Y Brython

» DRINK 0 Ul v n 'DWTRYO' TEA. The Tea of Old Time flavour.

KEENORA 1>4 Self=Raising FLOUR It Makes Perfect Pastry, Scones, 6c. SOLE WHOLESALE AGENTS— MORRIS &IJQNES, iiVorpoolfl and Manchosteso.

Trent I—Gweinidog a'r Khaki, "GWEINIDOG YR EFENGYL Yn ol ein barn ni, nid posibl fod swydd uwch a mwy breintiedig tan yr haul, nac uwchlaw iddo. Ni all undyn fod yn fwy na'r swydd hon, ac ni welwyd ond Un yn ei llenwi. Pwy yw'r ath- rylithgar ? pwy yw'r dysgedig ? pwy yw'r hyawdl ? pwy yw'r doeth ? pwy yw'r sanct- Aidd a'r dHwiclfryd ? Pwy by&nag s'ydd- ganddo'r pethau hyn i gyd, ac i'r graddau helaethaf, gosoder ef yn weinidog yr Efengyl, a dyna'r dyn, o bawb, a ddylai ymwisgo mewn gostyngeiddrwydd pur,' gan wybod nad all efe fod 51a ddim oherwydd fod ei swydd gymaint yn fwy nag ef. Mae unrhyw ddyn, pwy bynnag fo, a ddyrcheif dalcen balchter yn wyneb Dirgelwch Duw, ac a gan gloch hunan yn ymyl y Groes, yn hurtyn rhyfygus. Oni- bai ei fod mor erchyll o bechadurus, byddai'n chwerthinllyd. Ond nid yw pawb yn cytuno ar yr hyn a dybir yn briodol i weinidog yr Efengyl ei wneuthur. Ac mae ei fater ef-fel pob mater arall—tan ymchwil a phrawf yn yr Armagedonfawr. Nid dymyndeall syniad au rhai yn ei gylch. jw'n briodol i weinidog ymarfogi i ryfel ? Gallwn ddeall amryw bethau gallwn ddeall safle'r dyn a fo'n erbyn i Gristion, fel y cyfryw, godi arf i ryfela. gallwn ddeall safle'r' neb a ddywed yn erbyn gorfodaeth filwrol allan ac allan gallwn ddeall y rhai a ddadleua fod Gweini- dog yr Efengyl yn anghenraid cartrefol, ar gyfrif ei gyfaddaster i arwain a diddanu pobl ei ofal, ac i gadw cartref crefyddol mewn trefn ar gyfer dychweliady rhai a arbedir yn ol o'r rhyfel,ac o blaid y syniad olaf hwn, mae llawer iawn i'w ddywedyd ac yr ydym mewn cydymdeimlad mawr a myfyvwyr ein colegau diwinyddol, sydd ar ganol ymbaratoi at waith y bydd ei fawr angen yn y dyfodol, gan nad pa ffordd y terfyna'r rhyfel. Ond pan geisir gennym gredu fod swydd Gweinidog yr Efengyl yn perthyn i fath ar lirdd sydd, o ran ei natur, yn hanfodol wahanol i eiddo Cristnogion ryn gyffredinol, a bod mynd o'r I pulpud i ryfel, ac o ryfel i'r pulpud, yn wrth- uni moesol ac ysbrydol,—pan gynhygir y syniad hwn inni, nis gallwn ei dderbyn, o leiaf fel Ymneilltuwr. Mae'r safle a gymer Pry- dain yn y rhyfel hwn yn foesol union neu gam, yn dda neu ddrwg. Gellid disgwyl mai gan Gristionogion goleuedig ac ysbrydol eu bryd y canfyddir ac y teimlir hynny gliriaf a dyfnaf. Os y credant hwy mai o'r drwg y mae ein hachos, niddylent wneuthur dim drosto ond os credant mai o'r iawn y mae, a bod rhwym- edigaeth foesol ar y neb a fedro gymryd rhan yn erbyn y gelyn, yna fe ddylent wneuthur cymaint a allont. Pan dd euir at ddyletswydd foesol, yr ydym ar lefel nad all gwahaniaethau damweiniol a ffurfiol ddringo iddi, ac nis cofrestrir hwynt yn ei chronicl. Ar yr un gwastad y mae pulpud a ffos i rinVvedd moesol. Os dilyn dyn ddyletswydd, nid yn esgyn y mae wrth fynd i'r pulpud, nc yn disgyn wrth fynd i ffos rhyfel, eithr yn cerdded yn ei flaen, o nerth i nerth, o ogoniant i ogoniant, ar lwybr y cynnydd uchaf. Pwy a wad nad oes miloedd o saint goreu'r tir wedi mynd allan i'r rhyfol, gan gredu eu bod yn genhadon rhyddid eyfiawn, a dynoliaeth, a Duw ? A phwy a faidd gyhoeddi barn condemniad ar y Gweinidog Efengyl a ddilynodd ei argy- hoeddiad cydwybodol, a'i ffydd yn Nuw, o'r pulpud i'r rhyfel ? Ac os arbedir ef i ddych- welyd, pwy a'i cyhuddai o lychwino urddas y Weinidogaeth, ac a wrthodai iddo bulpud heb ei ail-ordeinio ? Yn wir, gall mai ennill north i'w genadwri, a chyfaddaster mwy i'w waith, a wnai. Byddai'n ddyn a brofodd fod ynddo gydwybod i ddyletswydd a chalon i aberth. Profai ei hun yn wir ddilyn- ydd i'r Tadau Ymneilltuol a Phrotestanaidd, parod i gyfranogi o'u beiddgarwch a'u hebyrth ac nid bodloni'n unig ar blethu eu henwau a'u hanes yn addurn areithyddol a peroration* pregethau. Canys oni fu llawer o'r Cromwel- iaid a folwyd yn ddiweddar ar lwyfannau Ymneilltuol, y taenwyd eu hânes trwy'r wlad mewn pamffledi, ac y bu doethion gwerinol ac Ymneilltuol Cymru'n ymweled a'u broydd, gan ddiosg eu pennau'n ddefosiynol ym mhres- enoldeb "ysbrydoedd y rhai eyfiawn" y galwent arnynt o'r dyfnder,—oni fu llawer ohonynt hwy'n pregethu o bulpudau mewn gwisg filwrol, a gwn, parod ei ergyd, wrth eu hochr ? A feiddiodd neb o'r ymwelwyr a'r ysbrydion dewrion hynny edliw iddynt y gwna fu a'i ffroen allan o'u pregethau ? Nat 1 buasai arnynt ormod o'u hofn i hynny. 1

Trem II-" Syched am Waed." Hoff eiriau sen ar y Gweinidog Efengyl a faidd s6n am fynd i ryfel yw'r ymadrodd am Ddafydd Frenin gynt,—" Dy ddwylaw sydd lawn o waed ac os cefnoga Brydain yn y rhyfel hwn, dy wedir mai sychedig am waed ydyw. Nid eir i'r drafferth o esbonio'r ymadroddion, ond mae'r d6n a anedlir iddynt gan y rhai a'u defnyddiant yn egluro'u meddwl hwy ynddynt. Cyfeiriasom at y mater hwn o'r blaen, ond parheir i geisio gwarthnodi dynion yn yr un ffordd, a theg yw i rai a farnant yn wahanol barhau i brotestio, Sychedig am waed Geltsid  nad yw'r dosbarth ohonom a gefnoga Brydain yn y rhyfel ond math ar gwn, ein tafod yn grasgoch o syched, ac nad ellir ei oeri onis dodir ef mewn gwaed dynol-modd y tery gof ddarn o haearn poeth mewn dwr Rhaid fod ein cyflwr yn ddiobaith, pan nad all brawdgarwch pasiffistaidd briodoli inni well cymhelliad am gefnogi'n gwlad yn y rhyfel na'n bod yn sychedig am waed Gwneir inni feddwl am Lady Macbeth, rudd ei 11aw, ac annileadwy ei hystaen gan gyd- wybod euog. Mynnir inni gredu'n bod yn rhyfela'n unig er mwyn lladd y Germaniaid. Ond y ffaith ddiamheuol am- ein milwyr yn gyffredinol yw eu bod yn ffosydd y rhyfel, nid yn unig am fod y Germaniaid o'u blaen, eithr yn bennaf dim am fod eu cartrefi a'u gwlad a hawliau dynoliaeth tu ol iddynt, ac yn dibynnu arnynt. Ymarfogodd Cristnogion goleu- edig a chydwybodol—yn eu mysg weinidogion yr Efengyl-o dan gymhellion moesol ac a delfryd ysbrydol, ac nid o gariad at gigyddio. Ond fe ddywedir eu bod yn oyfeiliorni mewn barn, ac addefwn nad yw uniondeb oydwybod mewn egwyddor yn golygu anffaeledigrwydd barn ar yr hyn sydd bob amser yn gywir mewn gweithred, neu y cymhwysiad o egwy- ddor. Ond nid anffaeledig undyn mewn barn, a rhaid i'r naill ochr yn gystal a'r llall addef hynny. Yr ydym, beth bynnag, wedi hen ddiflasu -ar Ymneilltuwyr a dynnant gylch cyfrin urdd, foethus a ffansiol, am Weinidog yr Efengyl, fel petai unrhyw ddyletawydd foesol islaw ei urddas af, mwy na rhyw Gristion arall, i'w chyflawni. Effaith union" gyrchol y fath athrawiaeth yw torri ar unol" iaeth bywyd dynol,a'i wneuthur yn adrannau' Dywed y Koran ddarfod i Gabriel gael ei anfon i'r ddaear i wneuthur dau beth un peth ydoedd i gadw'r Brenin Solomon rhag anghofio'i awr weddi yn ei edmygedd o'i feirch a'r peth arall oedd helpu morgrugyn bychan ar lethr yr Ararat i gyrraedd adref a'i faich o fwyd. Aethai Gabriel allan i'w gen. hadaeth, gan deimlo fod yr un awdurdod yn ei anfon at frenin a morgrugyn, a'r un gogon- iant yn gwisgo'r naill weithred a'r llall Silently he left The Presence and prevented the king's sin And helped the little ant at entering in. Ac mae'r bywyd dynol a lywodraethir gam gydwybod foesol yn un ymhob man, ymhob peth, bob amser. Ysgrifennwn hyn gyda golwg arbennig ar y gweinidogion a gredodd eu galw gan Dduw i ryfel. Pa safle roir iddynt ar derfyn y rhyfel ? A ofynnir eu hail-ordeiniad ? Prin y gallwn feddwl am getdwaid y Lie Sanctaidd yn sylwi ar un dyn yn tvnnu ei ddwylo gwynion, teneu, allan o'i fenyg ac yna ddywedyd wrtho, Dring dt i'r pulpud, a'th ddwylo glan ac yn edrych ar y dyn arall, yn dwyn cyrn a chreithiau gwron ar ei ddwylo ef, a dywedyd ohonynt wrtho, H Eistedd di yna, yn sedd y gwran- dawr, canys dy ddwylo sydd lawn o waed Nid felly y dysgasom ni gysegredigrwydd Gweinidog yr Efengyl, ac nid ydym yn credit mai felly yr edrych Ymneilltuwyr Cymreig /urno, vn y Be.ist ar ol ar ol oed fa f Armagedon Fawr

rAm Gacenau PMteion -t IFwdin, a Fies BORWICK'S BAKING POWDER. T DDRAIG GOCH." THOMAS ø JONES, Bookseller, 16 BROWNLOW HILL (oppoolto Midland Adelphi Hotel). Large stock of Welsh Books, now and second hand. FRANCIS & HOLLAND, Sight Testing Opticians, AFRICAN HOUSE, 6 WATER STRBET LIVERPOOL. (Close to the Town Hall). DONEGAL TWEED CO. LIVERPOOL'S  FOREMOST ?rTLJLJL??j?jr?.\j<) EXTENSION of PREMISES SALE —- OUR ENTIRE STOCK TO BE CLEARED. Suits to Order From 27/6 AIAR Overcoats From 21/= NOTE ADDRESS, 8 LONDON RD., LIVERPOOL Manager: JOHN JONES. auoss. 10s. lsssrang. Rd.,B'head Oymro am byth." at 226 High Street, Bangor, 23 Hope Street. Wrexham, and throughout the Kingdom.