Y Brython

Clep y Clawdd, sef Clawdd Offa. I [GAX YR HUTYjNT.] BARN Y -BARNWK.—Tystioiaeth Brawrllys Rlvathyn oedd fodCymru wedi colli 01 chymer- lad trwy y ddiod, ac mai swydd Dinbych sydd yn euog o'r cam. Brad yr uffern-fivs eto, Hyn ddywed y Barnwr o herthynas i'r ddiod, gofidydyw medd wl,n ar yr adeg yma, a chymaint yn gwneud eu goreu dros eu gwlad, fod cynifer yn analluog i gynorthwyo oherwydd nad allant ymatal rhag y mollwng i da iota yn y fath fodd fel nas gwyddant beth sydd yn digwydti, Dywed v Uvs, y Capel, y C-artref, Allan a'r d(i. if)d GWERIN AE I FYNY yntjeu AR I LAWR ?—" Ar i fv:nv medd y Ford Gron, Rhos, y nos o'r blaen. Hwbiwch hi i fyny, hogiau'r Grugog. Mae'r ddiod, y betio, a'r whistio am ei chael i lawr. Mae Cwffio'r Sadwrn a'r Golffio'r Sul am ei chael i lawr, Ond i fyny a hi, trwy gerdd, cywydd a chan. trwy emyn a phregeth llawn tan. I fyny ho'l' nod! ABWYK DIBWEST.— Well done! ferched Ay w-, Yr ydych yn gwneud gwaith rhagorol rhwng y cloddiau yma Miss Pritchard, Croes- oswallt; Mrs. E. K. Jones, Cefn Mawr; Mrs. R. A. Jones, Rhiwabon Mrs. Wynn Davies a Mrs. R. Jones, Rhos Mrs. Huws, Gwrecsam, ac amryw eraill—a'r Parch. Glyn Da vies, wrth gwrs, fydd ym mhobman bron. Cynhelir cyrdd au brwd ac ymwelir o dy i dy. I fyny a'r faner sef Baner Dirwest. Dyma'r Armagedon fawr, wedrr cyfan. WHIST DRIVES.Ofnir, medd y Glep, fod yf Rhyfel yn esgor ar hi o wiberod, ac nid y Jieiaf ohonynt yw y whist drive. Mae dewrion yma ac acw wedi eu gwrthwynebu mewn Uawer Ho, a.'u d'fa o'r ardal ond y mae llyfr- iaid mewn niaiiii.iiit eraill yn eu camatau. Allan a, r rliaiii hiliogaeth y ddiod ydynt. Mac Hawer t.rwy'r 'M.M.<j{ drives wedi eu dreifio a'u gwysio i ddistryw, gorff ac en aid. Rhaid cael Welsh Battalion arall i osod i lawr y dlafol hwn yng Nghymru. Ymrestrwch, bob1. TXNNXT TYN.-—" Gorfod ynteu Gwirfodd ?" oedd dadl fawr Moria. Rhos, yr wythnos ddi- woddaf. Bu tymui caled, ond ni orfu neb eyfartal oedd y pleidleisiau. Eglur nad yw gwyry Llannerch Rugog yn glir eu meddyliau ar y pwnc 'hwn. (JROM Y PILOTS.—Cynhaliwyd Brotherhood y gweinidogion-gweinidogion holl enwadau Gwrecsam a'r eylch-y dydd o'r blaen, yn Jerusalem y Wesleaid. Traethodd y Parch. Lloyd Jones yn ddeheig iawn ar Yr Ysbryd a'r Athrawiaeth," a da oedd bod yno. Cafwyd triniaeth fuddiol iawn, yn cael ei ehanlyn gan de a bara. brith, ar wahoddiad a charedigrwydd y Parch. ea Mrs. Evan Jones (Aclwy gynt), y rhai sydd wedi ymneilltuo, ac yn gaffaeliad mawr i'r dref. Diolchwyd o galon am y ddwv arlwy—y lenyddol a'r lun- iaethol. CAN YR ORGAN.—Cyfarfodgorlawngafwy^ yn Perm el, y Rhos. nos Fercher. Mr. Dodd, y Sgwlynglew o Wrecsam, oedd yn y gadair, ac yn ei llenwi, a loan Williams, A.R.C.O., A.R.C.M., oedd wrth yr offeryn, yn ei oglais A'i gelf-fys main. Ehoddwyd i ni Haydn, Gounod, Rubeinstein, gemele, Schubert, Handel, ac eraill nes oedd fawr ar ol. Un o'r. pethau goreu oedd hwn. melys, moes eto. 'STEDDFOD FAWJR. RHOBHODYK.—Gerllaw Rhostvllen y mae Ehosrobin, chwedl arwein- ydd ffraethbert yr Eisteddfod, a Rhostyllen gerliaw Pen f cae, ac yn y blaen. Eisteddfod fawr oedd 'Steddfod Rhosrobin mawr ei hrwdfrydedd a. mawr ei chynhulliad, a mawr ei helw, gobeithiwij. Yr oedd yr adeilad Inwyaf yn yr ardal ar sang," a miloedd, •oh-wed-I yr arweinydd, y tu* allan. Yr oedd yno ganu da, adrcdd da, a Chymraeg da dros hen ar y Uwyfan.' Bu'r beirniaid yn chwysu am oriau yn yr arbrawfion. Cafwyd hefyd hwyl ar straeon y, llwyfan, ac nid oedd ball arnynt. Buwyd yno hyd ganol nos, o un hyd unarddeg—deng awr. Clodwiw oedd y dar- pariaethau. Gair ar gyfer y dyfodol ychydig llai o brogram y tro nesaf ychydig mwy o Ie, a llai o nifer o'r prawf ar y llwyfan. Er na chefais i opd un wobr, eto cefais fv mhlesio'n fawr. Clod arnoch. O coio..—Cynhaliwyd Moc-Lechswn yn y Rossett pa nos. Yr oedd yno hwyl nid bycha 1. Y ddau ymeeisvdd Seneddol oedd Sir. Consgripshwn a Mr.Anti-Con. Bu tipyn o garlamu yn ystod y rhedegfa, ond Mr. Consgnpsiwn aeth i mewn, a chaewyd 'y drws a'r tu allan yr etys. Mr. Anti. hyd yr etholiad nesaf. Ond pa ryfedd, Tories ofnatsan sydd tua'r Rossett yna. HAINT Y PL N-T.-Cwyno rnae Huws, y whipper-in, fod y cysondeb (attendance) i lawr am fod yr haint i fyny- Chwerwa yn. arw tuag at y frech goch, y pesychu, y dolur gwddf, a'r ringworm. Ond Huws bach, gwell ystolion gweigion na beddau llawnion. Daw pethau'n well yn chwap mae'r tywydd braf wrth y drws, ac fe ddaw y plant gyda'r adar, gewch chwi weld. BSAINT Y PLANT.—Dywed y Glep fod hen bensioner o ran oedran yn cenfigennu wrth rad y phmt yn yr ysgolion, a chwenycha gael ei aiieni er iddo gael y cyfryw freintiau eto'i hun. Rhyfedd yr hyn a oddef ambell un er budd a ffawd ond er aileni rhai am dra- gwyddoldel), ni ffynnant. MAMAETH Y PLANT. Mae Pwyllgor Addysg Gwrecsam yn symud ymlaon i gael mamaeth i blant yr ysgol. Da iawn, fel y gellir, fellv, wylio'r plant o'u crud i'w crefft. A fyddaiddim modd cael mamaeth i'r mamau hefyd ? Dysger y rhiaint, er mwyn achub y plant. OWOBRI'R Cyso.N.-Felly y bu i blant ysgol-eglwys y Rhos yr wythnos ddiweddaf. C,an,wyd gan y plant anthemau cenedlaethol y Cynghrair. Hefyd, heblaw llyfr a thystysgrlf, eafodd amryw o'r plant bobo ben bys arian {silver thimble) a'r cwbl ohonynt oranges, Anelysion. Swyn o beth yw fferins o law ffeirad. Cofied y Cownsil Sgwl hynny erbyn y tro nesaf. HOT POT A THOST.—Dyna gafodd yr Heme Defence yn Nyffryn Maelor y nos o'r blaep. Yn y trench y mae cael hot pot, boys

DROS DDYXION YJS" Y GAD.* I Ton Melita, (Gellir cael copiau o'r Cyf. hwn oddiwrth Mr. T. Lloyd Jones, 5 Falkner Squa.re, ar delerau rhad, yr elw at y Motor Ambulance Cymreig. Cenir yr emyn eisoes mewn rhai o eglwysi'r cylch.) Ðuw'l' likioedd maith, Drag wydd. ol lor. Llywiawdwr mawr y tir a'r môr. Mewn hedd a rhyfel D'wyllys Di Sy'n llunio'r rhydd id mwy i ni. Trwy dranc teyrnasoedd. fel eu bri, Dinewid yw Dy fwriad. Di. Pan fyddo Angau'n gyrru'u hyf Dros faes neu don, bydd gymorth cryf 1 r rhai a syrth, bydd bortli wrth raid, I bawb yn gastell ac yn blaid. Erglyw, 0 Dduw, w, odd iau gwlo d, Dros feibion dewrion sy'n y gad. # Y rhai yn friw ac yn ddihoen Sy'n gorwedd ar eu gwely o boen, Wiw Feddyg, atynt agosa, Estyn Dy law, a Ihvyr iaeha Dy fendith rho, 0 Arglwydd mawr I'th weision oil mewn eyfyng awr. I'r rhai y delo 11a is Dy wys, Dy groeso rho i'th nefol lys, Eu llafur drosodd weithian sv, C'yflwynwn hwynt i'th Gariad eu Erglyw weddiau gwlad dros In Hyd angau iddi'n ffyddlon fu, Y rhai sy'n gweini o gariad pur Er lleddfu poen a dofi cur— Ag ysbryd Crist eu ffydd cryflxa, Rhag angau diffyn, a phob pla. Ac yn Dy amser da, 0 Dad, Rho heddwch bythol ei barhad JOHN OXBNHAM Cyf. y Parch. R. R. HUGHES, B.A. «(]opyr-ight ). -{)-

Ein Cenedl ym Manceinion. I CHWEFROL. ll-Darlith y Canon W G Edwards-Rees 1,8. --Drlith y Parch T ShankJand, Bangor 19-Darlith yn ChorltonRoad EBBILL, Gobeitliluoedd Cenhadon y Sul Nesaf. I Y METHODISTIAIJD CALFINAIDD MOSS SIDE—10.30 a 6.30. PENDLETOX—10.R0, E W Roberts 6, R Williams HEYWOOD STEEET—10.30, Philip Jones Bootle, 6. E W Roberts VICTORIA PK—10.30 R Williams, 6, Philip Jones I.EIOH—10.30 a 6, W ARRINGTON-IO.30 a 6, FARNWORTH—2-30 J S Roberts, 6 E Humphreys EARLESTOWN—10.45 a 5.30, ASHTON-UNDEE-LYNE—10.45 a 6.30, EGLWIS UJTDEBOI. ECCLES-— 11 a 3.30, YR ANNIBYNWYR CHOKLTON RD—10.30 M Llewfilyu 6.15. BOOTH ST—10.30 6,15, M Llewelvu QXJEEM'S ROAD—10.30 a 6.15 LD. DUNCAN ST., SALFOIW-10.30 a 6.15, J Morris Houiswoos—10.30 a 6.15 I- WESLEAID DEwr SANT—10.30, J M Williams, 6, D R. Rogers I, HOREB—10.30, D. R. Rogers. 6, Myfyriwr SEroN-10.30, G Tlbbott, 6, J.Fehx BEULAH-2.30. J. Felix, 6, G Tibbott 9 CALFARIA—10.30, J Felix, 6. J M Williams WEASTE—10.30, J Roberts, Weaste I I Y BEDYDDWYR UP. MKMOCB; ST.—10.30 a 6, J II Hu?h? I LONGSJGHT—10.30 a 6,30, Pregeth i ROBIN'S LA?B, SDTTOS—10.30 a 5 so i i LLAI (/ Y-F?D.—Mawr lawenhawn am I gwtogiad oriau gwerthu'r ddiod feddwoL gyda chyngiad al? y gwerthiant hefyd. Trowvd ¡ pob carreg oedd yn bosibi yn erbyn hyn, gan bleidwyr y Fasnach Feddwol. "Tref luosog ¡ iawn ei darllawdai yw hon, ac o'u deutu hwy y mae cadernid y Fasnach. Dieithr oodd I gweled fel yr oedd pleidwyr y Fasnach yr wythn.osau diweddaf yn gwyngalchu cymeriad y dref. Wrth gwrs, yr ydym yn falch fod nifer y rhai a gosbwvd am feddwi a pheÛlau i eraill VIA llai nag a fu, ond y cvflawnder gwaith tros yr amser arferol, a lleihad y trigol- ior,, o f ierwyc ion oherwydd y nifer aruthrol a vmrestrodd, yw y gwir achos. Beiir y dii-wegtwyr am geisio gwneud esgusawd o'r rhyfel at amcan- iOD: dirwest. Ni ddylai neb gywilyddio am hynny, os yn wir. Mae y rhai sydd yn caru dirwest. yn caru daioniymhobrhywfodd. Ni hyrwyddir y da heb frwdfrydedd. Onid brwdfrydedd haul y gwanwyn.sy'n deffro'r hen greadigaeth oer yma i ail fyw ?' Ddir- westwyr, defnvddiwn y cyfyngiad hwn ar y Fasnach o du'r Llywodraeth yn gynhorthwy inni fyned ymlaen. | TOWYN H.EJFQ'R SAESON.—Y Parch. j Towyn Jones, yr aelod Seneddol Cvmreig, a bregethai yng nghapel y Bodyddwyr Seisnig, j Slade Lane, Longsight, y Saboth diweddaf. eymro glan gloew fOl Towvn yw'r gweinidoo- yno, sef Ben Evans, B.A., mab v Parch. T V. Evans, CIydach, Morgannwg. Dyma ddarlmx I Alfa o'r Seneddwr byw Dyn a'i enaid yn wanwyn,—a'i wefus Fel afon mewn dyffryn Un croew'i branc ar y bryn Yw tant iouanc ton Towyn. Athro heb os,—darlithiwr byw,'—yn .myn(F Fel y mail digyfryw Perswadiwr fel express ydyw, Ein tan yw ef, ein Towyn yw. Y MIL W YR DIOLCII(J-AR.—Wele enw- au'rmilwyr claf a chIwyfedig oedd yn y wIedd a ddarparwyd iddynt yn ysgoldy Moss Side, Ionawr 22. Diau y bydd yn dda gan eu cyf- eillion wybod mai yma y maent, a bod Cymry crefyddol y dref yn gofalu amdanynt ac yn ymweled a, hwy J. Rowlands, Wyddgrxxg R. T. Phillips, Llanberis W. E. Jones, Beth- esda P. Ardern, ac E. Roberts, Fflint. R. T. Jones, Penmaen mawr T. Woods Swansea Valley Evan Owen, Menai Bridge;' G. Buckley, y Drefnewydd R. Isaac, Llan- fyllxn J. Richards, Caerfvrddin; W. H. Hopkins a W. J. Jones, Abertawe Thomas Edwards, Llangollen — Davies, Amanford Olsen, Caerdydd — Green, Monmouth; Wm. Davies a Jos. D. Hughes, Pont y pridd G. Williams, Nant Peris Samuel Jones, Merthyr; B. D. Evans, Caerfyrddin; W. Ralph, Rhondda; E. Washer, Llanelli; E. Marks, Maesteg J. Bevan, Haverford. west; W. G. Martin, Pen y graig S. K Webb, Rhondda E. Evans, Llanelli; Frappells, Maesteg Meredith Williams' brodor o Fagillt J. iiarnsey. Penfro Edwin Wilson, Aberj'sfcwj'th A. L. Jennaw Treffynnon Bombardier Jones, Treharris; W Watkins, Talgarth G. Evans, Caerdydd W. Tyler, Caernarfon — Carpenter, Mount- ain Ash W. Rees, Llanaelhaearn iNI, Hughes, Capel Curig J. Flynn, Pont y pridd H. Adams, Mountain Ash — Booth, Farnworth G. Lewis, Ironbridge ,W. Bentley, L-landrirdod. Tystient oil am dyn- erwch a gofal neilltuol yr avrdurdodau xxiilwrol a Chymdeithas y Groes Goch tuag atynt, Mae dyngarwchPrydain yo. uchel iawn yn awr, ac nid yw crefydd yn ol o roddi help Haw a. chalon. Cofier mai ysgrifennydd Pwyllgor Cymreig rhati ddeheuol y dref yw Mr. J. W. Meredith, 12 Braznose Street, Manchester. KEINION I FA NCEINION.—Nos on werth ei chadw mewn cof yw Chwefror 19 Dyna'r pryd y daw'r Parch. Keixioxi Thomas i ddarlithio i gapel Choriton Road. Ei destyn fydd Yr Aifft a'r Ysgrythyr. Bydd f 't a'r Y8gi?ythy), Bydd pawb a'i clywodd o'r blaen yn falch o glywed fodybrodyr yn yr eglwys vxchod. wetli llwvddo i'w gael ym a. BLAGURO'R HAF A'R GAEAF.—Mn Cymdeithasau Llenyddol yn dechreu dirwyn tua'r terfyn, wele raglen Cymdeithas Ymdrech Grefyddol M.C. Pendleton, yn dangos fod honno'n llawn bywyd, ac fel y flwyddyn yn datblygu mewn nerth a chrvfder. Mae'r chwiorydd yn cymryd He amlycach nag o'r blaen yr hanner blwyddyn yma. Mae'r rhyfel wedi datguddio gallu a safie merch yn mhob cylch mewn bywyd, yn fwy nag a wnaed gan ddim arall. Dyma swyddogion y d d, Mr. H. R. Jone4s Gvmdeithas Llywydd, Mr. H. R. Jones is-lywydd, Miss S. E. Rowlands tlysorydd; Miss S. Jones; ysgrifennydd, Mr. 1V. O. Williams. Ymysg y testyuau ceir fy rhai hyn Dyn a'i gyfrifoldeb, Crist y Gwaredwr, Abiah, Beth aU merched wneud er mwyn Crist- noaaeth ? Chwi uw fu nhustian i. Simon Pptr- ? 11 1 11 Crist fel bugail, v Nerth gweddi, Cariad Crist, Na fernweh.

DIM TALU YMLAEN LLAW. ARIAN YN FENTHYG. (yn ddistaw bach), mewn symiau bach neu fawr (heb fod llai nB. (IO) AR ADDAWEB T BENTHYCIWR El HTJY SEFYDLWYD ER8 45 MLYNEDD. ,C8,0,000 yl,, ac yn awr yn rhoi £ "80,000 YN FENTHYG BOB BLWYDDTH Am dafien a thelerau ymofynner a George Payne a'i Feib., S Crescent Road, Rhyl, a 16 School Lane, Liverpool.   MORRIS EVANS' Household Oil IS STILL ahead of all other remedies FOR nl-xeux"ntisna, Sciatica, Lumbago, and Wounds, of all kinds. In bottles 1/3 0, 2/9 Grocers <$' Chemists, or direct for above prices fronz, ,I f\ '0 'L- 'f1.f ,t" l\I S .R ,n MORRIS LVANS Co,, THE MANUFACTORY, f'ESTINIOG:. Nf WALES. ■hiAB || THE REALmSH CURE ^J I C ? M I BALSAM I i j WELLHA g? BESWCH ac ANWYD Q Amhrisiadwy gyda ?A?i'/?. j?? Poteli 1/3 a 3 I oLL F7FERYLLNVYR A rrROSF- F CYNYRCHION EISTEDDFOD OL (0 dan olygiaeth Syr E. VINCENT EVANS) I—DYLANWAD Y RHUFEINIAID AR IAITH, GWAREIDDIAD A GWAEDOL- IAETH Y CYMRY. II-ADDYSG CYMRU YN Y CANOL OESAU. III-HA-NES MYNACHDAI GOGLEDD CYMRU HYD EU DIDDYMIAD. Y tri llyfr uchod gan y Parch. D. D. WILLIAM S. Cyhoeddedig gan Gymdeithas yr Eistedd fod Genedlaethol. Ar werth yn swyddfat. BRYTHON, pris Od. yr un, trwy'r post 7d. T»lephon» Rerai 1117 Motablishodlgfa ROBERT ROBERTS 3S8TATB AGIMT, 38 Netherfield Road Sout& Ha. Property to Let ia varlous parts of the own. Mor+,gagen arranged- Vata»tloDi matd^ 205 Established 1884. Phone 1149 Bootle 547 WOOSNAM ROBERTS. F.A.I., Estate Agent, Bootle Estate Off ice, Personal, Practical, Prompt, and Reliable Management of all Classes of Real Estate, 52 STANLEY ROAD, BOOTLB (% doors from Bedford Road) Telegrams WOOSNAM. BOOILB.* Telephone No. 7009. J. LEWIS JONES. ■STATE 1GBNT & VALUNR, 60 Victoria St., Eiverpool. Propertifet carefully managed. Rente per- sonally collected. Purchases and Sain so. fotlated. Mortgages arranged and LiioraaM, effected, THOMAS JONES, BSTATB AGENTS VALUERS. IHVaaTMBMT SWILDIN". 67 Lord Street, Liverpool. Telephone No. -1868 Bank. Properties Bought and Sold. Mortgages arranged. Valuations made. Rents collected { TBS. SI 7 ABYIH&D. NoNABLioxxv 1871. Stephen Roberts & Soor ESTATE AGJlN. A VALUERS, 137 Evcrton Road, Liverpool Properties carefully managed. Rents pe sonally Collected. Purchases and Was negotiated. Mortgages arranged and Ia.. RlaranOM affected Henry Jones, ESTATE AGENT, VALUER & PROPERTY AUCTIONEER, 3 Lord Street, Liverpool TBBI BAVK 4984. I 8. JONES WILLIAMS, F.A.I., I AOENT & VALUERf 111 Boundary Place, Moss St. Liverpool. I Est, I8SS. is Telephone; 567 Rorat J 358S Ba nk JONES & IiUGH.t:S, ESTATE OFFICE, I j 13 Wtiifechapalt Liverpool j FREEHOLD LAND FOR SALB, I Advances Made. I I\. E. hughes I' Usisvie Agent, Surveyor & Valuer,. I | Charing Cross, Birkenhead. Telephone No.—56 B'heftd, [ Has Hoaxes to send for Sale ia varioas parti of the Town and out districts Also Ltwid to ba Sold for BaiMmg parpoaea, Advanoea made to !iuUdera. Estates laid out. ?eat<tOoUected.tn? Proparty c?r?fnUy maasged,  i? A ? .? ? S. 1 BLANCH4RD PittS Ar# asrtva?M for &1' Irregc??itiet, &«;. sse«tf I? afford MUc? Md new £H to &Mevtate &11 ttaart&m They mpersede Peaayroy?t, PI! 0'aeM&B'ta7 Anaht '?e .S'?,4.VC?M?C'? are tbe <Mst o? aU pm tor h:m!!af soil in boxsis, ilriii by Boosr BraoehM, lirwill BranabM and all Chemhts. ar post free, 16:1. P, frolfE LESLIE MAKTVN, Lie. Chemists.34 Lane, London If you want The most Comprehensive POLICIES A" THE BEST TERMS write for particulars to The Gresham LIFE, FIRE, AND ACCIDENT Insurance Offices. Head Office t St. Mildreds House Poultry, LONDON. E.8, Branch Offlosi 014 Exchange A'ld a I LIVERPOOL. JAMES HI SCOTT. General Manager {