Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
IYn y Cyfarfod Cyntaf.I
(Parhad o tudal. 3). bygwth ei guro i lawr ac wrth alw y beirdd i'w annerch, heriodd R. Mon (yr arweinydd) y gynulleidfa i guro'r beirdd i lawr, gore iddynt —os meiddient D2rbyniodd y gynuUeidta. yr her yn chwareu8; ac wedi i'r cyntaf esgyrl? a dweyd ei bill cyntaf, ?c ar ddechreu'r ail, dyma don o gymeradwyaeth yn boddi ei lais egwan, ac wedi deffro i sylweddoli ei hystyr ciliodd yn frysiog o'r golwg. Yn nesaf, daeth. I Awen Mona ymlaen, ac yn gyfrwys fel merch, gwenodd nes ennill trwydded i ddweyd ei henglyn pert Mae eurog lwydd Gymry glan—-yn nodded jEin S)neddwr loan _Yn ddiball fe dyan allan—ddeddfau bri dLlunio daioni sy'n. llond ei anian. Yna daeth Derlwyn ymlaen, ac a geisiodd roi mwy na phedair llinell, ond a rwystrwyd yn y fan, er mawr ddifyrrwch i bawb. in nesat, dyma Caerwyn ymlaen, a golwg ofnus, swil arno ond wedi tipyn o fygwth chwareus, cadd adrodd ei bill, ac ni fu gwell hwyl drwy'r dydd na'r ymryson chwareus hwn rhwng y beirdd a'r dorf. Dyma fel y canodd Caerwyn i'r Sjneddwr :—- Fe'i ganwyd yn y Dehau, Yn Lloegr gwnaeth ei bres, A daeth i Fon i drigo, A llywio'r byd er lies Ym Maelor fe'i dyrchafwyd I'r Senedd, gymrawd lion. And every speech is Gospel According to St. John. Haedda Mr. T. R. Williams, A.C., arweinydd Llanrwst, a'i gor enwog, glod mawr am ddatganiad gwych o'r darnau clasurol osod- wyd yn brawf. Siomedig oedd na fai cys- tadleuaeth,ond buasai'r siom yn fwy onibae i Mr. Williams dorri drwy anawsterau mawr i gadw ei gyhoeddiad yn y gystadleuaeth. Hyderwn y cilia'r ewmwl sydd uwchben ei deulu bach, sef afiechyd ei fachgen annwyl. + Fel yr oedd yn hysbys ers tro bellach, Cwmniau Llandegfan a Llangefni oedd y ddau uchaf yn y gystadleuaeth, a'r uchaf i gyd Llandegfan. Rhoddodd y beirniad ganmol- iaeth neilltuol i gwmni Llangefni, tystiai fod eu chwarae yn eithriadol o alluog, ond nid oedd y Ddrama a ddewiswyd ganddynt yn syniad y beirniad yn rhoddi 'r cyfle goreu iddynt ddangos y dawn oedd ynddynt. Gellid casglu mai'r dewisiad yn fwy na dim arall safodd rhwng Cwmni Llangefni a'r wobr.
DYDD MA WRTH.I
DYDD MA WRTH. I Ogwmpas y Maei Llog. I k-W6di gorymdaith drefnus hyd y brif heol at y patryal, ffarfiwyd yn gylch oddeutu'r meini, ae agorwyd yr Orsedd tan arweiniad R. Mon, y Derwydd Gweinyddol. Ofirym- wydy Weddi yn urddasol ac effeithiol gan yr hybarch Meilir Mon—y bardd a'r Eisteddfod- wr eiddgar o Lannerch y medd, ac un o'r rhai hynaf yng Nghymru, or yn ieuanc ei ysbryd o hyd. Wedi cann gyda'r tannau yn swynol gan Ddewi Mai o Feirion, galwyd arLlew Tegid i'r Maen Llog, a chaed ganddo arawd yn liawn tan gwladgar, nes twymno y dorf fawr trwy- ddi. i' ixa dasth y beirdd ymlaen a'u hanerch- iadau: Awen Mona, Meilir, Mon, Dyfnan, Dyfrydog, Glan Cefni, R. H. Thomas, loan Mon, Llwydiarth Mon, a lluereill. Wedi hyn, caed arawd alluog gan y Parch.Tecwyn Evans, B.A., vii llawenhau oherwydd cefnogaeth yr Eisteddfod i'r Ddrama, er yr un pryd yn dy- muno atgoffa nad ar Ddrama yn unig y bydd byw dyn," ac yn awgrymu mai cam- ddefnydd o'r Ddrama fyddai oi defnyddio i y wawdio crefydd yn ei chysylltiad a'i harwein- wyr, yn weinidogion a blaenoriaid. Dyma rai o'r anerchiadau barddonol :— Ym min y lefn afon Gefni—haeddiant Fynn Heddwch i'n meini a gianea a-r gOleum-yw eu cylch' A dawn o xi hogylch na edwyn wegi.c. Dyfnan. Yma yr ydym i waredu—defion difwlch Meibion Cymru Nithio y gan a'n hiaith gu Nad all Lloegriaid ei llygru. Meini yr haul geir yma yn rhes —nodwedd Y deuddeg arwyddres A'r canol un dwyfol des, Am Dduw ei Hun, nudd hanes. < Yng ngolwg cilwg gelyn—bore'n gwiad Bu'r hen gledd yn ddychryn, A chydiodd H,-ddwoh wedyn I noddi'n deddf ynddo'n dynn. Gweiniwn gledd, rhown mswn beddrod— Ymlidiol anghydfod [deimladau Yma y m ie Gwynfa i ganfod Angau ein cledd yng ngwain clod.- Llwydiarth Mon. Haul annwyl, o d'oleuni-y daw gwrid, Gwres a phob daioni Daw a rydd, drwy y Weddi, Ar y maen hwn, rym i i i. I dirf awen dyry fywyd—loria Gleriach conngenllyd Grym moesol yw'r grym esyd Wyrwyr barn o gyrrau'r bvd.Toan Mon Wedi canu Hen Wlad fy Nhadau, tan arwein- iad Owain Cybi, aed yn orymdaith i'r Babell. Dyfarniadau'r Bore. Llywydd, Y Gwir Anrhyd. Argl. Boston; arweinydd, LJew Tegid; arolygydd y Uwyfan, Mr. J. E. Jones, Bradford House. Ddtholiad gan Saindorf Llangefni. Tri darn barddonol byr, Enwogion Mon Meilir. Y casgliad goreu o flodau gwylltion May Davies, Ysgol Gyngor Valley. Can ystum i ferched dan 14, Welsh Girls: Llannerch y medd Unawd i Feibion, 0 fy Hen Gymraeg 10 o ymgeiswyr John Roberts, Caergybi. Corau Plant, Brenin y Bore (D. D. Parry), Salmau'r Plant (E D. Lloyd) Llannerch y medd (W T Owen), ail wobr i Gor Caergybi (B. Owen). Traethawd, Aton Canol y Ddeunawfed Ganrif. yng ngoleuni Llythyrau'r Morusiaid cydradd gyntaf, Mr. Price, ysgolfeistr Llanrhuddlad, a'r Parch. O. Gaianydd Williams, Ro wen Bwydydd a Hundai Gwzision Amaethyddol Mon Dyfrydog." Corau Pentrof, 20 i 30 o leisiau, Am fod fy Iesu'n fyw (Tom Price) Brjmsxeixcyn (T. Bryniog Jones, R.A.M )• fel hyn y safai'r gweddill Gaerwen, Boded- ern, Bra Goronwy, Pen y sarno Cyfarchiad- au r bnirdd, David Owen. Can ystum i Fech- gyn dan 14, 12 mewn nifer, Grossing Sweepers (Curwen) Llangefni, a The Ragamuffiins, LtmLÜrp wH, yn gydradd. Cynllun gwreidd- iol o Gadair Ddcrw Bardd Dyfrydog." Pryddo?c y Gadair, Y Zx-eM???dt??' 7 o ymgHiswyr, Purn Gixxi a Chadair Dderw uertiedlg. Buddugol," Afalloii" ni chaed gwyuod pwy ydoedd, a chadeiriwyd Arglwydd iiost-on yn gynryciiiolydd "AÙLllon." Can- wyd Can y Oadeirio gan. Mr. Lvor Thomas, Peutraeth. Unawd i Ferched, Gwlad y Ocmu (John H'emry) Maggie Mary Wiliiams, Bryn- sioncyn. Oynliun i faner gymwys i Eisteddiod Mon Jenny Parry, Llangefni. Canu Pen- hiilion yn 01 dull y Gogledd, i rai dan 16 1, John Wm. Jones, Rhostryfan 2, Lizzie Jones, eto 3, John Maldwyn Roberts, Eben- c/T 4, Elsie Parry, Llanerch y medd. Corau Mon, 40 i 50 o lexsiaxx, flosauna (T. Hop- kin, Evans), £ 15 ail, £ 2 1, Brynsiencyn ail, Porthaethwy (G. W. Senogles); dyma drefn y gweddill 3, Llannerch y medd (Ap Ehedydd) 4, Llangefni -(David Jones) Bodedern (Mr. J. Salt). Traethawd, Llysoedd a Maenolau Tywysogion Cymru yn Aberffraw a raannau ereill ym Mon, gan nodi'r blynot- ellau- un ymgeisydd, ac yn annheilwng. + Chwith gweld Eisteddfod Mon heb Lewis Hughes, Ysw. (Trygarn) ynddi. Aeth ton o siom dros galon y dyrfa fore dydd Llun pan ddaeth poliobr yn dweyd nas gallai ddod i arwain. Deailwyd erbyn dydd Mawrth mai gwaeledd a'i lluddiodd, a chyfeiriodd Llew i'egid at ei abseuoldeb, a rhoddodd gyfle i'r dyria arwyddo eu cydymdeimIad ag ef, yr hyn. a wna jd yn unfryd. Afallon" oedd ffugenw'r bxxddxigol am Bryddest y Gadair, ac nid oedd wybodaeth pwy ydoedd. Siomedigaeth fawr i'r gynull- eidfa oedd hyn, ac yn enwedig i'r beirdd, oedd yn gylch parod i'w longyfarch a'u hanerch- iadau. Cadeiriwyd Argiwydd Boston yn gynrychiolydd iddo, a chadwyd yr anerchiad- au hyd ryw dro eto. Yn sicr, dylid gosod amod ailxiogai ysgrifennydd yr Eisteddfod i aliu cylxoeddi enw'r buddugol, pa un a fyddai yn bresennol ai peidio. Er cymaint o Lannau sydd ym Morx, gwyr pawb mai Llannerch y medd yw Y Llan, a baich oedd pawb o'r anrhydedd ddaeth iddo ym muddxigoliaeth y merched yn y gan ystum (action song) ac hefyd yng nghystadleu- aeth y Corau Plant. Yn ychwanegof at hyn, anfonodd Y Llan llengar a cherddgar gor tan arweiniad Mr. O. Owens (Ap Ehedydd) i gystadleuaeth Corau Mon, ac er na bu'n fudd- ugol y tro hWJl, safai yn uchel yn y gystadleu- aeth. Rhwng popeth, gwelir fod Y Llan wedi rhoddi cefnogaeth deilwiig i Eisteddfod Llangefni. Anfonodd Brynsiencyn ddau gor i'r Eis- teddfod—-y naill i gystadleuaeth y Corau Pen tre f, a'r llall i gystadleuaeth Corau Mon," a'r ddau tan arweiuiad Mr. T. Bryniog Jones, 'R.A.M,, a daeth llwyddiant i ran y ddau. Nid rhyfedd fod y llawenydd yn fawr oblegid hyn, yn enwedig i pan ddealiir mai dyma'r tro cyntaf iddynt anturio i gystadlou- aeth. Diau y daw'r Corau hyn yn rhai y bydd son amdanynt drwy Gymru os parhant i ymarfer, ac y gallant ddyfod i fyny a'r dis- gwyliadau gynhyrchwyd ganddynt y tro cyntaf hwn. I Cadwodd Llew Tegid y gynulleidfa fawr yn nawen drwy r dydd ddydd Mawrth, ac aeth drwy ragl-.n drom o waith yn hynod hwylus a diooen. Talodd deyrnged uchel o glod i uchel- wyr Mon am eu cefnogaeth i'r Eisteddfod, a mynnodd wrandawiad astud i Arglwydd Bos- o i draddodi anerchiad Saesneg anarferol o I faith. Cymro yw bob modfedd ohono, ond tipin o fiaen ei dafod," ebai'r Llew ffraeth, j ac erbyn y tro nesaf bydd wedi brathu'r 'I tamed Saesneg hwnnw i ffwrdd, ac yn siarad I Cymraeg. Ni bu ball ar boblogrwydd yr Wyl eleni, nac ar amledd nac ansawdd y cyatadleuwyr. Bu'n llwyddiant mawr, yn ariannol, a phob ystyr arall. Trodd y tywydd yn anffafriol braidd bryiihawn dydd Llun, ond caed diwr- nod hafaidd tesog braf, ddydd Mawrth, a'r tyrfaoedd wrth eu bodd ar hyd y dydd a therfynwyd y gweithrediadau gyda'r Cyng- erdd, y eantorion gwyeh eanlynol yn gwas- anaethu soprano, Madame Laura Evans- Williams; contralto, Miss Winifred Lewis tenor, Mr. Ben Davies baritone, Mr. Ivor Foster a'r rhaglen fol y eanlyn :-H ow sweet the Moonlight sleeps (Emlyn Evans), Cor Llangefni recit., Va, Segna la Sentenza, air, fiachelle, allor de Iddio (Halevy), Mr. Ifor Thom-is-y tenor addawol o Bentraeth can, Y Marchog (Dr. Parry), Mr. Ivor Foster, -Ilneor, Doli can, The Jewel Song-Faust (Gounod), Madame Ltiira Evans -Williams,- encor, Clychau Aberdyfi, recit., Deeper and deeper still, aria, Waft her Angela (Handel), Mr. Ben Davies,—cncor, I know can, Softly awakes my Aeor?—S unaon & Dalilah (6'o?< & Saens), Miss Winifred L?wis,—encor, Songs my mother sang to me, deuawdau, Dear Love of Mine (G. Tnomas), The Donkey Duet (Messager), Madame Laura Evans-Williams a Mr. Ivor Foster,; caneuoni Breuddwyd y Bardd, Y Gwzw Fach (Hen Alawon), Mr. Ben Davies pedwarawd, Regular Royal Queen (Sullivan), Madame Laura Evans-Williams, Miss Winifred Lewis, Mri. Ben Darvies ac Ivor Foster. Anerchiad y llywydd (Ellis Jones Griffith, Ysw., A.S.) a chyfarchiadau'r beirdd Eos Alaw, Gwilym Owen, Llewelyn Jones, Myfyr Mon. Detholiad, Mor hawddgar yw Dy bebyll (Dr. Parry), Cor Llangefni can, 0 na byddai'n haf o hyd (M. W. Griffith), Mr. Ifor Thomas caneuon, Dafyddy Garreg Wen a Y Deryn Pur (Hen Alawon), Miss Winifred Lewis caneuon, Tired Hands (Wilfrid), a Up from Somerset (Sanderson), Mr. Ivor Foster can newydd, Melanie (Eric Coates), Mr. Ben Davies can, Llam y Cariadau (R. S. Hughes), Madame Laura Evans-Williams can, Give me Thy hand(Mozart),Madame Laura Evans-Williams a Mr. Ivor Foster can, Miss Winifred Lewis. Pedwarawd, Come all ye Gads and Lasses (Wilson), Madame Laura Evans-Williams, Mis Winifred Lewis, Mr. Ben Davies a Mr. Ivor Foster.
PRESTATYN. I
PRESTATYN. I Mae't Eisteddfod wedi ei chynnal ymalp ddifwlch ar y Llungwyn am un mlynedd ar ddeg, ac wedi bod yn hynod Iwyddiannus bob blwyddyn, ac y mae'r ffaitli hon yn ad- lewyrchu'n dda ar y Pwyllgor ofala amdani ar hyd y blynyddau. Tref gymharol Soisnig yw Prestatyn, oherwydd y mae mwy na hanner ei thrigolion yn Saeson o waed coch cyfan ond ceir yma Gymry disyfl hefyd. Nicl pob' tref ar lan y mor yn y Gogledd gymer gymaint o ddiddordeb mewn pethau Cymroig a, Phres- tatyn. Yn wir, y mae'r ysbryd Cymreig yn II rhedeg yn uchel iawn yn y fro, a hir y parhao felly. Cafwyd Eisteddfod boblogaidd a llwyddiannxxs yma eleni. Dyma'r beirniaid ceraaorxaexn, i\ir. Ji. D. J^loyd, Bangor barddoniaeth, Pedrog adroddiadau, Llew Tegid celf, Mr. F. Wilkinson a Mr. F. G. Smith. Cyfeilydd, Mr. G. W. Jones. Cyn- helid yr Eisteddfod, fel arfer, yn neuadd y dref. Cylat-fod y Prynhawn.—Yr ar-weirliad yn liaw Llew Tegid, ac yr oedd yntau yn ei hwyliau goreu, yn gwneud i'r Saeson a'r I Cymry chwerthin am y goreu Llywyddwyd gan y Cynghorwr E. T. Willlims, un o ysgol- ieistri'r dref, ac un o blant Prestatyn. Cafwyd ganddo un o'r anerchiadau gorexx a glywsom enoed ar lwyfan yr Eisteddfod. Diddorol oedd ei glywed yn dweyd am y cynnydd mawr sydd wedi ei wnexxd yn hanes ein trcf yn ei ddyddiau ef. Enillwyd y gwa- hanol wobrau fel y canlyn Unawd ar y ber- doneg, Miss C. Jones, Llanerch y mor. Unawd i blant dan 12: 1, Nellie Williams, Glanllyn 2, Edwin Trevor, Coedllai. Adroddiad i rai dan 16, Miss D. Jones, Bradford House, Ffynongroew. Unawd soprano, Miss Sallie Roberts, Ruabon. Ymgeisiodd pedwar o gorau plant, sef Prestatyn, Ffynongroew, Meliden a Gronant, a chipiwyd y wobr gan Gronant, o dan arweiniad Mr. W. Humphreys. Unawd i blant dros 12 a than 16, Maggie Jones, Birkenhead. Fretwork, Master Thomas Williams, Plastirion, Prestatyn. Adroddiad Cymraeg, Edward Morris, Dyserth. Wyth- awd, Brynteg Party." Unawd baritone, D. R. Jones, Gwrecsam. Prif atyniad y cyfarfod oedd cadeirio'r bardd buddugol. Testyn y bryddest oedd Awdurdod." Yn absenoldeb Pedrog, y beirniad, darllenwyd y feirniadaeth gan y Parch. Ben Williams, Prestatyn. Yr oedd deg o ymgeiswyr am y gadair, a chyhocddwyd y Parch. Llewelyn Bowyer (A.), Alltwen, Deheudir Cymru, yn fuddugol yn ei absenoldeb, cynrychiolwyd ef gan ei frawd o Rosllanerehrugog, ac anerch- wyd ef gan lu mawr o feirdd y fro, yn eu plith. Llew Tegid Ty'nycaeau, Gwaenysgor; lorwerth, Dyserth Meillionen, Pie.itatyn, etc. Canwyd can y eadeirio gan Miss Nellie Davies. Diolchwyd i'r llywydd gan y Parch. Ben Williams a Mr. E. D. Jones. Gyfarfod yr flivyr.-Awoiiau hwn eto yn Haw fodrup Llew Tegid. Llywyddwyd gan y Cynghorwr M. Saronie, Birkenhead. Dyma un arall o blant Prestatyn. Dywedodd ei fod wedi gadael Prestatyn 34 mlynedd yn ol, pan nad oedd poblogaeth y He ond rhyw dri chant. Nid oedd wedi anghofio ei iaith yn llwyr, meddai, a phrofodd hynny yn ei anerchiad. Mae Mr. Saronie yn un o'r rhai hynny sy'n gofalu am ddifyrru'r dieithriaid ymwel a'n tref, yn ystod misoedd yr haf. Efe yw per- chennog yr Arcadian Gardens sydd newydd. eu hagor yma, ac efe ofala am y "Llumau Byw yn neuadd y dref. Bu'n garedig iawn i bwyllgor yr Eisteddfod, trwy roddi benthyg neuadd y dref iddynt yn rhad ac am ddim. Cafodd dderbyniad tywysogaidd gan Gymry a Saeson Prestatyn. Dyma enwau'r buddttg- wyr Unawd ar y berdoneg, i rai dros 14: I Miss Maria Vaughan, Croesoswallt. Ton Gynulleidfaol i rai dros 50 oed, Joseph Parry, Gwaenysgor. Water Colour Drawing, y wobr gyntaf a'r ail i Olwen Edwards, Penmaen House, Rhyl. Unawd tenor, Griff Owen, Lerpwl. Adroddiad Saesneg, Sadie Chal- mers, Lerpwl. Deuawd tenor a bass, D. R. Jones, Gwrecsam, a Griff Owen, Lerpwl. Glee Party, Victoria Party, Prestatyn, o dan arweiniad Mr. Alun Davies. Her-unawd, D. R. Jones. Cystadleuaeth Corau Meibion, Dettrion Sparta ymgeisiodd pump o gorau, sof St. Oswald's, Ffynnongroew, Butt Lane Prestatyn, a Tunstall. Dyfarnwyd y wobr i Ffynnongroew, o dan arweiniad Mr. T. E. Jones. Yr oedd coron arian yn rhan o'r wobr eleni, a choronwyd r arweinydd buddugol yn ol y ddefod arferol, ynghanol banllefau ei lu edmygwyr. Diolchodd Mr. G. O. Williams a Mr. J. M. Hughes i'r llywydd, a therfyAwyd drwy ganu Hen Wlad fy Nhadau. Dyma swyddogion y Pwyllgor Mr. R. Hughes, Station House, llywydd Mr. G. O. Williams, Gwynlys, is-lywydd; D. Hughes, trysorydd Mr. J. H. Hughes a Mr. S. Trevor Roberts, ysgrifenyddion. Dygodd Mr. E. D. Lloyd, y beirniad cerddorol, dystiolaeth uchel i chwaeth y Pwyllgor yn dewis y darnau cerddorol. Hefyd dywedodd fod safon a cystadleuaethau yn uchel iawn-mor uchel, meddai, fel nad oedd oedd modd gwella dim ami. Gwnaed yn hysbys gan yr arweinydd, yn ystod un o'r cyfarfodydd, fod Mr. E. D. Lloyd ar fyned i'r America,a gallwn sicrhau ei fod yn myned yno gyda dymuniadau goreu Eisteddfodwyr Prestatyn. Prawf ei fod yn dderbyniol yma ydyw fod hwn y chweched tro iddo feirniadu yn ein Heisteddfod. Rhwydd hynt iddo yn y Gorllewin pell.
LLANUWCHLLYN.-!
LLANUWCHLLYN. Llwydd a llewyrch o'r iawn ryw a fu ar Eisteddfod Gadeiriol Llanuwchllyn ddydd Llun diweddaf. i Cynhelid hi tan nawdd yr Annibynwyr, mewn pabell lian ar un o feys- ydd y fro. Cyrchodd y bobl yno o gyrrion pella'r sir ac o siroedd cyfagos, ac yr oedd y babell helaeth dan ei sang yng nghyfarfod yr hwyr. Llywydd cyfarfod y prynhawn oedd Mr.Morgan, Johnstown-un o blant v Llan, a Dr. Arthur Davies, Llundain (un arall o fwynion y fro). Llew Meirion (Dolgellau) a arweiniai), a hynny'n fyr, yn fywiog, a di-lol, na goddef lol gan neb arall chwaith. Yr oedd ganddo chwip hir pan fyddai ei heisieu, a'i sias yn cyrraedd clec nes swilio a swatio ambell lafnes g3grwth tua'r pellafoedd am fytheirio'i ffregod yn rhy uchel pan oedd y cystadleuwyr wrthi ar y llwyfan. Dr. Caradog Roberts, y Rhos, farnai'r canu Mr. J. H. Jones (Gol. Y Brython, Lerpwl) yr adrodd, a chafodd y ddau un o ddyddiau cleta'u hoes, gan mor lliosog ac eiddgar y cystadleuwyr. Seren yr Wyl oedd y groten bert ei dwyrudd a byw ei dawn a doddodd galon y dyrfa'n llyn wrth adrodd Paentio'r Byd yn Goch. Y Parch. J. J. Williams, Pentre a farnai'r farddoniaoth Mr. J. Roberts, Dol- gellau, a gyfeiliai a dyma hyrwyddwyr yr wyl :-Cadcirydd y Pwyllgor, Mr. W. E. Morris trys., Mr. Gwyndaf Davies; ysg., Mr. J. Edgar Lewis a'r aelodau ereiIl' Mrs. Davies, Post, Office Mrs. Williams, Police Station Miss Rowlands, Ddolbach Miss Edwards, Glynllifon Miss Thomas, yddynllywarch; Mri. L. J. Davis, Tro Aran John Williams, Glan Tegid T; J- Davies, Post Office; David Williams, Rhyd- sam John Davies (Bardd Glas) Thomas Williams, Pensylvania John Rowlands, Ddolbach Evan Morgan, Tuhwnt i'r afon Edward Richards, Old Goat Llewelyn Will- iams, Caergai; Edward Edwards, Tyddyn 'ronnen Tom Davies, Llwynpiod William Evans, Tyucha Edward Williams, Bryn- caled R. T. Jones, Pandy Tom Rowlands, Ty'nllechwedd R. Howell Edwards, Fondro; Owen Owens, Talardd W. Hughes-Jones, Buarthmeini; E. Hughes-Jones, eto leuan Jones, Drwscae'r gwenyn leuan Jones, Rhydybod. Dyma'r dyfarniadau :— Adrodd i rai dan 12, Prim i foddi ? Mair Edwards, Drws y nant. Cerfiad, i rai dan 16 R. E. Roberts, Llanuwchllyn. Ar y berdoneg i rai dan 16 Gwyndaf O. Morris, Llanuwch- llyn. Pencil Sketelt. i rai dan 18 Trefor Jones, Dolgellaxx. Deuawd i blant dan 16, Clychau Aberdyft Lizzie Lloyd a Gwilym Roberts, Bala. Unawd i blant dan 16, Heili- Iwli Gwladys Williams, Bala. Englyn, Ptsyll Enllan. Unawd i rai heb ennill 5 o'r blaen, Hen bennill adroddai fy nhad D. Griffiths, Llanegryn. Cyfieithu o'r Saes- neg i'r Gymraeg Giraldus a Gwilym." Corau Plant, Owsg fy Noli 1, Ffestiniog 2, Bala. Adrodd i ferched dan 18, Palmant y Dref Miss E. G. Owen, Moel y garnedd, Bala. Awdl y Gadair, Rhosyn Saron Geufronydd, Towyn. Corau Meibion, Milwyr Rhufeinig Llanfor. Unawd soprano neu contralo,|Bedd y dyn tlaud: Miss K. M. Jones. Penmachno. Par o Hosanau i ferch Mrs. Roberts, Llan- xxwchlyn. Adrodd i rai dros 12 a than 18, Paentio'r byd yn goch Gwyneth Louie Jones, Croesoh Traethawd i ferched, Dewis Cyfeill- ion Miss L. D. Williams,Talybont. Unrhyw hen Alaw Gymreig: Miss Thomas, Rhyd y main. Flannel Petticoat Miss J". C. Peters, Llangower. Unawd baritone, Brenhines y Don H. R. Davies, Frongoch. Darn bardd- onol, Ar lan yrafon ;.r Parch. J. D. Richards, Trawsfynydd. Adrodd i feibion dros 18, Suddtad y Titanic J. Davies, BL Ffestiniog. Cyfieithu o'r Gymraeg i'r Saesneg H. Owen LiaDsadwi-n, Mon. Unawd tenor, Gwlad y Bryniau Hughie Jones, Wrecsam. Telyn- egion, Calon Men y Parch. J. D. Richards. Y Brif Gystadleuaeth Gorawl, Bendigedig fyddo A rglwyckl Dduw Israel < 4 cor yn cystadlu—Llanuwchllyn, Ffestiniog, Dol- gellaxx, a Phydyniaiii; xhannwyd y wobr rhwng y ddau olaf. Cushion Cover Mrs. C. Jones, Llanuwchllyn.
ILLANIDLOES. I
LLANIDLOES. I Mr. E. T. Davies, Merthyr, oedd y beirniad canu mewn Eisteddfod a gynhelid yma ddydd Llun tan nawdd Cymdeithas Dwyn y Dref i Sylw-sef y Town Improvement Association. Ei ddarnau'i hun a gystedlid arnynt gan mwyaf, a chwyno'r oedd fod rhif y corau cystadleuol yng Nghymru'n lleihau,—dim ond rhyw dri chor mawr ymhob man. Yn ol ei farn ef, gwell fyddai cael llai o gystadleuon corau mawr ydeugant,a mwyo rai corau llai. Cor Meibion. Llanidloes aeth a hi am ganu darn o waith Sullivan. Nid cadair a gynhygid i'r bardd a ganai oreu ar A'r mor nid oedd mwyach," ond plethiad o ddail ar ei ben, a dyrnaid o arian yn ei law. Yr oedd dau'n gydradd, sef T. Parry, Penrhos Llugwy, Mon, a G. T. Jones, Aberhonddu. Dyma'r prif- wobrwyon ereill Unawd baritone, E. Mald- wyn Jones, Machynlleth. Englyn, G. T. Jones. Unawd soprano, Gertie Lloyd, Carno. Adroddiad Cymraeg, Stephen Richards, Car- no. Unawd y bechgyn, Oswald Benbow, Llanidloes. Telyneg, J. Owen, Llanidloes. Ar y berdoneg, Edith F. Lewis. Carfio, Alice Jenkins, Cwmfron. Unawd contralto, Elsie Lloyd, Carno, a Miss Edwards, Pont Newydd ar Wy, yn gydradd. Stori fer, y Parch. G. Bedford Roberts, Cemaes. Adroddiad Saes- neg, Miss Palmer Jones, y Drefnewydd. Cdr Plant, Carno (tan arweiniad J. Morgan).
CAERWYS. I
CAERWYS. I Gweddus fod Eisteddfod yng Nghaerwys o bob man, canys dyma fangre cynnal yr Wyl Fawr Genedlaethol gyntaf erioed yng Ngwynedd fel y cyfryw, sef yn y fl. 1568, yn ol arch a gwys y Frenhines Elizabeth, ac Argl. Mostyn, bonyn y brigyn sy'n dwyn yr enw hwnnw hoddyw, yn galw'r prifeirdd a'r pen- cerddiaid ynghyd. Mr. T. Parry, y Wydd- grug, a lywyddai un cyfarfod, a Mr. H. Lloyd, Cerrig y Drudion, y llall. Arweinid y ddau gyfarfod gan y Parch. J. Parry Brooks (W.), Mr. T. Carrington, Coed Poeth, a farnai'r canu a Miss Nellie Jones, Treffynnon, yn cyfeilio. Dyma'r prif enillwyr Unawd soprano, Mrs. Thomas, Treuddyn. Tenor eto, G. Wynne, Ffynnon Groew. Baritone eto, G. Hughes, Cefn mawr. Unrhyw unawd, Miss Hewett, Wyddgrug. Unawd i rai dan 15, Gwyneth Williams, Caerwys. Canu'r ber- doneg, Miss Roberts, Seacombe. Her- unawd, F. Nicholson, Gwespyr. Adroddiad, Miss Humphreys, Maes Glas, Treffynnon.
0 FAESHAFN.I
0 FAESHAFN. I Cynhaliwyd yr Eisteddfod flynyddol yma ddydd Iau, Mai 21ain. Cafwyd tyywdd ar- dderchog, cynnulliadau lliosog, a llwyddiant mawr. Ymgeisiodd t i chor meibion, ac enillwyd y gamp gan Cor Coed poeth (Jos. Williams),—rhoes y beirniad air uchel hefyd i G6r Gwenraffield. Daeth dau Gor i'r brif gystadleuaeth. Goreu, C6r Undebol Coed poeth (Wm. Jones). Sylwai'r beirniad ei fod yn rhagori mewn cyfoeth lleisiol. Dyfarnwyd y Mri. D. R. Jones, Gwrecsam, a John Foulkes yn gyfartal ynn nghystadleuaeth y brif unawd Unawd soprano, Miss Gwladys Hooson, Coed poeth. Unawd tenor, Mr. J. Trevor, Coedllai. Deuawd, Mri. J. Trevor a D. R. Jones. Canu'r berdoneg, Miss Kelly, Coed poeth. Y prif draethawd, Mc. J. R. Morris, Lerpwl. Beirniadwyd y traethodau gan y Parch. 1. C. Roberts, Gwern y mynvdd yr adrodd gan Mr. W. J-. Roberts, B.A., Wyddgrug; a'r canu gan Mr. G. W. Hughes, G. & L.T.S.C., Leprwl. Arweiniwyd yn ddeheig gan y Parch. Huw Evans (Cynfor), a feirniadodd y farddoniaeth hefyd. Cyfeiliwyd gan Miss Edith Jones. Cafwyd canu ac adrodd o deil- yngdod uchel, ac yr oedd y ddau feirniad wrth eu bodd. Aiff yr Eisteddfod hon ar gynnydd. Y mae'r wlad yma yn un swynol iawn, a byddai'n amheuthun ardderchog i gorau a chantorion Lerpwl ddod yma am dro i gystadlu. Rhoent felly gefnogaeth i'r Eis- teddfod, a chaent groesaw mawr. Cafwyd dau ysgrifennydd medrus a diwyd yn y Mri. J. S. Pierce a John Jones, a haeddant glod mawr.
Advertising
USEFUL AND ACCEPTABLE Presents OF VERY RELIABLE HIGH FASHIONABLE DMD JEWELLERY Saving fully 10/- in every 16 SPECIAL VALUE. OUR LIST POST FREE. Davies s, 3D Low Hill RAILWAY ALLOWANCES TO CUSTOMERS FROM A DISTANCE. Close to Hippodrome and Olympia. EARLY CLOSING ON WEDNESDAY AT t. Pearl & Peridot Gold Pendant Davies's Price V, I/if)/- Usual £ 5 LATEST DESIGN, Beautiful Circular real Orienta PBARLS AND PERIDOT PENDANT 1-in. diameter with pearly loop, lustrous gems, most charming jewels Also Solid 15-carat Pearl and Tourmaline Pendant, rich gems; Sale Price, £ 2/5/ usually £5. Also 15- Oarat Diamond and Pearls, with pearl drop; Our Price, £ 3/19/6, originally £9. Diamond 18-ct Watch Bracelet Davies's Price £ 13/18 Usual f35 SLIGHTLY SECOND-HAND, indistinguishable to new 18-ct. Sold Gold fashionable, latest Self-Expanding INUS. Lever Watch Bracelet, surrounded with 30 bBaRrsI. LLIANT DIAMONDS, finest quality, pure white; ftwim, intense fire and lustre; Highest-grade move- NawlessA, CCURATE TIMIST. W lanted 30 ye'rs;. ment, rare bargain. Also magnificent 18-ct. Diamond and Ruby, Self-Expanding Watch Bracelet, iflne Quality; Our Price £ 13/19/ usual £30. Also Superb Diamond and Emerald ditto; Our price £ 18/10/ regular price £50. All warranted timekeepers. SALE PRIOE ACCURATE WATCH BRACELETS. J Various Diamond Jewellery Usual Price Our Prioe. £9 DRESS STUD, Gent's Single-stone First-water DIAMOND Comblna- 3/19/ tion Pin or Stud, rare lustre, 15-carat Claw set; 19 DIAMOND BROOCH, beautiful 15-carat, tate3t split bar, set with 3 flawless Diamonds in cross-over Q /I f\ I style ?/iU/ Ml EARRINGS, Exquisite, DIA- MOND CLUSTERS, selected white gems, rare lustre, platinum set IQ/l A/~ swing drops, 18-carat gold wire. X £ A/ X\J/ £ 87 DIAMOND'WATCH BRACELET, ———————— 18-carat gold' 30 finest gems, Highest-grade Lever, full- wolied, movement Guntimist lO/lOi arg a I n. £05 BROOCH, Triple DIAMOND CLUSTER, 27 large flrst-water flawless stones, piatinum bar Ofl 11 (\ I 11 In. long. 4o/lU/- Usual £ 2/10/- Davies's Price 25/- Gold Curb& Padlock Bracelet Fashionable massive flexible Curb and Padlock Solid Gold BRACELET, stamped eve y link (the .widest at the price), complete in velvet ;ase). Also ditto at 29/6, usual S3. Also. the lollowing BAR- GAINS IN "BASKET" PATTERNS at K)/- reduc- tion in every E, as followlI :-26/- 3.51- 1 55/- also very fine 9-bar "Basket" Bracelet now £ 5/12/# usual E7. Reliable and undoubted quality only. Approval. Payments. Over 200 Bracelets to Meet from. GOLD BRACELETS 10/- LESS IN THE £ Lady's Diamond Half-Hoop. LARGE SECOND-HAND 6-STONB OUR PRIem, DIAMOND RING, Olaw-Set "CORO- NET," Latest, intense lustre, 18-ct. C I and Platinum; Also large 3-STONB r m 1U/ /? i0? DIAMOND "CROSS-OVER" RING; Our Price £ 16/10/ usual ?3. Also USUAL SQUARE (;i UdiaalI1 E3. Also RING, 5-stones' Our Price £ 14/17/- r Ol usual &28. Also very large 2-STONB *'?i DIAMOND CROSS-OVER RING, White Stones; Our Price £ 35/10/ usual MS. SAVING 10/- IN EVERY 9. 18 Ct. Diamond Engagement Rings. Usual Price. Our Prioe. £8 DIAMOND AND SAPPHIRE » Half-hoop, stylish 7-stone service 1Q//J able claw-setting, 18-Ct. lv7/0 If DIAMONDS AND SAPPHIRES. 5 gems, heavy 18-et. Half-hoop; n 1 £ 5 all lustrous gems rare bargain *»1/U « DIAMONDS, 5-stones. Half-hoop stylish claw, 18-ct. gold, double-cut Z fems; ra& fire and )ustre t6 DIAMONDS, 5 first-water large lustrous gems, fine white quality heavy soUd 18-ct. claw half-hoop others at £ 2/10/ £ 2/12/ and 4n .^O /I0E /I- £ 2/15/- itS DIAMONDS, fine 5-stone large diamonds, each gem of great o q II17 beauty, heavy 18-ct. gold claw set.. -0/17/- £8 DIAMONDS, o-stone,very lustrous gems, first water, carved stylish jc O II f> I claw set IS-ot, *»0/Xo/" d DIAMONDS, 5-stone platinum Coronet," htU-hoop white clean lustrous gems, very high 8!ade: £8/16/ iS ?gn:.?..?..?.. ?8/16/?- Daviess Miscellaneous Bargains. Usual Price SOLID GOLD ONLY Our Price. 211-NECKLET, Diamond Out Links 10/6 BO/-LOCKET, oval, engraved, hall-marked 7/6 II/-SIGNET RING (Gent's) shield, heavy 9/6 20 /-LINKS, oval, engraved, hall-marked. 8/11 (Lady's),shield top, strong 7/6 18 /-PIN, realDlamond eentre 0/6 18/-PIN, real Dlamond,;OODtre 9/6 98 BANGLE RING, 18-ct. wide, heavy ts SIGNET (Gent's), 18-ct. IOU øld shield.. 18/- sol-BRoocH, real Diamond cen e 10/- III-BRAOELET. stiff, wide, engraved 16/6 EG-DIAMOND & Sapphire 3-stone Scarf Slide 85/- tio-PIN-STUD, Diamond A Sapphire Cluster.. fA 112 I- 29-WATOH BRACELET, Russell's Solid Gold Lever £ 3/18/- tU-BRAOELET, 15-ct. band, 3 Diamonds f,61181- 935-WATCH BRACELET, 18-ct. Diamond and Rubles £ 13/13/- ] lfeavy I Lucky' Wedding Rings 22-OARAT PURE GOLD. Special 20/- Special. (USUALLY 27/9). AJPresentatlon with each RIlg. DAVIES'S, 30 LOWHILL, Liverpool.