Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
O'r De Draw.
O'r De Draw. Cofio Ambrose Lloyd. Es efallai bra id d yn hwyr yn y dydd, ac hyd yn oed ar draul y'm cyhuddir o fod ddivvarnoti ■ar ol, anturiaf yn hyderus anfon gair i'r BRYTHON er gosod ar gael a chadw yr hyn a wnaed yng Nghanol Rhondda erdathlu can- rrtlwyddiant y diweddar Mr. J. Ambrose Lloyd. Fe dalodd fe ibion a merched em cwm poblog deyrnged teg alielaeth adegWyl Ddewi er cofio Picton a Waterloo, ac Owen Glyn Dwr —ie, Cadwgan y Fwyell hefyd, un o gaptein- iaid Owen yn y Rhondda—a'i ymdreoh dros aimibyniaeth Cymru. Ond ni fuont ychwaith yn anghofus am un it. fu'n borth a llywydd i 6111 cysegr. sef Ambrose Lloyd. A ninnau yng Nghanol Rhondda, heb ajighofio lielynt blin y rhyfel, na eholli golwg ar fwg y brwydrau,"—eich chwedl chwi,-a gwybod ar yr un pryd ein dyletswydd. i gof un o'n prif gymwynaswyr cerddorol, ni a benderfynasom gadw gwyl er coffa amdano. Pwy biau'r syniad nis gwn, ond un peth a wn i, fe''i mabwysiadwydyn ddiymdroigyda brwd frydedd, ac fe'i gorffennwyd yn ihvyddtaimus, er mawr foddhad i bawb a gwelwyd tyrfa oedd yn moliannu'r Arglwydd yn ei dy, a sain can a moliant yn esgyn i fyny yn fawl dyrch- a tel. Er hyrwyddo'r gwaith yr oedd yn ein pwyllgor eanolog gynrychiolaeth broao bob eglwys Ymneilltuol Cymreig o Ganol Rhon- dda,-yn rhifo tuag ugain eglwys. Pender- fynwyd., heb neb yn tynnu'n groes, gael C'ymanfa Undebol, ond yr anhawster oedd, sut i'w ohynnal er rhoi cyfle i'r llu aelodau Cymreig sydd yn yr ardal boblog hon i fanteisio ar yr wyl. Nis gellid gwell na chael pedair cymanfa,—wyth cyfarfod i gyd—i'w cynnal yn y capelau ohangaf, ar yr un dydd, oilyngweithredu'r un rhaglen, a phawb yn un a ehytun yn eu pebyll, a'r oil yn yr un ysbryd. A'r hwn a'n gweithiodd ni i hyn yma yw Duw, yr hwn hefyd a roddodd i ni ernes yr Ysbryd." Paratowyd holl waith y dydd trwy gyfrwng un pwyllgor eanolog, yn cynrychioli pedwar dosbarth, sef, yn laf, Llwyn y Pia a'r cylch; yr 2il, Clydach Vale a Blaen Clydach y 3ydd, Ton y Pnndy a Threalaw ac yn 4ydd, Pen y graig, Dinas a Thre Wiliam. Dyma'r cwbl o'r pentrefi, os iawn eu galw hwy felly, oblegid maent yn awr wedi eu huno'n un dref enfawr a'i phoblogaeth yn rhifo tua hanner can mil. Nodir y ffaith hon er dangos ehang- edl cylch y gymanfa a'r sylw a gafodd gwrth- rych y dathliad. Fe drefnodd pob dosbarth ei swyddogion ei hun, ynghyda llywyddion, siaradwyr, cyfeil- wyr ac arweinwyr canu am y dydd. Daeth- pwyd ag adroddiadau'r dosbarthiadau i'r pwyllgor eanolog, lie y cwblhawyd y gweddill y rhaglon-sef dewis tonau ac anthemau o Vaith y diweddar J. Ambrose Lloyd. Yr oedd y pwyllgor hwn yn llawn sel a chariad at y gwaith, ac yn y fan i chwi, cafwyd Seiat Ganu'n ddidaro-blaenffrwyth y cymanfa- oedd hwylus a gafwyd nawn. a nos Iau, y 14eg o fis Hydref diwethaf. Am y cyfarfodydd, nid fyawydd i ywbww clod nac anghlod rhagor gwaith hwn a'r llall, ond mentraf ddweyd, hyd y gwn i, na threfn- wyd erioed o'r blaeJl o fewn cylch yr un dref gynifer o gyrddau—wyth mewn rhif—er dathlu eanmlwyddiant cerddor neu lenor gyda ni y Cymry. Yr oedd ymhob cwrdd siarad gwych B gafaelgar, canu da a melys, ac ni aiff o gof llawer ohonom a glywodd ganu Y Blod- euyn Olaf a'r un don ar bymtheg a eiliwyd i'r Goruchaf. Wele enwau'r tonau a ddatgan- wyd Groeswen, Henryd, Mary, Voryd, .Brynteg, Abergele, Narberth, Wydd/jrug, Olas- jr-gn, Gastell Emlyn, Alun, Rhyl, Cambria, Whitford, Eifionydd, a Wynmtay. Fe wnawd coffa teilwng, fel y gwel ptiwb a fyn, o Mr. Ambrose Lloyd, ord nid da lie goilir gwell, oblegid mae ym mryd y pwyllgor ragori ar a wnaethpwyd eisoes. Fe ddeellh', wedi talu'r holl dreuliau, fod swm go lew mewn Haw i wneuthur rhywbeth er cof am y cerddor enwog. Pa ffurf a gymer ni wyddis eto, ond gwn mai dymuniad Ilawer o gerddor- ion fyddai math ar ysgoloriaeth neu ryw ffurf arhosol arall. Petae adroddiad eraill yn gwneuthur cystal ar hyd y flwyddyn 1916 g y bwriada'r pwyllgor hwn wneud, nid yw'n anhygoel y gellid cwblhau yr hyn a rag- ddeohreuwya mor ragorol. A fynno helpu, ymgynghored a Mr. T. Ayton Jones, ysgrif- ennydd y pwyllgor, Llwyn Onn, Sherwood, Llwyn y Pia, Rhondda.—T.J.
ILlith Glannau'r Afan. I
Llith Glannau'r Afan. I Awr o Gwmni Ceiriog.-Dyna gafodd Cym- deithas Dyffryn Afan a Margam yn nheml y Seiri Rhyddion, Port Talbot, lonawr 18. Yr un a'n dygodd i gwmni y bardd cenedl- aethol y tro hwn oedd Miss M. A. Watkin, B.A., o Aberdar. Yr oedd y bardd wedi cvf- areddu Miss Vvatkin yn §.mlwg, a llwyddodd i daflu swyn ei chyfaredd i galon y gynulleidfa fawr a wrandawai'll ddedwydd ar geinioll awen y prifardd. Diolchwyd iddi gan v Parch. Morlais Da vies, B.A., Cwniafon, mewn araith hwyliog, a chan y Gymraes radlon, Mrs. Jones, Port Talbot. Ar awgrymiad y llyw- ydd—y Parch. J. Owen Jones (Hyfreithon)- talwyd gwrogaeth bur o barch ac edmygedd o wasanaeth y diweddar Syr John Rhys, trwy i'rlgynulteidfa godi ar ei_thraed yn Ilawn defos. iwn a pharch ac hefyd, ar gynhygiad Mr. James Nicholas, a Mr. Morlais Davies a Mr. W. J. Samuels, Pont rhyd y fen, penderfynwyd ein bod fel Cymrodorion yn Uongyfarch Syr 0. M. Edwards ar yr anrhydedd a ddaeth iddo trwy fedydd y brenin. Er y credwn na all hyd yn oed y brenin ddim gwneud Syr o O.M. canys y mae cariad, ac edmygedd eenedl, wedi hen fedyddio Mr. O. M. Edwards a'r teitl annwyl o O.M." ae O.M." a fydd. pob parch i¥ brenin. Mcvrw Hen Gymeriad.-Ym marwolaeth yr hen wron Dafydd Nicholas, Woodland Row, eollodd Cwmafon un o 'i hen gymeriadau mwy af gwreiddiol ac amryddawn, ac un o hen ddolennau cydiol y genhedlaeth o'r blaen. Bu farw'r wythnos o'r blaen yn bedair a phedwar tgain mlwydd oed. Ystyrrid ef yn dad i gerddorion y Cwm y fo oedd a thro cerddorol y lIe hanner can mlynedd yn 01, a naturiol yw y ffaith mai wyrion iddo ef yw'r ddau frawd adnabyddus yn y byd cerddorol Cymreig-Mri. Gwilym a D. Afan Thomas.—, Gwilym yn adnabyddus fel cellist cenedlaethol a David Afai fel eyfansoddwr athrylitligar ac organydd medrus. Yr oedd Dafydd Nicolas yr hynaf oedd yn fyw o hen gor Caradog, a gwnaeth lawer o wasanaeth gyda'r cor enwog hwnnw. Ond un wedd i'w gymeriad oedd ei ddawn gerddorol,-yr oedd yn lienor da a fel pob cerddor gwirioneddol, ymhyfrydai mewn barddoniaeth. Clywais ef yn adrodd ugeiniau o linellau Hiraethog ac Emrys oddiar ei gof, ers 11ai na. blwyddyn yn ol. Ac yn goron er y cwljl, ciirai achos crefydd yn angerddol. Bu'n athro yn yr Ysgol Sul yn Seion (A.), am dros drigain mlynedd, ac yn ddiacon blaenllaw am ysbaid hir. Yr oedd ganddo stor ddiderfyn o atgofion lleol, ac er y glynai'n dyn wrth draddodiadau y gorffen- nol, yr oedd ganddo feddwl a.gored ac ysbryd ieuanc hyd y diwedd, a gadwai ei ddiddordeb yn effro i bob syrnudiad da. Melys yw hun yr hen bererin diddan. YSBRYD [SIENCYN PENHYDI)
I Ein Cenedl ym Manceinion.
I Ein Cenedl ym Manceinion. CHWEFIIOL. H—Barlith y .Canon W G Edwards- Etces IS — Darlithfy. Parch T Shankiand, Baugor 19-DMIith yn Chorlton Road EBRILL. i Gobeithluoedd Cenhadon y Sul Nesal. Yj METHOMSTIAID CALFINAiDD Moss SIDE—10.30 a 6.30, D Williams, Aberystwyth TO PENDX.BXOS—10.80, Ctd. Tone. 6, W R Owen, Abergele HEYWOOD STREET—10.30, W R Owen, 6. E W Roberts VICTORIA PK—10.30 E W Roberts, 6, CadwaJadrJones, Salem LEIGH—10.30 a 6, » WARKINOTOS—10.30 a 6. FARNWORTH—10.30 a 6, J 8 Itoberts EARIESTOWN—10.45 a 5^0, ASHTON-IXNDER-LYNE—10.45 a 6.30, EQLAVYS USBEBOL ECCLES—11 a 6.30, YR ANNIBYNWYH, CHORMON RD—10.30 a 6.15, BOOTH ST—10.30 a 6,15, M Llewelyn QUEKST'S ROAD—10.30 a 6.15 J.D. DUNCAN ST., SALFORD-10.30 a 6.15, j Morris Hoi.LIN WOOD —10.30 a 6.15 Y WESLEAID DEW! SANT-W.30, (} Tibbott, 6. D R. Rogers HOREB—10.30, J M Wi!!iams, 6, T Hefin Evans SEMN—10.30. D. R. Rogers, 6, Harold Roberts 10-?'- Oi3ob D R Rogers, 6, J Mostyn Williams CALF ARIA—10.30, T Hefin E?,ns, 6. J. Felix WEASTE—10.30, J. Felix, 6.30, G Tibbott Y BEDYDDWYR UP. MKDI.OCK ST.—10.30 a 6, J H Hughes LONOSIGHT—10.30 a 6.30, Pregeth m ROBIN'S LANE, SUTTON-10.30 a 5.30 BEN BO ffl'EN.Yjtg nghyfarfod y Gym deithas Genedlaethol nos Wener, caed darlith y Parch .M. Llewelyn ar Ben Bowen. Y dda r- lith yn gyfanwaith cryno o syniadau gloew a broddegau pert hawdd eu cofio. Bu'n ddoeth wrth ddyfynnu'n helaeth o forddoniaeth gaeth a. rhydd y bardd, i osod gerbron wahanol ag- weddau i neilltuolrwydd ei gymeriad a'i allu eithriadol. Sylwodd fod Ben Bowen yn un o nifer y telynnau a dorrwyd yn gynnar/canys bu farw yn 24 oed. Rhoddodd drem ar ei yrfa o galedi ei fywyd profedigaethus ar y cychwyn, gan ddilyn ei symudiadau eymysg o lawenydd a siom hyd derfyn y daith. Dang osodd y cynnydd yn ei gymeriad a'i dalent eithriadol, nes y daeth yn un o feirdd galluoc- af ein cenedl..Tyfodd, meddai, yn ddioddef- ydd buddugoliaetlius trwy ei anawsterau a'i fuddugoliaethau. Carodd ei wlad yn angerddol, a, phriodol y geiriau ar faen ei fedd, Soniai ormod am Gymru a thra- gwyddoldeb ac o'r safbwynt uchod yr edrychodd ar ei farddoxiiaeth safbwynt o wladgarwch ac ysbrydolrwydd, neu wladgar- wch ysbrydol. Cymrodd y darlithydd drem ar ei biyddeslau a'i awdlau, gan ddajigos ei serch at natur, at ddynoliaeth, ac at Dduw. Y Duw weodd flodeuyn Ydyw Duw dyhead dyn. Ieuanc oedd bywyd iddo ef, a chysegredig oedd amser fel tragwyddoldeb Amser, gwasanaeth bore Sul tragwyddoldeb yw ac aid oedd y dirgeledigaethau gan Ben Bowen ond "gweision yr lor." Iddo ef, fel Islwyn, yr oedd popeth yn gysegredig "Dewis Duw yw hanes dyn." Dylai ein cenedl ddiolch am byth i Ben Bowen am ei "Bant y Celyn." Cynhwysa'r bryddest feddyliau praffaf ein hiaith, a deongla neges yr emynydd Cymreig. Yr oedd Pant y Celyn i Ben Bowen yn fwy na bardd,—efe yw tywys- og a bugail enaid y genedl i'r oesau alddaw Yn llinellu allan, i'r oesau'n dilyn lwybrau'r Dwyfol Pmean." Enaid mawr yn gobeithio y goreu oedd eiddo Ben Bowen ni allasai ond enaid mawr buddugoliaethus gajai profiad fel hyn K Os yw cur yn fy llesghflu,—os yw'r nos Oer yn hir, mae'r golau Yn ymyl Ior yn amlhau, Iesu wyr be sy orau. A thymor plethu emyn-yw awr ing I Lluniaf o'i groes delyn Lloniant sy ar bob llinyn Awr Duw yw cyfyngder dyn. Ymdawelaf, mae dwylo—Duw ei Hun Danaf ymhob cyffro Yn nwfn swyn ei fynwes 0, Caf lonydd-caf le i huno. Y cadeirydd oedd y Parch. E. Wyn Roberts, yntau'n llawn cydymdeimlad a'r testyn. Cyfeiriodd at t Ben Bowen fel un oedd vn cymryd iddo ei hun ddau,ddeffroad, y cenedl- aothol a' r crefyddol. Perygl Unwer o 'n beirdd I ieuainc heddyw yw rhoddi eu holl sylw i'r cenedlaethol ac esgeuluso'r llall. Caed ych- ydig sylwadau pellach gyda'r diolch arferol gan y Parch. J. Felix a'r Mri. Rd. Williams (trysorydd), Thomas Davies, W. J. Jones a Rd. Williams, Pendleton. COFIO ABERTH EIN GW RON I AID. —Yn ysgoldy y M.C. Moss Side, cynhaliwyd brynhawn a hwyr wledd ragorol ynglyn a'r milwyr Cymreig clwyfedig a chlaf sydd yn ysbytai a chlafdai rhanbarth ddeheuol y dref. Dro'n ol, ffurfiwyd pwyllgor gan yramrvwiol eglwysi Cymreig i ymweled a gofalu am y milwyr sydd yn yr ysbytai. Rhannwyd y pwyllgor cyffredinol yn dri,—un i ofalu am y rhan ddeheuol, arall y rhan ogleddol, ac arall ranbarth Salford. Mr. D. Lloyd Roberts yw'r ysgrifennydd cyffredinol i'r cwbl. Gwaith y Pwyllgor deheuol oedd gweithrediadau v Sadwrn diweddaf. Yn y prynhawll, darpar- wyd te a danteithfwyd blasus i'r milwyr, cludwyd hwy yno mewn modur, a chawsant dderbyniad croesawgar. Yr oedd rhyw deim- ladau cynnes wedi meddiannu pawb. Y mil. wyr ieuainc wrth eu bodd yn ymddiddan. ao adrodd hanes eu hegnion, rhai yn Ffrainc, eraill yn y Dardanels a diddorol iawn oedd eu mynegiadau am eu hynt lawn o beryglon a g war ed igaethau. Pennod ofnadwy yn y rhyfel yw ymgyrch y Dardanelles,—meddylier am rai yn ceisio dringo ei-eigiait bron yn union- Syth at y gelynion uwchben, neu geisio gor- ffwys. heb son amymladd. a'rjffrwydrbelennau yn crynnu'r ddaear wrt.h ei dryllio o'u ham- gylch bod am ddeuddydd o dan lygad haul nlamboeth heb ddim ond un llond eu potel o ddwr i yfed, bwyta. ta.maid o fwyd a channoedd o wybed yn ymladd am ei ddileu cyn iddo gyrraedd y genau, ie, yn disgyn yn drwch ar y gwefusau wrth agor y safn. Mae ein dynion ieuaincJyn aberthu llawer heblaw hwy eu hunain v ond fe'm hysbyswyd fod y milwyr yn y ffosydd yn hapus a 11awen yn wyneb y cyfari, ac yn cael llawer o hwyl a difyrrweh. Yr oedd oddeutu 50 yn y wledd nawn Sadwrn, ac yn esiamplau ardderchog o benderfyniad a gwroldeb ein byddinoedd ac yn medru edrych ar ochr oleu popeth. Mae rhai o'r milwyr hyn wedi gwella.'n dda, a dychwelant, yn fuan at, eu catrodau. Mawr.eu clod a'u hanrhydedd hwy a mawr ein dyled ninnau. Yj,, ychwanegol at y bwyd, cawsant eu gwala o sigarennau a sigarets a chynhaliwyd byr- gyngerdd oherwydd fod yn rhaid iddynt ddychwelyd cyn cyfarfod yr hwvr. Llyw. yddwyd gan Mr. R. G. Edwards, Fallowfield, a rhoddodd anerchiad llawn croeso a chyd ymdeimlad. Canwyd yn eithriadol o dda, gan y Misses Sephorah Hughes ac Annie Davies caed can hefyd gan Mr. Owen Rob- erts a bu hwyl ryfeddol o ddifyrrwch gyda champau cyfriniol Mr. Walter Roberts. Yn yr hwyr, cynhaliwyd cyngerdd uchraddol iawn, a Mr. D. Lloyd Roberts yn gadeirydd. Sylwodd ar waith y Pwyllgorau, a bod gan- ddynt drefniant yn awr. i gael gwybodaeth ddiatreg o ddyfodiad Cymry i'n hysbytai. Daeth 300 yma mewn wyth wythnos, mae 150 yn awr mewn gwahanol leoedd. Daeth again yma bob wythnos er Gorffennaf di- weddaf ar gyfartaledd, ac ymwelir a. phob un yn gyson. Ni ellir ymweled yn waglaw, ac felly trefnwyd y cyngerdd i gael cronfa fechan 1 yrru r gwaith ymlaen. Diau y gwna.'r rlia,i a. ofala am gylch Salford a Crumpsall rywbeth tebyg a disgwylir y gellir gwneud un wledd fawr ganolog i'r holl filwyr Cymreig gyda'i gilydd cyn hir. Yr oedd y gynulleidfa yn y cyngerdd bron yn ormod i'r ystafell eang, a'r olygfa yn odidog. Nid oedd dim gwael yng ngweithrediadau y rhaglen, a gwasanaethodd pawb o'u gwirfodd, yn llawn eymu-ylttisgar- weh di-dal. Fel hyn yr oedd y rhaglen, ond ychwf%egwyd llawer oherwydd taerni yr encor cryf. Dechreu gyda God save the King. Canodd Cor Meibion y Cambria da.n anveiniad Mr. Llew Hughes, Coiitrades' Song of Hope Y Banerior gan J. A. Roberts Gwlad y Delyn gan Owen Roberts Gwlad fy Ngenedigaeth, gan Sephorah Hughes adroddiad gan Arthur Meyer A Summer's Night, gan Annie Davies; Mountain Lovers, gan E. Musgrove On the Ramparts, gan y Cor adroddiadau gan Arthur Meyer Baner ein Gwlad, gan Owen Roberts A Uttle damsel, gan S. Hughes Gwlad, yr Eisteddfodan, J. A. Roberts The greatest wish- in the world, gan A. Davies Plant y Cedyrn, gan y ddau Roberts All through the night a Border Ballad gan y Cor a'r anthemau cenedlaethol gan bawb. Aderyn am gyfnod yw Miss Annie Davies gyda ni, ac y mae ei pharudrwydd i wasanaethu gymaint ag yw ein hedmygedd ohOni hi a'i chanu di- gyffelyb. Nid oes ball ar y clod i Miss Seph- orah Hughes gj'da'i 11a is dengar, llawn o swyn. Mae'r Cor, yn cynnwys y cantorionferaill, yn anrhydedd mawr i ni. Dyn a dawn arbennig yw'r adroddwr hefyd. Un o bethau goreu'r cyngefdd oedd y difyrrweh a gaed trwy waith Mr. Walter Roberts ya argyhoeddi'r gynull- eidfa o'i allu i wneud y Haw yn gyflymach 11a'1' llygad. Mae'r triciau bychain a wna yn dyrysu damcaniaeth, a gogleisia ei ffraeth- ebion y mwyaf lleddf i chwerthin yn iachus. Gall ambell un feddwl mai swyngyfaredd yw hyn, ond y mae'r cyfan yn ddireidi hollol ddi- niwed, ac ni all y Piwritan mwyaf santeidd- wep weld lie i fai. Diolch i Mr. Roberts am fod yn esiampl o allu Cymiy i ddringo llethra u clod gwahanol i rai lien a chan tuag at sirioli bywyd. Cyfeiliwyd gan Miss Morfydd Will- iamsa Mr. Alf. J. Roberts. Trefnwyd y cyng. erdd, etc., gan Mr. J. G. Jones, Moss Side. Ysgrifennydd y cyfan a'r pwyllgor, yw Mr. J. W. Meredith, 12 Brasenose Street, o eglwyg Booth Street.
IAm Lyfr.
I Am Lyfr. Heb fympwy wrth feio, Na gweniaith wrth ganmol, COF I ANT WATCYN WYN (Gydadar luniau). Gan y Parch. Penar Griffiths' Pentre, Abertawe. Caerdydd argraffwyd gan yr Educational Publishing Co., Ltd.—Un o'r Cymry mwyaf hawdcigar a fu erioed oedd Watcyn Wyn a rhyw gwhvm serch di- ddatod rhyngddo a phawb a gafodd y fraint a'r hyfrydwch o'iradnabod. Lie bynnag y cwrddoch ag un o'i hen efrydwyr yng Nghwm- aman, neu a rhai o lenorion a gorseddogion yr Eisteddfod, geiriau hoffter ac anwyldeb di- ragrith amdano a gewch bob amser ac yr oedd cyhoeddi hanes ei waith alchrynhodeb o'i feddyliau, a'i sylwadau ffraeth a chyrhaedd- gar, yn gymwynas fawr a'r genedl. Cafodd Penar destyn cofiant cyfoethog a diddorol uwchlaw'r eyffredin, ae ymddengys i ni iddo gyflawni'r gorchwyl a ymddiriedwyd iddo gyda medr a llwyddia«t teilwng, ac fod y naws a'r gwlith oedd ar yshryd y bardd a'r pregeth- wr wedi eu cadw i'r genhedlaeth a ddel. Dyma i chwi enw'r penodau Ei Fyd a'i Fro Ei Eni a'i Febyd y Bachgen a'r Dyn Ieuanc Newid Byd Hogi'r Cryman Cystadlu a Breuddwydio Yr Ysgolfeistr Heulwen ac Awel; Llwyfan ei Phulpud Y Golygydd a'r Lienor; y Bardd yr Emynydd yr Orsedd a'r Delyn Chware Awen Trwy Ddellt y Bardd a'i Ardal y Bardd Gartref. Hefyd, ceir ei ddarlith ar Mynydd- og ei anerchiad ar Y paratoad goreu ar gyfer y Weinidogaeth: a phedair o'i bregethau. Cyfrol lan, chwaethus, a rhyw ddigrifwch a swyn trwyadl Gymreig ar bob tudal. Cawn ddyfyhnu ambell ddam maes o law, i ddangos deunydd y fath ddiddanwch ae adeiladaeth sydd yn y Cofiant. Os oes rhyw lyfr a barai i'n milwyr angliofio'u gofid yn eu heldrin a'u halltudiaeth, dyma fo, heb os nae onibai.
Advertising
 EVERY WOMAN SHOULD send a stamps IOr=, 2 page Illustrated Book w containing valuable information how aU IrregulantiM and Suppressions may be entirely avoided or removed by simple means. Recommended by eminent Physicans, as the only Safe, Sure and Genuine Remedy. Never !ait Thousands of Testimonials. Established 1862. Mr. PAUL BLANCttARD BtlosatiHsBM jDalstoa Lose, LONOOft I .■ N DIM TALU YMLAKB LLAW. ARIAN YN FENTHYG. (yn ddifltaw bach), mewn symiau bach neu fawr (heb fed Uai na rlO) AR ADDAWKB Y BENTHYCIWR El HU* SBFYDLWYD ERS 45 MLYNEDD, ac yn awr yn rhol £ 80,000 YN FENTHYG BOB BLWTDDT* Am daflen a thelerau ymofynner a George Payne a'i Feib., 3 Crescent Road, Rhyl, a 16 School Lane, Livtrpeol. COOK & TOWNSHEND Offer the following lots suitable for gifts for those on ACTIVE SERVICE. Khaki Wool Mitts, IIld & 1 /6per pair. .Khaki and Dark Wool Gloves, 1/6 and 1/11 per pair. Warm Wool Khaki and Blue Mufflers, 1/ 1/6 and 1/11. Men's Black Cardigan Jackets, 3/11, 4/11, and 5/11. Men's Kharki Cardigan Jackets, 6/11 and 7 /11. Men's Grey Cardigan Jackets, 3/11. Men's Khaki and Blue Jerseys, 5/11 and 6/11. Men's Sleeping Helmets, 1 /6,1/11 and 2/6. Men's Comforters-a Cap and Muffler combined—1 each. Men's Khaki Shirts-largest stock in the city. Prices 3/11, 5/11 and 7/6 each. Striped and Army Grey Flannel Shirts from 2/11 to 4/11. Byrom St. & Dale St., LIVERPOOL. MORRIS EVAW Household Oil IS STILL ahead of all other remedies FOR Rheumatism, Scia>tiea>9 Lumbago, and Wounds, of all kinds. In bottles 1/3 d 2/9 Grocers dt Chemists, or direct for above prices from MORRIS EVANS & Co., THB MANUFACTORY, FESTINIOG. N. WALES. THE REAL WELSH CURE Si BALSAM WELLHA IH BESWCH AO ANWYD H Amhrisiadwy gyda phlant. Poteli 1/3 a 3/- GAR OLL FFERVLLWYR A GROSERS CYNYRCHION EISTEDDFODOL (0 dan olygiaeth Syr E. VINCENT EVANS) I-DYLAN WAD Y RHUFEINIAID AR IAITH, GWAREIDDIAD A GWAEDOL- IAETH Y CYMRY. II-ADDYSG CYMRU YN Y CANOL OESAU. in—HANES MYNACHDAI GOGLEDD CYMRU HYD EU DIDDYMIAD. Y tri llyfic uchod gan y Parch. D. D. WILLIAMS. Cyhoeddedig gan Gymdeithas yi Eistedd fod Genedlaethol. Ar werth yn awyddfa'v BBYTHON, pris 6d. yr un, trwy'r post Id. BARDDONIAETH GORONWY OWEN. Chweched Argraffiad. Gyda Bywgraffiad gan Pedrog a Llyfrbryf. Amlen, Is. Swyddfa'r "Brython," Lerpwl. Tolopholisi-Boyaj 1157 NotablIAM 18ffl ROBERT ROBERTS 118TATI AGBNTi 38 Netherfield Road Soutbi HM Property to Let la vifioai parts of tht own. Mortgages arranged. Vahiattoafl mads 205 Established 1884. 'Phone 1140 KooUs 547 WOOSNAM ROBERTS. F.A.I, Estate Agent, Bootle Estate Office, Personal, Practical, Prompt, and Reliable Management of all Classes of Real Estate, 52 STANLEY ROAD, BOOTLB (% doors from Bedford Road) Telegrams WOOSNAM. BOOTLB." -n Telephone No. 7909. J. LEWIS JONES. 1113TATL AGENT VALUER, 60 Victoria St., Liverpool. Properties carefully -A Rents per- sonally oolleoted. Porohasei and Sales a. gotlated. Mortgages arranged and Lmmrsom, effected. THOMAS JONES, BSTATB AGBNTS VALUERS. IIVMTIIIIT swilainoo. 67 Lord Street, Liverpool, Telephone No. —S868 Bank. Properties Bought and Sold. Mortgages arranged. Valuations made. Rento collsoied t Tnu M 7 Awnwm. BmABLuxuD 1871. Stephen Roberts & Set, BS!PA.TA AGBNTS & 7ALVBBM, 137 Everton Road, Liverpool Properties carefully managed. Rente p&» sonally Collected. Parohaees and Bales negotiated. Mortgages arranged aad la* lurances affected Henry Jones, ESTATE AGENT, VALUER & PROPERTY AUCTIONEER, 3 Lord Street, Liverpool Tam i BÅWK iML 0. JONES WILLIAMS, F.A.I.. ESTATE AGENT Ik VALUER, 11 Boundary Place, Moss St. Liverpool. Eat. 1885. 18 Telephone: 567 Roral Telephone 8588 Ba nk JONES ESTATE OFFICE, 13 Whitechapeli Liverpool FRBBHOLD LAND FOR SALS. Advances Made. R. E. HUGHEb, Bstate Agent, Surveyor & Valuer. Charing Cross, Birkenhead. Telephone No.-$e B'head. Baa Houses to Let and for Sale in various psrta of the Town and oat districts. Also Land to be Sold for Building purposes. Advances made to Builders. Estates laid out. Bents Collected, aid Property carefully managed. LADIES BLANCHARD PILLS An uriraiM TO all Inegalmrftlw, FTC, tile, aSotd nIM aad asvar tail to tDrrUte »U They mveno& PMTBTK^AL, H' OOAIA, BtttM ABpR *< MAWCM?C'S 'M the \elt ef all PM fr We 11 SOU Ia boxo. l?H, by ftew B-sebes. 'A" gold in bolm iflia, niists., L Pt=-LaPa:L= LESLIE MARTYN. AS. ChemMtt.?4 Da'ttM LtM< L<?M If you want | The moat Comprehensive POLICIES AID THE BEST TERMS write for particulars to The Gresham LIFE, FIRE, AND ACCIDENT Insurance Offices. Bead Olflc. 1 St. Mildreds House Poaltryi i LONDON. "8. Branch Office I I 014 Exchange a'148 LIVERPOOL* JAMES B. SCOTr. Goneral Manager I