidio a bod yn hwy eu hunain. Os yr un, dyna fai Enid, er ei bod hi yn actio'n rhagorol. Y ffordd i ddod I allan o hyn yw i bob un fod yn sicr ei fod yn deall yr hyn sydd ganddo i'w ddweyd, ac yna ei ollwng allan yn ei ddull a'i iaith arferol a naturiol ei hun aed gramadeg a phethau felly lle'r elont. Boneddiges yn gwneud ei rhan yn wir ragorol oedd Mrs. Hughes (onite ?), gwraig y gweinidog, a mam Enid. Yr oedd Ann y forwyn yn dda dros ben, a Morris Dafydd y gwas yn well na pherffaith dyma yn sicr y peth goreu o lawer, sef Morris yn siarad a,c yn actio. Waeth heb fanylu mae'r gwr hwn yn born actor, ac os cawn ni rywbryd gwmni o bigion actwyr ein gwlad' dylai Morris gael ei ethol yn gyntaf un. Yn nesaf ato dylid cael Robat Wyn, y tramp,—yr unig beth fuaswn yn ei awgiymu iddo ef yw, ei fod braidd ei fod braidd yn rhy lan ei groen, ac y buasai ysgrwtian tipyn chwaneg yn profi yn am- lycach fod yr & Co." gydag ef. Mae yr hamdden a'r gofod yn y pen, felly ni chaf ddweyd dim arnylleill. Na, wir, dyna fi wedi anghofio Caradog, villain y Ddrama. I Llwyddodd i wneud i bawb ei gashau. Erchyll o beth oedd bargeinio a chynllwyn am fywyd Endaf. Tybed fod sail i awgrym I' mor ddieflig yn hanes y Deffroad ? Os oedd, gwell fuasai cwsg tragvryddol nac un- rhyw ddeffroad o'r fath.
AR GIP.I
AR GIP. I Caed David Worthington—hen wr tair a phedwar ugain oed—wedi boddi yn ffrwd y Ddulas, ger y Drefnewydd, bore ddydd Sul, diweddaf a chaed wedi boddi oedd ded- fryd y trengholiad fu arno. A tnra y cynheiia y cwest uchod, dyma air i'r heddgeidwad fod patriarch arall- Richard Lewis, oedd yn byw ar bensiwn yr hen yn y Cefn Mawr-wedi ei gael yn farw mpwn ffynnon gerllaw ei gartref. Gan nad oes ystafell gyfleus i'r fath beth, cynhelir y trengholiad heddyw (ddydd Mawrth) yn yr awyr agored, os bo'r hin yn atebol. Y mae cryn hanner dwsin o farwolaethau sydyn a rhyfedd fel hyn wedi digywdd yn ardal y Drefnewydd y mis hwn. 09- Gwyliwch yr allt, y chwi sy'n chwan- nog i chwyrnellu mor wyllt i lawr hyd-ddynt ar eich beiciau a'ch modurau ar y Saboth. Un serth yw gallt y Bont Newydd, rhwng Gwernaffield a Chilcen a bu damwain dost arni brynhawn dydd Sul diweddaf i Mr. Will- iams a'i deulu, Little Sutton, Sir Gaer. Bu Dr. John Evans Hughes, NefyP, farw yno nos Sul ddiweddaf, yn dair ar ddeg a thrigain oed. Eglwyswr a Cheidwadwr ydoedd, ac vn feddyg profedig ac o hil gerdd. Dyna ddiwedd rhyfedd a sydyn ddaeth i ran Mr. Robert Jones, Cefn Emrys, Llan- dwrog, Sir Gaernarfon. Ddydd Gwener di- weddaf y cyraeddasai gartref o'i drydydd ymweliad a New Zealand (ne y mae iddo frodyr) a nos Sul ddiweddaf, wrth gerdded gartref o dy ei frawd yn Llandwrog, syrthiodd yn farw. Hen lane ydoedd tair ar ddeg a thrigain oed cymeriad diddan a phoblogaidd ac a fu'n ffervllydd yn nhre Caernarfon am bedair blynedd ar ddeg ar hugain. Robert Jones, Pen booth," fel y'i gelwid gan ei liaws cydnabod. Beth ydyw'r gwahaniaeth rhwng menyn a margarine, Shonyn ? ebe'r fam wrth Guto'i bachgen y bore o'r blaen. Yr un gwahan- iaeth ag sy rhwng rhinwedd a rhith," ebe Shon, tan sbio ar lun y fuwch oedd ar y papur lapio. -4- Y mae Eglwysi M.C. Moriah a Johnstown (Rhos) wedi anfon galwad i Mr. R. G. Roberts, Bethel, Caernarf on-sef un o efrydwyr Prifysgol Aberystwyth—i'w bugeilin II Yr oedd yna briodas Gymreig yng nghapel Unitariaidd Rosslyn Hill, Hampstead, Llun- dain, ddydd Mawrth yr wythnos hon, sef Miss M. G. Owen, merch y diweddar Mr. O. O. Owen (Mri. Owen Owen, Lerpwl) a Mrs. Owen, Penmaenmawr a Hampstead, a Mr. E. Wynne Cemlyn Jones, ysgrifennydd cyfrinachol Mr. Ellis J. Griffith, A.S., a mab Mrs. Cemlyn Jones, Brynbella, Penmaenmawr. Y Parchn. H. Gow a. J. Williams (Brynsiencyn) a'u priododd Miss Dorothy Owen (chwaer), Miss Burr, Miss Barrowclough, Miss OIwen Lloyd George, Miss Mabel Venmore, a Miss Stowell oedd y morynion priodas, a Mr. J. Cemlyn Jones (brawd) yn was priodas. I'r j Pyrenees yr aeth y ddau am eu mis mel. Y GE-NiNBN.-Dyma gynnwys rhifyn Ebrill disgwyliwn gael hamdden maes o law i fynd drwyddynt :-Curiad y Galon, gan y Parch. Rhys J. Huws Cenedl a Chenedl- aetholdeb, gan yr Athro Miall Edwards, M.A.; Pencerdd Gioatia, gan Syr Vincent Evans Duw a Damwain, gan y Parch. J. Lewis Will- iams, M.A., B.Sc. Caneuon, gan Mr. W. H. Williams, Mr. John Williams, Emyr, Mr. Ithel Davies, y Parch. George Williams, Mr. S. Gwyneufryn Davies, Eifion Wyn, Nantlais, y Dr. Pan Jones, Morleisfab Man-Gofion Oes, gan yr Hybarch Samuel Jones Pivy ? Byr- gywydd, gan Mr. H. O. Hughes Canmlwydd- iant Geni Gynddelw Ganig, gan Fethel 0 Gell Oof Plenydd. Edrych Ymlaen, gan y Parch. J. Wesley Hughes Rhai Syniadau am Farddoniaeth, gan Gadwallon Gwilym Allt- wen Cerdd Go, wen: Gerdd Goffa, gan Fryfdir Araith Pedr Hir oddiar y Maen Llog yn y Fenni, Awst, 1913; Perthynas Dysgeidiaeth Ddiweddar a Barddon- iaeth Delynegol Oymru, gan Frynfab Syr Hubert von Herkomer (Gomer), gan y Canon Edwards (Gwynedd), a Bethel y Parch. W. P. Williams, D.D., a Mr. Josiah Thomes, Y.H.; Gerddi Allwyn, gan Mr. Seth P. Jones,.Grugog, I. Tejfryn Davies, Afanwy, a Thalog Ysbryd yr Oes a'r Eisteddfod, gan Y Myng- lwyd Adgofion am y Parch. R. D. Roberts, Llwynhendy, gan Forleisfab Cysondeb Ym- neilltuol, gan Ymneilltuwr Bendith y Dad- gysylltiad, gan y Parch. W. Williams, M.A. (Glasifor) Gymraeg Mon a Chymraeg Godre Ceredigion ochr yn ochr, gan Mr. E. R. Jones, M.A. Gweddtllion" Llenydool—Brwydr Maes Bosworth, gan Nicander Eisteddfod Caerwys, 1568, gan Weirydd ap Rhys Hugh Hughes (Y Limner), gan y Parch. David Charles Davies, M.A. Eisteddfod Rhuddlan, 1850, gan Weirydd ap Rhys Dug Cernyw a Thywysog Cyniric Gwmwd Dunodig, gan Ab Ithel Dyfodiad Brutus i Ynys Prydain, gan Nicander Rheiedr Llanberis, gan Glwyd- fardd. GOHEBIAETHEU-" Thomas Capper y Merthyr," gan Ifano, Harlech," gan Myven- ydd Gramadec William Higas Barker, gan y Parch. Hugh Williams Twm o'r Nant, gan LI. Manion Barddonol, gan Lu o Feirdd.
Advertising
Gellir cael Beiblau, Testamentau Llyfrau Emynau a Thonau, unrhyw Lyfr leu Gan Gymraeg. Nifer am brisiau gostyngol. Anfoner am restr o gerddoriaeth a Llyfrau Ail Llaw.-HUGH EVANS a'i FEIB., 358 Stanley Road, Liverpool, Dyma i chwi gvfle am ddarlun Campus o'r ^ggj r Gwir Anrhyd. D. Lloyd George sef adlun (Autotype Reproduction) liun a Baentiwyd ohono gan Christopher Williams. Yr adlun i'w gael gan HUGH EVANS a'i FEIBION, Swyddfalr "Brython," 356 358, Stanley Road, Liverpool. Prisiau trwy'r!J Post, 1" x 10" 1/6, 14" x 20" 5/ 21"x 29 12/=, Postal Order i ganlyn yr Archeb. Telerau neilltuol i Lyfr- werthwyr. Cable Waterproof Co., 'Phone mm Bank. 4 C3 6 Cable St., Liverpool (Corner of South Castle St). We Specialize in High Grade MACINTOSH COATS RAINCOATS and MOTOR CYCLE SUITS for Hard Wear and all weathers. Every Garment made on our own Premises and to special measurements if necessary- Guaranteed Wear and Waterproof. REPAIRS TO ALL KINDS OF I ENQUIRIES INVITED. RUBBER GOODS CHESHIRE LINES. ROYAL MAY DAY JUBILEE FESTIVAL, KNUTSFORD, MAY 1 6 2 On Friday, May I st, 1914, Cheap Tickets will be issued to Knutsford. Times. Fares. From. a.m. a.m. a.m. p.m. -)r d Class. Liverpool (Cent.). Dep. 9.30 10.30 11.50 12.30 ^(3/3 St. Michael's — — u?g 3/3 Cressington „ — — 12-3 — j Garston — — 12.7 Hough Green — — 1217 — 1 Widnes — — 12.20 — 2 9 Warrington ?Oent.) 9.55 10.55 12.40 12.55 a.m. p.m. p.m. p.m. Knutsford Arr. 10.53 12.15 1.40 2.0 The- celebrations will be continued on Saturday, May 2, and Cheap Tickets will be issued from Liverpool and Warrington on this day. or return times and further particulars see bills. Central Station, JOHN E. CHARNLEY, Liverpool, April, 1914. Manager. Rhai o Lyirau Ar werth gan HUGH EVANS A'I FEIBION, 356-8 Stanley Road, Liverpool. Y DRWS AGORED. Telynegion byrion gyda 12 o Ddarluniau cain. Gan R. H* JONES (awdwr "Drwy Gil y Drws"). I Wedi ei rwymo mewn Llian Harfdd, Is THEANTHROPIA: ITea y Dwyfol a'r Dynol yn y Beibl, gan y Parch. ROBERT ROBERTS, B.A..Ph.D., Trefnant. Trin- iaeth feistrolgar ar y Canon ao Ysbryd- oliaeth y Beibl yn wyneb y Goleuni di- weddaraf. Llian Hardd, Is. 6cS. Am- len, Is. LLA WLYFR CTFLAWN AR LYFR YR ACTAU, gan y Parch. OWEN JOHN OWEN, M.A., Rock' Ferry. Yn dair rhan Cwestiynau, Ystyr Geiriau, a Nodiadan EsboniadoL Pris mewn amlen, 9c.; pris gostyngol, 6ch. Limp Cloth (yn cynnwys Map prydferth o deithiau Paul), lB. 3ch.; pris gos- tyngol, 9c. LLFOFION GRAWNWIN: sef Cyfrol- Goffa y Parchedigion William Roberts, William Nicholson, D. M. Jenkins, Hugh Jones, David Jchk, H. Parry, Thomas, o Undeb Ar^ ynwyr Cymreig i^rpwl, Marl.r a'r Amgylchoedd. Gai y Parch, 0. L. ROBERTS. Pris mown Uian hardd, 2s. MAES LLAFUR Undeb Ysgolion Sul M. C. Lerpwl a'r Cyffiniau. Esboniad Dr. Owen Thomas ar yr Epistol at yr Hebreaid, 3/6. Trwy'r post, 3/10. Eto, Principal T. C. Edwards, 2/ Trwy'r post, 2/3. Eto, Parch. J. Morgan Jones, 1/6. Trwy'r post, 1/8. Yr Epistol at yr Hebreaid, gan y Prif-athro T. Rees, M.A., Bangor; eyf. i., pen. 1-7. Ilian ¡s.; cyf. ii., pen. 8-13, llian 1/- Trwy'r post, 1/2. Llawlyfr ar Damhegion Crist (i rai dan 25. oed, gan y Parch. M. H. Jones, B.A., Ton 1/ Trwy'r post, 1/2. Llawlyfr y Parch. E. O. Davies, B.Sc., ar Ddamhegion Mathew," 3c. yr un, trwy'r post, 4< £ 2/6 y dwsin, trwy'r post, 2/10. Gwerslyfr ar Ddamhegion Crist gan y Parch. M. H. Jones, Ton Pentre. Pris, 2g, trwy'r post 2Jd. 1/6 y dwsin, gyda'r post, 1/10, Cwestiynau ar y Chwe Penod Cyntaf yn yr Epistol at: y Hebreaid gan y Parch. Griffith Ellis, M.A. Pris lc., trwy y post H- eto. Ar y saith penod olaf pris lie. trwy y post 2c. I'w cael gan- Hugh Evans a'i Feibion. 358 STANLEY ROAD
O'R DE.
ieddfod Fawreddog. Pembro ger Llanelli, lie mae Hesgin wladgar yn trigiannu, dim iot o lenyddiaeth ar y rhaglen, eithr canu, canu, canu tragwyddol, nes y pair i un ddrwgdybio fod gobaith egwan iawn yng ngwyr Burry Port am y byd a ddaw a'i bethau soniarus, a'u bod am sicrhau eu difyrrwcii yn y byd hwn. Hynyna wrth fynd heibio ar fy nhaith Am fynegiant W. D. Owen, Aberystwyth, ysgrifennydd y PwyIIgor Cerddorol, darperir cerddoriaeth Detfro, mae'n ddydd, a The Revenge erbyn rhialtwch y Cyhoeddi ym mis Hehdin nesaf, pan y cynhelir At Home. Gwell fai i mi gadw oddiyno, gan fod yr eilddarn yn debyg o gael ei sylweddoli ar raglen y dydd. Prudd yw'r newydd o Aberteifi am farw'r Meddyg E. O. Bowen, ac yntau ddim ond 29 mlwydd oed hefyd y mae Mrs. Pritchard, y Prior, llenores adnabyddus tan yr enw Olwen Powell, wedi ei chyrchu i wlad nef. Y Parch. John Williams, Aberteifi, ydyw eadeirydd newydd Cyngor Sir Aberteifi. Diau y cofia gwyr Bedyddiedig Birkenhead am dano fel eu cyn-weinidog lawer o fiyiiyddoedd yn ol.