Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
.T,ne I OLD POST OFFICE PLAQ (cwp *,our ?)Jttt??M?J S&KBOM '-U? PBICØ TELEPHONE 3075 ROYAL.
9 11 ■=sBsssmm—1-^"^^bbmji.11'1-Drwodd…
9 11 =sBsssmm—1-bbmji.11' Drwodd a Thro. RHAG OWILYDD I LANDUDNO.- Dywedodd Mr. E. W. Johnson bethau go hallt wrth lywyddu cyfarfod blynyddol carig- en Llandudno o'r Gymdeithas Genedlaethol i Atal Creulondeb at Blant. O'r deuddeng mil pobl sydd yn y dref, dim ond rhyw bitw bach o gynhulliad ddaeth i Neuadd y Dref, pryd y dylasai fod dan ei sang. Yr oedd yn. warth i wareiddiad fod eisiau'r fath gymdeithas 9 gwbl, canys yr oedd chwilod a phryfetach distadla'r ddaear yn gwybod sut i ofalu am eu hepil. H H it HEL ESGUS A "THALU'R HEN OHWECH."—YY oedd Mr. W. J. Roberts yn y cyfarfod uchod dros y Fam Gymdeithas o Lundain, yr hwn a sylwai fod y Gymdeithas wedi derbyn arian y milwyr mewn saith cant o achosion, i'w dosbarthu yn lie gwragedd a mamau oedd wedi profi eu hunain yn gwbl annhoilwng idrin yr arian. Peth arall a ddy wedwyd yn y CJ farfod oedd hyn fod yna rai rhesymau gwreiddiol a gwrthun dros ben yn dod i lawysgrifennydd ygangendrosdynnu tanysgriifadau yn ol. Un gangen, heb fod gan milltir o Landudno, wedillwyr ddarfod am fod yLlywodraeth bechadurus wedi pasio Deddf y Dadgysylltiad, ac wedi anfon llythyr at gangen Llandudno i ddweyd na fedrent gyd- weithio na chyfrannu ati mwy. Pa gysondeb oedd mewn cosbi'r plant yn y ffordd honno a pha aberth na gwladgarwch oedd yn y dyn a dynnai ei hanner gini o gist y Gymdeithas Gristnogol a bendigaid hon er mwyn ei thafiu a'i thincian mor drystiog i gist y dry- sorfa ryfel ? Ffordd go sal a dialgar i dalu'r hen chwech," ac yn dangos mwy o sol dros yrEglwyna thros ei Phen. u tt tt LOES MR. E. T. JOHN.-Lladdwyd y Lifftenant John, S.W.B., yn y rhyfel wythnos i ddydd Gwener diweddaf, ac y mae'r cyd- ymdeimlad dyfnaf a'i dad, Mr. E. T. John, A.S., yn ei brofedigaeth. Gobeithio v 'bydd i'r loes a'r aberth hwn dewi peth ar safnau'r boblach safnrwth hynny a fu'n sennu'r aelod drosDdwyreinbarthDinbych ei fod yn an wlad gar am ei fod yn wrthwynebydd mor gryf i'r Mesur Gorfod Milwrol. Yr oedd felly ond yn gwneud mwy, serch hynny, ar linellau gwirfoddol, i hyrwyddo llwydd y rhyfel na'r cant namyn un o gorgvn y wasg a fu'n cyfarth arno. Ni phrynnodd o yr un papur erioed i'w ddal ei hun ar drostan y byd nac i gyhoeddi a chlodfori pob peth a wna ac a ddywed. tt tt tt CLOSIO A CHYNHESU.—Yng Ngwyl Ddewi Llanfairfechan, siaradai Ymneilltuwr (y Parch. Garrett Roberts) yn ysgol yr Eglwys; a Mr. W. G. Roberts, gwarden yr Eglwys Wladol, yn Ysgol y Cyngor. Pa bryd y daw Llan a Chapel i beiiio a sbio a ph*sio'i gilydd fel gwahangleifion ? if tt tt NA PFUSTWCH.-Yroeddrhywunwedi anfon at Gyngor Dinas Bangor am gael Neu- add y Penrhyn at ymryson ffusto, sef boxing competition ond pasiodd y Cyngor y byddai peth o'r fath yn anweddaidd ar adeg fel hon. Ffusto yw gair y De am y dyrnu mileinig hwn ac y mae hynny'n ein hatgoffa mor chwithig y seinia'r gair hwnnw yng nghyf- ieithiad Wm. Salesbury o'r Testament Cym- raeg. Curwch, ac fe agorir ichwi," ebe'r cyfieithiad presennol; ond Ffustwch, ac fe agorir i chwi, ebe'r hen William ar ymyl y ddalen, er mwyn closio'r Hwntws at ei gyf- ieithiad, mae'n debyg. 11 XJ. IX .¡.:¡..¡..¡..¡..¡. CAM GYNHILO A DARNLWOU.—Yr oedd hi'n ddydd rhannu'r gwobrwyon blyn- yn Ysgol Sir y Drenewydd ddydd Iau f, a Mr. Wm. Edwards, prif arolygydd ol Cymru, yno'n siarad. Baich ei -rbuddior awdurdodau i gynhilo -1 iawn, canys aberthu moeth- oedd eisiau, ac nid darn- su'r ysgolion. t If > YN GYSON.-Er lae'n anodd peidio a "ribwnau draw ac ;mau'r sawl sy'n vnd i'r ymladd. Tyd:-y Vegetar- d cydwybodol i nd pan ofyn- am lygod a t lladd hwy a ar ben. gwaith y vfel ac eglyd ei wedi 'r byd Tbron aewn ti o'r rwy w. ac 1. URDD Y GROES WENUrdd Croes Won Cymru" yw enw'r Cadfridog Owen Thomas ar ei gynllun i gael gan blant Cymru hel at drysorfa cadw cliwarae teg ariannol ac arall i filwyr a morwyr Cymru yn awr a phan ddychwelont o'r rhyfel. it H tt RHYDDFRYDWYR COLWYN BAY.- Yng nghyfarfod blynyddol Cymdoithas Rydd- frydol Colwyn Bay, yr wythnos ddiweddaf, darllenid llythyr o Ffrainc oddiwrth Dr. J. H. Morris Jones, a dyma ddarn There are no politics now, and I hope II there are no parties. We are all, I trust, of what I will call the Smash-the-Hun Party." Talwyd gwrogaeth cynnes i Syr J. Herbert Roberts am ei lafur mawr ac amlochrog, a thyngwyd llw o ffvddlondeb disyfl iddo fel eu cynrychiolvdd cyson ac effro yn y Senedd. +J it tt GWYL PAIS A BECWN.-Yffordda gvmerodd Cymry Llundain i barchu a chofio Dewi Sant yr wythnos ddiweddaf oedd troi allan i'r heolydd i werthu llumannau a chard- iau er budd y drysorfa genedlaothol i ddarpar cysur a chlydwch i'r ymladdwyr o Gymru ar dir a mor. Y merched oedd ar y blaen gyda'r gwaith ac er cymaint ysblander a syndod a welodd y Brifddinas o ganrif i ganrif, ddydd Mercher diweddaf, am y tro cyntaf yn eu hanes erioed, y gwelodd y Cocnis gynifer a thair mil o ferched yr Hen Wlad, oil yn eu capiau gwynion, eu pais a'u becwn, eu hugan coch, a'u het gorun hir, yn dal y cardiau a'r Human dan drwyn a llygad pawb a basiai. Daliwyd Arglwydd Kitchener wrth iddo ddis- gyn o'i motor, ac a daflodd ddernyn melyn iawn i flwch Mrs. Hugh Thomas yn gyfnewid am ei Human sidan fach. Un arall a hynod- odd ei hun yn y cymell di-droi-draw oedd Miss Cordelia Rhys, y gantores hysbys gyda'r tannau. Mrs. Lloyd George oedd llywydd y pwyllgor ac yn cydweithio yr oedd llu o foneddigesau mwyaf ucheldras Cymru. Bu seindorf y Welsh Guards yn chwarae alawon Cymreig o flaen Plas y BreniD a chatwyd cyngerdd yn y London Opera House gyda'r nos Mr. Ben Davies, Mr. Ivor Foster yn canu, a seindorf y Welsh Guards. Yr oedd Dr. G. Hartwell Jones, rheithor dyfnddysg Nutfield, wedi darparu crynhodeb argraff- edig i hancs gorchestion y catrodau Cyjnreig o 1689 i lawr; a'r Frenhines Alexandria ymysg y dyrfa fawr a wrandaw- ai'r pamph'edyn yjiloael eiddarlien. RhWlig y cwbl, diau y cafwyd cannoedd lawer o bunnau i'r rhwyd ddydd Gwyl Bais a Becwn Cymry Llundain. H tt tt GWYL DDEWI YN FFRAINC.—Cad wyd Gwyl Ddewi yn swn y rhyfel yn Ffrainc yr wythnos ddiweddaf. Daeth nifer o filwyr y catrpdau Cymreig ac eraill ynghyd, dan lywyddiaeth y Caplan y Parch. Peris Will- iams (Gwrecsam), ac o'i gwmpas yr oedd am- ryw oedd yn efpydwyr yng Ngholegau Cymru cyn mynd i'r maes. Caed anerchiad hefyd gan y Proff. J. 0. Thomas, M.A., Athrofa'r Bala gynt, ar Brydferthwch Golygfeydd Cymru, a'r lluniau yn cael eu taflu ar y llian, a llygaid y bechgyn yn lleithio'n ddiau wrth Weld cym- oedd yr Hen Wlad mor fyw o'u blaen, a'r hen bistyll a'r buarth a'r ewbl yn gyrru eu calon i ddychlamu. Ac 'heblaw hynny, canwyd alawon gan gor meibion cynulledig o'r catrod- au, dan arweiniad y Preifat Iago Jones (Treorci). Aed dros Llwyn Onn, Gwyr Har. lech, Hen Wlad fy Nhadau, Aberystuyth, ac yn y blaen a'r ewbi gyda rhyw aidd ac eneni iad dyfnach na dim a ellid yn hedd a diogelwch Cymru ei hun. Canu megis ag un Haw yn dal y llyfr emynau a'r Hall y cleddau. Plant y Cystudd Mawr am ganu. tt tt tt SWIGEN Y SGOTYN.Dywe(lodd Mr. Lothian,—Sgotyn sy'n ffarmio yn y gymdog- aeth—bethau llymion iawn yn Nliribimlys Fflin t ddydd Sadwrn diweddaf, sef fod fferm- wyr Dyffryn Clwyd yn gywilyddus o gyndyn i ollwng eu gweision i'r Fyddin ac a ddiben- nodd gan frolio fel yr oedd ef ei hun wedi gollwng pump o'i weision. Yn clywed cy- maint o swn gwynt yn yswigen balchter y Sgotyn, cododd Mr. Morris (Rhuddlan) ac a roes fynawyd ei wawdiaeth Gymreig ynddi nes aeth hi'n fflat a llipa. A'r diwedd fu: cadeirydd y llys yn galw ar Lothian i dynnu ei eiriau'n ol am y Cymry, ac yntau'ngwrîeud, hefo hynny o wynt oedd ynddo'n weddill ar ol myniawyd Morris. tt tt tt EILUN YR ATHRAWON. Yng Nghaergybi, ddydd Sadwrn diweddaf, pasiodd Undeb Athrawon Mon ddatganiad o'u gofid gwirioneddol wrth golli Mr. L. J. Roberts, M.A., arolygydd ei Fawrhydi, o'r Gogledd, a'i fyned i Forgannwg. Mawrhaent ei hy- nawsedd boneddigaidd at bawb ac yn amlwg, oddiwrth gynhesrwydd eu geiriau, mai y fo oedd eilun yr athrawon drwy Wynedd i gyd. tt it tt EGLWYSIG. Y mae Esgob Edwards wedi penodi'r Parch. L. H. Oswald Pryce, warden Rhuthin, i fywoliaeth Colwyn Bay, yn lle'r diweddar Ganon Roberts ac wedi penodi'r Parch. T. Redfern, rheithor Dinbyeh. i'r ganoniaeth wag ym Mhrifeglwys Llanelwy, mm- it tt tt CARMEN SYL V A.-Dymaenw lien Brenhines Rumania, a fu farw'r dydd o'r blaen, ac oedd yn bur gynnes ei serch at Gymru a'i phobl byth oddiar e hymweliad oofiadwy a Llandudno yn 1890, ac ag Eistedd- fod Bangor yr un adeg. Ohervvydd ei ddyfal wch a'i fedr yn gwella'r Cadfridog Grasiano, llywydd ei llys a'i hosgordd, o'r gwaeledd a ddaeth arno, cawsai Dr. Dalton, Llandudno, lythyr llongyfarch tirion oddiwrthi bob JSTadolig ni ddisgwyliai yr un ar ol y rhyfel, gan fod ei phriod, diweddar Ffrenin Rumania, yn Hohenzollern Germanaidd. Ond rai misoedd yn ol, er y ewbl, daeth ei llun hi a'i phriod i Dr. Dalton, ac odanynt, yn llaw'r Frenhines, Our last portrait together. Urdd- wyd hi yng Ngorsedd Bangor, ac nid rhyw wag-addurn o enw mo'i henw hi, canys yr oedd hi'n llenores a barddones wych yn Saes- neg cystal ag yn ei hiaith ei hun. Rhai go dwp a delffaidd yw'r had brenhinol at ei gilydd ond yr oedd Carmen Sylva'n eithriad. -0-
Clep y Clawdd,
Clep y Clawdd, sef Clawdd Offa [GAN YR HUTYN.] DEWI SANT YNTEU SANT BAD- RIG.-Dywed rhyw Badi eu bod hwy yn fwy ffyddlon i'w Sant nag yw'r Cymru i'r eiddynt hwy. Dethlir coffa Padrig, medd of, ymhob tref, ond nid folly Dewi Sant. Ai gwir hyn? Os taw, cywilydd i ni'r Cymry, ond ni choelia i fawr. Coff-ir am Ddewi ymhob ysgol elfen- nol trwy Gymru benbaladr ar ddydd ei drong. En Sant ni yw y seintia o'r saint. Ai nid da fai cael Gwyl fawr bregethu, dyweder, yng Ngwrecsam, fel yn Llundain, ar Ddydd Gwyl Ddewi, a gwahodd blaenion yr on wad au i hybu'r Gwr a fu gynt o dan hoelion ? Ni fai dim yr fwy teilwng o Sant Cymreig. BRYMBO'N BAROD.—Bu Cyngor Plwy' Brymbo yn paratoi ar gyfer dyfodiad disyfyd yrEllmyn pan ddaw ar adanedd y gwynt, yng nghysgod y nos. Penodwyd pwyllgor cryf i ddarpar pob angenrhaid ar gyfer rhoi croeso cynnes i'r Hun ar eiymweliad cyntaf a'r ardai. Dywed y Glep fod un gwr o'r pwyllgor wedi adeiladu ysbienddrych enfawr a genfydd aden cerbyd y gynddaredd pan gyfyd ar dir y Cyfandir draw. Mae'r gwr sydd ar y graig uwch pen tref Brymbo a'i lygad beunydd yn ei syllbeiriant,—efe yw 8PY y Clawdd. Ydyw, y mae Brymbo'n barod. Y FFRYNT YNTEU'R CEFN. Pa un bwysicaf ? Dyma swyddogaeth y Tribunal, mi gredaf, sef setlo hynny. Y ffryiit, modd y frawdle nage, y cefn medd y cyfreithwyr. Cryn dipyn o ddadleu fu yng Ngwrecsam, a thynnu brwd o bob tu ond math o draw fu hi y tro hwn oedi yn hytrach na gorfodi, am rai misoedd. DARLITHIAU'R GLA WDD.-Yr wyth- nos cyn y ddiweddaf Cadw ar y dde, gan y Panch. Barrow Williams, yn Rossett; Dirwest a Rhyfel. y Parch. Charles Jones (W.), yng Ngwrecsam Robert Louis Stevenson, y Parch. Bayley Roberts (M.C.), yn Johnstown Dyn a baich o ddrain, y Parch. Idwal Jones (B.), yng Nghefn mawr Y Beibl a'r Rhyfel, y Parch. Ward Williams (M.C.), yn Edeirnion Yr Ymvisdir, Mr. Charles Dodd, yng Ngwrec- sam. ;¡¡'j ¡\ i SIOPWR DIHAFAL.—Dywedir fod un o fasnachwyr mwyaf cyfrifol a llwyddiannus y Rhos heb erioed roddi ceiniog goch o goel dros ei gownter. Dyma beth eithriadol mewn byd. Dywedir aad oes ar neb yn yr ardal geiniog iddo o ddy led, er ei fod wedi masnachu yn yr un lie am flynyddoedd lawer. Dywed yntau na welodd hafal i'r trigolion am dalu eenmyl hwy i'r cymylau. Anrhydeddwyd y gwr parchus a'r masnachwr gonest hwn dro yn 01 trwy ei wneud yn Ynad Heddwch. Ni fu neb teiiyngach o'r anrhydedd erioed. Dyma un o'r pethau goreu a ddywedwyd ymhlith llu am y Rhos yn ystod y ganrif Pam na wna'r siopwyr i gyd fel hyn ? Arbedid helyntion lawer a diogelid cartrefi aneirif trwy hynny. Well done, fasnachydd gwir. GIEIR YN C'LOC?T??.—Mae'rmerch. ed yn dod allan tua'r Clawdd yma. Nid yn unig fe'u gwelir, ond fe'u clywir hefyd. Mae ganddynt air i'w ddweyd ar bob mater, ar y j llwyfan ac yn y pulpud. Hwy yw'r boys y dyddiau hya, a'r gwyr oddicartref. Yn wir, gwaith da a wneir gan y goreuon ohonynt. Hwyl iddynt. GWASANAETH BYRRACH I'R EGLWYS.—Penderfynwyd yng Nghonfocas- iwn Eglwysdy Westminster gael byrrach gwasanaeth ar ol y Rhyfel. Nid byrrach gwasanaeth sydd eisiau, frodyr, ond dyfnach. Mae'n ddigon byr fel y mae, rhyw ddrabiau byrrion ydyw. Gwasanaeth dyfnach svdd eisiau, a thipyn o afael ynddo y math sydd yn cydio yn enaid pechadur, ac nid yn suoi glust. Peth dieithr mewn eglwys yw clywed ymdrin a phethau ac athrawiaethau mawrion Efer gy 1 a threfn Iachawdwriaeth. Diwygiad sydd eisiau, ac nid cwtogiad.. F DDAU BRESCOTT.-Lladdwyd y ddau frawd Prescott o'r Rhos yng nghyflafan waedlyd y Cyfandir. Un ar yr-25ain o ion- awr y flwyddyn hon—y cyntaf o'r Pals i syrthio, a'r llall ar y 25ain o'r un mis y gwyddyri cynt-a'r cyntaf o'r R.W.F. i syrth- io. Rhyfedd a thrallodus iawn. Cydym- deindir i waelod calon a'r teulugalarus yn eu tristwch dwfn. MEHINO'R MENYN.-Dadlfawr Work. nouse uwrocsam-ya un ai yr ymenyn ynteu y mehin (margarine) yw oreu i breswylwyr y t^ ? Rhyfedd iawn yr oedd y ladies ar y pwyllgor yrt ddioithriad o blaid y margarine. A ydyw yn ffaith fod yn well gan y gwragedd y mehin na'r menyn ? Neu ynteu gwell yw ganddynt gredu ei fod yn well i'r tlodion ac nid iddynt hwy? Mae'r pwyllgor wedi ym- rannu yn ddwy blaid, sef Butters v. The Margarines. Y Butters gariodd y tro hwn. Yr oedd yno un oedd yn gefnogydd cryf i'r ddiod feddwol yn bwnwr trwm ar y margarine. Nid yw, meddai ef, ddim amgen na saim trol. Wel, wel, gwell saim trol na'r ddiod, unrhyw ddydd. Pe bae llai o ddiota, byddai mwy o fenyn, medd y Glep a hwyrach llai o dlotai hefyd. Y DDA U A AETH YN UN.-Priododd un o enethod tlysion y Gwalia yr wythnos cyn y ddiweddaf. Gwr llygadgratf o'r Bersham 'add y ffodus-fab. Unwyd hwy gan ddau gethwr felly tyn oedd y cwlwm. Mawr oedd yr hwyl, a chafwyd gwledd o'r fath oreu, pawb yn llawen a neb yn tynnu'n groes. Hir- ddydd a ffavid iddynt ill dau. ~CAETHIWO'R RHEITHIOR. Drwg gennyf ddeall am afiechyd rheithior Pen y cae, ac efe yn 'gethwr gwell na'i frodyr yn gyffredin. Cafodd ddygiad i fyny yng Nghol eg y Bala, meddir. Esbonia hyn lawer ar ei ddawn. Gwr rhadlon a charedig yw, a gweddiau taerion iawn am ei adferiad. YR EFAIL. W.M." oedd meiatr vr efail nos Fercher yng Ngwrecsam. Y ddau Ddafydd-Dajydd ap Gimlym a Dewi Wyn oedd yn cael sylw. Nid efail rhyfel, ond efail heddwch ydyw hon. Oes dim posibl cael mwy o ofaint o amgylch y tan ? f DISTEWI HEN GANON Y CLAWDD. Bu farw Canon Roberts, ficer Colwyn Bay. Bu yma ar y Clawdd am flynyddau lawer, fel ficer Brymbo. Bu'n ymdrechgar dros ben gyda phob achos da. Mae coffa da amdano. Gwnaeth ddiwrnod teg o waith chwithtod o'i golli. OARLAM Y MERLYN.-Clywyd swn dieithriol tua'r Clawdd yma yr wythnos ddi- weddaf. Beth oedd, tybed ? Credai rhai mai rhuthr yr Ellmyn oedd. Clustfeiniai pawb— Hark! I hear the tramp of thousands ill And of armed men the hum— Both ydoedd ? Wedi dod o liyd i'r dirgelwch" cafwyd mai swn carlam Merlyn Golygydd mwyn Y BRYTHON ydoedd. Yn fuan, trodd ein dychryn yn llawenydd, a chafodd y Merlyn a'i farchog elen groeso tywysogaidd, er nad oedd Yr Hutyn yno i'w gyfarch. Ond, Olyg- ydd annwyl, rhowch notice of motion y tro nesaf. Rhaid imigael rhybudd o beth fel'ma. --HYNTIO'R HUTYN. Bumyn chwilio amdano ymhob man," medd y Gol. Na, na, olygydd llad,neu buasech wedi dod o hyd imi. Ymhobman ond lle'r oeddwn, mae'n debyg, y buoch. Wel, fy ngholled i oedd bod oddicartref. Ond wir, rhowch hwbwb cyn i chwi ddod y tro nesaf, imigael ebran i'r ebol. PARLWR Y OREAD.-Da gennym ddeall, Mr. Gol., eich bod am ddod i Nant y Ffrith, sef Parlwr y Cread," fel y dywedwch yn bert odiaeth. A pharlwr Cymreig yw hefyd, sef parlwr gorlawn, ac nid parlwr prin, fel eiddo Sais. Ac nB parlwr y cread yn unig sydd tua'r Clawdd yma, Mr. Gol., mae gen- nym ni seler y Cread hefyd, sef tref Gwraig Sam a back kitchen y Cread tua'r Rhos yma ac ashpit y Cread yng nghymdogaeth Brym- bo. Ond i wneud tegwch a Gwrecsam rhaid i pi ddweyd amdani ei bod hi yn bantri ac yn seler Bounty yn gweini yn y naill a Bacchus yn y Hill. Mae yma dragwyddoldeb o.am- rywiaeth tua'r Clawdd yma. ALAETH EIN HAELOD.-Disgynnodd bolt from the blue ar y Clawdd y dydd y daeth y newydd syn am angeuol glwy Iorwerth, fab E. T. John, Ysw., A.S. Efe'n Lifftenant gyda'r South Wales Borderers ac yn anwylyn gan bawb a'i hadwaenai. Ysgolor gwych hefyd efe, o Goleg Balliol, Rhydychen, a'i lygad ar y Bar. Nid oedd ond megis cyrraedd ei lawn oed. Y mae loes y teulu yn drom, ond y mae cydymdeimlad y Clawdd yn ddwfn a llwyr. Da gennym feddwl am yr ddau, y tad ym mhriflys byd, a'r mab ym mhriflys nef. Nodded y Nef fo uwchben Neuadd Wen Llaniclan, M6n. PUT EIN 10'R ACHOS.—Gw arth o beth yw cael Whist Drives a Dawnsiau er mwyn cael cyllid i'r milwyr. Mae hyn yn warth- rudd ar achos teilwng. Y gwirionedd amdani yw, nid yw'r bechgyn dewr ond megis esgus er cael y petheuach hyn, gan ddynionach ffel cymdeithas fraen. A'r felltith fwyaf yw fod genethod ieuanc glandeg Cymru yn cael eu hudo i gefnogi'r ysgymunbeth. Gellir cael llawnach a phurach trysorfeydd at angen y milwyr trwy gyfrwng uwch pethau a buddiol- ach. Dylasai eglwysi Cymru godi eu lleisiau yn groch yn erbyn y pethau callweirus a chnawdolhyn. 8Qt. I "JOHN JONES. "-Wel, pa John Jones ? Ie, pa John Jones, wir 1 Mae'r Joneses yn gyffredin iawn, o'n cyndad cyntaf hyd olyg- ydd chweg Y BRYTHON. Ond y rnao JOHN JONES yn cyflym fynd yn enw anghyffredin, gan y mabwyeledir enw canol y dyddiau brodiog hyn. Ond am y John Jones hwn, mebyn y Parch. Joseph Jenkins, Ffestiniog, yw, a thestyn ei ddarlith benigamp. Yn ol y modern mode John Joseph-JenkinsJones ydyw. Gwyddoch yn awr pwy yw. Dywodir fod y gwr o'r Garregddu yn ei afiaith ar y testyn. Mae John Jones yn garictor, ac y mae'r dar- lithydd yn garictor. Gwelwyd hynny yn eglur yn y Rhos y nos o 'r blaen. Ond pe base John Jones yn troi i ddarlithio ar y darlith- ydd,-hiw, mi fase yno hwyl. Ni synnwn i ddim na fasa hi yn well felly hyd yn oed nag y mae hi yn awr. Falle daw hi i hynny ryw ddydd. Yr wyf yn rhoi notice of motion i -;ï? R W' R Tn R vat pHrtonnn m.mm gyeegredig iawn yw hen fynwent Rhosddu. Yma y gorwndd llwch rhai o ddisgleirion y Gogoniant. Ond ow yr agwedd afler sydd ar "y lie. Gwarth yw i'r dref ac i'r gymdog- aeth. Teflir pob ysgarthion dros y gwelydd i'r rhan isaf ohoni. Gobeithio nad aeth y Golygydd hyd at ben pellaf y fynwent. Mae cymdogaeth y fynedfa, lie ceir twr coffa Mor- gan Llwyd, yn symol, er mai nid dan y twr y gorjyedd llwch cysgredig y seraff hwnnw o dan y briffordd y claddwyd ei weddillion ef, sef cyn cwtogi o'r gysegrfan. Clywais ddweyd o'r Parch. Ward Williams draethu pethau haerllug a Hym ar ddarlith yn y dref, o ber- thyrfas i agwedd waradwyddus yr erw enwog hon. Grefyddwyr ac Ymneilltuwyr, deffro" wch Rhaid cael trysorfa i dacluso'r fan. I
Advertising
X8T0P ONE MOMENT XT X s !a Doctor ?/V Must My Darling Die There is very little hope, but try Tudor Williams' PATENT BHLSflPI OF "HO El WHAT IT IS Tudor Williams' Patent Balsam of Honey. Is an essence of the purest and moat effies- oioua herbs, gathered on the Welsh Hills and Valleys in the proper season, when their yit tues are in full perfection, and combined with Pure Welsh Honey. All the ing radian to are perfectly pure. WHAT IT DOES 1 Tudor Williams' Patent Balsam of Honey. Cures Coughs, Colds, Bronchitis, Asthma, Whooping Cough, Croup, and all disorders of" the Throat, Chest, and Lungs. Wonderfa Cure of Children's Coughs after Meaaleg. It is invaluable to weak-cheated men, delicate women and children. It suoeceds where all other remedies fail. Sold by all Chemists and Stores in 1/ 2/6, and 4/6 bottles; w direct from Proprietor for 1/3, 2/9, < Great saving in purchasing the large aiM bottles. WHAT IT HAS DONE FOR OTHERS- I A Stipendiary and Magistrate in the County of Gla- morgan remarks: "I feel it my duty to inform yoo that I have been using your Tudor Williams' Balsam of Honey in my family, which is a large one, for many years, and have proved its great value, having used nothing else for Cough during Measles, Whooping Cough and Bronchitis, and can highly recommend it to all l-'AI"üL.I (or fuch couiplainta." YOU NEED NOT SUFFER! Disease is a sin, inasmuch that, if yon act rightly. at the right time, it can, to a great extent, be avoided. Here is the preventative. The first moment you start, with Sore Throat, take a dose of Tudor Williams' Patent Balsam of Honey. It has saved thousands I it will save you. It is pre- pared by a fully qualified chemist, and is. by virtue oj its composition, eminently adapted for all cases of Coughs, Colds, Bronchitis, Asthma, etc.,it exercises a distinct influence upon the mucous lining of the throat, windpipe, and small air vessels, so that nothing but warmed pure air passes into the lungs. THE CHILDREN LIKE IT It is the product of the Honeycomb, eheal eally treated to get the best results. THEY ASK FOR IT. So different from most Medioines. Nice to take Cures Quickly t For vocalists and public speakers it has no equal, it makes the voice as clear as a b.Uu Inventor: D. lUDOR WILLIAMS, R.S.D.I., Manufacture*. TUDOR WILLIAMS, Medical Hall, Aberdare, Wales- WHOLESALE AGENTS:- Messrs. Robert Davies 0 Co., Grocers Grayson Street. Liverpoo Messrs: Evans, Sons. Lescher t Webb Wholesale Druggists. Hanover St, Liverpool Messrs John Thompson & Co., Wholesale Druggists, 58 Hanover St:, L'poo Y.a.pbon. 7S I anfiaid, P. Lloyd Jones V FUNERAL DIRECTOR, Ilb4 Stonley Road, L'pool. TELEPHONE—261 BOOTLE. TELItPHONE-575 AN FIELD. J. T. JONES, Funeral Undertaker EVERTON, EVF-RT-ON) and 55 arecllRoa LIVERPOOL. Funerals personally arranged to all parts- Telepboiuet,-ijitield. 800 and 290. 155 KENSINGTON, LIVERPOOL. R. W. ILVANSP Funeral and Wedding Director* All orders personally attended to through, out at moderate charges. Highest testimonials can be seen. Itemova s t,3, an from Wa es. BARGAINS.—Underwoods, Remingtons, J? Ynats, Smith, Premier, Barlocks, Em- pires, 0 iver, Slicks, Royal Stapdard, from £ 2 new condition, Seethe REX t23 worth for 12 gui,, ea, -LON OMORIC, 41b North John Street, Liverpool, Sole Agency Carona Portable Typewriters. For Bedsteads and Bedding. W. WHITILT a SIOTT. LTD., 16, 18 & 1 0 WHITECHAPEL, LIVE RPOOt 0 JII II Telephone 2131 Royal.